장음표시 사용
41쪽
vitrum saepe pro margarito, lapillum pro gemma, paleam pinauro habeat. Id ea ratione continSit, quia voluntas in captiuit te, ac vinculis iam libens , aniansque degit. erso omnia, quae do minae sunx, pulchra apparent ineque ipsi soli, sed intellcctui, qui voluntatis imperio non infrequenter obsequitur, Hinc Amores etiam usque ad insaniam erga turpissimas, odiosissimasque . quibus formae , aut salis ne mica quidem , deformitas autem, aequo insulsitas plurima. Quid de capite , aut capillo, ut ab his exordiar refero quos illae de utroque non ludos faciunt Et illud sane merum glabretum, & caluitium est; hic vero emptitius, adulterinus, sycambr* alicuius demortuae exuuium suescens, de oli dum vixit in eo florente luxuriantis caliendrum . Hic muliercularum nostrarium capitulis assutus partim in iastigia turrium erigitur a fronte, aut in lunaris formam Hemicycli bicornis arcuatur. partim in cincinnorum fluetuston toruuetur a temporibus; totus ferro candente vibratus, nitidus , aureis ramentis intersulus;od
ramentis unguinibusque delibutus. Quid ego instrumenta ad capillos ornandos excogitata dinumerem calamistros comae in gradus frangendae; aciculas firmandae : crinalia, discriminandae: forfici culas adaeq uandae; pectines explicandae ; spongias extergendae. Quid vasa pigmentis, oliuis , unguinibus excipiendis: urceolos aureos, argenteos,amula gemmeas, cristallinas, vitreas, caliculo4 , sulturnia, lecythos, chri-sendeta . Quid velamenta, peristra, fascias, mitellas, reticula ,sosculos Age ad frontem . ipsa quidem rugarum sulcis, porcisque ita variegatur, ut nouale credas ad racipiendam sementem praeparatum: neque enim fimus, oc stercor desunt, quae aruum impinguent, interim fossae implentur, Valles complanantur in aequora . Infra sirontem, silua ciliorum etiam in glabellis succrescens, pilis proceris, directis, spicula , aut antemnas esse dicas, palpebras calliblepharum deuiolat, oculos fuligo denigrat, tum genae ema cidae quidem suapte sponte, & cadentes; sed vi, violentiaque surrectae, cerussatae psi mythio, purpurisso rubricatae. mentum volsellis, aut candenti nuce deglabratum, dentes dentifricio me disecati . Halitus cynnamomis sustentatus, facies ita unguentis ros ceis, massis ordeaceis, eruo, lupino , Ccruino puluere, narciso, argento vivo, sublimato venenatur, oblinitur, incrustatur, ut stper aestus incalescat, nescias an sudornatiuum, defluat, aut ascitium illud pigmentum in rivulos dissolutum, tanquam de summo iugo niues per aestatem solent, deuoluatur. Hos tu O miser, o caece, o infelix Amator, vultus mirario has tu laruas adorasὶ his incrustaturis inhias t O Amorem luminibus captum o animas e gastularias . Hieremias illustris ille Dei O. M. vates, cum litteras ad
42쪽
ad ciues suos, Babilone captiuus, mitteret, moniturus, ne Idola gentium pro Deo haberent; Hoc est usus argumento . Coronas certe utere ita dicta
aureas , habent per capita seia Dij illorum , operiuntur Veste Purpurcara, si pirum sicut iudices regionis , manu gerunt, gladium , sicuram, se autem a Lilo, or latronibus non liberant, sed lunt lapidei, lignei, unde vobis notum sit, quod non sisnt Dr . Hoc ipsitan de mulierculis illis dictum scitote . Non sunt formos, . forma enim ipsa sibi ornamentum maximum est, non eget externis, quae si moribus consociabitur honestis, mirum stantum pulcluitudinis in sese ipsi adau- Sebit. Quin imo in Amoribus alliciendis mores ego formae, non sanc moribus prae sero . Ouidius pro hac parte stat. Primasit in vobis morum tutela , puella Ingenio facile concibante placent.
