Ars cogitandi erotematica cum prealudio philisophiae in usum philosophiae tyronum inclytae Academia Basiliensis adornata

131쪽

Resp. Q verbis discrepantes senti

. Resp. inae sensu discre tes nois tamen se tQuunt. Ut es coon o

Proximis est amandur, .

cti sui extensione.' Ut omnis virtus est abilis, aliqua virtus es amabilis: in. r. inta sunt Propositiones oppositae r. Resp. marum una affirmat, quod altera negat. UVnusium mendacium es' licitum, aliquod dacium es licitum s. Ω-omplices sunt Propositio-

, ὶ ' contrariae e

i sp. Duae propositiones univers aes, quarum una affirmat, quod altera

negat. Ut omne corpus es visebile, nutam 'ooγ- es visibile

132쪽

i P ppsitiones, contrariae nunc 'simul salsae sunt, ut modo positae, nunc ultera falsa, alter vera es, ut omne corius es exten , nutam tam tui es extensum. ae

Resp. Subcontrariae vel indefinite opis positae. Ut aliquis homo es pruν, aliquis

homo' est impius. .'Hujusmoat propositiones reipsa contrariae ori sunt, cum non utrobique idem intelliga..turi subjqctum , . ideoquo nunc earum utrisque est vera, ut aliqμis banto es pauper, sesiquis homo non es pauper λ nunc altera 'era: altera salsa, ut , quidam homo ψε mortalis, quidam non es morta lis. Nunquam utraqueislsa esse s otest. '

in . 9. - νnx Propositiones co/πυ- dictoriae p esp. Quarum Una necessario Vera, altera 'falsa est. Ut anima hominum es materialis, anima hominum ess immatλ

rialis. ,' Contradictio nunc est I inter *ropositionem universalem & 'partic'larem, ut ' ne comiser est mobile, 'nis obhe cor urest mobile; nunc a) inter duas singulares, ut Arisoteles fuit fati libilis. Arisbteles nδῆ fuit Diribitis. ' Contradiiseenti uni vero aftera.semper vero Ui:,' altera se

133쪽

per salsa; juxta illud di Quodlibes est, aut non

m. i. Quid es Propositionum

- Re . in transpositio praedicati in locum subjecti, salva manente proPO-sitionis Veritate. Ut niuiam Olfiunt stiri via; nustum licitum es vitium.

Propositio, quae debet commutari, couvem /, altera vero conversa dicitur. .

. momplex es Converso

propositionum Z

Resp. ΤΗplexi: conversio simplexi

conVΠsio per accidens, & conversio per contrapositionem.' Tres istas conversionum species aliqui seqq. versiculis expressere: Feci I mpliciter convertiatur, Eva per σμι Asso ter' ntra, sic fit conve

134쪽

qualitatem p positionis. Ut inum com, nullum in nitum es

Conversio simplex-alias reciprocatio dieitur ι. &λcum habet co propositione universali negante, ut nusta veritas es violabilis , nullumes veritas. a In propositione par ticulari assi ante, ut aliquis senex sapiens, aliquis sapiem es FG Qu. inta es converso per accidens'

Resp. mae relicta propositionis qualitate ejus quantitatem diminuit. Ut

omnis avaritia es eccaminosa, a ivo e caminosum es avaritia. I. . , 'Hujusmodi conversio unice locum' habest a se prppositione universalia pante.

Pse conversio per contraia t

Resp. Quae subjecto & phaedicato

propositionis comertendae sussti t utriusque contradictorium. Ut oinnis piin es felix, em' non felix es non pius.

Locum habet iis propositione universali aufirmante.

135쪽

totum praeuicatum cum toto subjecto con emtatur; contr/ hanc impeccaretur: omnis r

tuus sui sivus, aliquis vivus suis mortuus. Cotti iniquit , iiqui Dit sivus, es monum. i

Uure propositionum in Logiea prata sertim sunt inotabiles, definitio atri Qui , utraque ad' veritatis vestigationem utilissima, docentibus ac discentibus aeque necessariae,

3 - ωd est de isto viminis lsophia es amor sapientia. ' ,

136쪽

Resp. in ivoces aliam .eiplicaturae

lintea notiores. l , , t

Contra hanc regulam Ars o elac sq. ea eminplo peccavit : Motus 68 actui corporis in pote tiac quatenus iupotentia.

