장음표시 사용
171쪽
corpus nostrum, materia & loco habitationis terrenum: quia dc deterra est. & in terra habitat. Domus ideo quia anima in eo habitat velut ali quis in domo Si,inquam domus nostra huius tam breuis&ta miserae habitationis dissoluatur, pr dictis tribulationibus pro Christo passis hoc inquam, scimus, quia sic dissoluetur: &quado dis luetur. - habemus p
taratam aedificationem ex Deo .L r-pus immortale, nobis aedificatum a Deo : non quod Deus mortale corpus n5 fecerit: sed quia illud per mi nisterium masculi & 'minae concrescere iussit. Immortale autem cot-pus sine ministro: dc ipse idem in eo
faciet immortalitatem. Habemus v-tique aedificationem sci licet, rimum, Nora manu . i. non per ministerium alteriusseritam , sed aeternam in caci &permanentem. Per domum &per
dificationem, corpus immortale significat. Vere habinimus domu aeternam in coesis: nam nos ingemiscimus non propter ea quae patimur , non quod de habenda immortalitate timeamus : sed ingemiscendo desideramus in hoc id est, in hanc immorta litatem venire. Ingemiscimus, inquam , cupientes si perindui e nos iam induti sumus tum ficatione anim di super hoc volumus indui habitatio. nem nostram. i. corporis immortali tatem quae habitatio est nobis venies de csto. Immortalitas enim nobis reseruatur in coelis. Hac tamen conditione dico superindui: sinos inuenia mur in die illo Cestiti iustificatione animae, quae in baptismo data est no bis prima vestis.Diceret ille.Sicut ve. stiti ita&nudi omnes indiscrete superinduentur. Hoc remouet. Vestiti quidem induentur: sed nudi iustitia animae non vestientur corporis ini mortalitate. Notat hic duo genera bonorum : contemplativos, de qui bus modo praedixit: & eos qui in acti-uavita manentes, iustitiam tamen Dei custodiunt: de quibus subdit di cens. Vere perfecti ingemiscunt, cupientes superindui immortalitatem: nam etiam nos minus perfecti, quis, mi in tabernaculo iPo : quibus bonum est esse in carne ac nutrire cam: quae caro tabernaculum dicitum quia in ea militare debet anima Deo: nos etiam tales ingemisiimine superindui similiter cupientes : licet grauari si mus eo corpore: quod tamen fouen tes nolumus expoliari, id est, ab anima separari: sed si possibile esset volu mus sime illata morte supervestiri immortalitate : ita ut corpus quoἀnunc mortale est,iacra gustando montem repente Asir Mur a vita super ueniente: & sic fiat immortale. Et licet dicam, nos ingemiscimus & su perindui cupimus: tamen non a no
bis hoc est: sed qui e cit nos in hoc desiderio, & ita in hoc ut sit ipsum, id
est, permanens in nobis hoc deside rium : qui, inquam. hoc desiderare nos facit. De H cst. Vel aliter praece, dens versus legitur sic. Debemus in gemiscere desiderio eius habitati nis, quae est de coelo. Nam etiam de siderio terrenorum ingemiscimus. Quod ita ait. Nos qui sumus in ta bernaculo isto, id est, in carne ista - quam nutrimus , licet grauati mole huius carnis : tamen ingemiscimus
eo quod , id est , ideor quia noliminus expoliari carnalibus istis : sed 'subito vellemus . si pervestiri ina mortalitate : ut quod mortale est, absorbeatur 1 vita: hoc non mutatur. Et licet ingemiscamus amore terrenorum : tamen Deus est qui efficit in hoc ipsum , ut cupiamus stipe indui habitatione quae de coe lo est : praeponentes coelestia terronis: Deus dico qui nos vere efficiet immortales. Quod ex eo credi potest : quia dedis iam nobis pignus ritus, id est, Spiritum sanctum, qui est arra & principium immortalita tis, quam perficiet in nobis. Et quia Deus eisicit nos in hoc ipsum: igi
tur audentes audemus. Audentes assiduitatem notat: audemus ine
dem actu adhuc esse significat. inquam, beneflemi -- tes. Quidam enim audent quod 'nesciunt : sciunt quod quandoque
172쪽
non audent. Nos utique semper au. ' tuus ut hoc pro eo fieret , pie ordin uit. vel si charitatiue agens contra
in hoc mortali corpore, eregris amur, id eli, separamur a Domino. Peregrinus dicitur qui tendit illuc quo nondum peruenit: sic sancti in hoc mundo tendunt ad Deum: cuius faciem nondum apprehenderunt. Vere in corpore manentes peregrinamur a Domino: nam huc ambutimm perfuem. Dc re autem quae non videtur fi des dicitur: ambulamus ρers ciem, id est, per veram rei operatio nem. Nos, inquam, audentes aude mus : licet utique caro repugnet: tamen constanter Lianimesecum audacia bonam moliarem habe . Qui dam enim audent sine bona volun tale: quidam bene volunt qui tamen non audent. Habemus, inquam, Voluntatem magis fer ranari a corpore quia natura carnis est, ut nunquam, lit dii solui: ideo ait. Magis volumus separari a corpore, o praesint
sic esse ad I eum quam remanere cum corpore: nec Domino praesentes fie ri. Et ideo ut praesentes simus ad Do minum , contindimur, id est, labora mus placere in , siue dum adhuc in
hac vita ansimo sumus a Deo, siue cum in gloria praesintes eri rurus Deo laboramus, ut hic&ibi placeamus ei. Et necesse nobis est ut placeamus
illi: nam voram id est. necesse est Omnes msman festari /nte tribunal Chri-Eι . i. coram Claristo. Per tribunal, quod sedes iudicis est, iudicium de signat: et tetanu qui siue referat, id est. reportet inde propria corporis e non quod commissa animae non sit relaturiis: sed propria corporis id est que operatus cst dum in eo ore vixit.
