장음표시 사용
201쪽
d diuitiarum copia,siveritia honor raro mortalibus contingit. Caeterumve hanc sententiam verificari vide mus frequenter de egestate,ignominiati hon re temporalitari,ita multo magis vera est de his spiritualibus se cunia iselasium mysticum,Qui enim correptionemri disciplinam verbi Guim desierit incidet in inopia dc ignominiam aeternam. Contra quiniost; h. MIb0Dςiquod arguit nostias praua concupiscentias acquiestit, hono rem in caeli assequetur aeternum. D. Augustinus secutus o citat priorem partem liti iis sententiae tuaestione 3 . in quaestionibus utriusque testimenti Paupertate iudi ignis bilitatem aufert disiciplina.
Ebrae habent desiderium saeuam oblectat animami abominatio stultorum et recedere a malo aut a misiatio stulroru est recedes malo,quorum postremum secutus et noster intepres, nec est multum diuersum a priori. Siquidem quia luiti detestantur recederea malo,ideo detestantur recedentes a malo. Quomodocunq; tamen vertatur obscurum est,quo modo prior pars conueniat sequenti. Nulla enim insolantentiae partes Videtur elie apta cohaerentia aut consequentiae,aut oppositionis Sensius ergo commodus hic porta accipi. Res desiderata si habeatur delectat animam,acob id fit ut stulti qui boni ima sentibus usdesiderant galident,nolint recedere ab illis,detesivi Rurq;4 recessionem a mari ne edentes malo. Dicunt enim praestat frui praesent: bus defi-deratis quam spe niturorum cruciari, ac det 'ideratis carendo recederea malo. Sciendum tamen Hebraea reste Pagnino in prima parte vetti posse etiam descierium fractum oblectat animam,quia verbum n na Nilita, significat non solum fieri,sed etiam rumpivi constingi, sicque ensius erit oppostionem partium Sapiens gaudero in desiderium dilis malum abrumpitur et cohibetur,et quamuis amarum sit homini inpriticipiorare e desidemi tamen postea cuin lapiens redit ad cor ma tam an opercipit voluptatem ob impediram et fractam prauam ipsius coiicupis centiam,at contra stulti detestantur recedere, malos nolunt desiderium
suum frangi et impediri. Aperta est rolligentia secundum nrestram lectionem,quadum significatur talem quemque enici quales inricum qu :bus familiariter conuersatur, monemur certo iudicio, cibis deli pere sapientium consortium,stultorum declinare,hoe est enim ire cum sapientabia μὰ uersari cum illis,eorumque consortio. electari. Hebraea in secunda parte
habent.Amicua vel pastor stulto a liboest, qui stultos finiet, contero
202쪽
tur. In quibus verbis etsi non videatur esse tam apposita oppositio cum priori membro,quam et Lin nollia lectione, est tamen in Hebraeo iucundissima vocum allusio in qua sententiae elegantia consistit. Nam pro no mine, Amicus&verbo Conteretur est Ro Ieroa, ubi tali est allusio qualis si dicas, socius stultorum diabitur. Nec tamen in allusione vocum est significationis similitudo. Est aute sensus, Amicus stultorum conteretur cum e:s, quia eorima discet opera per quae male peribit sicut amicus sapientum,sapientiam cum eis acquiredo steliciter ager. D. Hieronymus quia no potuit allusionem vocum transferre maluit ob oppositionem significandam ras serre, similis efficietur, significabitur Hem quod in Hebraeo,si intelligatur,similis efficietur tu in stultitia, tum
in poena stultos comitante Monet sententia non temere cum omnibus contrahendam flamiliaritatem,sed deligendos optimos,quorum consuetudine reddamur meliores.Sicac Paulus docet,conuersatio lae improborum impiorum laedi mores animos bonorum, cum recitat versiculum,Corrumpiat mores bonos colloquia praua.Nec mores tantum corrumpi intellige dum est,sed quod multo est deterius, infici etiam mentes prauis opinionibus per commercia impiorum tanquam quadam contagione Proinde accommoda est huec sententia ad dehortandum fideles 1 conssirtio haereticorum &deiftione librorum, quos mudo illi obtrudunt.
