장음표시 사용
111쪽
iam praecides, & impositis fibulis consues palpebram soris versus, ut oculus sine dei nitate recipiat visum & gratiam naturalem.
Tunc vero Optimo oleo, nee non etiam muria infusam spongiam superpones, & oculum fasciabis. Post die quinto solvis, tunc intrinsecus oculum collyrio curabis : deforis vero tetrapharmacum impones, non prius Dbulas ablaturus , quam duxerit cicatricem.
hilominus & cadentibus fibulis, collyrii
cura non deerit, ne caro rursus superstua excrescat. Sed plerique adhibent cum deformitate compendium, ut partem, quae pr0- minet ad mensuram naturae forpicibus amputent, pusca, quae frigida sunt, propter fluxum sanguinis laveant oculum collyrio i trinsecus curent, ne indignationis necessitate laedatur. De sussu sioue oculorum.
CAP. XVI. Suffuso sicut hominum, ita jumentorum impedit visum, cujus tria genera ab auctoribus indicantur: Stenscoriasis, pla. lycoriasis, hypocoriasis, Graece pupula nominatur. Stenotorians dicitur, cum constringitur visus & vires amittit. Quae hac ratione curanda est, ut sanguis de temporiabus auferatur: radicem quoque laeniculi, &
112쪽
lherbam chelidoniam, vel rutam decoques ad tertias, & cotidie ex ipsa aqua, quantum manus patitur, oculus foveatur. Inunges etiam collyrio opobalsamo, quod sus assionibus prodetis consuevit. f Adversus infestantes pilos tertia cura est, ut leni tenuique cauterio genae, qua; pro creverint, inurantur, quo iacto, ducta cicatrice contrahitur
pellis, & palpebra altius elavata a pupilla cursu pilorum arcet injuriam. Ρlatycoriasis
autem est, cum se ultra naturalem modiam
pupilla diffundit, & eripit visum, nec curari ullatenus potest. Nam sicut ovi vitellus casu aliquo disruptus in priorem formam coire non potest, ita semel pupilla dissus a recipere noti potest usum videndi. Quod evenit equorum sudore, dum membranula, quae continet
lumen, indignatIone caloris disrumpitur: vel certe sollicitudo longi itineris ad indignationem jumenta compellit, aut laesum oculum
dominus curare neglexerit. Quod cum accidit, oculus videtur incolumis, nullis lacrymis, nullo sanguine, nulla indignatione prodit injuriam, sed visus tantum declaratur indicio, quod in pupilla ipsius imaginem tuam, tanquam in speculo, videre non potes. Hypocoriasis autem a capitis humore descendit,
113쪽
& in uno oculo sese primo ostendit, postrea etiam ad alterum transit. Intelligitur autem humore vel lacrymis. Continuo sanguinem ei de supercilio, vel de ipsa parte temporum detrahes, fomentabis ex tepida aqua, in qua radices laeniculi decoctae suerint cum ruta. Praeterea inunges collyrio Opopanato & opobalsamato. Quod si institeris m dicinae, per
lacrymarum cursum consuevit laepius caligo sanari. Temporales quoque venae cauteriis inuruntur, & meatum humoris exeludunt. De paracenthesi octili.
CAP. XV I. Quod si vis passionis intulerit cicatricem, diligenter attende, quo CO-Jore sit membrana, quae apposita pupillae impedit visum: si auroso colore suerit, insanabilem scias: si candida nimium, etiam no-Veris non posse curare ipsam. Si vero spissa fuerit, colore oleagino, muco similis, per paracentesin ad hominum similitudinem, cum saerit maturata, curatur. Jumentum igitur pridie temperabis a ciho, vel potu maxime prohibebis, in loco molli elides, caputque ejus & cervicem apte collocabis. ita patentem oculum lacies, ut claudere non possit. Deinde ab ipsa fronte paracenterium inter
tunicas oculares subjicito, ne pupillam ta
114쪽
gas, aut aliquid laedas interius, sed ipsum album de superi0ri parte, ubi hypochysis posita est, capitello paracenterii deorsum deprimis ad palpebram inferiorem subtiliter. Quod si depositum fuerit, non prius paracenterium eximas, nisi clausum oculum penicello calido diutissime vaporaveris. solet enim resilire. Quod si ita evenerit, reprimito, donec ita componatur, ut resilire non possit. Cum itaque intellexeris claritatem pupillae sine ullo obstaculo hypochysis, tunc eximes serrum,& invenies animal videre. Curabis sic : ex oleo roseo & ovi albo anacollima facies, lanam infundes, & super oculum curatum impones, ac desuper fasciabis. Caveto, ne ipsa die manducet, & moveat oculum agitatione
maxillae; sed tamen si voluerit, bibat. Altera die solvis & calida lamentabis diutis1- me. deinde foenigraeci succum in oculo sub fundis, & rursum ana collima si pra dictum similiter imponis, fasciabisque. Quod cum
per triduum, aut quatriduum seceris, oc tum solvis, & ωenigraeci succo fomentabis, ex melle optimo Attico unges, donec cicatrix se confirmet & oculus.