Reserat dico propria ρυμt gessi, si tamen tempus operandi habuit Paruuli enim, sicut baptigati pei solam gratiam, salvabuntur: sic pueri non baptizati, propter mlum originale damnabuntur Reseret propria prout gessit, siue lonum fuit, si malo quod gessit. Hic fit quaestio. ut ouia ait, proiit gessit: irrita videntur est eneficia. quae fiunt pro mortuis: Tontra hoc dicitur: quia si mori pinximum hoc beneficium prome ruit : gessisse dicitur mortuus quod vel ditiposuit fieri, vel promeruit. ita omnes ante tribunal Christi
manifestabimur: ergosi cntes timendum esse Dominum , suademus hominibus rimorem Domim, ut de conspectu iudicis reserant bonum. Opponeret ei aliquis. Suades hoc non tam ad utilitatem hominum, quantum ad commendationem tuam. Contra hoc ait : Suademus sic hominibus: Dravi tenasmus mamfori, qua intentione suademus . seu utilitati hominum , seu commendationi nostrae.
Nec λlum Deo: sed etiamstero sese. manifectos in 'scientys et euris: quia & si ore de nobis maledicitis tamen intus nobismetipsis bene senti. tis. Et hoc dicentes quod manifestisimus Deo dc conscientiis vestris: non iterum sicut in alia epistola opposui istis ) commendamus nox obis: sed po-
tius damus volu occasionem .i. Oppomitu nitatem Horiandi pro nobis, magi, stris vestris. In excellentia enim ma-Cgistri praecellitis alios. Pro nobis di co , ita vi habearis PMd respondeatis contra eos quiesori ruris faci ad est, in oculis nominum: se non gloriantur in corde suo: sed male torquentur in propria conscientia, hi sunt pseudo. Vere Opportunitatem habetis gloriandi pro nobis : nam quicquid facimus , facimus vel ad glori timini. vel ad utilitatem vestram. Quia
manam naturam, ut audiamus illa quae non licet homini loqui. Sive nos amus m . id est, deponendo ebrietatem secretorum Dei: sobrie condescendendo infirmitati vestrae, ut quando de coniugio praecipiebat& huiusmodi. Si, inquam, sobrii sumus. haec sobrietas et cibu utilis est. Et bonum est nos ita sobrios esse: nam charitas Chrim etiam si nollemus
et rei nos , Ut contemperemus nos
vobis. Vult ostendere Christum solum ad iustificationem dc falutem suificere , dc veterem legem quam
173쪽
pseudo nituntur reducere, nil pro-
Et Paulus in quo aduersarius volebatdesse: sed multum nocere, dicenS infirmare rationes suas,scilicet,quia Charitas Christi urget nos existiman Christus secundu Deum hoc non ta ετ hoc,quonia sun cilicere, Chri ceret, in eode approbat dicens Deum stus mortuus est pro redi mendis Omm operari per Christum euacuationem
veteris legis. In Christo facta sunt
peccato, per mortem unius. Nec pro omnia noua: haec autem omnia quae hoc solo mortuus est ut peccato mP- Christus operatur, sunt ea Deo . quireremur: sed ut per mortem eius iumus per Christum hoc operatur. r stitiae viveremus. Quod se ait. Est in uitiauit olim humanum genus Deliri stiis mortuus pro omnibus: id bipi Christum .i. per hominem illo,co et i qui mortui sunt peccato, se qui
qui fuit medietas in qua connectere riuunt iustitiae, tam non vivant attritur duae extremitates longe a i e disse
buentes hoc quod vivunt, ι ut fie. rentes: homo, scilicet,& Deus: sequibat sub veteri l ebeii vivantra, id
Deus dedit nilu, mihi & alijs Aposto
'est . ad gloriam eius, qui mortum etilis, minissenum recomitialisnu, id est, tro ipsis peccato mortificandis:oro. ut ministraremus hominibus. quot urrexit pro es fidem, ut in iustitia re. modo per Christum recociliati sint surgerent. Quandoquidem in morte Deo, si volunt ut recociliati Christo Christi mortui sumus peccato: & eo reconcilientur Deo. Quia item Deus resurgente resiurreximus iustitiae, id posset hoc operari s homine Chri cst. quia Christus ad omnem iusti fi stum: ita quod non tota diuinitas siccationein sinicit : itaque nos ex hoc, habitaret in homine illo. Determi postquam Christus passus est, dcre nat Paulus quomodo Deus fecerit
turrexit neminem nouim id est ap-
per Christum, scilicet, plenitudine
probauimus ambulantem pecundum diuinitatis habitante in eo corpor carnem, id est, secundum carnales riliter. Determinat etiam, quomodotus veteris legis Obijceret ille. Quare ipse factus sit minister reconciliatio ita improbas legem. quam Christus
nis, scilicet. verbo latum ut ea praedibapprobauit S tenuitὶ tra hoc dii caret gentibus. Sed Christus sic fuit lus: cisi, id est, quamuis nos olim co- minister reconciliationis, velliti pergnouimus in tempore illo quo ad.
