장음표시 사용
221쪽
prima ciliarum elicitur ex Io. xvii. licente, O L mihi dedit Pater, idest, quicquid habet Pater, xmbi dedit, sid .apotentiam habet:
ergo omnipotentiam filioper generationem communicauit: omnes igitur persiona diuina simi qualis potentiae. Hoc idim nona rati
ne , in ordines cunda cors mari pose videtur. Namsit Pateri filium in omnipotentia sibi squalem nogenerasset, hoc velfactu's f sset, ga potuit,sid noluit, vel ga voluit, sid non potuit,Utrunq; isto u falsum est: igitur cir illud, ex quo quitur. Propositio itaq; prςmissa est vera. At quia minorat quanthium sci peltia videtur, proptereoc probatur. Nam Pater in diuiniscissiliu bisquale Ichera e potuit,'noluit, tunc inuidu fuit non dando lis naturalis proprietas requisiuit. Deinde si voluit,stnon potuit: ergo Pater non omnipotcns,sed ies mus fuisset: quare dicendum est, qd Pater voluit, σpotuit, immo sibi ςqualem in olotentia generauit. Postremo rationesendat per illiussine in genera μrtone naturali reperta, pro corroboratio propositionis prςm se, se ista, Deus Pat er ess,m non minus communiciutumgenerando
Arium Deum, quam homo filium hominem generando, sid bonio Pater, si ςqualem fib filiumposuisset, inculdubiogenuisset: igitur Deus, qui μwme potuit, squale bifilium genuit. Et ἶςc de tota
distincitione. Supersint modo Uita duo examinanda in hoc quarto semento,deinde erit finis. Syritur ergo primo. . Vtrumfilius omnipotenssit, ut Pater. Insuper, Utrum ordo naturam diuinis. concedendus. ad primum, pro parte nexarisa sic a Pitur :illud qJ omnipotens est, in oem a1ia potes: nam potentia diciturre pectu aritus, sed filius in oem neqait actum, quia ut Patergi
222쪽
nerare non potest: igitur, In oppositumst Myrt illud Athm: nasi, in SImbolo dicentis, Omnipotens Pater, Omnipotens filius, i omnipotens Spiritus sanctus pro notiua igitur huius rei scire debetis,o sipotentiam ora re picerepossibilia, nasiam contradidit s nem implicantia . Rusus velim notetis, omnipotentiam absolute 3 considerasam ςqualiter in tribus inueniri diuinispersonis. elative mr it nos hic loci imar,solum in Patre. Pr terea generare posseli non cadit Fb omnipotentia, nec dicit quid,sed tantum ad aliquid, i accirco nulli mirum videri debet, si Parrhe, non filio ascribatur: terminata enim est insilio ipsa generario: quare, σc. Nunc ad
MPmentum primum est dicendum, quod potentia activa dicitur , proprie reflectu actus, per quemproducitur id, quod vere ea, si proprie alterum , vel aliud, σ non est ipsum es agentis, verum .s quia generare id sium est, quod Patrem esse, qui lius no est
mater, propterea pos egenerare, tantum competit P.uri, oenoui filio. At si inueniretis apud Aug. Patrem non esse omnipotentem, nyi ς iuuiem sibi possetfilium generare, dicendum est: hoc di juras tando contra maximum hςretisu, non determinando fuisse prola. tum. Et hςe de primo quessio. Circa alterum versituri partems negat tuam defendesntes in diuinis, ordinem natura minime admit a tendu, edocebimus, cis primoso. Vbi ordo ibi prius, oe posterius, sed tu diuinis non admittistir prius, neq;posterias rigitur nec na turae ordo. Minor probatur per Albana ium in suo S mbolo. Imi seper . siricquid est in diuinis, vel est essensia, vel persona, vel' notis Ucd ordo non gnficat essentiam, neq; e i aliqua perfn
rum,aut noIunum: in diuinis ergo nazara ordo non concedendus.
