장음표시 사용
111쪽
ese haec infidelis consentit habitare cumi AH fideli non dimittat Atim, nec quia fidelis est aspernetur ea infidelem, ocEconuersb. Si qua mulier Lita habet virum in EI, O hiis infidelistis habitare tum iri fideli, non dimittat virum. Vere fidelis mulier node bet dimittere virum infidelem. Ham1lplemnquestrinoulisse I catin. i. fidelis factus est per mutiere delem, cohabitantem ei, & saepius commo nentem eum ad fidem. Vel aliter. Fi delis mulier non dimittat virum in fidelem, na vir infidelis in ipso opere coniugii sanctificatus . i. mundus est, B& hoc per muliere fidelem. i. per virtutem fidei quam habet mulier. Et iterum. Vir fidelis non dimittat uxorem infidelem. Nam plerumi; muli erinfidelis sanctificata est accepta fi de per virum fidelem , inde doeen tem eam. Vel aliter. Mulier infidelis in ipso coitu sanctificata & munda est,praeualente fide viri sui. Non de bent utiq; vicissim se dimittere pro
pter praemissa, sed simul manere auia alioquin . i. si alter alterum dimiserit
fit, v flessent immundi non legi timi sed spurii, Si enim connubium soluitur,legitimum suisse non creditur; & ideo filii non legitimi si se di mittunt, fili j si Dinnatandi stanum,
id est, si cohabitant fili, utit si Zi, id
est iudicanturlegitimi.Vel aliter. Id eo non separemini alioquin, id est, si aliter fiat, filii vestri essent immun di id est in infidelitate permanerentsi enim alter parentum, cum infide
lis esset, ad fidem transiret; fili j utiq; illi parenti adhaererent, qui in priori secta remaneret: in qua fili j nati essent, & in qua consueuissent. Et ideo amore filiorum bonum est parentes simul manere. Filii utique vestri es sent immundi per infidelitatem. Sed nuc si simul manserint parentes, sunt sancti . i. per fidem purificati. Praeci pio ne fidelis, siue vir siue mulier separetur ab infideli. 2 uo si in Plu, vel vir vel uxor discedit, & non con sentit habitare cum fideli, di cedat: non sequatur eum qui fidelis est. Id. eo dico permittatur infidelis disse dere, remanente fideli P rater aut soror fidelis non est usui russerui
tuti in rebus eiusmodi, quae fidem e ius destruant Debent utique alter albteri subseruire lege coniugi j,sed non contra fidem. Dico si discςditdisce dat: sed tamen mallem vos in pace
cohabitare. POm Deus vocavit nos ad
fidem inpace,id est, ut coniugii copi
tam non rumperemus. Si enim nollet nos remanere in coniugio, prius
utique amouendi eramus a coiugio,& deinde vocandi ad fidem. N tandum, quaedam esse in quibus Deus vocat hominem. In illis, scilicet opus quorum non contradicit fidei ut Petrum in piscatione, cui post vo cationem ad piscandum reuerti ii cuit. Alia sunt a quibus vocat, ad qii post fidem reuerti non licet, ut Matthaeum a theloneo vocatum, nec ad opus thelonei postea reuersum. Inde
apparet . quia fides Christi neminissa uni priorem aufert, solummodo fidem non destruat. In pace propter
ea vobis cohabitandum est, quia et u
desiis tam mulier fideli si saluum acies virum infidelem ' et tum fidelis , Efluam aciei muli xem infidelem n sic ambulet qui
que vestrum , Acui Deus da sim ρr ps tunicuiqiue et eurum. Viro scili
ce ut regat uxorem, uxori ut siti, e
uiat viro: & unde adhuc hoc scitis nisi ambulet quisque vestrum. ita sicut Deus vocavit unumquemque,ut si in coniugio vocatus suit, maneat in
coniugi essi simul habitaueritis tunc sciri poterit, an fidelis infidelem lucrabitur: sed si separamini , quom do hoc scietur Et hoc dico vobis in
coniugio simul maini re, sicut in omnibus Ecclesiis doceo. Hoc ideo dicit,
quia imponeb nt ei qui a quod Co
rinthiis quia nimis carnales erant coniugia indulgebat, quae ab aliis Ecclesiis penitus interdicebat. Sic
ut modo dixit non esse mutandum
statum coniugii prorter fidem , sic per simile alios status, in quibus vo cati sunt, concedit; sti sua tamen ta tegritate fidei .. Et illud. Sicut in omnibus Ecclesiis doceo sequenti literae
112쪽
coniugit, ita. Qui vocii tus cst in coniugio, permaneat in eo. Et sicut ego
in omnibus Ecclesiis doceo: si aliquis
