장음표시 사용
381쪽
tuus est vere secundum earnem non
astitati siue originali sed pro peccati nostri Ne figmetum Iudςi obiiciit esse quὁd Messias moitu nostri ,dicit hoc fuisse praedictum striptiuis prophet α 2 p ' '-48--st. Hoc reptaauit tuitasse' resurrectio Christi trederetur, sed longε antῆν dicta ostio
pluris prophetarum. Ita quod prophetae non solum propheta uorunt,sed etiam in scriptis reliquersit haec sio Messiae musteria α mortem pro peccatis nostris,& resurrectionem tertia die Lqina. pro,quod, VUM est Cepha. hoc est Petro,pincipi apostolorum Lucas meminit huius apparitionis,& omittit Paulus quod an paruit m uberibus: luonia non sunt idonee testes resurrectiora mulieres. Fipshoe ecim. pro,deinde duodecim. Huius appa
TI QQΠx opino verificatur qliod Paulus deinde duodecim.Solutio est quὁd duodecim non est hie
nomen numeri,sed nomen ordinis apostolici. Ipse enim Iesus statuit primum apostolicum ordinem duodenarium. Nec solo Paulus sed etiana Ioannes utitur nomine duodecim pro nomine
duodecim. Constat enim quod tunc non erat nisi undecim numero,sed erat unus ex ordine illo duodeno.Quum ergo dicitur
deinde duodecim , perinde est ac si dixisset deinde or ini du deno seu illis qui erat duodem ordinis. I e visu est Uctuamdiu γ nt 3Dtri' μμιpro,semel. Haec apparitio aut in evanuelio scripta non fuit,aut illa est quam Matilinas eommemor tin monte Galilaea: constituto a Iesu. Et hoc rationabilius creditumquia illa in Galilaea apparitio est quae ab angelo ueu ab angelis in die isurrectionis domini fuit pollicita Et dominus ad oeconstituisse videtur locum illum quo couenirent, ut o mdiscipuli hoc est credetes in eum simul ibide adessent. quo ab que suspiciones, factiosi essent, possent undiq; simul eo enire ad videndum Iesum. Non enim erant adhuc virtute firmati ex multi manentiue huc.Ad confirmationem imistimonii spectat ouod superstites aliqui sunt testes. Ouida autem dormierunt. Ad fidem resurrectionis futurae spectat quod mors somnus
382쪽
somnus appellatur: quia surrecturi sunt a morte,ceut qui dorani ut surget a somno. Deinde γυ-Iacolo. Haec non est ab aliquo euangelista scripta. Et creditur Iacobus iste non frater Ioannis, sed qui dictus est si ater domini, qui Hierosolymitanam rexit ecclesia. 'Deinde apostolis omnibM. tam duoden ari 1 quam septuagenarij ordinis. Haec visio in die astensionis fuisse si detur, quae a Luca scripta est.Cerne inter haec quod Paulus non collegit omnes apparitiones discipulis factas.Multas enim omittit relatas ab euangelistis. Nouissime autem omnium tanquam abeitiuo fusos mihi. Quando hoc tuerit & ubi, nescit u r: nam in actis a post lorum,quanuis narretur Iesum allocutu fuisse Paulu & auditu a Paulo,nunquam tamen narratur Iesus visus a Paulo: sed potius oppositum, narratur quod meridie citcunsulsit Paulu de socios lux de coelo,& lux tanta inuasit Paulu, ut priuauerit ipsum actu videndi. Ne intelligeres P sibi tanquam optimo reseruauerit ultimam apparitionem,dixit laquam abortivo, tu extra legiti-mu tepus, tum praeternaturali accidente nato . Paulus enim Mextra tepus quo apostoli instituti sunt,& tanquam violentia