장음표시 사용
211쪽
ae Pars III. Dist. II De Gratis,oc. Prob. Peccatum omissionis dari non potest sines ctu positivosepugnat enim pura omissio libera,ut sup .pon us ex diciti in de actibus humanis, dist. 6 qu. , .c re in tantum v. gr. potest quis peccare omittendo auditionem Sacri praecepti, inquantum,vel peractum fugae non vult audire Sacrum, vel per actum prosecutivum, aut vult omissionem sacri directe, aut indirecte volendo scilicet aliquid incompossibile cum illo;
v. gr. si velit ire venatum ergo peccatum omissionis
tunc habetur , quando habetur aliquis ex his actibus positivis atqui malitia formalis horum actuum consistit in entitate positiva ipsorum, trahente carentiam actus praecepti ergo peccatum omissionis Brmaliter consistit in positivo.Minor subsumpta constat ex dictis; etenim entitas positiva horum actuum formaliter opponitur voluntati Divinae illos prohibenti, dum prae- , cipitur auditio Sacri;ergo in ea entitate positiva habetur formaliter inhonestas,di malitia moralis.
V. Ohic. i. Peccatum cum sit malum morale, non.
potest esse volitum a Deo; sed quatenus est entitas positiva, cum sit quid physice bonum potest a Deo amari; ergo peccatum secundum quod est morale, non est ipsa entitas positrea actus, atque adeo formaliter coninsistit vel in privatione, vel in entitate morali superaddita.
Confirm. Ens positivum est Dei similitudo, ac par ticipatio persectionis Divinae sed peccatum non est hujusmodi cimo potius per peccatum tollitur Dei similitudo ab anima ergo peccatum formaliter non estens positivum. Qubd si dicas, peccatum esse Dei similitudinem seeundum esse physicum,non morale Conintra est, quia vel esse morale in peccato distinguitur abesse physico, vel non: Si primum,habetur intentum secundum recurrit, quod deberet esse Dei similitudo, di participatio, secundum quod est malum morale.
212쪽
quasi VII. Utrum malitia peccati sec. 2 os
Confirm a Deus nullatenus dici potest causa peccati; ex Tridentino enim sus. 6. can. 6. Deus non oper
tur proprie, ct per sepeccatum; atqui Deus est causa cujusvis entitatis positivae ergo peccatum non consstit in positivo, sed vel in negativo, vel in positivo morali
superaddito. Resp. h. cum Vasq. r. . dis 29. argumentum solvendum ab Adversariis, qui volunt, Deum causare,& velle materiale peccati, non vero privationem coris
sequentem aut esse morale , in quo consistit malitia rinalis;nam universim qui vult A, ad quod essentialiter consequitur B, vult ipsum At aliter vellet chim tam , si vellet Bion consequi: Sic qui vult fundamentum privationis vult ipsam privationem,u. g. qui vult
claudere fenestrasuluit causat tenebras et quare ergo Deus volens materiale peccati,quod est shndamentum privationis constituentis formale peccati, non dicitur velle etiam formale LRespondeant adversarii. Resp. 1. directe, Deum velle peccatum voluntate permissiua ,seu non impeditiv non vero voluntate in tentiva;velle autemvoluntate permiss1va est velle comcurrere ad entitatem positivam peccati ex determinatione creaturae. Quare distinguere oportet in peccaro
duas formalitates, esse physicum,& esse morale esse physicum importat totum esse actus, secundum quod est extra causas esse verbisorale importat dependentiam actd ab advertentia ad regulam morum eo mo- do, quo in actu vitali est considerare esse physicum, in quo convenit cum actu non vitali & esse vitale con--stitutum per dependentiam a principio intrinseco JDependentia ista in actu morali ab advertentia adi gillam morum probabilius identificatur cum ipso actu morali, sicut probabilius cum actu vitali identificatur dependentia a principio intrinseco ptopterea Dein us concurrens ad esse physicum actus moralis, concur
213쪽
x o si rara III. Ds II De Gratia, c. tit etiam identice adesse morale identificatum cum physico quia tamen ad actum inhonestum concurrit determinatus, non determinans, idcirco dicitur Deus formaiker concurrere adesse physicum, non ad esse morale peccati. Qu9d si Deus ad peccatum concurreret pr determinando ad illud in tali casu non solum concurreret ad esse physicum, sed etiam ad esse niorale sermaliter, ut explicabimus disp. sequentiqιι 1. r. 3. Dices : Pariter Deus adactum libet una honestum
