장음표시 사용
301쪽
tibus omnibus malis.Hoe ago in illa praefatione, quod, ut explicem dico primo omnium agnoscendum esse cuilibet, de ei maxime,qui zelo quodam religionis,& fidei sertur,quem gradum habeat in Ecclesia,ut illum non transgrediatur: quod est.
Deum non sequi sed praecedere, Dei ordinationem ad se trahere no se ab illa duci permittere Ne dicatur illi Vade post me
Sathana,seandalum mihi es,non lapis quae Dei sunt. cuius verabi causa, bone Deus quannim vociferatur in nos Brentius dicens me in summo Ecclesiae gradu ita collocare episcopos, deministros Christi,ut seculares principes non videantur tantam scabellum pedum eorum verum,etiam si susceperint confitet dam veram suam fidem, vel restitandam aliorum impietatem,
quod est cuiusque ph officium, continubaudiant a praelatis illis, de vicari; s Christi, Vade post me Sathana: scandulum mihi es, dcc. Et iterum inquit, quM ita dehciam 2 summo gradu
principes,ut si extenderint manum stiam ad succurrendum rueti;& iam casurae Ecclesiae, abigam eos a subsellijs, grauissimis
Verboru contumelus laceratos,& tanquam Sathanam in aeter
num barathrum detrudam. Quid enim aliud, inquit, vult sibi illa vox haudquaquam in oeo suo usurpata, Vade post me S
thana,vbi ut non res 'ondeam Brentio clim inquit,si principessis ceperint veram suam fidem confitendam, de refutandam aliorum impietatem : quid si E contra falsam fidem confiteantur, de veram pietatem impugnent, dici ne poterit 'Vade post me Sathanaξ sed ut hoc omittam. Hoc primo respondebo; ne.. cum fixe dicerem, neque principis alicuius , nec priuati men tionem fecisse: tant lini in uniuersum admolitiisse bimnes ad. gradum squin agnoscendum,& sequendum: qui autem nimio
zelo transgrediuntur gradus sui limitem', similes esse insinuo Petro , qui nimio amore Christum ipsum conabatur impediare,ne pateretur quare illi dictum est a Christo , vade post me, Zod non est ran tiam: Daemonent in barathrum detrudere d potius ad se vi,care sequendum vade post me, non praec das sed sequere bi si attense cogitemus contextum, dc Augustino credamus, quod dicitii r Sathana, non ad opprobriumn pertinet: sed nuda tantum est manifestatio, quod inuersaretur r . Clitia
302쪽
Christo,ac si diceret,vade post me ,& non aduerstris , non sis mihi impedimento. Deinde omnia illa excusationem quanda magis habent illius peccati, atque ideo mansuetam tantum correptionem bono zelo errantis .non,inquit, sapis quae Dei sunt:ac si diceret, putas mihi consulere, sed aduersaris: atque ut domesticus,& dulciter quidem, ut cum Bernardo dicam sed non prudenter me amans ad illos pertines, de quibus est dictum:Inimici hominis domestici eius . Certe utcunque hoc susceperit Brentius, negari non potest germanum illius loci sensum non esse,ut significetur detruso in insernum vel abiectio aut despectio: sea admonitio pia,adsequedum Christum. Ostenditur Petro suaviter quidem error, & remedium apponitur: vade post me. ego vero no in alieno sensu,sed in proprio eavsiirpo,& transfero in ea significatione, qua a Christo dicta
sunt,aa eos,qui,ut Petrus,nimio zelo excediit terminos suos.