quem. 6c in quo res ipsa operata suit: hue insistendae erat figurae Christum
ne dico Deus reconciliauit nos si- ambulantem secundum carnem, id bi per Christum am quide Dein est operantem ritus veteris legis: sed, erat in ipso Christo4. tota diuinitas in id est tamen nunc postquam data est homine illo. Deus dico reconciliansgr-tia: iam olim quidem noluimus: A mundum, id est . homines mundi sed iam amplius non nouimus Chri. per Christum. Reconcilians dico ita, stum secundum carnem: Et quia iam
scilicet, non reputans. id est, non exi- neminem nouimus secundum cargens, sed indulgens ossis, id est, mun-nem,ergo vetera tranferunt. Prςmndo, tacta ipsorum. Et huius rei mini. tit locum unde inierat dicens. squasterium ita dedit nobis, quod posuit
creaturacst in Christo. id est, si hoc est
in nobis verbum reconciliationis. quod homo secudum recreationem id est, ut proicarem iis reconciliati animae accipiat in Christo noua.i. in nem factam per Christum, ut homi- novata: vetii state peccati deposita nes reconciliantes se Christo. recori. apparet quod vetera transerunt. Et ciliarentur Deo. Et quia Deus posuit ecce in euidenti est. Factasent omnia in nobis verbum reconciliationis e noua creatura in Christo. Adhuc ob
go nos fautimur oratione Dei. Nec liceret ille. Et si Christus hoc opere. vilipendatis hanc nostram legati tur: tamen quia legem a Deo datamnem. quia fungimur ea pro Chriuo, euacuat, non est sequendus: quia ex
id est, auctoritate Christit scientes Deo non operatur, sed cotra Deum.
174쪽
i 3 esse Christi. Et quia hac lcgatione fungimur pro Christo , Obsecramus
Vos fratres, reconciliamini Deo , declinantes a malo,facientes bonum. R
conciliamini dico, &hoc pro Christo, id est, amore Christi: qui tanta
charitate vos dilexit. Et obsecratio. nem nostram nolite spernere : sed habeatis eam. Omyuamper nos Deo em hortante vos, id est, Obsecrationem meam sciatis esse Dei exhortati nem. Bonum & dignum est vos reconciliari Deo, qui Deus cum, id est, Christum qui non nouerat peccatum licet per scientiam, non tamen per ex
perientiam facti) isium fecit Deus pec
catum pro nobis redimendis. Peccatum factus est Christus secudum poenam peccati quam pertulit: sicut aliquem innocentem suspensum diceremus furem, secundiim paenam furti quam pateretur, licet actus furti non esset in eo . Vel Christus dictus est peccatum. Hostia enim illa quae pro peccato offerebatur peccatum vocabatur: sic Christus quia pro peccato omnium oblatus est, peccatum dicitur. Pro nobis, inquam, Deus Christum fecit peccatum, vi nos ficeremur, non tantum iusti, sed etiam
ipsa illisia: nec falsa, vel legis : sed vera iustitia Dei , & hoc in i o a. per Christum. CAP. VI. .
Diuuantes autem exhortamur ne in cuugratiam Dei recipi
tis. Ait enim Tempore x accepto exaudiui te
or in die salutis adiuui te. Ecce nunc tempus acceptabile et Ecce nunc dies silutis. Mmini danus ullam Ofensionem , ut non vituperetur mi sterium nostrum. Sed in omnibus exhibeamus
nosmetipsos cui Dei ministros, in muL
ta patientia, in tribulationibus, inne
cessiatibus , in angusti,s .in plagis, in
carceribus , in seditionibus , in labor,bus, in vigil,s, in ieiundis, in castitate ins entia, in Anganimitate , infrau,
A rate, in Spirit an D, in charetrate non Ia, in ιerbo veritatis in virtute Dei.
Per arma iustitia , a dextris es asin,
Eris. Per gloriam , ese ignob:litatem, Per infamiam , or bonam famam. Vt siductores cse veraces et sicut qui ignoti, or cogniti. Masimorientes, ct ecce τι uimus: ut castigati, o non mortificati. Utristes,stmper autem Dredentes.
Sicut egentes, multos autem locupletantes: tanquam nihil habentes, or omnia ρ identes. Os nostrum patet ad vos bGrinthis Cor noserum dilatatum es.
Non angusZiamini in nobis , anguis, B miniaut minuisieribus vetiris. Eamdem autem habentes remunerationem.
Tanquam dis dico , dilatamini vos. Nolite iugum ducere cum infidelibus....e enim participatio iustitiae ciuu MLquitate ' ut quaestietas luci ad tenebras ' autem conuentis Chrim ad
Pelialὶ Aut quae pars Deli cum in delir
mis autem consensius templo Dei cum idolismos enim etiis re lum Dei vivis sicut dicit Deus, quoniam inhabitabo tuistis: est inambulabo inter eos; Gr ero ,
Arum Dein, es ipsi erunt mihi populus.
