장음표시 사용
71쪽
o F. v An Trio LOMAE I s PINEIporeum, Sc sic anima non posset illuc sine corpore rapi nisi separaretur a corpore . Et sic post longam disputationem Aug. concludit verum sensum verborum Apos stoli dicens. Restat ergo fortasse, ut hoc ipsum eum intilligamus ignorasse, utruin quando in caelum raptus est, in corpore suerit quomodo est anima in corpore, cum eo pus vivere dicitur, siue vegetantis, siue dormientis, Hue in ec stasima sensibus corporis alienata: n omnino de corpore eXierit, ut mo tuum corpus iaceret, donec Peracta illa demonstratione membris mortuis anima redderetur, & non quasi dormiens euigilaret, aut ς sta si alienatus rediret in sensiis, sed mortuus omnino reuiuisceret. haec ille. Quem adducit dc sequitur S.I h. a a. q. I s. ar. 6. & Veri . q. I Z.art. 6. Quod etiam ratione conuincitur. Si enim non fuisset tunc Apostolus secundum corpus in terra, ubi fuerat a sociis. & c mitibus deductus, Sc a Iuda hospitio receptus, hoc ipsum illi clarissi me comperissent. Et Palam omnibus quasi miraculum insignes dium esset. Si uero in xerra. dc non in caelo corpore fuisset, nolle s cijs hoc affirmantibus credere, impudentiae illius ascriberetur: non minus quam eius qui tantum ea credere velit, quae sensu percipit exteriori. Immobile autem corpus hominis manens,non omnes dias cernere possunt an sunditus extinctum sit, vel certe ecflasim pati tur. Vnde reserentibus quibuslibet Paulo, quod corpore immobilis permansisset,eoru senisi adhqrere non tenebatur, si quis ei, quod mortuus fuerit vel non mortuus affirmasset. Cum igi tur si haec etiam non suffragaretur ratio, sola qMhoritas sanctorum fidem faciat veritati, patet quod cuntrarium sensum in verbis Apostoli praetendens illius capituli littera redditur de veritate suspecta.
capitulum Episcopi propositum suum, in scaciter inferre σοb 1
DE salsitate quoque minorique authoritate. d. cap. deprehenditur ex hoc esse suspectum, quod in probando quod intendit obscure, inepte, &prorsus inefficaciter procedit, si illum habet sensum: quem ei tribuunt aduersarii dum contra veritatem supra diffinitam illud inducunt. Volens enim probare secundum eos, quod non realiter, S in corpore mulieres illae Perficerent, aut viderent quae narrabant, sed in somnis potius, aut in solo spiritu a diabolo deluderetur, inducit binas illas authoritates sacrae scripturae, quibus secundu horum interpretationem habeatur, quod non in corpore S secundum
sensus corporeos Praeseptes fueram Paulus & Eze cluet,alter inquam
72쪽
sum:illorum a capitulo inductis non habetur Primo, quod non pondit etiam laete quid in corpore contingere nisi in authoritatibus illis hunc habeant intellectum. l videlicet nullo modo Potuerit, vel Paulus in caelum . vel Ezechies iii Ierusalem corporaliter deportari, misi forte ab angelis bonis. Sed hoc pruno eli falsum quoi ad deportatio nem Eoechielis.' Multo enim grauiora eorpora potest. diabolus &longius deportare, ut sit Pra monitratum est. Secundo infertur oppositum eX hoc ipso quod dicunt, cum naturalia manserint iri daemonibus secundum Dion .splendidissima. Quicquid ergo virtute nat tali possunt angeli boni Possunt di mali: oc magis qui sunt excelletioris naturae. Falsa etiam repositio ista ex hoc conuincitur, quod si sic intenderet Paulus utique mentiretur. Etenim quid angeli boni possimoc mali melius ipse certiusque didicerat, quam authores dicti capituli. Non ergo diXrsset. Nescio. Deus scit. Si vero in praedietis authoritatibus non illum, sed hunc potius habeant intellectum, quod de facto non corporaliter ad illa loca portati sint, lihel potuissent portari,tunc non habent eX eis Propositum quod intendut hoc inquam, quod non possint a diabolo Per longa terrarum spacia corporaliter portari strages.Nam a non ei te ad non posse nullum est argumentulia.Nmue via: in sequitur. Petrus. non est Papa. ergo no potest esse Papa. Et tamen aduersarii eN authoritatibus illis, quae continent tales translationes non esse factas incorpore inferre volunt, et thon possihi similia in corpore tontingere. Neque etiam sequi cquod semper dc omnibus sic contingat re ectu cuiuscunque cor
Poris di cuiuscunque localis distantiae, quod Ezechieli contigit atq; Pauloc quia a P rticulari ad Nn Rersalem, ii ue secundum tempus, siue secundum suppostra, non valet argumentum. Et haec apud sapientes logicos notissima sunt & prima principiar quae etiam Pueris S idiotis clare constant.Quis enim inferret. Aliquando Petrus.
