장음표시 사용
301쪽
omittit virgines,reserugs eas speciali sermoni inferius haben do. Bonum est itas. Superius in communi dixerat bonum est ho mini: modo in specie dicit bonum est illis, expertis rem ven xeam. sic permanserant*- ego.bonum ad spiritualem vitam
est illis perseuerare sine coniugio sicut & ego. Vbi manifeste
Paulus comemorat se in tar inconiugatos:& coprobat superioris literae expositu siensum. non tamen ex hoc textu habetur mPaulus fuerit virgo. Quod si nonse continent,nubant. melius,pro ,satius nenim nubere quam in.Non de mulieribus tantum,sed de utroque sexu dicuntur haec: quanqua interpres usus est vocabulo proprio mulieribus,scilicet nubere. Nec dicit Paulus melius esse quod contineret tam nubere quam uri bonum esse sed dicit satius est nubere quam vii igne concupiientiae superantis homine incontinentem: hoc est superari a concupiscentia Si tamen legitur melius,non oportet admittere quod utrunque est bonum: sed colaeto loquendi more hoc dictum. dicimus enim melius est facere iacturam rerum quam personarum, & id genus innumerabilia.perspicuumq; est neutruesse bonum. Isia tem qui matrimonis iuncti sunt.Postquam de contractu & usu coniunii docuit: modo docet Corinthios de diuortiis .Et primo alloquitur coniuges Christianos ambos. 'o uen ego sed dominu hoc est,non promulgo ego hoc praTeptu, sed dominus promulgauit illud.Et primo quantum ad uxorem. κxorem a viro nod scedere. absolu te loquendo. Quod si discesserinin aliquo casu rationabili. innuptam. quo ad usum coniugi j: hoc est maneat tanquam innupta expers maritalis consortii. Aut virosvo reconciliari.ut maneat nupta quo ad usum coniugi j. Et vir ωαο- νὸm nou dimittat. Universa haec sub praecepto domini contine tur.Tacet tamen hic Paulus exceptionem, quam adiecit dominus Matth.I9.vir uxoreMO dimittat excepta fornicationis ea D: quae ibidem declarauimus. Nam seris. pro, caeteris autem,
scilicet coniugatis disparis cultus. Ego dico non dominM .ego promuleo doctrinam hanc,non dominus promulgauit illa. Si quis iὸν τxerem habet infidelem, O haec consientit habitare eum aro non dimittat illam. Et f q a mulier elu babet virum in Elim, hie ebstulit habitare cum tDolon dimittat virum. Sententia doctrinaresara est.Aduerte in doctrina haec non aduersatur doctrinae & nacto Esdrae,quum diuortia secit Iudaeorum & alienigenarum: ve egitur in fine primi Esdrae Casus enim ille diuersus est ab isto. sam in casu illo fideles contraaerant matrimonia cum infide-
302쪽
libus eontra diuinam prohibitionem. Deus. 7.In casu aute isto ambo coniuges tempore contractus matrimoni j erant infid les , de postea alter enectus est fidelis: ut patet ex verbis textus nam clare sonat consensum infidelis cum habito coniuge non cum habendo,subiungendo no dimittat illu proculdubio priua habitum . nascatus est enim xir in elis.rationem reddit dictae doctrinae: quia infidelis coniux sanctificatur hoc est purificatur,fit mundus in coniuge fideli. Per mulierem fidelem. Suri fuit fidelem , tam hic quam quum subiungitur per virum nd lem:& praepositio per, utrobique est praepositio in. Ita quod is gendum est, Iu muliere, σμάλ icata est mulier in delu in xiro. Et dixit hoc tum ad tollendii timorem contagionis ne timeret fidelis coniux infici ex commercio cum infideli, tum ad prouocandu affectum ad commanendum simul, ex hoc quod lata est vis Christianae gratiar in altero coniugum, quod vincit immunditiam alterius,& mundat aIterum inquantum coiugem, si consensus adest utriusque ad permanedum in coiugio..Huoquin ii vestri immundi essent.pro, sunt.nunc aute antiisent. Hinc apparet