장음표시 사용
741쪽
tuis in mim δε sempim es ingloria. Et dicu tur haec a Paulo tum ad manifestandam illam particulam domo dei,& particulam de con et ut consessione omnium istorum pateat quod dixerat di consesse. Tum ad explicandum deum patremfamilias erga quem est pietas ecclesiae. Dixerat enim cp ecclesia est magnum, mysterium pietatis. et Manifestat autem modo ipsum deum sub ratione patrisfamilias. Dixerat enim, in domo Dei. Et vere hic paterfamilias describitur dicendo: Deus manifestatus est in carne tum,quum verbum caro factum est, & coruscauit tot miraculis vivens in carne mortali: tum in resurrectione manifestatus est in carne immortali. secundum utruque nanque
statum deus manifestatus est in carne. Et hoc est primum quod colit pietas ecclesiae in domo dei patrisfamilias: quoniam per hoc deus factus est paterfamilias, per hoc factus est eiusdem naturae nobileum,communicans nobiscum et iam in carne. Ium
catus est inspiritu. Si miraris deum iustificatum esse, recole dictu esse deo antequam manifestaretur in carne,iustificeris in sermonibus tuis. Multo ergo magis postquam manifestatus est in carne,dici de eo potest, iustificatus est in spiritu. Et est sensus quod in spiritu sancto,quem dedit discspulis &eonsequenter aliis,i stificatus est a calumniis Iudaeorum& aliorum qui crucifixei ut di persecuti sunt eum. Vnde in die Pentecostes apud ipsosmet qui crucifixerant eum linguis clamando crucifige, incoepit iustificari: ut patet in Actis Apostolorum.Et nihilominus adhuc mortalis iustificatus est in spiritu vitae,operum, ac doctrinae ab Obiectionibus Iudaeorum. Visus est angelu. Deus in carne, & militer deus in spiritu, ab hominibus credi potuit: non autem visus est hominibus. Ab angelis autem beatis visus est. Et i seruit hoc, ad afferendum testimonium angelicum de nostro patresamilias. Et hoc verificatum est de deo in utroque statu, carnis passibilis Sc impasiibilis. Tradica estgentibus. Ecce domus dei comprehendens gentes. Creditu, si in mundo. Ecce latia ludo domus dei,coprehendens uniuersum mundum. As mptus est inguria. ut manifeste intelligamus patremfamilias domus
ecclesiasticae regnare gloriosum in gloria, ad quam assumptus est in die astensionis. Haec sunt beneficia patrisfamilias,erga uem est pietas ecclesiae. Et simul perpende quod dixerat,& conesse explicatum a carne,a spiritu ,ab angelisis gentibus,2 mundo,a gloria ccclesti. CAPYT
742쪽
Sτiritus autem manifes e. pro,ioquibiliter, dicit. Tractat illam particulam,de fide non ficta. Et dicit quod spiritus sanctus non obstu re, ed loquendo ut possit intelbgi dicit haec subum-
discedent quidam a fide. Praemonemur, ut iacula praeitici minus serrant.Attendentesθιritιbus erroris pro, erroneis. Spiritus Christi,
est spiritus veritatis: spiritus autem illi,sunt spii itus a vero err tes. Quales sunt omnes spiritus hereticos una. Omnium enim hereticorum spiritus a vero declinant.& errant hae atque illac. Et ilo DDm daemoniorum. Spiritus haereticorum pinsit ab errore, docti inas vero a daemonus:ad significandum quod doctrinae talium homitium non tam sunt doctrinae hominum,quam dinmoniorum. Ipsos nata lue homines appellat daemonia: eo quod
ossicio sunt daemonia,eo quod discipuli sunt & imitatores dς moniorum .Et ut clare percipias quod huiusmodi haereticos nominat daemonia lubiungit de elidem. In hypocris loquentium mendacium. pro,insimulatione 66iloquorum. Ubi duas coditiones eorundem iungit:& quod falsum loquuntur, & non ignoranter, sed potest ad similitudinem indelebilis notae quae ex cauterio facta est in hominibus seu iumentis, ut significetur conscientiam h rum cauterio diaboli penetratam vile, ut indelebiliter eandem
