장음표시 사용
161쪽
lari.Ηie igitur beatus,&felix martyr est,& testis huius res quΞ
nune agimus,non solus,sed cum aths quorum memoria in benedictione est,& ille praecipii ,qui tanquam Verus aries, prae-eessit reliquum gregem,& aperuit Viam ad martyrium,exem plumque praebuit reliquis,quorum nomina scripta erant in libro vitae agni,qui occisus est a constitutione mundi. Beatum Ioannem dico Phiscerum,episcopum Roffensem,cuius etiam scriptis,dc doctrina utemur in hoc confirmando. Horum it rue sanauis clamat, dc sortius quam lingua ulla explicare post,confirmat hoc Ecclesiasticinindamenti dogma. Itaque ubi tanta sunt opera, dc quidem summa,& vltima,maiorem enim charitatem nemo baiat, quam ut animam suam ponat pro amicis sitis, non oeus erat verbis, sed tamen addam illa beati
illius Mori,quae , iide dignissimis accepi testibus,quae mihi loquendi materiam in hac materia ministrant. Is enim in pri cipio exortae illius tragoediae,atque schismatis, amico cuidam optimo dicebat, velle se attente legere, di considerare, quid in hac re sentiendum esset, cum videret quamplurimos hane Romanae sedis auctoritatem magni facientes, nec sciret satis quanta esset ratione,aut auctoritate fundata,hoc dicebat priamo modestus ille,& non temerarius assertor,qui cum Ac ossicio,& prosellione politicis magis causis, di gubernandae Reu Pub. Vacaret, quanquam nunquam propterea curam Chri-hianae iustitiae in Mauis secretis orationious,ieiuni)s, di co templationibus , ut multa eius ostendunt monumenta omiserit,in re hac no tam instructum se agnoscebat, ut ratio temporum ia postulabat,merito amico dicebat velle diligenti studio rei quae iam in controuersia venire coeperat, cognitione quaerere plena dixit,& fecit,& prcstitit,quo dixit, pr stitit quideno vana curiositate,& supercilio humanae sapientiae, sed vera pietate,d: humili oratione, quod testantur reliqua eius, quae scripta vidimus. Exacto itaq; unius mensis plus minus spatio redit ad amicum,& o inquit amice,quam solidis fundamentis
innititur hic Romani pontificis primatus, imo non solim ipse firmillimὸ eonstabilitus est in religione Christiana, sed est reliquorum omnium, qua in ea iunt fundamentum, de basis;
162쪽
bus,t hoc stibiecit Spiritus sanctus suo futuro martyri: hie .suit verus fructus studiorum piorum,quibus pietati, ct lectioni semper quidem, & tunc specialiter vacaverat: ouod ceria nobis quali oraculum quoddam est certissimum Dei in illo suo templo loquentis, & ipsissimum exprimentis scripturae suae sensum quod cum ego confirmare aggressurus sum, vereor ne quicquid dixero minus sit,& infirmius eo,cui confiris mando adhibetur: sed explicanda sunt haec pro tenuitate nostra ad captum piorum,& simpliciumquibus ut infirmis 'ocere possint haereticorum voces. Vnde igitur melius cap. 9. hoc aggrediemur quam ex ipsis Christi verbis Z Tu es Petriis, T=ia Iorare super hanc petram inlificabo Ecclesiam meam,quibus con euangelij delucta sunt reliciua quae huc pertinet:& Petro prae caeteris Apo Petro Io
solis manifeste dicuntur omnia,scilicet alia eiusdem loci. Bea quentia ex tus es Simon Bariona &c.Secundo etiam,quae 'his non parum poneda pro consonant,Lucae verba attendenda sunt, quae in ultima ccena ponuntur. refert a Christo dicta Petro. Simon,Simon,ecce sathanas expe Mat.is. tiuit vos,vt cribraret sicut triticum: ego autem rogaui pro te, vi non deficiat fides tua: S tu aliquando conuersus confirma fratres tuos. Tertio denique Ioco consideranda sunt di alia,
quae apud Ioannem post resurrectionem Christum dixisse scriptum est ab eo loco.Simon Ioannis diligis me plus his dicit ei: Etiam Domine: tu scis quia amo te. Dicit ei: Pasce agnos meos:& reliqua, quibus tertio hoc diistum fuisse sigilificat Euangelista,& quod postea sequitur: Cum esses iunior. cim sebas te,&c.quoulque tandem dicit illi: Sequere me. Multa quidem alia sunt in Evangelio, sed haec sunt omnibus athi:
omissis nobis attente consideranda: α primo in eis: spvius cap. go. germanus consensu patrum, & totius Echleta est nobis in- Locri illa
quirendus,quod fatis esse debetia aediscandam fidem: v Turum adiungemus deinde quae ad hunc Ecclesiae sensiun mani- es Petrvi. festandum,& explicandum, Persuadendumque satis z pQic exponitur
fuit. Igitur ut ad oraculum martyris nostri rei r mur. iuxta certis
Nonne qui dixit super hanc petram aedificabo Ecclesiam me- siimum senaam,manifestissimὸ ostendit perra illam, de qua loquitur, quς sum patrumcunque illa si totius Ecclesia esse fundamentum, hoc nulluci de Petro.