primo quod sanctitas hoc in loco pro munditia sumitur, ita ruod sanctificari est mundum fieri ,& esse sanctu, est esse munum. Apparet autem clare ex eo quod dicitur alioquin immundi sunt,praeter hoc quod sanctitas proprie significat muditiam. α Apparet secundo de quali sanctitate seu munditia est sermo, scilicet de illa uuae euidender inuenitur in fiIiis eorum.Vniue D enim ratio fundatur in hoc, nunc autem sancti sunt. ad hoc enim tanquam euidenter patens re luitur tota ratio. Constat autem quod in filiis istorum nulla inuenitur sanctitas gratiae:
ruum non sit sermo de baptizatis filiis,sed de filiis. & breuiteriscurrendo,nulla est alia euidens sanctitas seu munditia in filiis nisi legalis. sis Ad cuius intellectum considerandu est quὁd
disparitas cultus absolute inter coniuges est quaedam illegalitas, non solum referendo coniuges adinvice, sed etiam ad pr iem. Rationis enim ordo exposcit conformitatem coniugum . inter se quemadmodum in nobilitate & moribus,ita & in religione: dc redundat huiusmodi disparitas in disparem eruditi nem prolis. Et hinc oritur quod absolute loquendo, fili j parentum disparis cultus immundi sunt immuditia legali. sunt enim minus legitimi utpote variam trahentes a parentibus eruditionem ad quam ordinatur coniugium. Hanc illegalitatem dicit Paulus tolli ex consensu infidelis ad commanendum cum fideli
303쪽
coniuge.& ob abiectione talis immunditiae legalis dicitur sanctificatus infidelis in coniuge fideli. Et hoc ab effectu manifestat. alioquin .s.si no sanctificatus esset,filii vestri immundi sunt, immunditia legati:constat autem quod nuc sancti sunt, hoc est mudi ab immunditia legali. Otio aute quare fidelis colux mundi ficet infidele non simpliciter,sed quo ad coniugium, a Paulo non aliter insinuatur quam in consensu infidelis ad perseuerandum cum coiuge fideli. Innuit enim per hoc quod cosensus talis quo non horret Christiana fidem, vitamque spiritualem in coniuge,essicit ut non abominaturus quoque sit Christianam eruditionem in prole: ac per hoc quatenus coniux sanctificatus est utens coiugio cum fideli. Quoas infidelis discedit. Postqua docuit quid agendu quum infidelis consentit.modo consequenter docet quid agendum,si infidelis non vult perseuerare in coniugio, sed separatur. 'Discedat. separetur. Non euimseruituti sebiemo es frater velsoror in ei modi. hoc est in huiusmodi euentu non est seruituti coniugi j subiectus frater vel soror: hoc est Christianus seu Christiana coniux. In hoc sensu communiter intelligit haec Pauli verba ecclesia. hinc enim intelligit liberu essetam Christianu quam Christiana coniugem si infidelis coniux separatur,
ad cotrahendum cum alio seu alia coniugium.-Dico autem hoc: quia Paulus non aperte explicat talem libertatem, sed --
at subiectum esse seruituti in huiusmodi. Quae verba si exacte istutiantur,solii significantin in huiusmodi discessibusaeu parationibus infidelis a fideli infidelis coniugis a fideli conia
ge infidelis fili, a fideli patre,infidelis patris a fideli filio infidelis filiae a fideli matre & econuerso,&sie de aliis nullus frater aut soror hoc est nullus Christianus aut Christiana est subi ctus seruituti priori: puta qua filius tenetur patri & econuerso,
qua filia tenetur matri S econuerse,qua uxor marito,& eco erso.Sed hinc no conuincitur m sit solutu vinculum coniugale, sicut no soluitur vinculum filiale aut paternum .ssi Et si prccise in materia coiugi j intelliguntur,in proptu est literatis sensus p in huiusmodi discessibus no est seruituti morem gerendi coniugi subiectus frater aut soror,Cbristianus aut Christiana coiux,sed hinc no habetur solutio coniugi j,ut patet. Et non solum miror . sed stupeo quod Christo clare excipiente causam fornicationis, torrens doctoru non admittit illam mariti libertater Paulo autem non clare dicente interpretata sit selutio coniugi j ex causa