Certus Amor morum est .sermam populabi Iur .ctas,. I: Et Placιtus rugis vultus aratus erit. L. Tempus erit, quo vosspeculum vidise pigebit, Et veniet rugis alitra caussa dolor. -
is, longum probitas perdurat Πι acuum , Arque sos annos , hinc bene pendet Amor Veruntamen ut coecus Amor est, ad indolem , S in QVς .RViς ,- his nullam intendit, ad sucos , α fallacias abit, & in his moratur . ausiati praeclare Lucretius . Nam ho iaciunt homines plerum ue cupidine carci
Et tribuunt ea, quae non sunt his , commoda vere.. Lucreti u L GMultimodis igitur pravas , turpessue videm s i .: E se in de&-s, summoque in honore vigcre. Et alia , quae sequuntur, multa , Selegantia in hanc rςm ς --.M. iis videlicet Amor oculatus etiam est i md Lynceus, & Argus . At Regina dolos, quis sal re post Amantem I. . Porsensit , moi loe excepit prima futuros. Coeca , quis abnuet 8 Dido erat nempe enim amabat, neque 'quid se Reginam dcceret, videre poterat; tamen dum in saarum aedium penetralibus secretior haeret: prima omnium In cogitationes occultis limas Aenaeae fuga meditantis penetrauit; prima sei sit classem in portu aptari, instaurari remigium , & transtra , dclaros , & malos, & antemnas , & gubernacula sterni prima gubernaculis ansas inseri, antemnis acalia colligari, malis rudentes appetidi, atque in charchesia immitti . Spiras anchoris inferri , commeatum invehi in nauigia: nautas, socios, duces cogi ad lit tus: quid iacto opus, edoceri , celeritatem abeundi, secretum super omnia iuberi. Vnde haec tanta perspicacitas Amori credo , o timido quia omnia tuta timet, res selliciti ea plena timoris Amor . Timor au' r. bis tem, ut suspicionum plenus, omnia prospicit, unde vetus adagium Timidior prosticiente . Amans similis ei est, qui in Thesaurum incia diis
43쪽
dit, is pecunia ad inuenta quantis simul se timoribus induit Z quem non ut furem metuit a quo non tanquam ab insidiatore cauet oculos ego, hercle, istos improba essediam tibi Ne me obseruare possis, quid rerum geram .
Absiciae etiam nunc , etiam nunc, etiam , ohe , nunc.
Hae e , & his similia vetulae illi suae ancillae Euclio senex thesau-TI Inuentor comminabatur. Et ipse quidem morbi sui caussam ia-te tura
Nunc iIo mi Ti jam : sit ne ita aurum, ut condidi uod me sollicitat plurimis miserum modis. Ipsa porro anus miserta sui heri sic loquitur . . Nesio , pol, quae istum hominem in temperia tenent. Perusti Lit noctes totas , tum autem iκterdius uasi claudussiutor domi sidet totos dies. An minore sollicitudinum tempestate agitatur, qui puellam amat uterque in thesauro allaborat, excubat, ad uigilat, uterque, ei timet, ei fraudes defendit, & cauet. hoc in utroque discriminis interuenit; aurum, aurum est : pulchritudo:saepe inanis, simulata, mutabilis . Vter autem amat ardentius credo qui puellam . pulchritudo enim essicacissima est, & potentisimum a mu- letum Amoris . Ergo omnium ad se oculos trahit, animosque a Dpectantium allicit. Eringium s herba est ) si qua de grege capclla in os arripuit , aiunt uniuersum ad se caprarum gregem ilico attracturam. Tales sermo sitas habet emcacitates, omnibus placet, in omnium oculis ,& pectoribus haeret, omnes ad se euocat, & quaerenti, cur pulchritudo omnibus placeret, cinci hominis quaestionem esse dixit Aristotele S. Haec igitur, cum ita sint, quales, & quanti, Deus immortalis, Amantem, metus obruunt in singula momenta quales ille non oculos aperit ad custodiam dum non ab aliorum insidijs modo sibi cauendum prospicit, sed ab ipsius , quam deperit, fraudibus , ac dolis . Nam quae pulchrae sunt, aut esse se putant, videri, considerari, amari appetunt a multis , quia dignas esse se aestimant; de cum se post clatra in senestris abdunt ;& cum per ostiolat se mi adapertis foribus surtim prospectant; & cum terga vertunt; & cum se palliolo obducunt; amant etiamnum videri;& ante quam se oculis alienis subducant,pascunt eos, & reficiunt, misertae sortet ne ieiunio oculi de pereant. Et fugit ia salices, si cupit ante videri. Hi sunt amantium aculei, quorum ictibus perpetui vigiles, ex cubito tesque efficiuntur Filius autem Corporis grui, miseros, trepido que parentes
44쪽
iis Semper habet, rara eri adeo concordia formae Atque pudicitiae.
