Augustini Steuchi Eugubini Veteris Testamenti ad ueritatem Hebraicam recognitio

531쪽

D6 LIBER Hebraico consentientes, partim discrepantes . παρ ἰά πορδ ομ ν ά άρ- . Omnis qui egre' ditur in uirtute . Licet δε-ιαμιρ hoc loci, etiam exercitum designet,& bellicas copias. Sed alia est ibi phrasis Hebraica,quae obscuram reddat orationem,scilicet in praepositione ν.quae apud Hebraeos semitur procum. Quod forte non ita usitate fieret in sermone Graeco aut Latino. Igitur Ruiu in idem est quod orta J-μs.cum

exercitu.

ΗI N o B I Lissimi. Isti uocauti,isti appellati a Mose & Aaron, tanquam dos mirum suaru principes:qui quidem tamdi si nos biles essent,no tamen id locus is innuit. Septuas ginta quoq; ab Hebraico non dissentiunt o

Israel. Non dissciitio tamen, quin ta nobilem ocinsignem notct 'N' .Hoc est, Nominatu, u catum: sicut & Graece ε κλητος. Aucia Esdra ponit quare hi uocati aut nominati synagoagae IsraeI appellaretur,hoc modo rv r. v V .Hoc est,Nominasti sunagogae dicebantur,quia nihil factura esset, nisi eos prius uocassent,aim hi tanquam omniuduces familiarum habebantur. cAPIT A exercitus Israel Σ -

id est Capita milliu Israel: ncc dubium

est,quin millia hoc loco .p omni ea copiosissima multitudine sit sumedum,non pro numero milσlium

532쪽

Ilum determinato: atque ideo Septuaginta non tam proprie fortasse uerterunt, ι μαλωσι Millenarii Israel sunt,aut milium principes:

frequens autem is scripturarum mos est,ut nusmero millenari pro qualibet maxima multitus dine utantur.

OBsERVA quod in recensenda hac mutilitudine dimittitur census teritus,tassicet tribus Cadapud Septuaginta,ponituroe in ultimo feore loco, Qui error minime in nostram aeditione irrepsit. Nem existimo a Septuaginta eum esse profectum,sed ex aliis causis quas sepius dixismus,transcribentium scilicet uarietate, oc quod fere omnibus non tam libris, quam praeclarissismis rebus usu cienti detrimetum attulisse ipsam

uetustatem.Multa enim in ea aeditione comporimus, quae clarissime ostenderent, non omnia

ab illis interpretibus errata accidisse. Multa quoq; studiose fecisse illi deprenduntur,& ultro ab Hebraicis codicibus distentire uoluisse,quod quamobrem fecerint declaratu est sepe ab Hie, ronymo.Ostenditur etiam in Talmud apud Heu braeos,licet pleram falsa super hac re,in libris illis

tradantur,ut est eius nationis ad metiendu proscliuitas.Demonstratur quot sepius apud Graecos eiusmodi uarietatis causia.Et quia res omnishus notissama est, non uideo nostram in ea exsplicatione desiderari.Mentiri autem in Talmud Hebraeos in his quae de hac aeditione scribunt,

illud

533쪽

illud argumento est,quod asserunt silum pentas

teuchum a Septuaginta esse translatu,quod falassim esse,tota aeditio proclamat. Assirmant etiaquatuor tantum locis,eos a codicibus Hebraiacis dissentire.Quod etiam falsum ess omnis liscnostra opera retro coarguit, quod clarius etiam siet in sequetibus.Licet ec Iosephus assirmet eos tantummodo pentateuchum trastulisse.Cui omponimus alterum eruditissimum Hebraeu,nema

pe Philonem,qui honorificam habuit de his inu

terpretibus mentionem,& eos totius legis ac prophetarum contextu,in Graeca linguam ueratisse commemorataotus etiam antiquitatis cos sensus refragatur,oc omnes qui eruditissime scri

