Commentarii collegii conimbricensis Societatis Iesu, in tres libros de anima Aristotelis stagiritae (Gesuiti : Collegium Conimbricense)

발행: 1629년

분량: 373페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

,ump . ipsum quoq; verbum primo terminare intel A die unde illud D Augu r. de Trinitate ea . p.

eone eptam ter veracem notita in tanqu imvecbum apud nos habemus, Micendo intus gignitur, nee a nobis nascendo discedit Ter lio, Verba est similitudo rei,&eius imago, ut testat ut D Augustret deTrinicca o. I 1. verbuinquit, est limillimum rei notae, de qua gi di tur,&imago eius.Quarto, Verbum est expiessu ut ei; sicut enim teste D. August. s. de Trint r. cap . verbum, quod foris sonat 'ta odit signum tormale esseq; id quo rem obiectam B verbu, quod intus alet.ita verbum, quod in tus latet declaratrem, cuius est verbi ubi ad uertes verbum formaliter importare duplicer elationem; alteram expressi, alteram igni: iulam principaliter, hanc secundatio illam ad: cyns, hanc ad obiectu significii tum Quin to, Non manet cellanteacta cogitandi, ut te statur etiam D Augustinia dem libro cap. I duci. Tt in lectIonem; quae videtur esse sente tia D Tho- a tan uarinae, tam atris in locis, tum in quaest. de poten in imagine tia'. p. at t. q. idem . sentire nobis oles Tho cabit et . istas ostendit Turrianu in suis comentarii tris obie de Trinitate ad art. I. TE . Tho. disp. Sed Bum hoc placitu: teiicit communis Sebola Diale Ita D Th. cticorum alantium, neq; speciem, neq; ori 'vi sci . ceptum percipia ceto intellectae, nisi petactile v. uniret exam Ita a conceptu ei edunta Tatrii. sv signum formale esseri id quo rem obiectam

Met. I. SI p r. irimus, ipsum vero petr se intellactio aemp qa aris direct im minime terminat: dxe ut autem pateat terquam acti uepto dum

aut Leut catur verbum, haud ignorabis Scotu in I sen- . II. Ga r te citiarum . h. a vit de dri . t u a Scin quod i in I. d. T. q. et ar hi trari noli rum intellectu constitutu ine. t. Ferra in acti primo per speciem intelligi bile in du-I emi. get plicem edere actionem , Taar prior voeatur . I r.e Ab. intelligere, noeest alicuius et mini producti. . eo Ista uanii sterior veto nuncupatur diceten Sc per Chanc ait produci verbum uso probat, quiacu intelligere sit accio immanens , at Dadeo per eam ni nil producatur . utiq; acEio alia dida erit qua vero umet gnatat, uir rum dictio. Quidam etiam bomist atti const iu ut in nostra memet res actus actionem intelligendi,

notitiam. verbusTeia ale, ita ut perint liem rarat metionem pro tu a Uur notatia, per notiti ve

Ripaei bum Nobis tamen neutra harum opinionum qui Thamissa

tres eras M

ARTICULUS III.

mentum mitio questionu propositum , Multa ine. ectionem non esse qua itarem, sed veram pruriamque actioni-PRo explicatione primi argumentieCrum. quet initio questiolis continentur, aduente adum controuersiis apud Theologos, de videt it vera. Non prima, quia mulit plicat res D viIolaphos etfenu intellecti litvera actio, hi, dis ne necessitate et poliatq; actioneret intellige di vel pStius qualita a. Na quod sit qualitas albis, trantur Henricus Gandaues quodl. II. qu. i. iis a Scotus in I. distia qua st. 6.&quodl. t. art. 6. est lx

eiusq; sectatores Duranda in I. d stit Et L . num qu . . Ochamus, Gabriel quaeli. t. Captem Ius in 1. dist. I. quaestur arr. 3 ad . Hei uetus quod l. r. quaest. s. nidius se mensura Aneelorum quaest. io Ferra iecisis lib. et contriet.ca. q. Ses Caietanus aec Hr menta iii S I. parta di per quam non producatur verbuna, quodpa alo ante refutauimus. Non secunda, quia si per noti iam intelligit conceptum dicion recte eam dist me uita veroo cum idem oma no sit. si veto aliam significat intellectas acrionem, eodem laborat vitio quo prior sentetitia , dii ponit intellectionem sine verbo eam nrmpe, Pisis actio 'ari Og tio citiam pro cluet Pri terea, facit,n is este ream actionem ivrmi auri alterius, quod a ve E quae i. s.art. 2. Soncina lib. s. Metaph qui si

Verbum aro abest. Quare statuendum est verbum pro . duci per juemlibet actum intelligendi tarn etsi eiusmodi actas , pret, ut liuidet ordinem ad vero uin . quod periptum gignitur eul rari vocabulo eo D uua rupe curi Porro auten verbum diuersis nominibus D. The m aD Thoma significatur nunc enim se iturrentio rei iacentio ei intellectae, ut primo cogit agiant.

intellecta cap. et nunc intentiora tellecta Yt .eiulae m

inimanti opera cap II. alias conceptio intellectas , ut Fintectactas eodem lib. cap. ii Quia que autem sunt ad ra- nanc a tionem verbi pertinentia, ut colligitur etiam Tur ex D. Thoma de veritate quaest. . Si in prino C t inque par t. quaest 3 .ari. I. In primis enim verbum

ad ratione est aliquid in mente , unde D. Augustinus s. et arbi atti de Trinitate cap. II. ait, per corporalia signa sere verbum qiuod myntegerimus, innotescere. r. secundo verbum est alioui genitum ab in-x uellectu, quasi pcoles, genitem, inquam , peractionem intelligibilem, qui ei actus dicen- 1i Iauestus ibidem quaest . . quibus fauet pii.

mum illud argumentum. Contraria tamen opinio statuens intelle . . calonem alasque actiones inmane n te; non esse qualitates, sed veras actiones, e Arrito te, Ilica,&vera est.Nam Aristoteles lib. io. Ethie. capri. docet operationes virtutis . delicita tem non esse qualitates. Cum igitur eodem labia cap. . constituat fel se itatem in contemplatione, quae rure lectio est, plane sentit intellectionem non esse qualuatem Praeterea, aliis in locis numerat intellectionem intra actio ues, ut hoc in I: b. cap. . text. Iab. a. Metaphys rexi .rs ubi ex eo, quod nostra in tellectio no pendetat a corpore, osten it, daIlio nobis aliquam actione a corpore absolutam Accedit commanis sensetas interpretum, qui in categotia actionis diuidunt actione in transeuntes , Vimmanent sui quaru numero sunt lutcllectio des omnes a volitione .

