장음표시 사용
51쪽
Pars III. Ds. I. De Gratia auxiliante. can. s. ergo sicut nos physice operamur, ita gratia physice cooperatur relate ad actus salutares Probatur 2 ratione Gratia ex celebri effato accommodat se naturae;in naturalibus autem tenet hoc prin, seipium: Si ad praesentiam A consurgita, illi non siit
improportionata vis activa B n tali casua dicitur caursare physices: ergo cum ad praesentiam gratiae consu gat actus salutarisac gratiar,ri non sit improportionativis hujus productivi, dicendum , quod gratia exerceat causalitatem physicam erga actus salutares. 4 Cohfirm Gratia actualis non solum debet ostendere viam salutis, sed etiam subministrare 'ires ad ite lperagendum; cum non possit voluntas viribus natu ratibus hoc iter aggredi, ut definitum est contra Pel ium ergo gratia praeter causalitatem moralem exituet etiam emcientena.
III. Neque dicas primb, quδd voluntas simul cum habitibus infusis supernaturalibus integre principuum adaequatum effectivum actus salutaris r ergo non est necesse ex hoc capite tribuere causalitatem physicam gratiae praevenienti. Nam contra est, quia etiam in peccatore carente habitibus infusis datur gratia su pernaturalis, qua possit peccator elicere actus super lnaturales,v. g. fidei, contritionis, c. in quo casu non
posset relandi supernaturalitas talium actuum , nisi gratiae praevenienti Proinde quando cum hac gratia
concurrit habitus infusus tunc istae duet causae attem perant concursum;cum enim ad praesentiam utriusque eonsurgat effemis, nempe actus salutaris , neutri stimproportionata vis activa hujus , utraque debet partialiter concurrere. Adde, communiter D.D. velle, quod gratia auxilians puta illustratio, se teneat ex parte objecti, sicut speciesa 'pressa,vi suppleat insuffcientiam virtutis obiecti habitu vero infusus se teneat ex parte potentiae, & suppleat insuffcientiam virtutis
52쪽
potentiae ergo utriusque causalitas requiritur: Qui quid iis, an in peccatore carente habitibus infusis possit eadem gratia praeveniens se tenere ex parte objecti,&simul complere insessicientiam potentiae , ut multa dicunt de specie impressa creata Dei,quam ponunt indistinctam a lumine gloriae is volunt se tenere tum ex parte objecti, tum ex parte potentia'. IV. Neque dicas secundo,quod gratia auxilians exigat tantum influxum specialem Omnipotentiae in actus salutares, quin ipsa physice influat: ergo non est necessarius influxus physicus gratiae in tales actus. Nam tunc posset noc dici, quando probaretur positive impossibilitas causalitatis phystae in gratia pra
venientes: liter sicut causa naturalis non dicitur exigere influxum Omnipotentiae, sed debet etiam ipsa influere; ut salvetur , quod Deus communicet creaturis vim activam; ita dicendum de gratia actuali Idemque de habitibus infissis, si non probetur, repugnare illis physicani activitatem Praeterquam quod si gratia non influeret physicὰ in actus salutares , non tribueretur gratia cooperatio, quam illi tribuunt Concilia in eodem sensu, quo tribuitur operatio voluntati, cum qua gratia dicitur cooperari, sed solum cooperaretur m
taphoricὰ, quod non est dicendum.
