장음표시 사용
221쪽
Illud γαρ eo pertinet, ut, Praestructir, quae oportebat iam . ostendat, sensum Psalini illitis omnibus partibus in Iesum Nazarenum competere. Eip' ίν, de quo, in quem ista dicta competunt. Mετέχειν CSSs de tribu. Cf. c. II, Iq. π ροπ έσχην κa τῶ θυσιας - ρίφ, ex quα Homo υPeram dedit altari,
animum attendure , hipe Per meton. Curare, Oseeram
dare. Sic προσέχειν πολι μιν, πραεει, ἔργοις, frequentia apud Graecos. Quidam Codices προσέσχa habent ; alii προσ-τω θυ σ ιατηρ Ie , apyrOpinquauit altari, sed eodem utrinque sensu. I . Προδηλον - μέλησε ἈνατέταHεν , Ortus est. Raspicitur ad locos V. Τ. ubi Messias germen, quod LXX. reddiderunt αν α τολ η vocatur. Uide Zachar. III, 8. VI, I a. et Ies. LX, i. Εἰς εν, de quα ut
modo ον, cOm. I 3. Moses nihil dixerat, sacerdotem esse eligendum e tribu Iuda. . Sequitur eigo ex Psalmo, aliam legem legi Molis substitutum iri. Λαλεῖν
interdum etiam est promittere. ys. I 6. ΚΗ περισσοτερον - α καταλυτω ) Et hoc
ipsum quod dixi de legis mutatione, γ amplius etiam inde liquet, quod talis promittitur SuMerdos alius. Melchisedeco similis, qui non Sit conεtitutus , υi Iegis, quae ad homines mortales, sed quae ad immor. 'taIem pertineat. Nunc etiam illa verba Ρsalmi urget Apostolus, in quibus ille promissi is sacerdos dicitur ἐις τον fore sacerdos. Cf. v. I p. II ερισσότερον ἔτι πατα in λόν ἐσιν. Rabbini dicerent In)' . 'Eι,. quia,
222쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. VII. 225
λquia, quod ut hebr. . '2. Οὐ κατὰ νομον ἐ ν-τολῆς σαρκικῆς, vel ut alii legunt σαρκινης, non bilegis, hominibus mortalibus datae. Κ α Per, υi. 'Εντολη σαρκικη, pracceptum, inεtitutum caducum, debile, quod hominibuε mortalibus conυenit, quod tantum ad tempus durat. Nam σαρε saepe dieitur quiequid est caducum. Hoc praescriptum temporaneum erat , quod lex Mosis constituit .aliquem sacerdotem ad dies vitae. NO/ιος ἐντολης est ipsu ἐντολη, lex, quae constat praescripto. Κατα ἐυναμιν ἁ κα-i σαλυτου ,Propter uim Uitae immortalia, quia sit immortalis is, qui constituitur Sacerdos. Sentiis igitur est: Promittitur in Psalmo sacerdos, qui non esset ex lege, quae constat ex praescripto ad dies vitae' durante, sed qui lia. beret vim vivendi in aeternum. Ia est Christus , qui habet hanc vim, ut in aeternum vivere possit.
docet enim, David nempe, vel Spiritus S. per Davidem. Nervus probandi latet in verbis εἰς τον αἰωνα: nam demonstrandum erat, Iesum esse ἰερέα κατὰ δυναμιν ἀκαταλυτου, i. e. ἰερέα αἰώνιον. Premit illam vocem α, P, , quae alibi quidem longum tempus significat, at hic aeternitatem : 'O τι hic est recitantis.
18. is . 'Aθέrησις - ἐνοι5u εν νω θ εῶ Itaque culliorum verborum lex illa prior aboletur, i. e haec ver-ha declarant, priorem illam legem abrogatum iri, quia erat imperfecta et inutilis; nam Obserυatione rituum stlorum legalium nemo υere expiari potuit, b contra Nero promittitur melioria apei vel felicitatia au-
223쪽
ctor, quo mediante accedere ad Deum yo Umus. Ἐθέτησις γίνεται, abOIetur, abrogatur. σις oi ponitur τῆ ἐπειααγωγ ῆ' v. I9. verbis sδὲν
γὰρ ἐτελείωσεν ὁ νομού parenthes in elusis; nam τινὸς προσθεσις ω grέρου, ait Philo princi p.