retineant conscientiam, ut nulla sit spes emendationis eorum. Est enim sermo de haeresiarchis,de capitibus eorum. Prohibe rium nubere. Depictas magistris errorum, describuntur eorundem praecepta circa nuptias & ciboS. Et quo ad nuptias, dicitur prohibentium nubere: quo ad cibos vero, Iubeniti.m abstinere a cibis. Vtrunque praeceptum dicitur cile Mailichaeorum. ἁ-sdem creauit. Contra praeceptum abstinentiae a cibis,asteri Paulus rationem ex institutione diuina. Ad percipiendum o mg tiarum asione iactibus . iis qui cogitenerunt Hrιtatem,qMia, Pro, quod, omnis creatura deι bona nibu re ciendum quos cum grariarum actione 'rcipitur. Ne quaereres, ubi habetur quod deus creauit omnia ad percipiedum cum gratiarum actione:declarat
Paulus quod in hoc ipso quod omnis creatura dei mund a in secundum se,& quod nullius usus illicitus est, si cum gratiarum actione fit, habetur quod Deus creauit omnia comestibilia
743쪽
dem scilicet quod omnis creatura dei bona est tanquam manifestum relinquit. Alterum vero spectans ad usum probat redis dendo rationem. Sauritificatur enim per verbum dei m orationem.
pro, intercessionem. Propter Iudaeos videtur hoc dicere: apud quos cibi aliqui erant immundi quo ad usu ni. Aduersus siquidehoe dicit quod mundificatur usus ciborum qui reputantur immundi,per verbum dei quo utimur benedicendo ipsos,& perintercessionem. Radix unde verbsi dei mundificat,significatur intereessio hoc est meditatio Chri sti inter legem & non disice
nentes inter cibo . Et extendit ad legalem prohibitione sermonem suum Paulus: eoa, conueniunt quoad hoc in materia prγcepti, han etici & Iud .m sectatores legis: sum utrique iubent abstinere ἱ cibis quibusdam .' proponensfatribu .pro, haec admonens fratres. bonineris misister Christi Ipro,enutries,
ruerbis Mei bonae doctrinae quam a Fecut- es. Undique comendat officium admone si fratres de praedictis, tum ex parte offici j r Iati ad Christu : tum ex parte officij relati ad rem dicta quo ad
auditores: mani mando nutritionem animarum in fide & na doctrina. Quod autem dicitur, quam assecutus es, non plene explicat textum Gi cum significantem,quam hucusque securus es. Inepti . pro prophanas.autem Cr anilis fabula/ deuita .Fabellas aduersus religionem, aniles appellat: quoniam simile; sunt fabellis quas anus narrant pueri s ero autem telis.m ad pietatem. Tractat illam particulam , coscientia bona. Et inchoat officium conscientiae bonae a pietate: quae cultum ac officium exhibet parentibus,sanguine iunctis,patriae eiusque benetiolis.mm corporalis exercitatio ad mo licum utilis 6LNO vituperat eorporale exercitium,sed praeponit illi pietatem. Et bare intellige eomparando bare secundum propria genera. nam secus est si secundum chari
tatem imperantem, aut secundum Occurrentem articulum necessitatis Oparatio fieret. Ex maiori nanque necessitate si proueniret corporalis exercitatio, utilior esset quam pietas ex minore charitate. & similiter in articulo necessitatis vrgetis ad is iunium seu aliquid huiusmodi corporale, utilior esset corporalis exercitatio quam pietas. Sed haec sunt per accidens. nam secundum genus proprium eorporalis exercitatio in ieiuniis & abstinentiis, peregrinationibus, ciliciis,& huiusmodi, ad modicum utilis est: quia tantum valet ad domandum corpus proprium. σietas aute ad Omnia utilis est Officia pietatis erga ecclesiis membra,& cultus erga patremfamilias domus quae est Gelasia, sunt utilia
744쪽
utilia ad omnia, tam teporalia quam spiritualia Vnde hoema
nifestat subiungendo, promissionem. pro promissiones, hahms THis quae nnne est futura. Ex hoc ipso qubd in lege diuina m p