Simile huic sententiae est illud Euripidis in Phoenissis. Si quis malorurn gaudeat commercio.Rogare qualis ipse sit nil est opus. Nam quisque similis insodalitiisiui. Peceatores persequetur malum,or iustis retribuentur bona.
Ocet haec sententia nec peccatores impune peccaturos quamuis aliquandiu supplicium effugiant,nec iussos sua frustrandos merce destsi aliquandiuvarijs is praemantur. Nec hoc ratum docet, sed quod ad priorem saltem attinet partem Mocet insuper ipsum malum, quod faciunt peccatores,persequi ipsos, nec permissurum malum culpae quin aliquando suis asserat malum poenae,ut intelligamus malorum poenam ex ipso malo culpet quodammodo nasci. Cuius simile intelligi etiam forte potest significari in secunda parte apud Hebraeos, qui ad verbum habent, Et iustis retribuet bonum. In quibus verbis etsi pleraque subintelligant nomen Deus,ut significetur Deum retribuere iustis bonum, tamen nihil vetat quin pro correspondentia huius partis cum priore,inte, ligatur ipsum bonum quod iusti agunt retribuere eis quod merentur,ic mercedem iustorum ex his quae agunt consequi. Non est tamen dissimu- ladum quod dicitur in priori parte,peccatores persequetur malum,posse accipi non de malo quod committunt peccatores,sed de malo quod me rentur,ut significetur malum plenae de iusta ultionis semper eos prosequi , modestiturum quin eos inuoliat . Huic enim intelligentiae magis
203쪽
conuenit quod sequitur,Iustis retribuetur bona, vel iussis Deus retribuet bonum. Perstringit haec sententia plerosque qui se impune putant peccare. Sunt enim. qui ob suam potetiam,etiam si grauiter peccent se a nemine quicquam passuros opinentur,siunt qui quoniam occulte horrenti
committunt facinora,ad lucem ea non putent ventura. sunt qui omnino peccatis non arbitrentur poenam debitam.Omnes hos redarguit sapiens, ostendens peccatores suo tepore puniendos,iustos remunerandos. Con
sentit priori parti illud Platonis lib. s. de legibus τιμα pia αδικ. ei ακολουθος,hoc est,Poena iniustitiae comes.
Eonm relinquet haeredes filios o nepotes , o custod Iur tu
subvantia peccatoris. Ocet haec sententia virtutem non tantum iusto profuturam,quod habuit stiperior sententia,sed: posteris eius,ipsamque: proprias iusti opes stabiles ei praestare .l alienas eidem attribuere. Bonus, inquit,non tantum ipse quae habet possidebit, icipsis fruetur,sed Sc filios sitos imbvi nepotes relinquet bonorum suorum hqredes .Quin Sc eidem Deo custodiuntur Sc reconduntur opes peccatoris, ut quas hic iniustἡ acquisiuit,aut quibus impie abutitur,iustus possideat,iusteque expendata
Sententia haec ut pleraeque instiles,de terrenis facultatibus intellecta,ueteri legi maximὲ competit,quae terrenas habet promissiones. Iuxta quas illo tempore ope aegyptiorum 6 Cananaeorum impioru Israelitis tradidit Deus possidendas, Sceisdem saepe promisit stabilem eorum posse sesionem quamdiu iustitiae seruirent. Citat posteriorem huius sentetiae par- Augustin te m. D. Augustinus epistola o.iuxta versionem Septuaginta quae habet: Thesaurizabuntur autem iustis diuitiae impiorum , contra Donatistas
agens qui querebantur bona sibi eripi 1 Catholicis, citans simul: illud
Sapientiae io. Ideo iusti tulerunt spolia impiorum. De spiritualibus autem bonis intellecta generalior est, magisque conuenit nouae legi. Nam qui bonus est .animi bona virtutesque tum merito, tum exemplo suo tranμfundere solet in posteros, S peccatore sua quae habet dona ob abusum M. negligentiatri,perdente,iustiis eadem a Deo accipit, iuxta illud Euange-Lu licum Auferte ab eo miram,&date ei qui dece nanas habet omni enim habenti dabitur. Caeterum eximi & peculiari modo sentetia haec locum habet, uxta Bedae interpretatione in eo,qui blus vere bonus est Christo. Hic enim ascendens in caelum reliquit haerede mae doctrinae Apostolos&muccessore, eorum . ad cuius fidem conuersia est multitudo gentium,
rhristo per prophetas olim promissionibus attributa, cum esset substantia Sc pollessio diaboli. Item singulariter locum habet in populo gentili collato ad iudaicum . Custodita est enim substantia peccatoris iusto, quandoas latum est regnum Dei Iudaeis,&datum genti facienti fructus eius,quae spiritu Christi iustificata, accepta dona posteritati non de sinit
204쪽
sinit communicare usi lire in consummationem seculi.