hibri de sacri f. Abel. et Catili. Taλειῶν exPliare, Saninctos reddere homines , tranquillare. In nullo horum lex Mosaica praestitii, quod debuit praestare. Προαγωσα ἐντολi, prios rex, lex cerimonialis, ae Sacerdotium Leviticum, quod antehae valuerat. ἈσΘaνὲς, imperfectum. Hoc ut et sequens neutrum, α substantive sumitur. οὐδὲν diei genere Neutro pro ὐδέναανθρωπ ον, Tlieophylaetus ad h. l. monet. 'Επε. σαγωγή, in. γίνετο inducitur praeterea, nempe verbia Psalmi, i. e. Promittitur, ut c. I, 6. o ταν ε ἰσαγαγy ete. Ἐλπὶς h. l. est auctor Uri, vel felicitatis ut i Tim. I, I. Col. I, 2 . 'Eγγίζειν θεῆ, ciccedere ad Deum est, eum pie c re, eiusque savore benevolenuaque frui. Est vox proprie sicerdotali'. 2O. a I. 22. Κο -οσον - ἔγγυος Ιησοῦς inque uti hic non sine iuramento constitutis est sacerdos r nam illi quidem , Levitae, εine iureiurando facti aiant εaeerdotra, hic vero, Iesus, cum iuramento D ctus eat, per eum, qui dixit ei: iurat dominus etc. ua etiam eat mediator priaestantiorie foederis. Κασοσον h. I. valet ut, uti, et κατα τοσοῦ τον , ita , vel illud quatenus et hoc eatenus. οὐ χωρὶς ορκ ωμο σίας, se. γέγονε δερευς. 'O ρ καμόσ ια in Neutro plurali dixit Plato; quae vox explicatur Per ων οἱ ἔρκοι γινοντα, unde Hesychius in Lexicon verba uanatulit. Glossatorea autem το ορκωμόσιον et riν ὀρκωμι -
224쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. VIL au
σῖαν promiscue pro iureiurando adhiberi, dicunt. Descendit ab ἔρκος et ομόσαι. ΟΙ μὲν, nempe Sacer dotes Levitiei. 'Κισὶν ἰερεῖς γεγονότες, Pro γεγο
νασι, eodem modo, quis τετυποτες ισὶ, απολελοιπότες δεσι, πεπτωκους ἐισι, atque alia. 'O δε, nempe liristus, in Psalmo praedictus, sacerdos constitit iis os . Κρε Ir-τονος διαθηκης ἔγγυος, meIioris religionis εροn-εor.' De voce ὀ lege quae annotavimus ad titulum horum librorum: i και νη διαθηκη. Eit nempe foedi s Dei cum hominibus proprie promisso bonorum eum conditione. Facit igitur Deus foedus noυum, quando promittit alia bona, cum alia conditione, aliis hominibus. Hoc autem novum foedus, de quo hie serm o, est melius illo vetere. Nam olim Deus promiserat nationi Iudaieae bona huic nationi propria, cum conditione ut Mosaicam legem observarent. Nunc autem promittit omnibus nationibus veniam peccatorum et selicitatem aeternam cumeonditione ut credant. Huius novi foederis ἔγγυος, mediator est Christus, quatenus mortem cruentam pertulit, seu sanguinem sudit, sanguine inauguravit foedus. Vid. infra cap. IX, 18. sqq. Ἐγγυος. ποngor, promi Or. Vetus Glossarium: ἐγγυω, ερondeo, ἐγγυη, υadimonium,
α3. Κοψ οἰ - παραμένειν Ἱερεῖς, i. e. αρχιε para, Pontifices Maximi, quorum supra septuaginta fuerunt ab Aarone ad tempus excidii. Non poterant permanere in Sacerdotio, morte id prohibente.
225쪽
transibat a dece re ad sueeessorem; hie vero Sacerdos manet in perpetuum, nec finire olim vitam potest. Sacerdotium eius primum est in suo genere, et item ultimum. Hactenus autem aeternus sacerdos dicitur Christus, quatenus nunc, postquam in coelum abiit, nobis salutifer esti Hoc statim v. 25. aliis verbis repetitur. Ias. ΟΘεν-υπὲρ ἀυτῶν Unde et perpetuam Sa lutem Uerre potest iis, qui per eum faυorem Dei conεequi cupiunt, quia Semper Uiυit, et pro iis intercedit. Ex eo, quod Christus, in aeternum vivens, aeternua est sacerdos, concludit Apostolus , eum in aeternum posse salutiferum esse et evergetam iis, qui Deum per ipsum adeant. Repetit hoc sie: nam ideo vivit in perpetuum , ut horum hominum caussa medium se interponat,4ις το ἐστυγχανε ιν υπὲρ αὐτῶν. Per indolem vero et usum linguae is dicitur ἐντυγχανa ιν τινὶ, qui praesens, absens, ulla de caussa cum altero agit et tractat aliquid; et quot de caussa, quot item modis cum altero agit, tot fgnificationibus variatur vis huius verbi, adeoque de deprecante. commendante, se alterius caussa interponente, accusante, defendente, paciscente dicitur. Iam autem, quum
