장음표시 사용
221쪽
In annis quo Nachor, antequam genuisset Tarach,sent enim uiginti noueania at apud illos ευδε, Immae Error quoq; in annis Nachor post genitum Tarach, sunt enim id ram n um,
Hoc est centum decem ac nouem anni,sicut re nostri habent codices: at illi ε γρ εικρα ροα- centum uiginti novem.
Mortuus est Aran,ate Tarach patre Qu.
π Super faciem, uel coram facie.Ideo quod hic uertit Hieronymus,ante,non resertur ad tempus,sed ad ipsum patre,coram quo mors tuus sit filius.Hanc etiam scntcntia Scptuaginsta sequuntur,qui di ipsi habent ἴσωπιον questae τῆ παἶ κ.Coram Tarrha patre,mortuus est Aram. Exponunt stam Hebraei,cora facie.Quae autem hoc loco fabulatur Hebraei,ut moris eorum est, de Aram N Abram in fornacem coiectis, adeo contemnuntur a nobis,ut ne digna quidem duacamus,qus uel a nobis recenseri debeant,aut ab ullo sciri.Qae siquis eius rei curiosior est,uideat apud Burgensem,alios Φ interpretes.
Et eduxit eos de Ur. Aliquanto secus Hebraica Et egressi liuit de Ur cum eis. Et sorte ad mulieres
222쪽
resertur, quae cum uiris egressae sint,alioqui ad Tarac referri non potest quoniam* Septuaginta habent sicut θc Hieronymus, nam di ipsi
utrim legisse loco citin eis, et: eos,ec loco, egressi sent id est,extraxit,inter quae, sine punctis,non potest facile dijudicari. Atq; hoc ut opino non ad ipsum Tarac eorum patrem,qui cum eis e Chaldaea proficisceretur, reserri uolunt Septuaginta, sed deum,qui eos inde extraxerit.cuius beneficη memor Abram, iurabat per deum, qui eum de Ur Chaldeorum traxisset. Ex aeditione aute Septuaginta, cui fides summa in multis rebus est adhibenda,c gnotamus falsas esse fabulas Hebraeorum, qui asserunt Aran Zc Abram in fornace esse a Chalaedaris coniectos,quod uncm adorare nollet id coli ut ex eo loco, Et extraxit eos de Ur Chaladaeorum,Vr enim fornacem significare conten, I dunt.Cognoscimus inquam id figmentum esse, μ' cum Septuaginta uiri grauissami uarurnq; reruperitissimi,Vr non fornaccm interpretati sint, sed tanquam loci proprium csset nomen,Uertorum regionem,ut pauloante citauimus.
Primo notandum est,corruptum esse hoc nosmen:ne credamus idemnome oc loci esse ec eius
223쪽
ris LIBER uiri,cuius modo metio facta est Ille enim appetilatur Aram,is autem locus Charan.deinde,Hhraica habent sicut di Hieronymus, at Septu ginta nescio quamobrem per singulare loquuntur. Qi ηλθεν εως γειραν, κν κ τα ίω ν ἰκμ, Et Veranit usq; Charan, habitauit ibi.Videnturm de Tarach eorum omnium patre qui eo prosectus sit loqui: at ad omnes hoc pertinet, qui de Ur egressi sint. c A P V T XII.
Egredere de terra. 7 Π Moc est,Vade tibi iecede tibi Locus
. tio est Hebraica, quam optime Septuaginta ac Hieronymus uerterunt, egredere:perinde si disceretur,amoue t abstrahe te.
rativus: nam tunc primum benedixerat eum.
Quod autem dicit benedictio, Hebraismus est. . In sacra enim lingua,hoc est Hebraica requens Petimmo i ut denominationes pro rebus deστ nominatis ponantur.liam non dicitur in ea linis' gua id esse falsum ed falsitat me* uerum,sed ueritatem, atq3 id genus innumera. Qua locuutione di nos quom utimur,ut Comici, cum scerteratum appellant scelus. Est autem idem & de nomi
224쪽
GENE. ara nominatio 3c denominatu,sicut idea,& id quod ideae particeps est.Sed hoc differunt,quod denominatio totam rem simplice amplectitur, at donominatum tanquam pars est, ideo nescio quid uehemetius est,aliquem scelus appellare, quam sceleratum:& bonitatem,quam bonum,quas totam rem amplectaris. Eodemi modo Abram, benedictio promittitur futurus, quaquam ut dixi is sit mos Hebraicus.Nam N redemptore nostrum uocat diuinae literae det I , hoc est,Serae uationem,uel saluatione:no saluatorem.Septuaginta quom hoc modo immutarunt phrasin Hehraicam,1- εσκ ου mi γ Et eris benedictus: menticia igitur est quaeda seper hoc Hebraeorum expositis,quam adducit Nicolaus.
