장음표시 사용
51쪽
QS q. se modo dividuntur Themiaris, in sesectatis' Resp. In Varia genera Vel classes, quae' vulgo categoriae 1eu praedicamenta Vo-
' Resp. Decem substantia, quanti- tas: qualitas, relatio, a O, passio, ubi, quando, situs & habitus. '
Veteres de eo, quod cognoscendum erat, sequentes ordineQuaestiones percurrebant: I
adiunctum8 Quibus scit. quaestionibus respondent totidem praedicamerita.' 1n eaque res per quirendi aut perfractandi seethbd6 magnam &-i authoritatem &' mysterium posuerunt in uni-r versum Peripateticis cum tamen facile appareat, . c, dinem Ithum ac numerum mere arbitrari a esse ' A pro lubitu augeri vel minui posse. Ut tacetimi divisionein istam vitiis laborare , pusilia utilitatis. tire
m. 6. Qi'Morecentiores Logici res' hujus mundi distinguunt'
Resp. In substantias & attributa.
52쪽
.do ad inseriora, tandem cum infimis abis
7- 63 Subsantia ρ ' Resp. Est ens per se subsistens. Ut
llud Ens, quod concipitur seorsim existero aliis, & esse subjectum aliorum, ea in se re-ieudo, Subsantia a Logicis Vocatur, Germ.
t reati, quod alii tanquam subjecto inhaesionis i inmisat; vel quod nullius Cristurae egea, , ut per illam ct in illa existat. Circa nostram anitionem notandum, quod illa verba per se sisere duplici sensu accipi possint, vel qu
ius aliqua xes est absolute independens a qua unque causa procreante Vel conservante, o sensu revera nonnisi solus Deus per se subisit; vel quatenus aliqua res, suis utcunque ligens causis , tamen ab illis separatim exire concipitur, aut saltem illis tanquam subiato non inhaeret; qua significatione pollenetba in definitione collocat
momodo dividuntur Sub ams . tia. -- mundi 'Resp. In Spiritus & Corpora. . - , . 'stu. 9. Quid es Spiritus' Resp. Εns intellectu dc voluntate prae-
um. spiritin assias Mentes, mimae, Subsantia cog tes, Subsantiae immateriales vocantur, qu n essentiales proprietates duae sunt ditestinus
53쪽
& luntas, quibus ipsa Spiritus idea abso
in. ΙΟ. γ'tuplices sunt Spiriim ' Resp. Duplices: infiniti & mti. id est Spiritus insinitus' ' ' Resp., Qui a seipso est, & ab aeterno,
-dicitur ', idest quod sit ab ae- terno & omnes h beat persectiunes, poteu tiae, sapieutiae, sanctitatis, jusitiae clementiae & in quibus praedicandis Hq iii um assequitut
, Resip. In Anselos & Animas. Angeli sunt Spiritiis ab pini corpore liberi
2 sej unexi, ut Angeli caeli; Animae autem voc*Π- tur Spiritus cum vivente aliquo Corpore naturaliter conjuncti, ut Mentes humana. - ' - Qu. I . Quid es Corpia'
Resp. Substantia in longum laturi ti prolandum extensa. Lit lapis arbor, ctc.
54쪽
ex qua fluunt Huae proprietates, se ta , i p*netrabilitas, divisibilita , mobilii &c. omni sc. corpori, soli, & semper cbnin
Ι ς. - otuplicia sunt Corpora 'Duplicia: animata & inani
qnimata seu visevtia dicuntur Corpora ομlica, mqtu interno & nutritione praedita; idividuntur in luanias Animalia , haec itea in rationalia & Hrationalia, sicque ulterius.
nima a. autem Vocantur, quae organico apatu, ct motu interno nutritioneque carent, Metu Ea, rapiae; . ' .
' Qu. I. strid es attributum p Rs . Quicquid alicui rei inest, ac de
dici potest 'inicquid alicui substantiae tanquam subiecto
existere concipitur, ita ut illam certo Aciat do, ut sit talis uni talis, tanta vel tanta, di ad omne attribisti vel modi nomine comprenditur. Ex. gri Solem concipio per se exite, est ergo subsancia, in sole concipio inessa
55쪽
tanquam in sub)ecto magnitudinem, rotui di 'tatem, calorem, lucem dic. ' haec igitur ejus sunt
, maenam es proprietas Auri- c
Re . Subject o cluidam inhaerere, ne 'que extra illud existere poste. '
- . gr. 4nagnitudo, figura, motus, calor, frigus, colores &c. existere nequeunt 'nisi in Co pore aliquo, tanquam sui receptore vel subiecto inhaesiqnis ; pietas,' sormolatas, sanitas M. nulla absque' Homine, qui illas poisideat vi tutes, & sic porro. . AnimadVertendum tamen circa spiritus, quod illorum attributa vix aCne vix quidem ab essentia eorundem ipsa conceptu nostro distinguere valeanius, utpote qui de spiritualibus plurimum caecutire solet. Ex. gr. Cogitatio, quae Mentium est attributum, ab earundem natura vel essentia distingui nequit, ud potius sola cogitationis notio ideam Λnimae ab lvat. Unde etiam Neologi asserunt : Iu ,
Deo nihil esse, nisi quod sit ipse Dem. in . 3. Quotnam differentiae Attribu-rorum apud Logicos notan- tResp. I res praecipue: ,
1 'Alia. sunt essentialia, alia acci-' dentalia. a) Alia positiva, alia negati L
Emod si distinguunt quadriserim , i
56쪽
nodoffendi, essendi, exipendi, dc operandis de .ibus videantur illorum S emata.
