장음표시 사용
511쪽
eis obtinere, cum nunc dure eos incesseret, nunc blande eis satisfacere studeret.Sunt qui verba, Irascatur: rideat, reserunt ad stultuna, ut significetur eum vel ira commouendum vel derisurum sapientem, pro inde hunc non habiturum finem,nec placaturum stultum. At prior sensus Hebraeis magis conuenit.
Vir anguinum oderant simplicem, iuri autem quaerunt enimam eius.
Iri sanguinum hebraica phrasi sunt homines singuinari qui parui faciunt hominis sanguinem effundere ac delectantur perditi sima vita. Tales sic oderunt simplicem, hoc est integrum jerfectum tanquam ipsorum moribus colatrarium . illorum iniuriae expositum,ut eius vita insidientur. At contraiulti quaerunt animam eiu hoc est, student vitae eius conseruandae . Sic enim hebraica phrasi accipitur quaerere animam alicuius ut in psalmo Non eli qui requirat an i psal. mana meam. Aliquando tamen contrario modo accipitur pro studere aliquem perdere ut in psal alio . Synagoga potentium quaelierunt animam meam,scilicet ad perdendum Doceis ententia quam contrariumst studium iustorum studio sceleratorii,quodque impiis eorum in simplices conatibus semper studeant obsistere. Sunt qui intelligunt quaerere animam simplicis positum pro studere ulcisci effusum sanguinem innocentis,quod est uiti iudicis officium, licut in scripturis accipitur sperequirere sanguinem alicuius.
in posterum. SEcundam partem P habent hebraea,sapiens in posterum quiescere
facit eum scilicet spiritum , quod non est aliud quam reseruare Mdisterre spiritum suum in pollertim, hoc et in futurum tempus. Porro proferre spiritum suum quod stulto tribuitur duobus modis co-aingit. Prinaum verbo 5 sermone. Sic totum sipiritum profert stultus quia quicquid animo concipit, omniaque secreta animi sui statim prodit&eloquitur,quod magnum stultitiae est argumentum. Contra apiens non statim quod nouit loconcipit, profert in lucem eloquendo sed reseruat dicendum suo tempore oportuno. Sic dicitur in Ecclesiastico reci is. Homo sapiens tacebitusque ad tempus, lasci ius autem Mimprudens non seruabit tempus Secundo contingit spiritum suum proferre, ipsbopere. Dum scilicet quis assectus animi sui ipso opere perficit ac manifestat. Sic quoque totum spiritum suu profert stultius quia mox quicquid desiderat: appetit opere adimplet non perpendes num honestum sit: conueniens an non,nec refrenans suas affectionesvi desideria sed ea mox opere omnians:Contra iustus spiritum suum prohibet,reprimit
512쪽
de quiescere facit affectiones suas, sic ut non statim eas opere proserat, sed cum praeuia deliberatione suo tempore. De altero horum modorum vel de utroque simul laaec sententia accipi pote it,quamuis propter illud quod in secundo membro dicitur,in poturum, magis conuenianaccipere de prioli modo proserendi Nili dicere velimus ingulariter istud di istum de spiritu irae quam latim verbis A factis stultus declarat,cum sapiens eam restenet ut suo eam tempore proferat, ut conueniat haec sententia cum illa cap ir Fatuus statim indicat iram suam, qui autem dis simulat iniuriam callidus et . Certe in hunc sensium intelligit Beda citas etiam antiquam trassationem quae est o.& habet,latam iram suam profert stultus,sapiens autem disipensat per partes Graecis enim est, θυμον quod tamen non solum significat iram sed εἰ anim una. At hebraea dictio non significat iram, sed tantum spiritum.