. An Gratia Auxiliansst tota rati agendia v. o Ecentiores Thomistae communiter docent, VO uis talem non concurrere physice ad actus salutares, atque ade totam virtutem producendi illos esse gratiam auxiliantem 1 quamvis enim voluntas sit
id , quod agit; ad id, quo voluntas agit in sententia Thomistarum, est sil gratia, sicut ignis est id, quod ignem producit, quamvis ratio producendi ignem per Thomistas sit solus calor.& sicuti aqua calida calefacit ut quid
53쪽
ες pars in Dist. I. De Gratia auxiliante. ut quid calor vero ut quO;ita voluntas agit ut quod, gratia ut quo. Idemque docent de Visione beata , quae ab intellectu beati producitur, ut qiod alumine verbgloriae ut quo, proinde dicunt , lumen esse totam rationem agendi, seu producendi Vitionem , quam v stum m gloriae non sit totum agens , quia etiam intellectus agit ut quod. VI. Dico equidem contra hanc sententiam, Graiatiam adjuvantem non esse totam rationem agendi a ctus salutares , sed inim illa concurrere physiice etiam voluntatem. Ita consequenter doctores Societatis, Scinistae, Nominales in Dromistae antiqiliores, Capreol. Ferrari Cajet cum ipso D. h. juxta ea quae dicit prima parte quast Ia arri s . ubi docet, virtutem sit pernaturalem luminis gloriae superaddi vita tuti intellectus in ordine ad emciendam visionem
Prob. primo ex scripturis, conciliis, dum enim
Apostolus prima ad Cor i .dicit:Plis omnibus labora. νi, Non in autemsedgratia Dei mecum, aperte vid tur innuere sitam oPerationem quomodo enim laboraret, nisi operaretur parid ris is c. l. desnit quod homo divi e gratiae assentkndo oc peram
do, non se habeat merdias , veluti quoddam inarinime nihil agendo. Neque valet responsio Adversiis
riorum, quod voluntas agat ut quod recipiendo gratiam, qua agit. Nam hoc non negabatur ab eliticis , contra quos loquit iraridentinuis illi enim so- quin negabant, voluntatem prahere aliquem Concursum immediatum adactus salutares ergo talis concursus de facto datur ex Icidentino. Probatur deinde ratione, primo quidem , quia ex conceptu gratiae adjiuvantis habetur gratiam non agere adsequate , sed inadaequase complendo operis
tionem alterius; ergo cum gratia adjiuvante simul co
54쪽
git voluntas;atque adeo gratia non est tota ratio agendi. Hinc Aug. tract. In Epist.Jo. notat Sidicis, ait tor meus esto, amyuida uri nam si nihil agi , quomodo ille adliivariidemque passim habet D. Th. praesertim quast.27. de Veritate art. q. Probatur Secundo , quia ex conceptu actus vitalis
qualis est actus salutaris habetur, hujusmodi actum
esse motum ab intrinseco,quatenus procedere debet principio vitali se ipsum movente ac perficiente altiori modo,quam perficiuntur inanimata;atque adeo debet esse cum concursu potentiae vitalis, Probatur tertio ex conceptu actus liberi, qualis tuam est actus salutari, Actus enim liber est elechio libera,atque adeo debet esse a principio eligente, neminpe voluntates ergo actus salutaris procedere debet a gratia cum concursu voluntatis; Etenim sola voluntas est virtus electiva consensus prae dissensu; Gratia verbnon potest esse electiva, cum non possit influere in auteram partem, nempe in malum. GConfirm.Ex dictis artic.praecedente,quia Gratia ae-eommodat se naturae: ergo Hcuti: n naturalibus, ita insupernaturalibus si ad praesentiam A consurgit', dcri non est improportionata vis productiva B,tunc Adici tur causared.sed actus salutaris consurgit ad praesentiatum gratiar,tum voluntatis,& utrique non est improportionata vis productiva illius ergo non solum gratia, sed etiam voluntas producit actum salutarem Pataque adeo gratia non est tota ratio agendi. VII. Ohic. I . Voluntas est potentia naturali. ergo ron potest producere actum supernaturalem, ne partialiter quidem ,hoc est etiam cum consortio principii supernaturalis; atque adeo tota ratio agendi est gratia. Probatur Consequentia prim quia aliter sequeretur quod voluntas esset potentia in virtus partialis relate ad effectum supernaturalem , quod dici ne, qui
55쪽
par, iri nio. I. De Gratia auxiliante. quit, quia comprincipium supernaturale dat simpliciter, adaequat poste Verificari enim debet illud Christi Domini Join is Sine me nihil potestis facere Si
autem voluiitas concurreret partialiter , jam aliquid fieri posset viribus naturae. Secundo sequeretur quod voluntas esset potentia naturalis exigens comprincipium sussiciens ad producendum actum supernaturalem , sicut potentia visiva
V. gr. qui cum specie objecti potest producere visi
nem, ideo exigit hanc speciem Muniversim potentia incompleta exigit suum complementum, ne his ustra.