163쪽
dubitare permittitur,ostena illa a Christo petra sungamenta dicitur totius Eeclesiaestici aedificis,certὶ omnium Eeelesiae par
tium,& membrorum omnium ministrorum, &ministeriora, atque sacramentorii fidei ipsius,dogmatumq; eius: deniq; omnium operum pietatis Christianae fundamentum,oportet ut sit petra haec a Christo ostensa. Quandoquide quicquid extra Ee Hesiam fit vanum est:fit autem extra Ecclesiam quicquid e tra agnitionem vicaria Christi fit:. Est itaque Ecclesiae fiunda mentum non partiale ut ita dicam & dimidiatum: sed plenum& integrum Super hanc enim perram,inquit,aedificabo Eccle stam mea: no certὸ pariem, aut membrum,sed totum sustinetia petra illa totius Ecclesiastici aedificii podiis, hic sunt sacramen. ta,munia, & gradus Eeclesiae:hic fides, & doctrina r hie opera
x, α charitas,quae omnia clim extra Ecclesiam aut non sint, aut . m. frustra sint,neque Ecclesia extra eam indicatam petram: constat illa omnia eidem inniti petrae,atque ratione ista unitas lite Ecclesiae cui caetera innituntur,extra qtiam frustra sunt tu opera,& iacramenta,& omnis doctrina uni etiam innititur petrae,& solidissimo sundamento: quia enim nulla plurium rerum io & concordia,nisi per id,quod unum undique est, quotaque unum perfecte,& plenὶ est,constare potest, meritb Ecclesia ex multis unita demonstratae illi petrae inniti iubetur. Illa igitur petra,quam constat fundamentum esse Ecclesiae, quae tit,attentὸ considerandum est: de quide fitemur ingenue mutatos patrum frequenter per illam intellexisse aut Christum. ει- per hanc petram,inquiunt quam tu consessus es,aut fidem ipsam,quam Petrus consessus est,super hanc consessionis tuae pe tram: id tamen certissimum est omnes serὸ patres, aut ceria' . Mimplurimos consone de Petro illud accepisse, ita ut nullus , unquam negauerit hanc expositionem,nullus dixerit de Petro hoc non posse aecipi: sed hic suit perpetuus,& constans Eccle ..' ς sae senuis,Petro per haee verba promissum esse singulare est, quid prae caeteris,& reuera primatum in eos,& in Ecclesiae unia. il uersale collegit sanctus ille martyr Roffensis episcopus pro- prio loco,in consutationem vigesimi quinti articuli Lutheri contra primatum Romani pontificis omnium seia patrum
164쪽
Graecorum & Latinorum testimonia manifestissima huius primatus, & multa diligentia viginti locos Scriptura: sacrae, de-eem ex Euangeliis,decem ex Actibus,dc epistolis Apostolicis huius primatus Petri ostendentes veritatem,post quem super uacaneu certe videbitur de hac re plura agere, quem ununx omnibus docti stimis viris,quos vocat Brentius genuinos,ego vero Luclieri filios , opponendum duximus ex recentioribus nostris mortuis i quoniam huic articulo proprio subscripsit
sanguine.In ultima enim senectute, & emerita venerandaque canicie, ero hoc articulo diuturnum carcerem,& mortem alacriter sustinuit: dignit prosectb praemium tantorum studior; tantorum meritorum,dc digna corona talis vitae, huic virtute inculpatae vitae,operibus,temperantia, castitate, modestia,nodico nullus eorum,quos Brentius citat, viros doctissimos, ut
dicit, nullus inquam horum sanctissimo Rossensi Episcopo,
specula totius honestatis,& modestiae,doctrinae, atque pictatis comparandus est: sed nec ex catholicis ipsis nostra seculi quenquam illi conserre ausim , miniis post tam gloriosum martyrium. Non igitur meritb hunc opponemus illis omniabus t quem si in hoc articuIo legere vellent, viderent apertὶ, quam logὸ ab omni adulation ab omni assentatione.Ac turpi quaestu, aut ambitione primatu hunc Romani pontificis de-
