장음표시 사용
151쪽
Canun sive regula ratiocinandi ex hoc locobstri Cui convenit vil noti convenit' etymologia hominis, ei etiam conυenit vel non convenit nomen. Ex. gr. Deus potest omnia, Ergo est omnipotens. Reges non possunt omnia . ergo non .sunt oninipotenteS. . '
non hujsis loci est: convenit, vel no, conυenit vox una conjugatorum, ei etiam conυμ nit, vel nia convenit aetera: EX. gr. Pauperes patiuntur miseriam, ergo sunt miseri. Aliqui judia .ees non exercent justitiam, ergo non sunt justi.
. . Canon hujus loci est: Cui convenit , vel non .convenit definitio, .i etiam conυenit, vel voti covisum ut definitum. Ex. gr. Μundus est substantia tei Isa, ergo mutaus test corpus. Aniuia non est substantia extensab ergo non est corpus. . : iis Gener . .' ' Canon hujus loci est: Quod aprmatur, mramr 23evera, toti in se matur vel viatur de deciebus seub eo genere contentis. Ex gr 'Omne corpus ul: corruptibile, ergo coelumest c6rruptiis bile. Nullum corpus est infinitum, ergo munis
152쪽
omnibus individuis sub eadem comprehensis. Ex gr. De holriine in genere 'rmatur, quod sitereatus ad imagineta Dei , ergo etiam de hoc
Canon hujusacci est: Cui convenit vel nov convehit disserentia essentialis , bi etiam conoenia mel non conveηit Pecies. Exo gi. Diogeni eonvelut esse animal rationale, ergo& esse hominees:
non hujus idem cum praecedetiti
. Canon hujus loci Cui comenis eadem complex o accidentis. ό ei etiam, convenit eadem hisura. Ex. gri Duobus hominibus convenit habere sitim, lassitudineis, calorem, M. eriai iitriusque idem est status, nempe febris.
. non hujus loci est: Quale es subjectum, taleddjunctum. Ex. gr. Homo aliquis est laudabilis, ergo & actiones ejus sunt laudabiles.
Canon: Quale is unctum, vidia est mala, ergo invidus est malus. 6 0 Ab antecedentibus. Carion: Sublatis antecedentibiis io niuas Iequentia: Ex: gr. Nondum est ineridies, ergo
. i Canon: Posito aut sublato altero concomitante, .
153쪽
ergo miseria. Non miseria, ergo non bellum.
Canon et Positis consequentibus ponuntur a recedentia. EX. gr. Est incendium, ero ubile ignis.
Canones de toto integrali & egentiat; sunt i Posito toto ponuntur ejus partes. νγ Sublato toto aut aliqua pars tollitur, aut saltem parteli non permanent unita. Quis es Totum choreus neum tales sunt partes. ' Ex. gr. Aqua es bita miri, ergo quamis gutta. De voto uniyersali &sormali iidem sunt canones, qui de genere: spe cie & definitione.
convenienter unitis ponitur totum. . UD Ab ualiqua parte tollitur totum. H Quales sunt partes, Dis o totum. ' 3 A causa. ' 'iCanones circa causam sunt a) Rfiis euus' in actu pbnitur effectus,' δx vice versa, sublata ebus tollituseffectu uis ori μ) Causa eficiens principalis es requ/ nobilis, aut nobilior essem suo. t e Posita vol sublata malefiti ponitur vel restitur , sompositum ex ea Positis vel sublata sema ponitur vel toritur compositum. o Linis est ρω- santior
154쪽
nuntur vel tolluntur media quatenus sunt talia.
Canones : . Posito essectu pomtur ca b. Ex.gr Dies illuxit, ergo ortus est sol. Qualis sectus, taris causk. Ex gr. Hic liber est doctus, ergo& author. ' ν .,
i Ab oppositis., ' Canones : a De quo a maturi unum odipo orum, de eo negatur alterum, servata condiatione circumsantiarum cbM Oppositorum opposit, sunt praedicata. Ex. gr. Pius est felix, ergo im pius est infelix. scylosito vel sublato uno rela trium ponitur vetaoditur alterum. uisoduniam contrariorum suscipit, etiam alterum susciopere potot. e) Neces es alterum privatiso opinnmoratiis inesse subjecito rapaci, alterum Nou i .
- contradictoria non datur medium, o
s), A comparatis. Loci comparatorum sunt quinque diversi: sic a iis, a dissimili, a majori, a minori, S a pari. Circa quos hi sunt canones: QDd sales iuiuno sim iis, etiam 'alet in altero. υν). Dissimiliabus eadem non conveniunt. H Si quod me probabile es verum non itunc quod minua. o Iarile est, . tanto minus verum erit. Q Si qmd minus probabile es, vero sit, tunc. certe, qΗdmἀis probabile est, etiam verum erit. 6 M. Ohus mus prρbabilibus, posito vel blato uno,
155쪽
sau. 8. γ uticiasunt Testimonia Reso. Duplicia: vicina&humana.
