장음표시 사용
311쪽
Iegis Iulius aecipiens exemplar sacerdotibus, legetque illud
ut discat timere Dominum. Hinc colligo regem non esse cor sliciitum doctorem, sed discipulum legis, eamque a sacerdotibus debere discere Ioc dico de rege Issea elitica gentis, frustra ergo Brentius est,quod quia dico legem veteremi seruandam a regibus priuari iuste possint ministri Ecclesiae omnibus bonis a temporalibus: quoniam Levitas praecipit lex non habere poclcssionem inter fratres,vbi rogo , quid calumniosius, & inuidiosius dici potuit Calumnia est,quod me dixisse ait legis ine' ris praecepta obligare Christianos: cum mani siὸ dicam illa: iomnia esse umbiam Nndeadumbrarepotius sequitur, & subia: obscure ostendere iuxta analogiam umbrie, ad veritate,quod habet Christi Ecclesia. inuidiam autem qhantam conciliat mi' nistris Ecclesiae cum inquit, quod pi aetati nostri occuparint ia. magnapartem orbis Romani, sed statim huic obvians incommodo,non inquat haec commemoro, ut censeam sua cuiqui
esse auferendi. Quid sentiaturentiuil posset soria aut xiiii aut ex suoruni es discipulonum, xes magistrorum operibus - δ agnosci, sed interim cum nec ulla esset vel ratio, vel appare tia,unde colligeret me dixisse legem seruandam a nobis , quid quaerit, dii ait magnam occuyasse orbis partem praelatos EG . . ' dia 2 Uesia , ct uixta legem auferendam esse ab eis nisi ut intelliga .. ,i, anus, qualiter astet tussit& aiiactos velit in eos suos principes.
Sed sequamur, quς deinde dicit,ctim enim videt, hoc sibi non . . ,. suffragati,alio conatur elabi est igitur, non propterea, quod a sacerdotibus iubetur rex accipere exemplar legis,illis subhcia s tur plusquam,aut ristiani subhcimur iudaeis quia i Augi A i. stinus anquir,custodes sunt facturum bibliorunt: aut certe ma
-Au gis quam qui emit a bibliopola, facta biblia,sti subhcitur.
ri quod quam sit nisulsum, quis non videatὶ certe scimus quantu. n sutrix creditum secerdotious veteris legis cum ab eis duntaxat exemplar illius petendum praecipitur, res ipsa satis osten, ro φ ,α Hebr Oriun omnium certissimus sensiis, qui non dubi-
. tant solos eps libros canonicos ct in auctoritate esse, qilos ia-
312쪽
e , et ii o t. eo N E s. r s. libri fion saeris discreti sunt: haee non est auctoritas biblio
polae, nec quidem Iudaeorum incredulorum, & pertinacium. Intelligo igitur illud exemplar regi accipiendum esse, quod 'auctoritas sacerdotis commedasset: ab eo regem debere disce .re. lius igitur eius doctrinae discipuluςessedebuit,quam sibi, ut certam,& diuinam tradidisset sacerdos. nihil plus in hac parte illis tribuo Quod vero ait Brentius . non somnia facerdotumlun precepisse ut sibi describeret rex,omnino fatemur, nec verum est nos lie, ut somnia nostrorum episcoporu sequan- . tur principes inde hoc postea: quod ad ea quae nunc agimus, pertinet, sacerdotibus constat creditam esse Dei legem, α , ut verbis Pauli dicam , quaerenti .quid amplius sacerdoti, quam regi in lege veteriῖrespondebo, multum per omnem modum. Primum, quia credita sunt eis eloquia Dei: neq; alia suscipienda erant, quam quae illi dedissent, id duntaxat ex hoc loco v lumus , sacerdotes esse constitutos iudices, ut quid pro vero verbo Dei, quid pro tam & adulterino, aut dubio habendum esset iudicarent. Hoc iudicium circa verba I ei quae merit bDauid pretiosiora omniauro , , lapide pretiose re dulciora , omni melle & fauo dicit, latum sacerdotibus, stapra reges e tulit ipsos. Sed ait adhuc urentius, si discipulum legis regem, ego facio, ergone ex discipulo non debet fieri doctor an non magna pars eorum,ctui in academia operam lant literis,idcir- . p. 3o co sunt discipuli,ut fiant doctores vide ergo quae grauitas do- Legis vete ctrinae, ossicium