장음표시 사용
181쪽
Cap. IV. me efficacia gratiae actualis Prop. XXXIV. 16o vult etiam, ut omne homines mandata Sua SerVent tamen hae voluntas
Dei a multis hominibus non impletur Deus enim relinquit homini libertatem suam. Neque Vero homines resiStente Deo, vinCunt voluntatem Dei; et de his enim, qui faciunt, quae non Vult facit ipse, quae Vult S. Mustinus,
a8 I. Ohi. II S. Augustinus ait et Hae itaque gratia, quae occulte humanis cordibus divina largitate tribuitur, a nullo duro Corde respuitur. Ideo quippe tribuitur, ut Cordis duritia primitus auferatur De praedest. Sanct. C. , . 3 . Ergo S. UgUStinu non agnOScit gratiam, quae manet Sine
Ross. Dist antec. S. AuguStinus hae dicit de gratia efficaci conc an ec. pde qualicumque gratia, nec antec. In libro De praedestinatione sanctorum ηagitur de gratia, qua homine reapse Salvantur ergo de gratia efficaci Aliis occasionibus . Augustinus disputabat contra pelagianos, qui Concedebant gratiam possibilitatis etsi non sensu Catholico , sed negabant gratiam volitionis
et operationis. Quare maxime urget etiam bonam volitionem et operationem esse e gratia. Qui an gratiam habet, utique non solum potest, Sed etiam vult et operatur. Ceterum quando S. Augustinus loquitur de praeparatione voluntati per gratiam, o non Semper unice de gratia efficaci intellegendum est, sed etiam hunc sensum habet Praeter possibilitatem naturalem, quam pelagiani admittunt, est alia gratia, qua voluntas iuvatur ad agendum, et Sine qua non poteSt agere. Hoc autem non minus valet de gratia sufficientiquam de gratia efficaci. Ita loco iam supra n. 278 Citato, ubi sanctus doctor ait: Non ideo tantum istam voluntatem divino muneri tribuendam, quia X libero arbitrio est, quod nobis naturaliter Concreatum St, Verum etiam quod visorum suasionibus agit Deus, ut velimu et ut Credamus, SiVe XtrinSeCuSper VangeliCaS Xhortatione . . . sive intrinsecus, ubi nemo habet in potestate, quid ei veniat in mentem. Sed consentire vel dissentire propriae Voluntnti OSt. . . . Quae re non solum non infirmat quod dictum est Quid enim habes, quod non accepisti verum etiam Confirmat. ACCipere quippe et habere anima non potest dona, de quibus hoc audit, nisi consentiendo
ac per hoc quid habeat et quid accipiat, Dei est accipere autem et habere utique accipientis et habentis est a De spir et liti. c. 34). Hic igitur gratia
voluntatis distribuitur in efficacem et pure sufficientem. S. Augustinus etiam admittit gratiam parvam , qua homo non poteStagere, id tamen non sensu anSenii, sed eo sensu, quod interdum homo praeter desiderium nondum firmum recte agendi proxime habet gratiam orandi, et si orat, accipit gratiam firmiter volendi et agendi. Certum est enim nos mandata Servare, Si Volumus Sed quia praeparatur volunta a Domino, ab illo petendum est, ut tantum Velimus, quantum sufficit, ut VolendolaCiamus. . . . Qui ergo vult facere Dei mandatum et non potest, iam habet quidem voluntatem bonam sed adhuc parvam et invalidam poterit autem, cum magnam habuerit et robustam De grat et lib. arbitr. C. 6 SQ Cf. C. ,
n. 4 et Supra n. 233 272 Talmiera, De grat. 423 sqq; Mi ni, Degrat. 360 qq).a 8a. Obi. III. Deus non facit inutilia et nociva Atqui gratia pure Susficiens est inutilis et nociva. Ergo a Deo non datur.
182쪽
1πo Tract. III. me gratia. Pars I. Me gratia actuali.