eoncurrit deter minatus a voluntate creua, non determinans; tamen Deus formaliter, nedum identies concurrit tam ad esse physicum, quam ad csse morale actus honesti ergo quamvis ad peccatum concurrat determinatus, adhuc concurrit formaliter ad esse morale peccati,si hoc identificatur cum entitate physica. Resp. concesso antec. nego C 10. Disparitas est, quia Deus ad actum liberum honestum non solum concurrit,ut causa physica universalis, determinatus a voluntate creata, sed etiam concurrit ut causa motalis, hoc est suadens, aut praecipiens illum Contra vero ad eoEtum concurrit solum ut causa physica prohibendolii id. Hinc sequitur, qudd Deus magis, quam cre tura dicatur cause actus honestici quia effectus magistribuitur causae morali quam physicie v. g. homicidia um magis tribuitur mandanti,quam exequenti Unde ille prius tenetur ad restitutionem. Et eo magis tribuitur Deo actus bonus, quam nobis , quia Deus non sollim est causa moralis consulens, aut mandans, sed etiatiam dat nobis vires ad illum exequendum, seligit auxilia Ecacia praedefiniendo actum ubi mandans homicidium haec nonis stat Sequitur secundo quod Deus non debeat dici causa actus inhonesti
quia nec est causa moralis,cum non suade/t: aut praeiacipiat illum sed prohibeat; nec est causa physica co currens ad illum coem inclinatione , sed cum renite
214쪽
MM'. VII. Utrum malitia peccati, sec. o
tia, Mideo simpliciter nec dicitur velle, nec causare peccatum. In forma ad argumentum dist maj malum morale non est volitum a Deo voluntate permissiva seu signi,n voluntate intentiva seu beneplaciti conc. maj. O dig. min. Deus vult omnem entitaten positivam voluntate sive permissiua . sive intentiva, conc. semper intentiva, nego min. ct Conseq. Ad primam Confirm. Respondeo primo per insta tiam: potentia peccandi non assimilatur Deo ita peccabili:ergo hujusmodi potentia non consistit in positivo. Secundo directe disi antec ens politivum est Dei similitudo, secundum quod est eras physicum cyncedo, secundum quod est ens morale , seu secunditi quod est determinatio voluntatis creatae ad id quod dis nat voluntati Divinae nego antec. Con eq. Ad id
quod additur dico, non distingui ex parte objecti ens physicum a morali: nihilominus hujusmodi entitas quae est simul physica ε moralis, assimilariir Deos
cundum quod est ens physicum, seu extra causas, non vero secundiim quod est ens morale, seu determinatio ad malum,sicut in homine animal, & rationale ex parte objecti dentificantur,sed homo secundum quod est animal assimilatur bruto, non secundum quod est rationale formaliter.
Ad secundam conti m . . . min. Deus est causa physica cujusvis entitatis positivae , quae non fit mala moraliter, conc quaesit mala nioraliter subdist si faciat sensum,quod physice concurrat, conc si faciat sensum , quod concurrat physicὰ,- cum inclinatione, in quo sensu usurpatur nomen cauis , nego min. Conseq. Quare per hoc 'ubd Deus non ut auia moralis peccati, nec sit causa physica determinans ad illud cum ines inatione concurrens , simpliciter non dicitur causa peccatici universim enim causi dicitur illa , quae dat esse effectus cum inclinatione
215쪽
ac determinatione innata ad illum , ut constat induis chione in omnibus causis ergo clim Deus non concurrat physice ad entitatem positivam peccati cum inclinatione, sed cum renitentia, non potest dici causa peccati ne physica quidem. Breviter. Esse morale peccati identificatur cum D se physico, non secus ac in visione beata v. g. identifieatur vitalitas, de supernaturalitas sicuti autem in visione viralitas dicitur haberi formaliter ab intellectu, ksupernaturalitas a lumine gloriae, ita in peccato esse, seu bonum physicum dicitur formaliter haberi a Deo, eujus est participatio;esse vero morale. seu determinatio ad malum, upposita adintentia ad regulamis rum , dicitur formaliter haberi a voluntate creata. In hac tamen paritate datur aliqua disparitas , quia intellectus est vera causa inadaequata visionis beatae , eo quod inquat in illam cum inclinatione innata, aut salistem sine renitentia Deus vero nullatenus dicitur musa peccati, quia inquit renuens ac prohibens illud; ae propterea solum dicitur permittere peccatum , non verb causare, praefinire , ac velle ne materiale quidem
vI. Ohic a Malam est privatio boni debiti ergo
malum morale est privatio tectitudinis moralis debitae voluntati Antecedens passim ab omnibus docetur, praesertim ab Aug. qui ii. de Civit cap. 9. haec habet: Mali mιlla natura est sed amisso boni mali nomen accepit. Confirm. I. Passim SS. Patres docent,peccatum tarionens, ac nihilum esse absentiam rectitudinis , de defectum. D. Athan ait mala non entia dicenda fiunt; bona autem entia, utpote qua Deum auctorem sui habent.