Nonne igitur & Scripturae sensum corrumpit,& manifeste imponit mihi ex hoc verbo quod in barathrum detrudam principes. Hoc agit Brentius acerrimus quidem in me vindex ali me interpretationis Scripturae. quomodo igitur ita nunc eam peruertit, ut hoe verbum Vade post me Sathana, intelligat significare detrusionem in infernum , ac si dictum esset, vade a me,secede longe in infernum:& non videt, quantum haec duo distent: certὸ,qui sequitur me, inquit Christus, habebit lumen vitet,vade itaque post me inuitatio est ad lume,& ad vita: Vade in barathru proiectio est in morte,& tenebras aeternas. quς igitur maior corruptio Scripturae, M sinistra interpretatio mei sensusὶcum etiam si opprobrium haberet aliquod ,nullus pos set in principes dictum merito accipere,cum in uniuersim diu.ctum sit in omnes transgredientes limites suos, etiam si bono animo id,& ut consulant religioni faciant.Nunquid qui docet auarum, aut adulterum Deo odiosos esse,&ob id haec vitia
maximὸ principibus fugienda: iudicandus est propterea iniuria affecisse principes Z α quidem non plus ego seci, imo vero
hoc ipsum excusaui, quod reprehendi, cum haec verba dicere,
vade post me Sathana. P inno quδd Petro significaui similes esse,qui hoc faciunt: cum ille dixit Christo, abiit a te domine:
303쪽
Deinde quod pia quadam intentione id fieri posse ostendi, sta
eut & Petrus h c verba dixit. Non potest calumniari aliquis, maiorem contumeliam me dixisse quim quae in Petrum uicta est at vero Petrus non priuatus es quia hoc dixit, priuilegh dc laudibiis paulo antὰ sibi promissiis Beatus es Simon Bariona:Et tibi dabo claues regni caelorum.Ostendo igitur non es . se hoc, te quo loquor, semper , de necessario tam graue Pec catum. vi vel diuino fauore, vel gratiae promissionibus indignum reddat Et inter haec omnia non dico , vel a me dicenda hoc verbum alicui vel a praelatis ipsis: led tantiim dico ne dicatur ei certe ab ipso Cliristo,& spiritu eius, non ab ullo pii torum. Quid ergo hic iniuriae, clim dico in uniuersum omniabus, caue ne velis praeire Dei s piritum ne dicatur tibi, Vade post me Sathana,hoc non est dicere,quod audiant, principes a venerabilibus illis vicarijs Christi,ut Brentius irridendo dicit, Vade post me Sathana: sed tantum timendum esse his,qui non se continent intra proprium pradum,quicunqueilli sint ne diacatur eis hoc ipsum a Deo , voi etiam simul admoneo de vero remedio, ut scilicet ad se conuersi audiant a Christo Vade post me,ne aduerseris mihi,cum putas obsequi: & humiliter sequanop tur ordinem eius. Sed audiamus, quae sequuntur, cum
De pς ωt' enim ego ut de terreno transgressione proprij limitis,i usurin qf patione alieni ministerij in Ecclesia,exempla adduco Osiae r υε ρος ἴ-m, gis Iuda qui a Deo percussus est lepra, eo quod offerre voluit
λ Paria λύ- incensum & Oetae qui occisus est, quoniam tetigit arcam Dei RU se inclinantis. Mentius propter haec multu contra me clamata Primo,inquiens, mirari se cum his exemplis principes a sulci pienda cognitione , ct iudicio de doctrina religionis deterrere volo: si quicquam cogitaui de discrimine vocationum. Nam,
inquit ille,sequi legitimam vocationem aliud est,quam illegitiniam usurpare. ego veri, magis merito mirari debeo , quod tainconsideraia reprehendat ea,quae, cum reprehendit, maximὶ confirmat. Eo loco nihil in speciali agimus de vocatione principum,aut aliorum:sed hoc tanfima, quod primo omnes qui-- dem,sed maxime principes curare debeant,ne transgrediantur vocationis suae terminum, quod illis Genaptismanifestum est,
304쪽
quam si perniciosum:longὸ post incipio ego inquirere,& pro
captu meo,atque pro exigentia illius loci ostendo, quae sit vo catio principis quae sacerdotis illa impugnet Brentius, postea, ut facit sed hic falsissime dicit ut scripta ipsa ostendunt me his exemplis deterrere principes a sitscipiendo iudicio doctrinae, cum aperia tantum agam,ut his exemplis doceam quam necet sarium sit principibus etiam gradum suum agnoscere ,& is nere,quod,ut diximus, efficacissime persuadent illa exempla Deinde quomodo non cogito dediscrimine vocationum,qui post pauca in eodem loco mox descendo ad ostendendum, 'tiae sit cuiusque vocatioὶsed ait Brentius, impudenter, demendaciter me dixisse,Oziam nihil detraxisse cultui diuino. Anno