circuncisus et ocatus s, id est, in riti bus Iudaeorum qui fidem non violant: ille non cogatur adducerepraeputium i. morem gentilitatis, ut cog tur uti cibis, quos non sueuerunt: qui nec nocent nec adiuuant come
si, Vel non comes. Iterum si aliquis vocatus e B in praeputis , id est, in genti
litate non circumidatur . i. non cogatur sequi ritus Iudaei. Neuter utique cogendus est, quia nec circum o HL quidens, aliquid est . i. nec abstinere nec comedere hosci bos prodea , vel nocet ad beatitudi nemWdsblummodo Aseruatio mam datorum Dei ad habendam beatitudί nem sufficit. Et sicut de circunciso& pr putiato hoc uniuersialiter dico, quod unusquisq; veniens ad fidem, permaneat in eo statu in quo vocatus est; & sciat hunc statum vocatio
nem Dei , quia sicut sipra dixi si
Deus hunc statum negligeret, nunquam vocasset eum ad fidem, quam diu in eo fulisset. Et ideo situ locatus es eruus , non itibi curae manere iii
quo modo, magis et te e ipsa seruitute, quia quanto plus nunc deprimoris , tanto plus in futuro exaltaberis. Ideo dico magis utere seruitute: quia ille qui moraim eis siruus manes in Do mino hic eis liberim .L seruus Domi
ni, dc similiter seruus est Christi ille, qui liber vocatus est. Seruus&liber tus hic idem significant: sed honesti. us vocabulum seruo dedit, ut magis at liceret eum sibi. Quod quia uterq; serui estis Christi: propterea nolite fieri serui hominum: ita quod in v bis pereat seruitus Christi: &est prae missa causa : empti enim enis precis sanguinis Christi .Et licet dicam, no lite fieri serui hominum tame in quo unusquis starer .i. fidelis vocatium in seruitute vel in libertate, inneat, & ita quod apud Deum. Propter vitandam sornicationem, concessit superius Ouquemq; volente habere suam.Dedit etiam praeceptu Domini
A de coniugatis, ii ea scio uice discede
irent. Dedit prieceptu suu de his quo trum alter citet fidelis , ne ab infidelidiscederet. Sed quia praeceptum pemnianendi in virginitate non dederat: qu rere possent Corinthii quare hoc
praeterisset: ad hoc respondet Paulus. Litera sic iungitur. De coiugatis praeceptum Domini: de his autem quorum alter fidelis est, meum praeccptu dedi. Sed de virginiau praeceptum id eo non determ ino: quia i nde precep
tum Domini non iaίeo. Non. n. inue.
V nio in scriptis, Dominum praecepisse et omnes perieuerent in virginitate: &quia praeceptu Domini super hoc mon habeo: propterea do tonstrusi ili lud supradictu. Bonum estvirginibus si sic permaneant ut ego, &c. nuc aut consilist istud approbar, dicens: Hoc
utiq; consilium meum tenedum est. Hoc enim dico,tanquam misericordia consecutus a Domino. Misericordia vocat hic &remis Itonem peccatorum,
dc maxime Apostolatum situ, quod utrunq; per gratiam accepit a Domi c no. Ita misericordia cosecutus sum,
ut sim fidelis in commistb Apostola-l tu: fideliter enim dispenso mysteria
fidei credita mihi a Deo: in quo quia fidelissum,non est ambigendii quini utile sit consilium meum. Et quia ii ldelissum: ergo secundum fidem exi immo hoc praedictum cosilium e se bolinum .s. permanere in virginitate , si possunt,ut ego. Bonum utiq; cstprgo ier vitandam necessitatem instantcm,
id est, quae quotidie instat coniugatis innutri edis filiis, & in se alterutrum sustentandis &c . Maius bonum est
virginitatis beatitudo permanens, quae merito virginitatis acquiritur, quam vitare penurias mundi: sed in firmis auditoribus temporale bonuvirginitatis praetedit. Quia enim car nales erant, sciebat cos magis uti
litate carnis posse ad bonum induci,' quain utilitate spiritus: quia spiritua
les non erant. Hoc ideo existimo bonum esse, quoniam ita est in rei ve
ritate. Quod sic est. Bonum est homini utriusq; sexus se esse: permanere sei
licet, in virginitate vel continentia
113쪽
Exposivio D. BRVNONI s Quia adeo bonum contineti xp tulerat, ne ideo putarent coniugati debere solui matrimonia, &continere. Contra hoc Paulus opponens ait. Licet dixerim bonum ectae sectari castitatem , tamen si alligatus et o- 'nob quaerere holutionem, bona enim est castitas coniugalis. Opposita sententia Sed quia melior est continen tia vidualissi lutus es ab et ore , noti
iterum quaerere uxorem, sed contine.