Ressp. Dist. mai. Deus non facit ea, quae Sunt in Se inutilia et nociva, concisai quae fiunt inutilia et nociva ex abusu hominum, ex mai. Dist. min. Gratia pure Sufficiens est inutili et nociva, quatenus S gratia a Deo data, neg. min. quatenUS X abUS hominum manet pure SuffiCiens, coniamin. Et egi comess. Nulla gratia, quatenu praeCiSe a Deo datur, est pure sufficiens, quia homo potest ea uti, Sed fit pure Sufficiens, Si homo ei resistit, quae resistentia est ab homine, non a gratia. Itaque abSurdum St, quod tangenistae dicunt monstri Similem esse gratiam, quae diCatur sufficiens neque tamen umquam operetur Gratia enim de se semper tendit ad actum; sed quando homo non Cooperatur, gratia VoCatur pure Sufficiens. Ergo illud et pure sufficiens in gratia denominative tantum inest e non COOperatione seu ex dissensu hominis. Si ero homo Cooperatur, manet gratia Sufficiens, sicut antea erat; sed non fit pure SuffiCiens, quia non Separatur a ConSenSuhominiS. 283. Obi. IV. Ei, qui dat alteri instrumentum, quo Scit eum se Vulnera turum esse, imputatur hi malus effectus. Atqui Deus scit hominem sibi nociturum esse per gratiam pure Sufficientem. Ergo eam non dat. Ressp. Diff. mai. Ei, qui dat alteri instrumentum, quo scit eum Se vulneraturum SSe imputatur hi malus effectus, si habet obligationem hunc effectum Cavendi, conc. mai. Si non habet obligationem, ex mai. Dist. min. Deus scit hominem sibi nociturum esse per gratiam mere sufficientem, et habet obligationem hoc Cavendi, ne . min. non habet obligationem hoc CaVendi, conc. min. Et nes comess. Hae eSt Uaestio de permissione peCCatorum. Deu peccata permittit, quia Vult, ut homo libere agat, et quia scit etiam de malo bonum faCere S. Musi. De Corrept et grat. C. O,
n. 27 . Melius quidem SSet homini non habere gratiam quam ea abuti sed melius non St Carere gratia quam eam habere, quia sine gratia homo impotens est ad se salvandum. Simile quid valet non de sola gratia sed de omnibus beneficiis a Deo acceptis, etiam de ipsa vita et natura rationali cf. Masgella, De grat. Prop. 17). Rationabiliter rogamus Deum, ut det nobis gratia efficaces i. e. gratiaS, quibus praevidet nos bene usuros SSe, quia etSi ho non possumu StriCtemereri, POSSUmu tamen preCibu impetrare supra n. 258 . Nam Deus non debet quidem dare, nisi quod ad salutem sufficit; sed propter orationem reCte factam paratus est ad dandum quod non debet.
Prop. XXXV. Exsistit gratia efficax, ex qua antecedente Ad
actualem ConSenSum Voluntati ni Consensus infallibiliter SecuturuSest, ita tamen ut non pereat liberta homini in agendo. a 84. Sicti Q UBOSt. Cum gratia effica ea sit, quae anneXum habet ConSenSum oluntatiS, O pSo, quod homine Sunt qui salutariter agunt et Salvant anima SUAS, ConStat XSiStere gratiam efficacem Attamen non Sola haec ConSequen esticacia gratiae adScribenda St. OmneSenim theologi, Cuiuscumque Scholae Sunt, docent SSO gratiam, quae Sit ita flacaX, ut inter talem gratiam in actu primo Spectatam et
Consensum voluntati sit in fallibilis nexus Cum nemo Sit, qui loc
183쪽
Cap. IV. me efficacia gratiae actualis Prop. XXXV. III
negaverit, neque CCteSia an rem XPreSSe definivit, neque theologi eam Specialibu argumenti probare Solent, Sed ut omnino indubitatam Supponunt. Ita e g. Dares ait: In omnium Sententia gratia efficaX est Congrua, qua ita OVetur OluntaS, ut Sit infallibiliter praestitura ConSenSUma De UX. grat diSP. 83 n. 7 . Suares: Dicitur efficaXauXilium, quia in Su ordine tale St, ut infallibiliter consequatur effectuSs De grat. l. 3, C. , . I 3 . Licet igitur pauci argumentiS contento no eSSe ad Zn rem probandam. Altera pars de libertate hominis sub influX gratiae est definita Contra lutheranoS, CalviniStaS, anSenistas