cepto pietatis honora patre tuum & matrem tuam adiungitur promissio vitae praesentis & futurae,manitestat Palus quod pietas ex suo genere ad omnia utilis est. Interpretatur autem Paulus verba legis partim ad literam,& partim mystice.& propterea pluraliter dicit promissiones δε utriusque vite meminit. In Exodo nanque dicitur. ut sis Iongaeuus super terram uuam dominus deus tuus dabit tibi. Paulus verδ etiam mystice terram promissionis coelestem patriam interpretatur,& pr pterea dicit vitae praesentis & suturae.E Ne hine arguas inferen Io abstinentiam & ieiunia inutilia esse ad vitam aeternam. lumniam hoc hinc non habetur: sicut nec habetur reliqua virtutum opera inutilia esse ad vitam aeternam.Tantum hinc habetur speciale priuilegium pietatis, quod in illius praecepto explicatur promissio utriusque vitae. cum hoc enim priu1legio stat & res quarum virtutum opera inter quae est exercitatio abstinentiae
Orporalis meritoria esse vitae aeternae. sis At si quetris cur pietas donata est hoc priuilegio.ratio est quia pietas ad faciendum auteti bonum tendit, quod diuini offici j est maxime imitatiuum& homini dissicite: quum naturaliter no inclinetur nisi ad proprium bonum. Fidelis sm- σ omni acceptione dignin. Ad declarandum quod ipse interpretatus fuerat videlicet & futurae adiungit quod sermo iste dicens quod pietas babet promissionem vitae futurae,est sermo fidelis & omni aeceptione dignus. Et his ab experientia in seipsis manifestat, subiungendo, In hoc enim. Deficit. Et laboramus, oe mal dicimur. hoc est,nam ad hoc piet tis opus & laboramus assidue,& maledictis assicimur. amas G
saluator omnium hominum, maxime Metium. Ab experientia qua sustinentium proprios labores, tum maledicta, exercendo eanuae pietatis sunt,manifestat promissionem vitae laturae: ex eo quod haec omnia procedunt ex spe in deo vivente quod sal turus est omnes homines ,praecipue fideles. In vita futura saluabit deus omnes homines quo ad vitam corporis sustitando omnes. maxime autem saluabit fideles: quoniam suscitabit eos ad vitam felicem. Haec est res sperata, de qua dicat ' sperauimus in deo vivente qui est saluator,&c. pro qua & laboramus & maledicimur. acando pietati ecclesiasticae. Tracte hac γ doce. doce
745쪽
ut sciant: praecipe, ut imitentur. Omo adolescentiam. proam uentu tem,tuam contemnat. hoc est,sic te habe ut nemo contemnat aetatem iuuentutis tuae.Vnde Sc statim aduersatiue subiungit: se loempiam ε' ιbum tu verbo. hoc est,in loquendo. In eo defatione u charitate. Praecipit Paulus ut locutio sit exemplaris,conue
Pio fit exemplaris,dilectio sit exemplaris. Et preter haec adiungre tria alia. Quorum primum deficit in textu Latino: videlicet, Instirito,infide n eastitate. In spiritualibus, in iis quae sunt fidei& in corporis castitate, prccipit etiam Timotheo ut exhibeat se exemplum fidelium. Et hae sunt partes,ex quibus emici debet ut
nemo eius iuuentutem contemnat. Multo magis hae partes in praelato prouectae aetatis emcient ut non despiciatur. Dum venio attende lectioni. ad pascendum teipsum. Exhortati,ni. aliorum ad hona opera. Et doctrinae. superfluit &.non solum exhortare, sed doce alios ea qui sunt Lacrarum stripturarum. --e -- nam qua. pro,donum quod, in te est: qua data. pro,quod datum. astiυιper proth tiam cum impositisne manuum pora terii.Episcopalem gradum a ppellat donum datum Timotheo duplici concurrente eausa. Altera est prophetia, quod futurus emet episcopus. a quo autem fuerit facta haec prophetia seu cui fuerit reuelata. Icriptum non est simile quid in primo capitulo dixerat, secundum praecedentes ad te prophetias. es Altera est impositio manuum presbyterii: hoc est ossici j presbyteratus: ad significanis
dum impositionem non me humanae manus, sed manus sacrae.
