Augustini Steuchi Eugubini Veteris Testamenti ad ueritatem Hebraicam recognitio

461쪽

V uana quod ad mcndacium di ad omnem turpcm orationem spectare potcst. Septuaginta quoque non dissentiunt ab Hebraico. ακIειν -- ταών. Auditionem uanam. NVet' autcm mendascium plerunm significat. V T pro impio dicas falsum testimonium. No puto sic scripsisse Hieronymum,sed potius, Ut cum impio dicas falsiim testimonium quod esset Hebraicae ueritati consionum, quae habet et ri G-Σπ xv τN Hoc

est, Ne ponas manum tuam cum impio ut sis tessis iniquus:patcim aliam csse sentcntiam hanc, 8 res quidcm clara est. Eodem quoq; modo haabent etiam Septuaginta. ου συγ se iura ροτα τῆα t μον is αδεω: non consenties cuimpio,ut sis testis iniquus. NON declinabis in iudiciu pauperis. Hoc quonia obscurum est, Hebraica ponamus,quo

Noperuertes iudiciu pauperis tui,in causa sita: sic etiam intreprctati sunt Septuaginta ου δαμκρώα πενντος ἐν Mnas. Non depras. Habis iudicium pauperis in iudicio eius. Q. V I A aduersor impium ) Ea quide est scit tentia,sed S tuaginta eam no attigerunt,quas

Mis longius hi recesserui:nam sic habet Hebrais cum 'p, Quia non iustificabo impiu

462쪽

impium. Siquis,inquit,pessime egerit,ut pcssumus est,ita iudicabitur,ncm cana sentctiam accidpicnt,quam staciat iusti accipcrc. Hoc ergo pennitus diucrsum fecerunt Scptuaginta. O ου καωme τὴν ocinctu λκεν δωρων. Et no iusium exses abis impiis propter mulacra nam de scipi loquitur deus de muncribus quom non hic,scusatim in alio praeccpto insertur. PER nomen deorum cxtoenorum non iurarabitis. Non ad iuramentum tantum pertinet,sed ne comemoratione hoc modo id est, Et nomen dcOru ex ternorum no memorabitis: sic quoq; Scptuaginta E ονομα Θεων - ων ωί -αυνyes voti. ec nomedeorum aliorum non recensinitis. MENSIS nouorum. ', Hoc est,Mensis nouarum frugii cum scilicet incipit aperiri testus,ec parcre. Septuasinta quoq; Ueri terunt mensem nouorum. κατα πιν κουρὸν τῆ μηστορ εινάων. Tcmporc mensis nouorum. X A N G V I Ncm uictimae tuae. Victi mpe meae. Sic di Septuaginta Lim qum σιματο μου. Sanguinem Victimae meae. Redundat hoc loco tota haec sentetia in Graecorti codicibus. Ubi cnim dictu est Ter in anno apparisit omne masculinii tuis coram me, mota

H. id est, Cum cnim ciccero gentes a facie tua,

463쪽

P so L I n E R& propagauero fines tuos,nemo desderabit terram tuam.Hoc totum superfluum est,sumptum ex alio loco,ut post uidebit nus. B E Nedicam panibus tuis.) Redudat quoq; apud Graecos οἰνον σου. Et benedicam uinum tuum: nulla enim huius in Hebraico mentio: quacb ad declaratione positum ab illis arbitrer. E T a deserto usim ad flumed Septuagita exsprimunt hunc fluuiu-του ποταμου - δ ρῖαἶυ. Vsq; ad flumen Euphratem. Sic alibi pollicitus cst,cssc terminos eius terrae fluuiu Euphratcm.c A P V Τ π XI III.

Vtulos duodecim. Redundat duodecim,

Tantum enim est id est, uitulos: id ne I a Septuaginta est positum,qui ueritati Herhraicae consentientes,nc interpretati sunt, sc ζωων θυοπαν σωτη&ου κυμου δ λω μοχαρι Et sacris ficauerunt inquiunt,sacrificium salutis,domino deo uitulos . Nam di plures quam duodecim esse potuerunt, ut sacrificium Salomonis atque aliorum,quibus innumerabiles pene hostiae ad hibebantur. Clarum* est non intcrpretis, sed aliorum errorem esse. Cur enim peccarct ille in re manifesta E Τ'V I Derunt deum Israel Sicut etiam Iogitur Hebraice , m ms nn in VI Etuis derunt deum Israel. Quod Septuaginta nescio

quamobrem non ita uerterunt, non eos sciliscet uidisse deum, sed locum in quo siclisset κῶ

464쪽

ειφον ποταν ου εἰςdimi εκs o lxος id est,Et uiderat locum, ubi stetisset deus.Veruntamen ueritas Hebraica aliud docet.