. R . Quae rem per attributa essenistialia describit. Ut orpus es subsantia

, putas persesiae definitionis sint onus pro

137쪽

II 2ximi in de disserentia feci ii; illud est terminus quidam communis , non lum definito, sed di aliis rebus sub eodem genere constituti* competens, haec autem est pars reliqua definitionis tota, quae definiti essentiam ς vel attributa es sentialia exprimit, illudque ab aliis rebui rectὁ distinguit.

Resp 'pra senim: t. 19 1 Definitio debet esse perspicua.

Contra hanc' seqq. exemplis peccavit: Frigidum es, quod congregat beterogenea, ct disgregat homogeneiti ' . . '

Contra hanc peccatur verborum in defititutionibus luxuria, ex. gr. Logica es ars consciens infrumista ala dirigens intesiectum in cetvitione

rerum

Debet esse adaequata. ri

- ' eontra hane peccatur duobus modis : 1 Si definitio s1t angustior suo definito, id est, minus dicat, quam in eo continetur: ex. gr. Grammain ricae ars beni loquendi. ab Si latior suo definito, id est, plusdicat, quam in illo continetur, ex. gr. Logica es ars ratiocinandi, ac ditescendi, Io. Nun; omnes res possui, b . i definiri perfecte pResp. imo quam paucissimae.. Respuunt persem definitionum res, qui

138쪽

plurimae , . infinitae, ut Dein. b Entia .Q- gregata, ut philosophia, mundus. c Genera species, ut i . Individua , ut hoc corpus, haec planta, hic lapis.

'is. J Ι . d es Definitio Mei im perfecta' , Re .. . e rem per attributa acc1 dentasa idescribit. : homu es animal

natum ex muliere., brevi vivens tempore, repletum o- niseria. I Species definitionis realis imperfectae praeseratim occurrunt septem I Cum substantia definitur per sua accidenti , ex.gr. Homo es an mal bipes,elabrum, lopraxe tormogum. a) Cum accidens definitur per geuus subjectum: o. inissa cauo esciente, ex. gr. Eclipsis lunaris es defectus luminis in lun 3 Cum accidens definitur per solam causam escientem, eX. gr. Eclipsis luna es interpositio terrae inter solem Plunam. Cum res definitur per g nus & proprietatem unam vel plures, omissa differentia essentiali, ceu incognita, ex. gr. C nis es bestia latrans. s Cum totum definiis itur per enumerationeri partium, ex.gri Philos ibia es compages ordinata trium scientiarum, pruintdentiarum δ' artium. O Cum res definitui . per remotionem oppositi, ex. gr. Uirtus es viatium fugere. ) Cum relatum definitur per 'correlatum, em gr. Dominus es, qui babet se

139쪽

stu. 1 . Q ruplex est Resp. Duplex r alia nominis alia rei.

i, dimisis hominis; '

Vel est diversarum alicuius vocis stanifica-

tionum enumeratIO, eum ulum nabens, ut

term1norum obscuritas, confus10, oriundaque hinc logomachia, communissimum literatoarum vitium, evitetur.

. iResp. Τres praesertim. I Cum declaratur ginbiguitas, quae voci adhaeret, ut Cancer num se iam caeli, nunc an ἡ-alsuviatile, nunc morbum signiscat. a Cum distinguitur terminus generalis in speciales, ex. -gr. Homo tu mareis inm, Corpus in anim

140쪽

EROTEMATICI 'II r

disium rem secundi m hanc vel Ham partem: disinguo rem, prout hoc vel illo re*ectu consider tur. ex. gr. dico Q Uinum esse homini noxium 'puta quatenus agrato , nou quatenus sano. b dico Hominem esse mortalem, puta quoia corpus, nore quoad animam 0 Terram GD -- gnam, puta resectu suarum partium uori respe citii.

DE DIVISIONE REI.

Resp. Est totius in suas partes distri

Species prImulae divisionis sunt tres; i Cum genus .in suas species dividituris Spiritui iis dr infinitos. ab Totum ensentiali In Iuas partes, ut Homo in mentem ct corpus. . L . Totum integrale in. suas partes, ut Animal tu esu pectu ventrem , bractis, pedes, Liber in sua capita, pagi , linea o c. inamsunt regesae Divisius π

1τ Divisio debet esse suo diviso