bis,Hieronymus, & Hilarius inter Latinos Petro tribuut apertis time: Ex Gr cis Athanasius, Chrysostomus,Basilius, Theophylactus, de multa concilia Graecorum hoc ipsum disertissime fatentur, quos ut quam breuis sine ob oculos ponamus August. primo omnium audiatur us enim, retractans librum Lib. i.Re quendam suum contra partem Donatu Dixi,inquit in quoda tract. i.11. loco de Apostolo Petro,quod in eo tanquam in petra iunis in sit Ecclesia,qui sensus etiam cantatur ore multorum in ve
sibus beatissimi Ambrose, de gallo gallinaceo ubi ait: hoc ipsa petra Ecclesiae c nente culpam. dilhut: vide itaque hic Auga , stinum Ambrosi) sensem citantem, qui & altis locis *pertius L hunc
165쪽
hune Inditat sensumat in sermone de fide Petri quem In ansertione catholica hoc loco citauimus, ubi se inquit: Denique pro soliθitate deuotionis Ecclesiarum petra dicitur, licui ait Dominus:Tu es Petrus,&c.Petra enim dicitur,eo quod in actionibus fidei fundamenta posuerit, de tanquam saxum ii mobile totius corporis Christiani compagem,molemque si cap. i. stinuit.Sed audiamus adhuc Augustinum, Cyprianum citanotem: sic igitur inquit.2. libro de baptismo contra Donatistas magnum quidem meritum nouimus Cypriani Episcopi, de martyris: sed nunquid magis quam Petri Apostoli,& mariseris de quo idem Cyprianus epistola ad Quintum ita loquia tum Nam nec Petrus inquit, quem primu Dominus elegit,&r super quem aedificavit Ecclesiam sua, &e. Vtemur postea hac
auctoritate ad alia nunc manifestξ constat Cyprianu de Petro. illa verba accepisse quanqua sint etiam alia manifestiora testia. monia huius rei apud ipsunt in lib.praecipue de simpl. praelat. quibus postet id maximὸ cofirmabimus . Interim suriiciat aperte vidisse horti trium patrum testimonia.Hieronymu, atq; Hilariti no est opus referre,qui in expositione huius ipsus loci id aperia fatentur: imo hanc solam expositione seqiuuatur.Hieronymus enim ita inquit: Quia tu dixisti mihi Tu es Christus MLus Dei vivi,& ego dico tibino sermone cassis,&nultu habete opus,sed dico tibi quia dixisse,secisse est , quia tu es Petrus, desuper hanc petra aedificabo Ecclesiam mea.Sicut Apostolis do. nauit ut lumina inudi appellaretur,de caetera,quae ex Domino sortiti sunt,vocabula,ita de Simoni qui credebat in petra Christia,Petri largitus est nomen,acs ecundia metaphoram Petri,recte dicitur ei aedificabo Ecclesiam mea super te. Et Hilarius dixi de praes cit loquens Petro: O felix Ecclesiae sundamentum in noui no- aduersus minis nuncupatione.Deniq; Tertullianus eos redarguens, qui haeret. Apostolos quaeda ignorasse mysteriorum fidei dicunt: Latuit inquit,aliquid Petrum aedificandae Ecclesiae petram dictum. Ac laues regni cςlorii cosecutu.Sex itaq; ij patres Latini uno ore, absque ulla trepidatione udent asserere supra Petrii aedificari Homel. in Ecclesiam .Ex Grecis vero Chrysostomus in hunc ipsum locu Natth. . idem manifestissimὰ asseri ut in asturtione catholica adduxi
166쪽
miis quem ut semper sequitur Theophylaebis aperia dicens,