C Propter quod exite de medio eorum , sipat amini, dicit Dominus: or immumdum ne tetigeritis,stego recipiam vos ero vobis inpatrem: is vos eratis mi
hi insilios filias , dicit Dominus oma
Ossecramus adiuuantes : nos autem ut eiciamini iustitia Dei adiuuantes per ministerium praedi cationis Domini in vobis. Vel uiiuuantes vos instructione & orationibus ad Deum , exhortamur vos , ne gratiam Dei in vacuum recipiatis: qua
si diceret : vos utique gratiam Dei recepistis: sed videte ne in vacuum, id est, ne inutilem vobis recepci itis. Bene dico gratiam: nucenim est gratia. pater ad Christum integrum cum membris suis, quae est Ecclesia. Ego exa-im te, id est,com
pleui quod postulabas dimittendo
peccata. Exaudiui,inquam, te in tem ρore acrepto : & Deo cui in eo placuit
misereri homini: & accepto homini, quia in eo se solutu a morte peccati
175쪽
gauisus est. Exaudiuite dimittendo
peccata. Adium etiam te coibriatum lad bona opera similiter in tempore
accepto tu .i. in claritate vera: c
gnitionis positum. Die dico, itutis, quia per veram cognitionem iter est ad aeternam salutem. Hoc legitur in Esaia. Modo Paulus quado hoc tem. pus acceptum intelligendum sit, e ponit . sic: Deus ait tempore accepto , & ecce fratres nunc id est , pallio
ne Christi, in posterum est illud temacceptabile : dc ecce nune est illa ira salutis, in qua Deo acceptum est exaudire &adiuuare. Et ideo sic exhortamur vos : nos nemini dantes τι,
Lini essensionem, id est, sic nos haben l
tes moribus verbo & habitu ut nulli l generemus ostensione: in aliquo ho trum. ideo no dantes offensionem, Uti
non vitupereris ministerium nostrum, .i.ne apostolatus noster vituperabilis
si,quod utiq; esset: si quod bene do lceo in meiplb no ostenderem.Nulla damus offensionem: sed exhibemus nos ministros Dei : &vt in eo permaneamus Deus hoc concedat, ut exhibeamus nosin et ipses in omni-lbus quae loquimur dc agimus , id est, vere m in ros Dei. ut ibi quasi modo geniti, Lilii cci inpatieria multa id est, multipliciter patiendo corpore & animo exhibeamus nos Dei ministros Subdit partes patientiae in multa patientia dico, habita in tribu
latron hin. Vt qtiocunque modo conpus nostrum tribuletur, aequanimi ter toleremus. Habita etiam patiemtia in nece qualistis ne aliqua indigentia deficiamus. Habita iterum patientia in angusese animi, & inplara
corporis , & m carceribus. Patientcs etiam in seditionibus quas adue summos concitant infideles. Patientia iterum habita in Aboribus: ma. nibus enim nostris laboramus , ne aliquem grauemus. Patientia habi ta etiam invigil .plaemnque enim eum vigilare oportuit disputantem de fide. Habita etiam patientia mi iundis: quia multotiens eum ieiuna re oportuit, modo coactione, modo indigentia , modo voluntate. Haeco omnia praemissa partes sunt patien, tiae, caetera coaequaeua sunt illi. Ex
hi mus nos sicut Dei ministros in casiitate . quod casti simus animo dccorpor Exhibeamus nos etiam ministros Dei, in sitelia vi sialficienter de omnibus cocti simus. Vel urcastitatem & scientiam unum membrum dicamus. Simus ministri Dei, in castitate & in scientia .i. in casta scientia:non sit versipellis scieti a n stra , ut scientia pseudo doctorum Simus etiam ministri Dei in longo, tare. Quod si differtur corona, pa tienter tamen sustinem onera. St. mus etiam ministri Dei insuauisare, .i. in leni mansuetudine habita, iri Spiriti sancto, non adulatoria suauitate. Exhibeamus iterum nos Dei ministros, in charitare non Za, ut
vere diligamus Deum & proximum:
Scin verbo veritatis, ut inpuraveritate sonent verba nostrae praedicati nis : non ut pseudo qui intendunt fallere mendacibus verbis. Simus etiam boni ministri tu irtute Dei, ut per signa miraculorum comprobem me esse idoneum magistrum. Exhi beamus etiam nos ministros Dei per arma iustitia, habentes iustitiam linco armorum a dextris Ur a Dipim, id est,aprosperis.& ab aduersis quod nec prosperis scducamur nec per aduersa deij ciamur. Quae amodo si quuRtur , partes sunt dextri vel sini
siti. A dextris dico ut per Horiam quod si aliqui glorificant nos, ut ibi
quando voluerunt ei aedificare aras: in hac gloria exhibeamus nos tamquam Dei ministros. Asinistris si ut'rignobilitatem, ut quando detra hunt nobis, dicentes nos falsa praedicare. In hac ignobilitate exhibea mus nos sicut Dei ministros. Iterum erinfamiam quae pars sinistrae est, ut 'uando dicebatur ei : insanis Pau-lasta a te. Et iterum per bonam fama m : ut quando ab aliis praedicatio eius ex tollebatur : per haec utraque exhib