est detrahere , inquit cultui diuino, quod sibi diuinam diu tione, & aperto, manifestoque verbo Dei prohibita est usu pare Z scio quidem omni peccato detrahi Dei cultui , commitini,' uniuersali ratione: quia stilicet eius praecepta transgrediamur,unde minus eum colimus : id ver5 maxime clim prohibiti tum a Deo erga proprium cultum Vsurpatur. Caeterum. cogitare debuit Brentius,erga cultum Dei qui ad religionis virtua tem per inet, sicut erga caeteras virtutes, quae in mediocritate uadam constitutae sunt,dupliciter pecori nonnunquam similitudine virtutis, sed excessu, sicut prodigus erga liberalitatem riccat, ct plus nimio abstinens, ct vltra vires, erga temperat
tiam .aliquando vero contrario actu, redesectu virtutis sicut auarus,& tenax contra liberalitatem,&qui crapulae, ebrietaei vacat contra temperantiam,isti de diu a virtute,& actu mnino contrario peccant .ideoque grauius:alu vero similitudine virtutis,sed dum nimis in ea sunt a contra eam agunt, sed multo miniis,quamath. Prodigus, quod attinet ad liberalitatem, hor est auaro quia hjc detrahit , ille fruperaddit .Hac ratioune dixi etiam non detraxisse cultui Dei,non peccasse contra rio actu,Jc deiectu religionis, ut peccaret si prohiberet offerri
cxaggerarem: peccauit Ozias contra relagionem, sed non ν insilia
305쪽
ut Iimo peccato in hoc genere. quale suisset si eultum Dei impedisset, si Deum blaspheniasset., aut eius detraxisset gloriae:
sed peccauit Deo volens s acrificare, atque ita non detrahem. sed inpra addens, de tamen punitus grauiter est. Dilcriinen hoc erim in ipla scriptura obseruatur: loquitur Deus de sua lege, Non addes quicquam, nec minues.Et alibi, Non deestiana bis, nec ad dexteram ,nec ad sinistram ecce ubi duae rationes recolendi a medio iudicantur: Ozias non minuit quicquam de lege, sed addidit. non legimus eum prohibuisse ne sacerdotes Querrent incensum: sed hoc tantum, quod voluit etiam i se offerre peccauit non adstustrant idololatriae declinans, sed ad dexteram,nimium colendo. Haec cogimur dicere ob tanta calumniandi,& reprehendendi omnia auiditate Brenti j. Nam quod ipse postea circa hoc opus Oziae, α rationem offerendi saci i ficu a solis facerdotibus secundum allegoriam loquitur, probamus. sit illud in figuram Christi mandatum, sint sacerdoxes legis umbra de figura Christitiac clim soli permittuntur osa ferre incensum intelligamus sigris cari Christum sollim siti, intercellione,& passione placare iram Dei,dc nos reconciliare Patri: hoc certistimὸ credimus. Quod vero ait nos hanc Chi sti maiestatem transferre in opera aliorum hominum,non tan tum falsum imponit nobis,sed sibi contradicit: ait enim nos di ere, pera nostra non hane virtutem satisfaciendi,aut placa di Deum ex se,sed ex gracia babere:quod si non voluit intelligere etiam cum diceret, se trem nunc audiat ex gratia hoc facere opera non aliud esse, quam quod ipsa opera Christus in nobis operatur, sed pernos iuxta illud Pauli,qui operatur inti scd ait ille ,s inpersonae Christi hoc numicis ea vos creatu rae tribuitis: quasi vero opera persona aliqua sint, cui laus, vavituperium debeatur. Ridicula sunt haec, quae tanto clamore ingerunt is auribus fimplicium:quanquana autem hoc alterius si loci: illud tam n obiter a Brentio quaeram, oratio Christi, at
306쪽
trem 3 puto non eum negaturum. Nam inquit Christunt lasua intercessione placasse Patrem: intercessio itaque Christi pla cauit Patre,at haec est creatura, timebimus ergo ne hoc dice tes creaturae tribuamus , quod soli personae christi eo uenis
non certe,quia creaturae non tribuimus hoc ut auctori, atque