alia ab explicata a Christo & sola eacepta. Quia tamen antiquo
304쪽
ecclesiae usu sensum communem textus huius firmatum credo, di textus capax est huius sensus comunis: ideo dicendu est si, dominus in euagelio non comunem viriq; coniugi,sed marito propriam tradidit libertatis legem, ut textus ipse manifeste dicit. Paulus autem communem utrique coniugi lege libertatis promulgat,authoritate proculdubio diuina : qua sola separari potest quod deus coniunxit: iuxta verbum domini de iugi omon Christianorum,sed ab initio mudi instituto,quod deus colunxit homo no separet .Et propterea diuersae libertatis causae assignaturia domino quide causa propria marito,a Paulo autem causa viriq; coniugi comunis.Impare enim dominus iudicat marita& uxore quo ad fornicationem: quia impar est secundum naturalem horrore,& repugnantiam ad certitudinem patris prolis. Infidelitas aute, quae ad animam spectat, paris censetur iuris in viroque coniuge a Paulo. Et haec dicta sint ad satisfaciedu qua stioni de contrarietate doctrinae Pauli ad doctrinam Christi. Christus enim solam fornicationis causam excipit, Paulus autealteram docens causam,docet non esse solam fornicationis causam. Paul' dico, ut comuniter exponitur: quia ut dictu est,& te ius sonat Paulus non sonat solutionem coniugil. In pacem autem ocauit vos.pro,nos, 'Deus. Duo poterant obstare libero discessui infidelis coniugis.Alterum ex parte vinculi remanentis in Christiano,& hoc exclusit dicendo, non enim seruituti,&c. Alterum
ex parte iuris quod habet Christianus contra infidelem discedetem,& hoc modo excludit, dicendo quod in pace vocavit nos deus. Ac si apertius dixisset,nolite litigare contra discedente petendo ius vestrum, sed si discedit, discedat: quia deus vocavit nos non ad litigandum,sed ad pacem. Vnde. pro, quid, enim scis mulier,s virum saluum acies. Proposuerat simplicem conclusione
quod si infidelis consentit non dimittatur, modo reddit rationem quare non debet infidelem dimittere. Et sumitur ratio ex spe saluandi infidelem. ut viae. pro,quid. Jeu virsi mulierem salua acies,uis unicuique cui diuisit domium pro,deus. numque' escut vocavit deus. pro, dominus ita ambulet. Et est ordo litere quid scis de futura salute coniugis nisi quilibet ambulet ta sicut diuisit illi deus quam sicut vocavit illu deus. Ac si pendeat scire colu gem saluanda ex perseuerantia in statu in quo vocatus est.Et vere perseuerantia in statu coniugii confert statim scire suturam
coniugis salutem inchoari in hoc ipso quod perseuerant simul: quod est scire suturam salutem in eius principio.nonnullu enim
305쪽
salutis alterius coniugis principium est perseuerantia cum comiuge fideli :praestatq; postea experiri an deus saluum faciet inmdelem coniugem per fidelem. Vtraque autem scientia tollers tur si fidelis coniux non perseueraret cum infideli consentient Et propterea exceptiua dictio nisi,optime quadrat cu preiacente propositione,quid scis utru saluum facies.Quasi dicat,nihil potes scire nisi perseueres,nisi seruetur illa generalis regula, unus. qui'; sicut diuisit deus,unusquisq; sicut vocavit deus ita ambuleti affert siquidem ad hoc particulare regula uniuersale. Et intedit Paulus per hoc ante oculos metis fidelis coniugis ponere dispositionem diuinam,quid scis an deus disposuerit saluare infidelem coniugem per