Princeps qui lubenter audit verba mendaci omnes ministros habet impios. P Roue ibium insinuata principe pendere quales habeat ministros
iuxta illud Eccesiastici io.Secundum iudicem populi sic: ministri eius. Caeterum verba mendacisquibus quidam principes lubenter ausculiani sunt adulationes, quibus falis laudantur quaedam in principibus. Item detractiones quibus detrahitur falsis innoxiis &iijs, deinde praua consilia qua tanquam salutaria suggei tantur. Praeterea prauate falsa in religione doctrina S si quae sint his similia. Huiusmodi qui lubeter audit princeps,habebit oes ministros,impios tu quia ministri studetes suo principi placere talia auribus eius adserent qualibiis illum delectati sciunt,4 etiamsi prius tales non erant, efficientur impii ex ipsius ministerio dum se illi accommodant. Docet ipsa experientia quotidiana nimium verum esse quod hic dicitur,quanquam rimn nunquam fiat, ut inter ministros impii principis pius quispiam inueniatur, ut quod dicitur omnes ministros intelligendum sit, ut multa similia,omne ser .
Putipe creditor obuiauerunt sibi, viri quesitaminator eia
Vidam pro creditore vertunt ex Hebraeo virum fractum, hoc est, qui pallius est multa damna, intelliguntque dominum illuminare utrumque scilice taceu in qui paupertatem, Meum qui contritus est 5 afflictus,quod utrumque sua gratiati Osolatione recreet Verum cum haec sententia similis sit illi quiest stupra cap.rr. Diue svi pauper obuiauerunt sibi,utriusque operator est dominuti magis est verisimile cum paupere hic coniungi alium qui diuersae sit conditionis a paupere. Iram cum Hebraica diistio significet usuras aut fraudes, bene vertit interpres
rauper & creditor. Pauper scilicet qui debitor est,& in aere eius est a quo
513쪽
accepit mutuit m,aut qui quaerit aliquem a quo mutuet, Et creditor qui pauperi de ist subisiuris laenore mutuum,vel qui paratus est mutuare. Vnde Septuaginta Verrunt i lavii 'ου χρεωφειλέ ρ αμηλοι συνελ-εossedis,lioc elifaeneratore dc debitore inter se conuenientibus. Significat ergo haec parabola si ad illam superiorem conseratur,pauperem debitorem Mereditorem eius diuersae conditionis homines, ubique reperiri, ubique sibi mutuo occurrere plenum esse mundum hominibus diuersae
sortun q,aurinum alterum quaerere,unum ut mutuum accipiat alterum
ut mutuum det Verum quantu uis conditione sint dissimiles illi, utriusq; tamen aeque illuminator est dominus, hoc est,utrisq; similiter donat huius lucis aura frui,utrisque vitam impertit unus idem dominus. Quo tecte significat,occulto domini uniuersorum iudicio, diuersas illas sortunas hominibus obtingere, eumq; qui utrumque illuminat utrumque etiam videre de obseruare, & proinde secundu merita remuneraturum, unius quidem patientiam,alterius ver crude Ilitare mi inclementiam. Vt enim si putem intelligendum quod hic dicitur utriusq; illuminator, velit habent Hebrea,oculos utriusque illuminans est dominus,multum mouet quod pro isto in altera simili sententia dicitur,viri usique operator est dominus,velit habent Hebraea creator.Septuaginta non dissimilem habent sensum.Sic enim habent: Foeneratore& debitore inter se conuenientibus, inspectionem utriusque faciet dominus. Vbi notandum quid. Septuaginta intellexerint pauperemi creditorem obviare sibi, nempe illos inter se couenire, unum quidem Vt mutuo accipiat alterum ut ii, tuum det,atque ex illius inopia lucrum faciat Potest illud utriusque illuminator eli dominus etia accipi, ut significetur Deu ut itaq; recreare dc sui voti compote eniceie,illia mutilum accipiendo,istu cado mutuum.
Fex qui iudicat in veritate pauperes, throni tam in aeternum similitur. J V dicare in veritate est iudicare in aequitate. Nam veritas in sciipturis
saepe ponitur pro aequitate . Iudicare pauperes est iudicium serie pro pauperibus,hoc est, amicti sic humilibus, qui nec sese defendere latis pos unt,nec facile patronos inueniunt. Tale iudicium regibus exigit potissimum,quamuis Millorum sit pro diuitibus in xquitate iudicium ser-re,qubd pauperes maxime iniuriam patiatur,ob quam regum opem implorare debeant quodque magis periculum sitne eorum cata a negligatur aut in uertatur. Regi autem tale iudicis tribuit quod iudicare praecipuum sit regum ossicium, quod & per se olim a is quam nunc obire consueuerunt. Et ergo regi qui pro Oisicio iudiciat in xquitate pauperes promittitur,quod solium eius regium firmabitur in xternum, hoc est,in Iongum tempus. Sic enim aeternum saepe accipi debet in scripturis, quia sistio Hebraica noti semper terilitatem, sed diu tu: nitatem Caere gni Ss ficat.
