장음표시 사용
371쪽
mala a rebus amouercat constat in rebus multa mala esse, no igitur omnia diuina sub tuis prouidentiae. Oppositum legitur Sapientia duodecimo, q/ ςqualiter est ei cura de omnibus, at nomine curae, vel licitudinistrouidentia intelligitur: quare, me. Prodeterminatione itaq; huius crusti tria unipi Fonenda, quid pri-mὀsit Dei prouidentia ,secundo , virum fit de omnibus, terti num ςqualiter de omnibus. Cu tum ad primum. Prouidentiaen diuina voliotas, secundum quam Oia,quaesunt in finem conuenientem deductionem accipiunt, sic primum patet. Alterum in ordine fecundum est, quod diuinae si esse aliquid υolumiari dupliciter euenit, uno modo cui illud, cui prouidetur, quo pacto
solum diuina prouidentia subsunt μHyentia, vel supposita, alio modo aliquid dicitur Abesse diuinae prouidentiae, nonficut illud,
euiprouidetur, sid sicut illud, de quo prouidetur,utrumq; tamen dicitur cadere sub prouidentia. Q ntum ad tertium,facile eaenunciare, ql Deus Hualiter non prouideat omnibus, bςc tamen inςqualitas desumenda est ex creatura parte, non ex parte Dei, qui una ratione pliciscis,quod unicuiq; rei expedit adflui finis consecutionem. At dicetis, unde talis inriualitas oritur ' regio detur, quod hinc: nam executioprouidentia re lectu adiquorum dicitur a Deo immediare,scilicet re 'ectu Angelorum, m eorsi, quaesic a Deoproducuntur.Re pectu vero aliora est mediantibuι causissecundis, propterea Dei prouidentia de omnibus ςqualiter non dicitur. His ita positis nunc adprimu argumentum ae facili pol restander qu)d humana prudentia nost extendit, ni d co- tingentia, nee ad illa Oia , solum ad illa, quaper homine fieri, vel
372쪽
vel impediripossunt. Verum,'uia homo factor non est reru, Dranecessarias dicimus, licet libere, non necesserusint a Deoprodatae: iccirco res necessariae diuinas sunt AEuidentiae, inqua nisi sciens eis, libere volens contulit ea, quas t expedientia adsui finis consecutionem. Ad secundum argumentum dicitur, quod ad prouisorem particularem pertinet finis particularis,quem intendit
impedimenta remouere, at nosic ad uniuersalem prouisorem amouere ea, qua finis uniuersalis consecutione impetunt, quare Deus omni crearura rationali auxilia contulit, per qua mala culpa, nec
non salutis sua impedimenta possit euitare: ideo, me. Ad illud vero Sapientia Lodecimo dicitur, quod eide οιbus est ςqualiter cura, quare tantum in rebus prouiss non in Deo prouidenteponenda inςqualitas. Et hπ deprimo dubio. Superest modo θecmlari, num prouidentiasit idem,qδfatum. Primo a pectu videtur, quod sic. Nam alicuius comparatio ad diuersa eius sentiam non plurificat, arprouidentia, oestu no videntur disserre, nisi penes comparationem ad diuersae quame, me. Ex alio latere D. Aug. v. de riuitate Dei in oppositum se habet, dum inquit, nihil fieri fato dicimus,nihil aut fieri diuinaprouidentia, est erroneum, non ergo fatum, σprouidentia diuinasunt idem.Pro determinatione huius Psionissiciendum est, fatum duobus accipi posse modis,
o modo pro vivderum inconsiderata, unde cum homines ULtata loquendi conssetudine fatu audiunt, non inteli mi, nisi vim quandam virum. Capitur alio modo situm pro .rdineta regor eatrum connexime, promi habent reduci in diuinamvolunt tem, o scientiam on ordinante,Wconuertente σ bis modus
373쪽
rn proprius est, qua primus. Namsatum a fando dicitur, illud autem, quod diuina scientia ordinatum est, canserum quadam eonnexione e satur sicut vocale verbum dicisolet quoddam effalsi interioris conceptus , ab quo siense fatum sumatur, procul dubio in multis a prouidentia disterre patebit, π primo ex partesubitam, in quo est ,sunt enim illa diueis, quae in diuersis habem esse subiectis ,sed prouidentia, oestum sie se habent: igitur, me.