ostripsere ex nostris apud Graecos,qui 8c Hebraicata Syram linguam,quae Hebraicae simillima est,

calluere.Nec multas in hanc comprobationem rationes assero, quia res certissima est, ut negari non possit,temerarium certe est,tam apertam ocomnibus cognitam rem uelle infringere. A c per gyru tabernaculi metabunt. πHoc est, Ac circum tabernaculuuersabuntur,siue constituentur. Pasilae uidetur accepisse Hieronymus metari.Septuaginta opti

culum statione habebul:oc ut acies solet,omnes erunt ita digesti,ut quasi exercitus esse uideatur. Tantus enim praecipitur esse circa tabernaculuordo

534쪽

N V M. Pst ordo,ut omnes ex tribu Levi, circa ipsum essent dispositi quisis suis fungetes ossiciis, maxime dum tabernaculum portaretur.Atin ita incedeshant omnes Levitae, id est, hi qui ex tribu Levi essent. Nem Levita nomen est ossicii, ut postea Leium ab ecclesiasticis est ustirpatum, sed illius tribus: utq; a Iuda,Iudaei dicti sint,ab excelletissimo scilicet in ea gete,ita a Levi,Leuite.EX quo cognoscitur error & mendacium Plutarchi,uiri quide grauissimi ac cruditissimi,sed qui in rebus externis diiudicandis Ope lapius sit,& quae quide in

historia Romana peccarit dimitto,quod aute ad praesentem locu pertinet,no est silentio praeterae eundum.Is in suis symposis,nomini huic Leuiutarum,quod audierat frequenter apud Hebrsos

comemorari, conatur aetymon Graecu accomos

dare:gente enim Hebraeam Bacchum in primis uenerari solitam,ta in eius honoremi a carne porcina abstinere,& Levitas,eoue esse sacerdotes, dictos, Ma τυ λυα βιο μαλλον γοα γ ν αον ουτακνομῆνας, id est, a Lysio, seu magis ab Euto,qui Bacchi nomina sitiat. Quis aute no risserit Porphyrium,qui Hebraeos a carne porcina abstinere dicit, quod id animal, in eoue regione non reperiatur,sic enim de abstinentia animaliunt m ι, ειχίρων ο vj ολως ν εκGνρις ευ rem'. Hoc est, Phoenices Iudaei,a porcis abstinebant,quod ini

cis illis minime id genus animal reperiat. Quae

535쪽

no LIBER ne refelli quidem digna sunt. Fuit autem pecus itare omnium prope gentilium scriptorum uirtium,ut aut res nostras silerent, aut deprauaret,

aut falsis figmentis dehonestarent. Quid enim Cornelius Tacitus de Christianis mentitus est Suetonius de IudaeiscPlinius genus magicae arstis esse dicit quod a Mose prosectum sit. Atque alia pcne infinita.Sed sagittae paruulorum facts sunt plagae eorum,di in ip s autores, eorum in se iacula retorsere,ut eorum mendacia N patefacta sint, & de ipsis nunc iudicetur ab aliis, qui quondam alios iudicare soliti essent.

RVben ad meridianam plagam. No disicn

tit a ueritate Hebraica nara p, id est, uerusus meridiem. Quod etia apud Septuaginta cla Notus. rissime exprimit, se νορον, Versus notum: hoc excepto, quod fortasse non tam uideretur idem significare uersius notum,& ueris meridiem,eo quod notus ab latere meridianae plagae exoriastur, meridies autem ea pars sit, quae polum anstarcticum aspicit:uerum cum lisc friuola sint,ac nulla propemodu obseruatione digna,non si intexactius disicutieda eritim enim est, etiam Latinos haec nomina solere permiscere. L E V Abitur aut tabernaculum.) xpanid est Et recedet, abibit: quod recte tam a Sesptuaginta,quam Hieronymo in aliam uocemustatu