Idem

252쪽

CAP. VIII. QUAESTIO III. so

at secundum assimilationem, uti diximus a

is amore videtur at gu

is intenduntuouo ero attinet ad verbum communas est udo tu sententia,ipsam esset prie qua

Latem, videlicet d spositionem riurabe et mile subiectum assi ei C. Sex sua nata a vendicat eausa Deilis depulsiona cadeo i

eessante intellectione, qua producitur, contestim evanescat, ut ad calcem superioris arti Cculi. ex D. Augustino asseruimus.

ARTICVLVS I v. DrLVO TUR CAETERA ARGI

menta primi aniculi.

Absecuta dum ei osdem articuli argumen Dium t et spondendum est , per actionem imminentem nihil produci ad ema, ioc est,

nullii externum opus esse l. Item l actionem immanente dici vitantu operatronis , t si quia nota in gratia erus, quod par tam produritur, sicut actio trimi etis .ea praestet tim. quae t 1 i' dicatur,ut aedinta. im Nn enim intelle et io est pro et ter verbum ac contrario verbum intellectionis gratia .em velo, quod Aristote Eles lib. i. Et bicorusci ipsit, opus esse opera Lione nobilius non de omni actione. :eddeso1a transeunte, de facti ne intellii debet Ad tetrium concede, a est maior propositio, neganda minor Lad isti m eius con

firmationem dicendum, petita teli gere diu num ess entiale, hoc est. pet in te lectionem da uinam, ut communem Tribus perto os, et gigni verbum ligni tamen per intelligere noririonale, quod est pro p tum Patris. Auia intelligere dissint tala, notionalcidem teliant, adhuc manet nullam dua intes lectionem,perquam no producatur verbum. Ad secundam eiusdem minoris confirmationem dicendum cum Ferrari enui . couti Gent. cap . sy uestit, in conflatu quaeli., . Angelos cum se intellio an formare vel bum tim eui:n ver- humi deo ponitur, vires intellictu quoquo

A gelica

tertium respondemus cum Capreolo in I. diit.1 p., et aes t. a. etiam beatos videndo Deum gr-gnere umbum , quod item probabile ceci aetr errariensis I contra Gentes ea p. s Non ei tenim eadem ratio in specie implessa diu mae J- om P in exprein quia illa tantum Vonem

retur, ut per eam res cognita unitetur intelli cstui, quam, uionem abunde per se exhibet di, uina, iuvat verbum iecirco datur quia i ipsa intellectionis natura erigit Itaq; no pro-sem batur nobis eorum sententia, qui putant ideo in beatis speciem implesiam diuinae essentiae non dari , quod nulla imago possit diuinum esse apte te praesentate. Nam quamuis ipsum Erat ex- nulla imago inficite ex aequo referam, ' nim intra qua tamen et Sepotest. req; ipsa daturia quali in rium mmitate. prout ab Utella est a Ceato cerni Dei. test, repetae lentetur , quod est verbum me Di S rn Mur Ne inde sequit ut beatos non fierim Ucum immediate immediatione obiecti siquidem l . intellectio non tarminat ad vero um, ut ad

thim, tu meo cum respondendum Dilat,

est, verbum elle propter intellectionem non quasi ad eam requiratur, uti pilo ei pauer ectiuum ad id namque sat est intellectus species, sed quia non potest qui equam sub intellectione cadere;quin expressa eius imago ab in telligente formetur Neq; proptereae In ma dum est o tellectum iotat matum specie tutelligibili manere adhue in potetia essentiali adio elligendum quandoquidem verbum non est tarma antecedens acti m intest gen d , sed b, primu intellectus speciem re Vbi me et, confestim Hieme ab ea potest intellectionem, qua verbum gigni turri nec ad eam est 'inpotentili essint iapi, ted accide alacia duntax x Diues t. Ad quintum D uus Thomasci par quaest ista ast .at ad s. quod lib. 3 art.' ala concedi in actionibus sensu an internorum alial: quid proportionale verbo, peractiones, e .ro sensuum externorum nihilito duci idemque alserit Capreolus in .dist x . quaest . r. Hervaeus truc situ de vel bo, quast et arti c.I.&L. Nos tamen maiorem propositionem ab Om Nemsplute concedimus; est enim commune omni gniti me, cognitioni tam intellectus . quam sensus . si iam te: ue internus, siue externus sit, essici per assimi --,' 'lationem, expressionem rei cognitae. Ne se 'em ganda est ergo minor , ad eius confirma per rura tionem dicendam , mentem Aristotelis eos si rara loco est externum sensum se iri in obiectum , prout a parte rei praesens e stri intellectum vero quatenus tu ipso secundum notitiam expressam continetur, non quasi res hoc etiam postia ori modo non sit in sensu externo, sed quia is requirit insuper externam FIx-seat mi et , quae sub eius notionem cadit,

253쪽

si IN III. LIB. ARIST DE ANIMA

Diti t. s.

ei. quam tamen intellectus non posciti quando quidem tam praesentia, quam ablentii intel i-

gimus.

Ad sextum respondemus cum D Thoma Dpar. II. at a. Caictauo eodem loco, Ferrari eo si contra Get. cap. I Capreolo in I. dist. Io. q. 1,art. l. quem ad Iodum per intellectionem gignatur verbum, in iro est obiective res intellecta, ut in sua imagine ita peractum amandi essici in amante impressionem quandam obiecti amati, secundum quam res, quae Bamatur, dicit ut suo modo esse in amante, quirerminus, quia proprio caret nomine, vocari consueuit amor, impulsus, af etio. sue inclinatio in rem amatam. Ergo ad id, quod in cG-tratiam partem attulimus, dice dum est, ter-Quo pacto minum illum per amandi actionem plodu-ressit amaritum, amotem quoq; dici quanquam laxioritatis amis significatus ac ratione huiusce termini rem a id, in arva maram esse in amante secundum conuenien- vicissim iure iam&ptoportionem. Quod non obstat quo ra amata. minus simul regama n sit amata, quatenus ad eam impellitur,aci Iahitur. C

receptam esse ipsum intelligendi actum. Id e ro hunc in modum probat Da e habet intclligi ad intelligibiletur intelligere ad intelli reta

ram flectet inteSigibiis, intellectis,

varbum 'obiectum.