Minor clara est, quiaprouidentia in Deo est, o fatum in causis secundis, quia dicitur causarum ordo reductus in Deum, ordo aut est in ordinaris : ergo, es serunt secundo, quoniam fatum pendet exprouidentia, cys in hanc habet reduci, non vice vers. Tertio, quia prouid ita perna est, farum temporale: ideo, σc. P0bremo,qui ato non ora ubduntur, at diuinaprouidentiae sic, i deo disserunt. Ad argumentum vera in oppositum dicitur,qδprouidentia , m fatum non solumpenes modos diuersos diserunt. fue reflectus, δε- et penes mulsa alia , it vise uit. His addi tur, quod diuina cognitiore pectu talium prouidentia est, at me tutio est fatum. Ad illud vero AM potest dici, nihilsato seri,sis mendo fatum pro γderum virtute necessiarem imponmte his,qua sunt a libero arbitrio aliter non. Et hςe satis. ib
Imara est nobis vi ut a commioribus, notioribusq; ad minis communia tendamus, bino Magistra' sint. cum hactenus
374쪽
de scientia Dei in generest loquutus , ad Iperiem ut trossae in presenti de Dei prςdes arione , quae est quςdam eius steries intendissermonem habere. D MEIis hςeposito nexu in partes diuidi habet tres, in quinum prima inquiritur, quod quid estp
destinaetionis. In altera ponitur comparatio quMam prωesin tionis, O pr estinatorum. In tertia, cr vltima tanguntur, σn estinationis,streprobationis esse ius. Quantum ad primir. Pr sinationis i itiones a Pantur ab Aug.quatuor.Prima est. Predes alio Vlf ἰentia beneficiorum DeiAltera est.μ . de linario est alicuius ad gloriam prςordinatio. Tertia est. CPrae
destinatio est propositum m ferendi. Quarta est. Pressinatio est' paratio gratia in prsenti, σgloriae insuturo. In prima dfinitione notatur diuina comittis , ut perbelle docet Magister intextu. Insecunda electio.In rertia voluntas.In qu arta directio in
fine . Pr sinationis verὸ cam esciens Deus est quantum adesseritus notatos in nomise ρος nationis. Materialis aut causa ille est, qui presestinatur. Formalis es modus, siue ordoprςdest nationis,primo ex varia datur, mps Mogloria. bos a se φ plex si visilicet in functi immaculati m eon ' tu
Dei. Hic obiter noteris dorentiam inter',qua ponit Auic scilicet vocissionem, iustificationem ,prςdestinationem , oe' ma-vificasionem. Nam vocatio retrahit a malo Iustificatio re picit initiale bonum variae. Presestinatio re 'icii gratiae bonum ale. Magn cario vero est bonum gloriae futurae. Vel dicatis, quod pudistinatio pς aliam, oriam n parat.Vocatiogratiam sera. Iustificatis illam conferi magiscatio per gratiam gloriam mur
375쪽
tiplicat. Sed dicetis, quia hic sermo est deprςdestinatione,*prς' scientia, quo modo duo hςc disserunt inter μ' R Jondeo sis differre, quoniam praed stinatio est tantum salvandorum, praescientia dicitur risto Iareprobandorum. Et hςc de prum puncto.
In sicundo coparatur praedestinatio ad praedestinatos: na dicitur, quod numerus praedestinator u adeo certus est, ita ut nullas damnam lus possit saluari, neq; quicunq; praedestinatus posit damnari, qt authoritate beati Aug. probatur, ut patet intextu Magistri. At video, vos hic iure merito dubitare pols bis verbis, vel Deus liber est, vel non. Si primum verum est, quia verum : ergo Deus poterit dare Vatiam illis, quibus minime dat ,σβbtrahere illis, cpubus date igitur prςdestinatorum namerus poteris au rei, vel minui, cs' eX consequenti non erit certus. Ad hanc dis ulti m
tollendam una cum Magistho dicemus, tau modipropositiones, V .g. prςdestinatus poten damnari,'prsitus saluari, duobus accipi pose modis, vel conivnritim, vel iursim. Si intelligamur primo modo, idest coniundiim,tunc an afa, quoniam dcsignant, illum posse saluari, quem Deus pr uidit damnandum. Ne ergo certitudo diuinaeproludentiae tollaturisspositiones prςdictu simiales sano modo intel endae. Si divisim intelligantur, meislar desinatus consideretur, non ut pressinatus, Jed ut hic homo ab o-lute, tune vera erunt oes tales propositiones, quia nihil aliud den
tant, ns quod talis homo possit damnari σ talis uari. Vel pro maiori declamasione , dilucidationeq; huius difficultatis docendum erit, quodpr estinatus, inquantum prςdestinatus nunquam possis damnari, σ quodprscitus, inquatum talis, nunquam post se Y uari
376쪽
uari, cid insens composito totum id veru est, licet in siensi diuisu
oppositum euenire contingat. Et hςc prosecundo si mento. Inpostremo utriusq; scilicet presest malionis reprobationis tangum tur lectus, quisunt,scilicet prςdesinationissaluatis,'reprobationis damnatio. In sequenti velim pro comperto habeatis,me τοbis perpulchra dicturum de his. Hςc istantum.
