장음표시 사용
191쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. IV. a 95
litas ad requiem, sed non ad persectam et stabilem. Haec igitur adhuc exspectanda eli, nempe quies Uera, Perfecta, ae stabilis. Cf. Hebr. XIII, 1 . Qui ἐν τῆ τῆς ἐυαγγεHODrας οἰναπαυει, est Iesus, Dei filius, Matth. XI, 23. 29. 9. Ἀρα απολείπετω - τοῦ Θεοῦ ) Ερ go reIinquitur perfectissima requies, maxima selicitas, Populo Dei. Qui ad populum Dei pertinent, veri Christiani, nec non ii, qui relicto Iudaismo religionem christianam suscipiunt, ii omnes adipisci possunt eam felicitatem , quam Christus promisit 'O-ισ μὸς, proprie est cuἶ- tua Dei Sabbato peragendus, hic vero est gaudium coeleste , verum ae perpetuum. Philo τὸ Σαββατον, Allegorice ut dicit, υeri imam quietcm interpretatur, quando mens a curis ac mortalibu, negotiis liberata, βίον ἔνδιονα με γαλενιον, Uitam Serenam ct quietam adepta est. Atque haec serena et quieta vita, milla alia quam coelestia est, ubi omnium ἰερωσύνη ac σαββατισμος, quemadmodum Levitarum olim sacerdotium, ουκ ἐπίγεινον erit, ὀλυμπιον κτῆμα. ΦIo. 'Ο γαρ - ἰδίων ο Θεὸς Qui enim ad eius
Dei) requiem peruenit, is et ipse a Suis operibus requiescit, εiculi Deus a 4ui3, i. e. qui felicitatem illam, divinae similem adiplicetur, is puri isma et perfectissima voluptate lauetur. Quies Dei est summa illa voluptas,
quam ex suis summis persectionibus et operibus capit. Quies hominum autem quandam similitudinem cum Dei quiete habebit in eo, quod in coele siti vita a negotiis molestis omnibus, curis, adversitati bita, peceatis libeIati, vO
192쪽
luptatem summam obtinebunt, ex amore Dei et admiratio ne operum divinorum ortam. Philo in Lib. de sacri f. Abe
ἐυφροσυνη τελεια, quieS enim animae, eSt perfecta in Cirtutibus Doluρtias. Totum liunc locum esse allegoriacum, facile intelligitur; nam his Oria transfertur ad rem similem, diversam quidem in multis, sed in quibusdam ta- men apte respondentem rei, cum qua comparatur. Sensus, allegorice expressus, hic erit: Deus quiescit; populo eius promissa est quies; Israelitae non pervenerunt ad quietem ob incredulitatem; credentes autem fruentur ista quiete Huius Illagoriae senius protriis verbis expressus erit: Deus est beatissimus; etiam homines Deus beatos reddere vult; lsraelitae propter incredulitatem non lacti sunt participes selicitatis; credentes autem certissime fruentur ilia felicitate. Ceterum non est , cur Ostendamur hac allegotia. Accommodata est enim haec ratio illulirandi doetri nas ingenio Iudaeorum, qui omnia allegoriis demonstrareeonabantur, ut dilucide apparet e libris Rabbinicis, maxime vero e Philone. Quae igitur argumenta nobis vidum tur parum idonea esse, eadem ad persuadendoa Iudaeos vim haud exiguam habere poterant.
II. - κατάπαυσιν Demus operam, ut
ad summam illam suturi seculi tranquillitatem perveniamus. Rebus aliis omissis , hoc agamuε. ι- μὴ - ἀπειθείας Ne quis miSere pereat propter dimilem in idelitatis
modum. 'Τπόδειγμα, Pro quo frequentius adhibetur παράθειγμα, est exempἰum. 'Εν pro ὀ α. Verbum πέ- σν non resertur ad phrasin πίπτειν ἐν υποδέιγματι τῆς incidere in GemPlum dinidentiae, sed ab -- solute
193쪽
solute ponitur με τις πισy, ut c. III, 17. et notat ne quis miεere et ψSe cadiat perevitque.