Libertas intellegitur immunitas neceSSitate antecedente, Se ab antecedente determinatione ad unum et consistit in potentia eligendi inter plura. Conceptus libertatis indifferentiae supponitur eXplicatus in philoSophia Cf. e. g. Theod. M EGInstitutione iuri naturali Ι, . GO Sqq).a85. HOD. BT I. Exsistit gratia e Vcax, ex qua antecedenter ad actualem conSenSum Toluntatis hic consensus infallibiliter secuturus eSt. S. Scriptura Saepe docet Deum absoluta certitudine posse ad Se convertere et SalVare, QUOSCUmque Ult. Hoc autem Supponit gratiam, qua homines Convertuntur, SSe infallibilis efficaciae Secus enim homines fortasse reSiSterent neque Converterentur. Ergo exsistit gratia absolute efficaX. Ita Deus praedicit de futuro tempore messianico: Dabo legem meam in Visceribu eorum, et in Orde eorum Scribam eam, et ero
iis in Deum, et ipsi erunt mihi in populum Ier 31, 33 Et daboli Cor Unum, et Spiritum OUum tribuam in visceribus eorum et auferam Cor lapideum de Carne eorum, et dabo ii Cor Carneum, Ut in praecepti mei ambulent et iudicia mea custodiant, faciantque ah
E II, I Sq; Cf. 36, 26 Sqq). ChriStus ait: Nemo potest Venire ad me, niSi Pater, qui miSit me, traXerit eum s Io 6 44 66). Qui ita
trahuntur, sunt Ue ChriSti, de quibuS ait: Ove meae Vocem meam audiunt, et ego CognOSCO AS, et Sequuntur me. Et ego vitam aeternam do iS, et non peribunt in aeternum, et non rapiet ea quiSquam de manu meas Io IO, PSq). Deus MoySi dicit miSerebor, Cuius miSereor, et miSericordiam praeStabo, Cuiu mi Serebor. Igitur non olenti neque Currenti Sed miSerentis est Dei. . . . Ut ostenderet divitias gloriae Suae in VaSa miSericordiae, quae praeparavit in gloriam η ROm , I S.23). His et aliis textibus ostenditur Deum habere gratiaS, quibu Certo homine Convertantur et Salventur, et qua dat quibuS Vult Seu OStenditur exsistentia gratiae efficaciS. S. AufuStinu Saepe, Praecipue Contra SemipelagianoS, urget SSetalem gratiam, quacum effectus sit infallibiliter coniunctus. Citatis multi Scripturae dictis, pergit: Scriptura divina, si diligenter in-SPiCiatur, Stendit . . . hominum Voluntate . . . ita eSSe in Dei poteState, ut ea quo voluerit, quando Voluerit, faciat inclinaris De grat et lib. arbitr. C. O Quicumque ergo in Dei providentissima dispositione
184쪽
172 Tract. III. Me gratia. Pars I. Me gratia actuali.
praeSciti, praedeStinati, Vocati, iustificati, glorificati sunt, non dico etiam nondum renati, Sed etiam nondum nati, iam filii Dei Sunt, et omnino perire non OSSunt De CorrePt et grat. C. , . 23). Fit quippe in nobis per hanc Dei gratiam in bono recipiendo et PerSeveranter tenendo non Solum OSSe, quod VolumuS, Sed etiam Velle, quod POSSUmUSs ibid. C. II n. 32 . Ut quoniam non perSeUerabunt, niSi et poSSint et Velint, perseverandi iis et possibilitas et voluntas divinae gratiae largitate donetur. Tantum quippe Spiritu Sancto accenditur Volunta eorum, Ut ideo POSSint, quia Si volunt, ideo Si velint, quia Deu OPeratur, Ut Uelint . . . Subventum Si igitur infirmitati voluntatis humanae, ut divina gratia indeclinabiliter et insuperabiliter ageretur; et ideo, quamvis infirma non tamen deficereis ibid. C. 2 n. 38). Haec manifeste est gratia iam in actu primo cum effectu infallibiliter coneXa Seu gratia efficaX. S. ThomaS: NeceSSe Si dicere, quod motio Spiritus Sancti
Semper Si effica Secundum Suam intentionem . . . et ideo quibuS Spiritu Sanctu pro Suo arbitrio vult dare perseverantem divinae dilectionis motum, in hi peccatum caritatem excluden eSSe non PotOSt. Dico non poSSO X Parte Virtuti motivae, quamviS OSSit e Parte
vertibilitatis liberi arbitrii. Ista enim sunt beneficia Dei, quibus CertiSSime liberantur, quicumque liberantur, ut Augustinus De dono PerSCU.