regis tractamus . an ad illud pertineat docere: ris jntutu de Nam nec verum est omnem qui discipulus est, doctorem esse audiendo debere,quod sat tur Brentius praecipitur rex discere timo in cerdotis iudi Domini ut scilicet nouerit, quid sibi erga Deum agendum sit, cio circa d & regnum administrandum: . non vero,ut alios siccat praeci- bia explicariph dubia, α obscurareligioni , dc fidei Nam quod de Dauid tur: et ostedistori Brentiu Scinte filiJ,au itς me ximorema omini loci, tur auctoriabo vos: luperius diximus qualiter sit ac ipiendum: Haec itaque las sacerdo de pra cepro illo legis, ut tunc eruandum erat,dicta sunt, quae tum in hac qua analogia ad tempus euangeli legis apelicanda sint, P - parte supra
stea ostendemus. ii Adduximui etiam,secu0do loco, ex rior, etia rea
313쪽
eipit ascende ad loeum,inquit, quem elegerit dominus Deus tuus, veniesque ad sacerdotem Levitici generis , ct iudicem, qui tuerit illo tempore, qui iudi abunt tibi iudicu veritatem.& iacies quodcunque dixerint,qui praesunt loco,quem elege
rit Dominus, ct docuerint te iuxta legem eius. 5: quod sequiatur,Qui no obedierit sacerdotis imperio, qui eo tempore ministrat domino Deo tuo ex decreto iudicis moriatur homo ille:ex quibus quia lex nopulo ostendit gradum situm circa doctrinam fidei esse ut sacerdotem audiataregi ut in contemptores sacerdotalis iudicij animaduertat: Lex i hie non cone
dit regi docedi munus. Contra haec igitur primo inquit Bre rius,quod ut auctoritatem principibus dem, facio illos face dolum apparitores, & lictores: & fatetur alle principes miniastros esse Dei ad vindictam malorum, tamen quod erincipes
omnia verba sacerdotum,tanquam oracula Spiritus saneti si
scipiant sine ullo suo iudicio, ut quos illi voluerint interficiat,& opprimant, contra scripturam, inquit, & in contumeliam Spiritu siancti est idque multipliciter conatur probare. Primo lex inquit, quod docuerint te iuxta legem Domini, ad legem
ergo Dei alligat eorum sententia: cum autem certam regulam.
quam sequantur, ostendit, libertatem concedit grauato iudia candi,num secundum legem Dei pronunciatum sit, & princiapbus maxime. Ouid enim si sacerdos definierit contra legem
omini quid si ipse obedire noluerit legnquid si fiat summus
sacerdos pseudopropheta, de iubeat alienos deos sequi , .li beatque secum maximam partem sacerdotum s no liceret principi iudicare de hae impietate sacerdotum,& iuxta seueritate legis animaduertere in eos λ Hi sunt frequentissimi clamores Brenth, quibus ecia adiungit, Nonne Annas,&Caiphas,legia timique lacerdotes crucifixerunt Christum, & persecuti sunt Apostolost erat igitur tune seqtienda eorum sententia Z occudendus erat, qui non sequeretur eam moriatur igitur inquit
' Maria, Nicodemus, ' quotquot non consenserunt tam inia quae sententiae. auibus breuis imὸ ret pondemus, certum esse sententiam facerdotum ad regula legis Dei alligatam esse, nouitur sequenda est,quando manifeste est contra legem: neque
314쪽
opus erat multis verbis, multb verb minus clamoribus At hoc daremus Brentio , quod disertὸ etiam frequenter asserimus: si manifestὸ contra legem Dei doceant sacerdotes, imo Angeli, ipsi non sunt audiendi, sed rehciendi ab Ecclesia: agant in eos principes omni seueritate,qui ad idololatriam,&deseetionem a Deo populum trahunt: nec populus illos agnoscat, ut superiores tuos,& praelatos caeterum lex non loquitur nisi in causa