514쪽
peccatorum iusti eortim ria inas& perditiones videbunt, hoc est, non ita multiplicabuntur scelera, ut omnem iustitiam 5 iustum tollat, nec mul-plieatione sua roburvi diuturnitatem obtinebunt. Manebunt superstites iusti atque eidem illi qui cum dolore viderunt impios dominari Mimpune peccare suis oculis videbunt cum gaudio illos deij cy& iustas luere , poenas. Cum enim dicitur,Videbunt ruinas eorum non simplicem innuit visionem,sed talem cui voluptas quaedam coniuncta sit,quam sancti ha bent ex contemplatione diuinae iustitiae,quemadmodum: in aliis simi psithi ictibus scripturae locis,ut in Psialmis: Cum perierint peccatores videbis. Et e i. alibi: Despexit pro quo hebr is est,uidebit oculus meus inimicos meos. Esai. 6s. Et Esaiae ultimo dicitur de iustis: Egredientur& videbunt c,dauera virorum qui praeuaricati sunt in me. Vident autem iusti ruinas impiorum et frequenter in hoc mundo et persectius post hanc vitam in surura impiorum damnatione.
Odisiliom tuum se refrigerabit te, sedabit delitias animae tuae.
MVltis sententiis parentes inuitat Sapiens,lum ad rectam instituistionem et eruditionem,tum ad castiguionem prolium,qudd res, sit magni momentia qua et prolium et parentum pendet scelieitas Erudi inquit) filium tuum et instituendo eum bonis doctrinis et casti dando eum cum opus est. Utrumq; enim significae dictio Hebraica z' asser&Graeca ποαδ- instituere sicilicet& castigare, nec unum sinSaltero bene constat. Et quamuis utrumque horum cum labore fiat ac molestia postea tame,inquit, senties istinc refrigerium Sc voluptatem. Qui in erudiendo causa tibi fuit laboris Sotae dij, postea Sapiens effectus refrigerabit te, aut ut habent Graecassi Hebraea quiescere te faciet, hoc est, securum te faciet Sc quietum, Ut pro eo non iis deinceps anxie sollicitus,nec tantum quietem aut refrigerium laborum, sed etiam dabit delitia animae lux ,hoc est, voluptatem, quae non tam corpus quam mentem exhilarabit. Nam ut iam saepe dictum est , Filius sapiens laetificat
Cum prophetia defecerit, dis Eitur populus, qui vero usiodu
legem beati P. PR O prophetia, Hebretis est visio,Sic enim antiquitus prophetia solet vocari&propheta videns,ut est . Regum .eo quod in visionibus prophetae diuinas exciperent reuelationes Moracula. Illis enim temporibus suam voluntatem Deus per prophetas,quo subinde ad hoc excitauit,quosque per visiones de reuelationes instruxit,populo Iudaico in inuauit. Nihilominus cessantibus illis visionibus&proprie dictis prophetiis, sub nomine prophetiae simul oportet intelligere eum doctrin*modum, duo nosne Dei gratia ex traditionibus patrum scripturis sa-
515쪽
cris popul utra docent qui ad hoc vocantur, ex ossicio coguntur,quemadmodu5 Paulus loquitur deproplietis qui scripturas sacras iuxta Dei spiritum,&ex Dei spiritu enarrant. Quibus premissis sciendum priorem liuius prouerbis rartem duobus modis intelligi posse. Primum vestit sensus populum dissipandum cum prophetiam, hoc est, prophetarum oraculavi in illorum locum,concio natorum sacram doctrinam recipere recusabunt, ut deficere prophetiam sit eam amplius no admitti nec recipi. Cum enim hoc fit,tuc necesse est ut populus dissipetur, hoc est,dispergatur in varios errores Tectas,ac separetur a vera religioneti pietate Sic intellexisse Lyran una patet ex commentario qui lic habet,Sicut patet depopulo Iudaeorum qui disii patus est per orbem terrarum so quod abiecerit a se doctrinam Christi Apollolorum4 aliorum doctorum. Cui intelligentiae bene conuenit, quod sequitur : Qui vero cullodit legem populus scilicet,beatus ell , Quasi dicat, ins xlix ille populus qui prophetiae& doctrinae diuinae no vult attendere, Dissipabitur enim,beatus verba Relix ille populus qui legis Dei rationem habet, eamque ob eruare studet. Secundo intelligi potest, ut sit hic sensus, cum demerentibus hominum peccatis, ita per diuinam ultionem fieri contigerit ut prophetia