Dit.ergo sempus Petrus fuit Similiter quis extimaret hanc esse bonam illationem. Aliquis homo est bonus, ergo omnis homo est bonus Et tamen secundum aduersarios in capitulo illo fi ut similes deis ductiones isto modo. Paulus dc EZechiel non fuerunt portati in corpore ad c illa. ergo nunquam dc nullus potest taliter in corpore
ferri filiarii culari eriapi multo magis ab una singulati ad aliam
singularem consequenta a,scu argumentum non valet siue affirma.do, liue negando fiat. Sicut non sequitur. Aliquis homo seu etia Sortes c*rrit ergo Petrus currit. Aliquis homo seu etiam Sortes non est bonus .er o Petrus non est bonus. Et tamen secundum tenentes contuariam oPinionem ut Pr isentis quaestionis M. d.c.fPiscopi intendit
73쪽
σο v. B ARTuo Lo M AE I spi Na tse arguere Paulus de Ezechiel non fuerunt portati in corpore ergo nec illae mulieres portantur in corpore. Vnde patet quoa cum iit e consequentiae secundum sapientes sint derisibiles: ipsum quoque intum capitulum secundum sensum, quem isti homines qui inquisitoribus aduersantur,in eo habent, est nullius penitus authoritatis, Sc a Spiritu sancto non prodii sse conuincitur, neque fuisse bonum, verum,riteque congregatum concilium, sed inter Paleas reputandum.
Advertant etiam qui sic eκponunt d. e. quae nam sit probatio qua facit secundum eos. haec inquam. In somnis ac nocturnis visionibus homo extra seipsum deducitur & multa videt dormiendo, quae nunquam vitilando viderat. ergo S mulieribus illis itide accidebat ci ca ea quae narrabantur ab eis facta, vel visa. Similiter illa probatio nulla est. Stultus & hebes est qui ea quae fiunt in solo spiritu et ia in corpore accidere arbitratur. ergo stulti sunt dc hebetes qui creduivere & eorporaliter mulieres illas fecisse, vel vidisse quae narrabant. Nonne iliae probationes supponunt mulieres illas somniasse tantutalia quod tam en erat probandum i Si ergo d. c. talem habuit intellectum, quem isti eκ eo accipiunt:inefficacissime Processit. Si vero aliter interpretetur ut saluari Possit veritas & authoritas eius, ut nos infra efficere conabimur, aduersarij non habebunt eκ eo propositu suum, ut ibi etiam ostendetur. Sed nunc quaedam alia adhuc praeli-
Od non in necessario nandam dictis illius capitali Episcopi. si a I odia.