12. Zων γαρ ο λόγος τῆ θεοῦ, κρου ἐνεργῆ: Quid quid enim Deus e fatur, id vim habet et Gyicaciam.
Verum est, quod Deus minatur et promittit. Non est vana et sine viribus ira. 'O λογος, saepe notat, quicqiiid Deus promittit aut minatur. Ille minas intelligendas esse, quales Ps XCU. continentur, ipse contextus docet. Zῶν, quicquid agit, et vim suam exierit. 'Ενεργῆ efficax. idem significat. Καὶ τομωτε ρος υπὲρ πῶ - σαν μάχα ιραν δίς ομον, acutiuS quocunque enεα utrinque acuto. Hac allegoria exprimitur acerbitas doloris, qui oritur e neglectis minis divinis , qu ii e vulnere graviter inflicto. culter, sed emis Τομύτερος in Glollario explicatur τμητικωτa- ρος. Στομα μαχάιρας, acieS gladii , shαφαια autem 1eu μαχοι ιρα δίτομος, Hebraei mn D u Inri . 'ferrum utrinque acutum. Καὶ ὀ ἰἰκν ά μος - μυa- λων, penetrans adeo, Ut Uitam et animum, compages et medullam deparet. 47Da, Uita. Πνευμα nan, vel halituε, vel animuS, Spiritus hominis; AEREscMI Us simplicissimum esse ait, rationem coniungendi et πνaύμα ex populari loci uendi ratione deducere, qua totus' homo, omnia eius cogitata, sensa, consilia, studia ita appellata in universum fuerint. Sensus est: minae Dei gravissime animum Vulnerant, et tristissimos habent effectus. Verbis tribuere et alii Scriptores solent, ora, acumen, Penetrationem, ut Lunapius in Iamblicho Alypio dat ἐν τοῖς λόγοις ὀξυτητα τομῆν. Comminationes Dei perterrefacere debent hominer; ubi vero homines non
194쪽
emendantur his comminationibus, instigitur poena, quam Deus minatus fuerat. Καὶ κριτ μοι et di- sudieat etiam cogitationes et congilia animi. Minis Dei tribuitur, quod proprie Dei est. 'EvΘυμ σεις et ἔννοι- sunt sensa et cogitata, ut in vita communi: Gestrinungen und Gedanhen, Gedanheniand Emp dungen. Sensus: Comminationes Dei etiam ad cogitata nostra pertinent. Si vel animo cogitamus, falsa vel dubia esse, quae Deus minatur, poena digni sumus. UI3. Κ' ὐκ- ἐνώπιον ἀυτοῦ Neque ulla res creataeam ἶatet. Sc. Θεοῦ, de quo hic sermo; quocum nobis est negotium. προς ον ὐμῖν ὁ λογος. ΚτIσις hic non est
praecise opuε et actio humana, sed creatura, et inprimis homo. absconditus, ab aspectu et Diauremotus, qui latet, adeoque ignoratur. Deus novit omnes
homines accuratissime, non tantum eXterna eorum Opera,
sed et cogitationes. δὲ - ο λόγος θ Omnia potius sunt mani rata et patent oculis et , de quo nobis eae sermo. Γυμνὰ dicuntur manifesta, quae oculis tam plane patent, ut nihil omnino absconditum st. Tar ραχηλισμένα sunt aperta, patefacta, uti apparet e serie Orationis. Λ nomine τράκελος, coἰἰum, τραχηλίζειν
est retorquere, refectere alicuius couum. Hic facies sursum vertitur; fit igitur conspicua, magis venit in Co spectum. Perigonius ad Λeliani V. H. XII, c. 58. ex retectis delatorum noxiorumque faciebus et coli Is, omniumque conspectui pro poena expositis vim verbi τραχηλίζε Θα ι declarari posse arbitratur, et eam ob caussam provocat ad Plinii Panegyricum e. 34. et ad Sueton. Vitell. c. II.