Scsacra doctrina deficiat Schominibus sibi rahatur,certe tunc male e rit illi populo,dissipabitur Sc distrahetur in varios errores sectas,uitia,&dis. sensiones. Est enim hete vel maxima Dei vitio: multorum malorum in republica seminarium, quod subtrahat sinceram lae voluntatis annun- ' ciationem itio demonstrat illud Esaiae r Obstupescite Se admir mini fluetuamini Sc vacilla te, inebriaminis non a vino mouemini Scnon ab ebrietate quia miscuit vobis Dominus spiritum soporis,Claudet oculos vestros, prophetast principes vestros qui vident visiones operiet. Et erit vobis visio omnium sicu erba libri signati, quem cum doderint scienti literas, licent: Lege istum,& respondebit,non possum, signatus est enim. Et dabitur liber nescienti literas, diceturque ei, lege,5 respondebit, nescio literas. Et post pauca Peribit enim sapientia a sapientibus eius, i intellectus prudentium eius abscondetur . Et apud Ambia Amos minatur Dominus se missurum famem in terram, non panis, sed audiendi verbum Domini. Sunt qui intelligunt prophetice hanc
sententiam , ut per eam fit significatum popul uni Iudaicum dissil- pandum per uniuersum orbem terrarum, cum oracula prophetarum, quae de Christo sunt essent adimpleta, quemadmodum iam euenisse vi- demtiq. Sed alienum videtur istud ab intentione scriptoris,qui non tam praedicere ventura, quam instruere voluit lectorem.
Serum verbis non poteli erudiri , quia quod dicis inre igit o
516쪽
Gquitur deseruoqiu non habet nisi struilem animum, a est, oui
inuitus suum facit officium,de quali in Ecclesiastico: Cibaria sit. 4 ;-ciplina δ onus aiano,panis ec disciplina,& labor seruo Seruo levo o tortura docompedes. Talis ergo seruus non potest erudiri verbis, scilicet tantum sed opus etiam stap est verberibus. Causamque subiim sit. iu:mpe quod non desit ei intellectus,o quem ingerentiu verbis mul- ais opus ellet sed tantum voluntas quae tantum flagris X torquenda est. Quia inquit,quod dicis ei et praecipis intelligit, et contemnit resipodere, hoc est ita se gerit quali non audiuillet nec intellexisset quod ei dicitur, nec dignatur respondere se iacturum quod prscipitur. Aut quod dicis et praecipis intelligit este sui vilicii, et tamen contemnit respondere facto, hoc est,obedire, Hebraea non habenis quod dicis sed tantum quia intelliget et non est responsio,hoc est,obedientia. pro quo Graecis est; te κρυ- Ια exaucliri. Vnde Augustinus legit, ei bis non emendabitur seruus Augustin. durus, si enim et intellexerit non obediet.Epist. S.et o. quibus locis hac
sententia utitur contra eorum sententiam, qui verbis tantum a pendum putant contra haereticos, non etiam poenarum metu.Sic enim hia tepistolacio. Proponunt nobis quidam sententia secularis aut horis,qui dixit: i
Pudore et Rigralitate liberos retinere satius esse credo quam metu. Hoc
quidem verum est, sed scut meliores sunt quos dirigit amor, ita plures sunt,quos corrigi: timor. Nam ut de ipso aut hore istis resp5deatur,apud
illum etiam legM. Tu nisi malo coactus,recte facere nescis. Porro autem diuina scriptura et propter illos meliores dixit Timor non est in charitate sed perlaeta cla aritas soras mittit timore. Et propter hos in seriores, mi plures sunt,ait: Verbis non emendabitur seruus durus. Si enim et intellexerir,non obediet.Cum dixit, Verbis eum non emendari, non eum ius it deseri,sed tacite admonuit unde debuit emendari. Alioqui non diceret,Verbis non emendabitur,sed tantummodo diceret, Non emendabitur. Harc ille. I tacita musticum sensum accommodari potest lige sententia seruis peccati hoc est, qui se dediderunt ab obsequendum suis cupiditatibus.dalibus frequenter non deest intelligentia faciendorum , intelligunt quod eis dicitur a concionatoribus, sed contemnunt dictis respondere facto. Unde verba sola illis plerunque non inaciunt ut erudiantur, sed opus est diuinis flagellis,quia sola vexatio dabit intellectim auditui. Esai. 13.
