Augustini Steuchi Eugubini Veteris Testamenti ad ueritatem Hebraicam recognitio

411쪽

ο4 LIBER causa factu sit.Quod tamen in sequentibus nee

Hieronymus nec Septuaginta curasse uidetur. OccVRRIT ei dominus.) Etiam istud Septuaginta sapieter alio modo uerecrut div τα ρ -- αχρολγ κυών. Occurrit ei angelus domini licet contextus habeat ut uertit Hieronysmus. Nam promiscue loquutur sacrae literae,eosdem nomine tum deum, tum angelos appellanstes.Atq; hoc longe est honestius, ut uertunt Septua inta,quod di Chaldaica fecit aeditio, quae

currit ei angelus domini. Tolerari enim potest, ut angelus filmpta uiri forma minaretur Mosi: at de deo,non posset sine perturbatione id cogi tari.Hoc modo exponut omnes prope Hebraei: caeteri interpretes alii deum,al l angelum ueraterui.De qua re etiam Theodoritus scribit. ου - πῶς--λειν α ζουλεγ γ ν ι σέα, nαλλους --φ- οαMq.ρ αν, ω- οάοιμ μωσὰ νόμω ρ- λον ορ- γsμα - ἐπ- τον λαὸν τἀξου τὸν mu γαρον, Umρακώ κ--: stari φε εις ω φρδο δα h ut coaeto D p οωθις τα συλτατα περ τορπινὁθον. hoc est,Non uideo quamobrem angestus uoluerit occidere Mosen aut secudum alios interpretes deus. Fortasse dicendum est, quod

Moses putarit deum sibi esse iratum,q, cu esset populu ad illum ducturus, uxore di filios secum asserret in Aegyptu deo trasmisit statim carissiu

412쪽

ma pignora ad Aceru,haec quide ille.No desue

rut igitur ex his,qui deii etia interpretati essent. TETIGIT pedes eius.) Eodcin etiam modo Hebraice.Quod Rabi Salomon interpretastur, proiecisse eam coram Mose, praeputium. Nam istud aperte refertur ad Sephoram, quae proiecit ante Mosen praeputium,dixit*:Sponasiis sanguinum tu mihi es. Septuaginta innuut

cccidit ad pcdcs cius:& dixit: quod nescio an Uerum sit, eam contigisse pedes Mosi,&quasi supplicasse,& ueneratam fuisse.

s p O N s V s sanguinum.) Mira uarietas aspud Septuapinia. Qui pro eo quod est sponsus.

est,Stetit sanguis circucissionis pueri mei. od suspicari non possiim unde silmptum sit:quam do ne ex aequivocatione di amphibologia qui dem contigit.Vnicum enim est eius uocis significatum: propterea & reliquum huius periodi absitude apud eos sese habet. Et sentetia quidem satis manifesta est,ut exponit Nicolaus. Vniim illud est annotandum dici sanguinum de more linguae Hebraicae, quae sanguines ponit M sans inritit illud, Vox sanguinum fratris tui,cum sanguinis apud nos dicendum sit. E T R E cessit ab eod Mira hoc loco hallu cinatio Nicolai, qui cum sciret Hebraice, non

413쪽

uiderit,hoc no referri ad Sephoram ut ille existi, mat,quae indignata,a Mose recesserit nam uer hum Hebraicu masctilina uox est,no foeminina. Rabi quom Salomon,quem ille sequebatur,ex ponit recessit,inquit, arara id est, Ans eius ab eo.Recessit ergo a Mose angelus, non ephora a Mose: dimittitur autem hoc totum a Septuaginta. ET A V D I Erunt.) Et audierunt. Scptuaginta legisse uidentur. id est,Et laetati s uit,eo quod loco audierui, uerteriit ἐπρα ό- id est,Et laetatus est populus. Estq; ii

rcr utruncp Uerbum, non mediocris similitudo.