536쪽

N V M. Drtatum.Imitatus est autem Septuaginta,- αν -

n aritan is myotata, id est,Et eleuabitur tahernaculum testimonii. PER ossicium Levitarum. Declaratum cst ab ipδε interprete,quod circa tabernaculum fiesri erat necesse,licet allicr habeant Hebraica hoc modo: tabernaculum, inquit, elevabitur: FZZHoc est,Cum castris Levitarum siue,cara sira Levitam cleuabunt tabernaculum. Septuas ginta praeclare,E n παρομολππαρεμβολ It acies Levitarum, in medio acies rum Israel.

AD O ccidentale plagam. ,id est,Ma' re uersus quod in occastim spectat,sive mare Tyberiadis id sit, lacus scilicet Iudaeae, siue mare ipsum, quod in Iudaea positis, ad occasum uersgit.Sic 'c Septuaginta,et ματα τέφραὶμ - α θαλα κταν,id est, Acies castrorum Ephraim Versus mar uel ad mare. De qua quidem re stas

Pius dictum est Sed magis ad totum mare spesctat,quod occasem aspicit Iudea incolentibus.

HAe sunt generationes Aaron & Mosis.

Generationem diximus sumi pro familia, Generatio, cognatione,assinitate, di quan* cotextus quasi pro familia..pponis utriusin cognationis ta Mosis Q Aaron unius in Aaron tantumodo familia dcscribit,co

537쪽

q, hi potissimu in ministerili assumpti sunt. De filiis autem Mosis nihil eiusmodi traditur, imo quod mirum,omnibus fere locis siletur.Cognatio igitur H Mosis ec Aaron eadem est,ta quica quid de Aaron scribitur,de Mose quo* narrat.

Quare non uehementer mihi placent,que in excusationem huius rci adducuntur a Rabbi Salomone.Quod scilicet fili j Aaron, sint etiam filii Mosis,co quod docuerit eos diuinam lcgcm, ecomnis praeceptor, parentis loco habendus sit. Quod quanquam uerum sit alibi, non uidetur tamen hic, eo modo sumendum. Non enim fi gurate loquerentur facraeliterae, ubi rerum trauctatur historia,quae ita exprimeda est ut semper rem sine ullo colore describamus. Alia uero lex est,ubi loquimur allegorice di figurate, di secundum alios loquendi characteres. Applica tribum Leui. Hoc est, A dmoue, fac accedere, fac pro inquas re. Septuaginta minus proprie, λαλ iam φυ λὶst , id est, Sume tribum Leui. Eodem tamen omnes spectant. ET E X c Vbent.)',id est,Et custo dient:quod ad omnem obseruationem pertinet, tam noctis quam reliquarum horarum, Θc ad o nanem obseruationem 5c custodiam continuam. Septuaginta penitus Hebraica phrasin sequvnis tur, E φυλα βοει φυλακας. Et custodient custodias.Nam oc eodem modo habent.

Quic

538쪽

CLVI cquid ad cultum pertinet.) Explicatu ab ipse interprete, quod obstatrius fortasse crat

stodias totius multitudinis: neq; aliud certe est, Φ qae interpretatus est Hieron. Qcyno fecerut I xx.qui Hebraica nihil immutarui, is qυλαθ παρ ψυλα e G q- ιιτρα ,id est,Et custodiet custodias filiom Israel. Omnis ergo cultus ad I mi Leuito tas omnis Q custodia deserebatur circa tabernas officium. culum hi excubabant,ne qua sordes ipsiim constingeret,quil ad suas partes delegati: omnia sacra hi obibant, quicquid hodie in re diuina per clericos & religio s fieri solet,fiebat olim apud