es Attributum essentiale Resp. Sod alicui substantiae essen-
liter inhaeret. Ut cogitatio anima,sio corpori, sec. ' Essentialiter inhaerere dicitur, q'od alicui rei essario inest, ac cum us existentia recipro ur 3 sic ex. gr. cogitatio Animae essentialiter Iapetit, cum ab ea separari nequeat, ac po-i ejus existentia necessario illam comitetur,mque de extensione respectu Corporis i
Resp. Duplex : essentia rei ipsa, &
jus proprietates.s - . 'Ex iis nimirum, quae alicui substantiae nece io inhaerent, aliqua jὲ esse illius tanquam somi constituunt, de vocantur attribuis rei, vel invicem sumpta: Essentia sive Natura; alia vero hanc Essentiam sicut adjuncta vel immediate consequuntur, dc Propria seu 2prietates rei nomin/ntur, ΕX. gr. Extensio longum latum de profundum copstituit Coris S, tanquam forma essentialis, qua posita po-ur Corpus, sublata tollitur, idcirco vocatur . irporis essentia, natura, vel forma essenti Ab extensione autem itamediate ac neceiato fluunt soliditas, impenetrabilitas, divisi-itas, Mobilitas M. idcirco proprietates Cor- ris salutantur. οῦ C s
57쪽
Resp. Quod alicui Gbstantiae eontinis senter inhaeret, Ut FormositW bmm',
color parietio c. Alias hoc attributum accidens simpliciteri Vocatur, tanquam modus a suu subjecto vol na , turalibus ex causis, vel saltem cogit tione se parabilis. Confer Cap. I. Quia a. 'Dein ex divia. tione attributorum in essentialia & accidentalia nascitur eti m illud discrimen, cum Mia dicun- . tur propria alia communia veluti Attributa homini cum brutis communia sunt moveri,' nutriri, dic. propria autem loqui, sentire M.
in 7. Quid o tiributumpositivum' Resph Est modus esse adi realis . f Ut Motus in corpore, Vi in homine, sec. . , Qu. 8. ista negativum J Resp., Est Modus ennes privativus Ut Quies in corpore. Caecitas in homine;orc.
' Attributa positima non tam Vocibus aut te minis; quam sensu discernenda sunt, quia interdum oces assirmativae modum negatiVum, vice versia termini negativi modum positivum ' significant : Ex. gr. moria itu, qblivio, cacita , licet assirmativi termini nihilominus attributa negativa significant ; e. contrario inclementia, sitnt termihi negativi, cum tamen modos postivds designent. , ,
Q 9, Quid est Attributum abbactum' Resp. Quod statam a sua iuba tia
58쪽
ta, sec. Μodi separatim a subjectis suis conside-ur, ex. gr. numerus, figura, motus, absque illo Corpore, pietas, humilitas, sinceritas, sue significato Homine, & se porro, tunc , ibuta abfracta, ut & Termidi seu Voces illaificantes identidem abstractidicuntur. Confi
10 Quid es ' igitur Memis ab- tesp. Cum ex iis, quae conjuncta sunt, am sine altero c0nsideratur.
ic longitudo Corporum consideratur seor- a latitudine, haec a profunditate, pars sup sejunctim ab inferiore, anterior a posterio- lextra a sinistra, & sic porro, licet nihiloius sub quacunque Mentis abstractione iα i attributi semper idea iubstantiae aliquate-
I h. esAttributum concretumἶ esp. Quod una cum sua substantia acipitur. Ut Homo piu formosin, diis
Cermini quibus attributa rertim concreta sificantur, identidem concreti audiunt, sun nunc simplices, ut sex, T ravum, viricola, ic compleo. ut Homo prudens, formosus, cruri-
59쪽
. I. Ogomam attributa apudAris . reticos sectatim notabantur' Resp. ΝΟVem I , s. Qgicquid sit de hoc Attributorum numero' novenario, nos ex iis tantum tria considerabimus, st. Quantitatem, Qualitatem & Λctionem, Caetera vel supervacanea aestimantes, vel alio sum pertinentia. λ μ i
ia vel tanta dicitur. Apud Quantitas est accidens, quod per se partem babet extra partem; apud alios , Mensura magnitudinis, multitudinis dr dura ionis. .
do, & tempus. ' - . . Vulgo stiganti as distinguitur ita continuam cujus partes conjunctae, & discretam, cujus pam tes separatae unt, illi rursus in unam , quae Perina et, ut Magnitudo, di alteram quae euit,
60쪽
vinae m. tantum una est, ac alias
s singulari nomine vel--- li catur: Nos ut subdivisioni parcamus, studio . brevitatis & perspicuitatis una trimembri diia 'sidione omnem Quantitatem comprehende- , i
Resp. I riplex: linea, superficies &
corpuS. 1 t' lanea est magn1tudo tantum longa, ut uina, milliare, stadium. Superscies est magnitudo longa S lata, ut planities campi. Corpus deniaque est magnitudo longa lata di profunda, ut domus, turris, arbor, &c.. Termini Liaeartunsunt puncta, termini superscierum lineae, ac denique. termini Corporum superficies.
'. QA. 6. id es Multitudo 'Resp. Est quantitas, cujus partes a se invicem separis fiant. .
Alias istitutis, Ascreta, & vulgo Numerus V Eatiari, qui dein est vel ut a. 3. 4. vel concretus, sive rebus certis applicatus, ut decas, centiaria, myrias Hominum, S