Mamus nos sicut Dei ministros. Nos iterum habiti mi seducto, es , &ab a lijs habiti it meraco : Exhibeamus nos sicut Dei ministros. Nos iterum habiti
176쪽
hradum, sicut quo Mistat Deo : &se cundum alios habiti laquamino e gnitiei in utroque exhibeamus nos sio ut Dei ministros. Nos iterum habiti Aut morientes. i. in criminalia cadentes secundum quosdam , ct ecce se cundum alios in iustitia et luimin: in Vtroque exhibeamus nos sicut Dei ministros. Nos iterum habiti et i ci
rigati, secundum quos iam qui postillata nobis verbera dicerent: ecce non amplius audebunt loqui : &socundum alios habiti non castigati qui dicerent nunquam propterea r licebunt Dei verbum , quae castigatio esset mortificatio:& ideo ait morit cati: in utroque exhibeamus nos sicut Dei ministros. Nos iterum ha
biti quasitrises secundum quosdam,
quod contristemur aduersis corpore vel spiritu , habiti autem secundum iosse ergaudentes corpore&spiritu: in utroque exhibeamus nos si ut Dei ministros. Nos etiam secundum quosdam habiti egetes, vel comporali bono vel spirituali: secundum alios autem habiti quasi locupletantes,tios in spiritualibus bonis in vir que exhibeamus nos sicut Dei mini 1iros. Nos iterum existimati tanquamn hil penitus habentὶs boni tempora. lis. seu spiritualis secudum quosdam ct secundum alios existimati tanquaomnia. i Deum p dentes: In utroque exhibeamus nos sicut Dei ministros. Vt pseudo doctores in cons ctu vestro deprimam : ό Corinthi' , os no ibum modo patet ad vos multa de
gloria nostra re satis diffiise loquen do, qui in priori Epistola me seruum
omnium proposui. Et utique os nostrum digne patere potuit, quia cor nostrum dilatatum ess Uuscunq;.n. de gloria nostra loquor, omnia in me circumspicit esse conscientia mea. Et quia os patet & cor dilatatum est, iam amplius n3 angustiamini in nobis. Quia .n. simpliciter vos docui, quos rudes inueneram dicitis culpam me ani esse quod in charitate angusti estis sed utique in exemplo nostro bone apparet quod non angustiamini
in nobis : sed angulatamini in miser,
Albus vestris . i. huius tenacitatis &an gustiae somes est in cordibus vestris. Vel aliter : ut pauca superius naut imus. Hortamur vos, ne gratiam Dei frustra recipiatis: quod ne fiat nemini sitis dates ullam ostensionem prauo opere vel cxemplo , ut ministorium nostrum .i. ne magisterium nostrum per vos ostendentes sit vituperabile. Ne detis ostensionem, sed e hibeamus nos in omnibus, ut melius eos alliciat ad bonum , cum eisdem se inserit dicens: nos sicut Dei mini stros. Et secundum hoc sicut in propria significatione erit. Omnia quae sequuntur non mutantur, nisi quod sciit ad Paulum, sic exposita ad eos spectare dicantur. Et quia o Corintliij nunc multa dc amplλ praecepta do vobis : modo patet os nostrum
ad vos multa praecipiendo , qui mel
prius arguebatis vos comonitos este de paucis. Nec mirum si patentiore multa vobis praecipio , quia cor no- strum dilatatum est . i. Omnia in me inuenio quae vobis operanda grado. Et ex hoc iam apparet: quia non angustiamini in nobis si pauca operamini , sed angustiamini in visceribusvearis. Nolite autem angustiari, sed ch ritate dilatemini sicut ali Ecclesiae ita dc vos : dc hoc ico vobis tam
qua Hs, vos dico spe quidem iam
habentes eandem remunerationem quai nos habemus, scilicet coelestem glo- riam. Et ut in mandatis Dei dilatem ini. bte ducere iugum cum in elibus Ox vesin pseudo. Per iugum veterem signi fi IM lcat legem , quae grauiter opprim bat obseruatores suos. Non debetis ducere iugum cum infidelibus: quia
vos iusti, illi iniqui, Vos lux, illi tene brae. In vobis Christus , in illis B liat. Vos fideles , illi infideles. Vos templum Dei, illi idolorum. Et qua
articipalio iustitia cum iniquitate pii ut qua locietas luci ad tenebras'i Nulla utiq; societas debet esse membrorum, ubi est disserentia capitum: sed Christus caput nostrum : Belial
caput illorum. .ma autem conuentio
Christi ad Belial Z c ui quae pars li eum in Pli ' is autem consensus templo
177쪽
Ipsyx post Tio D. BRVNONI stemplo Dei cum iritu, i. cum illis impiis, qui velut idolum sedes sunt dae monis3Sicut enim in idolo, sicini' sis responsa dabat daemon. Bene dico templo Dei nam, fideles templum Dei Diui , quia in vobisipsis vi uit dum vos in bono vivere facit. Et hoc dico , sicut dicit Dominus Deus per Ezechiele: licet aliis verbis. Hoc, inquam,dicit Deus: quoniam. i. quod inhabitabo in istis fidelibus iustifican- eos per fidem, se etiam inambulabo de virtute promouedo in virtutem. Et ita apparebit quod ego ero Deus illorum, ipsi erunt mihi populus. Quicunque enim viderint iustitiam e rum, dicent: Hi sunt populus Dei, &Deus habitat in illis. Nunc de hac auctoritate infert Paulus aliam de e dem Erechiele siamptam. Vbi inc pituitate Babyloniae Iudaeis saadebat exire, &separari ab operibus malis entilium. Quod si facerent,promittebat eis a Deo liberationem dicens. Propter quod, scilicet, ut sitis populus