Ambros. κid est malitia, nisiboni indigentia pConfirm. 2. Peccatum non habet causam essete
rei mergo non est quid positivum, sed negativum. n-.tecedens est Augustini dicentis si, i 1. de Civitate
216쪽
Quasti VII. Utrum malitia peccati, orc. 2 os cap. 7. Nemo quarat causam esscientem mala volantato non enim si essiciens, sid deficiens. Resp. Qiiod sicut bonum est duplex , ut norat D. Th. prima parte, quae s. a. art. i. ad primur', Va q.
prima secundae vis'. 9 s. cap. 9 alterum Absolutum,&simpliciter dictum, quod est ipsa rei integritas, seu ipsa entitas rei habens quicquid exigir,ut sit integraliter perfecta alterum respectivum , quod scilicet dicit
convenientiam cum subjecto etiamsi non exigatur ab illo,ut visio beata voluptas &c dicitur bona homini: ita duplex datur malum;alterum absolutum, Mesti rentia boni debiti ut si aqua careat frigore, homo bra
chiis eat rerum respectivum, quod scilicet de se dicit positivam distanantiam cum subjecto , ut calor in aqua , error in intellectu sextus digitus in manu , peccatum in voluntate. Hoc posito , quando dicitur malum esse pri alio boni debiti,sermo est de malo absoluto , peccatum autem clim sit malum respectivum, non est quid privativum,sed positivum trahens privationem boni debiti unde dicitur esse privatio positiva. seu privatio radicalis,non formalis boni debiti:eo modo,quo in homine, g negatio perfectionis Angelicae
non est quid privativum, sed est ipsum esse positivum
hominis trahens illam negationem. Ad primam Confirmationem, Resp. I. cum Vasq. loco laudato: S. Patres loqui adversds Manichaeos admittentes duas naturas substantiales , alteram bonam causam bonorum, malam alteram,in causam malorum proinde sepe inculcant, malum non esse en , seu non dari ens ubstantiale malum. Et in hoci sensu D. Athan dixit Esthareticum dogma eribuere essentiam malo. Caeterum SS. Patres etiam docent sepe peccatum esse Dictum factum, concupitum contra
Iegem atque adeo esse quid positivum. Resp. 2. Patres intelligi posse, quod peccatum sit non ens Pars III. O causali-
217쪽
aro Pars III. Dist. II. De Gratia, sec. causaliter , quatenus causat pitvationem rectitudinis
debitis in anima ,3 privationem gratiae. Denique possunt etiam intelligi de peccato habituali, quod secundum id quod dicit in recto , non est ens physice existens, sed est ipsum peccatum praeterhum moraliter
perseverans quousque enim non ponatur condonatio,
vel condigna satisfactio, peccatum praeteritum in morali aestimatione se habet perinde ac si physice existeret. Ad secundam in peccato duplex datur praedicatum, seu formalitas, bonitas physica, & malitia moralis secundum quost est physice bonum tribuitur Deosinti bonitatis; secundum quod est malum moraliter, tribuitur voluntati moraliter defectibili; Sicut invisione. beata vitalitas tribuitur intelleetiit,& supernaturalitas lumini Praeterea peccatum dicitur non habere causam
efficientem,sed deficientem,non quia sit nihil,sed quia
malitia sermalis , seu determinatio ad malum dependenter ab advertentia ad regulam morum non potest haberi,nisa voluntate.qine deficit moraliter,dum peccat, non a Deo moraliter indefectibili. VII.Objic. s. ex Mauro; peccatum est moraliter malum propter oppositionem cum lege Dei, sedissonantiam cum natura rationali:,sed hanc oppositionem non habet secundum rationem positivam, sed ratione privationis rectitudinis debitae,quam inducit ergo in hac privatione consistit malitia peccati. Prob. n. Si peccatum secundum rationem positivam opponeretur Voluntati divinae,eo ipso illi opponeretur secundum entitatem suam, atque adeo secundum suam bonitatem quia ens,& bonum convertuntur;sed repugnat, quod actus, secundum quod est bonus, opponatur cum VO-luntate divina ergo c.
Confit. Nihil potest esse malum ratione suae bonutati ed solum est malum per id,quod non habet, habere debet, ut constat in artefactis, quae non minus
218쪽
cuos. VII. Utrum malitia peccati, M. III pendent a directione artis, quam achiis moralis ὀ dir ctione prudentve ergo ut prius. Resp. ego min. Ad Prob. dist mas opponeretur cum voluntate divina secundum entitatem, ac bonitatem physicam, identice, concedo; formaliter, nego maj eo modo , quo homo disconvenit cum bruto per animalidentic , non formalitercio distincta pariter minore,
nego Consequentiam Aetiis inhonestus, qui est physicὸ bonus , sic Deo similis est malus moraliter, sedissimilis, propterea sicut explicamus in homine simia litudinem, & dissimilitudinem cum bruto per meram
distinctionem rationis inter animal, rationale, ita in casu.