INTELLETIONEM DI S Tu mgui, ipsa absecie intel.

placeat

nribili., Uoniam cum intellectu tem umptam intelligit, quatuot potissimum consideranda occerrunt ui mirum species intelligibilis, intellectio, verbum res intellecta mehpendendum uobis hoc loco erit quouam o do haec latet se conueniant, dissideant Aeprimum quod attinet adspeetem intelligibi Elem&intellectionem, Egidius quodlib. s. q. It .mit. Aureolus apud Capreoluin inti dist. 3 c. r.NJpbus libias. de Intellectu, cap. '. alii, quorum memini Scotus in ira 3 q. T. p tant speciem, actum intelligendi idem esse. R e, inio dissipes rationibus videtur concludi. Species ponitur in intellectu ad exhibendum it si obiectum praesens secundum esse intelligibi-Ie; sed hoc praestat intellectio;ergo tutellectio a. Ratio est species Secundo viri es eadem ratio obie-cii. ibi est idem esse sese dapecies sentellectio tendunt in obiecitum sub eadem formali ra-Gor re tione; habent ergo idem esse ataue adeo non inte et soni ore res gen iam Ad eandem opinioriem accedit Goth fre- , periei a quod ib. c. ubi comprobare se itur, nihil et epitone si aliud intelligere, usi recipi in intellectagensium speciens; acq adeo speciem intelligibilam ritem sed intelligi cespectu obiecti intelligibilis significatur, ut pasti os&tamen revera actio est, quia intelligibile, ibi patitur, dum intelligitur, sed potius apri in intellectum; ergo i telligere in intellige ut eric reci Pere, ac pati, esto aetiue lignificetur. I et intellectio est id, quo intellectus Tor maliter intelligens vocatur; sed hoc non obtinet ex eo quod intelLctionem edat, alioqui efficiens candorem diceretur an didui habet

igitur ex eo tantum , quod intellectionem te cipiat; sicq intellectioi si pallio, non actio ab intellectu edita Accedit ad huius rei confitiamationem illud Aristotelis cap. huius lib. te T. L Iutelligere est quoddam pati Sit tamen nostra conclusio, intellectionem ii realiter differre ab specie intelligibili. Haec est ' Thomae, qu. S. de Potentia Dei. artri. Seori in I. distin s. quaest. s. Capreoli in i dist.. s. qu. I. Apollinaris lib. s. de Anima, quae s .e, aliorum. Probatur: primum, quia nulla causa efficiens est idem recum sua actione; species vero est causa efficiens, etsi no integra patrialis tamen intel Iectionis Secundo, quia si sphetes de intellectio forent eadem res, non posset diua na virtutemspecies sine intellectione. intellectio finem, cre c. nseruari, quod tam ea falsa in esse inde constat. qnia cessante actu intelligendi. manet species, sublata specie. po. test Deus eum intellectu actum intelligendi PToducere . cum omnis causialitas causaei ci.entis diuina virtute suppleriqueat. AIumenta vero , quae huic conclusioni Aaduersabantur, hanc habent explicationem partu Ad primum dicendum, speciem poni in intes- ita. lee u ut faciat rem praesentem in habitu, huisiit principium eliciens intellectionem et u ram neutrum prae tu intellectio formaliter spectata; quanquam sit idem recum vel bo, per quod res cognita exprimitur, atq; inesse

obiectivo, intelligibili sit actu praesens in

telleclaui Ad secundum, etsi species e si ut 'lle Adet. MI, ctio tedant in idem materiale obiectum; quia una eadem g res est, quam species repraesentat,&quam intellectio percipit. non tamen in eam tendere sub eadem ratione formali quia species fertur in eam ut habitualiter II ram. intellectio ut in actu cognitam Si autem

petra quo pacto species, verbum tute se distinguantur; quandoquidem utramque rendiritarem , ut repraesentatam Reso ondemus similiter, speciem tendere in rem, v cognitam ac repraesentatam rabitu verbum autem in rem Maria ex prelsam, quaerationes diuersae

Rationes, arem Gothice ii sic dilues , Adptunum, abis eodem modo se his re in x

cellisti

254쪽

auini det, atque via m

ellectum: ob id tantum intelligent m Bappellati, quod intellectionem pro Vc

, vero Atistotelessetipsi rantelligera eta quo

dam pati, nihil aliud volui tuq am ne liciatu, dum intellectio iacm recipit, piati, ut PaUlo an re Miximus, vel intellectum ante quia minit si arvari, re inrenuo speciem ab obiecto dec nim probanda est eorum se te is , qu antelle tionem a solo obiecto eaeci arbitrantur, nec, icquam aliua praestare intellectum, quam in elligetisdi λα-m L stio te aduet tu sti uias iam supra disseri 1im S.

ARTICU via II. WERRUM ET INTELLECTIONEM

idem rei se non tamen idem rartouae metrum sue tamen ab obiecla realis distingui.enio Cia cunila conclusio in haccouirtutissa sit, et D cibum non dilliderere ipsa ab intellectio ti

Ferear. . Contra Gentcs, 33. alii recentioribus Theologis uadetur liniridi Dossi conue: Eso,quia ita Chabe , quaelibet actio, siue Epitysica sit , siue non ad tern io m per earn Petodu tuni ut se habet motus ad eundem matutius hi ficis ostendimus , motas ustidem tecum suo ter initio; ergo i 'tella iocum verbo, quod est illius terminus. Nete satisfacit Fertari enisis loco citato. retus morum C ac iam impet secti, id st. Te existentisinio emes , id Mq; et eidem cum termino, quia idem est id ..uod Mu es Paup ictitio,&bos et qui statara intell-ctionem veto effractum perie li. a te licet motus sit idem cum termino, n soli iliau, intellectione u D eo distingui. Non in qu mutatastacit, quia utcumq icteta beatactio, siue sit a Lus imp Itecti, siue nori nihil

est aliud, quam rest planitieii liceat enim uala qui remitidequia ciandit inguituII a suo

termino, praesertim coem nulla ne e litas eo garimus modi realitates multiplicare. Porro, b hinet, quam diximus identitarem retatem intell-chaon rccam seu termino eae ctum est, viri Pactes nonnunquam verbum intelle Vertum tionem appellem, ut Damasten usi: br. I. fetetnDLFid iotti, cap. IS.D. Auguit p.&is de Tt in cito is utrobique, cap. Io. de Cognitione vetae vi tatur tae, cap. idae D. Ansel in Mon logi , cap. i. . a. Driteo inustib x. ad et IsuSh c. cap. I. Obiiciunt tamen aduei salii omnem effectum M.