Dei,de medio impiorum exire: no operantes quae operantur. Separamini etiam ab eisdem voluntate, non tarum
opere. Sic autem fieri necesse est,quia 1aec dicit Dominus. Ne etiam tetig ritis immundum. i. nec etiam dele&tionem habueritis in immuditiis e rum, quod saltem placeant vobis. Et hoc feceritis, recipiam vos , vo bis receptis ero in patrem, se vos eritis
mihi in silios. - etiam in filias quae maiori diligentia ornantur a parentibus. Et haec omnia credere & facere vos oportet, quia haec dicit Domi
ad commoriendum ad conuiuendum
Mutra mihi siducia es apud τυ , multa mihi eloriatiis pro vobis. Repletuου sum conplitione ver abundo gaudio in omni tribulatione no a. Nam cse cum v nissemus Macedoniam, nustam requiem habuit caro nostra, sed omne trisulationem pasii Fumus. Foris pugnae, immtimores. Sed qui tonsolatur humiles, consolatus e F nos Deus in aduentu Titi. Non flum autem in aduentu eius : sed etiam in consolatione . qua consilari eis in vobis, referens nobis isserum do siderium, vestrum reum, vestram in mulationem pro merita ut magis gaude rem. moniam etsi contrinari vos in
epistola, non me pinnitet. Et si paeniter ei videns quia epistola illa , ad Mo
fimos contristavit, nuncgaudeo, non quia
Ontri ii estis: sed quia coiri ti estis
adpaenitentiaM. Contrinari enim est, secundum Deum, ut in nusio detri mium patiamini ex nobis. mae enim secundum Deum tristitia est, paenite litami alui sollem operatur: se
leuti autem iriBitia mortem operatur. C Ecce enim hoc iraumscuniam Deum contrinari vos, quam tam in vobώ op
ratur filicitudinem: sedissensionem,sid indignationem, se timorem,sed i
siderium ,sed amulationem ,sed vindictam.In omnibiis exhibuistis et os incomtaminatos esse negocio. Igitur 6 H, Uvobis,non propςer eum qu erit imu-
A s igitur habentes promis lanes charisimi , -- demus nos ab omni inquinamento carnis, ostiuius perficiente aucti citionem in timore Dei. Capite nos. --nem tisimus. Neminem corrupim MN minem circumuenimus. Non ad comdemnationem vestram dico. . Praedixi
mus enim quod in cordibus nostris enis riam, nec propter eum popas in in: Gandam si
ad maniferindam se icitudinem no- 'am, quam habemus pro vobis coram Deo Ideoque conflat inus. In conso tione autemnostra, abundantius magis
laui umu vergaudio Titie quia r fectus est stiritus eius as omnibus τι bis. Et si quid apud illum de vobis di rinussum, nonsum confusus: si cui
omnia mobis in veritate locuti sumus,
ita dr gloriatis ,ra quae fuit ad Ti
tum , veritas fi fain: ese viserae abundantius in vobis sunt: remini siemus omnium vestrum obedientiam , qu
modo eum timore se tremore exce-
178쪽
V n quidem vobis exeunti bus de medio impiorum dicit Dominus eritis mihi in filios&filias& t. Igituro charissimi. vos habentes his, id est, praefataspronet' me ut eas appraehendamus : munLmmnos ab omni inquinamento carnis et drab omni inquinamento sti risus. Inquinamenta carnis vocat libidinem, ebrietatem , & huiusmodi. Inquinamentaspiritus, ut iram,inuidiam,& huiusmodi, quae ipsam iniiciunt
animam sine contagio carnis. Sic nos in utroque mundemus a pecca
tis et perficientes de hinc se Zi catio
nem, id est, ut malis mundati in vir tutibus perfecti simus. Hoc autem perficientes id est, non
timore hominum ut quaeramus appMere iusti in facie &non in corde
laculpseudo, sed in timore. Nec tantum panarum, ut per hoc solum mindo poenas euadamus , sed in timore Dei, ut Deum timeamus olfendere,
qui timor dicitur charitas. Vel aliter litera illa diuiditur. Mundemus nos ab inquinamento carnis visit ibi versus, & nos mundati perficien tes sanctificationem spiritus, id est, se cundum quod docet spiritus, vel illa ratio , vel perficientes sanctificatio nem spiritus d est, rationis, vel Spiri tus sancti. Sententia est eadem. In timore Dei similiter. Et ut mundati perficiatis sanctificatione capite nos id est,accipite imitationem nostram. Vel et ibi versius non sit. Vos perficientes sanctificationem: capite nos, id est imitamini nos sicut dictum est.
Nos utique capere debetis, nem nemenim vestru mui improperando, quod vel canes essetis, vel huius modi : me autem magnifican o degenere Abrahae , ut faciunt pse dQ.