Resp. Mediata & immediata. r. rue Immediata, quae Hominibus a Deo proximδ obtingunt, vesut Μoysi in monte Sinai, mea diata, quae nobi per Propheta' Evangelistas Apostolos innotes runt. Canon circa testimonia divina hic est: Quoa abs Deo messiari vel ima mediate innotescit, o long/ cemisissimum
Nunc proficiscuntur auominibus plebeiis, nunc a dignioribus, rudibus vel literatis; hoianestis vel improbis, Theologis, Philosophic Iurisconsultis, indicis, dic. Canones circa teiastimonia humana sunt di Primus fidei gradu αdebetur et , quod omnes populi ct homines temnis uri Secundus ei, quod plerique bomisum teis fantur. o Tertius ei: quod sapimtiores tantis inartus ei, quod ,r unus altem Alans,
m 7. Midenam petuntur argumenta
156쪽
tilehu,probus. 00 Λrisci in sua arte. Hi es tesis oculatus, quam auritus , adultus vel . . '
'ina. laides Di ursin perfectus' Resp. Qui ex principiis axiomaticis consequentias ducit quis certissim .
Hujusinoei discursus alias demonserati s , apodicticus, aut uno verbo demons ratio ' , ejusque productuin scisntu nominatu
157쪽
esse, corpus nostrum,' mundum, &c. Licet non defuerint inter Philosophos veteres, qui nihil 'omnino persecte sciri opinarentur, utpote non tantum mundi, coeli, terrae, sed & sui ipsius existentiam in dubio habentes; quorum alii quidem, statuentes' omnia' incomprehensibilia esse, Acataleptici , alii vero, de omnibus judicium suspendente , h. edi nihil prorsiis aia firmative vel negative, decernente. , Sceptici, oretici, Dubitatores, Cunctatores &c. nominati
Quodnam es criter iun, re ritudinis notitiae nos 'R sp. Evidentia conceptus nostri. .
Quomodo dividitur Deia. ' monstratior '
' Directa vel olenma den*n ratio dicitur, quae veritatem aliquam directe columonstrat, oblia qua vero, quae inittrecte conclusionem producit i
c lupis es Demon a- iis directa
Resp. Duplex i ilia a priori, alia li
posteriori proeed S.' . Arisoteles etiam distin it inter Demonstrationem jῶ δω, sive qhod res sit, & αῖ δώω, sive cur res sit; quae Divisiosibilia nostra omnino
158쪽
Reip. .se aliquid demonstrat exis,
quae sua natura , uel concepita hOstro priora sunt. ' 'Hujus species sunt: i Cum' effectus deis
monstrantur ex suis causis. Frigus male ex remotione solis. ab Cum totum demonstratur per suas partes. EX. gr. Triangulum per suos angulos B linea . δ) Cum consequentia demonstrantur ex antecedentibus. EX. gr partus ex graviditate, miseria ex bello, morbus ex inteiape nini,ctc. λ) Cum particularia demonstrantur ex uniyersalibus. EX. gr. Proprie rates trianguli ex notio avulum' in genere. i.
9. Quid es Demoni alio a poseriori st: Resp. mae aliquid demonstrat ..exsis, quae sua natura: vel coim tu nostro sunt posteriora. ' 'Hujus species sunt: I Cum causae demonstrantur ex essectibus' mis ' Εx. gr: Deus mmundo, ignis ex incendio. O Cum partes demonstrantur per totussi. M. gr. per Ho nem caput,pectu ,ctc. 3 Cum antecedentia gemonis semotur ex consequentibus. Εα. gr. Ex illumia natione Gylliculistis ortus. Cum universali Memonstrantur ex particularibuS. M. gr. . ex
159쪽
& argumentatio 'ad hominem II, 23M est argume satis ad x obserdum 'Resp. Cum aliqiudex eo demonstra tur, qudd, nisi Verum esset, necessario , sequeretur aliquod absurdum, Vel imis
possibile Haec alias Demonstratis per impossibile, vel per incommodum ducitur; ex. gr. Si mens boWinis viabit eert) sciret, tunc neque sui ipsius exisentiar indubitare siciret, atqui hoc es ρbsar - ςr
Reip. Quae ex opinione adversarii tanquam hypothesi c0nsequentias dini , , i in msunt regu De
Resp. Τres praesertim: i Demonstrationem ordiri a no- , timnus, indeque ad ulteriora' ' - accurate promoVere.
3 Ctim nescitui quatiim rerum Demonstra quaerenda vel omittenda sit, aut certε, cuin omnis generis rationes promiscue adducuntur,
160쪽
id vitium ab Aristotele ignorabilis analyticorum
α) Rincipia assimere evidentia
s ' atque certissima. Cum incerta aut falsa principia pro certis vel verit assumuntur in aliqua demonstratione, id vitium ab Aristotele Pseudographema; si a tem ex principiis peregrinis vel alienis , futut Feris concluuo formatur , hoc ab eodem
ρετας-ς ενς ααε γενος. vitiosus transitus ad aliud genus nuncupatur, ' . ' . -
- i 3): LX Principiis nec plus nec i nus concludere, nisi quantum
rationalis nexus Clare docet. Cum ex principiis veris aliquid concluditur, quod inde non sequitur, id vitium vulgo mala vel vitiosa ratiocinatio nuncupatur ,