λpostolus hie et Rom. VIII, 3 q. hanc Christi ἔν τε νειν reserat ad illud tempus, quo is Deo dexter sedet; non ad illud, quo his in terris humilis vixit, facile intelligitur, hoe
deseribi: Christum regnantem adhue esse et manere caussam salutis nostrae et datorem, et qui salutem quaerant, hos propter hunc et per hunc eam certo accipere. Vid. D. Sam. Fri Nath. Mori disSertate. theolog. et phirotag. p. 298. seq. Σις το παντaλὸς, omnino, prorin
226쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. VIL , sus
Chrysostomus et Theophylaetus e in praesenti at futura vitta. Π τῆ Θas, accedere ad Deum,
i. e. quaerere eius favorem et benevolentiam. 26. Tοιἄrος γάρ - ἐρανῶν γενόμενος) Ἐπρεπεν, i. e. conveniebat, talem nobis pontificem dari; neceSsa rius nobis erat talia Pontifex M. Οσιαο, pius. A κακος, remotua ab omni re mala. 'Aμίαντος. qui non tantum pollutus non fuerit istis contaminationibus externis, de quibus agitur Levit. XXII. sed nee ullo vitio. Ka- χωρ in ἀπο τῶν ἁμαρτωλῶν, SeyaratuS, ergo diseratas a peccatoribus , omnia peccati e era. V φνλότερος νων ἡρανων γε νοναε νος, supra aetem et aetheream regionem politiis, ergo apud Deum, qui in coelos tranatatus sit, celsissimus, omnibus creaturis superior. Describitur maiestas summa et imperium Christi. Cf. infra c. VIII, I. et Eph. IV. io. De Chriato coelia altiore docta extat commentatio S. U. Io. GUIL. RAVII, Titeologi Erlangensis, qui etiam examinat novas interpretationes S. V. GuIL. ABRAH. TELLERI, verbum ἡρανὸν de re f. ecclesia Iudaica explicantis, et B Asc HII, qui eidem voeabulo vim prope oppositam tribuit, eoque N. T. Deconomiam s. Omnia, quae Deus. ad reconciliandos sibi homines per Christum conatituit, designari autumat.
videtur esse εaepissime, quoties res serti Neque enim tan tum in sacro anniversario, sed et quoties aut summus sacerdos conscius sibi esset subreptionis alicuius, aut alius qui vis. Offerebantur vicimae περὶ αμαρτοις. Sic et Philo
lib. de spectat. leg. p. 797. E. ait et 'Aρχιερεῖς κατα τῆο
227쪽
ραν. Et in lib. de victim. p. 836. et seq. multa satur de sacrifieiis καθ' ἡ κατην ῆ μέραν. Facit autem ad nostram tranquillitatem, quod Pontifex noster non debuit pro se sacrificium offerre; nam eK eo discimus, eum omisaria nostri caussa et commodo nostro secisse atque tui ille. τῆτο γαρ- άνενέγκας 'Εαυτον sua νέγκας, quum ae ip4um morti obtulit, nempe pro peccatis humani generis; pro se ipso enim offerre opus non habuit, quia peccati plane erat expers, V. 26. 27. 28. 'o νομος γαρ - τετελειωμένον Lex enim cerimonialis Pontifices maximos sistit hominea, qui et ipsi
Peccant, et aliorum, peccata expiare non possunt; εω
promissio iureiurando con irmata, μο4t regem data, Ponti icem Maximum constituit Filium, qui est Perfectus Dominus ci institutus= in aeternum. Εχοντες άs 3 άν ε ιαν, qui infirmi sunt, vitioli. ' 'Ο λόγος ν ησέρκωμοσίας, declaratio iureiurando firmata. Intelligitur declaratio Ps. CX. de sacerdote Messia, Dicitur autem haec declaratio facta esse μετοι τὸν νόμον. Declaravit nempe Deus hoc tempore Davidis, qui diu post legem vixit. Ita- . que hoc iusiurandum abrogat legem Mosis. In voce τaτε- λε respicitur ad 'Iaparον τελιωσεως, Uictim iam Perfectionis et conoecrationis, ut Philo eam no- iiii irat LIII. de vita Musis p. 676. Λ. In antecedentibus. de sacruiciis Pontificum pro se ipsis locutus, offerre eos arietem dixerat, asi την τῶν δερωμένων δεώ καθαρσεως ἀγνευτικι ς παντέλειαν, ἔν ἐτίμαο ν ελειωσ εω ς ἐκαλεσεν, adiabsolutam 'omnis integritatis consummationem,
228쪽
IN EPIST. AP HEBRAEOS. CVIn sat