προς ἔν imi ἐ-Quocum nobis est negotium et
195쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. IV. Isr
nam λογος saepe est res, negotium. Προι haud raro
flius Dei, in coelum exaItatus, εit noster Pontifex Maximus. Post longiorem digressionem de Iudaeis in deserto , redit tandem Apostolus ad Pontificem , cuius
mentionem c. III, I. facere inceperat, et ostendit. Iesum maiorem esse Pontifice Maximo V. T. De notione vocishuli notata sunt. Ex hoe et aliis huius epistolae locis patet, uno eodemque vocabulo s.cerdotis ad utramque conditionem Iesu Christi, et humilitatis et gloriae respici, ut iis vocabulo σωτῆρος et fimilibus , continerique notionem salutis et acquirendae eteonferendae, adeoque indicari salutis felicitatisque huma- me et instauratorem et datorem; nam statim additur, nos habere ἀρχιερέα μνέγαν, qui coelum tacenderit, quam- ivis idem quoque omnia generis calamitates, similiter ut nos, perpessus sit. Διεληλυθὸτα σῶς qui per aerem aetheremque pervenit in summum coelum , sedem divinae maiestatis. Philo de Pontifice Maximo Iudaeor nrefert, Lib. IL de monarch. p. 8a I. D. illum quotannis in sanctissimo templo per τέσσαρας ας εἰς τον,εον, παντος λόγου κρείττονα, per quatuor Porticus, iα medium Sanctum Sanctorum, nudia eloquentia exis primendum, ingredi solitum suisse. Has quatuor Porticus s. Atria, Hebr. , Sacerdotum, Virorum, Foeminarum, Peregrinorum, Iosephus nominat ; easque tot quasiam: νους repraesentasse, dicunt Iudaeorum: alii. Initio citati libri dieit Philo, coelum uniee dici verum Sacrarium .
Dei et templum dignissimum oportMe; nam alterum 3I'
196쪽
Iud . manu laetum, Propter solam hominum pietatem dedicatum else. Cf. insta c. UiIl, a. et IX, II. I 2. Christus autem, postquam morti se Obtulerat ob peccati veniam ,
in coelum ascendit, et ad Deum abiit, ut hoc eius abitu in
coelum ad funamam dignitatem, declararetur expiationem consummatam esse, iatmiue paratam potestatem appropinquandi Deo, eumque cogitandi et invocandi ut propitium. Τον υιον τῶ 'ag non famulum, sed filium Dei, ut supra IlI, 6. κρατῶναεν τῆς ὀμολογίας) Retineamus pro Salonem, i. e. sirini in ea persistamus; saciamus id, quod promisimus; maneamus in chrissiana religione. is. 'ου γαρ εχομεν--αααρτίαe Non enirn hiabemus Ponti icetia ad imum, qui non a siciatur ad uero italibuS n ObtriS, Sed eiusmodi, qui perinde ac nos omnia affflictionurn humaniarum seriera pertulit,exccpto Aecciato. Δυνα σ3M hin rc serendum eli ad es. lectum, ut iupra i I, III. 'Adενειμ hic sunt adversa, quibus subiacent Iiri iliani, ut Rom. VIII, 26. I Cor. II, 3.
etc. inpriinis vero calamitateA ob religiosum perserendae. Π επειρα σμενος, exercitatus variis amictidhum generibus. . ὀμιοιο r ητα , PCrinde ut nos.