et Iulii cibi in nouasibus patrum , or lys comerantur a que
iodicio. HEbraea ad verbum habent. Multus cibus nouale principum, vel, pauperum, est consumptus vel collectus absque iudicio. In priori enim membro dictio ' I Rasclaim, irincipes significat quoc secutus noster interpres vertit patruna S pauperes . Et in secundo membro participium Ni spe, consumptum significat&collectum,quorum posterius nolier secutus est in rerpres, quem omnino veri limile est non vertisse dativum alijs,quamuis Beda sic legat, sed nominatiuum alis,quemadmodii quidam habent libri antiquissimi. Nam sic solet verbum,eli, vertere per alij, v c cap. ii. Alii diuidunt propria, ditiores fiunt,ubi Hebrata habent, Est qui dis ergat etc.Certe Glossa ordinaria habet in margine alias alii Est ergo sensus unius lectionis, Novalia: pauperum quae prius inculta erant,multo ipsorum labore multaque diligentia adeo fertilia fiunt, ut copiosum illis cibum proserant. Contra sunt plerisque parari cibi qui tamen coimuntur et pereunt, quod iudicio ea- reant qui eas habent, nescientes partis bene uti. Itaque iuxta hunc sensum indicatur,quid boni efiiciat sedulitas et diligentia, ut per quam pauperes etiam ex incultis locis, multum eliciunt cibum , quid contra mali pariat oscitantia et inscitia,ut quae parta dispergat. Iuxta nostram ieetionem quae etiam bene conuenit cum Hebraeis, si legamus alis,no alijs,Sensus elii Multos cibos parat sibi filii ex novalibiis patrum morum,hoc est, si insillant laboribus patrum et eorum diligentiam aemulentur , quia cibi sic quaesiti diuina benedictione multiplicantur. At in tali cibi id est aliqui cibi sunt qui a plerisque congregantur iniuste, non cum debito iudicio,quia scilicet no discernunt et quomodo debit cibi parandi sint,iuxta habentes, siue per fas, siue per nefas siue honesth, siue inhoneste congregent,et quomodo iniuste parta mox dilabentur Docet ergo haec sententiaiaxta hunc intellectum, quosdam sibi colligere prudete et honesth, alios impriidenter et inhonelia. Illud enim absque iudicio,potest accipi, vel pro eo quod est,iniuste, quia iudicita saepe ponitur pro iustitia,vel pro eo quod est imprudenter et sine debita disquisitione. Istud autem notantum iuxta literalem sensium locum habet in bonis et cibis corporalibus, sed etiam in spiritualibus iuxta piritualem sensum. Multos enim cibos animae parare sibi salubriter quis potest,ex his quae patres nobis suo labore culta reliquerunt,ex eorum scilicet libris, sacrarum literarum explanationibus,ac ad virtutes exhortationibus,atque qui ex his sibi cibos colligit pio studio et humili labore, congregat sibi prudenter et cima iudicio. At lint cibi qui a quibusdam,sive ex his novalibus, siue ex aliis male culis ris agris congregantur indiscrete et imprudenter, Vt haereses et errores, C a quoaeta
205쪽
Bedasia: sunt qui cuna multos eibos habeant ex patrum suorum novalibus,hoc est,eum victus eis abundet ex iure paternae haereditatis , tamen
ab ur ludicio, stult et imprudenter ab eis diuitiae aliis congregantur, quali dicat, Tam sami sunt plerique,ut quod ab alis ipsis ell relictum,non utantur ibi,sed aliis stuli congregent. Ita et iuxta sensum spiritualena: Multi cibi alimoiii tecelestis sunt indictis oc exemplis sanctorsi patrum, at absque ratione saeit,lui hi legendis meditadi. exponendis instanς, non sua saluti per hoe,sed aliorum potius irruit, qui ab ipso siue uiuato G sue seriptis erudiuntura