Resp. ego Consta ad primam Pro, nego sequel. V
luntas relatὰ ad assiis salutares non est potentia nat ratis incompleta, & partialis, sed est potentia incho ta, obedientialis Hinc comprincipium supernat rate dat voluntati simpliciter posse , quia quantum
eumque conetur Voluntas, non potest, circumscripto
comprincipio supernaturali , erumpere in actum s ternaturalem Ubi e contra habitus naturalis dati untati facile posse quia sine rati habitu voluntasi rest eundem actum producere licet cum majori conais tu Praeterea, ehificatur illud Christi Domini: sine me nihilpotestisfactare, quatenus sine gratia nullus omnino actus supernaturalis fieri potesta quamvis detur' tentia obedientialis identificata cum ipsa voluntate v late ad illum Adsecundamn etiamseqqel sollim potentia naturalis incompleta exigit comprincipium , a quo compleatur, hon vero potentia obedientialis, seu inchoata, qualis est voluntas relate ad actum salutarem Matio est quia potentia obedientialis non est ordinati, nisi ad praestandam Deo debitam subjectionem relate ad effectus toti natu e indebito. unde non exigit compleri, cum nou debeat actu agere naturaliter, sed so-
56쪽
suastio V. Irt. II. Ut tota ratio agen i 'lum debet posse ad Dei arbitrium compleri , quandocumque Deus illi praecipit, ut agat. Nec per hoc est
fiustra in natrura , quia semper est parata ad praestandam obedientiam Deo debitam.Contra vero potentiallaturalis incompleta, cum sit ordinata ad agendum,
exigit suum complementum baliter esset frustres sicut potentia visiva frustra esset in natura, si non darentur
naturaliter species objecti,a quibus compleatur. Quod ab ipsis adversariis dici debet in potentia passiva o
dientiali,ut condistincta a naturalitipotentia enim pasiasiva naturalis exigit correspondentem activam in ipsa natura , ne sit frustra; secus vel δ potentia passiva obedientialis. Universiiii autem illa potentia diciturna
turalis incompleta . quae in effectu inanifestat perfectionem in se ipsa contentam, non ver aliati praecon
tentam in alia concausa partiali;Sic potentia visiva dicitur naturalis incomplet , ac proinde exigens conis plementum speciei, quia in visione inanifestat, edi eatum vitalitatis inpotentiair contentum , non similitudinem objecti praecontentam in specie. Conistra vero potentia dicitur obedientialis, quae in effectu manifestat praedicatum in ipsa non praecontentum,ac excedens vires naturae, ut intellectus dicitur potentia obedientialis reuia ad Dei visionem voluntas relatgadactus salutares;aqua in sacramento baptismi relatὸ ad gratiam, quam producit.