te, nisi acceptes dispositionem diuina circa principium saluandi coniugem. Dicendo autem sicut diuisiedeus,diuersitatem donoru quae deus distribuit hominibus significat: de quibus dixerat unusquisque proprium donum habet,&alius sic, alius sic.Quu vero subdit sicut vocavit dominus, diuerinsitatem statuu seu conditionum non malarum in quibus diuersi vocati sunt significat.Ita op vocatio refertur ad status inuentos: diuisio autem ad dona adiuncta. Docet enim Paulus quod unusquisque si quum vocatur a deo est in statu seruili,&e. in illo maneat:& similiter cui distribuit deus donum continentiae con iugalis,vidualis, aut virgineae,in illo maneat.Etsicut. pro, sic, in doceo.pro,dispono.Ne Corinthi j specialem ordinationem purarent sibi fieri, adiungit quod sic in omnibus ecclesiis ordino. Circuneisin aliquis vocatus est non adducat praeputium. Duo proposuerat in regula allata:alterum sicut deus diuisit:alterum sicut deus vocavit. Inchoat prosequendo ab ultimo: tum indisserentia status secundum circucisionem vel praPutium: tum in disserentia status secundum seruitutem vel libertatem.Et quidem sententia posuit interpres:in Paulo enim non habetur praeputiu: sed habetur ne asciscat,sine aliqua additione. Sed quid intelligat Paulus, non video,ni si quod perseueret circunci dedo filios:in seipso enim impossibile est asciscere praeputium: tunc enim Iudaeos circucisione uti,& factis & his verbis docebat Paulus.In praeputio alictuis vocatus esZnon circuncidatur. Vult enim unu-
quenque quo ad nax seruare suum ritum: sicut etiam Romanis serabit unusquisque circa cibos& dies discernendos, vel non discernendos,in suo sensu abundet. Circumisio nibit est praeputiis nihils.Ne putarent quod haec ordinaret Paulus tanquam mysteria quidem quaedam salutis,declarat quod uterque ritus nihil est
306쪽
C A P V T VII. usest ad salute spirituale. E At si obleceris: si nihil sunt, cur tibi cu
rae est ut unusquisq; perserueret in suo ritu ΘSolutio est,quia suauior est homini ritus sibi colaetus. es Ex hac Pauli sententia habetur quod pactum diuinum cum Abraham Gene. I7.de circuncilione,consummatum perfecte est in aduetu Messiet: ita ut absoluti sint a foederis vinculo ac poena Alii Abraham. Nam si circ cisio nihil est,sed pro cosuetudine seruanda est Iud is, manifestὰ habetur quod desiit esse materia foederis preceptiq; diuini.Blanphemum ii quidem est dicere,id quod diuini est foederis, quod diuini est mandati nihil est ad salutem. et Nec potest fugiendo fingi quod Paulus loquitur de circuncisione secundum se & non mandata olim a deo: nam clare idem iudiciuna profert de circu-cisione & praeputio: dicens circuncisio nihil est & preputium nihil est manifestando quod tam status legalis circuncisionis quastatus Gentilis praeputii,nihil est ad salutem. Constat aute quod
legalis circuncisio est circuncilio madata olim a deo: ergo dema data olim circuncisione loquitur: de qua dixerat,circuncisus aliquis vocatus est,proculdubio circunctiione mandata seu legali. Sed obseruatio mandatorum dei.haec est quae salutem spiritus a Lert. Unusquisque in qua Nocatione νocatus es,in ea permaneat. pro, maneat. No enim ordinat ut in ea perseueret usque ad morte,sed urmaneat in ea. Vnde& subdit de seruo,Sirum vocatus es no it tibi