ter erμdit. -r multis huius libri sententi; docet sapiens iuuenes parentum 5 maiorum monita dicastigationes patienter admittere, ita haedocet,bonorum parentum esse,filios suos tempestiue castigare Merudire.Non enim verum prolium amorem in nimia indulgeti . conniventia cosistere, ut vulgus existimat,sed cύtra potius in assidua doma tura earum castigatione Qyi,inquit,parcit virgae, hoc est,qui aut in totu bstineta calligatione, aut in ea parcus est: rarus,vere odi; filium suum, non quidem assectu, sed iacto, quia ipsa calligationis omisito contrabonunivi salutem iiiij mi autem vere diligit illum, ita ut illius quaerat salutem,instantor,hoc est,assidubia sedulo erudit eum, non tantum ver bis,sed e verberibus,quae tantum adhibet ad eius erudi ionem,ut VeXatio det intellectum Hebraea magis sonant, maturat ei correctionem vel mane quaerit ei eastigationem, ut significetur mane, hoc est, ante omnia id elis patri cordi ut delinquentem filium castiget, ipsiumque matutino tempore filium eastigare,non ex ira scilicet passione. ed animo sedato. Et Graea quae secutus hi noster interpres verti potius debebant: Instanter vel assidubeastigat. Nam misi uti, non tantum erudire, sed tacinigare significa qui significatio hic potius conuenit,ut sit huius memobri eum pilor membro aptior oppositio. Notandum autem quod virgae dicat non esse parcendum, significans no verbis tantum filium eastitandum,ut plurimi volunt, sed etiam Verbiribus. Nee Grma habet αβδου
ut poste capite 3.quod virgam proprie significat,sed τη. tituηρ-,hoe est baculo quomodo Meitat D. Augustinus epistola quinquagesima contra Donatistas agens, conquerentes Niddie uel castigarentur li principibus catholicii.
206쪽
PII insaturabilis,Hebraice est deficiet aut egebit, ut simpliciter iccipi possi quod cum iustis diuinitus prouideatur, ut usq; ad si tiet tem fili desideri comedat,nec quicquam ei desit necessarioru i ta illud, Haec omnia adijcientur vobis: impius frequenter esurire cogatur, Mailli Gnon habens quo famelicum ventrem satiet. Uerum siublimiorem sensum in his verbis intellexit intereres,desectum: egetatem, quae hic impio tribuitur, non tam reserens ad inopiama necellariorum destitutionem, quam ad inexplebilem habendi cupiditatem , perquam impijs nihil unquam satis est, nec tam habent quod habent quam quod non habent, quomodovi Hebrie plerique hunc versum accipiunt. Itaque vertit insaturabilis, significaturque quod iustus quidem comedit ad satietatem suae antimae, hoc est, sui naturalis desiderij,quia etiamsi pauca sint quaeadsint, his ipsis facile est contentus,at venter impioru semper es et, nec unquam sani rari potest,quia eorum desiderio nunquam satis fit. Haec enim senistentia etsi veritatem etiam habeat ad literam in cibo& potu,nam impiis nullus cibus satis est, ita ut semper quaerantur sercula plura sique ad nauseam,tamen prouerbialiter significatur quod est generalius, iustos contentos esse praesentibus Dei donis, atq; ex eis voluptatem percipere cum gratiarum astione: Impiorum Vere desderio dc appetituit hie enim ven tris nonii ne significatur nunquam satisfieri. Semper enim fastiditur pr . sens conditio quae quantumuis sit splendida quaeritur uberior . Nec finis vllus est