LAPIDIS I A Pphyrini. Nomen est Heobraicum, Nam illi appellant sappir:patet Grscos ab eis accepisse,& ut in ca lingua solitum aliquando est,ultimum p,in, p, crassum commustarunt Graeci,scilicet Q. E T a V Asi coelum cum serenu est. in. Et quasi ipsem mei coelum inpuritate ac claritate:sic di Septuaginta καλtot om,non quod aliud sit,quam quod uertit Hieis, ronymuS,Ut exponunt Omnes Hebraei, praeseratim Rabbi Salomon. N E Cnon super eos qui procul recesserant.

Et ad principes Istaei non extendit manum se a. Et quoniam tota haec sentetia male, ut uidetur, reddita est,adhibeamus expositiones Hebraeos rum.Siquidem innuitur,no filisse cognitam dis Uinam potentiam principibus Maeliqui intellioguntur Nadab N Ahiud,qtiamuis uisionem ea Diderint. Quod etiam innuit Chaldaica aeditio, quae in huc modu habet 'dan, .Et principibus filiorum Istaei nofuit clarus.Quare constat non eam esse sentenutiam, quam uertit Hieronymus. Auen Esdra,

ne G nis 'vet Ra, id est, Sunt qui dicunt, F s hunc

465쪽

LIBER hunc esse honina vcrborum sensiim. Wderunt quidem eum,sed cis non porrexit ipse deus maunum sitam,qucmadmodum Mosi. Nota igitur

omnia sunt. CAPUT XXV.

Q tollat mihi primitias. Hoc est,

oblationem, & anathcina: carum uidelicet rerum quae suspeduntur.Proprie enim haec u sonat eleuationcm,suspensioncm. Primitias auratem uertcre non est tam proprium, quamuis in

hoc Hieronymus Scptuaginta secutus sit, qui ctiam ipsi,λα- -ατααας. Sumite mihi priomitias. Non enim hae crant primitiae, de quibus ante dictum est,scd aliud oblationis gentis,quod crit toto capite manifestum. Onchelos quoque Moetit segregationem. Η Υ Acinthum.) Reliqua notissima sunt de hoc autcm,quod Hebraico uocatur ,dicit

Rabbi Salomon a Wata V .Lana,inquit, est tincta in sanguine purpurae, tinctural uiridis est. LXX. quoq; uerterunt Hyacinthum, υακινθον, aes, hyacinthum. EX ouatuor autem coloribus omnia isthaec cosecta stini, qui referunt clemento' proprictateS,

quod ab antiquis scriptoribus proditum quo p

466쪽

igni. Quod cliam scribit Hieronymus Tincranaculum enim totum repraesentat mudum, ut C quatuor elementis is mundus, sic tabcrnaculu quatuor coloribus,qui elemcnta quatuor exsprimant. Hyacinthus igitur acrius est, ut ipsi quoque uidimus. Allatus est nuper Venetias e Constantinopoli a Francisco Massaro, uiro harrum rerum scientissimo. Est penitus caeruleus, odore laudatissimo.

hyssum retortum.Quod nescio quo tedat per hy stum enim etiam Hebraei intelligunt linu tonuissimum cuius tela,in opus diuinum adhibita est.Et forte eo tedunt Septuaginta, Ut innuant linum tortum,& iam telam eflessitum. Quod saeupissime ponetur inferius. R Vbricatas. 'oc cst,Rufas,rubetes,ut est corium rubicundum,Win sanguineucolorcm tedens,sicut est huius uocabuli passim usiis.Septuaginta ερματn: κριων ΚυΑ- ανομωα, hoc cst,pelles arietum rubefactas.

pELLEs ΗY Acinthinas.) Cerrum est 10V ubisi,fhucum esse corruptum, restituendum m hianthi nas:esim uox Graeca,ducta ab ἰα, id est,uiola,&οωθορ, flore : quasi dixeris florum similes, quasi floribus distinctas acuarias:quauis etia Septuas ginta habeat ut nostri habet codices, U

467쪽

66o LIBERυακινθινα. Et pestes hyacinthinas. Hebraei uero aliter hunc locum interpretantur. Nam quod hic uertitur hyacinthus a Septuaginta di Hiesronymo,Hebraice pelles tecas scim.Qtios alii taxos interprctatur, alii ut Rabshi Salomon,aliam esse seram dicunt,de qua ipse

n 7 Vn ,hoc est Bestia est, quae selum ea tempessate inueniebatur,quae plurimas habebat maculas.Qtiod etiam confirmat autoritate aeditionis Chaldaicae,quq ctiam eo modo habet es ut uerum fatear minus haec uidentur habere cognita Hebraei,quam omnes aliae gentes: siquid abstrusius retegendum est,inueniuntur quam OmneS, Hebriigno Perplexiores.Nullam enim tenent historiarum rantia. Peritiam, non norunt naturas animalium, non herbam nomina,non eadet colores, non propries

cascina, pelles sunt bestiae, quae praepinguis est, quia calceamentum no sit nisi ex corio pingui, Ut est corium bouis. Ac mea quidem sententia est,hanc beluam esse bovcm. Quid igitur ex his tam uarijs tam ambiguis Hebraeorum sentenstris colligi ueri potest Ucrum de hoc etiam inserius dicemusJn talmud hae pelles mira uarietas te distinctae esse narrantur.