I inquite sua causata ergo verbum ab in Dilvi;

tesse e rone: qu illius caul est. Sed negau- dum intellectione messi causam verbi; non enim est illius causa, sed productio , 5 quasi

via qua intellec usve bum ex Primi i. Asserti Tertia conclusio sit, verbum non esse formaliter intellectionem. Hinc est contra Dur. citatum Patet autem ex eo, quia verbum est

term mus intelleetionis omnis vero actio d1li timui tui, saltem formiat, et in suo teratino, urcitati loco Physostendimus. See unco 'Grave ibum, teste D. August. lib. is de Trinit. cap.ra est imago expresia ab intellectu, estq; fot- mali similitudo rei cognitor, intellectio vero, qua titellectio,non in similitudo amisia

Quarta conclusio sit. verbum distingui realiter ab obiecto Hic est contra Auretolum iur dist i. probatur tamen , quia,ut docet Diuus Augustinus I s. de Trinit cap. o. II. Icmis. verbum tantat ex sua natura est nitamentem attes cognita est extrinseca intellectui . Item , quia vel bum producitur per intelle ii nem ob ecturi vero minime ut luce e

rius est. Ex dictis eo lige intellectionem d. iiii, ut re ab ob ecto jana si intellectio acob: atomessent idem , est tritioque idem obiectui siverbum. cum verbum uoteliectio idem et sint. Illud tamen concedendum D- est, si sum aeterno solum obiectum cognituna, o retiam de q o: Vostr eonclutio sed Laecise , qua si hecog lium, expletium per L LMationem Die mve diam tunc obiectam nihil aliud esse et pia, in omquam itellectionem, verbum. Nec huius i. SI Oppotitum ostenci in proaeim adductae .m

argumerat

255쪽

S IN III

sim apprela ditur alterum communem, ut ei Areteipitur uniuertate. Ab quo singulare ipsum

v. h. riocciti uetur, ut homo sub quo est Socrates. Prae

vis se a sens uxitio de conceptu secandum priorem .i istu sensum intelligi debet, nec veto de quibusvis singulatibus , sed de sensibilibus tantummo- r. i. do Nam quod lingularia materia expertra. - sibilia ue intelligibilia proprio conceptu a nobis per

cipiantur, non est ambigendum, cum intellectus efformet propriam notionem, tam suortiquam voluntatis actuum: alioqui nemo vitio Blas, aut honestas actiones se interius elicitas proprie distincte vecognosceret, quod nemo dixerit. Sunt ergo qui negat tuam parte quaestionis defendant, quam hisce sere argumen- singulariis is astruere nituntur Sahaberemus pro Seium sensibili; conceptum rerum singularium , frustra pone- probatiari ret ut intellectus agens, sed hoe repugnat Peripateticae doctrinae ergo Scillud Probat ut

maior. eluia ideo intellectus agens ponitur, ut

LIB. ARIST DE ANIMA.

ARTICVLVCII. AFFIRMATI UAM CONTROUER

partem veram esse. Ontraria tamen sententia abentium singularia sensibilia proprio ac peculiari

c Iceptu a nobis Eam sequitur Scotus Mnceptus

batur primori et fingalaria sensibilia non possent per se ac proprio conceptu a nobi co-s i 'gnos ei vesideo non possent, quia singulariaiunt, vel quia sensibilia. Non quia singularia: alioqui nullum iugultae etiam intelligibilade

Immateriale cadete per se in nostrum intelctum; imo neque in Diuinum. Non quia materialia alioqui neqiuaturae Communc mam a d a te uti sin diuiduo C reria piaeditae per se intelligerentur; ergo, &:

indius, Sc tres ue uti ait Commentator deor Huic arsurae ut occurrunt aduertariae par oris defensores, intellectionem propriam erus , P dine filigulariam materialium ac sensibilium ad ordinem uniuersaliam immaterialiam atque intelligibi dum transferat; si autem singuis latia proprio conceptu a nobis intellige tentur fictilia eis betas modi 1bstractio, similiterque fictilia opera intellectus agentis , cuius praestantia, e Aeacitas ob id mu ueris tanto

per commmdatur

modi singularium repugnare nostro intelle-ctui, non quia singularia sunt, aut quia mare rialia absolute , ut probat argumentum . sed quia singularia materialia quia oportet eth per se cognitam ab intellectu, abstractam esse a materia indiuidua. Haec tamen responsi inunciuam satisfacit quia nullam idoneam 1St. Secundo, Sensus cognoscit proprie ac di- misit ratio em cui magis materia singularis, auctores propositastinete singularia et ergo si intellectus eadem percipit, duplex sequetur incommodum primum quod altera ex hisce notionibus erit superstua. Secundum, quod obiecta intellectusae sensus non erunt inter se distincta requidem obiectum sensus etiam sub latellectum

cadet

Tertio, Nulla potentia fertur nisi in cognatum , sibique in proportione respondens obiectum; sed inter singularia in materiae faecem Edemersa sciciter intellectum nulla existit cognatio, aut proportio eum intellectus sit omnino expeta materiae. Non possunt igitur

singularia sensibilia ab intellectu nostro per se

concipi.

Denique quod ita senserit Aristoteles probatur, quia libro Physicorum. cap. s. rex. ' oua iram asserit intcllectum esse uniuersalium, sensum vero singulariam Plura ad hanc partem stabiliendam argumenta habes apud Capreolum sinit. I. Senteue. dist.is. q. x .eoncl. . aliori eius opinionis assertores et quotum numero sunt Philoponus kAlexander hoc loco, Themisi . c. ho Auet Looc Comment. p. Egidius quod l. T. p. Caietanus I p: SN .art. I. Mirandulanus

libr. u. de Euellione singularis certaminis, ataclionea isset; ad librum is A reoles

impediat secundo, Noster intellectus ponit discit ime, conuenientiam inter singulare Scuniuersale persi optias, peculiares eorum tationes, ut eum iudicat latius patere homine, quam Socratem & Socratem esse dem recum homineri igitur noster intellectus utrumque, uniuersale, singulare proprie ac distincte percipit. Huic argu n ento obugam eunt ad . R.

uersari aientes non opus esse , ut qui de con-- uenientia vel discrimine inter duas res iudicat, eadem facultare utramque dignoscat, satisque esse percipi ab eodem homitile , licet duabus potentiis, idque in re propolita accidere.Nam sirgulare, inquiunt, per vim cogitat licem; uniuersale per intellecti icem a no . bis cognoscitur verum hane responsione Sic ea ratio confutat, quia cum actus ille iudiea ita di unus simplexquestri necessatio ad unam eandemque potentiam pertinebit atqui non pertinet ad cogitativam , tam quia non decet saeuitatem inferiorem iudicare de obiecto superioristi tum quia nulla potentia organo Ista in corpore assita in rem uniuersalem tendit; eri et spectat ergo eiusmodi actus ad intellectium lario . Quare ne is de re sibi ignota iudi et tam v niu niuersale, quam singillare pet se cognoscet a. di

Corroboraturque huiusce rationis, saucto ritate Aristotelis hoc in libro, caldi x. texi I . teri '

256쪽

CAP. VIII. QUAESTIO. v. vl

aei g. ubi ex eo probat, dandam esse faculta A Nec dubium quin sequenter eiusmodi su-gulariae sensibilibus sint. Quare nullo pacto

Argum

. Argum

tem unam sensiciuam id est, sensum commune nata quae omnia externia sensibilia persedi gnostati quia erpetimur nos discrimen ponetare luter obiecta externorum sensuum cat si ad hoc iudicium discrimenq; constituenda non opus esset res, de quibus iudicium fertur, in

ea item ea iere potentiam, non recae alterui

se Atilio oportet omnia exterua sensibilia ab eadem illa facultate dignosci. Item . Intellectus ex multis propositioni Bhus singulatibus colligit uniuersalem ergo

percapit sin 'alatia alioqui infertur c d sequens ex accidet ni tibi ignoto , quod ridiculum est. Nec statisfaciet qui dixerit, set este percipi ab eo antecedens confuse, quia admodum confula, ac liene caeca esset ea ratio collige uolti cutamen communia scientiatum principia eo pacto colligi soleant. v lib. t. Poster. c. it.&1. Metaphys. c. i. Aristoteles tectatur.

videtur negandum singularia sensibilia proprio ac peculiari conceptu a nostro intellecta percipi. Utrum vero hi conceptus sit te fierus an non, ex quo pacto a specie intelligibili rei eommunis eliciatur, iam alibi in hoc libro exposuimus.