quod super eam aedificavit Ecclesiam, a vanitus ibidem etiam hoe ad confestionς in reserat,& fidem.Hasilius similiter aduersus Eunomiii, lib. de spiritusanisto, de Petro inquit, quod in Lib. t. seipso aedificationem suscepit Ecclesi .Et Athanasus cum omnibus episcopis Aegypti in epistola ad Felicem Papam non so . lum de Petro hoc intrepide affirmat,sed de ipso succei re Petri Felice:Tu es inquiunt sicut Diuinii veraciter testatur eloquium, Petrus,is: super iundamentum tuum Ecclesiae columnae sunt confirmatae:& hoc quidem quod attinet ad loci illius sensum,merito nobis sufficere debet: ut quod tanti patres t incerto,& tam constanter sequuntur, nos non dubitemus ceristillime affirmare. . Et certὸ contextus ipse verborum cap. gr. hoc magis ostendit, suorum nulla expositio tam germana est, conferuum ut haec:Nam verba illa,Ego dico tibi, de tu es Petrus, de quae tur diuerse sequuntur,ibi dabo claues,&c.Petrum apertὸ designant: de expositio. de eo omnia intelligcre,nisi recedamus ab ipso contextu, co- nes eius sunt. Fatemur alios sensus non esse alienos: nam veritati fidei laci, Cr ex consonantsecundumquam; &Christum agnoscimus standa- contextu sumentini,ct fidem ipsain: sed nunquid propterea negandum praposita est,hunc etiam sensum esse: certe si necessam aliqua bdci au- probantur. ctoritate probaretur,hoc omnino salsam, confugiendum cciet ad alios sensus: nunc vero clim vel tantorum patrum auctoritas consona sussciat: ut non dubitemus hoc consonui esse fidei curct hunc sensum non admittemus AuSustinus iam et, .nὸ loco illo IRetract. quem citauimus: Scio, inquit, me saepic. , , i . sime exposuisse.ut supra hanc petram,quam consessiri est Peu - . trus, id est,Christum intelligatur,ac si Petrus ab hac petra a pellatus personam Ecclesiae figuraret, quae ruper hanc aedificatur , de accipit claues regni caelorum: hoc dicit, cam prius
alium sensum, in quo de Petro id accipit retulisset, de addit: Harum autem duarum senteotiarum quae si probabilior, eligat lector. Certe Augustinus hoc dicens, neutram reiicit, uino utranque consonam fidei docet esse : ut enim ille libris de Doctrina Cluistiana habet,in dubio, atque diuerso sensu scripturae primo consumta est regula fidei, cui non conso-
167쪽
Martaepositio rel) cienda est.Si Augustiniis supra petram aedia Ecclesiam putasset contrarium fidei, statim reiecisset illum sensum at vero probabilem eum dicit nihil itaque eo trarium fidei habet. Aedificatur Ecclesia supra fundamei tum Apostolorum & Prophetarum: nihil hine derogatur Christo qui primum est fundamentum rita supra Petrum sp G. cialius quam super alios Apostolos aedificari Ecclesiam , tanta quam qui sit vicarius Christi, eiusque vices sustineat in terris, nihil derogat unico fundamento Christo,quod & patres ei: ti,& quam plurimi alij antiquorum,& reuera totius Ecclesiae consensus habet. Quid itaque opus est ex uno sensu, alium eius dein loci omnino excludere.Libet in hoc loco quid Brenatius dicat reserre. Clim enim indignanter audit quod ad pa
tres cum de sensu scripturae agitur,recurrendum iit, ut quem illi sequuntur probemus,inquit,annotemus etiam quaedam loca scripturae, in quibus interpretatio patrum pugnat affert itaque duo loca. ecundus est hic.Super hanc petram aeditica
bo Ecclesiam meai .alij ait per petram intelligunt Petrum ipsum, ath intelligunt Christum : quam igitur interpretati
nem agnoscemus Haec quidem Brentius, nos respondemus utranquemec enim una alteri est contraria, Christum esse fuit
damentum,& Petrum etiam. nec sibi ipsis,nec fidei repugnant: quis ergo prohibet utrunque intelligi. Non puto Brentitim ignorare quid Augustinus& libro tr. conseisionum. & in priamo de Genes ad literam de diuersis sensibus scripturae dicat: ca. is. . Quanquam video illum in hoc loco illorum omnium oblitu,
Crsequent. a certae rationis.Si enim illorum memor esset,agnouisset nunquam anxie disceptandum esse ,aut contendendum, quid auctor scriptur senserit,dum modo verum sit id,quod asseritur.