nec modus quaerendi honores. Experientia certe gentilibus etiam ostendit,cupiditatem illam auarae mentis infinitam esse, idoli murutae graues eiitentix ea de re extat, qualis ei Crestit amor nummi quantum ipsa pecunia erestit. Item:Crescentem sequitur cura pecuniam, maiorumq: fames. Et Salustius daeoniuratione Catilinae Avaritia semper infinita est neque copia,neq; inopia minuitur. iuxta sensum sipiritualem. iustus ex scripturis pascitur ad satietatem Vsque animae sitae, it ut inde bene vivat valeat, at impi ex eis saturari nequeunt,
qui cum ex eis erroru suorum patrocinia quaerant,nunquam inueniunt in quo solide subsistat dc quiescat,
sed ab errore in errorem prolabuntur, semper discentes, nunquam ad verit iis cognitionem peruenientes,
207쪽
SApiens mulier aedificauit domum fra i insipiens extructam goos
manibus destrue: . Arijs sententij hoc libro ostenditur quatitum sapientia viris prosat,insipientia obsit, hac vero quam etiam in mulieribus sapientia fit utilis,
insipientia autem noxia insinuatur, tribuiturq; sapientiae mulieris, domus aedificatio, insipientiae eversio domus,qubd mulieris munus sit domus curam gerere . Significatur aute Hebraica phrasi per aedificationem domus, familiae omniumque domesticarum rerum debita procu ratio,dispositio ac promotio, sicut contra per deli uctionem domus significatur eiusdem funiliae: rerum ad eam pertinentium desolatio atque perditio. Itaque sensus est uxor sapiens sua diligentia prudenti admini itiatione , gubernatione , familiam suam etiam exiguam cnullius inprimis preti j, egregie instruit, amplificat Mauget,prospiciens
domui de omnibus necessariis, recteque educans sios filios ac domestico . Contra insipiens etiam ab alio bene instructan non tantum perire sinet, sed suis ipsa manibus per suam insipientiam destiue ac perdet, domesticas opes dilapidando ac domesticos quosque suis iermonibus, ctis&exemplis euertendo.Simonides laudat uxorem quae similis est apiculae, sti, frugalis, intenta operi, non vagabunda, fouens sobolem. Mystice hute sententia impleta est in ecclesia gentiu & synagoga Iud orum. mbulans recto itinere, timens dominum isticitur ab eo qui infimigraditur Via. A verbum hebraea liabent. Ambulans in re stitudine sua timens dominia, peruersus vi; suis despiciens eum. Vbi si pronomenes
reseratur ad ambulantem in re stitudine & timentem dominum, quemadmodum intellexit noster interpres,iserit sensiis quem habe: nostra lectio per se alioqui manifesta, Sc quotidiana experientia comprobata,consentiens eum illo Saluatoris. Si de mundosuissetis, mundus utique quod suum erat diligeret,quia vero de mundo no estis, sed ego elegi vos deis sido,propterea odit vos mundus. Et cum illo Iob Deridetur iusti simplicitas. Qiiod si pronomen eum reseratur ad dominum, ut alii melius intelligunt,fensus erit. Ambulat in rectitudine sua timens dominum dc pin
208쪽
peruersius est in viis suis despiciens dominis,ut significetur tittibi eclo mini causam esse recticonuertationis, contemptum ac neglectum do
mini causam peruersae vitae .Potest&sic verti, ut participia secundo loco posita per verba reddantur. Ambulans in re stitudine sua timet dominu
B peruersus in viis suis despicit eum, ut simificetur vitam testari internum Dei vel timore rei vel dejectum. Iuxta4llud probatio dilecti nis,exhibitio est operis.