In Q hominem velocem ad Druendum ustitia maguiperanda
SEcundam partem hebraea sic habent, spes est de stulto metois quam de illo, eodem sci cet modo quo supra in simili sententi: quae est cap. 26. ubi nos habemus. Vidisti hominem Lipientem sibi viderit magis illo spem habebit insipiens. Quomodo Grica habent hoc loco: Caeterum quod dicitur de homine veloce ad loquendum intelligi po-
517쪽
gerere volet, proinde bene vertit sensum reddens non verba interpres noller,pollea se iaciet eum contumacem. Docet autem quotidiana experientia verum et se quod dicit prouerbium iuxta senium historicii, Eum scilicet qui seruo suo nimis eli familiaris nimisque indulget, deli-tijs ciborum eum nutriens ἴ vestitus splendore ornans,ac otium ei permittens, pollea pro praestitis beneficiis experiri illii sibi magis rebellem,
proinde subindicat prouerbium patresfamilias diligenter circum icere debere ut sic a principio agant cum seruis suis, ut sibi quam maxime utiles is origeros habeant. Indicat item prouerbium eos qui ignobilis sunt conditionis Nanimi, prosperam fortunam ferre non posse eaque abuti ad insolentiamin superbiam. Videre est istud in populo Iudaico qui cum seruilis esset conditionis de seruitute Egyptiaca liberatus, pol tmulta ac magna beneficia,quibus ab exitu de 'gypto fuit assectus, iactus est cotumax rebellis iuxta vaticin si Moessas in suo calico. incras satus est dilectus & recalcitrauit, incrassatus impinguatus,dilatatus de De ut reliquit Deum factorem suum recessit a Deo salutari suo. Couenit
cum isto illud Poetae Saepe patrum segnes facit indulgentia natos, Iuxta mysticum autem sensum significatur eum qui corpori mo, quod piritui seruire debet, nimis indulget, postea illud experiri in se rebelle spiritui, lasciuiosum scindomabile, ob id diligenter curandum ne delicate a
pueritia nutriatur,& secundum Pauli praeceptum carnis curam non fa 'ςR ciamus in desideriis, sed imitemur eum dicentem,castigo corpus meum, et in seruitutem redigo.
Vir iracundus prouocat rix.u es qui ad indignandum facilis B, erit i eccata procliuior. P Rior pars etiam supra est habita cap. s.posterior pars hebraeis breuior est. Habent enim,et vir furoris multus tra ressione, hoc est, frequenter peccat qui irae obnoxius est. Atque hoc est quod nostervertit. Qui facilis est ad indignadum,erit procliuior ad peccata, hoc est, facilius ruet in varia peccata, nempe in murmurationes, vindictae cogitationes, vociferationes indecoras,iurgia,mantiu iniectiones ultionem& his similia Proinde prouerbium hoc dum indicat iracundiae malum. monet studendum esse ut hoc malum cohibeatur,quod si dominetur,sena inarium est vitiorum multorum. Ira enim viri, inquit Iacobus, iusti
: verbum sequitur humilit.Ghumiles tritus cipiet gloria.