quod clim in huc assertione probatis limorum patrum consensu probatum sit, uid amplius quaerit. Denique si rationem vidisset non dixistet duo haec pugnare Christum esse fund mentum,& Petrum similiter: sed haec lunt illorum, qui non aliud agunt, quam infirmiores in fide tentare, & impellere
ut cadant. Quem paruulum vox illa Brenti, non terreat:
sannotemus loca quaedam scripturae,in quibus interpretatio - patrum
168쪽
e ATROL. zo Npas ripatrum pugnat , de tamen quis non rideat, cum praesens ememplum audis, & quoddam aliud non magis id, quod vult, probans.Sed de eo alias. auod autem attinet ad id,quod agi.mus, duo nobis constant ex horum patrum doctrina, alterum super petram aedificari Ecclesiam,consensu ipsius Ecclesiae certum esse : aedificari inquam tanquam supra vicariunt Christi.& aliorum Apostolorum supremum, tanquam super unum totius Ecclesiae rectorem, atque doctorem. Alterumhoe illis verbis significatum esse,quae nimirum, ut ingenue t ruamur,si sola edent,fateremur non sufficere ad id proba um: ambigua enim sunt, plura significare possunt , ut vidiamus, quare neutrum illorum statuunt: at vero cum accedunt alia,quae hoc apertius explicant, & accedit consensus Ecclesiae,non est quod de ec, sensu dubitemus. Alia vero quae dicimus huic accedere, ut caetera omittamus, duo illa, quae adduximus, sunt. Primum, quod apud Ioannem est,ubi teristio dicitur,Pasce oves meas siue rege, utrunque eniim transtferri posse certum est,' quidem diligenter notat beatus episcopus Ros sensis semel dictum esse --ri, quod etiam regere propriὸ significat tanquam pastor, sicut pascere, ut saepius habet dicriptura: bis autem dicit quod sighiscat duntaxat pasce,uue ale,ut aperte potestatem intelligamus dari, non docendi tantlim,&praedicandi, sed de regendi, & gubernandi. Dum vero hoc Petro coram eaeteris Apostolis diciatu mi inquam Petro, de a caeteris seorsim citin ab eo exugitur , an plus quam caeteri amet Christum , apertὸ significatur aliquid amplius, quam caeteris ei tribuendum esse : de quid hoc aliud , quam uniuersalis omnium ovium Christi ci ra qui enim dixerat:Erit unum ouile, de unus pastor, iam im .plebat, ostendebatque uni ouili in hoc seculo constitutorves inquam ouili corporeo , visibili, de manifesto pastore etiam praesenti,visibili atque manifesto opus esse: gubernatore inquam,rectore atque doctore. Propterea inquit illi, Pa sce oves meas: & hoc ipsum est fundamentum esse, sustenta de confirma oues meas. Haec enim, de plura alia ad officium
pastoris pertinere, locupletissime Ezechiel Propheta osten-
ponitur, Crex eo conprmatur auctoritas vicar
169쪽
dit: quod perierat,ait Deus requiram: quod abiectum erat, reducam:quod confractima suerat,alligabo: quod infirmum, . consolidabo: quod 1 ngue, di sorte custodiam, de pascamillo in iudicio.Haec si rectὸ cogitemus 3e cum his duobus im. cis Euangelu conseramus, manifestissime nobis ostendunt, quid sit super Petrum aedificari Icclesiam, de quid sit Chriasti oves pascere , aut regere: reuera idem utrisque significatur . Palcere enim, siue pastorem agere, etiam confirmare,