concilio manavit.quin etiamsi a concilio generali predi et, recludiandum est ad Pontificem ut sua declaratione ex- . - cludat sensus erroneos, quos aduersarii ha
n p p o si τ o autem ouod a rite congregato concilio capitulum hoc emanauerit, adhuc secundo dicitur argumentum super illo landatum non procedere propter duo. Primo quidem quia nescitur adhuc an synodale fuerit tale concilium , vel certe generale, quod solum omnes astringit. Argumentum autem Probabile, quod generale non fuerit tale concilium hoc habetur, quod inter generalia concilia enumerata a Gratiano.d. s.vel II. nullum Acquirense inuenitur. Omnia autem concilia Gratianum sufficienter enum rasse nullus debet aliquatenus dubitare, cum prie sertim ea d. I s. Promittat se velle assignare originem constitutionum ecclesiasticarum quae eκ sacris conciliis communiter ortae sunt. Huius ergo etiaconititutionis atque mandati si authenticum esset, originem praemi
74쪽
k set Io D v s TR iGIBVs. sistet inter generalia riteque congregata concilia hoc Acquirense
ςon numerando. alias non omnium conciliorum seriem putasset sesiilficie liter tradidisse. Non ergo generale fuit hoc concilium , vel certe nullius apud eum authoritatis, quia sorte non rite congregarum. Cuius etiam rei signum est , quod nullum eX antiquis meruit flosatorem, quia illud forte decretorum libro insertum non habeant. Si qui autem modernorum ut Io.de Turre cremata , illud e X-Posuerunt: non nisi quamior esse de principali eius intentione dixerunt: ut sic veritas in eo contenta saluaretur, omni falsitate, qua praetendit, eXclusa. Quae nam sint autem quattuor illa principaliter Intenta, declarabitur inferius. Si autem dicatur quod plura alia in libro Decretorum inducuntur concilia generalia non Prius enumerata. Respondetur primo, quod adducere in conuenientia non est soluere quaestionem. secundo quod si illorum etiam ignoretur tempus & author, ct irrationabilia vel falsa contineant, qualia manife-itabimus capitulum hoc continere, eis pariter non erit necessario
inhaerendum: & si deferre quis eis uoluerit, erunt pie interpretanda, sicut infra circa hoc etiam faciemus. Sed adhuc quispiam sorte probabiliter inducere conabitur, quod tale concilium fuerit generale, & quod Praesidentia vel authoritate summi Pontificis celebratum sit, cum Episcopis indiffereter praecipiat, quod solus Papa potest ut videtur eo quod solus sit eis superior ordinarie. Hoc est enivnuin eκ indiciis inductis a Glo .in c. ut circa. in verb. Perpetuo.deelec. lib. 6. ad discernendum generalia concilia a particularibus. Praecipitur etiam in ipso capitulo omnibus esse publice an nunciandum, quod qui talia credit S li is similia, fidem perdit. Non potest
autem nisi qui omnibus praesidet praecipere ut omnibus an nuncietur mandatum, vel quaecunque determinatio fidei. Talis autem est solus Papa, vel etiam generale conciliu eius authoritate. Respondetur igitur quod si capitulum praeciperet omnibus episcopis absolute, utique eX hoc concluderetur quod concilium generale fuisset, quando alias esset rite congregatum, eo quod ut inducitur, solus Pa-Pa omnibus episcopis praelatus sit, , super omnes plenam habeat authoritatem. Non sic aut cm inuenitur in cap. illo. Sed indefinite dicit, Episcopi in plurali. Et licet quandoque indefinita aequi polleat uniuersali, non tamen semper, neque formaliter. Potest autem Metropolitanus, siue Primas sit aut Patriarcha, siue etiam sit Archiepiscopus, congregare concilium prouinciale ad quod vocati episco
Pi omnes illius Prouinciae accedere tenentur. alias excommunicantur. d. 8. c. si episcopus. c. si qui s. c. Decernimus. Et potest conciliuillis Praecipere quaecunque iudiςauerint esse Praecipienda,& tenen
75쪽
ra T. πA - ΟΜ a. NE 1 Ur pinu tur seruare ordinatam eo. d.' a. c. si quis episcopus primo, secundo, 67 tertio Similiter cum dicitur in c.Epi.omnibus esse annuntia du. &αz;- s. p. interpretari quis Posset, i non absolute de omnibus locissitur, sed iis ιρρ. tantum de omnibus subiectis. Vel Q non praeceptiue, sed quasi donas denora. ctrinaliter hoc monet esse Praedicandum omnibus, quasi dicat. oin-ρ rgi. per nibus annuntianda est ista doctrina, ut pote vera, oc ad salute om-avim: z nunia spectans. Hoc autem modo Potest monere etiam qui pretiatusAr ιιι ιρι 1ion est, ct qui nullam habet iurisdictionem .sed tantum docendi ostur, qu od in fici uiri. Vnde multo magis sic Potest omnes monere Particulares riρr P PAE concilium. Sed non potest prscipere omnibus: sed tantu sibi subie .:MI Discosdare etiam a quocunq; Particulari concilio quando er-T .. ., P ronea vel indiscreta praeciperet, vel in his determinationib'in quia