Onuenit haec sententia cum illo Euangelico: Omnis qui se exaltat Luc.34.&humiliabitur, & qui se humiliat exaltabitur. Prior pars conuenit cum illo quod habitum est siupra cap. 16. Contritionem praecedit siperbia et ante ruinam exaltabitur spiritus .Posterior pars cum illo Iob: Qui humiliauetit se erit in gloria, et qui inclinauerit oculos suos, salua Iob 11
518쪽
bitur. Vtrumque complexus est e supra cap. 8. Antequam conteratur exaltatur cor,b antequam glorificetur humiliatur. Habent tamen He
braea priorem partem cum maiori significatione. Sic enim est, Superbia hominis humiliabit eum,ut significetur ipsam superbiam causam esse sequentis humilitatis, hoc eli, humiliationisvi depressionis. Sic enim nomen humilitatis accipi debet in priori parte , non ut virtutem significet sicut significat,in secunda parte, quia adiicitur spiritu. Humilitas enim opponitur gloriae,sed humilitas spiritus superbiae. Haec autem humiliatiod gloria obtingit superbis & humilibus spiritu, frequenter etiam in hac vira, semper autem Sc perfectissime in futura.
cum fure partitur odit anim.1 uam, adiurantem audit se
non indicat. Roprie loquedo is partitur cum lare qui cum eo partem accipit rei
alienae,atque id significat tum Hebraea,tum Graeca dictio. Talis particeps furti odit animam suam,qubd lucrum temporale adebame vi ob id non dubitet animam suam dc seipsum infamis scianationi reddere obnoxium Generaliter tamen partiri cum fure dicitur qui quovis modo illi cooperatur,quod decem modis hic Lyrano positis fieti potest qui his versibus coprshenduntur. Iussio consilium,consensus, palpo,
recurliis. Participans,mutus, non obstans,non manifestas. iacilla sen- , tentia Psal. manisellius includuntur. Si videbas furem, currebas cum eo. Caeterum quod ad secundam partem attinet,in qua quidam vertunt pro adiurantem, maledictionem aut execrationem,ali; periurium, reetissime nostrum interpretem vertisse adiurantem,atq; hunc esse verum sensitim,
1 u mnino apparet e simili loco qui eli Levitici s. ubi nos legimust:si peccauerit anima&audierit vocem iurantis, testisque fuerit quod aut ipsa vidit aut conscius est,nisi indicauerit portabit iniquitatem suam Vbi iurantis positum est pro adiurantis .Est enim eadem dictio qui hoc loco. Et est sensus,Si quis adiuratus S per iusiura dum vocatus,ut sit testis eorum quae vidit cognouit,non indicauerit,portabit iniquitatem suam. Ita Schic dicitur quod particeps furit,etiamsi audiat eum qui a.diurat, de iureiurando exigit pro or icio, ut furtum prodatur, non tamen iudicat, ne cogatur restituere Hebraea enim non habent praesentis temporis verba, sed futuri. Adiurantem vel adiurationem aud et non indicab r. Significatur ergo ipsium no tantum peccare in proximum cuiu rem detinet, sed in Deum,cui adiuratus ab eo qui ex ossicio adiurare potest, nondae gloriam. Item in seipsum quem interminate maledictioni obnoxium a cit. Graeca quae eundem habent sensum , hanc parrem coniun uni cum sequenti versii. Habent enim sic: Qtii participat cum ire, odit animam suam, si autena iuramento proposito qui audierunt non annuntiauerimurimentes &4Gentes plos hontines supplantabuntur. Est autem adiu
519쪽
tare hoc alijs multis scripturae locis, metu religionisi pietatis temerandae aut ultionis vel maledictionis diuinae incurredae,adigere aliquem ad faciendum aliquid vel dicendum. Vnde patet adiuratum si non indicet quod nouit, in Deum peccare: in suam animam. Qtiare Tobias Tob. s. dicit Raphaeli, Vides quomodo adiurauit me Raguel,cuius adiuramentum spernete non possum.11 timet hominem cito corruet, qui derat in Domino subleuabitur.