CAP. XVIII. Est aliud vitium ejusmod.
115쪽
ARTIS VETERIN. SIVE MVLO M. II r
ut interdum oculo album inducat, interdum limpidet: ex qua passione lunaticum Oculam veteres nominavere. Cujus ista curatio est,
ut de ipsa parte temporum detrahatur sanguis. interpositis diebus, sub ἡculo nihilominus sanguinem oportet minui. cotidie quoque calido fomento oculum curabis deforis; intrinsecus autem inunges collyrio thermautico & acerrimo per plures dies, donec recipiat sanitatem. Si nihil ex hac ratione profecerit, venas superiores in temporibus supra
ipsum locum, qui sustinet passionem, diligenter perquires & inures, ut humor noxius possit arceri. De st obrylamate ocum
CAP. XIX. Quodcunque lumentum in oculo habuerit staphyloma , incurabile est :talis tamen curatio consuevit adhiberi: de sub oculo sanguinem ei detrahes, & sementabis calida cum radicibus foeniculi & rutae decocta, inunges etiam collyrio non valde acri, si vulnus secerit & deplanaverit, ex sucinco foenigraeci fomentabis, & inunges collyrio leni, quod facit ad tunicas ruptas, donec se cicatrix cum planitie claudat, tunc uteris
acriori collyrio, & per dies plurimos, donec quaecunque pars aequari possit ad naturae
116쪽
similitudinem, compleaturque, ut non deis
metur obtutuS. Ad albiim de oculo tollendum.
CAP. XX. Si casu aliquo animal oculum impegerit aut confricaverit, vel ex percussura laeserit & album induxerit, etiam si totus oculus praeclusuS sit, tamen eXperime tis hac ratione probatam est cito posse cur Rri. Hederam colliges terrestrem, & in pila inundissima diutissime contundes, succum exprimes , ex hoc animal inunges et potestate medicaminis, quamvis desperata, consumitur album. Sed si terrestrem hederam non i veneris, sive baccas hederae, sive lalia contundes , & saccum exprimes, & ex eo succo inunges. Si hoc quoque difficile videbitur aut morosum, paululum aquae frigidae cum foliis hederae diutissime confundes, succum exprimes, & per siphonem ei in oculum d fundis. Quod cum per dies plurimos tam mane, quam ad vesperam feceris, album omne tolletur. Sed si vinum miseris optimum &recens efficacius curaeta sanat. De fussu ne curanda per nares.
CAP. XXI. Aliqui auctores dixeruns, si dexter oculus suffusionem susceperit, vel album incurrerit, deXteram partem naris, si sinister
117쪽
sinister sinistram diligenter inspiciet, in ipsa callositate nariti in foramina subtilissima 1nveniet, quibus tenuis inserenda est fistula, per quam ille, qui curare debet, os plenum vino insumet, ut merum per foramen illud penetret. Quo facto oculus incipiet lacry- inare. Velocius autem proiiciet. quia per
interiores venas meri virtus ad oculum penetrat.