dubia cum difficile inquit & ambiguum apud te iudicium ense perspexeris, in hoc casu sacerdoti desertur iudicium, non ut pro filo arbitrio, aut libidine sed cum timore Dei, de attenta scripturae consideratione definiat .Huic definitioni,qui non paruerit, iubetur occidi: cur hoc rogo, nisi ne perpetuo dubia permaneant, quae definiri necesse est , ut sit denique ultimum aliquod iudicium.Nam quod Brentius dicit ex eo,quod regi la praescripta est,iuxta quam sacerdos debet iudicare: permitti cuilibet damnato iudicare , & definire sic enim dicit ) num sit iuxta legem definitum no solum falsu in esse dicimus, sed apertissim ξ primo legis,& scripturae verbis deinde sibi ipsi, & denique omni sensus humani rationi repugnans: legi quidem, quia si licet post sententiam sacerdotis iudicare cuilibet de ea , frustra est illud iudicium, non est ultimum: debuit igitur aliud ac signare iudicium, Quis enim n5 videat ridiculum esse iudiciis, de quo cuilibet iterum iudicare permittitur sine ullo ordine superioritatis,atque ideo inutile,& frustrὶ,quid prodest adire iudicium,si post definitionem ita maneat liberum de eo dubit re, Ut antea. Praeterea quis non videt, si cuilibet liceat definire, an secundum legem iudicatum sit, omnes constitui ex aequo
doctores,&interpretes legis.Nam si alij doctores sint,alis disccipuli,ridaculum est perpetuo discipulo permitti, ut de sententia doctoris iudicet,ex quibus vides quam sibi contradicit, qui confitetur a Deo iudicium constitui, & ab eodem praecipi, α
Parari, quomodo efficax executio fiat: &. tamen licitum esse semper priuato cuique, non ei obedire : aut enim necesse est, eum,qui non obedit,iniuste facere:aut eum, qui exequitur, &tamen Deus iubet,executioni mandari. Denique vides, ut om
315쪽
iuxta legem Iudicatum sit contra eum. cum enim in omni uia dicio necesse sit,alterum grauari alterum absolui. cum sempersi grauatus aliqvis,semper restabit aliud iudicium: nunquam itaque erit ultimum.Sed,quod pulchrius est, permittit iudicia in propria causa grauato,quo quid a neptius Z quid magis contra omnem rationem, quam in propria causa posse aliquem. esse bonum iudicemZct credendum esse, posse melius sentire de legis intellectu,qui propriae causae assectu tenetur, quis iudicem, qui ab eo affectu liber est,non ergo est opus haec ita cofundere,& uniuersum naturae,& rationis ordinem peruertere: manifesta,& certa non egent iudicio.Illa,quq maniicne contra
legem Dei sunt,a nullo sunt suscipienda, nullum excivant. I iter haec suit damnatio Christi de qua tamen postea latius ag mus propter quam tam vane clamat Brentius, non esse pare dum sententiae sacerdotum. De manifestis itaque, non est st tutum iudicium,in dubi)s parendum est supremo dubia vero a manifestis , in re quacunque communi sensu disi ei nuntur: nec opus est alio iuvicio. Manifesta omnibus constant, dubia vero similiter non ab omnibus eodem modo accipiuntur. Denique, Brentius ait,legem non solis sacerdotibus permittere iudicium: sed adiungere etiam iudicem iudices vero, vel re ses non fuisse ex tribu sacerdotali, etsi non admodum ad nos
Pertineat, qui modo non agimus de gubernatione populi Iscraelitici, sed Christiani, tamen respondendum cst etiam illi, uod lex ad sacerdotem, de iudicem mittit, qui si forte quat
O que unus erat, ut Heli, & Samuel, Vtrumque ad eum pertinebat , de definire dubium legis, & punire non obedientem
quando vero alius iudex,alius facerdos erat, ad utrumque mittit lex. sed apertὶ distinguit eorum munia sic enim tandem ii quit, qui autem superbierit nolens audire sacerdotis imperio,iqui eo tempore ministrat domino Deo tuo in decreto rudicis. moriatur illa: sacerdoti itaque tribuit,ut minimum postremit, ct vltimum iudicium: iudici vero executionem, haec nos diciamus nec Brentius ostendit etiam in lege, ubi minus distilina erant ministeria haec,aut reges iuste,vel impunὸ sacerdotum officia Occupasse. aut econtra facerdotes regum,cum diuersi esci
316쪽
sent,elim verbin unu conuenissent duo illa,quod illi tempori