Ergo Acrisius Argiuum Rex de Danae filia formosissimi aspectus puella sollicitus, turrim aedificari iubet aheneam, serreis Vcc- cibus, rapagulis, clostris munitam , solis habitatam puellis , viris interdictam,& appositis ad ostium molostis acribus, leuisbmnis, atris, trifaucibus inaccessibilem , in aspectabilem eo loci filiam, seu formam, pudoremque filiae seruat, & seruatum putat.
Inclusam Danaen turris ahenea Robustaquejores , siest vigilum canum Ius excubiae munierant satis Nocturnis ab adulteris.
Sed vigilantiam patris,&s,uorum excubias canum, & mu nimenta turrium expugnauit Aurum . Aurum mentior. ipsa haec omnia puella perrupit, ipsa foribus seras , M vectes , & im pedimenta submouit , α amanti se praebuit; auro ne, an Amore potius victa pSic Herum Sestiam turritis in aedibus diligentissimus incluserat Hem ex um 4 pater. sed illa arsit in Leandro , ut Leander in illa ergo dum ad hanc ille noctu nando mare ibat . Lucernam de senestella expinebat amorum testem,&amantis cynosuram .
Tu vero si quando illae transibis auare mihi quandam turrim, ubi quondam Sesias Hero Stabat iacemam habens, dux erat Leandro . Sic super Proserpina Ceres sollicita, doloribus concitat is , mentem aegram sagellabatur, ut Poeta Nonnus loquitur ; de in Siciliam auolabat, & filiam occultatam draconibus custodiendam commendabat; sed rapitur illa curru , nee repetita sam curat Prosim pina matrem . Cacus Itaque cum sit Amor, idem oculatus est , atque ingeniosus.
AMOR ELEGANTIARVM sTUDIOSUS . .
Amor elegantiae metirier, amantes disiipuli . Liber speculum is . Caussa . Amori vis. Ornamentorum exeogitatis , accusatio maxime in adolescentιbus, audirum coma , restaria, chirote-cae adoratae . Calui damnantur . In senibus barba, vultus , dentes, maxime in rumeis . Cyclopis se ornantis deseriptio . Aqua stpeculum rutti eorum . Multa in hoc ex auctoribus, Specula cur inuenta . Ex Seneca. Socratis speculum . Sprculi Primus usius, eius imperium In mundo muliebri habet primm . duis eius inuentor . Polydorus accusatus. Quando in- aV
45쪽
tientum ex a me. Eius aeuum. Polia i error . Cicero eluci datus. Specillam quid' Varroni lux . Plinius reprehensius D e labro aeneo Moysis opiniones explosae . Plinii locus explicatus . in eum altero Senecae collatus. Dabcampius reiectus . . Pontus illa batus . Norira de labro Mosaico opinio . Inueniator mundι muliebris Daemon , qui gh xpecub. Quid mundus hie Tertulliano ' aut accusatus . Amoras , elegantiarum vituperatio . OrnamcΝta tu bri sep sua, Ur pudicis explauto
P Lato rusticitatis averruncatorem Amorem , & apud Philos
tratum Oenomarcus sophista , Patrem venustatis, Plautus amatores , clegantiae studiosos, nominauit, nec illepide . Elegantis magistri elegantes esse dis bipuli solent. Speculum liber est , elegantiaeque consultus. Caussa in promptu. Amor semper es.se mutuus amat. is , dc suauissimus, de perdurabilis; itaque qui amat, amari docet, de qui amatur , amare , ut reda metur, condiscit. Amari enim nunquam non optamus . cum ita quae hec , ita se habeat; & Amor non nisi circa pulchra , ceu circa flores apis, versetur ; sequitur , ut, & qui amant, de qui amantur venustates , elegantiasque sectentur . Siquidem & viris,& sc minis inuicem placendi ingenita est naturae pronitate, voluntas. Hinc Amantes non ut formam solum naturalem moderatiores cura proueherent, exarsere ; quam vel adhibita frigida exordida rent, vel admoto pectine comerent, vel admisso sortice pampinarent ; itum eli ad noua, exoleta, inusitata, inaudita, excogitanda, quibus asci titiae pulchritudines cogantur ia capillum , in frontem ,