V m ne iterum vestrum corrupimus, peruerse docendo, vel prauo exemplo deprauando , ut iterum ps do, qui salsa veris admiscendo, corrumpunt fidem vestram: prauoetiam vibiae exemplo. etiam vestrum circumuenimus: quemadmodu pseudo, qui cum apertὰ nequeunt cxtor
quere a vobis, fraudulenta seductio
A ne, cliciunt magis quam impetrent. Quod autem significo vos corruptos& seductos esse ab illis pseudo : hoc
non dico ad condemnationem ete fram,
id est. vi per hoc intendam condemnare vos , quas reprobatos a Deo. Quodque non dicam ad condemn tionem vestram scire potestis ex eo,
quia praedixi in hac eadem cristola,
quod Vos sis in cor ibin nosti, ubi
ait. Vos estis Epistola nostra scripta in cordibus nostris. Quia si vos coimidem natos intenderem, nequaquam in cordibus nostris vos insererem, lsed estis in cordibus nostris ad commoriendam, id est, ut velim vos me cum commori peccato: ad eqnuiuendum id est, ut in ecum vivatis iustiti Vel ita ut persectioribus loquatur. Estis in cordibusnbstris ad commoriendum , ut velim vos mecum minri in praesenti tribulatione, ut sic me cum sitis ad conuiuendum in aeter nitate : ideo dico capite nos : quialmulias ciani hi est apud et Os desii iuris bonis : ut cito suasioni quam facturus sum acquiescatis. ulta C etiam gloriatio esst mihi'o v M. Multa enim apud alias Ecclesias gic ribrde bono correctionis vestrae , praese: rendo vos illis in exemplum. Propterea multa fiducia mihi est apud
vos de suturo : iam enim repletus ρ- consititione in omni tribulatio ne , quaecunque sit seii facilis, seu dis ficilis, seu intus, seu foris: iaecquoquo modo consolor de correctione vestra : sed in tantiun quod siveribundo gaudio e magis enun de vestra D correctione gaudeo , quam doleam de omni tribulatione nostra. Dice rent illi. Est ne tibi tribulatio 3 Vti que benedico. Non alibi etiam
cum venissimus in t Vacedoniam 2 caro nostra non habuit et Lam requiem l
M paygi Amus omnem tribulation me foris , id est, in corpore erant imionae, dum flagellis affligebant me: i& intus , id est , in animo erant thnores, ne fideles passionibus me lis scandalizarentur , & iudicarent me non esse sequendum, quia coim demnatum.Vel ita soris, id est.ab hisqvi
179쪽
qui extra Ecclesiam erant, fidebant
mihi pugnae, silcut dictum est : intus
autem .i. in Ecclesia, erant timores,
ne a falsiὲ fratribus seduceretur simplices. Foris & inrus adeo patiebar:
Deus qui conlotitur humiosa. assti os, co titus est nos iu aduentu tui.
Gavisius sum enim de receptio ha tris qui participaret tribulationibus nostris. Ion sesium autem in a ehtu eius conssilatus sum fideliam in comsolatione qua idem Titus constitus Uiis vobis: per hoc solatium eius correctionem vestram intellexi.Et ideo cude reditu eius gauderem simul consolatus sum: intelliges correctionem vestram in eius solatio. Consolatus est,inquam,me Titus , referens nobis desiderium vestrum, quanto voto desideraretis aduentum nostrum. Re serens etiam fletum et strum .i. Obdlacrimis peccata dilueretis Reserens etiam τὸ iram aemulationem .i. indignationem , qua contra pseudo trome quem improbant, indignamini. Ita reserens haec ut magis modo gam derem de poenitentia vestra, quam prius contristatus essem de impceni tentia. Vel magis gauderem de vestra conuersione, quam dolerem de mea tribulatione. Et hoc nosse debemus , quia cum Apostolus priorem Epistolam per Timotheum misisset rinthij, magis ad indignationem moti sunt, quam ad poenitentiam temerarium iudicantes quod Apostolus lata seueritate auderet eos arguere : quo cognito , Paulus per Timotheum poenituit eum scripsisse illis. Sed Tito apud Corinthios diutius morante: & Epistolam Pauli stepius relegente, sub admonitione Ti.ti fecerunt fructum dignum poenitetiae. Quo audito, Apostolus magis gauisus estde poenitentia, quatia prius doluinet de impoenitentia eorunde. Quod sic ait. Vere per relationem Titi, factum est mini ut gauderem quoniam cse si, contristavi vos in Epsi .
, prius misca non tamen modo tarn, audita relatione Titi: licet pri ira poeniteret audita relationativo thei. Prius quidem poenituit, videns
A quod Epistola illa prilis missa coitu,st ust vos ad indignationem: licet ad horam : oc ideo venialius mento nunc enim gausto e noti ideo quia prius contristari esti sed quia m δε contrsati ebriis aὰρὰ, irentia m. Me rito utique gaudeo de vobis ad poe
nitentia m contristatis nam con trist
tisi is secundum De me deseredo in ia, adhaerendo bonis , ita secundinii Deum, litana in nulli factta ex nobis patiamini detrimentum, quia dc ipsa prior contristatio de qua verebar, ne vobis fieret ad detrinientum, correscta est secundum Deum.VerE inlo ex nobis patimini detrimentum: nam tristitia vestra quasserui:
Deum, operatur in vobis mitentiandi,
valentem vobis instabiti m i. aeterna silutim. Tristitia secundum Deum operatur salutem: sed irimit eis.