hab -- per bus vel ratio, vel Sanctoru doctorum aut clarissimorum Theologo Fel in c. non rurn authoritas contradicit: aut certe in his quae secundum glossas μύ - με '& doctores non sunt de principali intentione concilij, vel quae nos i is j iis e onuntur ni si secundum absurdum eius intellectum, ut in pro-do d. Ade iis . Posito accidit circa praesentis quς ibonis articulum, quantum ad ex- conciliis agi politionem aduersariorum m d.c. non est erroneum aut temera tu, 'ς ' sed salubre, laude dignum ac meritorium. Sicut enim declarantes . ,eso sacras litteras ct malum in eis intellectum explodentes, dc conse-e-M .am quenter eas elucidantes commendantur, eisque vita aeterna repro- disponere,se mittitur, iuxta illud Ecclesiastici. a . Qui elucidant me, vitam iter-ς dum gi. tiani habebunt. Sic etiam omnem veritatem eXPlanando, cum n5ILa. i. nisi a Spiritu sancto si veritas secundum Ambr.& quacunq; fals- μώ .i: I s. talem arguendo contrariam, dignus laude reddatur author . Saneu milib. ctorum etiam patrum doctrina in his Praecipue quae fidem tangunt
πιμι rraiis vel bonos mores, non nisi secundum eorum Principalem intentio-- ' ἡ .. nem & sanum intellectum, eNclusis inquam omnibus quae possent .; o.. falsum S erroneum sensum facere, accipienda est & veneranda.disi ριis, Ipsa quoq; Particularia concilia, de quibus loquitur c. Ad abolen-
qu li apis dana. de ii retic. ut tangitur in argumento, non habent recognosce-ς don inς re vel iudicare de luere si nisi quando factum est clarum. St. n.esset dubium, tunc quaestio debet remitti ad solum Papam, cuius solius aestati, is aut horitate causae fidei determinantur. d. 18. c. multis. 24. q. j. c. Pap.r . vel Quotiens. & eXtra de Bapti. c. Maiores. Et ita determinat gl .in λων c. Quotiens, & D. Abbas in d.c. Ad abolendam. Eorum autem qui: .. Ii inducuntur & reprobantur in d. c. Episcopi. aliqua quidem clarum ilia..hhis est eme haereticalia. Puta i aliquod numinis inueniatur prster vitumam eol. is Deum : l aliqui ducantur seu Portentur ad seruiendum alicui deor i. Due rum vel dearum praeter unum verum Deum ::ς talia demonstrans
. atque sit dens sit spiritus bonus: et diabolus Possit subito es sine
76쪽
Arsetio Det Ἀπη Ima avs i naturae minissetio vel virtute, unam creaturam in aliam speciem
vel feturam transmutare. Quo ad alia vero quae secundum verbo. rum corticem videmur reprobari,videlicer, O possint homines a demonibus portari citissimo tempore per longa terrarum s pacis , videre, facereque corporaliter quae narrantur ab illis Ptaeter numi. num vetitatem, non est clarum Q sint hereticalia ue immo potius oppositum clarum est apud sapientes: apud alios autem est vel creditum, vel dubium. Vnde si concilium tale Particulare , determisiasset talia esse haereticalia,non esset ei adhaerendum: nec ab eo ratio
nabiliter deuiando sit quis haereticus Sed si sapientes de immisiodi dubitarent, esset Papa cosulendus sit cui S in aliis fidei dubiis. Mil
tamen modo fera non est necessariuin circa Praesentis quaestionis articulum, quia cum Papa saepius ederit in hoc fauorem &ptiuilegia patribus Inquisitoribus, ut supra inductum est, patet eum approbare qi legitime procedant contra tales quasi contra haereticos . duo stante, oportet vel alium sensum haberem inpallo,vel ab eo simpliciter deuiare . Non est etiam authoritas ulla caP. illi acqui-sta. eo m sit redactum in corpore iuris. Hoc enim non summi Ι'ontificis, ted Gratiam tantum authoritate vel voluntate factum est. Sine hoc enim si generale concilium fuisset, sicut & ipsae decreta Ies epistolis sedis apostolicae authoritatem habent irrefragabilem. d. i 9.c. si Romanorum. Quod si etiam praedictum concilium fuerit Renerale sicut videtur cocedere .s. Tho. Spiritu. arr. 2. ad i q. ubi etiam eXponit dicta illius. dc vocat concilium Aquilegi ense. no sic ei tenemur adhaerere ut debeamus absurda ct irrationabilia propter ipsum concedere , sed debemus pie eXponere. Irrationabilis autem & absurda valde esset prohibitio illa: si esset de intentione eius dicere, Q qui credunt aliquos portari co oraliter ad ludum, si haereticus S insidetis, secundum et in cap.illo damnantur etiam mulieribus illis credentes. Sic enim sequeretur Q credentes intinitis ut ita dixerim) Inquisitorum processibus asserentibus, q)dtrages realiter & corporaliter ferantur ad ludum diabolicum, inuoluatur errore paganorum, & et sint credentes aliquid numinis e Xtra Ueu,& ista fieri a bono spiritu : & alia talia quae in illo capitulo haereticalia Esseruntur. quod est salsissimum : quia nullum horum credunt esse verum striges,vel alij qui stragum sectam a s Ierunt ad cur sum ferri corporaliter. Non est ergo credendum .d.c.haec iPsa intendere Nec obligaret concilium si sonuinceretur aliquid formaliter vel virtualiter contra sacras litteras quo ad litteralem sensum, que haberent in eis communiter sancti Doctores, aliquid determinare. Sed esset contra tale concilium reclamandum ad summum I onti-
laribur, uel etiam xen ratibus d ab
grega is,qui non habens potestate coingregandi generale concilium, ut pa tes ex na per Feb. in d. c.