Et haec Hebraica locutio est. In ea siquidem lingua,anima di ea pars nuncupatur,quae est dis Minior,&ab ea totus homo denominatu homo siquidem, ut & gentilibus philosophis non dissplicet, per intellectum ac rationem homo est. Atm haec pars proprie homo nuncupatur,quae Anima prouis etiam in diuinis literis sit homo interior & toto homine exterior. Anima ergo, hoc est, homo ipse. Ad quod, di illud spectat, qui animam suam amat,
perdet eam,id est: Qui seipsum amat, perdet sesipsum Et illud:Vt saluam facias animam meam, os hoc
225쪽
hoc est,meipsum.Haec dicuntur, dimissis sabus lis Hebraeorum, qui dicunt Abram praedicati one,& publicis cohortationibus, animas fecisse
in Aran, ec quasi domino procreasse. Pertransit Abram, uis ad consuallem illustrem. π 'a yθη p .Vis ad quercu Monex
riat ergo ab Hebraico Hieronymus,ab ipsis etiaSeptuaginta, qui oc ipsi secundum Hebraicum Uertunt, uti δω--κλL Vsq; ad queracum ex lsum.Sciendum igitur,non conuenire inter HAEraeos de loco,quem uidetur nucupare
More. Alij enim dicunt esse urbem,quae alio nomine appelletur Maiare, quae 5c Hchron, cum uero,ali js literis N illud oc istud nomen scriba, tu non dicunt alii,hoc oc illud esse idei Hieronymus autem uertit illustrem,quod More a raam 2 ducatur,hoc est aspexit, in passivo nire,a quo uerbale more,quasi prospectus,aut spccho hile,ec perspicinim. Dicuntq; ideo eum locu more appellatum,quod is sit ii quo apparuerit deo iis Abrahae,eim praeceperit, ut iret in terram uisonis. Haec eadem est causa quod Septuaginta, More interpretati sunt iuκλlu id est, celsam, ad prospectum, di uisionem aspicientes. Quod
autem Hieronymus uertit couallem, quod erat
Hebraice quercus, sicut ec Septuaginta
226쪽
interpretantur,m co est, quod figuram inderet esse synecdochen,in qua per unum,multa intela ligimus quam fortasse non animaduerterunt SePtuaginta. Una ergo querciis uniuersam couatilcm indicat,locum scilicet quercubus frequensi .Et quod magis hac rem adiuua credo Hieronymum,eum locum considerasse, cu in Iudaea uersaretur,ac convallem esse didicisse.
Et inuocauit nomen tius. Hoc in nostris codicibus redundat. Eadem Hausilla carent di Septuaginta, sed tantum est, nava π I9D. Et aedificauit ibi altare domi in Sumptum est autem ex alio loco,paulo scilisecet inferius,ubi eadem est clausela.
Ab occidente. I rQ a .Bethel a mari, N
Hai ab ortu. Quod ergo Hebraice in a mari, Hieronymus ab occasu interpretatus est: neque id male, nam mare, Iudaeae ab occasu est. Est istud Hieronymi explicatius. Newenim forte omnibus peripicuum est,mare ab occasu ipsi Iudaeae esse.Septuaginta Hebraica sequuntur,eαλασσαν, ad mare.Scd animaduerte deesse in imoressis codicibus Aldi, κνι α θ' ut tota perioscius sic se habeat.Bethel κ τακΠτα ταρ ωα πώς, quod impressi codices non habent.