intercedete vocatus ac institutus est: vi patet Actu. nono. o enim sum mimimus apostolom. Ex humilitate quidem animi,sed no m daciter nec false dicit, quonia quo ad aliquid erat minimus:puta quoad hoc quod non fuerat conuersatus cum Iesu, quia postremo extra tepus legitimum ascitus fuit ad apostolatum. Qui non sum dignus.pro,idoneus,mocari apostolus.Non solum sum munimus, sed nec minimum locum inter apostolos mereor: imo non sum idoneus seu sufficiens,ut nomen habeam apostoli, nec ipsum nomen apostoli mereor. stuoniam persecutus sum ecclesiam dei. Ecce ratio indignitatis,commissum olim crimen contra e
Hesiam dei. Historia persecutionis scribitur in Actis apostol rum.Gratia aistem dei sum id quodsum. Partitur seipsum Paulus:&inde ex se, hinc se ex gratia dei considerat. Et penes se ex se dixit , non sum idoneus, dc persecutionis crimen recognouit: p nes se vero ex gratia, totum quod est, arrogat gratiar. Et gratia eius in me. Legendum est, Quaen in me, vacua. pro, inanis, nisfuit. Prius gratiam dei ut constitutivam ipsius Pauli in esse spis rituali, in esse apostolico dixit: modo autem collatum sibi esse apostolicum, collatum sibi esse spirituale hoc enim significatur dicendo gratia eius quae est in me describit non fuisse inane relatum ad opus: hoc est non fuisse otiosum. Sed abundantius illis omnitus laborant. Non solum dicit,sed laboraui, id explicandum
383쪽
quia non fuit inanis, sed dicit, sed abundantius, respectu as xum Apostolorum,non aliquorum sed omnium,non collectitae, sed singulorum.Non dicit sed abundantius illis omnibus fructictifica ui,sed laboraui.quod testantur gesta ac perpessa ab ipso Scaliis quae scripta sunt. Non ego autem,sed gratia dei mecum. Desunt quoque hic duae dictiones. Legendum est , sed gratia ges quae est mecum. Corrigit Paulus quod dixerat ego laboraui, tanquam sibiipsi arrogans quod laborauerit plus aliis.corrigit autem attribuendo laborandi operas non sibi secundum seipsum,sed gratiae dei quae est cum eo, laborare faciens ipsum. Et significanter dixit quae est mecum,non quae est in me: ut intellia gamus gratiam dei tuc opera essicere quum homo cooperatur gratiae. Hominis enim cooperantis est dicere gratia dei quae est mecum e homo vero etiam vacans potest dicere gratia dei quae est in me. Sive igitur erasiue illi.Tanquam digressus ab euangelizata resurrectione Christi & visione eius a tot,dixerat Pauius de seipso quod est minimus & caetera. Et propterea rediens modo ad Euangelium euangelizatum tam illis quam aliis,tam
ab ipso Paulo quam ab aliis apostolis, dicit quod siue ego siue
apostoli alij,euangelizaverimus.De praedic istamus.pro, praedicaminus:hoc est perseueramus praedicantes sic esse: videlicet quod Christus mortuus est pro nobis,quod resurrexit,&c. Et fu eredi dissu . non praedicamus noua vobis aut nouiter credenda , sed vosmet credidistis sic esse ut diximus. Si autem Christiopredicaturquodresurrexit a mortuu,quomodo surdiam irimi tu vobis qκonia. pro, quod,resurrectio mortuom non-Incipit declarare s resurrectio mortuorum continetur in euagelio illis predicato manifestando quod continetur