Di ore stulti vir siqerbiae abia autemsatientum custodiunt eos. JNtelligunt quidam ideo virgam superbiae elle in ore stulti, quia suo
ore alios verberant, superbe se contra alios erigentes, comm antes, maledicentes infimia aspergentes Veriam quonian in eo quod se
quitur ignificatur os sapientis ipsi prodesse sapienti magis videtur pilori membro econtra insinuari, o stulti ipsi nocere stulto, ut iuxta aliorum intelligentiam, causaliter dictum sit. In ore stulti virga superbiae quia videlicet stulti superbo sermone suo efficiunt mmerentur Vt vapolent, Sc quia in verbis stulti est propter quod poenas frequenter dat suae superbiae. Illi enim bene respondet quod sequitur, Labia aut sapientia custodiunt eos. Itaque significatur stultum suis sermonibus malium sibi accersere, sapientes vero custodire se a malo verbis Solingua iuxta illud. Ex verbis tuis condemnaberis ex verbis tuis iustificaberis. Quod si priorem sensum quis sequi malit intelliget in secunda parte significari sapientes sermone apientiae sese tueri contra linguam stultorum ne ab illa
Vbi non sunt boues,praesepe vacuum est, ubi autem plurimae segetes,ibi manifesta est sortisudolouis.
HEbraea in secunda parte ad verbum habent,ic multitudo proue tuum ita fortitudine bouis,hoc est,prouenit viribus bovis vel boum. Id pluribus verbis noster expressit secutus girica quae habent, oi; est αρμα ivvκμοζα cγυερα βοος- ur,id est,ubi aure plurimi fructus. manifesta est fortitudo bovis. In priori membro dietioris quam plerim Verrunt praesepe nam Sc hoc proprie significat quidam Hebraeorum volunt hic significare horreum vel granarium , quemadmodum ea signifi-ficat, Hiere. o. ubi pro eo quod nos legimus, Aperite ut exeant qui conculcent eam,omnes ex Hebraeo iam vertunt, Aperite granaria vel penora eius. Et haec sane significatio magis videtur huic loco conuenire,Vt sicut secudo membro significatur,fortitudinem boum afferre plurimam annona mi horrei plenitudinem, ita priori significetur carentiam boum
causam esse cur horreum sit vacuum.Cum vertitur praesepe, intelligendum est, Vbi non sunt boues,ibi non esse unde pecora alantur,vi ex consequenti,nec unde homines. Insinuat autem hae parabola inprimis ad E-
209쪽
teram,agricolis dandam esse operam,ut sibi de bobus ijsq; validis pro*iciant,per quos terram recte excolere possint,si ex ea copiosium fructum referre velint. Deinde sub hoc exemplo significatur omnibus laborandum elle qui manducareri ditescere velint, otiumq; sectantibus, egestatem obuenturam. Item reipublicae prospiciendum de bonis prudelibiIR: moderatoribus,qui si desint spublica omnibus sit botiis delii tuenda, si adsint, multum illi bonorum sint allaturi sua pr identia atque indefessa vigilantia. Cum autem iuxta Paulum per boues in scripturis Ecclesiae dotiores 3 praedicatores significentur, mystico sensu hic designatur horreum Sc praesepe dominicum quod est Ecclesia, vacuum esse salutari doctrina ubi non sunt idonei doe ores . pastores, qui instar boum inde fesso labore populi corda aratro verbi proscii data Vbi autem illi fuerint, ibi copiosam, irtutum A bonorum operum messem prouenire, unde tarpsi,d simul ciam eis populus,caelestem capiant alimoniam,quemadmodum ex labore boum boues simul cum omnibus domesticis aluntur.
Testis Uesis non Meruietur , profert autem menta tam dolosiutenis. Ententia haec nimis simplex esse videtur,quam ut inter prouerbiales Sc altioris sensus referatur. Quis enim dubitat teste fidelem loceli veracem non mentiri, dolosum ver,& mendacem ut habent Hebraea testem proferre mendacium' Aut quid id dicere, ponderis habet aut nouitatis Proinde sic accirenda videtur,ut quasi notis quibusdam designet& describat testem fidelem &dolosum,ut sit sensus:Si quis scire volet,quis vera X,quis mendax,aut dolosus iit testis,sciat eum pro veraci habendum , mi non mentitur, illum pro dolosovi mendaci qui proserimendacium. Quem enim magis habebit sententia,ti secunda pars vertatur,quemadmodu ex Hebraeo manis deberet verti. Qui profert mendacium testis est mendax.Nam n te Iaphiah,magis est nomen adiecti-uum,quam Verbi ,Vt patet ex sexto capite huius libri, ubi eadem pars ponitur cum nos habent ias,proferentem mendacia testem fallacem. Sunt
qui intelligunt significari eum qui vult haberi testis fidelis,ab cunni mendacio alienum che debere,, ut in rebus magni momenti fidem testificando faciat,ab omni falsitate labia sua seruare debere.Nam qui ex proposito Sc animi conceptu profert mendacium talis enim proprie profert
mendacium is declarat se testim dolosum , de facit quodproprium est dolosi.