Iterum ne innupti dicerent, verum quidem est, quod coniugati non dobent di tui, sed nos qui in lege coniugi j non tenemur. peccatum facimus si nupserimus: Contra hoc Paulus. Licet bonum sit homini esse in
castitate , tamen si tu Vir acceperas uxorem . nonprecam : si virgo Nup erit, non peccauit. Sed i icet virgini. bus sime peccato nubere liceat, tamen
si nupserint, habebunt trisul ionem carus huiusmodi, id est , quae sequi tur modum coniugi j, scilicet gemitus ventris nutrimenta siliorum, &similia. Coniugatae habebunt qui dem tribulationem carnis , sed ego
et L, virginitatem custodire volentibus parco e dum ad ea vos prouoco , quae tribulationes carnis & memoratas sollicitudines excludunt. Postquam concessit , ut quae nolunt continere nubant: determinat quomodo secundum salutem animae in coniugio se debeant habere, dicens: Quia sine peccato accipere Uxorem
concessi. Itaque i. ut sine peccato in a. neatis in coniugio : determino vobis tu aut habent v res, sint tanquam non habentes est, non magis voluintati quam Deo inseruientes. Et qui levi de damnis secularibus, sic foris fleant, ut interius per spem gaudeant: or qui gaudent ex prosperitate tem porali , ut intus spiritualiter time ant , nec dolent se corrumpendos 'felicitati , nec aduersitati frangen dos. Q iod autem sic se habere de beant hoc dico fratres, quia tem Vs istud ίreue est . & in proximo est inis. Vnde quia tempus breue est, hoc eiu r. Huum, id est . hoc solium saluti relinquatiar , ut qui habent et x A ressent tanquam non hahentes: lent anquam non semes e qui a
dent, tanquam non gaudentes: ut qui ciquid in hoc mundo est pro paruitate
temporis potius non esse videatur quam esse. Et qui emu , sint tanquam ut identes, id est, utantur velut si ne quibus non possunt: sed non de
lectentur. Et quis et untur hoc mundo, faciant tanquam non utantur, id est,
totum ex necessitate, nihil ex dele ctatione : propterea sic respuendus est mundus , quia figura h& munm ι praeterII. Mundus quidem non ps teribit, sed sormae substantiarum ius destruentur , ut aurum rubore perdito red bit in terram, & Caetera similiter. Damnatis enim impiis, figura huius mundi mundanorum ignium conflagratione peribit; sicut factum est mundanarum aquarum inundatione diluuium. Et quia si gura mundi praeterit: ideo et L et sese ne follicitudine, ne grauati terronis damnum coelestium incurratis. Sine sollicitudine dicit, ut coniuga ti quantu possunt exonerem se mundanis. Continentes sint expertest
lius mundanae s bilicitudinis. Et ita exequitur dicens. Volo quidem ori . nes esse sine sollicitudine: sed tamen alter expeditior est ad hoc, alter im peditior. enim ne orec .vi go,vel continens. i. selli citus esse potest i his quaesunt Dom:
nt .i. quae ad Deum pertinent. Licet etiam esse milicitum, quomodo ρlac at Domino. Vbi est. sollicitus est quae
sunt Domini intelligit de his quaeia D luti si inciunt. &sine quibus noxiis saluatur. Vbi ait: Quomodo placeat Deo intelligit illam si immam perse ctionem, cui non suis hoc solium quod necessarium est saluti, nisi bo nasua pauperibus dispersimi, mus
dum deseruerit, nudus nudat' cru .cem secutus sit. Qui sine uxore est, sicci licet, qui autem ctim uxore est,' -ςente necessitate sincisis, de his
quae ADt mundi , ut mi iuret uxo
ri & pueris : sne quibus 'durare
nequeunt. Sollicitus etiam in pu mo placeat et vori, dando monilia,
114쪽
praeparando ornanaenia , inc μι- Λ nam de tuo qui iii iam volentem c
finest , quia ex maxima parte distrahitur in cultu uxoris , & cultura familiae : & satis modica pars eius o sequio Dei relinquitur. Sicut vir co tinens cogitat ea quae sunt Domini: sic etiam mutier quae innupta est, id est, virgo&vidua. equat unt
Πι i. per utramque integritatem conporis & spiritus. Ea vero quae nupta est, cogitat quaesent mundi . i. necessa ria domui, quomodo placeat viro trilia perstuis. Et cum ita commendem vobis continentibus continentiae num:/-ο id est, non aliter hoc duo quam is tititnem et Mam . s. non ut per hoc injciam visis iapuum, coges vos vovere virginitatem, quod votum postea irangatis : sed hoc dico,
hortando vos ad id, quod i honesuma, contagione alienum, & quod pra beat facultatem obseruandi vos Domino sine impedimento tribulationis carnis. Per hoc enim potestis obseritare munditiam vestram, cum ad hoc n5 impediat vos tribulatio carnis , quae coniugatas premit. amis dicerent Charentes. Virginibus quidem nube
re licet , sed nostra culpa est quod filias nostras, ut in virginitatem an ant, non cogimus. Contra hoc Pau
lus ait. Licet continentes dixerim habere iacultatem , ut sine impedimento serviant Domino, quod non habent coniugatae: tame pinpato existiniat se videri turpem . id est, timet se infamarisper .a. de si ine volentenubere: omid illa 2 non
si ita oportersieri, quia nisi maritetur, in proximo est infamia , fariat pater od vult filia. In hoc enim iunpec cat pater, nubat filia, quae mauult est tum, quam castitatem. Iterium quia quidam patres filias in propos
to virginitatis manere volentes, cum
ditate dotis, dc ut habeant incre mentiam generis, dc pro huiusmodi cogunt violenter nul re. Interdicit Paulus, ne hoc fiat. Utera sic iungi tur. De Patre qui filiam voletem per imittit nubere, dico quod no peccat: cedit manere in virginitate k quid aillud dicam: nisi quod bene facit Mileutique statuit in corde sim , id est, qui rationabili disponit consilio: ita ne dico' , dc perdurans, in hoc
non utique halens nec talem p edi.