Ligna

468쪽

Π π O. qca L I Gna sethinad Vox Hebraica est, quam SePtuaginta uerterunt, ἱυλα αα be. Ligna incor, Sabim lixupta.Mittimus hic quom discordias Hebraeois glim. rum super hoc ligno,quae tot sunt,ut pudeat me eorum inscitiae.Sunt autem qui putent esse ceu drum,alh piceam,alii buxum,placet stare senteistiae ipsoru Septuaginta.Hoc lignum cum no inaeueniretur in deserto,dicut Hebraei, secum filios Israel, ex dei praecepto, ex Aegypto asportasse. Quod nescio an uerum sit,an fictum ab ipsis, ut multa eiusmodi apud illos reperiuntur, opinati sunt haec,quia in deserto non erant arbores.

I N V Nguentum.) nn plan a V In oleuunctionis. Nec putandum est esse aliud, i quod

uertit Hieronymus:clarissime etiam Septuaginta, ἀρ συαθει ςυμιαμα M. In compositionem thymiamatis.Interiectum est in Graecorum codici hus hoc quod in contextu Hebraico non habetur hic cilicet, inλιει Θρδίους, lapides sardios:

est enim inferius. E p Η O D oc rationale. Duo sint ornametasiue amictus,Ephod, posterioris partis, aio huis Dbia d meros tegit,ideoq; a Septuaginta uocat hoc est,suphumeralis: alter huic oppositus, que . V Vmς Uocant , Osccm,s pectus tegit.Hoc itaq; '. ultimum clarius reddiderunt Lxx. tala ' rem: non Q ad talos applicetur, sed Q a pectore dcscendens,iisq; in talos sese porrigat. o habitu utuntur etiam apud nos sacerdotes: appellas tur

469쪽

qQ LIBER Poderes. turm ta a Latinis quam Graecis poderes, quod Latine uerti potest talaris. P A Nes propositionis. 'VΠ'7,Panis far

Puris propo cierum .Quare fit ut uar is modis hoc omnes insitionis, 'terpretentur.Dicunt nonulli HebraeoN panem ἔμοπῆ- facierum appellatu, quod quatuor angulis esset expressus,quos illi facies uocant: hocQ genus panis secium erat,ec tantu facerdotibus licebat contingere.Ald aliter exponunt.Nam cum Hebraice panim faciem significet,non solu inquam ipsam humanam faciem,sed di omnem praesenatiam di assistentiam,& anteriorem partem, Pr Pterea appellari panes facierum exist imat, hoc est panes assistentiae,panes propositos, qui sena

per coram deo reperirentur,quod certe uidetur

esse uerissimum:mox enim ubi dixisset panes facie intulit iaciei mea pr sentiae mes.Atuque inde uidentur appellati, quod semper coradomino,starent positi: hoc idem sentiunt & Seu Ptuaginta, qui hos panes appellarunt S re, quasi dixeris praesentes,siue positos.

ANsulas.)-,Fenestellas, Ut exponiit Hebraei,quanquam idem sit. Na quibus

cortinae cortina adiungebatur,ansulas recte aps

pellauit Hieron. Non minus quoq; recte LXX. qui eas sunt interpretati αγκυλας, hoc est, uncis nos,ac super hoc prolixius argutari,uiliu fueritis Aga cilicina. Quod supra uerterat cortinas siue

470쪽

E X O. qiusue teloria hic interpretatus est saga.Facile igitur intelligitur is locus eo modo expositus, que dubiu habebat nostra peditio,non enim tam prisprie illud seperindumetum sagum appellatur. Excogitatae autem stat hae cilicinae cortinae, ut tegerent tabernaculum. Vcrtunt has Septuaα ginta δερ st, id est, pestes: innuentes, non fuisse Helum ex pilis caprarum coni tum, quo cirscuntcgetur tabernaculum, sed ipsas pelles: uesrum Hebraice est ry hoc est,Aulsa uel cortinae ex caprinis pilis: quanquam etiam Possit uerti, ex pellibus caprinis.

PVLcΗRA Uarietate contextum.

n: 'N ,id est,Et faciet ipsum opus Cheo rubin: putoq; praeceptum esse, ut opus esset uariatu Cherubinis intextis, aut quod Cherubini essent pulchra uarietate contexti. Sept.quoque non tacuerunt Cherubin, μην υψαντον ποι me υτο vρουβιμ, hoc est, Opus contextum facica ipsum Cherubin.

Non solidum sed inane.) rv H. Vad

cuum ex tabulatis aut, uacuti tabulaue, ut intus nulla materia sit. Quemadmodum praesciare N Septuaginta, κοὐ ν ωπίδωτον, concauu ex asseribus. Atque ita in hoc capite nihil uissum est aliud annotatione dignum, tam in nos stris quam Grecorum codicibus his dutaxat mceptis,quae sunt leuissima, di quae nulla habent

disso