compelle propitiu voluntates s Secreta Dom. I post Penteci . Idem ratio ostendis. Nam ad persectionem divinae providentiae pertinet, ut Deu non quaSi Caecus et ignarus futuri eventu gratiaSSua distribuat, et dein XSpectet, quid futurum Sit, sed ut ab aeterno Sciverit, quibus gratii homine Singulos ad finem a se intentum Perducat. Atqui hoc Supponit cum gratia antecedenter ad actualem cooperationem hominum infallibiliter nexum esse effectum a Deo intentum. Ergo Sunt gratiae efficaceS. Praeterea omnipotentiae divinae non deSunt gratiae, quibu potest efficere, ut homine libere et in- fallibiliter bene operentur et finaliter perseverent. Atqui Deus Vult, Ut praedeStinati bene operentur et finaliter perseverent. Ergo ad hunc finem Congrua gratia adhibebit. 286. HOD. Hra II. Per gratias ei aces non destruitur libertasinisterentiae. S. Scriptura saepe effert homines ad bene agendum non neceSSitate Compelli sed liberos esse. Atqui quando reapSe bene agunt, habent gratiam efficacem. Ergo per gratiam efficacem libertaS non tollitur. Testes invoco hodie caelum et terram, quod PrOPOSUerim Vobi Vitam et mortem, benedictionem et maledictionem. Elige ergo Vitam a Di O, 9 . Deus ab initio constituit hominem, et reliquit illum in manu consilii sui. . . . Si volueri mandat SerVare,
ConSerVabunt te. . . . inte hominem vita et morS, bonum et malum
185쪽
Cap. IV. Me efficacia gratiae actualis. Prop. XXXV. 17
quod placuerit ei, dabitur illi Eccli 3, 4 sqq). Et laudatur recte
agens, qui potuit tranSgredi, et non St tranS reSSUS; facere mala, et
non secit. Ideo stabilita sunt bona illius in Dominos Eccli 31 I sq). Christus ait: Si vis ad vitam ingredi, Serva mandatas M I9, 7
cs. 6, 24 Sqq). S. PauluS: Non haben neceSSitatem, potestatem autem haben Suae VoluntatiS CO 7, 37). Sed tot Sunt testimonia de hac re, quot in Scriptura leguntur Praecepta, PromiSSione Praemiorum, Comminatione Poen Arum. Nam ei, qui neceSSitati subiacet, rationabiliter neque praecepta dari neque praemia promitti neque poenae interminari POSSUnt.
Dicta frenaei et Chrysostomi iam Supra n. 278 audivimus. S. Hicro mus: Liberi arbitrii nos condidit Deus, nec ad virtutem
nec ad vitia necessitate trahimur. Alioquin ubi necessitas, nec damnatione Corona Sis Contra IOVinian. l. 2 n. ). S. Augustinus DeuSe revelavit nobi per Scriptura Sua Sancta esse in homine liberum voluntati arbitrium . . . . PS Praecepta divina homini non prodeSSent, nisi haberet liberum voluntatis arbitrium, quo ea facienS. ad promiSSapraemia perveniret De grat et lib. arbitr. C. ). Neque Cum aliquid Secundum Deum operatur, alienet hoc a propria Voluntate quando enim volens facit, tun dicendum Si opus bonum, tun Speranda Siboni operi merceS ibid. C. , . 4 . Neque adiutorium gratiae deStruit libertatem; neque enim voluntati arbitrium ideo tollitur, quia iuvatur, sed ideo iuvatur, quia non tollitur Ep. 37 C. , . O). S. 9ED-stinus J: Auxilio et munere Dei non aufertur liberum arbitrium, Sed liberatur Dens. n. 4 I). Eodem modo loquuntur alii Patre praeSertim Cum arguunt Contra manichaeoS. Idem docent theologi S. Thomas: Quidam poSuerunt, quod Volunta homini e necessitate movetur ad aliqUid gendum . . . . Haec autem opinio est haeretica tollit enim rationem meriti et demeriti in humani actibus . . . . Si etiam n nUmeranda inter Xtranea philosophiae opiniones, quia non Solum Conjtrariatur fidei, sed subvertit omnia principia philosophiae moraliSs De malo . ).