Personae alicui sed potius ut aruit de operi Christi. Itaque u . . . 'risiimum est nulli per nae conuenire hoc, nisi Christo: caete- . terum conuenit actionibus Christi,' sicut orationi,& pastioni Christi hoc tribitimus is orationi, dc contritioni, quae ille operatur in nobis, non dubitamus conuenire, ut se is quia busdam, lonisque ab eo collatis,non vero ut agentibus; atque meritis nostris neque boc nobis tribuimus,sed cum Paulo di ' iacimus, gratia Dei sum id, quod sum : dc operamur, non aure . . nos sed gratia Dei nobiscummos,qui Catholicam, de antiquiatus sundatam iidem sequimur, glorificamus Christum, a o scentes eum non per seipsum tantum sed ac per fideles tuos de membra sua , gratia stra donata, de a se ad operandu mota, c0ciliare nos Patri viveris sinu sit illud, prout ab Augustino exponitur de credentibus. pera quae molacio faci*t,de natio Iora. t ra norum iaciat,non vos,qui nihil Christum posse, nisi per seipsum apud Patrem credi vultis, cum gloriae eius derogari dicitis a nobis,quia asscrimus opera, quae in nobis ille facit reco 'ς Euenos Patri,quod non aliud est, quam Christum hoc ag re per infima sua membra :va eant ergo tam vanae imposturae. Veram acerbius reprehemii quod aduersus,inquid, Scria caia Suram daxerim,luculentum mendacium: cum aio,exemplum pede orae deterrere debet eo vehementius, quo simplicius ille, immi' praeter nam temeritatem manum admouere , ut arcam Dei se ζ A se inclinantem teneret,eredidit sibi licere. Haec ego di a fateor, fi ista attigitur Brentius textus scripturae sich bet. ir tus est Domi- iesum ni ruas indignatione contra Ozam , dc percussit eum super teme ritatet ecce Scriptura inquit,punitur propter temeritatem, Δ illi de me loquens ait praeter temeritatem. Haec dicit Brentius inimicus 1bebistices , dc amator simplicium sermonum,
ego dico Oetam limplicitate quadam eredidisse sibi licereir temeritatem, hoc est credidisse non id ad temeritatem sibi
307쪽
uistimo p ccato in hoc genere quale suisset si eultum Dei im
pedisset, si Deum blasphemasset, aut eius detraxisset glorian sed peccauit Deo volens sacrificare, atque ita non detrahens. sed supra addens, de tamen punitus grauiter est. Discrimen hoc etiam in ipsa scriptura obseruatur: loquitur Deus de sual se . Non addes quicquam, nec minues. Et alibi, Non declianal is,taec a dexteram nec ad sinistram ecce ubi duae rationesi eccilendi a medio iudicantur: Orias non minuit quicquam de log , sed addidit. non legimus eum prohibuisse ne sacerdo tes Oiberrent incensum: sed hoc tantiam, quod voluit etiam ip-sholselete. peccauit non ad sinistrant idololatriae declinans, sed ad dexterani,nimium colendo . Haec cogimur dicere ob tanta calumniandi reprehendendi omnia auiditate Breniij. Nam
quod ipse postea circa hoc opus Oziae & rationem offerendi sacrificu a solis iacerdotibus secundum allegoriam loquitur, probamus. sit illud in figuram Christi mandatum, sint sacerdores legis umbra de figura Christi in cum soli permittuntur OG ferre incensum intelligamus significari Christum solli na sua intercellione, k passione placare iram Dei,& nos reconciliare Patri: hoc certis iunὸ credimus. Quod vero at nos hanc Chri
sti maiestatem transferre in opera aliorum hominum,non tantum falsum imponit nobis,sed tibi contradicit: ait enim nos di cere, pera nostra non hane virtutem satisfaciendi aut placat
di Deum ex se sed ex gratia habere:quod si non voluit intelli re etiMn cum diceret, saltem nunc audiat ex gratia hoc facere opera,non aliud esse, quam quod ipsa opera Christus in no bis operatur,sed pernos iuxta illud Pauli,qui operatur in nobis velle,& perlicere: imo velle, α operari,quod verba ipsa Pauli sani ficant. Christus ergo solus hoc facit, sed non ibium per
se, verum etiam per nos . Estne hoc gloriam Christo auferre Sed ait ille, soli personae Christi hoc conuenitaled vos ci ea turae tribuitis'. quasi vero opera persona aliqua sint, cui laus, vel vituperium debeatur. Ridicula sunt haec , quae tanto clamor ingerunt in auribus simplicium :quanquana autem hoc alterius
si loci: illud tam n obiter a Brentio quaeram, oratio Christi, Obediuntia patimus conciliauit nos Deor2uc it nobis Pa' .
