장음표시 사용
581쪽
N V M. SI nos aliquando sequimur, neci' haec litera' per mutatio rationabiliter se sta est,sed cade suit causa ut haec deprauarentur, qua caetera deprauata sunt. Na N Isai, uocatus in Iesse, & Rcuma Rosma:atm ita pleram alia. PER meridianam plagad Perstant Septu ginta uertentes id quod meridie apud Hebreos Iagnificat,a υ ipi mi,id est,desertum. Necp abesta ueritate ut ita interpretentur: de qua re saepe alias scripsimus:nam desertum Arabiae ac Palaeustinae,in mare rubrum ac meridiem spectat. ERAT autem tempus quado precoquae.
erat dies primitiae uvarum. Cum scilicet primae Uuae maturescunt,ic principium autumni appetit: luamobrem male is locus habetur apud Se Ptuaginta, inu M n ou , -φαι ζαρ γ myοχλο- ροι s uλur, hoc est, Et dies illi, dies uerni, qui Praecedunt uvas.Videmus autem quantum inster utrunm tempus intersit.Deinde di illud im possibile est. Quo modo enim coheret, ut ueresset,lc prima maturitas uvarum c Puto aut per corruptelam additum esse εαρο , dicens dum*tantum modo esse, κρα εα -οα, MUTO λοριοι - ψυλne. Patetin non esse ipsorum in terpretum errorem, sed ad alias recurrendum esse causas.
nach, aut natiui ex Henac, ut non filii Hinaco mox
582쪽
LIBER mox essent,sed inde genus ducerent. Quemad modum sentiunt di Septuaginta,hoc modo huc locu uertentes,-- mohsis λλαμώ-ένακ,
id est,Et ibi erat Sesi,& Thelami, progenies Henac: quos paulopost sequitur Nipse Hieronyis
mus.Obseruandum uero est,quod Henac oc ut ri alicuius proprium nonae esse potest,ec omniuin uniuersum gigantu, quia is gigas fuerit.Prospterea Chaldaica editio hunc appellat hoc loco,id est,sigantem, oc quos Hebraicus contextus uocat filios Henac,ibi N ,id est, fili j gigantis,nuncupantur. A N te Thanim urbem Aegypti. Credo SOptuaginta didicisse eo modo eam urbem uocari apud Aegyptios,cum alioquin Hebraice nunclcupetur Zohan. Huic rei facit fidem, quod NChaldaica aeditio eam appellat Thanim,de qua Rabbi Salomon ira: mM VI K n alam se a m v - ,hoc est,Zohan praeclara urbs Aegypti est,ubi regum erat habicampn τα latio. Ideo dicitur de plagis Aegypti in campo Tancos,quia ibi primum apparebat plaga oc ab ea urbe per uniuersam Aegyptum diffundebais
tur,ut caput prius tangeretur,dein reliqua membra.Si aqua corrumpebatur, ea prior urbs calaumitatem patiebatur.Si ranae proferretur,ibi prismum ostentum cernebatur.Quia di sceleru cola
luvies ibi potissimum uigebat. Ubi enim regiae sunt, maiora oc crebriora flagitia admittuntur, siue
583쪽
N V M. τυ siue propter frequentiam, siue quod id genus
hominum curias potissimum adeat. Hieronymus itaque Septuaginta sequutus Zohan uocauit Thanim. P Ο Rtauerunt inuemdm .id est,inlia nili,sude:ue stes etiam uertunt Septuaginta, ἀροαν ο ην ρωα ορ M, id est, Eleuauerunt ipsum stiper uecteS.
DETRAXerunt terrae. Pa' ,hoc est, Extraxerunt uituperationem terrae: id est, Protulerunt,detraxerunt. Quamobrem cum is
sit sens is, oc uerba non aliud significent, miror Septuaginta quod longe diuersius aediderint, Mα-lii γκαν tasamsi τὶ γῆ , id est, Et extraxea
. runt aut emiserunt,aut protulerunt extasin terurae. Patet Hebraicarum literarum uel mediocriter peritis significare infamiam, dedecus, cxtasin uero quam. Illud uero maiore affert admirationem,n6 enim alibi eo modo interprestatistini,sed ut ipsum significat uocabulum, maxime Psal.3i. ubi quod hic interpretantur extassin, Uili uerterunt, id est uituperationem. Et in Genesi de infamia fratrum Ioseph.Quam σrem existimo alios eorum aeditionem deprasimile. Non enim a seipsis in re tam manifesta dissentirent. MoNs TR A quaedam filiorum Henac. Explicandae rei gratia positum hoc ab Hieros nymo est, cum alioquin contextus sic habeat,
584쪽
sao LIBER rim ad ns ΦΗ , mri hoc est.Ibi uidimus gigantes filios I cnac ex genere giganteo,aut ex gigantibus.Silent Septuaginta filios Henac.Hi igitur gigantes illius terrae fuisse memorantur,quorum ingens esset cor Filii Is c. poris uastitas.Dicti autem sunt filii Henac quia is seculis illis nominatissimus erat, & de eius proceritate passim fama increbuerat. Quod nesque Graeci silent scriptores, apud eos de Henac
mus is erat &celeberrimus,ut uerisimile est,propter corporis uastitatem tot timi reliquum geranuS,primum parentem referebat. Ex hoc loco eorum conuincitur error, qui putant per nos Nephitim. men et ,non gigantas,sed sipiritus immunudos significari,qui tempore Noe per orbem terrarum uersarentur, appellatos. Nephitim, a Naphat,id est cccidit,quia hi sint,qui e coelo ceu ciderint,couincitur inquam eorum error. Nam si eo nomine daemones e coelo lapsi significa rentur, non gigantes, non utique etiam hornis nes hoc uocabulo uocarentur. Ecce enim hoc Ioco filii Henac uocantur Nephitim, quos hos mines fuisse, nemo inficiaretur. Vt autem conomine hic gigantes significantur,sic in Gene s. aod si uerum non est, ostendant rationem diuersitatiS.