Eham: quia de filia non timet infamiam : sed habens potestate ac lumtatuessiciendae , quia filia consentit: c qui non solum statuit: sedet
iam is cauit, id est, deliberationes tueordesis fecit: considerando pota diis coniugii, admirando decus vinginitatis. Hic utiques iudicauit pr.
revisetne am, benefacit . dum eam volentem in virginitate custodit. Quandoquidem qui volentem permittit nubere, non peccat: dc Hii nolentem nubere bene facit, si conseruat in virginitate. Igitur se qui matrimonio iungit mirginem fisam cita volentem benefacit: o qui non tam tu nolentem iungi, bene sic melius fa est. Sicut de virginibus dixi, quod nopeccat quae nubit: oc quae non nubit melius facit: Sic de mulieribus, quod illa quae viro iuncta est non peccat:
sed quae in castitate manserit, bestiorerit. Quod ita ait. ' Mulier a luita est viro , quamo tempore vivit vir eius. Isuo si rirmierit vir eius, i berata eis alete misi. Et licet nubere tui etidi,tantummodo in Domino.ia gali more coniugii. Sed quamuis liceat ei nubere : tamen erit perfectior
Der Ueri a. innupta, agen λcundam ω lium meum. Quid inde dicerent illi, si tu ita consulis 3 Ad
hoc Paulus. Non est spernendum consilium meum : qui aputo uod sic
ut alij Apostoli: silc ct ego habea si,
ritum Dei, dc per spiritum, gratiam consilii.
115쪽
ro ad cat. Si quas aut m si exi mat Areisquid, non tum cognouit quemadmodum oporteat eum sitire. Si quis amrem diligit Deum , hic comitin eis ab eo. Desis autem quae, immolantur,fimus quia nihil'idolum inmmdo: oqusanustus Deus nisi ψ. Nam
serent qui dicantur se , siue in caris, siue in terra si utrim sisnt se multi,
ct Domini multi 2 nobis tamen unus De pater ex quo omnia, cor nos in Horco unus Dominus Iesus Christus, per quem omnia, o nos per il sum, si non in omnibus enimentia. Midam aurem cum consilentia et g nac uioli, quasi id sit itum man Mant; o conficientia i rum cum sit in 'malo uitur. 'Epa amtem nos non commendat Deo. Nes enim
si non manducauerimus, deficiemus; n qu si man cauerimus, Mundabimus. Vidi te autem ne forte haec licentia vo assendiculumst infirmis. Si quis enim et uiarit eum, qui habrasilentiam in iAlio recumbentem: nonne consilem ita eius,cumsit infirma, ad cabitur ad man can in idolotita 8 Et peribis in firmus in tuaionsitientiastater, propterruem chrissus mortuus es' Sic autem eccantes iu=atres, ct percutientes c silentiam eorum inmmo in Christum
peccatis. . propter sis an citat
statrem meum, non manducabo carnem
in aeternum, ne Direm meumstandali Lem.
E Rror erat in Corinthiis, de usu
ciborii. Quidam enim scientes omnia esse munda , sana fide come debant omnia. Hi autem qui fide in firmi erant, elim viderent prudentio res se, idolotita comedere, credebant eos subveneratione idoli sic agere dc dicebant: Bonum est ut reuertamur ad idolotitae Nisi enim intelligerent aliquid esse idolum, no comederent immolata illis hi, qui internos pria dentiores sunt.Cum autem sic quidaeorum errarent, nolebant tamen de
sistere prudelio. a cibis illiis, &se percutiebant coiiicientias infirmo tu. Et de huiusmodi incipit hic pati a dicens: De coniugiis per epistola interrogastis me : sed de his quae su- nec oportuit: qui astimus. i. dc vos scitis & ego scio. Et cum aequaliter sci mus, non oportuit vos qu ere a me:& hoc dicit ironice. Scimus utiq; de his, quia omnes non hanc solam, sed habemus quamcunq; scientia. M do improbat hanc scientia per matu. quod inde sequitur,dicens: Nos Hii, scimus: sed silentia ista non satis lai dada est: quia infusa. facit vos super bire cotra infirmos stratres, in qui biis no ex charitate agitis, sed male: quia
narit, aedificat. nutriens virtutes in si persectionis confiammationem. Et ideo scientia vestra inflat, quia non contemperatur charitate. Improba uit scientiam eorum per mala super biae, consequens illam ; nunc ipsam scientiam: ostendetis eos inscientes,
in quo se existimant esse scientes . Ita cet dixerim vos scientes, tamen quis minima scire at uia, uti vos sine charitate; profecto hic mc Ouit ad quem modum oporteatom ire. dodus, enim hic est, scientiam contemperari charitate . Oppostat sententia. Qui inflatur, scientiae ni dum non cognouit: sed si quis diligiti Deum, quia habet charitatem proximi : hic utique cognitus ac approba tus est a Deo. Nunc determinalsciemtiam eorum, in quo laudanda sit. ει in quo reprobanda dicens : Scimus quia diluens Deum. a Deo cognsitur. De sis aurem quae immolantur idolis, cimus, id est, vos fide firmi mecumicitis : quod id in nihi est inmundo, id est , i ii creatione mundi. Deus qui. dem lapidem vel lignum unde so matur idolum. creauit, sed factu tam idoli non fecit. Non enim creaturae illi ex Deo hoc prouenit, vidicatur idolum, sed ab artifice Ethoc etiam scitis , quis non est et sDeus nisi nus lus, unde constat idolum non esse heum. VerE unus tantum est Deus. Hames .in qui rica ui siue iis caelo ut ait geli; siue in terrae , ut Apostoli: iuxta illud. E.