308쪽
trema puto non eum negaturum . Nam inquit Chimum solano intercessione placasse Patrem intercesso itaque Christi pla. cauit Patre,at haec est creatura, timebimus ergo ne hoc dice tes creaturae tribuamus , quod soli personae Christi con enit non certe,quia creaturae non tribuimus hoc ut auctori, atque personae alicui: sed potius ut actui di operi Christi. Itaque --.risiimum est nulli personae conuenire hoc, nisi Christo: cari terum conmenit inionibus Christi,& sicut orationi,& pallioni Christi hoc tribuimus in orationi, α contritioni, quae ille operatur in nobis, non dubitamus conuenite, ut sorinis quibusdam donisque ab eo collatis,non vero ut agentibus, atque meritis sestris neque hoc nobis tribuimus,sed cum Paulo diacimus, gratia Dei sum id, quod sum : & operamur, non autenos sed gratia Dei nobiscummos,qui Catholicam, & antiquiatus sundatam fidem sequimur, glorificamus Christum, asnoascentes eum non per seipsum tantum sed α per fideles suos ct membra sua , gratia sua donata, ct a se ad operandu mota, recociliare nos Patri: ut verissimu sit illud, prout ab Augustitio exponitur de credentibus Opera quae euo facio faciat,& malo Iosi. is in horum faciat non vos,qui nihil Christum posse, nisi per si ipsiam apud Patrem creda vultis, cum gloriae eius derogari dicitis a nobis,quia assciri mus opera, quae in nobis ille faut reco i axeoos Patri,quod non aliud est, quam Christum hoc age re per infima sua membra . valeant ergo tam vanae imposturae. Veiam acerbius reprehemii quod adueritis,inquit, Scria cis,pturam dixerim,luculentum mendacium: cuin aio,exemplum DOZae deterrere debet eo vehementius, quo simplicius ille, a 'praeter ullam temeritatem manum admouere, ut arcam Dei se mclinantem teneret,eredidit sibi licere. Haec ego diri sit of φ
ait igitur Brentius textus scripturae sichabet. iratus est Domi
nus indignatione contra Ozam , α percussit eum luper teme . ritatem rcce Scriptura inquit,punitin propter temeritatem,&ille de me loquens ait, oler temeritatem. blaec dicit ruintius inimicus i Phistices , ct amator simplicium sermonumero dico Oram simplicitate quadam exessidisIesbi licere pre inmerit rem, hoccst creduiue non idad temeritatem sibi, impu-
309쪽
putandum, quia videlicet non sine causa , sed ob immine
tem necessit taen e arca maiori irreuerentia decideret, videbatur sibi necessaritim,itaque ego aminam excuso, non Opus, temeritate,non dico admovit manum praeter temeritatem,
sed . edidit sibili re praeter temeritatem .vius autestim v cabulo temeritatis ea significatione, qua temere fieri dicitur, quod sine caus aut necellitate aliquatit, & consero opus hoc Oetae Oziae regis operi, istum intelligo sine ulla causa , aut v sente necessitate voluisse offerre incensum,cum non deessent, qui id facerent, nec repentinum ali uid accidisset, cur id fieri oporterit a rege, quare merito intestigo eum temerὶ hoc temtasse. OZam vero, quia in repentino illo casu imminenti,ne a ca decideret, subuenire voluit aco simpliciter,hoc est non litia putasse hoc sibi licere, praeter temeritate , quiaerat immunens necellitas , scriptura pronunciat tuisse temeritatem, α
ξ mpi on m Concili3. quoties verb opus aliquod malum