quae adhuc in quibusda est apud vos
qui nolunt contristari ad poeniten tiam, haec tristitia opera ire montism .i
stabilem perditionum. Hoc congrua
inseruit ad deterrendum eos,qui no
dum poenitebant. vere tristitia seca dum Deum operatur p itentiam in
salutem : nam operatur milicitudi
nem defensionem, occaestras, teso. .
verae poenitentiae inod sicuit. Ecce nimiin euidenti CG si Vm tam exi guum ad comparationem salutisquaoperatur hoc ipssim dico s reuir stiri et os fecundum Deum: ecce quamian
os iturivem proficiendi semper in
melius operatur in iobis. a. s. qua st quuntur copulativa miti ualentiati Ditum ad ornatum orationis. Opera tur etiam in vobis quia iam zelum Dei habentes defenditiime contra pseudo,qui me improbat operatur etiam inrignationem, gra uiter enim indignamini contra eo qui seduxerunt vos. operaturetiam
timorem. Timidi enim semper esti ne in laqueum recidatis. Operatui etiam δε erum. Desideratis eniti, appetitum bonorum, & aemutit j .i. imitationem iustorum. Operatur, cetiam stadia - siquis enim in Eo
clesia stra delinquii. statim per iunctam poeniteti uri vindicitis I
180쪽
pam eius. . st ut breuiter bona cura A quibus is ita bonam habet Vorrigen collium, in omni s exhibuistis vos . - - - spe incontaminatos ne dicio , id est, rooni Mesesiasticae. Vel incontaminatos cilla negocio seculari . i. a peccato. Et quia in omnibus vos incoim tamiuatos exhibuis lis : igitur nunc
apparet latio mea quam habui in prior Epistola, qua frit si Obu,
non tamen propter um sonuit qui se est iniuriam , ducendo uxorein pa tris : nec typrum propter eum solum
scripsi qui passu iniuriaris, tractus
ad seculares iudices: se sciripsi dina ni sandam sta ritu inim nostram vim ibi j iiiidinem habe pro vo-9 : 3c hoc c* am o , id est, in be neplacito Dei: hoc enim bene placetyeo vide salute vestria sollicitussim. Vel hoc dico coram Deo, id est teste Deo, qui conscientiam meam 'uit. 'Cum enim ulus de sorti, tore illo ageret: non ad illum di rigebat sermonem, sed ad totam Eoclesiam, intendens ne viatiis pollia tione , multi iniicerentur. Et quia sollicitudo nostra pro vobis habita nunc manifestata est e quia complota : ide muscon titi. Inconpotiti nem re το Da gavisi sumus : &de correctione vestra, & de Hudio Titias undantius. quam doluissem rius de peccatis vestris, vel de tribulationibu meis. Et cum de correctibiae vestra & gaudio Titi abundantius
consolaremur: tamen magis abun
dantius gavisi sumus super iudio Titi, quam de correctione vestra.Similis positio. Virgilitas doctior est Ho ratio & ita no : magis tamen doctior Lucano, quam Horatio. I Apostolus magis de gaudio Titi quam de correctioneCorinthiorum gauisus est quia si non esset gaudium
Titi. nece correctos esse crederet
ideo ςtiam quia nisi Titus de hoc
gauderet : exanimatus ex toto deii
ceret : quod nec in Ecclesia Corin thiorum , nec alibi laborare vellet Vnde ipse vel causas ponit: ideon a gis gauisus sum super gaudio Titi: uos tritin Gin retectus est ab omni vobis, etiam ab iit correctis, de di per eos, qui iam belle correcti
furit: qui sy litus penitus deficeret
ab instructione, sita rinthios inconrigibiles inueniret. Et ideo etiam magis degat scio Titi quia sicut apud Agum Titum 'Ariarm umdet O , o Corinthii: enim resqrmida et
venire ad vos, accusans inhumanita tem vestiam; dicebam vos ienignos eae, eurnque honorifice recepturos.
si quid , inquam , gloriatus sui si de
vobis: sensum confusim in hoc: quia sicut ei praedixi, tales vos inuenit:&ideo me dixisse non erubui: si gliriatio nostra quaesuit habita ad Tilm de vobis it inae ''in siciat dum apud vos essemus , omnia locuti si mus vobis in veritate, id fit, sicut in nens apud vos vera dixi vobis de a liis sic modo vera dixi Tito devo bis. Et ideo adhuc magis de Dadio Titi : quia vi cera e 1 abundan ius modo puniun mobis cos ectis: quam prius in ilicorrectis. Eius Tit dico rimis centu obedientiam o
C nium et Iirum, id est, quam deitote si biot distis nobis : reminiscentis etiam , quomodo excepistis eum cum timore animio tremore corpor 'sci .l icet in omni reuerentia: Et videns quomodo digne excepistis eum, sam deo quod confido in vobis, non tan tum in hac ita , sed etiam in omnibui . cunque mandauero exequendis.
vobis sture , gratiam Dei . duram in n. ιν doniae: quia in mulio experimpio tri: utilionis abundantia sau6 i ην fuisse alii ima tauperta Eorum a bundauii tu Luitias simplicitatu eo
rum. . uia secundum virtutem resti
volunta , fuerunt: cum ira exhor tatione obsecrantes nos gratiam, o municatione et ministery , quia ' in anctos.