585쪽
hoc cst,Si dominus uoluerit nos:Si procliuis in nos fuerit:si uoluntas eius erga nos propense est. Quod di Septuaginta codcm fere modo, GMοεπιμ ηιας κυρον, id est,Si dominus eligit,aut cxcipit nOS. R Ecessit ab eis omne praesidium.) - τ,hoc est,Recessit protector eorum,aut praesidium eorum ab eis. Atque ita etiam expontit interpretes Hebraei.Rabbi Salomon, Praesidium,inquit, eorum recessit ab eis, oc protectorcorum,di qui roborabat eos,quia principes qui erant inter eos mortui sunt, Iob praesertim qui
erat eorum defense haec Rabbi Salomon. Qua rem cum is sit sensus oc significatio dictionis τ, ut transtulit Hieronymus di ut exponunt
Hebraeorum interpretes,miror cur Septuaginsta tantopere ab hoc deuient, hoc modo, αφά κε γ' ο κο-ορ απ' ου G id est Recessit enim occasio ab ipsis.Praesidium, occasionem facer non mesdiocris differentiae est. Nem potest quiccb eos tueri, nisi dicamus occasionem in ducibus ocpraesidiis N auxiliis esse positam,atque hanc in tellexisse Septuaginta: occasione uidelicet qua se tueri possent, quod non omnino esset imo
S Vper tectum foederis. ' ,id est, In tabcrnaculo foederis. Neque fere est aliud,*
586쪽
quod opinatus est Hieronymus, qui saepenumero ea prudenter adhibet, quae clariorem facere possint aeditionem. Septuaginta partim cu HOhraico conueniunt,partim dissentiunt, o a Jllae. υ 1 bu ελου G ρὶ σκίωκ - μαρτυ- υ, hoc est,Et gloria domini uisa est in nube,super tabernacillum testimon4.Dissentiunt in eo, quod in nube dicunt apparuisse, cuius rei nulla in contextu fit mentio.
FERIAM eos pestilentia.)-. Quod pestilentiam sisnificat: quare Septuaginta dis
TE A Vtem faciam principem supergens tem ma.) Redundat principem,& forte corrumpitur sententia si addatur princeps: non enim alterius gentis principem eum se facturum dicit, sed illum ipsum Mosen aucturum, genUS eiusta progeniem propagando. Quare principem abradendum est,neque enim in contextu habeatur. Credo tamen Hieronymum id sensisse, ut deus promitteret Mosi,illum se facturum in geistem magnam,cuius Moses caput esset,ac totius generis autor,& princeps. Septuaginta uero aliud stiperfluo addiderunt,te inquiunt, faciam
in Rentem magnam, im γ ν ἀκον πατρος GR hoc
est 1it domum patris tui,sumptum ex alio loco. D D M I N V s P Atiens. IVDN ,id est, Tardus in ira di surore, Sero Punicias,poenitens tiam
587쪽
Propter Graeci sermonis commoditatem in unu nomen, totam hanc sententiam contulerunt, deum uocantes κροθυμον, quod multi interr Μακροθυ- Pretati sunt longanimem, quae coete sententia nominis minime est ibi enim non animii Loganimis.