frit deri sapientiam es non in enite doctrina prudentium
facilis. Superius de se dixit sapientia capite 8. mi mane vigilauerint ad me, inuenient me. Et de ea dicitur Sapientiae c. Clara illa quae nunquam
210쪽
quam marcescit sapientia, & facile videtur ab iis qui diligitia eam Sc inuenitur ab his qui quaerunt illam. Praeoccupat qui se concupiscunt,ut illisse prior ostendat, etc. Quomodo ergo hic dicitur quosdam quaerere Iapientiam& non inuenire Sed hoc dicitur dederisbribus sapietiae de quibus d sapientia capite primo huius libri. Inuocabunt,inquit, me, d non
exaudiam, mane consur sente non inuenient me eo quod exolam habuerint disciplinam,&timorem domini no susceperint,nec acquieuerint consilio meo,& detraxerint uniuersae correptioni meae. Itaque ii longo tempore non tantum perinfirmitatem,non acquievit sapientu in Calutaribus monitis, sed etiam inueterata malitia oblittit veritativi sapientiae, eam ederisit, iusto Dei iudicio incidens in tribulationes ecanguli a 3, atque ob id quaerens cipiens conlilium quo evadat urgentia mala frequenter non inuenit sapientia in sibi a se istentem bene cosulentem, sed suis consi ij sinitur semper in peiora prolabi . Rursum qui veritatis doctrinam irrident,ut faciunt haeretici& Iudaei, quatum uis summis studiis.
sapientiam veram quaerant,non tamen inueniunt, tum quia male quaeruntvi extra Eccletiam ubi non est, tum quia traditi in reprobum sensum,stulti facti sunt, quasi e ci palpantes in meridie. Item quia iuuet tute se totos nugis vanisque rebus addixerunt,sapientiae recusantes morem gerere fere cum ad adultam prouecti aetatem sese sapientiae tradere Voluiar,eamque percipere desiderant, deprehenduntur dissiculter eam percipere pollis, aegre in ea proficere.Contra doctrina prudentium facilis pro quo Hebraice eli, Scientia prudent vel intelligenti est facilis, hoc est, homo prudens,qui prudentiam semper dilexit,dc intelligentia se
a iuvemu e semper accommodauit, is facile percipiet scietias quasque quicquid sapi ter dicitiir. Proinde apud nos,illud do strina prudentum, non active est accipiendum pro doctrina quam docent prudete ,sed pas siue pro doctrinal eruditioiae quam ab aliis prudentes percipiunt, visioni ficetur eos facile doceri, quomodo S Beda intellexit. Septuaginta non et erui et mi Biccesci, id est,quaerit vel quaerunt, sed mutato pucto
imperatiuum Baccesti, id est,quaere, Unde verierunt inretres sapientiam apud malos non inuenies. prudentia autem apud prudentes facilis eli. Quo monemur ne quaeramus sapientiam ab illusoribus & contemptoribus veritatis,apud quos non potest inueniri, sed a prudentibus qui bene vivunt bene credunt,& facile inueniemus.
I ad contra virum sustum,s nescit tibia prudentiae. Vidam libri habent, ἴ nescit vel nesciet, quomodo Beda legit& exponit. Alii habent quidem nescito, at pro prudentia habent imprudentiae. Quoniam enim impium videbatur, praecipere ut quis nesciat labia prudentiae,quidam eguiar, nescit labia prudeliς, ut verbum nesci ad virum stultum reseratur, Miat sensius, quemadmodum