in aures, in oculos, in genas, in totam faciem, in corpus totum , voverendum sit, ne iratus quandoque Deus ita homines hos alloqua-itur.Ecquis nam tandem tuus fictor, O vir, o mulier, o puella, o ad .lescens, o quicum pue, aut quaecumque tandem esὶ Non tu a me hoc
es pacto depictus; sed in imaginem meam, ac similitudinem puriste,& natiuis coloribus ductum in vitam exposui. mi igitur factum est, ut pro praeciara imagine in laruam transieris ρ Venustatem , quam tu putas , desormitas est, de flagitium , & tui, meique ludibrium . Legendus in hanc Cyprianus, & Tertullianus . Neque quisquam miretur viros me in hoc elegantium albo a Dcripsis te non enim in mulieres solum ornandi se , penetrauit insania , ut ait Tertullianus , sed & in viros ipsos pertransij t. Mundus non iam muliebris solum , dicendus est, sed & virilis: quamquam huiusmodi, qui se muliebriter exornant non tam viri dicendi sunt, quam a viris desciscentes in muliebrem sexum , semiuiri, evirati, emasculati, cstheminati. O Terae Hrtagiae, neque enim Phyges , ite per alta
46쪽
. Dii dima, Dbi assuetis biforem dat tibia cantum . Vobis picta chrocho , sist fulgenti murice venis ;Dsdia cordi , iuvat indulgere choreis , Et tunicae manicas , habent redimiculia mitrae. Et ut de nobiliore sexu primum agamus . Ad inuenere adolescentes Amore perculsi , quo, non dicam , suam tegerent de so mitatem , hoc enim , si mediocriter fiat, serendum sorta si e sit. Sed quo sormam ascit iiijs elegant ijs augerentiae, an diminuerent, ac desormarent Caesaries enutritur annosa, ad humeros promissa. Sed esto; virorum sit ista, & eum sexum aetate etiamnum virentis orescentem deceat. quid illud capillamentum unguentis oblitum quid cespes ille capillaceus ad frontem levigatus , contortilis , oleo, balsamino , liliaceo, rosaceo , ad ebrietatem saturatus 3 Quid cincinnuli illi ad aures , undulati; quorum fimbriae tanquam capreoli infra auriculas crispantur Mitto vestimentor unuvarias quotidie formas , circa collum collaria linea , nunc lactucarum instar sol iacea luxuriatim, nunc canaliculata angustiatim, nunc ecuminatim radiata , nunc strictim striata , modo plana , modo reticulata , modo pinnata , non colore contenta natiuo , hoc est candido, sed sucato , violata cyaneo, croceo murhino . Iam dacti lothecarum varietates quis enumeret quaedam eserico angustissimis plagulis, quaedam e tenuistimo lanae, aut gosiipij filo contexuntur. Sed pleraeque omnes huiusmodi manum thecae , quas chirotecas etiam latini indiget arunt, & manicas alij appellant, scorteae esse solent, quas adoratissimis unguentorum generibus ex muscho, Ei bello, ambaro illinunt, Tibi , scilicet, Amor delitiosissime tibi capreae m exicanensibus, aut tumba schinis campis odoratam nardum , & Olentem costum , alia Drue pretiosillimas herbas depastae moschum ad laborant. tibi sitant zibeti, tibi sontes ambrarum scaturiunt. An calceos sileam pquos ita arctos hodie , atque angustos pedibus in suunt, ut angus . tiari, & excruciari digitos oporteat , & ergastularium fieri pedem. infra calcaneum Xenopodolio suffulciuntur, ut pes eleue tur , fibulamur sericis vittis in grandem rosam de soliatis ; sed videlicet adolescentiam Amor tortasse , dc elegantiae non dedeceant .