De ili uersis passionibus ber Iopi .cAP. XXII. Jumentum in oculo 111 oscipercussum, si tumorem fecerit durum, caloiosum , & ossi lagini similem, hac rationb est tutanduln: dejecto animali contra causam ipsam cutem apetito, & ossis cisorio gingivu-Iam, vel cartilaginem vel os, quod ex se ex in Crescere coeperit, caedlio, ut deplanes ad similituditaem partis alterius. Si apto depla naveris, aceto & Oleo linteolis vel licinio addito, locum ipsum comples & fasciabis. tertia die solves, & similiter curabis per dies 5, donec servor desinas. post traumatico uteris. Catastolico quoque medicamento libra turam cutis consumis, quam diu limpidum vulnus curetur & adaequetur. Quod si ipsum
DS Concarnari non posuerit, tam diu cotidIeeta dicato donec sanguinet atque concainet Vegetiui . H
118쪽
ita ut medicamenta congruentia vulneri imponas. Qu0d si post sanitatem causa eadem crescere coeperit, punctis cauterio subtiliter urito. Oculorum epiphora insta oculum d tractus sanguis emendat, si usque ad sanitatem melle optimo inungatur assidue. Praeterea prodest eidem passioni: myrrhae pondus denarii unius, crocodili stercoris semi- unciam, salis armoniaci semiunciam, sepiae ossium semiunciam, mellis Attici cyathos aetex quibus Omnibus tunsis atque permixtis oculum perunges. Magnae lippitudini adbibetur tale remedium : Myrrhae troglotidis unciam 1, thuris masculi, croci Siculi, limpidis cypriae, aeris usti, ana uncias a, teres simul, consparges & cernes, aquae coelestis& Falerni vini, mellis Attici adjicies quantum lassicit, in vase vitreo condes, & cum necesse inorit, uteris. Si casu cilium ruperit. fistulam dabis & mannam thuris .cum ovo impones. Discutit cicatricem oculorum ejusmodi compositio: Spicae nardi unciam semis, salis armoniaci uncias 3, cati ae unciam semis, croci unciam 1, piperis semiunciam, in pulverem convertes & uteris. Albi vitia deterget ista curatio: Sepiae marinae ossis rasi scrup. decem, croci scrup. duos, salis ar-
119쪽
moniaci scrupulos et, myrrhae, crocodili stercoris scrupulos duos. Item, album sive gla comata emendat, vini Aminei veteris sextarii tres, gariosili saxtarius, mellis unicae tres, quibus omnibus decoctis uter1s. Album tollit si ex humore vel percussura evenerit :sandaricae unciae 2, ossis sepiae combusti unciae Α, piperis albi semiuncia, salis armoniaci unciae I, cum melle permixtis. Cicatricibus oculorum medetur jejuna saliva, si cum sale mandatur in ore, & expuatur in oculum. Sal quoque tritum cum osse sepiae,& sinapis agrestis semine. Collyrium nam dinum: opopanacis scrupulos 2, violae uncias et, spicae nardi, cassiae, marrubii ana semiunciam , croci Siculi unciam semis, olei semiunciam & scrupulos ψ, piperis albi u cias sex, gummi scrupulos 5. Item alia confectio collyrii: aeruginem aeris & salem optimum aequis ponderibus, & aceti quantum sufficit misces. Necessaria compositio erutae scrupulos , thuris masculi, stercoris
columbini, murium, olei, croci, mellis, ca-timiae, olei rosati ana scrupulos ψ, diligenter trita miscebis & uteris. Si vero oculus ictu vulneris insanabilis redditur, & ut mulo medici dicunt canchremata secerit, ne peri-
120쪽
Τ16culum mortis incurrat, ervi pollinem cum oleo roseo & ovo simul immittito. Cum purgatum vulnus fuerit, cum melle Attico in ungito. Sunt & alia multa collyria, quae, quia eandem vim easdemque species conti
nent, enumerare superfluum duximus. De frumis, jumentori MI,
CAP. XXIII. Plerumque strumae, vel parotides, aut scropimiae jumentorum gubtur infestant, & faucium tumorem prodit-cunt. Nam & subrecto sunt capite, di tanquam ab stranguria praefocantur. HOS priamum fomentis calidis, & cataplasmate ex polline hordeaceo, & resinae unciis tribus onero valido coctis curari expedit: & cum
collectio fuerit maturata, scalpello secari opus est, & quidquid collectum fuerit, emittere,& aceto, & sale & oleo infusos lemniscos
subjicere. caeteris quoque diebus traumati co & medicamentis aptis solerter curare, si vulnus pateat, dum sanetur. Nam in his locis ex praeclusione cito solet fistula stert: quae si evenerit, ut supra demonstratum est,
papyro & collyrio poterit persanari.
De glandulis.cAs. XXIV. Glandulae quoque anima- lsibus, & praecipue pullis, usque ad perse