in resurrectione Christi. Et propterea arguendo nonnullos inter Corinthios seminantes P non erit re- turrectio mortuorum, format coditionalem explicatis tantum antecedente & opposito consequentis. Conditionalis siquidem intenta est, si Christus resurrexit,resurgent & mortui: oppositum autem cosequentis est quia resurrectio mortuoru non est. Paulus solum explicat antecedens: & subintellecto consequente arguit contra affirmantes oppositum consequentis r ut clare
patet in textu. Si autem resurrectio mortuorum non es , neque Chri
sin resurrex t. Arguit ab opposito consequentis ad oppositum antecedentis,& vltra progreditur asserendo inconuenietia quae sequuntur ex opposito antecedentis, dicendo: Si aμtem Clistus - resurra cit. Ecce oppositum antecedentis. Inanis G pria caus
384쪽
ealis non . Ecce primum inconueniens. I nusera. Ecce secunZum inconueniens. Et circa haec duounco 'veni ita aliquantulum Paulus immoratur.Et prius exaggerando primu inconueniens dicit , Invenimur autem infalsi uites dei. . quod Ionge pe: us est qua esie praedicatores inanes ad Oniam tutimonigdixtinus aduersus deum quod uscitauerit cinHum,quem non suscita- mortui non resurgunt. Et hoc vitianum cofirmans iubiungit: Nams mortui non resurgunt ineq- chris vi resurrexit. Eiusdem rationis set Paulus elle quod Christus resurrexerit & quod mortui resurgent:& similiter cotradictorias quod mortui non resurgent,& quod Christus non resurrexerit. Umdsi chrilim non resurrexit. Prosequitur secundum inconueniens, scilicet inanis est& fides vestra. Prosequitur autem resumendo ex quo sequiturdi ipsum , dum subiungit, Vana est Mes velisa. Et ratio repetendi est ut declaret quod dixit. Adhuc enim est is in peccatis ve-prii. Superstitit enim. Exaggerando siquidem adiungit quod non solum est vana fides vestra, sed adhuc estis in peccatis v stris si Christus non resurrexit. Et vere sic esset, quia non essent deleta peccata eorum fide Christi. Ergo er qui dormierunt ioch sti. Auget ex hac parte inconuenientia: non solum vos estis in peccatis vestris, sed etiam & qui iam mortui sunt in fide
Christi, Perierunt. non migrauerunt ad vitam , sed perierunt perdentes de hanc S illam vitam: ut pote in pec iis suis mortui. Si in hac γita tantum in chrilios erantes sumin. Accum lat inconuenientia. prius enim ab ipsis Corinthiis praesentibus,
deinde a praeteritis in Christo, & modo a seipso & uniuersis in Christo sperantibus inconuenientia affert. Et aduerte quod dictio exclusiva tantum,iungenda est cum hac vita: ita quod distinctio facienda est post dictionem tantum. Et est sermo de spe non ex parte actus sperandi quem constat esse solum in hac vita sed ex parte rei speratae. De hac enim inquit Paulus quod si in Christo sperantes sumus illud tantum, quod est in hac vita , I riserabiliores fumus omnibus homin ibus. Et vere sic est, quoniam in hac vita quicunque sunt in Christo sperantes, nihil habe ut sibi promissum nisi supplicia , to
menta,Vincula, carceres, ct caetera.Aliis siquidem hominibus habentibus saltem bona huiui vitae nos miserabiliores essemus carentes & suturis oc praesentibus bonis.