Adde,argumentum solvenilum ab ipsis Thom stla,
in quorum sententia potentiae distinguuntur ab anima adeo ut anima agat, ut quod, & potentiae ut quo;sicut voluntas per illos agit actus salutares ut quod, & gratia ut quo Nunc sic instamus contra ThomistasiAni in exigit potentias naturales, quibus producat actus naturale, ergo etiam voluntas deberet exigere gratuam, qua producat actus salutareso ideo autem hoc non est verum, quia voluntas relate ad actus saluta-
57쪽
so Pars III. Dil' L De Gratia auxiliante. res est solum virtus obedientialis, unde non exigit comprincipium supernaturale , anima vero est virtus naturalis relate ad actus naturales in ideo exigit po
VIII. Obsiic. a. In actu salutari quamvis detur pra dicatum vitalitatis, supernaturalitatis, nihilominus ipsa vitalitas est identice supernaturalis; ergo non potest voluntas influere ad vitalitatem talis amis; cum non possit potentia naturalis producere fictus supernaturalec ergo tota ratio agendi est gratia Hinc
Jacobici dicitur omne donum persectum desursum est,
quia donum supernaturale est unice a Deo. . Resp. Quod sicut comprincipium supernaturale puta lumen gloriae,influit in actum vitalem, licet non qua vitalem cita comprincipium vitale, seu voluntas inquit in actum supernaturalem, licet non qua supernaturalem , Et est sensus, qub supernaturalitas actus respondeat comprincipio supernaturali is vitalitas comprincipio vitali ; sicut in cognitione expressio obiecti respondet specie impress, , c vitalitas intellectui Actus salutaris desursum est,quia relatὸ ad hunc actum Deus non soliim dat comprincipium supernaturale illum suadet, sed etiam confert auxilium
praevisum efficax ex intentione, quisdialis actus ponatura propterea Deo debetur actus salutaris, merita nostra,ut loquitur Aug. sunt Dei dona 'uod non excludit nostram cooperationem, sed illam apertesim- portat, quia Deus adjuvat, cooperatur, ut dicere possimus eum Apostolo Non ego , sed gratia Dei me-cam. Actus vero malus non tribuitur Deo , nec dicitur esse desursum , quamvis quando homo peccat habeat comprincipium supernaturale , quo possit bene operari , peccatum declinare a Ratio est quia Deus non confert auxilium praevisum inessicax ex intentione , quod ponatur peccatum, sed ex in
58쪽
ς stis V Art. IL Ut tota ratio agensi ritneri trone, quod ponatur actus bonus, unde in Scripturis soli arbitrio tribuitur peccatum dicitur entiri Osee q. Ρerditio tua Israel; tantummodo in me auxili-urn tuum; Jo. . Vos ex Patre Diabolo estis. Ad utrumque actum tam bonum , quam malum, voluntas,&Deus concurrunt , quia tamen actus malus a Deo
non intenditur , sed prohibetur, ta creatura eligitur , ideo tribuitur creaturae Contra vero quia actus bonus suadetur,& efficaciter praedefinitur a Deo conserente media ex intentione illius , idcirco quamvis etiam eligatur a Creatura, tribuitur tamen magis Deo: Si enim homicidium, gr. magis tribuitur mandanti quam exequenti, unde ille prius tenetur ad restitutionem .d tamen mandans non dat vires exequenti homicidium , nec ineluctabiliter illud trahit, a fortiori actus bonus magistribuitur Deo, qui&moraliter ad illum inclinat suasione, consilio, ac simul physice cooperatur per gratiam, tribuendo vires , dc ineluctabiliter ad illum libere ponendum induci r ut proinde non possimus de bonis actibus gloriari, quasi non a ceperimus. Quia tamen etiam nostra cooperati , libera electio intervenit , etiam aliqualiter tribuitutnobis bona operatio in ideo possumus de ea aliqualiter gloriari, hoc est In Domini, dicente Apostoloci ad Cor. I. um gloriatur , in Domino glorietur, imo etiam honorem inde debitum expectare, uxta illud ad Rotiri a Gloria, ct honor, pax omni operanti bom . IX. hic ult. Voluntas relate ad actus salutares agit qua elevata ergo solum agit ratione elevationis seu gratiae elevantis Sicuti quia aqua calefacit qua calida,agit solum ratione caloris,ergo tota ratio agendi
Consim. Quia si voluntas etiam ingueret in actus
sapernaturales, non posset explicari, num concurrat ut causa tincipalis , an ut instrumentalis cum e-.