Nam IV V quod laetari significat,simillimum est huic id est,audiuit,atet alterum pro alatero Septuaginta legisse uidentur.

inare sollicitatis populum ab operibus

corum.) Izε - ur hoc est,Vacare facitis. Idem quidem innuit Hieronymus, sed obstutius. Septuaginta uero per aliud uerbum, idem significat δαπ γοῦν λαον, cia Auertitis populum ab operibus. Hebraice imatur haec sentetia innuitur.Quare populu subi uatis&falsis persuasionibus imbuitis interim

opera intermittutur,pendent machinae internix Ptae, conaminiψ eum ab hoc struitio auocarec

Quan

414쪽

E π o. OPoev ANTO magis si ei requiem dederimus. dna: hoc est, Populus,ins luit,tam multus est , ec eis ocii copia datis:aut, Cum multus sit populus, reuocabitis ne eos a laboribus eorum At alio modo hoc efferunt

Ne igitur quiescere permittamus eos ab operibus. Atq; ita diuerse omnes protulerunt, cum Hebraica ueritas habeat ut nos citauimus.c A P V T VI.

IN deo omnipoteti.) In deo omnio

potenti. Quod non ita proprie Septuaginta ρεορ α ν αυα, cum essem deus ipserum.Exponis tur autem hoc ab Hebraeis sicut late scistit Ni icolaus, di ut clarum per se est. Rabi Salomon. Ν - EM Et dixit eis me esse deum illum omnipotentem.

NOMEN meu adonai non indicaui. Et nomen meum tetragrammaton. Non adonai.Hieronymus Hebraeorum morem secutus est,qui nome illud diuinum,ut sepius dixismus,non sua uoc pronunciant,sed aliena,sciliacet Adonai:dicut enim id,uel non posse,uel non conuenire proferri ideo etiam Septuaginta,per aliud nomen ipsum exposuerunt,scilicet κυον, cum ne hoc etiam quadret. NON indicaui eis.) Hoc satis apertum est,

quo pacto sit intelligendum, nullam est inter - C 4 omnes

415쪽

qog LIBER omnes tum Hebraeos tum GrFos tum Latinos De nomine interpretes dissonantia. Quae autem de nomineret graim tetragrammaton,ab Hebraeis tradutur ne Graeσ tρη- ci etiam patres ignorarunt,doctissimusq; Theo doritus copiose de hac re scribit. Nem ab re est, totam citis expositioncm huc afferre, quia optis

ασον ἶὰ π1MC. id est, Docet quanto honore quantam beneficentia dignus esse meruerit. Quod enim patriarchis nomen non explicuit, clarum ci fccit. Dixerat enim ad eum,Ego sum

qui est.Est autem hoc apud Hebraeos innomianabile

416쪽

nabile. Prohibitu enim eis est, ne ore suo ipsum proferrent.Scribitur autem quatuor literis,ideo di quadriliterum appellant. Idem di aureae laminae solebat insci ibi,quae uitta capitis,fronti stimini pontificis alligabatur. Vocatur a Samaritis Meniame, ab Hebraeis aia. Quatuor literae quihus scribitur hae sunt, iod, he, uati, he. Cuminper id significetur esse deum stinpiternu, ipsum dicit,se ne Abrahae quidem reuelasse. No enim

commodum luc erat aperire patriarchis nome,

quod separabat deum ab idolis. Siquidem cum etiam daemones,dii,di domini a suis cultoribus Vocarentur, dedit deus nomen, quadriliterum quod fidelibus tunc erat innominabile. IN cI Rcuncistis labηs.)Quamuis eo etiam modo habeant Hebraica, hoc tamen intelligendum est,secundu Septuaginta,qui uertunt. Ego sum, inquit, αυρο. Careo sermone,desiliat mihi uerba,quasi balbus sum, oc labia mea sitiit pinu guia,non est caro eXecta,quae oratione impedit. ANNI V Itae Chaat cxxxiii. Sicut di Heu

mero apud Septuaginta desiliit tres: sic enim

id est, Anni ustae Chaat, centum triginta. Easdemq; fuit in hoc labendi rati quae di in caelesris aliorum annis,ut magis ascribatur scriptori hus di uetustati, quae omnia solet immutare, quam viterpretibus.Facileq; est hoc intellectu,

C s uel

417쪽

trui soror .Puto uero Hieron. Per patruelem intellexisse patrui serorem, hoc est materteram. Iocabet igitur ut habetur Numeri r 6.soror erat Caliat patris Hamram. Non uidetur igitur u rum,quod dicit Burgensis, hanc fuisse auia ipsi Hamram. Locus enim is refragat. Septuaginta non dissentiunt a nostra aeditione,ελαειρ αρσοαματ in θυγατέρα τό αδλφῆ πα ορβ. Sed ea ut dixi non filia,sed seror patrui. c A P V T VII.