non mala intentione, homicidium non animo occidendi, poticis siluandi ita quod Scriptura dicat, esse temeritatem non necessarib infert in intentione etiam fuisse temeritatem, quam ego nesimi quia non est contra Scripturam: & quia mi nisesta de praesens necessitas, quodammodo coegit eum habe xem a imum cauendi areae casum,& ruina: nec volo hocomit uero quod verbum quod interpres noster temeritatem kranstulit, apud Hebraicae peritos ignorantiam , α errorem significat,unde quidam interpretantur, percussi eum super e rore, vel agnorantia: de noster quidem interpres temeritatem accipiens prυ praecipitatione concilii, ad idem videtur ret lisse: ut temeritatem intelligamus errorem, vel ignorantiam, quae selet frequenter contingere, cum in repentino periculo non adhibetur maturum conui iunx, ideo ille peccauit , & i meritatem commist,cum animus,de intentio longe alia ex ipso contextu ostendatur . nihil itaque contra Scripturam dixi, jed ex circunctantia literae collegi bonam intentionem consulendi maiestati diuinae,imminenteque illa causa, Oeta putasse, non temere agere.Deus vero profert sententiam, eum errasse
in Ebc hidicio, de temere se se.vbi quod Br tius operosius
310쪽
e A Tito t. eo N tu agit de eausa huius diuinae vindictae,& alios irridet,alios sub- sannat,ad nostram causam non pertinet, de ut ingenuξ dicam opus non est,ut in Scriptura diuinem iis,quod illaiacet, mari mὸ quod aliam causam quaerere, si hoc Dei iudicium minoris aestimare. certe peccatum quod Deus puniuit in Oeta, aperiaia Seriptura inquit illud sitisse quod in tangendo arcam com- fr.Hoc vocat temeritatem,vel errore,& ignorantiam: quid opus est aliud quaereremed sit satis,istud suscipere,ut agnosse mus tentationem Dei esse, atque eius iram grauiter prouoca, re si quae nobis promissa non uint,tentemus etiam animo Ec- .Hesiae sustentandae .vult enim,ut certi de omnipotentia sua, no . dubitemus ipsum,qui curam habet Ecclesiae sui ,sine transgressione limitis nobis prefixi ea de posse custodire ,& certe facturum,nec propterea nos quicquam audere debere,quod nobis non permissum sit, reius inquit Iob,adiutor es s nunquid c p. 26. imbecillis, de sustentes brachium eius, qui non est sortis Et Paulus, An aemulamur Dominum, nunquid fortiores illo su i cor lo- mus Hoc egit Oete ,&ecce ipse mortuus est ,& area Dei non cecidit,sic de omnes,qui ultra concessa sibi manum extendunt, nouerint se Deum prouocare, ut in eos prim5 ostendat se potentem esse:& deinde E esiam suam, non nisi legitimo, de a se constituto ordine seruat seruaturusquis est in perpetuum. cap. 29. . Accedit iam propius Brentius:& ea, quibus gradum quem Legis vel quisque circa doctrinam fidei tenere debeat dicimus in Ec-.ris praecoclesia, impugnat.ego igitur, statuto pricis in Ecclesia summum pia, duor esse ordinem,maximὸ in his quae ad doctrinam pertinent, ad- ges a secerdoducens ordinem, quem circa hoc in lege veteri Deus distinxit tibus lege de interreges, populum, & sacerdotest ut videlicet inde iuxta ana scripta accia Iogiam lynagogaead meseliani,&'Iegis veteris ad nouam , Me pere iubem mendam ini Ecclesia non quod veteris ledis praecepta'obser- tur, explicauuanda putem,quod Brentius calumniath: cistridieam synaso- tur: σ ostengam umbram esse Ecclesiae, quod nec intacturi peti sit, de ditur sacerdoquo postea.Prilis igitur distincte,& disertὸ explico legis Verba, res regibus ut erant suo tempore seruarida: deinde ad Ecelesiam aeced6. superiores in Affero ergo primo illuit quos De M. xvi).regi raeeipitur post. legis doctria quam sederit in solio regni sui describet sibi Deuter omium ita V lesis