ARTICULUS III.

DILUTI ARGAE MENTORUM, quapro negatiua parte quasionu

quae pro altera quae lito nis parte articulo primo adducta sunt, neganda est maior ptopositio; ad eius probationem die endum, intellectum agen rem non ideo poni ista bstrahat natu iam a differentiis indiuidu:s, hoc est. Deinde, voluntas compescit actum polen C eam ponat in statu, in quo non nisi absque iistia coctatricis . idque non titu praeeunte cognitione intellectus, cuius est voluntati temisi, si dam aut deci frandam proponere; hi ci ut e lectus cognoscit actum potentiae

imi gi atricis ungulate quoddam est in

materia in fide diveo: toborat utque arg mentum ex eo, quia reflexio illa . quam in nobis circa huiusce nodi temorum e sum tunctione serperimur non oti sensi us ipsis

et a tricti

distetentiis intelligi possit, quiequrit Auet rora aliique Honnulli senserint; sed, a singulariur rumphantasmatibus et sciat species intelligibiles . sine quibus res percipia biotelle uno possunt Ad secundum etsi intellectas singularia per Ad x. arr.eipiatu non proinde eam notitiam fore superstuam; quer drno duet neq; superuacanea esteognitio, qua sensus communi omnia extet

attribui, sed alicui nobiliori potentiae, id est D notum sensitur ut tecta cognostitiae diiudintellectui, ut doc talistotele anto primo

huius operis cap teteri XL. g. ltem, quia errores, qui in sentu, Ii .e eri cruo, siue luterno a te idunt consueuit: DC llectus corrige te.

quod non faceret nisi de ipsam actronem se Iuum, Wrem lingviatem, circa quami pultab

lucinantur, cognos e et t.

s. Argum P. aeterea, Quidquid potele virtus inferior, potest, superio Lergo quidquid coenoscitybantas , qui est in morantellectu cognorascet intellectas, sed phatasia percipit sio gularia peritopriam notitiam;ergo&iutellectius, Respondent id, quod potest vis inferior. posse

etiam superiorern non tamen ecidem modo,

ere,. essed nobiliori . sicque intellectum eo gnoscere adue . . , i. iuga aria incommuni, Id est, quoad naturam .a O , etciei, non qu ad singularitatem Nihil re spondent; non enim qui cognc scit Socratem confuse , perfectiorem habet eius notitiam,

en .etetur

cat .sum vero irri perfecta esset intelligetidi Dis . fg avis nisi in eam talis notitia caderet, quia per esset velarer sectio ocdoqiae naturae exigit, ut in potentiis iis uti, is sub ordinatis quidquid intcrior potest, tia sitie utaria quoque superior Neque hinc sequitur iri Tel crum conlectus hic nius obiecta confundi. Primu Di et t- non quia intellectus ram singulari , quam via formaret

uersalia percipit irae usus vero singulat aduntaxo secundo , quia ipsa etiam sing Iariari aliam formalem rationem sortiuntur, dam in Melle diu, aliam dum in sensum recidant .ad illum enim sub ratione intelligibi- tactis, ad hunc sub ratione sensibilitatis per

tinent.

Ad tertium, cognitionem , quae in obiecto Ad c t.

requiritur, comparatione potentiae, non esse naturae similitudinem et alioqui nullum sensi. Tua simiabile a Deo vel ab Angelo perciperetur, i des litu re- se eonuenientiam, siue aptitudinem, ut in pomquiratur quam qui eum distincte cognoscit; atla intel- tentiam ea dat, de commensurationem secun inter pote- rectus non percipit singularia, nisi quoad comunem eorum nar viam , seu quatenus percipit uniuersalia sub quibus illa contanentur,

certe non uisiecti fulcia mine rogularia mimum intelligit. uum Postremo idem stabilietur, quia eonfulta

tio tartis prudenti atque actiones pertinent ad intellecti m . hae vero eirca singulata ave seat divi docet Arist. lib. . Ethico tum, cap. . dum quam eius vim non excedit. Ad locum tiam e

Alistotes is exprimo Physi eo tum dicendum, gnosen rem, mentem Philosophi esse inici lectum eo dis . , ram co- ferrea sensu, quod hie solas niviaria, nitam. ille etiam uniuersalia dignoscat.QUA

257쪽

POSSITNE INTELLECTUS NO- se plura Irmul intelligere,

ara Non.

QUI NEGAT IMAM PARTEM Vcutisint, et quibu eam argumen- tu prob irat riuus Thomas tum alibi, tum I p. Ss. ar Blieul Caietanus ibi Ferrariensis hoc in libro, quaest i libr. r. contra Gentiles,

cap.ris Capreolus in .dilh. t. v. E. Heruatus quodl. . u. t 6 Sylvesteriti consi rasi pati. rixati it ante hos densis . part u sS. membri Alberi. Mago in a. distrio arti . Durandus in Prologo sent. q. I a t. I. NU. L . adiegati. am pro potirae quaestionis partem defle, cere; praemittunt vero ad illius explicationem

v gibile quae pet multas. Tt plura. Nam eum

quaelibet species, nam aliquam nacaram primo cxprimat, quaecunque per Tuam speciem cognosculatur, spectantur, ut in illa natura prelphiem repae tentata conueniunt; proinde

que in una ratione intelligibili consentiunt. Qitae vero pluribus cognoscum tu speciebus, quia eiusmodi Decies non ea re Praes Ita ut, ut communem aliquam rationem habentias, d vi unum quoddam intelligibili, sed vim ulta

per piuntur

riis ita constitutis , propositaeqtuestioni hunc in modum respondentu plura, ut siluta, non possunt a nobis intelligi , ut vero unum