manus sacerdotalis ossici j. Et dicit pluraliter manuum presb teris, forte ad significandum plurium sacerdotum concursum. nebant siquidem episcopi per impositionem manuum, sicut de
Bodie fiunt. Haec meditare. pro,exerce. Dixerat praeceptum negatiuum,ne neglexeris: adiungit modo amrmativum,ham exerce Et pronomen haec, monstrat tria antedicta episcopi ossicia: legere exhortari,& docere. InbAesta, in eam tum manifeIlus sito bin. pro,in omnibus. Fructus consequens suapte natura ex- plicatur.Nec hic fructus vacat salute aliorum. unde tibiidis indoctrina. Adiungit ut sic attendat saluti aliorum, ut simul incumbat propriae saluti. Insta. pro,persiste, inissu. virisque: scilicet quae sunt ad salutem tuam & aliorsi. me enim faciens. Attentionem ad utraque demostrae pronomen hoc. Et teipsum cluum
746쪽
SEnierem ne inerepaveris, sed obsecra. pro, exhortare, ut patrem. Nomen aetatis esse hoc in loco seniore ex aliis aetatibus su iunctis apparet. Et propter alioru aetates subluctas, magis quadrare videtur exhortare quam obsecra: quonia ad omnes subsequentes idem verbu refertur. a Peccantem itaque senem mandat Paulus non increpandum,sed exhortandum: ut veluti fili ad utatur in eum reueretia: sic enim facilius corrigitur senex. Iuu Mes ut tres anm ut matres uuenc law visorores. Repete exhortare.In omni castitate hoc opus suit addere in exhortatione iuvem euiarum propter periculum aetatis. Et dicit in omni . ut sit calliatas in oculis, in gestibus, in verbis,&c. Las Mnora. Honorem
in scripturis sacris reserri non solum ad ossicia, sed etia ad subi dia,docet dominus,exponedo preceptum bonora parentes tuos de subuentione.Nec ambigendum est utruque hic comprehengi verum sub ratione honoris praeceptum datur: quoniam h nor per se exhibendus est,subuentio autem per accidens: vide. licet si sunt indigentes.C Uiduis autem honorem exhibendum iubet, non omnibus, sed qua vere mi sua sunt. Et est adverbium vere tam hic quam in sequentibus similibus. Quas autem vere
intelligat viduas ipsemet explicabit ex duplici disserentia: altera penes naturalia: altera penes voluntaria. Vnde a naturali ne-eessitudine inchoans dicit,si qua autem νidua filios aut neptus I et Pi ima differentia inter viduas tangitur consistens in hoe pali uua vidua est quq babet vinculum naturalis necessitudinis cafilii, aut nepotibus hoc est, filiis filiorum aliqua autem ea rethuiusmodi vinculo. Et de habente huiusmodi vinculum subiun-
mutuam licem reddere parentibu . Dicendo discant , manifeste loquitur de filiis & nepotibus.Dicendo primum signiscat quod vidua non plus recipiatur ad professionem vidualem quam liiij seu nepotes didicerint curam habere domus & mutuam vicem
hine impeditur ad vacandum diuinis & ecclesiae, quibus vacabant pro sessae viduitatem.Tales enim viduae quantiis forte asse ctu sint vere viduae,quia tamen alligatae sunt curae filiorum,non sunt recipiendae ad prosesisionem vidualem. donee lilii seu n oeses discant domum suam regere, & mutuam vicem reddere
747쪽
arentibus habendo curam parentu quale parentes habuerunte eis:hoe est, io nec fit s habeant curam viduae.ut sic vidua exopta ab omni cura domestica possit profiteri statum viduale ad vacandu diuinis hospitibus,& aliis misericordiae operibus. merium.Deficiunt duae dictiones, Bonum O. acceptum est cora deo. Ne