,tentisi adipobalsi. iuxta n .pergi. in cap. I. detreu. ct pari ut etiam ibi Feb. tradit
77쪽
F: B a RTΠ Ο Lo M AE I sPIN Et is adli bin' scem . sicut recte Hieror'. se opposuit concilio determinanti, QUO qμ rapta non posset raptori coniugi, Ostendens hoc sacris litteris repudi F ι - gnare Exod. aa. & Deutero. aa. ProPter quod Concilium reuo cauit sententiam , Ut teκtatur glo. in c. de libellis. d. ao. & elicitur hae .allia 36 q. 2.c.tria. c. si autem. S. c. Placuit. Vnde posset S in propo- pelagur ton- lito contra concilium etiam si generale fui mei, ad Pontificem re lasori in v mari, ut illa declararet & ad veritatem reduceret, quae ind. c. vide-- μη με lentur sacris litteris repugnarς
Tosito quod concilium Acquirense fuerit gemale riteque congregatum: Oluppositis etiam omnibus qua in eo dicuntur, non euadere Iiriges manus Inquisitorum. Et de uariis illusionum modis atque
generibus. Cap. XXIIII. VE R v xi etiam si certum ponatur, quod dubium esse probatum
est, cocilium inquam illud fuisse generale,riteque congregatu radhuc tamen illud ex. d. c. habetur, quod ut euitarent Plurimi, contra Inquisitores dictum capitulum inducunt. Id autem est quod manus seu iudicium ipsorum Inquisitorum tales maledictae scelerataeq; Iersonae non evadunt, si dicantur hae striges sicut illae sceleratae inu
ieres de quibus sermo est in dicto capitulo) a diabolo in somniι vel in spiritu deludi, prout eX capitulo illo intendunt quidam probare. Non solum autem Per tale capitulum non evadunt, verum etiam per ipsum in manus relabuntur eorundem Inquisitorum. Per ipsum namque capitulum illae sceleratae mulieres deprehenduntur,
ct iudicantur hereticae, insideles & a fide apostatae. Apostasia quippe illarum notatur in primis verbis cum dicitur quod quaedam sceleratae mulieres retro post Satanam couersae dcc. Apostatare enim a fide nihil aliud est quam retro conuerti a Deo post satanam, cui renunciatum suerat in Baptismo, cum conuersione ad D. nostrum I sum Christum . Et quod praefata verba non intendant de alia retrocessione quam de ea quae est Per infidelitatem, ut sic importet apostasiam a fide iuxta c. Non observetis. 26 q. 7.patet per verba paulo post inducta in eodein .c.ubi dicitur. Sed utinam hae solae in sua per idia perissent, ct non multos secum ad infidelitatis interitum pertraxissent. Nam Sc innumera multitudo hac opinione decepta, haec vera esse credunt, Ic credendo a recta fide deuiant, & errore paganorum inuoluuntur, cum aliquid dilii nitatis aut numinis extra unum Deum arbitrantur Sc. Hoc ipsum etiam quod dictum est, per sequentia verba manifestatur, ubi dicitur de satana quod talium personarum mentes Per insidelitatem subiungat. & paulo post. quod i facit
78쪽
sacit talem infidelem opinari in corpore fieri quod fit in animo solo. Et in fine dicit, quod qui talia credit, si dem perdit, ct infidelis est,.