ad figurandii Christu non erat alienu, unus utrumque agebat. Iam ultima circa hoc audiamus. ego enim post haec legis ves . xeris precepta,accedo ad Ecclesia que aio,si ad Ecclesia resera gy. t Pμ mus cuius synagoga umbra erat,&c. de mox in hoc principio p. ' -ὸ occurrit Brentius, idque reprehendit, perinde inquiens , ac si . . non fuisset in veteri Testamento vera Ecclesia ut videas quan- qta sit haec libido reprehendendi. Nam hac ratione, de Paulum reprehendit dicentem, umbram habens lex futurorum bonois rum, non ipsam rerum imaginem: Se iterum , de omnibus qui in lege erant quae sunt umbra suturorum, corpus autem Christus,& sexcenta sunt huius rei loca Pauli, nunquid propterea
non erat vera lex verum facerdotium,vera sacrificia, verae solennitates,vera bella, verae victoriae, antiqua illa omnia, quia figurae erant aliarum longe eis praestantium rerum Z eadem igitur ratione nunquid non erat vera Ecclesia, quia figura erat
nostrae)nihil potest magis ridiculum dici quam eum, qui asserit synagogain suisse umbram Ecclesiae Christi,accusare, quali
propterea neget in ea fuisse veram Ecclesiam : crat quidem vera,inab eadem Ecclesia cum nostra: sed interim illa lub figuris, ct umbra abscondita habuit, quae nobis fiunt manifesta, iuxta hanc itaque euidentiam Sc lucem, nostra ab illa distinguitur, α illa huius est umbra, substantia tamen fidei,& rebus ipsis ea de omnino sunt, de una Ecclesia vetus,& noua ,sequamur alia: cap. 32. insero ego multo rectius, in Ecclesia Christi agnoscendos esse Exemplo IN Veros sacerdotes,qui deesse non possunt, nec in eis veritas do- gis Theod ctrinae deficere, quos Christus constituit iudices, quae omnia ps ostendia iam hoc loco probata sunt quς tunc tantum proposueramus, tur, secula-
inde deducimus,principes non debere proprios sibi magistros' res ' princi asciscere, sed tradita a letigimis ipsi tenere:&, ut a suis subditis pes ab epia seruentur,curare. Hoc ibi exemplo legis Theodos', scopis fidem
atque Gratiani ,& Valentiniani imperatorum eVlicauimus, accipere, mcunctos inquiunt illi populos, quos clementiae nostrae regit im evi a subiis perium, in tali volumus religione versari, quam diuum Petrii tis Albi popuApostolum tradidisse Romanis religio usque adhuc ab ipso lis seruandarisinuata de clarat, quamque pontificem Damasum sequi cla- curare.
317쪽
ret, & Petrum Alexandriae episcopum. Haec est prima eodiacis lex de summa trinitate,& fide eatholica,ex qua hoc oste di,catholicos illos imperatores non se iudices doctrinae, & fidei constituisse: sed legitimorum sacerdotum secutos doctrinam Romani scilicet,& Alexandrini. Sed mirum de quantum hoc Brentio displicuit miratur enim primo, quod legem hac
commemorem,& nec videam,quid pro me,aut contra me diacam :& quamuis ille in hac lege nihil contra me adferre potest,placuit tamen hoc dicere,quo magis odiosum me suis redderet. Sed audiamus ut probet,quod contra ipsum non sit,h c ait lex iubet omnes sequi fidem,quam Petrus docuit, & qua sequebantur Damasus,& Petrus Alexandrinus. Haec erat vera fides trinitatis, de qua tunc potissimum agebatur,sed nos,est, loquimur de episcopis, qui impiam religionem docent. Cui ego respondeo, impiam docet religionem sacerdotes, de quiabus loquimini,vestro quidem iudicio, sed falso, & peruerso. Sed etsii hanc lege solum adduxi, ut exemplo Theodosij ostendere,principum esse,doctrinam sacerdotu sequi:&,ut ab omnibus obseritetur curare,quod illa lex agit:verum ex illa etiam ostendo Brentium , de s uos sequaces contra illam agere: reh-ciunt religione quam Damasus sequutus est, agunt igitur contra legem illam.Damasus,teste Hieronymo contra Vigilantita, sacrificium obtulit altaris, veneratus est reliquias martyrum, probauit coelibatum, & seruari curauit a sacerdotibus,& alijs