vidua talis aegre ferat dilationem professionis. explicat Paulus huiusmodi dilationem bonam esse in se dc grata deo: quoniam innititur necessariae pietati. sina aute vere vidua est. Ossicia eius quae vere est vidua describit, tum ad declarandum quod dixerat vere viduae sunt tum ad explicandum in passibilitatem vidui habentis euram nepotum ac filiorum ad officia vere viduo Et desolatassuret.prociperauit in deum. pro,in deo,cr instet. pro, de persistit in obseerationibus cr orationium nocte O die.Ecce duo officia vere viduae. tum-desolata locauit spem sua in deo non in futuro coniuge,non in diuitiis Sc reliquis Quae mundi sentitum quod tepus omne occupat orationibus de omeerationibus.quod non potest facere vidua alligata eurae filiorum minorum. Nam qua in gelistis es, vinens mortua est. Alteram tangit differentiam viduarum penes voluntaria. E regione siquidem ad persisterem die ae nocte in orationibus,describit eam quae deliciis vacat. Et de hae dieit φ vivens mortua est: hoc est, utrique subi acet eo nistrario. nam & vivit statu,mortua est aute opere.Ita quod quatenus vidua,mostruosa est.nam dc uiuit 8e mortua est. vivit nomine I statu viduata mortua est earens operibus vidua rum. Et taetraecipe ut irreprehensibiles sint.Ne parui fieret huiusmodi mors de vita subiugit hoc spectare ad reprehesibilitate viduarii. Et propteream adat Timotheo, ut praecipiat viduas abstinere a delietis,ut irreprehensibiles sint Ii quis a te suorum Cr maxime δε-- piorum curam non habet. pro,si quis autem suis Se maxime domesticis non prouider se iugauit, est infideli deterior. Relatiuum quis,quanuis Graxe anceps sit ad masculinum & foemininu,&propterea legi possit si qua,referendo viduam na de viduis est sermo & sic legendum erediderim tu propter subiuncta de onficiis viduaru,tum propter praecedentia de officio viduae habentis filios. de quo quum dixisset, hoc enim bonsi de acceptum esteoram deo ne putaretur illud sic esse bonum gratumque deo et, etiam profiteri viduitate esset bonii explicat modo quod esset magnum facinus fateor tamen quod si relatiuum eomunis generis haberemus,magis quadraret: vi ex uniuersali ea none c&muni utrique sexui monstraretur quantum crime est non pro
748쪽
dere filiis de nepotibus . in cuius sig:iam no loquitur cano de si his aut nepotibus,sed uniuersalissime de suis, praeponedo d, mesticos. Q Quod aute dicit fide negauit, ad exaggelationem sceleris dicitur. Id verificatur,quia fidem negauit facto Quod vero subiungitur , est infideli deterior, extolitione non indigo: quia manifestum est,n a m infideles pio uident suis hoc est, spectani
bus ad se.& maxime domesticis. Vidua euatur non minusseo-mma annorom.Di Serat. Viduas honora, quae vere uiduae sunt: de descripserat eas, quae vere sunt viduae, sc quae mortuae viduae,3
quae impeditae ad tempus,declarat modo quae inter vere viduas praehonoranda sit,quae eligenda sit in caput viduaru. Et multas exigit conditiones. 'rum prima est aetatis. Et haec latae aet tis exactio manifestat quod de sectionis capite est sermo. Quasserit uniis viri uxor. Castitatis muliebris decor est postprinisi virum non nupsisse, Inoperas stanis ustinaeninm Labes. Non dicit