Elicito quod interpres dictionem interpretatam spera tes,non potuir participio praeteriti temporis activo reddere,eo
385쪽
quod lingua Latina caret illo. Q Aduerte quod haec ultima eos ditionalis Pauli si tantu in vita hac sperantes sumus in Christo. miserabiliores sumus omnibus hominibus solitarie dicta carenomni scrupulo,ut patet ex dictis:sed relata ad propsitam materiam de resurrectione, habet difficultate.eois dato quod nullus
mortuus resurrexit,neq; resurrecturus esset, adhuc possemus eruse sperantes in Christo in alia vita ratione animae immortalis: nimis itaq; amplia ste videtur Paulus negatione resurrectionis, aequiparado ipsam negationi alterius vitae. Solatio est quod Paulus no aequiparat negationem resurrectionis negationi alterius vitae aut ediuerso,loquendo absolute.sed Ioquedo relative ad homines. Significanter enim dicit,sperates sumus, miserabiliores sumus,proculdubio nos homines. Et significantius explicat omnibus hominibus, ut de ipsis hominibus intelligamus,non de ani. mabus hominum. Ego enim non sum anima mea .Constat auterelative ad ipsos homines loquendo paria esse no resurgere homines,& non esse aliam vitam hominum nisi istam. Nune aute- Propositae conditionalis hactenus Paulus prosecutus est progressuma destructione consequentis ad destructionem antecedetis, monstrando inconuenientia quae inde sequuntur. Et supererat adhuc probanda ipsa conditionalis. s.fi Christus resurrexit,resurrectio mortuoru erit. Et propterea hanc conditionalem modo manifestat affirmans antecedens. Grilliu resurrexit a moriuΗ- Ecce affirmatio antecedentis. Primitia dormientium. Deficit, Factus est, siue fuit. Ecce vis probationis conditionalis. Ex hoc enim quod Christus resurrexit a mortuis, no qualitercunq;, sed
resurrexit factus primitiae dormientium,hinc sequitur ex resurrectione Christi resurrectio mortuoru m. Primi tis enim relati sunt ad ea quoru sunt primitiae. Et appellatur Christus resurges primus dormientium,eo quod primus resurrexit ad vita immortale.Lazarus enim de reliqui prius resuscitati surrexerui ad vita
mortalem. Illi quoq; de quibus Mattha ubiici in multa corpo
ra sanctorum qui dormierant surrexerui,no ante Christum iu rexerat,sed Christi resurrectionem subsecuti sunt:Vt ibidem d clarauimus.Quandoquidem per homine mors Ne sine ratione affirmatum appareat quod Christus resurrexit factus primitiae probat hoc ratione: Et per hominem resurrectio merisorum. Ratio satis quadrat,ut quia vis hominis in malo tanta fuit,ut inferret mortem uniuerso generi humano,peccante primo parente, par
quoque est,ut redintegretur genus humaam,ut non minor sit
386쪽
vis hominis ad vitam generis humani qua fuerit ad morte eiu ndem: alioquin no redintegrasset deus hominem. Et sicut. pro, icut enim,in Adam omnes moriuntur ta er in Chri L o omnes vivificabuntur. Ecce ratio & explicatio simul quare per hominem oporteat esse resurrectionem mortuoru,quum per hominem fuerit mors. quia in Christo reparatio est bonorum omnium quae per peccatum Ade perdita fuerunt .Et quemadmodum no ipse solus Adam mortuus est, sed omnes ob peccatu ipsius mortui sunt: ita Christus non resurrexit sibi ipsi solum,sed per resurrectione eius omnes vivificabuntur vita corporali,quam omnes perdiderunt propter peccatum Adar.Non enim peccatum Adar potentius est ad hoc ut omnes moriamur,quam resurrectio Christi ad hoc ut
Omnes corpore vivamus:quod erit per resurrectionem. que autem rusuo ordine. Dixerat quod omnes vivificabuntur: ne