Quid quod in viris, atque adeo in grandaevis, & annorum iam maturis,.imo in castis ,& vietis, ubi Amor in has brumales statuas penetrauit, &suos igniculos inuexit, elegantiarum, &lubentiarum flosculi enascuntur. Barbam acrius, profundiusque caedentes ad imum usque stramentum desecant, imo intervellunt: canitium obfuscant , si quem pilum reliquum faciunt singunt, disponunt, docent. vultum spongijs, pumice, setis, panniculis des
47쪽
les firmant , qua rubiginosos emaculant, qua putridos medicant, qua cauos in farciunt, deficientibus substuirunt ementitos. ita ri diculum quid in illis accidit; ut cum se ad mensam parant, exuant quos sibi dentes asciuerant adulterinos, dc ut edere possint, edentuli fiunt.
Veruntamen nobilitatem etiam urbanitas, atque elegantiao multum, etiam in senecta non dedecet ,&vt hanc Amor non doceret indoles a natalibus, aut ab educatione , aut a consiletudine suscepta excusat. Rullicetur ergo oratio nostra , dc in ruribus Amorem obuersantem inter pastoritias turbas, ac Iudes obseruet quas artes edoceat. En ille in tugurium Cori donis , acceptas , qualem eum oratorem facit. Non sum adeo informis, nuper me in bitore Tidi Cum placidum ventis staret mare , non ego Dapimidi Iudice te metuam, si nunquam sal&t imago .
Et Cyclops ille , quis credat, hirsutus, deformis, inhumanus, atque inhospitalis, ubi puerum Amorem hospitio, credo, nesciens, excepit, statim humanior factus desormitatem suam opibus excusare contendit, & prominentes pilorum truncos vel igne corrigere se posse pollicetur, ut Galateae placeat. Si vero ego videor tibi esse hirsutus , Sunt mihi qucrna ligna ,sidi sub cinere ignis inextinctus. Naso de eodem Cyclope sic loquentem iacit Galateam . Euid sit Amor sentit, nostrique cu'ssine captus
tur , oblitus pecorum, antrorumque suorum
Iamque tibi forma, iamque eri tibi cura placendi Iam rigidos pectis rariro Polipheme cui os . . Iam beet hirsutam tibi falce recidere iarbam Et st clare siros in aqua, εν componere vultus
dii Amor ,feritasque,sitisque ιmmensa cruoris.
Cessant, sire tuta veniuntsue, abeuntiue carina. clini inti ε. Quam vero iucundum fuisset videre monstrum illud informe .v1 αμπηο atque ingens, quadridente rastello caput depexens, non minus Aetna , quam incolebat silvosum,& capillorum proceritate inhorrescens, & ridere hominis portentum colosi eum, Cyclopem, is inquam illum in eruncando barbitio desudantem , cuius pili sti-rijs de colle cerebri per narium cauernas defluitantibus , & in de fluxu concrescentibus spinosum herinaceum a mento pendentem ., praeserebant . quam suaue inspectare Poliphemum arboreo illo suo deposito ad solum bacillo, & de spatiosi tauri corio lenuncula, a boris ad truncum suspensa sedentem in saxo ad aquariam cotem, tuncas ,& falculas studiose acuentem, & harum nouacularum
acumen sub inde in barbis ipsis periclitantem , & Satiriscos pro
48쪽
Cosmetis adhibentem . Quid vero ille.post tonsoream hanc operam Z ad speculum, hoc est, ad lacum , aut ad littus cum placidum
ventis Harci mare , consulendunt accedit. C Ne ego me noui , lirus aeque in imagine missi Nuper aluae , placuisque mihi mea forma videnti.
Ista ne, recens torma te delectat, o CVclops istud tibi despinatum arridet nemus, o nouelle Narcisse, a quibus hactenus abhorruisti, quae ne unquam quidem in alio libentibus oculis aduertisti λ En monticolae isti tui, arborei socij prolixis a mento palearias hirsuta pectora inumbrant, α pilos sutis confundunt; capita vero truncis consita in coelum protendentes olympum iterum arietare velle videntur , ae ora per se natiuis horroribus aspera, caliginosa ad ossicinam Vulcani denigrata suligine gestantes pulchelli pusiunculi tibi olim placebant arridebant . Tu vero quidlisa filum , habitumque corporis despicis e tu paulo ante ex illi SNnus, aut eorum gregis ductor hircosus fueras; quid tibi nunc in capitulo deraso , ita mento glabrato, imberbis adolescentulus , tantum plaudis quis te has elegantias edocuit Magistellus 7 Amor sane, qui musicam etiam ineruditissimos docet; de trunco coepit hominem deformare. Ceterum quod politiores facti rusticani aquam. pro speculo usurpent, non Virgilius solum , aut Ouidius, sed omnes etiam alij poetae cecinerunt .&ex Theocrito id mutuati esse, videntur, qui lepidi sIime haec de Polyphemo ipso decantabat.