VT.valeam me a Momorum latratilus tueri, e reaprae destinationem actus quinq; necessarios perpendam hodierna die, qui de eiusde prςdestinationis ellentia nuneupantur, V .g. prςcognoscere, diligere, eligere, proponere, vel melle dirigere,vel iuvare. Primo adpresectinationem requiritur prςcognoscere icut enim nescire Dei est no approbare, potius repr are, iuxta illud, quod dicitur Matthdi xxυ. Amen dico vobis neficio vos,scilicet notitia approbationis, ita Dei scire eae se prςdestinationis,m dicit Apostolus ad Romanos viii. Erasprsciuit, non notitia simplici, vel Jeculativa, quae est non solum bonorum ,sed et malorum hominum, sed notitia approbationis, sicilicet si ςterno approbando, conformes fieri, no dissormes imagini ij sui, hos cn prςdestinauit,vsilicet eis gratiam in prsenti daret, σgloriam infuturo. Unde primosoleisc d finirin d sinatio, dum dicitur, quod spi scientia beneficiorum Dei. Re quiritur
377쪽
iritur sicundo ad prςdestinationem diligere: nam fit. ut odisse
ubi reprobare Ct dicitur Malachia primo: Eseu odio habui, idest reprobauit aliam meam no apponendo, ita diligere Dei est approbare,steligere: nam dicitur ibidem: Iacob dilexi , idest mea charitare elegi,stvocavi. In Deo enim dilectio nςcedit et horem,ex eo enim,quod diligit, eligit Ideo tertio adprςdest nationem requiritur eligere: nam electio est S egatio, non ad imrationalibus , sita ab his , qui nati sint participare eundem finem. Vnde Apostolus ad Ephesos primo: Elegit nos in ipso ante mussi constitutionem; et ideo Ioann. xxv. dicitur, Ego elegi vos. Vbi Au sic dicit, electisunt itaque , idest prςordinati, Gya reprobis separati ante mundi censtitutionem eaprςdest nasione, qua Deus sutura facta prscivit. Electi autem de mundo ea vocatione, qua Deus id, qJ pdestinauit, impleuit.Subdit deinde Aug.c videte quemadmodum non eligat bonos ,sed quos elegit Iacit bonos , sicut enim dilectio Dei non causatur a bonitare, sed est causans eam, ita elecilio Dei non pi supponit bonos ,se acit bonos ide olet secundo sic d finiri. Prςdestinario est prωrdinatio alicuius ad
oriam. Quarto adprςdestinationem requiritur proponere, vel velle, ita dicit Apostolus ad Raγm. nono. Cuius vult miseretur,' quem vult, indurat.Ambr. itassur, cuius vultgratuite misi
retur dando gratiam in prsenti, γ' gloriam in futuro, Gr quem reuit indurat, sicilicet iusto iuditiogratiam non dando si habera liquam subtrahendo Aug. vero ait: cuius vult miseretur, idest nullussir saluus , si si quem Deus velit, π ideo rogandus est, ut
velis,quia necesse es eris voluerit. Undes csolet dissisiri. Prς- Γ a. dejtinatio
378쪽
dis alio est propositum miserendi. Quinto adpresestinationetrarequiritur Arigere, ubi notandum, Uicut artisex,uel Miseriouo opere attendit quinque, ita Deus in prς ismatione. Primo enim artifexpercipit, vel excogitat opus, qδ producere intendit, fecundo opus diligit, quod facere intendit. Tertio eligit, duib rat facere sirio oia remouet,quae opus aciendum impedire valent. Quinto omnia, qua ad persectionem operis iuuant, oe com ferunt eligit. Ita facit Deus. Namprimoprς Mycit, G pr in gnoscit, sicundo diligit, tertio eligis, quarto proponit, quinto admitam ςternam dirigit excludendo ota impedimenta, em coprendo ora promouentia necesseria. Vnde Aug. lib. Vii. de sane lorum prςdestinatione disskiens prςdestinationem sic ait: Predestinatio est pr*aratio gratia in prsenti, O gloriae insuturo. In qua finiatione tria ta unium, primo id, quod est ante tempus, dum dicitur: Praeparario, scιlicet aterna. Secumdo tangitur , quod tempus comeomitatur ibi, tr gloriae in futuro, ita utpressinario tria incli dat, .g principium a quo,cum diciturprvaratio: sicundo m dium in quo, cum Abditur Vatia in praesenti: tertio terminum includit ad quem, cumsubiungitur, σgloria in futuro. Ad cuineuidentiam es sciendum, quod aliud est pressinatis, m aliud