stabilire, atque continere significat . illi igitur qui scandalizatur. cum audit, super hominem aedificari Ecclesiam, dicamus : an alienum sit a fider sensu hominem gubernare Ecclesiam,& pastorem esse: quod certὸ nulli potest dubium videri , at hoc est fundamentum esse Ecclesiae: quod si de hie A cto.ro. dubitet infirmus fide, audiat Paulum dicentem. Attendite vobis, de uniuerso gregi, in quo posuit vos Spiritus sanctus regere Ecclesiam: imo videar ipsis oculis in qualibet Eccle-- sa Christiana proprsum pastorem, proprium rectorem , sustentantem, de sta Dilientem suam Ecclesiam, cui ipsi innititur . sicut capiti membra: de ut partes aedificii fundamento: α hinc manifestissime discat, non iustum esse, ut hoc desit toti Ecclesiae, quae quamuis maior sit, quam singulae priuatae
Ecclesiae, non tamen minus est una, minus indivisa, minusi .cor.io. coniuncta:vnum corpus certE Omnes sumus, qui de uno pune, & calice participamus. Sicut igitur Eccsesia quaelibet, ut una sit, unum habet gubernatorem, deunum caput,vniens dc gubernans omnia membra: toti Ecclesiae Christi cur hoc deerit ξ aut quomodo unx esse potest, si careat uno pastore ruis uniet diuersos episcopos, diuersas Ecclesias, ut idipsumicamus omnes circa fidei mysteria, ut Paulus iubet: quod illis verbis, Pasce oves meas, significatum esse. aperte eo loco interpretatur Chrysostomus: totius scilicet orbis curam Christum demandasse Petro, de toti orbi magistrum praeposuisse, quod ipsum Theophylactus, in hunc locum testatur, ut exemplaria antiqua Graeca nobis ostendunt, quae Oec lampadius in illum locum, cum reliqua transferret, dicit se non
170쪽
e ATH oti eo Nyas non habuisse: nos autem non sollim in editione illa Graeca, quae Romae quadragesimo secundo anno facta est, sed etiam in antiquissimo exemplari Oxonis legimus, in quibus, scut re in caeteris omnibus, ipsius Chrysostomi sensum habet. quod Augustinus & antiqui omnes confitentur, ille quidem in libro contra eristolam Fundamenti, de Petro inquit, cul4.cap.
Dominos pascendas pim resurrectionem oves commendouit,hoc ipsum Cyprianus dicit libro de simplicitate praelat
rum.Non est opus plurimis hoc confirmare testimoniis. Iam tertium illud Ego pro te rogaui Petre, ut non defi- cap. elat fides tua, manifeste Petro specialiter dici, totus ostendit Locus Lucccontextus. Simon ait ecce athanas expetivit vos , ut cribra- Ero rogauiret, sicut triticum: primo omnes dicit expetitos a falliana: pro te, ea pode statim: Ego autem inquit , rogaui pro te, ut non defi- nitio .ciat fides tua. Orat certe etiam pro alios. Ego inquit non
pro mundo rogo, sed pro his, quos dedisti mihi. Orat pro omnibus: sed quod specialiter pro Petro, de ad Petrum ducitur , Rogaui pro te, speciale aliquid ostendit: & id praecipue, quod sequitur: tu aliquando conuersus, confirma se
tres tuos. Clim enim proposita omnium tentatione, unus ii
betur confirmare omnes, aperia unitas fidei ostenditur, quae quod in omnibus eadem esse debet, meritb exigit, ut adunum andem pertineat eius in omnibus confirmatio: ut unus vltimus sit iudex,&vnitatis conseruator. Si hoc non esset necessarium , nequaquam uni praeciperetur: Confirma statres tuos . Et si non experientia manifesta ostensiim esset, quantum hoc Ecesesiae contulerit, quὶm vetia confirmauerit Petrus statres suos , dubitari sortὸ posset, an ab uno confirmandos omnes Christus voluerit. Clim vero, ut paulo inferilis ostendemus omnes totius orbis Ecclesiae eo tempore, & sub his pontificibus,cum vera vigeret disciplina ad Petrum confugerine,
illius doctrinae de auctoritati se confirmari, de ab aduersari s Epist. Ath defendi postulauerint:quid opus est ampliori testimonioZMar nasio er omeus Siluestri proximus uicccs r non multostus, quam tre- nibus Aerapcentis annis a Christo, Ecclesiae Romanae stabilitatem huic tiorum epis L A pro- scopis.