quidpiam sunt, possiunt. Quod ita suadent; Pluta, ut plura, non nisi per in uir si pec rare ii 'praesentantur, sed quae ita se habent. non posuia a nolito intellectu simu doncipita ergo sues plura ut plura, nequeant similla nobis intel ii,

ligi. Maior constat ex quatia hypothesi , mi-ri mi probatur exprima hie cunea, qai multa ii l. a. Suppost aliquot hypotheses rinia elli Formas tripli c formae eiusdem gensti nequeunt secundum

citet a diu hie istum comparari uno modo po testate tantum , quo pacto non repugnat eas limuleta, quia potentia est contrariorum Secundo, quoad actum niterfectunc sic uehe- periri etiam simul possunt. Nam exempli gratia, interim dum lubidinum albescit, inest ei tum candor . tum aliquid de eo uriario colore. Tertio, sec inclum actum perfectum ut cum

cando totain lain suam obtinuit per tactione ii quo modo , ae fortia ae unius generis si- actuan absolutum ac per oum simul este; ac plutes species intelligibiles cognitionem elia. eientes , sunt in actu pei secto Set complet M. non igitur simul dari queo ut , atque ita im- pselsibile est plura, ur plura, an obas cognoici. Stabiliturque argumentum ex eo, quia ut cor pus figuris delineatur,a: describitur, si intellectus speciebus actum persectum habenti lius, ut Alga EeIIusEec edixit. Quare sicut idem corpu diuersis figuris simul consigusti remi cohaerere de uti via am possunt, alioqui, o non potest, ita nee intellectus multis specie .porteret eandem potentiam ad diuersos actus ad notitiam sictu concurre ut bus. Sumbit. abl. luteo ei Acteque simul terminari , quod tam et impossio ite . quam nam lineam diuersis punctis versus eandem partem definiri. Secunda hypo ille sis est Vmnes formas n- telli biles uno gens Tet C. ita. Intris aquantumlibet te , in quas fer rur, in se diu resorum generum esse uetant, eandrum tamen p&tentiam intellectricem respicrutit. Quo fit, ut omnes tam potestate, quam secundum actum g imperficium, qui medius est tirier poleti tram de perfectum actum simul reperiri possint reho equidem modo se habentipecie sintdilligi biles, dum iis non utimur isti ta inen possumus: sitit enirn tunc quasi sopitae; at cum amper eas actu intelligimus, Laetum p rte eluque naturae suae modum obtinent Tertia est, a quae plura sunt , bifariam spectari vel ut plura, vel vis abeant rationem punius;verbi causa. parte continui, si unaquae-que per se samatur plera sunt, tui insunt iuri continuo, io die talia coale icta , quasi unam

qui dilabentur:

bis activit, telugibile, dum sim litudinens sua iit meo te hacteta, qua cunet, et per tiam speciem in litigi polluuet, lumi virini uintelli-

Rursus probatur eadem ali et o quia ia n. tellectionem requirritar mentis intention ut D. Augustin. ait. intentio vero cum sit motus quidam, vel quasi motus, plures terminos simul tendet nequit tendem autem si meni rini ulta, ut multa, finiui intelligeret Denique huic retentiat adstasulantur verba illa bi-.Iosophi lib. 1. Topic. c. . Co D tingit, numa telligere, serre vero plura. Quod vero multa,non ut multa stat. sed ri . unam subeunt rationem , sicuti in secunda hypothesi explicatum est; simul concipere valeamus,(quae erat altera affertionis pat sua dent ex eo , quia per unam speciem repraesentari possunt multa, ut unum , quae auret per unam speciem repraesentantu , nihil obstat quosninus in humanam coonitionem pariter

ARTICVLVS L.

POSSE PLURA, UT PLURA sim. r. ictet ei. Nostra tamen assertio ela, humanum illa teste uni dotae ca simul ut plura sunt.

258쪽

CAP VIII. QUIESTIO VI

... l.

i teli Te. Hanc trietur Scotas in primo, di Astici ; quaest. 6 G gorius in prirno, distinct.

quxit Laici a. Lici et distincto. quaeit. I. Marii odistincti quae tu Gabriel. distinct.

audi . i. conclusis. Ochamus in ecundo,cli- . N S ut iam ii.&alia Probat atque id in hunc mo-

, dum Faculti se eluendi videt limul plura,

G plura, vel iri cum in ea decuarta latue tu nimotorem charactetum candorem papy 1

ariam te. Respondet Festari eusta. oculum non vide .is. renatorem S candorem , ut plura ted ut v nulli, via virum a cetrari per unam pectem, cuia, a Lera pars nigrorem retari altera candorem. At non recte philosophatur; ptimum, quia res specie diste entes non eandem , sed .ii uel sam specie, Daginem 1 sensus imprimunt. D inde, qui ct in secunduli bio huius ope is capite s. quaest. et arr. a.&capite art. ostendi inu, , imagines viscales.ctsi mii - - tantur adi eis, ob rectis , no a occupant di

uersas rati et oculi, sed quaelibet n tota pupillansidet alioqui cum papilla tam exigua ut paucis speciebus occupata, non posset simul res tam varias , tamque diuersas obtutati: b. comptehendere. eicio. quia una pars magis Isteriti ni non repraesentat unam par tem rei visae,a totam ha iam, d quaelibet totam rem vitai ad se eum modum, quem loco citato expostlimus. Ite in , Qt otieScognoscuntur in ta distincte, cretum cognotauutut vi plura,sed polli: iii simili vi dete distinctetis eo umnas; ergosi turnus eas ut grata cc et i i q. . ea. sciatu ..ua iure letat . curii C, uua stansus percipit lutei lectu sinualii telligat Gistri. Tettio. Naiternit erectus intes igit limul lapideirco uom: ne i ea aquana, Lara cum Ffocma hau propositionem Lapi suonen homo ergo, c. Nec alit aciunt diretis ixti, aientes a te lactam apprehende: ei: in lapi Edem hominen ivtinam quidpiam. Namq;., ipsi fatentur, tauquar remio uis suae

lapic petr da placer speciem in nostro intellecta tep aesentanti rQuarto , in trictus eodem in stati afficit et iri noti coca lusioni vi ex Aristotele inscim optast iocis Acra fricae capite pii et O. o tendimus sed hi allenseas caculi siti diu etitas enuntia Dones, P. Qui diuellae . e Pluressus C; ergo iudicium Itellectu, fertur simul in plura , quatenus plura atqui cacem ratio, ea de Arqtie dis ictilia , quo: ad rem praesentem attinet o curiit in iudicio . xiv appreheni oves igitur noster intellectus apprehendit limul plura, ut plura fiant. Pos remo , Non minus repIgnatrii, luntatem fetsi simulta plura, ut plueta, quam tu, tellectum: sed voluntas fertur eo pacto, ursa eodem momento rem unam odit, ex alta v Iuntatem percipiat: ergo, d c