ARcana quaedam. a, Quod uariis

modis interpretari selet, Septuaginta in Universem omnem incantationem oc praestigia intellexerunt. ψονιψκs in Quae uox senat praestigium Sc ueneficium.Chaldaice aute aliud innuitu per seserrationes scilicet 8c uerba,praestigiatores illos operatos esse.Sic legit Chaldaia

lloc est,Fecerunt etiam incantatores, sitis susura rationibus. Atq; ita etiam interpretatus est Ra hi Salomon.Nem quiccb aliud uiper hac remoriae proditum apud scriptores comperimus.. Et quoniam uox Hebraica hoc loco senat etiaiulgoregladii ac nitore di per hanc dicuntur Perse

418쪽

E π o. qupersccisse sitas praestigias illi,no erit sorte absurudum,si de eo genere incantationis quod fit per fulgorem armorum intelligamus. Extat enim ocapud Ezechielem,huius uaticinii oc incantatios nis mentio, tuae fit per fulgorem armor Quo niam uero obliterata haec sunt, ideo non satis intelligi selent,Philon Iudaeus,latius hunc locum

regiam confluxissent, tum frater Mosis impia Uirgam maxima cum expressione in terra proiecit.Atin ea quidem mox in draconcm uersa est. Qui autem circunstarent, rem omnem iam sine maxima admiratione intuebantur,& prae semiadine fugam quoq; arripuerunt.Sapientes aut

419쪽

qu LIBERN magi qui tum forte aderant, Cur stupetis sns quiunt Na nem nos non possiimus haec facere. Artem denim eam profitemur, quae haec faciessitam habeat. Ac diem citius,cum singuli suas uirgas proiecissent,facta est draconum multitudo,

omnes tamen circa illum primum uertebatur. Qui paululum immoratus, mox peditis ac totucorpus,arduus er it.Patefactat ore,&spiritu uiolentissimo attracta, omnes tan b pisces in fasginam ad se attraxit. Quibus deuoratis,in pristinam natura quae uirga erat reuersus est,haec ille. c APUT VIII.

IN immensos aggeres. Hoc modo sapietissia

nae mutauit locutionem Hebraicam Hieros nymus.Nam cum Hebraeis superlativa no sint, id loquendi genus supplent per eandem uocem repetitam,ut est de quo hic loquimur,Hcbraicesquidem , id est, aceruos acersuos:quod intelligitur, sicut uertit ipse Hieronymus.Septuaginta penitus Hebraicum loquedi

Quod pauci admodu apud Grscos intelligeret. E R V N T ciniphes.) 'ma , Quod Iosephus ec Rabi Salomon,pediculos interpretantur. Videtur* ex Hebraico sumptu, additis quibusdaliteris.Ideo di Septuaginta di Hieronymus uos

420쪽

E π o D. 673cem Hebraicam inlaetim dimiserunt.Videmus certe ciniphes uenisse a cinam uel cinas,additis, ciniphes in ut dixi,aliquot literis. Nem puto apud alios tu se idi. Graecos tum Latinos scriptores,eam uocem res periri.Credo igitur Septuaginta uocis propriestatem exprimere non ualentes quan* no erat

dissicito ipsum Hebraicu nomen reliquisse. Philon autem non pediculos intelligit, sed muscas rum genus insessissimum, apud que sic legitur,

bestiola tam 8c si exigua admodum sit, infestissis

ma tamen solet esse, non solum enim summam cutem laedit, pruritum infensum immittens, ac noxium, sed etiam interius penetrat per nares atque aures. Laedit etiam oculos,nisi quis caustus fuerit. OMNEM muscam. χ'D,Quod alii mus scam in uniuersum interpretatur. Alii uero mu scam caninam,ut etiam Septuaginta,qui oc ipsi υηχυίαμhoc est,musca caninam. A quibus nec

Philon dissentit. A t Rabi Salomon, de hac ipsa

UOce ait, mrim I n ' ,hoc est,omne genus bestia' noxiam, serpentes quom ac scorpiones. Aduertendus uero error in Graecone codicibus. Siquide ut stria