destinatio: nam destinatio directionem importat in aliqua re, qua homo exprop= ys minime valet consequi natura ibus, sicut ingra- tiam gloriam. Sed hπpr positiopra, importat antecessione, ita quodprςdsmatio importet antecessionem, Mesprςcognitione illius direEtionis, quam destinario importat. Nam idem ea pra-d si natio, quod cogitatio de creatura intellectuassi mittenda in
379쪽
aeteream. Cuius ratώ talis, cum enim aliquid est ordinatum ad finem aluiuem,que ua nequeat Virtute attingere, tunc necessario indiget alio ipsum ad fine dirigente , ar perducente, Ut patet desagitta: modo ita ea, quod creatura intellectualis est ordinata ad me vernaturalem,scilicet ad Dei visonem, quam propria mirtute nopotes attingere sicut nec sagitta adsignum sua virtute
s ne sagittante,o ideo scut mi osagitta a stante in signis
dicitur destinatio i itaprno tutio de creatura intellectuali in tam aeterna mittenda dicitur pi adsistitio. Unde conuenienter
solet misi sic. Prςdestinatio est spositum conferendiratiam, σgloriam creatara intellerituali. Et bςcsatis pro prsenti.
Irca pressinatione ratio siverans notitiam in prsenta consideranda venit e Nam ratio , siue causa principalis, ne Deus aliquos saluat, P aliquos reprobat,vel damnat, non videntur ese propria merita, nec merita aliena, sed vo luntas,s bonitas diuina..d aut nonsilit propria merita, ratio principalis prςdestinandi, ac reprobandi patet primo ratione se, quia gratia non est ex meritis e ergo minus gloria, vel sic. Infusio Vatia in prsenti, non pendet a meritis: ergo nec adeptio gloris in futuro, quae est eseritus prςdestinationis pendibit ex meritis. autem insi*yatia non fit ex meratis,probat Apostolus ad . Γ s Rom.
380쪽
Rom. U. dicens. Quodsipalia saluatisiunt, iam non ex operibus.
alioquinpatia no essetgratias ex operibu .Insuper opera nostra, i sine merita temporalia sum, at prςdestinatio ab nemo, non ergo causa perni, ut temporalia, nec ex consequemiprςdes aliora. se dicetis, licet merita propria prςdesinationis ea a dici nequeant, nec aliena, nonne saltem aliquo modo valent,iniuuant ad beatitudinem obtinendam ' rettondetur, criadflicsed non princia paliter. Ad cuius euidentiam est sciendum , quod aliquis vitam sternam dicitur consequi quinq; modis. Scilicet merendo, oram do,suadendo, dissonendo, er coadiuuando. Primo merendo Puta quis habens gratiam meretur ex suo opere vitam pernam de eondigno. Secundo orando, .gdum sanctorum precibus quis in 'senti adiuuatur ad gratiam consequendam, deinde infra rogloriam. Tertiὀ consequitur, vel obtinet quis vitam pernam suadendo, V .h dum quis alterisuadet,m ad bonum cooperatur, ita dicit Apost. ad Corinth. iiiDei enim coadiutores sumus non propter diuinae virtutis indixentiam, vel defectum, quia Deus cum se infinita virtutis,pot sine adiutorio alienogratiam . cs glori exhibere: Amus ergo duplici de causa dicti coadiutores,primὸpter ordinis construationem, viscilicem tuetur ordo, e r eonfier-uetur, quem diuinaspientia instituit. I per propter dignitatis, vel bonitaris comunicationem, viscilicet diuina bonitas creaturis comuniearetur,m disunderetur. QOrtὸ quis vitam Allonendo pernam obtinet, dumst pr*arat, atq; di ponit ad gratiam, tunc lDeus de com uo illi gloriam concedet, licesua virtute quis gratiam causere nequeat, quia hoc est olius Dei. Qiantὸ quis vitam l