Porro id, quod de humano intellectu dixi Afri, o imus, aiterendum quoque et iri ac mill lavinia ectum

iotitare de Angelico, cum mens iubstant - Q, itatum separatarum multo perspicacio sit , ac sic e peremulto plura simul comprehendat. Quanqua iura ivit aduersae partis defensores suam etiam ad in-3tellectum Angelicum extendunt assertione, quo priuatirn quoad hanc partem ea ratio consutat, quod Angeli, ut fatentur a sui cognitione nunquam cessarat, Se tamen interim res alias percipi uut, in quae obiecta non nisi ut plura feruntur, cum eiusmodi cognitionem non ex eadem specie eliciant sed per sva substantiam, caetera per proprias eorum imagines intelligaui. Premst

DIL UTI ARGUMENTORUM

prami articuli. AD uersariorum vero argirmenta sic expli A. v cantur. Ad primum concessi maiori te gat armini r est ad eius plobationem dicen pedit se et dum erit formas eiusdem generis siue per se. Mumctae,siue impeis e ce sint, non se mutuo eicium de rei subiecto . nisi repugnantiam habeant; hanc veto non habere species in intelligetidi actum pio deuntes. Ad eiusdem quoque argvinenti confirmationem responcertius sin sit peetes intelligibiles aliquam inalogiam ae

ut haec corpus est acriant ita illae mentem 1 telligibilitet sortirant, non t men eodem ino

do sese habere, quoad repugnantiamsi diuersae camque figurae si in eodem essent corpo reicu F- te, tr. herent eandem partem ad diuersos fur tra ea tu , quod fieri nequit, at si ecies intelligibi dem Oeneis te non ita affccta tunc, vi liquido nilat que arat, quo fit , viduae figurae ruutuo sese in eodem pia uta C irporet impet diant; non ita veto duae, plures mera essu species intelligibiles, quantuita libet pei fi -sse ei citae de absolutae sint. Ad secundum dicito ri tentionem mentis ad i. m. in rem cognitam non esse a salim actu inacc tiora Ara, gnitione dii inestu Qv re ut intellectu multatae intellectiones dari queunt ita posse de imtentiones multa S.

Locus autem Aristotelis Irbro secundo To Ad s. ra. pi eo tum significat nos inret dum mul raseitctionem secundum habitum quae tamen secundum actum non simul intelligimus id veto nostiae

sententiae nihil aduersatur. Ad quartum, nihil attinet respondere,ctim diu ra. ea pars, quae cibatur, nostrae ceto clusioni m. i- nune aduet set T.

259쪽

IN III. LIB. ARIST DE ANIMA.

r. Argum. pro parte negarara.

qua habiti sili in harentes dignoscat.

paries agitatis.

Treprimis quod anima intellecticia nullo pa- icto se ipsam intelligat, videtur ex eo probari , quia omnis nostra cognitio sensibus o

tum 1abet,qiuo fit ut ea tantiam, quae ab sensus cadunt, percipere valeamusu anima vero intellectiva eum materia expers sic sensuum

notionem effugit. Quo spectat illud Philonis

Iudaei lib. I. Alleeotraria, Quaerenguet cur qui reliq)ris omnibus nomina impos ait , id in Adamus sibi nullum imposuit; videlicet niens, quae inest nostrum unicuique, caetet a potest comprehend reri se ipsam nosse non potest. Quem ad uiodum enim o ubi salia videt. seipi non vidensu ficis mea a telligis

intra Halaa se ipsam non comprehendens contra- poniturpro ii tamen quod non modo e cognoscat imp intc sir mediate , ac petr uain se intelligat esse delammante humatae animet conueniunt in genete intellactualis substantiae , proindeque ut Aneeli se

per suam essentiam norunt,ita de anima intelis Iec tuae. Confirmatque id testimonium D Aug stini, dentinuare . cap. 3 ais r ut is meo te an se per ipsam nosse milia incorporea est. Secundo, quod intellectus se ips in minime in elligat probatur;quia cum perpetuo sibi praesens sit, ubi sui cognitionem semel in Elis et, nunquam ab ea cessaret,quod in se tam ECentra ob nemo experitur In contrariam vero attem, licitur pro quod non modo et ori , sed se per liram eta

firmam seotiamini ligat, est illud, quod Aristoteles

hoc in lib. cap. s. t ex II. edocet et Empe in iis,

quae materia carenti idem esse S intellectum. quod intelligitur. tertio, probabit quis intellectum non coctas illis verbis E elesiastae, Et tam eunescit homo vitem amore an odio dignus sitia sedi ninia in futurum seruantur in celta. In opposi estum vero quod negarino debeat intelleetum

cognoscere suo statius docet D. Augustinu, et 'lib. de Trinit, cap. Io mTl. Item, quia ni mutet . 'le et istam suos, quam volD talis actus petet

peret, nemo an aliquid ipse in elligeret , an vellet, se ire posset, quo nihil absurdiri. Quarto, non cognosci ab intellectu habi et 'ras ipsi inhaerentis,iaad tu rex eo, quia alio.

qui cognosceret quiuis an haberet pultus Sansti dona atque adeo gratiam, quod proxime refutauimus. contratio autem quod intelligendi vis suos habitus planet co nos eat ea ratio ostendit, qui , pr pter quod unum , rq Lodque tale, S ideta agis tale est quate eum c. res caeterae ab intellecta pet habitus species intelligibiles cognoscantur consequens est. vi ipsi habitus in eius cognitionei a sciemtiam primo cadant.

CONTROVERSIAE DISSOLUTIO.

. Argum propartemsa et te. rem pere uentiam. Prim D cm , eiece it id, illata

saratio ostendit, quia substantiae separatae& ad rem cognitam, ita ut ea per suam effratiam ii. Eeognoscatur, cui usu atura Sc quid ditas, non ,-- autem sola accidentia, percipi uritur alio modo respiciendo ad medium, quo cognoscitu , ,- sieq; intelligitur resper itantiam, cum ei sen ivi. i. intiet et id quo cog icitur, nec in reruenit alia quis imago, vel ipsi propria , veIalterius rei, qua intellectus paulatim deducatur arguendoquet ad edentia perve niat. Nostia disceptatio ho Ex in loco non est de cognitione rei peresseatias in secundum priorem, sed secundum volt ditio quora rem sensum danta et M. Phil Igitur omissa opinione quorundam vetesiarx rum rei osophorthm alent Ium animam nota Leti stram coguo 1 resedite esto,&immediate pet, iis x fer psam absque vi Ia specie, atque adeo perses secundo modo, quos secutus fuit Gittotius

3. Argum Tertio, probabit quis intellectum non eo item sententia alio tum eristimantium aut IF pro parte inoscere propriam functionem. Nam quic- mam ex speciebus rerum materialium elice et

et .