hoc aequaliter intelligeretur dicit quod unusquisque vivificabitur in uro ordine. Et quantu subiuncta pandunt,sermo est de ordine temporis. Et est sensus quod unusquisque vivificabitur tepore congruo statui sui ordinis.Tres siquidem ordines resurgentium tempore non eodem subiungit. Et dixit huiusmodi succersionis ordinem ad declarandam rationem temporis medij inter primitias & uniuersitatem fructuum seu frugum, inter resurrectionem Christi & resurrectionem omnium hominum. Ratio enim tangitur in hoc quod rationi congruit seruari ordinem,ut unusquisque tunc resurgat quando congruit statui ordinis eius. Primitiac Minus. Ecce primus ordo in quo cum ipso surrexerui multa corpora sanctorum qui dormierant,ad quem etiam ordinem spectare pie credimus resurrectionem beatae Mariae viretinis. Me is quis ni Clim i qui in aduentis elio crediderunt.Legendum est, 'Deinde ii qui sunt Chrisi in aduentu ipsius. Hoc est iusti,ad differentiam eorum qui sunt Christi in hac vita professione Christiana,sed non sunt Christi in aduentu ipsius,quum scilicet
Christus venit ad discutiendum facta eorum: quia tunc no inueniuntur Christi, sed suimet, sed diaboli. Et hic est secundus ordo. Deinde finis. Ecce tertius ordo, in quo resurgent etiam iniussi. Et tuc erit finis uniuersalis,quem describit a duabus actionibusCbristi praeexigentibus multum tempus inter primitias & vni
uersitatem fructuum oportere intercedere: ut clare pateat ratio intermedii temporis. Altera est, sinum tra erit regnum deo in
patri. Christum tradere regnum deo I pMi,est Christum ex vi sui meriti perficere tunc membi a regni sui in ea dispositione qua
387쪽
qua & sit & appareat in omnibus deu regnare in illis: hoc enim tunc primu erit, quu perfecta erit resurrectio mortuom: & omnes tam secundum anima quam secundum corpus sic erunt dinpositi,ut & in iis quae secundu animam, de in iis quae secundum corpus sunt,& resnet deus & appareat deu regnare in illis. Hoc est enim Christu hominem tradere regnu deo & patri proprio, Pro quanto haec non merito pure humano,sed ex vi filialis hyopostasis efficiet. Quum euacuaverit omnem principatis potestatemerminutem.Ecce altera Christi actio,abolere omnem principatum,omnem potestatem,& omnem potentiam.Virtus enim potentiam hoe in loco significat. Et siue intelligatur de magistratibus angelicis,sive de magistratibus ecclesiasticis seu humanis, Iiteratis thnsus est quod quu erit finis tollet Christus omnes magistratus qui modo sunt ad regimen humani generis. Ita P duo
faciet:& assignabit regnu deo,& tollet omne regi me quod modo est.Concludit autem omne regimen in his tribus trincipatu potestate&potentia:vt intelligamus& supremos& medios Aeinfimos magistratus auferendos,comprehendendo etiam ministros exequentes publica potestate, appellatos potentiam tan- qua nihil aliud habeant magistratus nisi quod polliunt. Oportet aut e. pro,na oportet,ills regnare donec ponat omnes luimicossub pedibussi u.Ratione reddit temporis medi j inter Christu immortalem primitias,& finem descriptu a duabus Christi actionibus. Et consistit ratio in hoc quod oportet Christum regnare donec subiiciat de destruat omnes inimicos suos. Et signi licitur per regnare exercere ut rege decet regni regi me. Ita quod sensus est, quia oportet illum,Christum hominem ,humano more exercere regni regi me id est disponere de regno,donec subiiciat omnia. Hinc enim habetur in primis op oportuit Christu resurgere ut primitias, alioquin no regnaret ipse homo: unde & tuc dixit. data est mihi omnis potestas in caeso & in terra. Habetur secudo quod oportet mediu intercedere tempus donec ponat inimicos
suos,&c. inter resuriectionem eius oc resurrectione reliquoru:
alioqui tepus finis & te pus quo proficit Christi regnu confunderentur: luonia durate donec,est lepus profectus ,& resurrectio generalis est lepus finis. Habetur tertio quod durate donec, tempus est profectus regni Christima ponere inimicos sub propriis pedibus continet etiam couersione inimicoru ad ipsius deuotione,ac subiectione muniaria. Habetur quarto quod durante do nec,oportet esse principatus & potestates & potetias:hoc est, uniuersos