HEbra in prima parte habent, Timor hominis dabit laqueum vel
offendiculum,pro quo noster saepe vertit ruinam.Et posset timor hominis generalius accipi pro metu qui est in homine, quemlaomo habet. Nam talis timor multorum malorum in homine est causa cum est inordinatus, tamen quia homo videtur opponi domino in secu-do mebro,sicut in sequet sentetia,magis apparet timore hominis accipi pro eo quo homo timetur,quomodo & Septuaginta intellexeruiti no iter interpres.Est aute sermo de timore hominis inordinato, quo sic scilicet timetur ostens hominis , ut ob id deseratur virae re ituta. Qui enim lati me hominem,ut eum magis metuat quam Deum, cito corruet in vitia varia, per illa in multa& corporis ἴ animae mala,quibus inuoluetur eo magis,quo studuit magis placedo hominibus euitare Cum autem consequentia sermonis exigeret,ut ex opposito dicerer. Qui ve ro timet dominum, maluit dicere,Qui perat in domino, quod Deo magis grata sit spesin illum,erigens hominem,quam timor deprimes. Qui ergo per spem se erigit in dominum subleuabitur ab illo, de quasi in alto munito auto loco constituetur, liber ab omnibus malis in quibus i sum aliquandiu esse contigerit,i ab illo protectus 5 munitus contra omnia mala. Est enim in erbo subleuabitur metaphora su pia a muta, tionibus locorum excelsorum,ad quas milites confugiunt, recepti defendunitur.
'sistit requirunt aciemprincipu judicium a domino egredi - μ
praeposteria nil lium hominum, qui ex magna parte magis quaerunt placer i icipi biis,eisque secommendare, quam Deo a quo tamen omnes sunt iudicandi. Ei enim phrasi Hebraica requirere faciem,ambire fauorem qui per seueritatem vultus agnoscitur,ut in Palm ysalos Faciem tuam domine requiram. Igitursensus est multi student, placere principibus, qui tantum sunt iudices quorundam ωin quibusdam causas,at multo magis quaerendus esset fauor domini,vt quo omnes &rii
520쪽
pem se in conspectum eius admitti ut in causis sui controuersi ab illo aequum accipiant iudicium,verum omnibus sciendum eli iudicium viritu Deo proiicisci, qui cor regis liabet in manu sua, de quocumq; voluerit inclinat illud, quo etiam male iudicante, Deus tamen iudicabit pro oppresiis, ut in omni negocio magis a Deo pendere debeamus,eaque causas noli as omnes commendare. Hunc sensum sequuti sunt Septuaginta qui habent, Multi quaerunt aciem principum, a domino autem fit viro quod iustum est notant quidam hic iudicium positum pro fortuna conditione quae occulto Dei iudicio cuique obtingit. Atque hunc puto verum et se tutius loci se cum i tu in recrea uni et M. Icut nihil est quod tam alliciat homines ad metatua amicitiam quam, morum similitudo,ita nihil est quod manis pariat odium quam morum disii militudo. Itaque 5 iusti impios, S hi pios abominantur. Sed hoc est disterentiae quod illi iure dc merito abominantur, non tam eos quam impietatem quae est in eis,isti vero sine iusta causa abominantur eos ob virtutem,ob quam potius erant diligendi. Docet sententia
pios consertia declinare impiorum lchos illorum δε proinde ex his a quibus diligitur quos diligit quemque in se cognoscere posta de quorum iit numero, piorum de an impiorum.
ranus eum attigit, nec habere iam vetera exemplaria. Est tamen
pulchra coronis omnium hactenus dictorum a Salomone. Et habent aliqui libri verbum patris. At nomen patris explicandi causa ad ditum est ab aliquo. Legit autem hunc versiim D, Augestinus,sed pluri bus verbis&aliter. Sic enim habet lib. de mendacio ad Consentiu cap. 18. Verbum excipiens filius a perditione longe aberit excipies utem
excipit illud sibi,& nihil salsi de ore ipsius procedit. Qua sententiam eo capite prolixe prosequitur exponit. Inuenitur autem haec sententia simul cum ijs quae adduntur apud Augustinum in versione Septuaginta in sine capitis r . ubi Idaliae subiunguntur sentenetiae,quae apud Hebraeos