quid cognoscitur,aliquo actu eognoscitur si ergo intellectus functionem sua cognoscit, aliquo actu eam percipiet rutilasque illum alio atque ita dabitur , finita progressio in n.

rellectionibus, quae nequaquam videtur danda . Item, quia si intellectus cognoscit suos actus, cognoscet actus fidei superuatu tales. parique modo percipiria eius voluntatis, misi et eos actum spei MCharitatis infusae, proindeque sciet quiuisse ei Ie in gratia, cum in ea fuerit. Quod negat sacrae paginae auctoristesbeciem quandam immaterialem sui ipsius, qua se intelligat Respondemus cum D Tho assim/mal, Pa Cp. 8 . tri ou prioribus articulis xi est

quaestio ibus de Ueritate, quasi .io at te. 8.&μ '. animam nostram nouo gooicere si tu hoc vitae statu perfulim esseni iam, sed inter u ut , iis

specierum intelligibilium , quas ad lita hi a P

sensibus. Quod ita patet Quem admodum, ut Auertoe annotauit, materia prima inae auete sensibili urit mens humana inter sugila-- Ilias intellectualas postremum locum sortit i est.

260쪽

CAP. VIII. QUAESTIO VII.

nim materi aptim ac stin potetitia ad A. . Tritelligibilium serie est par potentia W1- defitati, talis non onsi enientis tarmae ac re ficio sub sensum cadit, ita anima uo re

iurei litibilis hoc est, aptam a se i-

nisi e est in actu primo per spe monime fit, se plam concipere primo, ac , immedi

re ne curat, sed ad uino turam Talia tum re

in , Tritone deducetur, quia videlicet Pris, obe iri id evius speciem a sensitum hau

st verbi gratia, naturam hominIs, tunc refictatur supra suum actam, eamque percipit , ex eo coenoscit tum imagine, tum potentiam C qua assum elicuit; deinde. quia compertum habet imaginem rei comm Unis, corporeum, alit materiale quid esse non post te materiaeci inino expers, Muis adera noti niuin potentia spiritali,&in substacitia incorporea, vo cibisiecto, consistere: percipit Tandem sevi subita tiam quandam immatetrialem intelligentiae. tarationis patticipem . Octod aute anima non intelligat lepeti peciem ipsi propriam prarier quam quod osten Ddi tur iis rationibus, qua probantio dari pe-

ei terum singulari , quas supra attuli mira, ditis etiam, quae suadent, non dari iti nostro intellectui hoc vitae statu, species Trivim materiai tu . confii mari id meo potest, quia . quod

intelligitur per speciem propri2 1ntelligitur

actu directo at experientiatet atetcnos non nisi actu reflexo Se unu ex alio arguti dii nostra animae notitia deuenire. Consule V. Th q:io deverat ait in Fera lib. . coiar.ge Ic.ca E s Di xim , an res dum est in corpore no cognoscere se immediate, quia emta corpus, ea transeat quodammodo in statum subitantia, rum separatarum habeatq, laetiorem intelli 'edi modum, nec iam intelligat perte flexio.nem ad phantasmata , facta est per se actu intelligibilis a septimc: atque ira se persuasuta dii J. r. ar itantia immediateintelligit, ut docet D Tho. . d. o. alc. Z. aliisq; in ocis,ac Hent G

Quod vero ad voluta is actus spectat, paulo secus de iis est iudicandit; itam cum obieestiue primo atque intelligibilite per se intellectu 1 praesentes sint, possunt ab eo directa eognitio, ne percipi, non, tactus intelligendi, qui cum Sub eodem intellactu eliciantuc, o P vi illi, ii iis ..tam testexata fecundariaue actione ad eorum no talis litiam eapiendam. Habitus autem volui tali Ahirium eodem fere modo cognoscit intcllectus, quoia is , suos, vidi licet ex faeilitate, qua voluntatem agere experitur. Lege D. Thomam loco cis o liato primae partis art. . intellectis.

ARTICVLVS III.

Gand. xtra cor quodi i q. ra. Nis. Sed deliis luculeutius Mee. F p rsuatur in tract de anima separata. Ex superiotites Hi progr Tu patetiam quom odo intellectus duigninit est in corpore n5 modo se, sed proprias quo Maratio que functiones, atq; habitus sibi inhaerenues cogno dignoscat, q taeetat altera quaest pars Nam tauret L quod de apprchensione speciei diximus , a mraha ferendum quoqsti militer est de caetetisti abi- ittia ibi tib usu hos enim cognoscit anima peractus, Aharraues quia expetitur se cuni ac litate , cpion ptitudine , ouae habuitam propria est, orciar

EXPLICATI ARGUMENTORUM,

Nune argumentis primi arriculi , qua ex

parte ii quae decreta a nobis sunt uersantur,oc ramus Ad primu dieendum, Tetia ea, quae sensibus tam inmmis, qua rater S obnoxia non sunt, ut anima humana, posse nobis intelligi, non tamen per se propriai marinem a sensibus immediate aecepta, sed

modo superius oplicato; quod tamenn Olm- dedit quominu omnis nostra cognitio a sentibus ortum habere dicenda sit, cum ea quoq; notitia aseos bus remo te di manet. Cum vero Philo a litantina intellectiva essen a signoistam . id non de quo eunq; anime concessu, lea de Perfecta , atq; omnibus numeris absoluta cognitione interpretand immic, si modo tu dos ea daeus recte philolophetur.Ad Cc a Pa c esse, elotius dem algumenti negari debet parem et te in , is substantiis separatis, atq; in an mali m* si mana dum est in corpore tationem illae enim iunt , actu intelligibiles , Attales sibi perpetuo

obiiciuntur, anima vero est pura potentra in genere intelligibilium;&in corpore intelligit speculae do simul phantasmata, unde tunc noni si per specie sae quisitas sese intelligit Illud

vero D. Augustini, Mentem nostram se per becognoscere, ita accipiendum est, ut anima noaccipiat ab externis rebus sui imaginem sicuti eum res corporeas inrelligit Ad secundum intellectum semper tibi esse Ad x. praeso tem quoad suam entitatem, od autem parieret secundum esse obiectivum , intelligibile, lat. ideoque licet eum in suum actum, in set Rectitur, sese intelligat itane enim fit sibi prae-sens in ratione obiecti non proinde tamen, in sui cons deratione perpetuo versari , quia Adeli. non semper eo reflexu utitur. Illud veto Ati Uionem stotelis, In iis, quae mare Vacarent , icem est pariti afintellectus,& quod intelligitur, explicat Di.'

uus Thomas prima patre, quaest. S. arti c. I.

aiens nihil aliud velle Philosophum , quam ex intellectu,&specieret . quae intelligatur,

SEARCH

MENU NAVIGATION