Ad Confirm dist antet nihil potest esse malum a
solutὰ ratione suae bonitatis, concedo, malum respective. lego antecedens, consequentiam.Sic calor est malus, seu disconveniens aquae , error malus intellectui per suam entitatem , ac bonitatem. Circa arteseista dico, arteiaebam esse malum per ipsam entitatem positivam figurae malae, seu difformis regulae artis Illud tamen est discrimen inter figuram artesecti malam , cactum malum, quod figura est mala solum per dis r-mitatem cum regula artis,non per hoc 'ubd disco veniat subjecto;Unde figura bona, Hala non opponuntur contrarie, sicut calor , figus, contra vero peccatum non solum est malum per dissormitatem cum regula morum , sed etiam quia disconvenit naturae rationali unde actus bonus, malus opponutur contraria, ut diximus ex Angelico quast 1 deis Io, articulo s. VIII. hic ultimo contra Conclusionem. ctus positivi, in quibus habetur peccatum omissionis,
in tantum sunt formaliter contra voluntatem divinam, atque adeo inhonesti, in quantum inferunt omissio
219쪽
at Pars III. Dis'. II De Gratia, ctc. non inserrent, non essent mali: ergo malitia formalia peccati omissionis consistit formaliter in omissione actus praecepti, atque adeo in negativo. Confirm.primo: aetiis est inhonestus per hoc, quod diffibrmetur legi sed omissio non pura actus praecepti est difformis legi praecisis per hoc , quod non ponat, quod a lege praecipitur. ergo peccatum omissionis fornaaliter consistit in negiativo. Confirm secundo. Id , quo praecise sublato, tollitur malitia formalis peccati omissionis, est constitutivum talis malitiae sed praecise sublata omissione actus praecepti, ea tollitur: ergo haec omissio constituit peccatum omissionis. Confirm. Demum ex Hieronym dicente: Nequius
est odiis justitiam, quam non fecisse ago aliud est peccatum, quo quis odit positive justitiam , consistens inpositivo; aliud, quo quis justitiam omittit, consistenst
Respond. Si fiat hypothesis impossibilis, quod de
tur in peccato omissionis non purae actus positivus in non detur privatio actus praecepti, utraque pars contradictionis sequitur. Quare concesso antec nego Comseq. Si actus positivus , quo quis non vult audires oeum,non inferret omissionem actus praecepti , non haberet totum suum esse positivum,quod habet:Sicutii calor, si non esset exclusivus frigoris, non haberet totum esse caloris, Unde nil mirum, quod in hac hypo thesi impossibili utraque pars contradictionis sequa. turper locum intrinsecum.
Ad primam Confirm dijὶ min. praecise per hoc quod' eponat purς, quod lege praecipitur , nego
non pure,ieu per actum positivum, concedo min. cor ne-gοηρnsequentiam Positio non pura actus praecepti est positio actus prohibiti , ad tuam sequitur omissio a ctus praeceptici quando autem ponitur actus prohi-
220쪽
uuallio. VII. Utrum malitia peccati, ctc. Isbitus semper ponitur aliquid post ivum difforme legi,
ratione talis positivi actus est inhonestus. Rd secundam nego min. Omissio enim actus p cepti , nisii fundetur in positiva entitate actus, non est
omissio peccaminosa. Ait tertiam: Sentus D. Hieronym est pejus esse odisse justitiam actu ave sativo , quam actu positivo nolle exequi praecepta justitia absque ejus odio ac a
versione putrumque tamen peccatum habetur per actum positivum; unde consistit malitia formalis culpae in posui Vo. IX. Colliges ex dictis, peccatum sive commissionis, sive omissionis formaliter, adaequale consistere in Positivo morali, non qitidem superaddito;sed identi ficato cum entitate physica actus in actu enim peccaminoso plurimae sunt formalitates: Primo quidem esse vitale per dependentiam essentialem a principio in trinseco: Secundo esse voluntarium per dependentiam a principio intrinseco cognoscentes Tertio esse liberum per dependentiam a principio intrinseco cognoucente indifferente: Quarto esse morale per dependentiam a principio indifferente, advertente ad regulam morum: Quinto esse peccaminosum per determinationem ad objectum malum, supposta dependentia ab advertente ad regulam morum. Hinc si blasphemia v.g. sit in mente, cum determinatio ad tale objemini non supponat advertentiam ad regulam morum, hujusmodi actus non est moralis, atque adia non estina
lus moraliter, sed tamen physice bonus, unde potest a Deo praedefiniri non secus ac si blasphemia ponatur in lapide, in quo casi non esset vitalis, sicut blasphemiain amente, cum non sit moralis, specie differens ablasphemia moraliter mala. -