Cum saeculo XUI Calvinus et alii negassent libertatem a neceSSitate et Solam libertatem a coactione concederent, concilium tridentinum han doctrinam damnaVit SeSS. 6, can. 4: S. q. d. liberum hominiSarbitrium, a Deo motum et XCitatum, nihil cooperari assentiendo Deo eXCitanti atque Vocanti, quo ad obtinendam iustificationis gratiam SediSPonat a praeparet, neque poSSe dissentire, Si velit, Sed veluti inanime quoddam nihil omnino agere, mereque paSSive Se habere, A. S. can. 3: Si qui liberum homini arbitrium post Adae peccatum amiSSum et XStinctum eSSe diXerit, . . . . . s Dens. n. I 4 SQ
cf. n. 793 797 q). Innocentius X ut haereticam damnavit Iansenti
propositionem: Ad merendum et demerendum in Statu naturae lapSae non requiritur in homine liberta a necessitate, sed sufficit liberta a coactiones Dens. n. HO94 .
186쪽
1τὴ Tract. III. Me gratia. Pars I. Me gratia actuali.
287. OB L Homo iam antecedenter non potest diSSentire a gratia, quae infallibiliter nexa est cum actu secundo. Atqui homo antecedenter dissentire potest a gratia, etiam quando ei Consentit. Ergo Cum gratia antecedenter ad actum secundum non infallibiliter erfectus nectitur. Ressp. Dis . ai. Homo non dissentiet a gratia infallibiliter nexa cum
a Ct Secundo, conc. mai. non OleS diSSentire, Subdist mai: Consequenter ad scientiam Dei praevidentis hominem libere positurum SSe Ctum Secundum, conc mai. anteCedenter ad hanc Praevisionem, et si gratia in se tantum ConSideratur, ei mai. Dist. min. Homo diSSentire potest Consequenter ad praevisionem Dei, ex min. antecedenter ad praevisionem Dei dissentire poteSt, ne tamen diSSentiet, conc. min. Et neg. conSeg. Cum Deus ab aeterno praeviderit hominem cum tali gratia libere Consensurum esse, et Cum haec
praescientia falli non possit, homo libere et infallibiliter consentiet. Sed haec praescientia et infallibilitas inde consequens non tollit libertatem hominis
sub influxu gratiae agentis, Sed eam potius in Conceptu Suo Continet. Delia re o plura di CemUS.
a 88. Ob Π. S. Augustinus ait et Quod amplius nos delectat, seCundum id operemur necesse est In Gal. n. 40 . Et iterum Per gratiam Subventum est infirmitati voluntatis humanae, ut divina gratia indeclinabiliter et insuperabiliter ageretur De Corrept et grat. C. 2 n. 38 . Atqui qui neCessario operatur et indeclinabiliter agitur, non agit libere. Ergo SeCundum S. Augustinum homo sub influxu gratiae non manet liber. Res . Dist mai. Secundum . Augustinum homo necessario facit, quod amplius delectat delectatione deliberata, et auxilio gratiae insuperabiliter agitur, quatenus libere et infallibiliter Cooperatur, conc mai. homo neCeSSariosequitur delectationem indeliberatam et insuperabiliter necessitatur ad agendum,
S. Augustinus saepe loquitur de delectatione deliberata, qua homo indiligendo Deo se duci sinit; et exhortatur fideles ad talem delectationem habendam. Delectare in Domino, et dabit tibi petitiones cordis tui. Est
quaedam voluptas Cordis, Cui panis dulcis est iste caelestis. Porro S poetae dicere licuit Trahit sua quemque voluptas, non necessitas Sed VoluptaS, Onobligatio sed delectatio, quanto fortius nos dicere debemus trahi hominem ad Christum, qui delectatur veritate, delectatur beatitudine, delectatur iustitia, delectatur sempiterna vita, quod totum Christu est In Ioan traCt. 26 n. 4 . Hi igitur, XClusa necessitate, loquitur de delectatione voluntaria. Eodem modo in Commentario ad galatas distinguit duplicem delectationem, malam et bonam. Alii desideriis carnalibus Consentiunt, alii in maiore caritate
ConSiStunt . . . neque nutu ConSensioni ad exhibendum Consentientes γ. In
hi regnant fructus Spiritus Caritas, pax, gaudium, benignita etC. Regnant ergo spirituales isti fructus in homine, in quo peccata non regnant. Regnant autem ista bona, Si tantum delectant, ut ipsa teneant animum in tentationibUS, ne in peccati Consensionem ruat. Quod enim amplius delectat, secundum
id peremur neCeSSe St. . . . Ut regnante iustitia per caritatem Cum magna
delectatione faciamus, quidquid in ea Deo placere cognoscimus In Gal. n. 48 Sq). anifeste sermo est de voluntaria complacentia in lege, Seu de delectatione, qua quis libere movetur in Deum.