388쪽
uet sos magistratus in regno Christi, per quos Christus exercet
ad prosectu regni, regni regimen: de hoc donec copleto,aboleis bit oes magistratus,& assignabit regnu deo.z Dicit aute opor tet necessitate diuinae diffinitionis, qua inserta psalmi partic la insinuat utendo prophetia Dauidis donec ponat.Omnes inimicos.Significanterq; dicit oes,ut nullum excludamus inimicu tam poenalem qrationale:& iniusti qui inuiti subiiciuntur & trans. euntes ad iustitiam qui voluntarie subiici utur, coprehendantur. Oes enim Eoies inimicos esse Christi alibi Paulus manifestata dices ad Ro. s.comendat aut charitatem suam Deus, i, ouu adhuc inimici essemus,&c. Et dicit sub pedibus suis: hoc est plenissime subiiciat sibi oes inimicos: nunc enim quanuis Oia subiecta sint eius potestati,no tamen erga oia exequitur eaque sunt suae potestatis sed paulatim exequitur:istos saluando,illos damnando, nunc haec,nuc illa faciendo. Persecta aute executio no erit nisi in fine.Propter quod & subditur. Nomyi-.pro,nouissima,ame Miι- mica destruetur mora.Ne ambigeres quado perfecta pficietur sv lectio plena oinmu inimicorii, declarat 9, nouissimus inimicus destruetur mors,quod erit in resurrectione mortuoru, tuc enim mors destruetur. Quet inter inimicos Christi numeratur,tu quia etiam Christu invasit: tum quia inebra eius electos sicilicet dc uniuersos holes fratres eius secundu carne occupat. Locatur aut nouissima inter inimicos:quonia vere vltimus fuit Christi,ultimus est omniu electom,vltimus est ipsoru hoim inimcus inter inimicos praesentis vitae.Reliqui siquide inimici siue daemones, siue holes.siue aegritudines,dolores,tormet siue peccata prius nos aggrediutur, mors postremus est hostis. Omnia eni ubiecte Isb pedibm eiu pro, suis. Quod dixerat de omnibus inimicis ex uno psalmo extendit ad omnia ex alio psalmo: Vt intelligamustum non esse extortam expositione intelligere morte inimicos
Christi:tum no desinere regnu Christi copleto tali regi mine regni more humano p magistratus, sed tuc maxime ola subiecta, non qualitercuque, sed sub pedibus,hoc est plenissima executione subiecta fore Christo homini. Qu.m aute dicat omnia subiecta sunt ei, sine dubio praeter eum quisubiecit ei omnia.Declarat statum finalem qualis erit dixerat enim deinde finis ne aliquid propositorsi remaneat non manifestu:& quia prius descripsit actiones duas Christi in fine modo describit ipsum statii Christi finalem,& incipit ab hoc in omnia absque ulla exceptione intelliguntur
subiecta Christo ad .Et apposuit praeter ipsum deum qui sub-
389쪽
iecit,non ut hoc quasi dubium excluderet quu hoc non possis verti in dubium sed ut ipsius solius dei exceptione explicata,r liqua omnia absq; exceptioe aliqua intelligamus subiecta Christo: ne 1ntelligeres de omnibus sensibilibus tantu. Quum aurem subiecta suerint illi omnia. secundum plenissimam executionem. Tunc er ipse diu, subiectus erit .Quatenus homo. Ni quisobiecit pbi omnia. hoc est deo.Tunc autem erit subiectus , noni tunc incipiat subiici deo, sed quia tunc incipiet nouo modo subiici deo. Nam usq; ad illud tunc filius homo subiicitur deo ut proficiens
in regno: extunc autem & usque in aeternum erit subiectus deo, ut de perfecto regno gratias agens deo. Vt sit Lus omnia. hoc est omnium euidens ratio.In omnibus. non in aliquibus tantum:hoc est regnii dei, hoc est regnare deum,hoe est vile assignatum re
num deo .es Vbi erudite lector perpendere potes in hae Pauli