quibusdam ministris, teste toto illo seculo, & omnibus illius
temporis patribus qui igitur hoc contemniit, a religione recedunt Damasi, quam de Petrum Apostolum tradidilla compertum tunc erat,tunc, inquit Brentius, tantum de fide trinitatis agebatur, quam Arriani impugnabant. fateor hoc praecipuὶ agebatur,contra eos specialiter lex haec lata est,uerum manis sium est,quod omnes includat, qui in quocunque alio artic lo,a religione illa discedunt, quam tunc Damasus sequebatur, ct Petrus Alexandrinus episcopus, de clim eis duae istae Ecclesiae primae,altera Latina, altera Graeca, utraque a Petro orta, quia Alexandrina ab eius discipulo Marco iundata . sic enim
uniuersaliter lex praecipit,quam Damalum sequi claret, & Petrum
318쪽
trilin Alexandrinum. Postea vero ad specialia descendens,
de trinitate contra Arrianos mentionem facit: sed ait adhuc Brentius, nunquid Theodosius absque ulla cognitione propria, contentus tantum horum duorum pontificum iudicio, noc iubetZ non faciunt ait historiae tam stupidum Theodosiu. Nam ideo praeposuit Petrum Apostolum, quia prius cognouit Romanum,& Alexandrinum pontifices cum doctrina Petri conuenire . Cui aperte respondemus, commenta haec esse eius:ille arbitratur stupidi principis esse iudicium sequi praecia Iuorum pontificum,& Ecclesiarum, sed veritas contradicit il-:quid enim prudentius principi temporalibus curis destricto cui nec otium, neque exercitium ad discutienda dubia, de controuersa fidei est, quam sequi iudicium probatissimorum pontificum,&consensu, testimonioque omnium hopulorum, oceius quae per totum orbem diffunditur Ecclesiae traditionem agnoscere Apostolicam .Hoc secit Theodosius: non alia putavit euoluenda vel Scripturae, vel patrum volumina, ad tradia 'tionem confugit, hanc rei ipsius euidentia, hoc est, consensu omnium Christianorum agnouit, quam , inquit, Dominum
Petrum tradidisse Romanis religio usque adhuc ab ipso insinuata declarat, quid hoc rogo est aliud, quam religio ab ipso usque adhuc insinuata declarat,quam quod traditio Petri perpetuo illo consensu ostenditur: quadringentis plus minus amnis a praedicatione Euangeli j hoc dixit Theodosius: cuius temporis recentissima erat memoria, de manifestistima monumenta,consensuque omnium, qui suis maioribus ita acceperant, agnoscebatur Petrum religionem illam tradidisse . non plura
putauit Theodosius sibi quaerenda esse non quia stupidus, sed
quia prudens erat: non quia insipiens,l ed humilis erat, cogitabat itaque illud, altiora te ne quaesieris, dec. de qua re abundE, adiuuante Domino, Brentio sequenti loco respondebimus, nunc cum ille nihil probet de maiori discustione, aut cognitione Theodos', nos tantum citis verba in testimonium adducimus,non, inquit, omnes sequantur hanc religionem, quam nos iudicamus Petrum tradidisse,aut quam nos sequimur sed
duces sequendos primos pontifices posuit, nec iudicium suu
319쪽
aliud addidit,sed consensum & testimonium omnium ab ipso
principio doctrinae usque ad ea tempora adduxit ad confirmandum traditionem,quanto rectius Brenti omnes principes Christiani hoc nunc ageret,quanto prudentius consensu Christianorum omni ii traditionem agnoscerent, de sacrificio altaris , orare pro defunctis,ccelibatu, similibus omnibus,quam ut ipsi,vel suo iudicio,vel vestro, scripturam se putantes intelligere,haec omnia rehceret)Sed torquetur acerbius Brentius,
quoniam addidi in hac lege Theodosium iustisti me statuisse ac nomina,& notas , quibus quisq; in Eccletia insigniri debet:
quis scilicet Catholicus,qui siue haereticus nominari. Quoniasic statuitur ibi, hanc legem sequentes catholicorum nomen iubemus ampletati, reliquos vero dementes, vesanosque iudicantes haeretici dogmatis infamiam sustinere, hoc inquit Brentius contra Arrianos dictum est, contra negantes consubstantialitatem personarum , quam nos diserte fatemur : & iniqui