cime. hoc est non sis anxius propter seruitutem.JU Cr si potes s ritiber,magis utere.hoc est postqua fueris liber magis utere seruitute quo ad opera,non fias delicatus,sed magis te exerceas in seruilibus operibus tibi congruis qua si esses seruus. Qui enim is domino vocatus est seruus, libertus es domini. Reddit rationem eius quod dixerat,non sit tibi curae: ex eo quia qui vocatus est in domino seruus hoc est qui vocatus est ad Christianam fide in statu seruili,ita quod in domino,hoc est salua Christianitate,est seruus sciat se esse libertu domini: hoc est exeptum a seruitu te, Mitanstatum in libertum Iesu Christi. Consolatur ergo seruos ex hoc quod quavis sint serui secundu carnem,sunt tamen secundum spiritu liberti supremi domini.Similiter qui liber vocatus est, ferum es Christi. Ne melioris coditionis in Christo videretur liber quam seruus adiunxit quod qui liber vocatus est ad Christi fide,effectus est seruus Christi,ut comunis in Christo status tam seruis quam liberis intelligatur.Hetio empti es tu.Seruitute significat Christi commune utrisq;: quia empti sunt pretio, proculdubio sanguinis Christi. Notorris res; hominum. Inde infert praeceptum
307쪽
ceptu ut recusent fieri serui hominu ex quo iam sunt serui Christi. Nec contra hoc praeceptu fecit Paulinus Nolanus episcopus qui se fecit seruum hominis pro redimedo filio viduar:quoniam non de seruitute corporis, sed de seruitute animae ad litera Patrius loquitur. Quod patet ex hoc quod secundum id prohibet fie- riseruos hominum secundum quod empti sunt a Christo: hoc est secundum illam partem qua sunt serui Christi.Costat autem quod secudum animam sumus Christi serui, secundu quam nullus fit seruus hominis,nisi qui consentit homini aduersus Chrictu. Vnvim : ergo in quo vocatus effater.promtres.in casu vocativo. In hoc permaneat.pro,maneat,apud lu.Superius absolute dixerat unusquisque in sua vocatione maneat: modo adiungit Papud deu maneat: ut intelligamus tum perseuerantia apud deu,
tum praecipue rationem perseueradi esse deu: ut intelligamus Psi delineret grata esse deo ob aliquod accidens perseuerantia iatali statu, non consuli a Paulo ut maneat. Te virginibus autem.
Exequitur alterum propositum,unicuique sicut deus diuisit:incipiendo a continentia virginali. Praeceptum domini non habeo. quod perseuerent vel non perseuerent virgines.Consilium autem.
pro, tamen, lo,tanqua mi ericordia consecutus a domino,visim 1it eis.
non do humanum consilium, sed procedens ex dono mihi concesso misericorditer,quod est me esse fidelem dispelatorem mysteriorum creditorum mihi. Et apposuit lim, quonia aduersus veteris legis morem consilium erat prolaturus.In veteri siquidelege omnes debebant contrahere matrimoniu ad multiplicandum semen Israel Existimsi igitur bonum essepropter instantem. Pro,
praesentem,nuessitatem. Ecce consilium, seu ut Graecus textu scinat sententia,bonum esse seruare virginitatem propter praesentem necessitate vitanda: multae enim sunt praesentis vitae necessitates consequentes coniugiit ad quas euitandas bonum est sesuare virginitatem. Veruntamen quia haec ratio comunis erat
veteri & nouo testamento,subiugit id quod est propriu testameti noui,scilicet vita spiritualis. Quoniam bonum est homini sic esse. Ac si apertius dixisset,ideo utor ratione vitandae praesentis necessitatis,quia bonum est homini sic esse. Ia tertio Paulus repetiit, in hoc capitulo hanc propositionem tanquam nouam,ut magis imbiberetur in animis hominum quod bonu est homini ad vitam spiritualem abstinere a coniugio. Hoc aute ideo propriu est statui noui testameti,tu quia gratia interna per Iesum Christu
tacta est semper,tum quia plenitudo gratiae ad qua spectat sta
308쪽