59쪽
s Pars ris Dio. i. Gratia auxilι ante. nim refundat perfectionem suam vitalitatis , videtur esse causa principalis docum agat nomine Dei principaliter operantis videtur se causa instrumentalis.
Resp. nego Consiq. etenim re duplicativa aliquandore duplicat meram conditionem,ut cum dicitur, oble- etiam qua cognitum matur; Aliquando reduplicat rationem formalem adaequatam uictim dicitur, aqua inquantum calida calefacita, Aliquando virtutem naturalem incompletam rut cum dicitur, potentia visiva
in quantum sub specie subjecti, viden, Aliquando demum virtutem supernaturalem superadditam potentiae obedientiali,& inchoatae', ut cum dicitur,aqua, inquantum elevata causa gratiam;& in hoc ultimo sensu verum est, quod voluntas, in quantum elevata per gratiam, agit actus salutares. Ad Confirmationem dico, quaestionem hanc esse de voce Videtur tamen voluntas dicenda causa obe dientialis, non pure instrumentalis relate ad acuis
salutares quia assimilat sibi esse etiam in vitalitate, seu in praedicato communi aliis effectibus naturalibus ab ipsa voluntate prodeuntibus , relatὸ ad quos dicitur causa principalis : de ratione enim cauis principalis est assimilare effectum sibi de ratione vero causae in.. strumentalis est assimilare effectum alteri , nempe causae principah. Praeterea gratia etiam dici potes
causa instrumentalis , quatenus est virtus a Deo conis
cessa homini, ut possit ejus adjutorio assiirgere ad ponendos actus supernaturales , qui propterea Deo potius tribuuntur, quam voluntati, quia Deus est eausa principalis ponens illos per gratiam , tanquam per suum instrumentum;voluntas vero in tantum dici potest causa principalis , non quia per suum instrumentum illos ponit , sed quia assimilat illos sibi in vita
60쪽
M'. IV. Art. III. Anpossit esse extrinseca, sec. 13 ARTICU et US III.
Num Gratia auxilians debeat esse Voluntati intrinseca X. yco ultimo Auvilium gratiae, quo producuntur actus salutares , eonnaturalius est intrinsecum voluntati Potest tamen divinitus voluntas ab Omnipotentia specialiter assistente elevari ad illos producendos absque comprincipio supernaturali inti inseco Prima pars est communis. Secunda est contra Thomistac cohaeret tamen ad ea, quae communiter diximus in prima parte contra eosdem , pos se scilicet intellectum beati videre Deum absque lumine gloriae intrinseco cum sola speciali assistentia Omnipotentiae. Qiiod attinet ad primam partem Conclusionis constat ex dictis, quia aetiis naturalis voluntatis connaturaliter procedit a principio adaequat intrinsecor, ergo cum gratia, juxta celebre effatum, accommode se na- tui .connaturaliter etiam actus supernaturalis procedere debet a principio adaequale intrili seco;atque adebauxilium gratiae, quo producitur actus salutaris, con- naturalius est intrinsecum voluntati. Secunda pars Conclusionis probatur , quia potest
Deus immediate producere quicquid potest creatura, nisi effectus essentialiter exigat concursum causae secundae; atqui actus salutaris procedens ab auxilio gratiae intrinseco voluntati non exigit essentialiter concursum talis comprincipii Vergo potest Deus hujus defectum supplere specialiter assistendo voluntati Mianor probatur tum solutione argumentorumitum quias potest Deus concurrere cum aqua . gr. ad producendam gratiam in baptismo absque qualitate intrinseca aquae, & potest cum oeulo absque specie impressa intrinseca concurrere ad visionem,poterit pariter cum voluntate absque comprincipio illi intrinseco concurrere ad actum vitalem salutarem. Et ratio a priori est,