paganoque deterior. Cum ergo striges secundum aduersarios a daemonibus similiter illudamur. sequitur quod ab Inquisitoribus ut inrisideles & apostatae a fide, inquire dae sint & iudicandae. Omnis enim infidelitas ex apostasia post baptismum adhaeresim deducitur seu sub haeresi continetur largo modo sumpta, de qua patres Inquisito
res habent uniuersaliter iudicare. Magis autem conuinceret eos ratio ista, qui putarent sectam strigu eandem esse uel sub illa per omnia comprehendi de qua loquitur dictum capitulum Episcopi. Conuincit tamen, ut deduximus, dc alios qui eas tenent esse diuersas, ct tamen arguunt quod sicut illae deluduntur, ita Scistae. Haberent enim etiam consequenter arguere,quod sicut illae ante delusionem per insidelitatem 5capostasiam a Diabolo captiuantur, ita dc istae, si uolunt hanc etiam argumentationem suam validam esse, quod ideo striges non portentur realiter ad ludum, sed deludantur in somnis, quia illae sceleratae mulieres deludebantur. Quae tamen argumetatio valida non est. neque intendit capitulum affirmare, quo a non possint a diabolo quaecunque mulieres portari. sed potius quod illaemon vere portabantur ad seruiendum alicui deae, cum nulla talis dea
esse possit: sed deludebantur a diabolo, qui pote st modo notam, mo do ignotam personam deludendo praeserre. dc hoc multipliciter cotingit. Et uno quidem modo potest illudere Per praestigium.quo immutatio non ex parte rei visae fit, sed eκ parte uidentis. eo quod a diabolo perstringantur oculi videntis, dc ad eos deducuntur species
rerum sit c apparentium ex imaginatione, uel compositae ex illis, ita ut videatur praesens in re eo modo quo sola imaginatione monstratur. dc non eo modo.quo vere sub intuitu oculorum ponitur. Sicut
dictum est supra de femina illa, quae tempore beati Macharii apud
alios videbatur equa, cum tamen beatus Macharius eam uere intueretur, ut erat femina, eo quod eum diabolus Per praestigium ut alios deludere non praeualebat. Alio modo delusio contingit per apparitionem rei per diabolum nouiter sorinatae in alicuius limilitudianem. Vinio casu licet videns deludatur, dum aliquam adesse pers . nam Putat,quae Vere Praesens non est. causa tamen delusionis non
est ex parte videntis, sed rei vita. quo modo dicitur diabolus in angelum lucis se posse transfigurare, quod dc in vigilia potest contin gere formando corpus eX aere conspissato in similitudinem de figuram hominis aut angeli, Prout etiam angeli sancti patribus antiquis apparere, & cum eisdem quandoque habitare consueuerunt in numana figura. Tertio modo Potest delusio contingere in interiori
79쪽
tantum imaginatione, cum persona tendit in rei similitudinem', qua offert imaginatio quasi in rem ipsam. Et hoc contingit in somnis, ct
in varijs alienationibus a sensibus causatis uel per infirmitatem sicut in freneticis, vel per raptum naturalem, vel opere daemonum:&semper in praedictis modis alienationum deceptio immiscetur. Ini raptu autem sancto S a Deo ministerio angelorum causato, no deceptio inuenitur, sed eruditio, sicut costat de raptu Pauli A aliorum sanctorum. Sicut etiam in somnis quandoque homines a Deo erudiuntur, secundum illud Iob. 33. Per somnium in uisione noctu na quando irruit sopor super homines, & dormiunt in lectulo, tunc aperit aures virorum, & erudiens eos instruit disciplina Sc. Et hos tres modos quibus diabolus potest hominibus deludens apparere, tangit virtualiter dictum capitulum Episcopi. si ii 5 ineptum sensum habeat,& ere hoc argumentum patiatur minoris authoritatis. Nam videre deludique Per praestigium, &pariter per imaginationem in smilitudinem vice rei tendere,comprehenditur in capitulo, ubi no- nulla quandoque videri in spiritu decipique ex hoc homines pronunciatur. Videre autem formata per daemonis potentiam corpora phantastica quasi vera, authoritas Apostoli manifestat. Et intendit capitulum,quod aliquo tali modo poterant illae mulieres Perinsidias diaboli dementari, ut putarent postmodum etiam solutis sensibus se ad deae seruitium deportatas: quam delusionem vigiles aiauertissent, si sub captiuitate diaboli mens non esset. summaria explanatio eapituli Episcopi. isducti, quantum exigit prapositum quaestionis huius . Et quomodo ea qua ibι narra tur ab his disserant, quae I rigibus dicuntur co tingere. cap. X X V.