187쪽
Cap. IV. me efficacia gratiae actualis Prop. XXXV. Schol. 73
Quod autem dicit voluntatem gratia efficaci insuperabiliter agi, non excludit sed includit liberam actionem hominis, quia homo gratia Consequiture libertatem, et ut perseveret delectabilem perpetuitatem et insuperabilem
fortitudinem' De Corrept et grat. C. 8 n. 7). Non Superatur Sed Confortatur voluntas rationali per gratiam, qua fit, ut Velit, et tantum velit tantoque ardore diligat, ut carni Voluntatem, Contraria ConCUpiSCentem, Voluntate spiritus vincata ibid. C. I n. Ι . Neque homine gratia ita aguntur, ut nihil ipsi agant. Aguntur enim, ut agant, non ut ipsi nihil agant; et ad hoc iis ostenditur, quid agere debeant, ut quando id agunt, sicut agendum est, i. e. Cum dilectione et delectatione iustitiae, suavitatem, quam dedit Dominus, ut terra eorum daret fructum Uum, Ccepisse se gaudeanta ibid.C. 2 n. J. Certe in isto libro, in quo S. Augustinus de industria defendit
libertatem, non Simul eam negat. a 89. Di III. S. Augustinus ait et Libero arbitrio male utens homo, et Seperdidit et ipsum s Enchir. . o Cf. Dens. n. 186 . Ergo in Statu naturae lapsae homo non iam habet liberum arbitrium. Resp. Dist antic. Homo peccando perdidit libertatem a Concupiscentia, conc antec perdidit libertatem indifferentiae CirCa bonum et malum, nem nuc.
Ita ipse . Augustinus explicat et uis nostrum dicat, quod primi hominis peccato perierit liberum arbitrium de humano genere Libertas periit perpeCCatum, Sed illa, quae in paradiso fuit, habendi plenam cum immortalitate iustitiam. Propter quod natura humana divina indiget gratia, dicente Domino
Si vos Filius liberaverit, tunc vere liberi eritis Io 8, 36 , utique liberi ad
bene iusteque vivendum. Nam liberum arbitrium usque adeo in peccatore non periit, ut per illud peCCent Contra UaS P. Pelag. . , C. 2 Π. 5 .
Alia vide apud Stai ni, De grat. n. 24 Sqq. SOBOL Discutiuntur varia Systemata theologorum Catholicorum de conciliatione libertati Cum gratia emCaci. 29 O. Etsi de fide est gratia non inferri necessitatem voluntati humanae, tamen eccleSi non definivit quidquam de modo, quo Oncipienda sit conciliatio libertatis humanae cum efficacia gratiae. Unde factum est, ut theologi Vari Systemata excogitaverint ad hanc remeXplicandam. Quae SyStemata ab eccleSi neque CCeptantur neque reiciuntur, Sed Simpliciter permittuntur. Inde quidem ab anno 398USque ad annum 6O Romae Coram Congregatione de auXilii gratiaes, instituta a Clemente VIII ad hanc quaestionem finiendam, acriter disputatum est inter defensores praedeterminationi physicae et defensores Scientiae mediae Lis finita non est, Sed die 5 Sept. 16O disputantibus data est licentia domum redeundi Simul Serio admodum vetitum
eSt in quaeStione a pertractanda ne qui partem Suae oppoSitam aut qualificaret aut censura quapiam notaret Dens. n. O9O Cf. O97 . Itaque varia Systemata breviter proponemu et Crisi Subiciemus. Re- Petenda hi non Sunt ea, quae omnibu Sunt Communia, ut hominem Sub influxu gratiae libere agere, totam efficaciam Virtuti eSSe gratiae internam non ero gratiae tribui a Voluntate lumana, gratiam MSSe
188쪽
176 Tract. III. me gratia. Pars I. Me gratia actuali.
Supernaturalern motionem, a Deo intellectui et voluntati hominis inditam gratiam efficacem infallibiliter esse neXam Cum effectu bonae actionis. Hae enim omnia iam YpoSuimus, et Communem doctrinam CatholicameSS OstendimuS. Itaque reStat unica quaeStio, Vomodo Xplicanda
sit efficacia operis in gratia efficaci, ut simul cum hac efficacia stet libertas arbitrii gratiae ConSentientiS.