36. Προσερχω αεθα - βο θειαν Accedamus igitust bono animo iaci thronum Dei propitiι, ut faυorem
eius conSequamur, Hobi4que contigat benescium au- xilii maxime opPortuni. ουν, quum lantum habeamus ecam mendatorem. Accedamus χ. Precibus nostris, ad thronum gratiae, i. e. ad Deum summum, nobis propitium. Deus comparatur eum Rege , qui throno insidet. Hebraei dicunt, Deum, ubi videt totum mundum esse damnabi
197쪽
IN Apis T AD HEBRAEOS. C. V. 399
nabilem , surgere a solio iudicii, Rna bato, ut sedeat in solio misericordiae; Rp2ῆ, maxime post Christum apparuit. Mετα cumhsna sps, s fiducia. Ἐλεος h. l. est 'apri, auxilium.
'Εὐρωμεν, NSUI, consequamur. Εὐκαιρον, qualet convenit tempori.
ex hominibus delectus , 'hominum causga constituisttur, ut cultum Dei administret , i. e. ut O erat ε crisicia υaria pro peccatis. Cohaerent haee cum superioribus , neque divelli debuerant. Osteiidere enim vult Apostolus, Christum omnia habere, quae in summo Sacerdote requiruntur, et quidem modo excellentissimo. Λαμβάνειν hic , ut rip Num. XXU , 4. est gegregαν e. 'Υπὲρ ἀνθρώπιουν καδ Iς ατ αι τα προς τὸ ν Θεαν, conStituitur ad rem diυinam peragendam pro hominibus. Τ ἡ πρ ος ταν Θ a P ν, i. e. κατα σαπρὸς τον Θεον πραγματα. Δώ ρα τ ε καὶ Θυσί αο hebr. m naua vocabula satis generalia sunt, quibus sacrificia xprimuntur. Interdum δωρα 'da P in speeie dicitur de holoeaustis, Levit. IV, 3. Quum igitur quivis Pontifex, non sui ipsius, sed aliorum hominum caunsa constituatur, hoc idem valet etiam de Christo. a. Mετριοπαθεῖν - πλανωμένοις) Mετρ ιοπαθa tu, moderate de gerere, moderatione uti, misericordia aricuius tangi, iram continere, adeoque non immodieR
198쪽
IN EPIST. AD HAEBRAEOS. C. V. axo
omni sacrificabant Pontifices Maximi, in anniversario diei Expiationis sacro, Levit. XVI, 6. II. II. a . De sacrificiis Pontificum pro peccatis, quae ex Obliυione aut inconsiderantia ipsi commiserant, lege Levit. IV, 3-Ia. Similitudinem Christi et Pontificis humani non ultra tertium comparationis extendendam esse, sponte apparet. Si militudo nempe haec est: Humanus Pontifex ipse peccat; ergo lenis est erga peccantes. Christus amictus est; ergo libenter opem fert amictis. Quare addit Apostolus e. IV, 35. α μαρτιο .
4. Κη ὐκ ἐαυτοῦ - 'Λαρων ) Praeterea non arυ-gat sibi aliquis honorem. munus publicum sed qui
Cocatus a Deo, ut et Aaron MocatuS eεt. Hic novum argumentum tractatur. Ostenditur nempe, Christum iura moritoque haberi pro Pontifice, quamvis non ortus ste tribu Levi. Τιμ i, munus publicum, ad quod quis rite vocatuε est. nominatim in hoc loco Iερωσυνη. Erat nempe facerdotium τιμῆ, κατ ἐξοχήν, et a Iudaeis regiae dignitati ac spIendori praeserebatur, ut ex Agrippae litteris ad Caium patet, quas Philo legationi ad istum inseruit. Vid. p. IOSI. C. Ita commate sequente, quod hie dieitur, δοξα est.
