장음표시 사용
251쪽
a 4 LIBER quae in aduentu numinis fieri solet, in qua ita torpemus,adeo iacemuS animes,ut profundo sopore oppressi uideamur: quanquam sint, qui semiium etiam ecstasim appellent. Et seruient eiS. Hoc quoq; Septuaginta faciunt tertiae coniugationis, cum sit primae apud Hebraeos bυλω- α απους, inseruitutem abducent,subigent.Hehraice tamen . Et seruient eis.Quod nesscis,an errore factum sit.
Error in impressis codicibus Graecis, qui hasbent τραψε. Gi tu , cum dicendum sit τα puesubtracto
Caligo tenebrosa.rra, . Quod non aliud significat, cj ut uerstit Hieronymus,quod non satis proprie reddiderunt Septuaginta, quἱ υμ-ra, flamma facta est.
Pepigit foedus. Sic est Hebraice My. Quod Septuais
pinta interpretati sunt estεrim disposititiunde diδα λ. cta διαθηην, dispositis,testamentum. Percustere autem Hebraice dicitur de more, quem iniungendo foedere obseruabant:de quare Dauid Chimcheus copiose apud Hebraeos disseruit. Eo more usus est deus cum iniret amicitiam cum Abram. Cap.
252쪽
24sInique agis contra me., offensio mei super te: quan*enim uerba uarient, sententia tamen eadem, cupraesertim eodem modo & Septuaginta uertant αδιατμα ἐκ Gυ. Offendor abs te.
xt bonum in oculis tuis.Est autem Hebraica locutio, non enim habent uerbuPlacet:sed eius loco utuntu bonum est in ocii, 'τη 'mlis meis.Carent quoque uerbo habedi, pro quo utuntur est mihi,est tibi.Est autem maxime na turalis locutio,dicere pro eo,quod est placet, bonum est in oculis meis.Proprium enim is αγα-ρ est eammob rem omnia ipsim aps petunt. Duplex quidem est boni natura, ut ait Boni duplex Proclus,est προοδεκώρ,id est,propagans omnia, Zc Migra. eadem bonitas facit, ut ipsum omnia appetant: quanquam id solum in primum ac uere bonum competat,id est delim. Omni autem bono prosprium est, ut exoptabile sit. Dicunt quoque in , octilis,quia hi quasi internuntii sint iudicium ferant de pulchritudine, quamuis ea etiam per alios sensus percipi possit,sed omnium excellentissima est,quam oculis haurimus,licet sit etiam earum reru pulchritudo, quae intelligetia com
253쪽
r O LIBER comprenduntur, quae est omnium eminentissis ma, quae oculis animi percipitur: haec tamen, quasi παρθγα dieta sunt.
Addunt hic Septuaginta quiddam, quod in Hebraico minime est, fisu qψω δὶ γας. In solitudine in terra redundat in terra: esset quoque maxime ambiguum,quid sibi uellet. Ferus homo. Hebraicum metaphora utitur, nem enim est scrus,sed ' hoc est onager, eUm ergo Onas Rrum ob seritatem appellauit. Hieronymus ciet Septuaginta sentit, liαι αγροικΘ sit re, id est, Is erit agrestis homo, merito': eo nomisnc appellantur Isinaelitae, mera omnis barbariae colluuies.
Figet tabernacula.. Habitabit,sicut & Lxx. Posteriora uidentis me.' -' Nidi post uidente me. Seoptuaginta,paulo secus, ci stili ωφὸ me μοι.Vidi euqui apparuit mihi, aut qui mihi uisiis est, quod certe uidetur a stiperiore plurimum disserre,sci licet ab Hebraica ueritate.
Viventis 8c uidentis me. Sic 5c Hebraice mi.Viui,uidentis me: at Se
254쪽
at Septuaginta silent,ut ruumo ne ipsa quide He
quid obsecro uidit,cu ipsa potius uisa sit Erratuest itaq; in participio ' roi,quod a duci tu id est uidit,lc participium , uidens, cui subtracto,h, n, appositaq; iod,significat uidens
Ego dias omnipotes:at cor Seaptuaginta tacet omnipotes,cu expresse habeat in Hebraico Nem est ἰς--ο-A Ego sum dominus tuus:redundat enim tuus.Quod uero mox sequit Ambula coram me, Ut uertit Hieronymus: illi Duc' ιρ, placitus erit mihi.Mihi quide uehementer arridet,siquis dem illustrarunt,quod erat inuolutum propter locutionem Hebraicam: neque enim aliud est, coram deo ambulare,quam pro uiribus se ei gratum atque amicum ouendere, sicut ec retro de Noe dictum est, quem locum Septuaginta e dem modo reddiderunt.