go dixi dii estis. Dene vico dicantur dij, qui . si quidem in veritate sunt multi dii: Sin diis multi
116쪽
IIs mihi: ut in coelo archangeli dominatur angelis, in terra Apostoli mam tyribus. Licet utique i murti diis bis tamen est et M Dcusparere ex quo in principio creata sunt omnia: onos creati sabsistimus in per guberna tionem eius : se Unus Deus est Domi -u Chri fus. Et bene de unitate
Chri iti cum patre subdidit. De hoc enim haesitabant Corinthi Per quem testim Gristum facta sunt Omisiasalter enim omnia ndidit in filio. Onos per ipsum Ci hi sturn mediantem sumus in Deo. Sed licet in his sanam
habeamus scietiam:tamen non in om
ibim silentia nostra taue persecta. V e
re non in omnibus, quidam enim nointegra fidei constentia triti manen te usque nunc: quas solum venerandum esse credunt: manducat Uido lotitum .i. immolata idolo rub Vene ratione idoli. Et hoc faciendo pol ιιι iur conficientia i orum, cum sit in mapro imperfectione fidei: illos quidepolluit esca, qua ututur, quia nos vi dent vii: sed illaesiano commeris nos Deo. Nunquam enim propter hac erca chariores erimus Deo. Quare non in hoc deberemus 'stendere.. v ς haec esca non commendat nos Deo rom sinon manducauerimus hanc escam neque ideo deficiemus a Deb: neqi si manducauςrimus, propis abundabimus in bono. Et quandoquide nil impedit abstinere, nil adiuuat
comedere: Videte crgo, ν forte haec ι A ribiu insirm ater in tuasicientia, cuius exemplo comedit. Nec hoc leue putes quia hic est fratereropter quem Christus mortuus est,& propter quem modicum cibum non vis dimittere nihil tibi coserentem l Et quia in tua scientia peribit stateC. ccas instatM. Sic autem peccantes in ratres, o Zer cutientes cibo vestro infirmam consilentiam eorum, peccatis mira Chri stum qui mortuus est propter infirmum. .i. quia peccare in fratrem peccare est in Chiistum esea mea scandali at di atrem meum, non
ducaho carnem in aeternum. Verum
quidem est, quia in aeternitate nemo utetur cibo carnis, sed ideo sic ait, ut inagis deterreat ii scandals fratris, cum di it, Quia si in aeternum cibus ca: ais cornederetur sibi, respueret ea ne poneret ostendiculii iratri . id eo nollem in aternum manduc ecarilem. Non ideo solum ne fratrent mea pec re facerem, sed ne eum cadaurem ii saltem animo contristem centi vestra noceat. Lject 'tique
cundani sanam fidem vestram : te inon ita licci ut perhoc Di endicu lumin mi atri , quod coptuitu nostro manducant' idolotita I cet, quia sub veneratione idoli Pis plerea dico ne fiat Oeetidiculsi, qilia si uis non sanς sdei mi erit eu recum tim in idolo. i. in lQco ubi immola turi solo eum dico qui habet silentis quod omnis creatura Dei mun a sit 'ec ontaminetur propter idolum scana .fides sit. Videns hoc infirmit . - confientis eius cum sis isse, raan abitur exemplo tuo ad manduca.
holita, sub veneratione i 0lii l in lac per infirmam conscientiam in
usium Dominum n. frumvid Nonne opus meum vos
culuspostolatus mei vos estis in 'πni, M. ea ἀefensio apud eos Di me intre Nant , haec est. P re qui non habemin
117쪽
Exposirio in BR v Nouas debet in sequi arat arare ; sequi triturat, ins e ructus percipienQ. Si nosi bi spiritualia inauimus,magnum e nos carnalia Cestra metammt Si ali otesatis vestraeparticipes simi, qua re non potius nos ' bia non et Asumu, hac testate.Sed omnia si in mus ne quod en iculum rimus Euasectio Christi. scitis, quoniam qui in sacrario vera tur , quae de sacrario Ant,eaeum ' Et qui
aliari destruiunt, cum altari particis pant e Ga o Dominus ordinauit his quit angetium annuntiant, is Euangelio Mi. mi uere. Ego autem nulti horum etsis on. Non autem siri haec, vi ita ni me. Bonum euesim mihi magis mo- i. - ri, quam vigloriam meam quis evacuet. - a m si euangeli avero, non Hi mihi μὴ α' orta. Nec itas enim mihi ineumbit.