223쪽
Tertio quicquid ordinatur, distinguitur, sid natura in diuinis non d singuitur: igitur no ordinatur, m ex consequenti natura ordo non admittitur. Pro re lonsione argumentorum notandum erit primo, eli natura duobus capi solet modis: iso modo pro coentia rei completa, alio modo pro generatione , vel liuentium produ- Limne. Primo modo in diuinis natura ordo non ponitur, at secum. do modo sic, quia una persima ex altera procedit, σ talis natu raordo siumitum P principio ordinis, idist fecundum originem absq; prioritate. Nunc ad argumenta dicendum, primo ad primum, quod ubi est ordo, ibi prius, posterius loquendo de ordines eundo modo capto, at de ordine abflute accepto non sic sola cnim habitudo aestinctorum adsie inuicem requiritur siem diuinis . reperhur: nam ibi datur prima persiona, fecunda, m ieri ia: ordo e o natinae dicens defestam in diuinis minime ponendus, sed sub illo siensiu iam dicto. Ad argumentsi secundum, negatur minor, quia in diuinis ordo nasura notionem orginis in communi significat, licet non in il eciali. Ad tertium dicitur, quod in diuinis non sumitur ordo natura, sicundum quod ipsa natura ordinatur ,sed tam um in diuinis ait enditur secudum natura m originem. Ad ultimum dicitur, quod natura quodam modo principi, rationem importat,non autem essemtia, propterea ordo originis nomin . tW ,σ melius ordo naturae in - . diuinis, quam esenti
224쪽
LECTIONES LIB. PRIMI. 18 1HIC ORITUR QUAESTIO, ET C.
ptinaruri viges primia huius libri distinctione de more
nostr cohςrentiam primo ι upi ςcedi nil ponimus,l per ad λusione festinabimus. Ex quo ergo Magister sent. accurate docuit diuina rupersonara ςqualitate magfiluaenis in e edo, nec nopotaus ςqualitate in operando: consic strer edocturus s,qualiter exclusiuae dictones de Deo dicatur,m circa hoc tria intelligenda
vobis propono. Nam primo inquiritur. Na termini personales de per natibus cu dictione excise tua dicantur. Insiper, Nu essentimus depersonalibus cum exclusione ve= e Huntientur. Dema via su am,stmodus traditur certus ad prςdicta sanius intelligem .Circa primam igitur partem intendentes pro intellectu dictio num exclusiuarum in diuinis, hanc propositionem proponemus. In diuinis propositiones ilia, in quibus termini per nates de person issus terminis cum dictione exclus sumptis P nunciamtur Junt concedendae. Quam volens propositionem probare Magister, dubitat primo, cumsuperius dictum fit, quὀd tantus sit Mus Pater, φ am flus filius, quanti siunt illi tres, num hπ concedendae,υμ Ac ,sius quo siense. Nam non videtur esse Pater Hesilio, neque filiusne Patre, quo ergo modo debet hic modus loquendi intellia gi ' rectius,'commodius, quam faciat A agister: hac in parte difficultari visatisfaciamus, ita dicemus, ql illa particula, slus, qu exclusa ad duo tot referri, vel adpersonam, ita ut unam al
225쪽
altera personam excludat, vel ad proprietatem relativam uri modo capi non debet,quia non est una personasine alia, assecundo modo sic, quia ibi notatur Hrietas relativa viri, ita qJ, non alteri conuenire. V ndefensius e Solus Pater, ides, qui ita est Pateri, quod non filius. Similiter dum dicitur solus sitius ensius est, qui ita est filius , quod eius filiatio alteri nequeat in diuinis comenire, sic apparet, quo modo in diuinis exclusiiae distisnes dcbeant capL Ed vero tenendum sit de tyis prepositonibus, in quibus de pensenatibus termini essentiain cum ex cisone affirmamur, ut declamret Magister sient. ait, negand.is esse tales propositiones, solus GP.uer est Deus. Spiritus sancitus est solus Deus, me nuses lus Deus. Cur. vero negandaesint tales propositiones rario facilis est, esse enim Deum toti trinitati conuerit,'non flumetes personae. Sed dicetis: nonne termini esentiales depersonalia 'bus firmantur ' cur ergo non debent concedi talespropstiones' iam diximus causum, quia nomen Dei tribus diuinispersnisc mune est: 'are, me. Duabus iam enodatis partibus de tribus a mepropositis, tertia, σ vltima accedit,ubi modus generalis notis
traditur, quo prςdirita semus intelligantur. Cum itaq; diuisiae
personae tantasint cohπentia, ita ut earu una nequeat exprimpabsq; alia a cointelligentia accirco licet in sacra scriptura qua doq; flus Pater nominetur, vel lus filius, inde ramen minime. separatur Spiritus an fus. 'ae veritas Aug. testimonio ita dia. centis consit ma ri potest. Verum si deflo Patre prςdicta dicer tμr , ncn tamen excluderetu bus, vel Spiritus foedius, quia hi
226쪽
LECTIONEs LIB.pRIMI is . DE DICTIONIBUS EXCLUSI VIS.