tia virgineus propria est nouo testameto. εlligatus es uxori noti quareresolutionem. Soluim es ab uxore noli quaerere uxorem. Pe manentia uniustui usque sicut diuisit deus specialius explicat. Si Gutem acceperis uxorem,non peccasi: oesi nupserit xirgo non peccauit. Hinc confutantur haeretici prohibentes nubere. Tribulationem tamen carnu. pro, carne, habebunt Imiusmodi. hoc est,tribulationes quas parit carnale connubium habebunt coniuges. Sunt autem manifeste incommoda multa quae nascuntur ex huiuΩmodi carnali commercio: ut i n muliere dolores partus, in viro autem curae multae. Ego aute vobis pareo. seu indulgeo,tanquam Pater compatior vobis quod eligitis statum tribulationum: hoc est,non retraho vos ab huiusmodi electione. me itaque dico fa- tres,temptu breue. pro breuiatum est,hoc est,tempus vitae praesentis uniuscuiusque decurtatum est, & mutilum a tempore spera to: unusquisque enim longiori tempore sperat vivere quam vivit, & propterea tempus cuiusque breuiatum est. Et est sensus quod quai uis vos non retraham ab electione carnalis status, id tamen non omitto monere quod tempus vitae cuiusque mutilum est. Retiquum euel ut G qui habeut uxores, tanquam non babentes sint :m qui flent, tanquam non flentes: Cr qui gaudent,tanquam nongavdentes: qui emunt,tanquam n opsidentes. hoc est, superest ut moniti sitis circa usum coniugi j & passionum animi & re-Tum exteriorum. Et passiones quidem omnes comprehendit
sub praecipuis: delectatione stilicet& tristitia.hae enim reliquarum passionum rationes sunt. Et qui utuntur hoc mundo anquam non tantur. pro, tanquam non abutentes. Per hanc vltimam
declarauit ipsemet Paulus sensum omnium praecedentium : ut intelligendum sit quum dixit tanquam non habentes uxorem, dc similiter tanquam non flentes,tanquam non gaudentes,tan
quam non possidentes significari quia non abutantur coni giis, gaudiis, fletibus ,&possessis. Praeterit. pro,decipit enim. fgura hiam mundi. Ratio redditur quare cauere sibi debent ab
abusu huiusmodi rerum: quia fallax est figura hoc est forma, seu habitus apparens mundi huius: habet enim sub sua specie
aliquid fallaciae tui quotidie experimur. Volo autem vos. Rationem reddit toties repetitae sententiae, bonum est homini sieesse, scilicet sine coniugio. Sine solicitudine esse. Ecce ratio ut homo sit sine solicitudine rerum transeuntium : & sic solicitudinem suam occupet circa ea quae dei sunt. Sententia est clara.
309쪽
deo. Qui autem cu uxore est, licitus est quae sunt mundi, quomodo placeat uxori. Et diuisus est . mulier innupta virgolr diuisa est uxor de virgo. Postquam dixit de viro,modo incipit Ioliter de muliere, dicendo , diuisa est uxor Sc virgo: hoc est,diuersis viis incedunt uxor & virgo .Et de utraque sigillatim exequitur,incipiens a virgine.Cogitat. Deest,innupta. Legedumeri,innupta cogitat quae dominisunt: ut sit sancta corpore in I irit Quanuis proposuerit de virgine,latius tamen exequitur coPF hendendo omnem innuptam. Reliqua clara sunt. Quae autem nupta est, cogitat quae sunt mundi, quomodo placeat viro. Porro hoc aditititatem vestram duo:non ut laqueum vobis in ria, sed odid quod boueitu, quod facultate praebeat pne impedimento dominis obsecraudi.Aduerte quod particula haec censetur fere impossibilis ut reddatur Latina ut iacet in Graco. Fecimus autem eam trafferri fere ad verbum sic,Sed ad decorum er assidendum domino ne distractione. Per quae significatur quod abstinere a coniugio nullum est indecens sed decorum,& praeter hoc est utile ad continuam assiduitatem sutipsius coram domino sine distractione, sine retractione quam patiuntur coiugati,quos oportet retrahia curis consequentibus coniugium,quos est impossibile assidua mente vacare iis quae sunt domini: quum oporteat eos cogitare quomodo placeant sibiinuicem,&e. Si quis autem turpem se via