VT autem melius cognosci possit quae sit dicti eapituli,ni Ma c
tholicum quem potest habere sensum, principalis intentio: de
quomodo rite intellectum, non facit argumentum nec militat aduersus veritatem determinatam, libet ipsum breuibus explanare .
Sciendum igitur quod dimim capitulum supponit unii, quod tam
fide quam ratione naturali certo tenemus, unu in qua solu esse veru Deum, & nihil penitus esse numinis praeter ipsum : cuius tame contrariu Putabant gentiles atq; pagani,multitudine deoru introducentes atq; colentes. Et quia mulieres de quibus in dicto capitulo metio sit, Dianam, unam inquam eκ gentilium dearum, & Herodiadem quasi in comparem deam conuersam, quae fuit pessima feminarum, inueniri: videas a se venerari, elidemq; quasi diis obsequi seruirique
afferebant:& non solum ipsae sic a recta side deviabant paganorum
80쪽
VAEsrro DE s Troa Bus. I erroribus inuolutae, verum etiam in eandem perfidiam alios innumetabiles suis his assertionibus re Persuasionibus attrahebant: oppo. suit se concilium animarum huic ruinae, docens haec omnia falsa ense. & quod nullatenus haec asserentibus esset adhibenda fides , eo quod non vere Poterant ista cognoscere, cum falsa sint: & quod sola diabolica illusione fiebat ut eis talia viderentur vera & quasi familiari experientia cognita. Quod etiam declarare intendens, qualiter inquam possit delusio ista contingere, duplicem praemittit causam delusionis. Primam quidem eκ parte diaboli deludetis: secundam vero ex parte delusorum. Inde modum aperit dehisionis v rium. Postremo circa quae deluderentur ostendit. Probat ergo primo personas istas scelestes a diabolo deludi, quia hoc est facile diaboloaum transfiguret se in angelum lucis. quasi sic arguat. Si facie
quod maius est, transfigurando se in angelum lucis, potest etiam facere quod minus est, transfigurando se in homines aut in bestias. vel certe in formas personarum, quae in deos secundum gentilium opinionein conuersae sint. EX Parte autem delusorum pro causa delusionis eorum assignat infidelitatem. Eκ hoc enim iusta Dei permisisione diabolus huius delusionis contra eas eκercendae Potestatem accipit, ut qui in sordibus est, sordescat adhuc. Ex hac autem assiis gnata causa datur intelligi, quod insidelitate cessante, diabolica illa delusio consequenter cesset. Et sic ad sidem conuersae uel quom dolibet aliter a captiuitate diaboli liberatae personae illae, cosnosce-- rent se fuisse delusas, sicut & phrenetici ad sanitate postmodum deducti, cognoscunt differentiam utriusque status, ct quod in statu
phrene sis deluderetur, iam primo tunc aduertunt. Modum autem
delusionis praedictae inlinuat dictum capitulum, dum dicit quod inii somnis & in spiritu, hoc est, in imagio alione sola haec vide Dant.
Hoc enim in somnis communiter accidit, eo quod in tali statu ima- sinationis intelio & operatio minus praepediatur & libera maneat, quando sensus corporei a suis oPeribus per ligationem somni quiescunt. Vnde potest diabolus homines facilius deludere formando firmandoque validius imagines in quas homo feratur ut in res ipsas. Tunc autem proculdubio illusio e Te conuincitur, quando talia sic imaginata, vera esse non possunt. Et hoc illis mulieribus contingebat: quia ea quae affirmabant se oculis corporalibus videre, non sic esse poterant ut illae iudicabant. Non enim poterant oculis corporalibus videre deam aliquam quae Diana vocatur, eo quod nulla talis in uniuerso reperiatur. Sed neque Herodiadem pari ratione videre poterant: quia illa maledicta femina quantum ad corpus in pulue