significatsed iram 8c furorem.Ergo μακροθυμο dicitur,quisitum furorem compescit, di in Ionogum protrahit, sero puniens, cuius furor non ilico efferbet,sed maxima interponit interualla, ut detur peccantibus resipiscendi locus. Vt si puniendi sitiat ero tandem puniantur, nulla eis crepta prius reuocadi sui commoditate. De qua plataribus re praeclare scripsit Plutarchus. A deo ne gentiσ de dei Dis 'hus quidem erat incognitum,deum esse patiens fientia. tissimum,qui cum ostensus grauiter fuerit, siue in illum primo coniecta iniuria sit, siue quia mutuo se laedunt homines, in qua re ipse grauis
ter laeditur, expectat tamen, di condonat tanta Patientia, ut nemo hominum intimiri possit, qui aequiore animo iniurias toleret:Nec mirum
si tanta est per totum orbem terraru flagitiososv hominum multitudo,qui no sint ilico post perspetrata facinora perempti: pectat enim clcmetissimus oc humanissimus dominus. Neq; debet quisl tam caeco.imprudenti esse iudicio, ut hanc humanitatem, negligentiam siue impros Uidentiam interpretetur,ut plerique etiam phis
Iosophorum fecerunt: sed intelligat diuine procl
588쪽
s84 I, I B E Rprium esse natura peccantibus condonare, hi maniter parcer resipistentiam expectare quod etiam mortales principes si facerent, laudat si mi haberentur, oc dei similes dicercntur. Nihil
uero tam remotu a diuina natura est,quam crus
- delitas 5c inhumanitas,quae propria est beluam, di hominum qui beluis quidem similiores sunt, dictimiliores autem deo. Neque quicquam est quo magis delectari diuinam naturam intellea Nerimus, luam humanitate, charitate, beneuos lentia,tUre,atque aequitate. Uae qui magis fuerarit amplexus,is erit deo similio ac propterea sapientior ic magis homo. V Iuo ego. Additum est in codicibus Se aptuaginta, ina αρι-ονη- μου, hoc est, Et uitiit scmper nomen meum. Appositum fortasse
ex aliis locis similibus. N E ON E quisquam ex illis qui detraxit. Etiam hoc loco,in codicibus Septuaginta mula
His γlis. hoc est, Sed filii eorum qui mecum hic
sunt,qui nesciunt bonum siue malum, omnis iunior,malorum nescius,his inquam dabo terram. Tota haec periodus superflua est,& non ab ipsis interprctinus addita, sed scriptoribus, qui simul Ies locos in similes commiscuerunt, quod ut
alias dixi, aliquando oc apud nos fit, sed raro, in
589쪽
N V M. s8s Graecorum autem codicibus praesertim in Italia impressis creberrime. E T scietis ultionem meam. , id est, Prohibitionem mea, qua prohibebo uos, ne ad terram perueniatis. Verutamen etiam secudum Hieronymum uerterunt Septuaginta, aut Hi ronymus secundum illos Uγνα inm τον ρυμονοργὰ μου. hoc est,Et cognoscetis furore irae meae. Quare paulo diuersior est sententia. AT ILLI contenebrati. , Quod alio modo exponitur ab Hebraeis. Dicunt id uerbum significare robur, uires. Exponit ergo Rabbi Salomon,Et roborati sunt, di confortatistat,& se mutuo Blati sent:aut ad arma est res rendum,quod probe armati ascenderunt:uideatur autem noster Hieronymus legisse V - ,ut Ioco hain fuerit aleph,quod certe ualde probas
hile est.Rabbi quom Salomon, producit aliam
expositione,quae cum nostra aeditione sentit,in tenebrat ascederunt.Sicut illi miseri Troiani: stamus tamen immemores caecit furore, Ita hi deo inuito, furore di insania correpti,teraram attingere uolebant. Chaldaica uero aeditio, hoc est,Et sceleis rate ausi sunt cacumen montis conscendere.S Ptuaginta uer horum nihil positemt,sed quasi non esset in contextu,nullam huius uerbi mens eionem fecerunt ψ ρκα αυρι ωαρνα . id est, Et transtulites astenderunt.
590쪽
est,Primit, aut primitiae omis eius rei ex qua panis fit,id cst,ea quae in procinctu si int, ut ex his fiant panes ta coquatur,ut est pasta,& id gesnUS.Haec,inquit,antequam comedatur a uobis, date operam ut prius placentulam inde tollatis, quae deo offeratur, ut prius os Vestrum non contingat,quam deo vestro ex ea aliquid obtuleriistis in iracmoriam dei,ne e uestro pectore illius recordatio excidat. Atq; hoc etiam modo exponit Rabbi Salomon.Ponitur autem expresse in cos
textu Hebraico quid o ne ex his debet,quod omisi im est ab Hieronymo scilicet Mn. Oiseis
retis,inquit,ex his omnibus chala, quod Rabbi Salomon exponit Italice tortulam. Quod neq; ctiam apud septuaginta ponitur. Is itaque erat census det,qucm illi osserebat,quo se eius imperario subiectos esse significarent,& ut ostenderentea se ab eo accepissi adeo genus humanum non iniit sui conditoris obliviscatur. Praeclare uero Septuaginta uerterunt φυα ,quod Hieronysmus reddidit pulmentum.Illud enim magis uerritate attingit:quo significatur, corpus ex aquata farina iam coflatum, ut ex eo panis fiat,quod non ita exprimitur per pulmentum.Nam aliud forte per hoc intelliger US.