ri existimarsuper virgine sua quodHjuperadulta,σ ita oporte ineri. Directe hoc respondet ad id quod dixerat sed ad decorum.Ac si apertius dixisset,ego vos inuito ad id quod est secudum rem d eorum:si quis autem secundum suam existimationem putat apparere se indecorum in virgine sua quia est superadulta& non nubet,&c.2uod vultorian no peccat si nubat. Na qui tuit in corde
Dormus, non habens necessitatem,pote1tatem aute habenssuae voluntatis. Tres conditiones apponit laudabili abstinentiae a coniugio. Prima est non habens necessitatem:hoc est, no cogatur ex inopia abstinere a coniugio. haec enim abstinentia non est vi tutis sed necessitatis. Secunda est, potestatem autem habens voluntatis suae perficiendae:hoc est i virgo consentiat abstinentiae a coniugio.Si enim virgo dissentiret, no haberet pater pol statem voluntatis propriae perficiendae. Tertia subiungitur, dicendo, Et hoc iudieauit in cordesuoseruare virginem suam. hoc est quod maturo iudicio rationis iudicauit non esse tradenda filia
nuptui. Et dixit hoc ut pater discutiat diligentius apud se futurum euentum,scilicet 1i bene succedet virgini huiusmodi c libatus
310쪽
eus .ipse enim qui nouit mores stabilitatemque filsae, debet hoe
cogitare: ne forte emergat in vituperium. Bene facit. Igitur de qui matrimonio iungit virgine suam,benefacit:& qui no iungit, melius facit. Itulier astigata est legi, quanto tempore viruit virm M. Exequitur in specie circa vidualem cotinentiam.Si haec verba intelligeda sunt ut sonant, aduersantur sensui comuni superiorum verborum,no enim seruituti subiectus est frater, vel si ror in eiusmodi, ut clare pater.Sed secundum sensuin comi inem haec verba dicuntur de coniugibus eiusdem Clitastiani cultus. Perspicacius tamen intelligiatur ut sonant regulam generalem, cui non aduersatur exceptio aliqua ,sicut nec aliis regulis: & inter exceptiones computetur doctrina superior. Quod si dormi fie retus iberata est a lege. cui aute vult nubat,tantum in domino. hoe est,dummodo nubat Christiano. Hic est primus in testamento nouo textus prohibes iniri coniugia inter dispares cultu. Beatior autem erit. pro,est, si sc permanserit secundum meum eonsilium. Statum praesentem beatiorem describit.Utraque continentia beata est in spe, sed vidualis beatior. Puto autem quod Gego 1 iritum dei habeam. Non potest satiari Paulus confirmationibus quod sanctum sit consilium abstinendi a coniugio.
CAPUT VIII. DF iis autem quae idoli sacrificantur. Transit ad docedum C
rinthios qualiter se debent gerere circa esum immolatorum idolis. Scimus quod omnesmentiam habemus. Duabus distinctionibus intendit uti in hac materia. Altera est inter scientes& non scientes.Et hanc inchoat primum membrum ponendo, dicens omnes stientiam habemus: alterum vero membrum dis fert subiungendum ibi, sed non in omnibus est scientia. Nee sibi inuicem haec membra aduersantur: nam in prima persona dicit omnes scientiam habemus:in tertia vero persona dicit, sed
non in omnibus est scientia, ut disternatur 9, prius loquitur de se & sibi similibus viris doctis: postea vero ratione ineruditora dicit non omnes habere scientiam. Et est sermo de scientia immolatorum simulacris: an scilicet sit eis vescedum vel abstinen dum ab eis. εἴ Altera autem distinctio subiungitur, dicendo entia inflat. Ecce primum membrum. Charitas. pro, dilectio' vero adimat. Ecce secundum membrum.Et intelligitur distinctui homo habens scientiam, in habentem scientiam puram.&'in habentem cum dilectione. Effectum scientiae purie describit in sationem,ea ratione quia excellentem constituit hominem . ae