octrina prius oportere regnare Christum hominem tanquam humano more per diuersos magistratus & angelicos & ecclesiasticos ad profectu sui regni:& hoc regnare extenditur usque ad uniuersale iudicium,in quo erit resurrectio generalis,&c. Deici deerit regnum' det,quando deus erit omnia in omnibus, quando Christo plenissime erunt omnia subiecta ,& ipse nouo modo deo subiectus erit. Alioquin q id facient qui bapti antur pinmortuu Completa ratione sumpta ex resurrectione Christi adprobandum resiurrectionem mortuorum, adiungit Paulus alia ad idem rationem sumptam ex aliis etiam in euangelio contentis. Haec enim ratio ex baptismo sumpta est, que stat in euagelio cotineri. Et hoc quod dicit pro mortuis,perinde est,ac si diriglat agetes mortuos,repraesentates mortuos. In hoc enim P merguntur sub aqua,mortuos agunt:& in hoc op ad hoc mer rurVt emergant,agunt mortuoru resurrectione. Et similiter in hoc quod profitentur se mortuos mundo,agunt mortuos: & in hocs ad hoc profitentur se mortuos ut transeant in nouitate vita
profitentia r resurrectionem mortuorum.Si omnino mortui non re
jurgunt,ut quid Cr baptiῖantur pro illis Dixerat quid facient in futura vita,explicat modo quod decepti vane baptizantur pro illis: hoc est agentes illos,hoc est mortuos resurrecturos.si mortui non resurgunt. Nec hoc eget expositione:quia clare constat baptismi vanitas, si mortuorum resurrectio non est. Vt quid nos periclitamur omni hora Quasi dicat frustra, si mortui no resurgut.Et haec quo Q; ratio ex euagelio sumpta est quonia dominus exposuit discipulos euangelizantes continuis periculis.Et in tel-
390쪽
lige haec tam de baptismi quam de periculoru vanitate in sensit ante dictoici licet de nobisipsis, de hominibus non de parte nostri quae est anima. Essent enim haec omnia vana quatum ad salutem & vitam nostra qui sumus homines no anime,qui sumus substantii corporeae sensitiuar, non substantiae spirituales .Quot die morare propter vestram gloriam fatres. Legendum est, Quotidie morior per gloriationem nostram quam habeo in Christi Iesis domino n stiro. Post rationes ex contentis in euangelio, adiungit exempla propria .Et iurantis est sermo iste. Iurat Paulus per gloriatione.&e. quod quotidie moritur. Quum dixit ci, periclitamur omni hora, non adhibuit iura metum quia pericula exterius cognosci poterant: quum aute adiungit quod quotidie moritur interna passione quae exterius no apparet,quae potest fingi, cuius solus deus est testis adhibet iuramentum. Iurat aute per rem sibi valdectaram& deo gratam,videlicet per gloriatione quam habet in Christo de bono supererogationis, de qua superius dixerat,
satius est mihi mori quam ut gloriatione mea aliquis evacuet. Et dicit nostram , eo φ charitas omnia comunia reddit unde devmioque dixit, & habeo & nostram: ut intelligamus P propria com unica t gloriationem. Si secundum hominem ad bestiara pugnaui Ephesi interrogatiue legendum est,ad significandam negati nem: videlicetu, non secundum hominem, sed secundum Christum, no humana sed diuina ratione pugnaui ab bestias Ephesi: hoc est pugnae ferarum expositus sum apud Ephesum. Quando res haec gesta fuerit nescitvrmultibi enim legitur nisi hie, Paula expositum fuisse vorandum a seris: ut de multis aliis sanctis in
eoru gestis legitur.Quid mihi predesis mortui non resurrunt' quasi
dicat nihil.Et nota mihi. Iraducemium bιbamus, αε enim mori mur. pro, morimur. Ex Ese .ca.22. sumpta sunt haec verba, quibus
seductores Christianorum utebantur ut fruerentur huius vitae bonis,quia morimur nuquam rediuiui futuri. Et inducit in hae
materia hanc erroneam sententiam,tum ut resurrectionem o tuoru ex hac carnali sententia,utpote contraria,confirmer,tum
vi moneat Corinthios ut caueat ab huiusmodi colloquiis, utpote contra fidem resurrectionis mortuorum. Nolitese luci, ab huiusmodi carnalibus colloquiis. Corrumpunt bonos mores colloquia mala. Carmen est Menandri. Non dedignatur Paulus uti Menandri carmine ad monitione sanctam.Vnde apparet ci, sententia illa manducemus & bibamus, cras enim moriemur versa batur in ore multorum,uelutprouerbium. Et propterea Paulus