testes, sed testimonium sui habens in ipsis operibus bonis. Et quae sint illa bona opera explicat,subiungendo,Solios Huca L Ititellige de ea,quae habuit filios.Si enim filios neglexisset, malum haberetur de ea testimonium.Si bsitio recepit. Hospitalitas mannum est testimonium charitatis. Sisanctorum pesses timi. Pecmes ib*nt praedicatores & Euangelici viri quos Paulus sanctos, hoe est, mundos appellat quorum pedes lauare tunc consueuerant viduae, aut recipientes eos hospitio: aut si alibi hospitabantur,illue veniebant ad lauandum eorum pedes. si tritolomnem patientibussubministrami. Et boς est aliud misericordiae opus, subuenire asilictis. Et demum,si omne vin bonum s-Uoc ιε.pro,secuta, est. Ne per singula moraretur uniuersaliter, si b-dit, si omne opus bonum est secuta, saciendo, procurando,&e. Et in his officiis perspicere potes quae sunt officia vere viduarurelative ad homines. nam relative ad seipsas descripserat abiiciedas delicias:& relative ad deam, quos persistit in orationibus & obsecrationibus die ac nocta. Mobsienuores. pro, iuniores,autem viguas erita. Post impedimentum temporale videlicet quod vidua habet filios aut nepotes educandos impedimentum aliud matut edocet,aetatis scilicet iuuenilis. Quam vitand am dicit quo ad prose sionem viduitatis st.: tus. Non dicit differendam eise probes ionem sicut dixerat de habente filios sed absolute dicit deuita. Ex ratione subdit, si uis enim luxuria-MDerint inci isto. Supei fiuit in ,& iuxta ter tum Graecum genia
tici est e Ius Christo. sumitur luxuriari Proprie Pro lupe
749쪽
euo usu.rt dist,quum enim luxuriatae fuerint Chri stI.no quod super qui tales vere suerint Christi,sed quod usae sunt Christo insuperfluitatibus. Significatur enim ad litera quod quum in supersultatibus usae suerint viduali velo Christi , tune Nulere ,οἰunt. Haec est itaque vera ratio repellendi iuuenculas viduas a professione viduali. quia quum vis suerint aliquanto tempore velo Christi in supersivitatibus, mutant voluntatem, & volunt nubere. Habentes damnationem. pro,iudicium,quia primam fidem irritam Merunt.pro,abiecerunt. Tria proposuerat, sci licet deuita, quum luxu riatae fuerint, & volunt nubere. Et retrogrado
ordine illa explanat,dicendo quod nubedo incurrunt iudicium Iustae damnationis, eo quod repulerunt primam fidem. Manifestan t autem subiuncta de eisdem volo igitur iuniores nub re quod non est sermo de fide primi eoniugis absolute,sed de eadem firmata professione viduitatis. haec est enim prima fides euius obiectione incurrui iudicium. Et hinc sumitur quod profitebantur viduitatem voto in manu Episcopi.& a tali voto vitandas adolescentiores viduas Paulus censet propter perieulum instabilitatis: quia postea volunt nubere. Simul autem otio is di ut eircuire domos. Declarat luxuriatae fuerint Christi ,expli- eando in quibus eonsistit buiusmodi superfluitas utendo Chri sto in hii iusmodi superfluitatibus. Et primum supputat otiose circuire domos. Coniicitur hine quod officium vere viduarum quae erant professae viduitatem, erat ire per domos,non otiose.