in enim mihi e P. si non euangelicia sero. Si enim volens hoc ago, mercedem
habeo autem inuitus, is Vatio mi hi credita est.' AE est ergo merces meapVt Euangelium praericans, sine se tu
onam Euangelium, mi non abutar u state mea in Evangelio. I m Meressem ex omnibus, omnium me seruum eri , utplures lucrifacerem. Hoc spum Iuda, tanquam Iudam, ut Iudaeos
lucrarer. Iis qui Ab legesunt . lege essem cum i e no essem sub lego vires quisub lege erant Aurifacerem. Iis qui sine lege erant, tanquam sine leges , cum sine l. Dei non essem, in
se essem Christi, ut Acri acerem eos,
qui ne lege erant ictus sum infirmis
insemus, ut infirmos lucrifacerem Gmnibus omnia fata um, ut omnes fac rem Faluos. Omnia autem ociofruto Euangelium, ut particeps ejus emciar
Nesicitis, quod hi qui in dio currum,
omnes quidem currunt, sed us acci it trauium' Sic curri te ut con prehemdat . Omnis autem qui in agone αλ temssit, ab omnibus se ab tines: eo Ab qui
dem vi corruptibilwm coronam acci iant, uos autem incorrupiam. uolgitur sic curro, non quasi in incerium; sic ρμ νψ, non quasi a rem verberans. Sed castidio corpiumom , ct infra, it rem Nigri nefretecum a*spμῶς
Olli det iterum ab otia diculo
fratris dicens licet sana sit fides vestra, debetis tanten abstinere adi bis pro quibus ostenditur infirmitas fratris: quemadmodum videtis me. qui cum habeam potestatem accipiendi temporalia a Corinthiis, quibus praedita; nolo tamen offendiciolum praebere infirmitati eomin. Et quod posset accipere ab eis iure pra dicationis probationes praemitti di cens : Possum quidem a vobis carna ita accipere, si volucro: quia Gnsum ego liber ricin ne habeo libertatem is iam cpiam habent alii Apostoli, qui de praedicatione sumptus accipiumὶ Sic ideo ait, quia bonum suum illi pseudo verterant in malum dicentes : Id non a vobis necessaria accipit: quia scit se non esse A potiolun cum illi solum snt Apostoli, qui cu
Christo in terris conuersati sunt, hic autem no vidit eum. Vere liber sum ut alii. Amine ego sium seps in Non. dicerent illi : quia non vidisti Chri 'strum. Contra hoc Paulus. Sum utiq; Apostolus. I onne iri Christum D lo 'minis nost, tim' Vidit eum in hora se cicationis, quando dicti ini eit ei: Saul et Saule quid me persequerit se Vidit ite rit in eum, quando illi oranti in templo dictum est: portabis nomen meuin pentibus d c. Sum Apoti lucquia vivi Christum. sunt etiam ideo quia
'me opus meum. i.mei Apostoli is is sis 3κ hoc in Dranimo cuius gratia in me. & in vobis operatur, sine omni merito. Vos utique estis meum opus in Domino l. licet ijs h
sum . post Δ quod utique sit in m
. amen et obu Apostolus sum. .vere umbis praecipue 'Ham et os estissignac tam apolaolaim et . i. qusa signatae ac expressae sint in vobis gratiae Dei per ministerium mei apostolatus. ideo vos estis approbatio apostolat' nuit:& hoc totum in Domino: quia &ap stolauis mei Sc gratiae vobis datapiunt, permisericordiam Dei. Hoc ideo dicebat, quia Corinthi jaccepe rant diuersasgratias, ut curationes & genera linguarum, quam gratiam
alijs pra rebant, cum esset minima ut ipse
118쪽
ut ipse dicturus est. Et quod pergratias acceptas estis signaculum mei
apostolatus, saec est mea defensio, id
est . per hoc defendor & comproborei se Apostolus apud eos, qui me Interrog .ant, id est, qui dubitant de me: quia non corpore cum Christo con uersatus sim , virum sim Apostolus, an non. Postquam probauit se Apo. stolum, probat quod iure apostola tus post it accipere temporalia ab
his, quibus ministrat spiritualia , dicens. Quandoquidem sicut probatum est, Apostolus sum. Ioviodimu hahemus poteBatem mand uandi
Mbeuda apud cos quibus praedic mus 3 Et nunquid non habemin pote flatem circumduce F mulierem, id est, ut circumquaque nobiscum duca mus mulieres,quς nobis de suis temporalibus ministrent. Mulierem di co non in opere carnis, sed fide &pia conuersatione 6rorem. Hanc sor imam habendi fideles mulieres in comitatu suo traxerunt Apostoli a Domino Iesu , qui ideo mulieres se cum cohabitare voluit; ut ostende iret sicut virum, ita se redimeremit. lierem. Vnde quidam dubii erant propterea, quia mulier causa fuit toltius perditionis. Nunquid, inquam, possumus hoc scut cir caeteri Apostoli spossunt: etiam 'ratres Domini, scili l cet, Iacobus Hierosolymitanus, &l Iudas Zelotes , qui Iacobi frater dici l tur, cr sicut Cephin, id est, Petrus qui
utique mulieres in silo comitatu ha- buit i Et cum omnes habeant, aut e tu, ct Ba abas , qui mecum labintrat in Evangelio, non habemus poto satem operandi hoc, id est , ut quemadmodum alij, sic & nos accipiamusa subditis: Quod licitum sit ei acci pere probat, & humanis rationibus &per legem veterem , & per Euan. gelium dicens. VerE debemus ex si l cito hoc operari. 2.9 eurm unquam militui in castris, vivens de propri s stipenses ' Lex militiae non patitur hoc. Et, quis itiniat vineam,st ne is fuctum eiust Et, quispasitigr , o non manducat δε lacte gregis', nunqui secundi m hominem , id A est, iocundium humanas rationes Q-co, & approbo hoc, quod carnalia, subditis accipere debeam 3 Dico et liam hoc per legem: quia an etiam lex haec non dieit ' Dicit utique . quia scsscriptum eis in oget o si. Non alliga, bis os bovi trituranti in area : sedc . medet de his quae triturat. Diceret carnalis : quid ad tet De boue enim hoc praecepti ina est, non de homine. Contra hoc Paulus. Nunquid Deo cu raeis de bobus in lege , ut decis praeceptum ibi posuerit 3 De bobus uti B que non est haec cura Deo. Sed an propter nos utique hoc dicit Z Vere pro pter nos : nam etiam haec alia pro sternosyripta j-t, scilicet, quod ii lle, qui arat, debet arare in e perci- ipiendi temporales fructus, ch ille ut tri iurat, in de percipiendi fru- triturat. Arare dicit spinas in l. fidelitatis eradicare de bono sidet. eum qui infidelis est excolere. Triturare dicit, postquam iam sint in Ecclesia accepta fide triturat eos prγdicator, separans grana a paleis, bo nos 1 malis. Et qui arat. & qui tritu rat, meretur accipere temporalia.