227쪽
Ad meridiem. Vim sed i .Et prosectus Abraeundo Θc castra mutando,ad austrum, seu meris diem.Quod est ad austru Hebraice, Septuaginata P 0-ω,insolitudine.Vt enim Hieronymus sepra,ad mare,uertit ad occasiim, sic Septuaginta hic in deserto.Nam uasta illa solitudo, in aussirum sipe flat: quanquam opacarunt eam sentestiam Septuaginta:post int enim ea ratione Oes ad quamuis coeli posituram spectantes solitudianes intelligi,nisi quid ipsi compertius de hac re habuerunt.Annotatumin est hoc, etiam a diuo Hieronymo in quaestionibus Hebraicis.
Non admodum reserre puto, quod Septuas ginta asinas uias interpretentur, v ονοι E M ρολοι.Eiusde enim fere generis sunt, dicitiq; si intGraece ημονοι, quasi sciriasini, de quare contra Proclum de mundi aeternitate, Ioannes indus
Abram bene usi sunt.. bnitatur Septuaginta, qui idem uertunt, κηαμ quod Hebraice est. Et ipsum Abram beneficio affecit, scitia
228쪽
cet Lamech:uel ipsi Abrahae bene fuit. . Propter Sarai. γ V. Propter uerbu Sarai bi adsuertendum,Hebraeos solitos uti uerbo, pro re, quod in sacris literis passim occurret.Vt illud secundo Regum,Quod est uerbum, quod facta n*resi,dicendum enim fuerat,quid factum est, di siulud: Excepto sermone Uriae Etaei, ql oc ipsum intelligendum est, excepto facinore, in Uriam Elaeum perpetratum. Idem loquendi mos est Napud Graecos aliquando,ut περ ετ sinihil ad uerbum,pro eo quod est nihil ad rem. C A P V T π III. . t Et Lot cum eo.
Hror apud Septuaginta, ec sorte a librariis
profectus.Quod enim hic de Lot dicit,referunt ad ea quae superius dicta sunt, faciunt ipsum Lot egrcssum simul cu Abram ex Aegyaepto,quod minime habetur in contextu,
λωτ αυτε' id est:Et prscepit Pharao de Abrauiris,ut prosequerentur ipsum, morem l eius, - atin omnia quae possidebat,& Lot cum eo Moc itaque postremum,non est praecedentis capitis,
229쪽
NI L I B E Rsed huius subsequentis,quod ab ipsis Septuaginta hic omissim est,quod stupra posuerunt,emens dandus itam codex Graecus.
Hoc quoque,ut 5c superius eptuaginta uertunt set δηιον, in destitum.Quod nescio an cosmode fiat.
In possessione auri & argenti.
In possessione,Hebraice est in armeto Deinde additur. Et in auro Θc argento, seorsium,utrossi positO.Erat, inquit, diues armentis, auro,& argento,sicut oc Septuaginta, α αμπλουαγ σφοιο ae,miaeor et eryn ei Dinia. Erat Abram diues armentis,argento oc auro. Quo uenerati, Clarius Hebraice, per masiones Goas,quo scilicet prius diuerti iolebat adeo Θc Se ptuaginta uertunt ο ν ολ Q, Unde uenerat.
Nam quo uenerat,vix satis percipi potest,quid sibi uelit.
Ita est Hebraice, non ut Septuaginta, qui fascere referunt ad tabernaculum,no altare,in quo uehementer peccant, ὁ ἰ uirili,avi creti tu/.Vbi prius fecerat tabernaculum. Eadem scilicet hic Pec
230쪽
peccandi rati quae& in caeteris. Ecce uniuersa terra. p η n ,id est, An non uniuersa terra Sic quoq; apud Septuaginta interrogatiuum est
- ἰδευ πὰλ α γα. An no omnis terra cora te est:
Ex hoc loco suspicantur quidam Hebraei cesIebrem illum paradisum in hisce locis sitisse, cuea regio fuerit felicissima, usque adeo, ut eximia fertilitate habitatorem corruperit, quae corrusptela,diuinam ultionem perpessa est.Licet Straho ignarus fortas e sacrarum literarum, eius inscend i causam,non in deum,sed loci ipsius naturam reserat, sic enim libro sextodecimo, de haere scribit: -δὲ ἔμπιραν mota τιωχωραν,-αλλα
est.Eam regionem incendiis esse obnoxiam, pleraψ indicia asserunt incolet. Na 5c petras exustas osten