Neque enim deformis sum , ut de me dicunt. Certe nuper in mare instexi , erat autem tranquilium Et pulchra quidem mihi barba, pulchra vero haec unapupula. V. a in iudicabatur , videbatur.
auale fuisse olim putas , inquit Seneca , ad hoc Jeculum , vndam scilicet) se comentium λ Actas istasimplicior , y fortuitis contenta',
non dum in vitrum beneficium torqvciat; ncc inuentum naturae in libidinem luxumque vertebat .
Existimat eo loco Seneca speculum ad hoc, vel a natura datum, vel ab arte excogitatum ut primum impune Solem fulgentem, aut eiusdem Ecclypsim commode intuerentur . deinde ut homo ipse se nosceret; Multa , inquit ex hoc consecuta primum sivi notitia , deinde sist apud quosdam con umformosius, τι vitaret infamiam , deformis, itfret, riaimendum esse virtutibus quid quid corpora deesset. Iuvenis ut flore aetatis admoneretor illud esse tempus disiendi , sdi fortia audendisnex it indecora canis , deponeret, Cyde morte aliquid cogitaret. Ad hoc rerum natura secultatem nobis dedit nos met iras videndι . Et hac quidem oratione Seneca Socratem sapit. is enim philosophus suos auditores ut speculum adirent hortari identidem solebat . Verum si de speculi inuentione agatur;Eam in sententiam mens incli-
49쪽
Mundar mulie seu τι retinaci Basinalis.
inclinat propter elegantias, quas Amor edocet, excopitatum sui pse. Ouis neget in mundo muliebri primum locum a speculo occupari . Et quemadmodum in mundo hoc magno supernum coelum esse aiunt a quo orbes ceteri inseriores mouetitur omnes non m tu suo naturali ab occidente sole ad ortum , sed raptu quodam , &in natura ly motione ab oriente Sole in oc aliam. Ita in mundo muliebri contingit. ad speculi enim imperium torquentur omnes h mani corporis artus, finguntur', componuntur . eius nutu aduocantur undique , disponunturque ccrtis modis, ac legibus, pretiosisima qu. aeque metalla, gemmae, &quidquid vel tellus ad orn tum , vel mare ad cultum, vel ars ad elegantiam , vel natura ad curiositatem peperere .Quemadmodum in trophaeis erige lis olim truncus armis eorum , qui bello victi occubuerant vestiebatur ; ad imas partes , ocreae, in medio lorica statuebatur . D A sexdori ea pclitum pors sumque locis , Clypeumque ex aere sint B Fubligat , atque ensem collisisse issit eburitum , telaque έrunca miri . In sublimi vero vertice , Galeae aptantur, Chronantes sanguine ori Le, ita in mundo muliebri cetera omnia infra speculum lunt, hoc eminet; hoc praecellit hic Sol est mundi huius . Munduς muliebris , inquit Vlpianus, quo mulier mundior sis: continentur eo, specula, Matutae, unguenta , vasa tinguentaria , lauatio , risius . A quo autem inuenta specula λ huc ut breuiter agitetur a materia incipiendum est, unde conficiantur . apud Polydorum ita legitur , Ipeculum argenteum auctore Planio Praxiteles primus fecit Magni Pompeii aetate : mue ita sint item specula exferro, plumbo , chystallo, vitromistiserve mairri', in quibus sigiem notam contemplamur'. ab Aesculapio primo Apollinis filio auctor Asmrcus Tullius. Haec Polydorus nimis breuiter , ne dicam etiam confuse . Nam aes , & stannum praetermittit, ex quibus vel seorsim , vel perinistis fieri olim specula discimus apud Plinium , Malios, nisi sorte ferrum , dc plumbum pro stanno , etiam &aere acceperit. Apud occidentales Indos in insala quadam, specula fuisse in usu ex tersissimo lapide refert Petrus