sed pietatis eausa.& propterea dicit Paulus quod harum exeplo
istae adolestentiores viduae discunt circumire domos,non tamepie,sed otiose. Et hic est primus luxus. Non solum. Deest, autem, otiosased γ ν ἀομ. pro,nugaces curiose oquentes, qua non oportet. Ecce multitudo luxuum in nugis de curiositate,& quod
peius inj in verbis indecentibus. hoc est enim uti Christo insuperfluitatibus. Volo autem. pro,igitur,tuniores nubere . clarat
illam particulam deuita: inserenao ad euitandum tum periculum damnationis earum tum huiusmodi luxus,quod no admittantur ad prosessione viduitatis, sed nubant.& hine, ut dictu est, manifeste patet licite nubebant ante professione viduitatis. Filios preereare .Et hine manifeste patet s de iunioribus vere iu-ureulis loquitur,no de iuniorib',id est,minoribus sexagenariis. nam de illis non fuisset dictum, filios procreare. aire amilias esse. pro,samiliam administrare. Et hoc contra otium & discuriam. Nudammasionem dare aduersario malu Ii 'ratia. Dabatur
750쪽
oceasso maledicedi murmurandi, ae detrahendi .ex discursu limuencularum viduaru per domos.& propterea ad hoc euitandudicit quod tales iuuenculta nullam occasionem dent aduersario siue Gentili ,siue Christiano aduersanti maledicetiae. Iam enim quadam eonuersasunt retra. Loco harum trium dictionum comueris sunt retro legendum est, Tefluxerunt post Satana m. Ecce effectus manifestas non solum periculum, sed casum quarundatalium,& simul occasionem datam maledicenti Et ex hoc te tu apparet quM ante hanc pauli inhibitione admittebatur iuniores vidus ad professionem vidua te,& sequebantur huiusmodi inc5uenientia prae atquibus cognitis Paulus inhibuit huiusmodi iuueculas viduas admitti ad prosessionem viduitatis. Didicit ab experientia Paulus non coducete illis iuueculis viduis,nec conducere ecclesie huiusmodi prosessione.Vtinam h die disceremus ab huiusmodi experietiis an prosint iuuenilis mtatis utriusque sexus personarum solennia vota tum sacrorum ordinum,tum religionum. Siquumetis. Desunt hic quatuor dictiones. sut si quasdelis babet viduas,subministret His vl.pro,&. mauetur ecelsia: uti sque vere vidua sunt fossiciat. Hactenus de spiritualies circa viduas locutus fuerat in specie multa instruendo: modo teporalibus subuetionibus instruit distinguedo inter viduas vere desolatas,& vere.viduas no desolatas. Et no desblatas appellat illas quae habet suos iam Christianos, vere aute viduas hoc est desolatas appellat quarum sui aut no sunt, aut nosunt Christiani.Et de illis quide mandat, ut sui fidelessubmini. strent illis teporalia, & non gravetur ecclesia in communi pro illi, ut ecclesia sufficiar ad subueniendum iis quae vere desolatae sunt.Perpende hinc φ absque delectu ecclesia communis prouidebat viduis indigentibus.& quonia hoc onerosum erat ecclesia1,ordinat Paulus,ut fili j,nepotes eognati,& huiusmodi prouideat suis viduis: & curae ecclesiae relinquantur solae vere desol tae. Et ratio madati huius est: vi suaviter eotinuari possit ecclest communis cura circa viduas. Qui bene praesum presbateri.Nomen
ordinis est presbyteri hoc in loco. Quod ex eo patet V deseriabuntur praeesse bene. praeesse enim est Episcoporu seu superintendentium. E Nec dicit qui presunt,sed qui bene praesunt. I spliei honore digni habeantur videlicet reueretialis offici j a subuentionis. hic est enim duplex honor in scripturis..Maxime qui labo out in verbo Cr doctrina. Inter bene praesidentes praeselendi
sunt illi qui inper ossicium superinledendi adiungunt laborem