probat iterum idem alijs rationibus dicens. Et si nos praedicatores seminausmus vobis duritualia , magnum II modo, id est, nullius preci reputari debet si nos metamus 1 vobis et infra carnalia' Easiali , id est, pseudo doctores sent participes vestrae rei, ita utpote dati suae faciant de vestris quod placet: quare non potius nos, qui sanam doctrinam ministra-lmus ὶ Probato quod sit Aposto in ius. Ecquod lege ministeri j potestatem habeat accipiendi ab eis , tandem venit ad illud , propter quod incoepit dicens: Licet Apostoli esse imus, & potestatem ex apostolatu haberemus ; tamen non sumin usi hac ρο- testate , ut aliquam a vobis accipere. mus. Dicerent illi, fortasse non indiguistis. Fgemus utiq;, sed tamen siistinemus omnia amem sitim, nuditate. ropterea ne demus aliquid ostiendicu dum Euangelis Chrissi . i. ne iri aliquo 'videamur impedire bonii nostrς pro dicationis. Timebat Paulus in hac re plura
119쪽
plura os ndicula: quia sit acciperet ab eis qui minus erant auari, mallenino audire pr dicationem, qiuam da re teporalia. Praeterea, quia si Paulus acciperet, acciperent similiter pseu do: qui licet Paulo aduersarentur, tamen in hoc & in quibusdam cum se. quebatu r; non audentes sacere quod
Paulus no accipiebat: qui si exemplo Pauli occasionem accipiendi haberct, pro paucis cibis quia gulosi erat absoluerent eos a magnis peccatis: &hac occasioe ipsi Corinthii securius
peccarent. Non Himur potestate ne faciamus offendiculum. Ideo enimno dimittimus quin nobis liceat: -- citu enim, quod qui in se r. ris .i. in mpere templi: ut in cortinis, vel in aliqua reparatione operantur, dunt in
quae sunt de crario ' Sacrarium dici tur quasi secretarium post altare. Et an nepitis, quod sacerdotes qui .ies
utant altari, partem capiunt cum aliarios Pars enim super altare comburebatur. & pars sacerdotibus in cibos reseruabatui. Vel aliter, ut illud prae missum de gentilibus dicamus. Ne scitis quoniam hi qui operatur in sacrario gentilium. edunt ea quae sunt de sacrario 3 Et qui seruiunt altari Iudaeorum, participantur cum altarioὶ Ita .i. Codem ordine, vivere, scilicet, depraedicatione: ordinauit Dominio his qui annunciant Euangelium.vitai ait
in Evangelio. Edentes & bibules quae apud illos sunt doc. Et licet Dominus
sic ordinauerit: tamen ego non sim
sin ahquo horum . vel cibo, vel potu vel tegumento Dicerent illi. Callide Paulus agit ita loques, ut quod prius
simpliciter non accepit, modo dii plicatum recipiat. Contra hoc pati. lus Licet ita scribam: tamen non ideo
scripsi haec, scilicet,ine tisi fuisse ultimaliquo horum ut it aut in me deinceps.l.Vt quod prius non cςpi, modo multiplicatum recipiam : ideo nec seci nec amodo volo fieri in me quia magis bonum Hs mihi mori nedum pati penuriam, quam et i quis evacuet gloriam meam, id est, remunerationem quam expecto de Euangelio. Si
enim cum olfendiculo fratris Euan- A gelizarciri, gloriam utiq; meriti mei evacuarem. Vel ita. Ponum est mihi magis mori, quam modo moriar. Nunc enim multis tribulationibus morior. sed mallem adhuc maiori e gestate mori, quam ut quis evacuet gloriam meam. Vere gloria mea ne evacuetur timendum mihi est sit ego euangeti uero sic. i. cum oti ei
Miculo fratris, cupiditate accipiendi sumptus a vobis: non est mihi tu ria , sed perit remuneratio mei. VerEnon debetur mihi gloria. necessirin. i. egestas incumbit mihi quae me si euangelirare cogit,ut sic habeam sti pendia Vere necessiitas incubit. non euangelizavero. est mihi vaeh .i. dolor euatis: famis. scilicet, & nu
ditatis. Si ex necessitate cvangelio uero, non est mihi gloria. Si au
hoc ago voles .i. ex voluntate tantum,
non pro coepiditate sumptuum: tunc habeo mercedem mei Euangeli j. V Ix liter, ad hoc quod superius dixit Maxllo mori, quam gloriam meam eii citari Diceret aliquis Si Euangelium tuum res ratis esset pro quasi no si ret , non deficeremus. Ve' pro qua si sit non in melius abudemus, ut es et idolotita sana fide comedere: credi posset quod gloria tua periret si cum offendiculo fratris evagelizare, Sed quia Euangelium tuum res tantae dignitatis cit, per quam saluentur homines , non est credibile quod pro offensione infirmi fratris pereat glo ria tua de Euangelio. Euacuabitur pro certo, ait Paulus. Nam si euange liZauero tantiun, & ab offendiculo fratris non declinavero non erit mihi gloria pro solo euangelizare.Nullius enim meriti est sic euangelizare,
ut cisensioncm fratris non carie mus. Vere non est multum euange
ligare solummodo. Nam necessitas euangelirandi incumbit mihi, ex in itincto ossicio. Et vere necessitas ossi cii mei euangelizare me cogit. Nam vaeli, id est, . 'amnatio mihi est si non euangelizavero. Et inde palam est quod non est tanti euangelizare, cu ius gloria propter offendiculum ira tris non pereat. Si ex necessitatemini.