Lectio LXXII. AD maiorem tu dentiam eorum, qua in proximo prpe rito Magistri sint sermone dicta sunt, inbitror, duo
maximae confiderationis quesita in pr sintiparte examinandasore Quorun=primum erit. ιrum diffis exclusiua inirelativorum addita, reliquum excludat. Insuper, trum ex im
a chelio vere addi po sit termino esentiali re φι tu prςAcati personalis, IV. g. so dicendo. Solus Deus est P.iter. Gantum ad primum. Vm, medio negat mo videminio posse argui. Dictio excl iua, id, qδ est de imellectu rei, minime excludit, iden rci, em additur, H. . quando toti est addita, partem tunc non excludit, nec homini applicata animal excludit ,sed unum cor relativorum dicitur esse de intellectu alterius, quare exesus dictio uni addita alterum non excludet. Ex alio latere in oppositiumst habet illud, quod primophsicorum habetur, videlicet, quod diritis emcdusiua addita principio principiatum excludit, at principium, principiatum relative dicunture igitur , c c. Pro determinatione huius rei duo perpendenda occurrunt, primo, quid dictio exclusiva signi Pet, maxime loquendo de illa circa terminum, cui adiungitur: deinde, quid habeat excludi per dictionem excisiua, in quid non, ex quibus,quid tenendum,defacili apparebit. Circa Irimum ergo, ut videre est lib. Elenchorum, apud Philosophum, solus dicitur hic dis Ito e. xclosi significare idem, ql non cum alio. Guantum adsecundum, dicipoterit, quod exclusima diectio, mi A-
227쪽
quimur iis prsenti, uni applicata personae in diuinis adiam pers
naliter excludat,non tamen essentialiter. His itapositis, argumemto adducto A aduersari' discite re pondere non erit . dicamus itaque,quὸd dictio exclusio illud excludat, quod est de intellecti rei, Lim modo non facias ci re unum per essentiam, vel per imhςrentiam, ut euenit, contingitvnn relativis. .prςdicta licet vera sint de virtute sermonis, in use tamen sacra scriptura, o sancitorum quandoque aliter inuenitur, ideo tunc temporis tales authoritates pie erunt exponenda, scilicet infense, in quos ant, non in sensu, quem de virtute sermonis faciunt. Et hπ de primo quoito. Huic ne litur alterum,dum claςritur. Vtrum dis iis exclusima vere termino essentiali re ste tu personalis presicati addi possit, dicendosic. Solus Deus est Pater. Mihi sane videtur,none nasi bςc vera esset Mus Deus est Parer, asimilisua couersa foret verae Lolus Pater est Deus, confectum asum est: ergo id, ex quos tas consequentis sequitur, consequenti astas probatur, quoniam tunc temporis siequeretur,crat filius non esset Deus,e hoc, quia di iis exclusua uni correlativorum addita alterum excludit, ut alias dictumsit. Deinde, quo modosoli Deo comvenire potest, quodsit tantum Pater, cum esse Patrem et creasu ris
competa: falsa ergo erit ista, solus Deus est Pater. In oppositum
f habet Magister in textu, propterea pro veritate terminanda hac in parte notanda erunt nonnulla, ex quibus, quid tenendtim, patibit.Notetis igitur primo, quod bςc Acilio, solus, duobus consderari pol modis: Uno modo chalegorice ,me chazego' ematicὀa D modo, Inchategorematice. Si trimo modosiumatur, tunc importat
228쪽
portat solitudinem c ut italoquar in illo, cui additur, oe sic oes propositiones in dis is,ub onitur hςc distis,selus Assunt. G. vero, solus, capiaetur, motategurenuuice,'exclusae , tunc, avo consideranda: primum erit de veritate propositionum, in edibus dictio exclusiva ponetur expartesibiccti. Secundum des veritate illarum, in quibus ex parteprςdicati ponitur. Qimium' adprimum ,sciendum est, quod vel loquimur de veritare talium, propositionum quantum est ex Urtute siermonis vel quantum est' de benaeva interprpatione dictorum Liptura, Ganctorum uesη imo modo,sic est regula generalis, quod cum proposito, in1 ponitur dictio exclusio ex partesiabiecti, duas exponentes habeab ipsam, videlicet risi marisam unam,'negaliuam aliam; tunc exponentes , si fuerint utrae, ipsa quoq; vera erit, si false, vel ι ear m altera,-ipsa non sicusfd a. Hoc ut videatis, inducentas erit in omnibus pol enim di iis exclusiva temono essentiali addi, reste prςdicari essentialis, vel personalis, I g. olus Deus es Deus, uel solus Deus est Pater, sic ,statim de qualibet earum a patebit, an verasit per revi supradictam: prima etenim duras exponetes habet, Deus est Deus,stnullus alius a Deo est Deuc, quarum qu libet vera est ,similiter fecunda, dummodo pro a persona Giuina sumatur Pater. Quantuim vero est de benigna, doctorum expositionescripturae,insanctorum,oportet,1l exesum, fio quandoq; nonsia: re pediu principalis presicati sariaste ta , Iormae siAliati ratione subintellecta implicationis, se isti v erificari posset, solus Pater est Deus, vel solus Pater est tantus, , quan sum irespersonasmur,sab Lotas olus Pater ille, qui
229쪽
est Pater nullus alius in diuinis ab eo est Pater, vel tantus, o Modo loquitur Aug. in initio distinctionis, m per hunc modum di ho exclusiua non excludit correlatiuum a participatione primcipalis prςlcati sed aparticipationeformae subiecti rationesib intellecti implicationis. Multa alia his similia indiciissacra scripturae, oesinctorum occurrunt, in quibus per videtur ali qua improprietas m ideo exprςmissis, quomodo spotiones sint concedendae, patet .mis quid dicemus, quando dicilio exclusi rasumetur exparte prςdicati, chas orematice ' Iunc res onden dum erit, cis o proposuis in diuinis si falsast: nam sicundum P γlarium in diuinis non est confitendum aliquid esse jolitarium. Si verbumatur exparte presicali,e, Inchategorematice, tunc poterit addi terminosi, antiali, vel personali in prςdicato posito dupliciter, scilicet perse; et cum abolei mino numerat siue par . Vtioo , siue expressi ,sicut cum hoc termino unus, vel verus. Si addatur terminosubstantialiperse in fidicatoposito, Pater, mel trinitas eastus Deris: sic huiusmodi propositio omo impropria est,inexens expositione. His ita posuis, nunc primae rationi formatae pii tenuerissatisfacere, dum ergo dicebatur, id stus Deus est Pater, re pondetzr, cit de rigore sermonis fusa est ις:propositio, quatenus vero in hanc couertipol, I .g. docendo nihil, ιρι est patri es aliud a Deo,tunc verasse dicetur.IUuperdo addi batur,oli esse Patrem, et creataris competit, non ergo sili Deo, ro*ondetur ad bor, trJ Jli Patri in diuinis, Patrem esse co- venit adporfnvi u diuinarum distinctionem, oe ad exclusionem, sed non crearurarum, nisi quὸ ad modum, tempus.Et h faus.
230쪽
LECTIONES LIB. PRIMI r tDE. NOMINUM DI PFERENTIA QV1B
PEructo tractatu de diuinis rens ex consequenti Magistersent. de diuinis nominibus est verba facturus. Duo itaq; vobis ad aures Magistripolliceor in pr enti: primo dia σοrsi nominum disserentias, insuper presicationis eoru regula ad primum. Nomina de Deo dicta in septuplici diffrentia inueniantur,ad trua depromendam veritatem exemplariter procedemus, ita dicentes,dari crusdam nomina notionesta spem senates proprietates exprimentia, V .g. vi generatio, verum, D mιm, Parer, Filius, se Spiritu anctus.Inueniunturprςterhgo, qu a alia nomina essentialia essentiae , cilicet unitatem refere:ia, Vs Deus Deitas, sapientia, potetia, bonitas, magnitudo,Virius, e bstantia. Insuper, quςda alia transimptiua nominapronunciantur, a de Deosecundumsimilitudinem prςdicantur, I g. ut plendor, candor, peculum, leo, agnus, c similia. Pr terea ab his dantur nomina temporalia, quae Deo ex tepore fotu unt conuenientia, hoc duobus modis, vel in rellectu ad creararam relatione extrinseca, V . g. Ut Dominus, creator, refugium, redemptor ,saluator, σ alia huiusimodi, vel habent confiderariis reste tu ad creaturas intrinseca tamen relatione, V. g. dum diciacitum incarnatus, humanatus. Deinde videtur duri aliud no
men, quod de omnibus fimalpersonis dicitur, σ de nullasingula-