255쪽
L I B E RAbraham. sicut di Septuaginta, εαι παταρ τ' G ἰLila, quanquam illustrius reddiderit Hieronymus eo
Haec est etymologia,nomen ect pristinu erat Abram, Hamon autem multitudinem sonat, quod si clim Abram componatur,ultima stilas ha dempta, fici Abramham, sed quia esset caco PhOnia,m, nominis Abram demitur,fit Abraham,ex Abra,& ham. Et statuam pactum meum.' π Et suscitabo pactis mei Quod pactum ac foedus Septuaginta uertunt δας,κbis ioc est,dispositione, testamentu: quod recte foedus ac testamentum nuncupatur, quia in eo testibus adhibitis, pepigit deus foedus cuAbram, eum haeredem terrae Chananaeorum inituit,deinde terrae coelestis.
Quam empticius. Recte Septuaginta Emptus pes
ma:sic enim est 5c Hebraice ,Possessio argenti,uel pecuniae:tam enim Hebraice, quam Graece pecunia,argentum appellatur.
Quicunq; non fuerit de stirpe nostra.
Post haec uerba, interponitur aliquid in Heahraico, quod non est uersum a Hieronymo, an
256쪽
Circuncidedo circuncidet nativus domus tuae, Mel puer domus tuae,& possessio pecuniae tuae. Quae quia stipra dicta fuerant,frustra hic repeterenturas enim est mos linguae Hebraicae ut eadefrequenter in ea inculcentur ociose,ut est cap.s. Noe erat uir iustus,& Noe inuenit gratia coradno.Et genuit Noe tres filios, quae in pauciora Merba coaristasset di Graecus 5c Latinus sermo:
haec ergo prudeter omittuntur a Hieronymo.
Haec benedictio no refertur ad filii sed ipsam Saram:sic enim habet Hebraicum I 2 2 Ethenedicam eam:licet idem peccarint di Septuas inta, Duncm ασον:Et benedicam eum. Videntur autem legisse Una m addita uin iis tera:quod uehementer probabile est.
Nescio quid in mentem uenerit ipsis Septu ginta ut duces,sic enim habet Hebraica ueritas, Verterint ζωκ hoc est getes:claritas enim Ismaesin eo erat futura,ut reges aut duces procrearet, gentes autem no ita:ideo peculiariter inter alia eius hominis insignia iumeratur ocillud.
Et Ismael filius eiuS. Totum hoc omisium est a Septuaginta,quodq s quam
257쪽
rso LIBER quamobre acciderit,nulla coiectura assequi possumus,nisi deprauatis codicibus sit ascribendu. Praetermissa est haec tota periodos. a r Ν , Unn mur vi et, is Et Ismael filius eius agebat tertium descimum annum,quando circuncisus est ipse aranem praeputii sui. c APUT XVIII.
zrip In calore diei,quod recte ut arbis tror interpretantur Septuaginta εγώ μ μεογι ρώαρ. In meridie. Prope eum.
77 Quod uerti etia potest stiper eum sicut
τῆ. Tres uiri steterat supra ipsum,indicanthi eos ex eminenti loco sese ostedissc:quanΦ Hebraica praepositio di significet etiarpe,&adue sum. Stat ergo di Hieronymi oc Septuagita sentetia. Et adorauit eos. τὰ, uulf IDς loco irridemur a quibusdam Iudaeorum, est uisu .do quod hinc uelimus trinitatem elicere. Putantrauit,no h, enim plerim apud nos id in contextu bibliae habetis is bis beri,quod passim circufertur, Tres uidit & unubii s. adorauit:cum tamen id in Hebraeo no inuenia.