a 9 I. Inde a saeculo XVI invaluit inter homistas doctrina praedesterminationis fissicae, Cuius Vel auctor Vel primu principali propugnator merito habetur ova sanes. Quia ero ipse de gratia non Scripsit,
neothomistae equi Solent ut magiStrum Suum Di cum Dares. Secundum hos igitur omni gratia actuali est entita aliqua Supernaturalis, non VitaliS, qua homo diSponitur ad Salutariter agendum. Est autem duple talis entitaS altera, qua Consertur homini fotentia Supernaturaliter agendi, et hae Vocatur gratia Sus lenS altera, qua Oluntas determinatur ad ipsum actum Secundum, et hae Vocatur gratiae cax. Sicut repugnat Cum Sola gratia sufficienti umquam fieri actum
Secundum, ita repugnat gratiam efficacem manere Sine actu Secundo. Per gratiam enim g acem voluntas humana antecede=etur ad Suam liberam deurminationem fraedeterminatur issice tum ad exercitium tum ad feci cationem actus. Haec enim praedeterminatio PhySic est CauSa actu Secundi, et ideo in ordine causalitati praecedit determinationem, qua homo libere Seli Sum determinat. Habet autem prae- determinatio physica, quatenuS St entita creata in Voluntatem recepta, efficaciam Suam ab aeterna praedeterminatione Seu efficacia voluntatis divinae, qua Deus ab aeterno Voluit per praedeterminationem Creatam hominem indeclinabiliter movere ad talem actum Secundum liberum. Praedeterminatio vocatur phySica, quia Si phySic entitaS, quae admodum RuSae phySicae, et non moraliS, applicat Voluntatem ad actum Secundum. Ergo duplex determinatio voluntatis distinguenda est altera, qua determinatur a Deo ad agendum altera, qua SeipSam determinat ad agendum illa est cauS huiuS. Hi Suppositi patet, quomodo Concilietur libertas humana Cum efficacia gratiae. Nam Deus ab aeterno decrevit motione per Se es ficaci ita determinare voluntatem ad agendum, ut volunta libere determinet SeiPSam. Dicta neothomiStarum, quibus Sententiam Suam Xplicant, habeSin raelect dogm V n. 229 SQ 242 Sqq. 29 a Gisis. Haec sententia a plurimis theologi non admittitur, quia contra Se habet difficultates hucusque numquam Soluta et, Ut videtur, insolubileS.
189쪽
Cap. IV. Me efficacia gratiae actualis Prop. XXXV. Schol. 7
a Non apparet, quomodo in hac Sententia Servetur liberta hominis in agendo. Non enim SSet homo liberi arbitrii in agendo nisi ad eum determinatio ui operi pertineret, ut e proprio iudicio eligeret hoc aut illud a S. Thomas, In 2 Sent diSt. 28, . , a. I . Delio convenit inter omneS, quod liberta est potentia eligendi inter plura, et opponitur determinationi ad unum antecedenti ipsum actum
electionis. Atqui in Sententia neothomistarum antecedenter ad actum electionis habetur determinatio ad unum. Ergo non Servatur libertaS. Respondent quidem Deus non solum efficaciter movet ad Substantiam actu sed etiam ad modum libertatis. Sed hoc responsum nihil iuvat, quamdiu non Stendunt hae Verba non Continore Contradictionem in terminiS; nam Sensu eorum est Deus ita determinat ad unum, ut nihilominu maneat in determinatio ad plura. Hoc autem non minu videtur repugnare, quam Si quis dicat Deus ita determinat substantiam Circuli, ut Simul maneat modus quadraturae. Dicunt quidem Tamdiu manet liberta voluntatis, quamdiu manet indifferentia iudicii. Hoc quidem verum St, si inter iudicium indifferens et actum secundum voluntati nihil intercedit, quo volunta antecedenter determinetur ad unum; Sed tale quid St praedeterminatio phySica Libertas enim non sormaliter consistit in indifferentia iudicii sed in indeterminatione voluntati ad plura. Respondent Libertas consistit in potesntia eligendi inter plura Atqui potentia eligendi inter plura simul Stat cum praedeterminatione physica ad unum, etsi Sub hac praedeterminatione repugnat potentiam
aliud agere, quam ad quod determinatur. Attamen hoc reSponSum fortaSSe Stendit, quomodo Sub praedeterminatione physica maneat nuda aliqua potentia dissentiendi, quae Cum actu Secundo Coniungi nulla ratione OteSi non vero Stendit, quomodo maneat actuale Xercitium libertatis, quod non consistit in nuda potentia sed in actuali electione inter plura. Certe potentia, Cui repugnat actu agere, non Sufficit ad libertatem, Sicut captivus catena ligatus ad parietem non habet libertatem Xeuhdi e carcere, etsi nuda potentia eundi adest. Sed gratia sufficien neothomistica ne tantam quidem potentiam dat, quia Cum ea nullu actu Secundus coniungi potest, nisi prius accedit motio alia praedeterminanS. Ergo Cum Sola gratia Sufficienti actu Secundu coniungi non potest, a gratia efficaci determinatu actu Secundu Separari non poteSt. Ubi ergo manet electio inter plura et libertas Dicuntho eSSe mySterium Credendum. Sed manis Ste Credendum non St, quod Deus non revelavit Deus autem non revelavit Stam theoriam. Neque nomine mysterii condecorari debet contradictio in terminis est autem Contradictio in terminis hominem ita a Deo praedeterminari ad unum, Ut tamen liber maneat, i. e. antecedenter ad actum indeterminatuS ad plura.