Hebraeos per Levitas: praesertim nequid depra Uate ac cotra diuinam maiestate fi cret: ncquod scelus ab ullis admitterctur:Ne per inscitia grastilus aliquid comitterent: Ne falsis opinionibus implicarentur: Ne praest 's incultarint: Ne vanissima quaein se starentur Ne sacra ac uera rcli gionem juperstitionibus corrumperent. Postremo rectu omnibus iter ostendebant, di quomos do deus coleretur prScipiebant. Quo ritu, quishus ceremon is esset ueneradus, Qua religione placaretur,4tibus deliciis grauitcr irascercturi Qua pictaic leniretur.Cumq; totu illius rcligionis corpus,multis esset ex partibus perscctu Levitaruerat singula quaeq; inplicare, religionem

interpretari. Hi ergo oc potifices ta flamines, hi religionis crant interpretes. Atq; hae sunt custo

539쪽

n LIBER dialiquae ad illos demandatae adeo fuerant. In saccrdotibus tota populi custodia posita in co Q omnia bona 8c mala pendent ab religione que si recta di pia fuerit, innumerabilia parit bona: sincorrupta ac deprauata,omnia teterrima di miser sacerdotes rima mala.Ergo quia sacerdotcs rcligionis sunt struatores custodes,iure totius populi construatores Voca

populi. tur Et his, tanΦ ducibus, populus asscrtiandus traditur. Alienus autem prohibctur ad adminis strandam religione accedere,quia pcssimi saccrs dotes di reru diuinam imperiti,erroribus di falasis opinionibus imbuunt populu,8c a dcoquast avertunt. Non permittitur ergo quilibet accesder ne tam periculosam rcm,in qua di sua di csterom salus posita sit,qui cti no dclcctus adeat. Cognatio caliat habebit populus hamramis

caliat erit cognatio hamramea. Hanc ergo cos gnationem,scilicet caltat,uult esse cum quatuor

alius cognationibus aut famili is coniunctam,ad eadem munia circa sanctuarium di in re diuina obeunda.Clarumq; est Hieronymum, hoc loco Populus, o populum pro familia ac cognatione silmpsisse: familia. quan* etiam Septuaginta populum sitiat inter . . Pretati quod erat familia, sic κααὁ-οVm mm M Ipsi eahath populus unus Hamram.

Σ', GHamram pater Mosi traditur in m

mundi contis tiS Hebraeorum m ime longaeuus futile. Momata. Ptem enim uiris omnem a mundi principio usi

540쪽

N V M. suin finem uitam humanam continuatam asserui.

Primus homo Adam, huc uidit Matusalem.Vitam primi hominis us* in Matusalem se porreis xit. Matusale uidit Scem filium Noe.Sccmpcris uenit usQ ad Iacob.Iacob usim ad hunc Hamram de quo hic scribitur. Hamram peruenit usi ad Ahiam Salonitem. Ahias autem usim ad Eliam. Elias uero usin in finem mundi.

Populus Marari stic millium ducenti. Recteis numerus apud nos censetur, at apud Septu ginta male, λμι μέν οἱ δημι - μθαρι ηακιχίλια προτοκπτα,id est,Hi sunt populi Merari sex millia quinquaginta.Desunt ergo centu quinquaraginta. Quod credo non ipBN interpretum uistio, sed potius scriptoru accidisse. Multa tapes

numero de hac re uerba fecimus.

I N precio autem ducento'. Quoniam primogeniti omnium Hebraeo' erat cum Levitis aequandi,& consecrati erant Levitae illom loco,ec domino sanctificati:nuc quia silmma primos genitorum excedebat silmina Levitarum,prscipitur ut qui superessent ex Hebrsis,pretio quasi redimerent, di pro eorum unoquoq3 solueretur Ancue sicli,ut ea merces cederet in rem sacram, loco eorum qui fuerant consecrandi, uel pro quiσhus consecrati fuerant Levitae, ne quisqua a diis uina charitate esset disiunctus. Pro co igitur,

quod in nostra ditione habet in pretio,Hebraice est ,id est,Et red emptiones,ill r