258쪽
GENE. antur,nem in nostra etia aeditione:lege,ac perpens dc.Collecla tamen est ea sentetia ex praesenti capite.Est aut optimu,nem dissimulater praeterire, tibi in diuinis literis de diuinitate patris ac fidspiritus* sancti aliquid reperitur:nccp rursum torquere,& quasi per uim eas literas in nostra Placita trahere:utrum certe uituperatioe dignus. De trinitate aute libenter silet uetus testametu, te trinitate
ne Iudae alioqui in idololatria propensifacilius et i
hinc errandi occasionem summeret:quod etiam Septuaginta in transferedo uehementer cauisse uidentur.Quae igitur hic de tribus uiris narrantur,placet ut ipse contextus docet, ponantur. Hi enim tres uiri,ires angeli fuerunt,quo' duo postea Sodoma accesserunt, alter quide ut eam Urbem euerteret:alter ut tueretur Lot:de tertio
nihil scribitur. iidam Hebraei tradunt,primuipsum deu Abrahae per uisione apparuisse,dein Abraham levasse oculos suos,ues m angelos uis disse.Tres aute angelos apparuisse Abrahae,tes statur Zc Cyrillus sic scribes ο ρααμ, α -
x οὐ sal missu τορ. Tres inat angelos uidit Abrais ham in figuram trinitatis,duos aute Lot,ut ostederetur ordo fili j ad spiritu sanetum:quanquam Eusebius,uelit deum sub trium uiroin eoin typo sese ostendisse cuius no male erit,citare sentenslia,sic enim,inquit,ο αβρααμ et λὸν ἰ
259쪽
ID LIBER deum excepit hospitio sub angelorum numero, di habitu uirorum:& paulo infra, οι ηψεις αγνιMι,
Abraham loquerentur,tris deitatis personas mgnificant.Ex his ergo perspicuum fit etia Graeacos cu Latinis sentire,in hac opinione,quod tris nitas Abrahae se ostenderit. Quapropter si tot optimi ac diuini uiri,hoc idem senserunt,non ne etiam aequu erit,di nos sentire cu illis,N irriden.tes Iudaeos nihili facere,praesertim ipsum Auen Esdra,qui hoc loco nos ita calumniatur,
cuntur,dicunt deum esse tres uiros,ipsum s esse unum & tres,& n5 seiungi abinuicem uerum hi non aduerterunt,quod infra dicitur.Et uenerui
duo angeli Sodomam:haec ille. At quid ad nos, quid ista Belua loquatur qui etia ignorabat, nos de trinitate sentiamus Quamobrem siquis
accurate cosiderare uoluerit,quae in cotextu hahentur,& quae ab autoribus tum Graecis tu Lautinis dicuntur,facile intelliget,non absurde,nos ex hoc loco trinitate colligere:malignos aut ac
deprauatissimos Iudaeos non tau hic,sed aliis lplurimis in locis interpretationes absurdissimas excogitasse,ut Christianae ueritati tenebras ossuderet eru haec apud alios copiosius. Augustia
260쪽
nus& Ipse de ciuitate dei lib.u.cap.I tres angelos fui seseli quos hospitio suscepissetAbraha. Adorauit.
Aduertendum est, non esse apud Hebraeos illam disserentiam,ut alia adorari dicatur secunσdum latriam, alia secudum hyperdesiam:nam in sacris literis adorare,quo uerbo utimur hi non proprie cultum significat ed reueretiam illam, quam corpore exhibemus, cu scilicet incuruaumus nos,quod obseruatiae genus solemus etiam hominibus exhibere,dicitur enim, mn n inucumor,aut inclinor.No est ergo aliquid sinistra de Abraham suspicandum,quod dicatur tres uiros adorasse:uertendum enim potius fuerat, inscuruatus est coram eis,quomodocunq; id fectis rit.Nam N Lot angelos adorauit,hoc est,incursuauit se ante illos.
Melius fortassecb Septuaginta, qui uerbum Hebraicu hoc est accubite,uel corpus declinate,uerterunt τομυλ id est,Refrigoremini:quant magis sensum δ uerba sequant. Et consortetur cor vestrum. Quod alio modo uertunt Septuaginta,r Φασcomedite:sed Hebraice est ut interpretas