Martir, prae quibus vitrea nostra contemptui habuere. Praeterca cuiusque materiae in speculum aptatae tempora non recenset Polladorus . Quae etsi nostrum non sit percensere. paucis tamen obiter. Quod ad aerea attinet, antiquissimum habeo testimonium ii sacris litteris. Moyses enim Haebreorum ductor extruxisse legitur labrum aeneum cum basi sua, is Jeculis mulierum; Quo ex testimonio , ut primum de antiquitate constet , aio Moysen Homero,qui Graecorum scriptorum antiquissimus est , vetustiorem esse'annis plus minus quingentis, ut ex multorum cronologijs constat . itaque vetustissimus est usus speculorum ex aere . Nam neque in hoc Moysis tacto prima speculorum institutio resertur . fortasse autem Hae breae illae mulieres, quae ex Aegypto profugerant; ab Aegyptiis
50쪽
7tijs speculorum fabricam addidicerant . Quod de Aesculapio , M speculo ait Polydorus falsum omnino est , Ciceronis quem ipse sui erroris testem adducit verba sunt. Asulapiorum primus, Apollinis, quem Arcades colunt, qui Oecillum in uenisse , primuitque vulnus dicitur obligauisse'. nomine autem specilli non speculum de quo loquimur', sed instrumentum Cicero intelligit, medicum , quod perungendis oculis, & curandis, aut spe calandis vulneribus adhibetur . de quo Plinius, de Celsus .Est mentio hiscilli apud Varronem . his verbis. Hinc quo oculos inungimus, quibuUecimus, specillum i quem locum falso etiam aliqui accipiune
pro instrumento vitreo, quod oculis admovemus, ut facilius spectemus . Sensius Varronis est instrumentum medicum, quo oculos
iniungimus, ideo specillum dici, quia oculis inseruit, quibus specimus. Quod de argentei speculi primo inuentore dixit Plinius ,
a Polydoro memoratus, a vero videtur abesse, nam antiquius csse, quam sit Pompeius inserius ostendam . De aeneo labro ex speculis mulierum a Moyse fabriculo, sunt, oui ita rem intelligant. labrum scilicet ita tersum, ac politum suis se, ut pro speculo esse mulieribus posset. quod ut frustra sit dictum, vetustatem tamen speculorum aeneorum peruetustam ostendit. Sed sensus hic respuendus , nam cum labrum istud sacerdotum usui seruire debuisset, ad quem locum mulieribus accessus , aut difficilis, aut interclusus , interdictusque suisset'. Sacerdotibus potius pro speculo , quam sceminis esse potuisIet, praeterea modus loquendi contra hos est, & materiam labri indicare videtur , non operis elegantiam . Alij labrum ex aere quidem fuisse; specula vexo pependisse ex eo alligata . At hoc vulgatae, & graecae scripturaeditionat. Alii inserta fuisse labro specula circum circa tamquam gemmas, adornatum labri, & usum sacerdotam . qualia tu er pocula , quorum Plinius meminit his verbis . Euin etiam pocula fgurantur expulsis intus crebris , ceu peculis , ut vel uno intuente populus totidem imaginum fiat, quem Plinij locum eodem sensu accipiendum: iunt quidam , cum illo Senecae . Specula totis paria corporibus auro , ingentoque celata sunt , deinde gemmis adornata , si V poculis. Sed longe sane diuersus est. Etenim apud Senecam pocula in speculis , seu speculorum marginibus inseruntur apud Plinium , specula in poculis , quare pocula illa parua quidem erant ad grandium speculorum ornatum . haec autem specula et ant poculorum grandium emblemata . Sed quem significatum dabit in Plinio vocabulum illud expulsis intus nullum, ut credunt quidam, quamobrem emendant , exculptis intus . Quid vero significat exculpere intus in poculis specula λ primum puto maledictum exculpere specula . Deinde si intra pocula exculpantur, imaginem reddere nequeunt, & irustra sunt, at si immissa dicas, ita tamen ut extra videri possint ;