b Neque in ista theoria explicari potest vera sus ientia gratiae
mere sui cientis Nam gratia, quacum e matura rei repugnat On-
190쪽
178 Tract. III. Me gratia. Tars I. me gratia actuali.
iungi actum Secundum, non est Sufficien ad actum Secundum. Dicunt quidem eam Sse Sufficientem in genere potentiae, Sicut oculus est in genere potentiae Sufficiens ad videndum sine lumine, vel architectus
sufficiens ad aedificandum sine lignis et lapidibus. Sed potentia, cuius
actu rePugnat, non St Vera potentia. Neque imputari potest homini oculos habenti, quod in luce non Videat, neque architecto, quod Sine materia non aedificet quod autem homo gratia Sufficiente non utitur, ipSi imputatur. Augetur haec difficultas, quia Secundum Stam theoriam, quando adest gratia pure sufficienS, Deus Simul dat praedeterminationem physicam ad materiale peccati, a quo non poteSt per hominem Separari formale peccatum. Atqui qui dat quidem nudam potentiam bene agendi Simul vero impedit, ne bene agatur, non potest dici dare gratiam Sufficientem, neque iuste imputare poteSi homini non Sum gratiae. c Neque perspicitur, quomodo doctrina conciliorum Secundum istam theoriam retinea bonum Sensum. Nam Segundum ridentinum eSS. 6, C. 3 et Can. 4 homo, qui actu ConSentit cum gratia, ab ea dissentire et eam abicere poteSt Dens. n. 797 8I4 . DiXerunt quidam concilium loqui non de gratia efficaci sed de gratia sufficienti. Sed hoc est tam
Clare Contra SenSum Verborum, ut plurimi homistae concedant ibi sermonem esse de gratia efficaci Unde alii diXerunt hominem posse quidem actu dissentire in sensu diviso, Si gratia effica non deSSet, non POSSe autem' iners gratiae, Cum non reSiStatur gratiae, niSi quae adsit, ita ut resistentia importet sensum compositum. Sed ne hoc quidem effugium est efficaX; nam Vaticanum ess 3 C. 3 definivit hominem ei gratiae, Cui liberam praestat oboedientiam, reSiStere POSSe Dens. n. I79I . Ergo gratiae efficaci, quae actu deSt, homo reSiStere PoteSt, non quatenuS St efficaX, quia hoc repugnat, Sed quatenus est motio divina declinabilis, quae est effica efficacia operis, Si actum Secundum Producit, Sed manet pure sufficiens, Si homo ei resistit. Hae igitur Sunt rationes, ob qua pleriSque theologi SyStem neΟ-thomisticum non videtur admittendum.
a 93. Berti et alii quidam theologi, qui Se auguStinenSe Vocant, quia gloriantur se . Augustinum ducem equi in theologia, Cum eothΟ-miSti docent gratiam esse ab intrinseco efficacem, attamen dicunt hanc efficaciam generatim non esse absolutam sed relativam. Cum enim gratia ConSistat in supernaturali delectatione, Si haec delectatio est fortior quam obStan concupiScentia carnalis, Vincit eam et est efficaX Sin minor St, vincitur et manet pure sufficiens. Gratia effica prae determinat quidem voluntatem antecedenter ad actum Secundum, non
tamen physice sed moraliter, etsi in fallibiliter. - Hoc Systema non iam videtur habere defensores cs. Praelect dogm V n. 27 Sqq).