consilis me arguit in principes suos: inquit enim, qudd cum principes pios n. aeresios in simillem: & st i leges publieae dis cernentes grauissimas poenas,aduersus haereticos: facit E intelligi potest quae pericula non tam spiritualia, qti in corporalia eis miner. quid igitur illi respondebo, quamqu5d hic apertὸ aconscientia propria ostendit,se accusarii, ego verba Theodo s) apposui:& nec in eos, nec in alios aliquos illa detorsi. Cur ergo Brentius quaeritur,si non agnoscit se,contra traditionem Apostolicam tempore Theodoth consensu omnium probaram,aliquid tenere, & docereὶ non accipiat haec verba in se diis cta.Nam lex eos haereticos dicit,qui ab ea recediit traditione, si agnoscit se hoc agere , si negare non potest , agnoscat etiam remedium redeat ad traditionem, & ad Ecclesiam matricem, redeat ad comunionem omnium Ecclesiarii:& euadat notam, quam timet. Nam qu5d in principes nos iniqua conlilia moliri dicit, non est cur occultum aliquod consilium quaerat, nos pal1m,& manifestξ dicimus, qui traditionem Apostolica non sequuntur lege Theodosi', haeretici sunt, non comminaamur niagis pericula temporalia, quam spiritualia, sed multo magis spiritualia damnationis aeternae: qui enim non credi
320쪽
iam iudIeatus es . Haec cupimus principes maximὸ timere: de quibus dicitur,quod exiguo coceditur misericordia, potentes
autem potenter tormenta patititur: leporalia vero dana,tu Via deris an merito timcnda tint, nos illud aperte tibi dicimus, Brenti,non putes tuo,Vel tuorum iudicio, principibus Catholicorum,uel haereticorum nomina dand lint quantumuis potentes,permittant se,quantum volent,piorum .& Catholicorunomine a suis laudari. totius orbis tota Ecclesia, imperatores, reges populi censebunt:& perpetuo manebit cum eonum memoria vera in eos nota apud homines, & multo certius apud Deum ala Angelos: hi erunt iudices,non tu,vel ego : parum ad rem est,quid ego dicam , certum manebit cuique suum nomeapud piosteros, nulla in perpetuum delebit obliuio, nec ulla excusatio auferet haereticorum nomen, & infamiam ab his, qui cis digni sunt quosque Theodosiana lex notauit. M- cadi. ;.Ratis igitur in hoc loco ostendirnus,discrimen episcopi, ' prin tio ct ordocipis & utar illorum iudex fidei sit ex vera origine utriusque duo A edi potestatis,& manifesto usu , consensuque omnium seculorum scopis dubia deduximus Brentioque contra hcc molienti respondimus pro sereaptu, de facultate nostra. ex quibus cum,qui sint iudicet con- pturae defiatrouersiarum religionis, & fidei duntaxat ostensum sit, exigit nienda sunt hic locus,& Brenti, clamores contra nos, ut de hoc iudicio, a in conciliori onc,scilicet & mcdus, quibus in eo procedendum sit aucto- sollicet sacraritateciue,& certitudine eius diserte dicamus. Nam quia nos ii Scriptura σConcilijs episcoporum dubia scripturae explicanda dicimu , traditio cr& definienda,ex traditione Apostolica, consensuque pMyum, consciisus paBrentius frequentissimὸ siligulis seia verbis clamat, me in scimpturam sacram sacrilegum,quod eam subhciam humano iudicio,quod praeseram illi traditiones non scriptas , multaque in
hunc modum: Deinde ,etiam ait, quod omnia cons dam, ac In nulle sormas me vertam,ut vim eludam Scripturae,ct auet ritatem eius eleuem . quae omnia ille me ait dicere, non quia in meis legat scriptis,nunqualia enim verbum aliquod horum i
git, sed quia putat ex meis inferri, sua illa confidentia,& auctoritate,qua sollim , quia sibi ita videtur, nulli dubitandum esse credit. Vt igitur ab his iniurijs me purgein,& pr cipue certam,