120쪽
ministerii mei latuin Euangelizavero, non est mihi gloria: sed si hoc ago
voles non ut cupiditate sumptus fia trem offendam, tunc habeo ego de Euagelio meo mercedem. Sedst hoc facis inuitiis .i. necessitate coactus parvipedens offendere fratrem, hoc
quidem verum est quod dissenseretis
donorum Dei credua est mihi. i. quodnsi minus propter peccatum meum di spensat Deus gratias suas, sed tamesine mercede mea. In hoc verbo mi hi inuito & peccanti per offendicu lum Datris credita est di sipefatio gratiariam Dei, accipiunt sancti auctori tatem: quod licet minister malus sit dona tamen Dei per eum dispensata
non minuuntur, propter peccatum illius, sicut nec augentur propter iustitiam eius. Et quia dixi si voles hoc
ago : tunc ex voluntate mercedem habeo. Ergo dicamus modo quae etimerces mea.i. qualis debet esse voluntas, pro qua mihi merces veniat: talis esse debet voluntas: ut egopraedicans angelium 'mami collocem Euangelium, & fundamentum eius constituam , sine sui tu accepto a C rinthiis pro quo openderentur.Idebsine sun pluet non abutar i ut non malξ utar poteRMe mea, concessa mi
hi in Evangelio. Potens enim sum de Euangelio sumptus accipere, sed si fratrem in hoc offendero, male vior hac potestate. Credendum est quod sine stam ii ponam Euangelium , ne offendatur infirmitas audi torum: nam quod simptu nisius est cum liber essem ex omni & nulli eorum aliquid deberem , ferimest
uum omnium ut sic lucrifacerem res. Et qui pro utilitate eorum iuguseruitutis sub omnibus habui: credendum est, quod a simptu contineam , timens offensionem fratris pro quo lucrando seruum me exhi. bui. Veia seruum Omnium me feci. Nam Iudaeorum . Samaritanorum, Gentilium, & infirmorum fratrum. Quod ita exequitur. Factus Fum Im is tanquam Iudaein, condescendens ritibus eorum, abstinendo a carni bus a quibus abstinebant rit sc tum A rer Iudaeos, libentius mihi acquies
icentes: quia ritus eorum non aspennarer. His etiam qui sed legonia Sax maritanis, qui quinque libros Moysi
tenent, sed Prophetas non habent:
tacuis sim qu sub lege Usimen i e non es mseta sed ideo te
ci vi hoc modo lucrifacerem eos qui
erant sita lege.i. Samaritanos. Samari- sunt quos
iani liint quos rex Assyriorum capti
uitatis filiis 1srael posuit ad incolem da loca Samariae, &sunt ex origine Persarum: qui quinque libros Moysi
receperunt, cum multis tribulati nibus vexaret eos Deus: quia terram
populi sui Israel sibi illicite usurpas
sent. His etiam qui erant elege, id est, gentilibus factus sum tanquam ne lege: coutens cibis eorum,& iactens Deum elegisse eos: cum trimen non essem ne lege Dei, si dessem iule Chri me sic ideo tactus sum ut tu crifacerem Gentiles qui erant sine
lege. Factiose metiari in mis fratri buuisfirmin: abstinens a licitis cibis, ne generarem olfendiculum eorum infirmitati, si sic lue acerem inse mos. Et quid enumerem singular O-ribu ad ρm omnia: persectus per fectis: sic in singulis ut omnes saluos facerem. Haec autem omniafacio pro Ner collocandum Euangelium: quod nisi sic facerem: euacuaretur propter offendicula Datrum. Propter Euangelium ideo, ut eficiar particeps eius, id est, ut partem capiam remunerationis , quam Euangelium attesta tur, & fidelibus promittit. Hic: tum quod de se induxit adaptauit. Quasii diceret, quemadmodum omnibus omnia factus sum propter Emangelium , sic & compatimini in firmitati fiatrum ut 'articipes sitis
promissae beatitudinis. Dixi absti nendum esse vobis illicitis. causa infirmorum fratrium : Sicut ego Ap stolus vester ei licitis abstineo , ne dem offendiculum Euangelio Chri sti: quod totum ideo facio: ut accitre merear quod expecto. Inductus exemplo eorum, qui vi temporalem coronam accipiant, abstinent ab omnibus, quae ad accipiendam coro