εα σε, non ipse εibi honorem tribuit. Qui superbia ducebantur, vel aliis affectibus, eum ad se rapere honorem tendebant, ut, qui cum Core conspiraverant; ut Αlcimus et Maccabaei, quum tamen iure hereditario Aaronis gens a Deo privilegium accepisset, ut maior natu per totam vitam summum Sacerdos permaneret. Christum au-
199쪽
tem Pontifieem constituit Deus. Loeum Ps. II, 7. iam supra I, s. adductum, iam repetit, ut ostendat, Christum ab eodem vocatum esse, ad Pontificatum, a quo esset prosilio, vel summo Rege declaratua, i. e. a Patre, ac Proinde longe augustiori sensu sacerdotem esse, quam fuerint sacerdotes Λaronitici.
hraico textu: i. e. καθάπερ, κατα τον ομωόσ2ετα, in4tar, ut 2 Macca b. IX, I 8. litterae Antiochi ad Iudaeos dicuntur ικετηρίας - ταειν , i. e. plane litterarum Supplicatoriarum inStar εcrψ-tae. Christus est sacerdos similis Melesti sedeco; ergo non opus erat, ut ex tribu Levi nasceretur. Hoc Scriptor infra c. UI, 2O. et c. VII, ulterius persequitur. Nunc e
plicat, quid nobis prosit noster Pontifex, Iesus Christus. Obrutus mersusque calamitatibus, expertusque scit, quidst, miseriis adstigi, adeoque hominibus eas perserentibus Iibentet auxilium fert, sollicitis nominatim de piamine et salute piamen et salutem exhibet, V. 7. 8. 9. 7. ος ἐν ταῖς - προσενέγκας J Qui inter homines adhuc degens, preceε et ευPylicationeS ad eum, qui eum morti poterat Ormerct, cum querelis et Iacrymis es undens. 'Eν τα ς ἐμέραις τῆς σαρκος αυτ g, illo tempore, quo inter mortatra homo agebat. ρα enim , sive in numero plurali ' μέρει, dicuntur pro χρονος, καιρος, ut d P a in diebus. Σαρ hebr. tota hominia natura. Λut, si mavi . σαρε h. l. Stat US '
200쪽
IN EPIS T. AD HEBRAEOS. G. V. so5
infirmus ac multis malis obnoxiust, ut les. XXXI, 3. ut ad tempus passionis Christi respiciatur. Δε σεις τε καὶ 2κετηρία e. PreceS et 4upplicationes, a Maccab. IX, 18. X, I 6. Mετὰ κραυγῆς καὶ δακρυων, nonnulli reserunt ad historiam Iesu in horto Gethstmane, ubi ἐκτενές ε ρον προσξυχετο, Luc. XXII, 4 . alii Vero ad clamorem in cruce. Λd utrumque recte referri potest. εἰσακουσο εις ἀπο τῆς ευλαβείας Et ex Eollicitudi
Ios. XXII, a . Iel. LVII, II. et aliis locis. Flesyehius ευλαβεῖσθαι, φοβεῖ m. 'Eι σακί εται autem μοσης ἐν βείας, qui ex lollicitudine, et qua Premitur, anxietate cordiε, eripitur atque liberatur. Ita sumitura Ισα κύειν pro σοί seis a Parali P. XVIII, 3I. et Ps. XXII, 2 . Ἀπo pro an. 8. Και ερ οῦν - την υπακοην Quamυis e3set Dius, tamen patiendo discere debuit obedientiam, vel patiendo documentum sui in Patrem obsequii edere debuit. Obedientia Christi in eo erat, quod negotium sibi a Deo
demandatum perfecit; ad hoc negotium pertinebat etiam, ut moreretur. Hoc Christus praestitit, eoque declaravit, se velle obedire. Dum autem Iesus inter lacrimas et supplices Preces tempus extremarum miseriarum transegit, mortique se obtulit, expertus miserias ipse novit, quid sit obedire, quam durum, molestum, grave sit, alterius voluntati se accommodare, durissimis quibusque altero postulante set exponere. Phrasis: ducere Obedientiam h. I. humano more suinta, commode de Christo est explicanda. Alludit Scriptor ad pro vel bium graecum : παθηματα , μαθ ήματα, quales featentiae, et eum simili Paronoma,