etiam τ a τελειωμένον interpretari simpliciter perffectum, i. e. sanctum et peccati expertem. Vid. supra lI, Io.. CΑΡ. , VIII. . . a. αεφαλαιον ἐν τοῖς Sed praeter iam dἱ-cta caρut rei est, nos talem habere Ponti icem Μα- mimum , qui conaidet ad dextram throni diυini in aummo coelo. Κεφαλαιον, saepe ell id, quod in aliquα re excellit. Chrysostomus: Κεφαλαιον αεὶ τὸ μέγμον λέγεται, caput δemρer dicitur, id quod est maximum. Hoc loco significatur praecipua pars in
tota lia tractatione de Christo, aeterno sacerdote. Haee autem est, quod sit excelsior et persectior' omnibus Sacerdotibus summi a U. T. Dominus, qui iam eum Deo regnat. Θρονος τῆς μεγαλπινυ νης,-Rpn, significat ipsam Dei maiestatem. Vid. supra c. I, 3. 'st. Τῶν αγει - αν απος Qui εacerdotis munere fungitur in Sancto Sanctorum atque tabernacia vero, quod fecit Deus, non homo, i. e. in coelo. Λειτουργος est Pubἰicus minister; ae magistratuum ossicia, sacra et privata, λ ειτουργIαι vocantur. In primis προσφιερὰ L aacriscium dicebatur vulgo ἰερουργια et λειτουργία. Λειτουργος itaque h. l. est SacerdOS. Aγια,
κοῖς, sciit statim αλ Θι vi tacite opponitur τῆ σ κηνῆ πρώτη e. IX , i. Dicitur autem coelum, in quod Christus ingressus est, tentorium Nerum, qui non est tantummodo imitatio et adumbratio, sicuti illud
229쪽
Mosa cum me verum tentorium, eoelum, Deus ipse se- eit; Tilud Mosaiciam fabri enuis est ab hominibus, opifici-hus. Π γνυσθαι proprie de tentoriis dscitur, quae clavia et itinebantur, sed per translationem etiam de universo usuris ratur, Christus munere Pontificia fungitur in coelo. i. e. auctor felicitatis nostrae est in)aeternum Cap. VII, 23. Respicit autem auctor noster ad opiniones Iudaeorum, qui existimabant partem selicitatis in coelo expectandae, sore
etiam cultum Dei externum, eundemque admodum magni.scum et splendidum, Ionge splendidiorem , quam ille esse Hierosolymitanus in his terris: Cultum' hunc divitium peraetum iri putabant in templo , cuius imaginem Moses in monte Sinaitico vidisset. Cf. infra v. s. Hule opinioni accommodat se auctor, aὸditque Christum in sancto sanetorum vero, i. in coelo Pontificis Maximi munere fun- ei. Vid. riuinoelium et minriciatum ad h. l. 3. Πας - προσενέγκνὰ ostendit, cur dixerit λειτουργος, quia talis est omnis sacerdos summus. Necesse est igitur, Cliristus, quem Pspinus sacerdotem vocat, et mi idem eximium supra Aaronidas, aliud offerat. Id quid si dicet infra c. Ix, II. Procurat nempe Cliristus etiam 'nunc, in coelo, salutem nostram. ' Fructibua mortis eius
stolus comm . a. ἔχομιεν ἀρχιερέα seu λειτουργον ὐρανι οἱ . Utramque inde notionem Apostolus evolvit. Nam eomm. 3. illust at Vocabulum λε ιτουργος, eiusque
ait elle munus το προσ φέρειν. Commate 4. alterum,ώρκοος, explicat, quidem ab indirecto. Post verbari
230쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. VIIL Iubj
ἐι μέν γαρ ην supple et per ἱε ρέα intellige αρχιερέα μέγαν. Sensus: Quodsi enim Christu,)esset/Pontifex in his terris, plane non GSet Sa Cerdos maximus , nempe non elset eiusni odi Sacerdos,
qualis in Psalmo describitur, quum ii tantum in terra Jhabeantur SacerdoteS, qui ex praescripto legiS Sacrificia offerunt, qui inSerυiunt sigurae et umbrae coeli.
In his terris, in templo Hierosolymitano, non potest Iesus 'esse sacerdos; alii enim ex lege constituti sunt. Eo tempore, quo haec epistola est scripta , omnis cultus Levitieus adhuc floruit. Τοι ἐπ ου ρανια h. l. est ipsum coelum, ut Eph I. sto. 'Tτ όδ a Iet μα και σκια των ἐπουρανίων, e ira et umbra, i. e. ubgira adumbrata coeli. Ministrant, λα τ ρέν ουσι umbrae, i. e. ministri sunt in effete . adumbrata coeli, nempe in templo IIierosolymitano, quod est effries adumbrata coeli. 'Tetr ἐδειγ μα explicatur pervεcabulum sequens σκια. Philo ἰ πα ρα δ ει γ μ α, μι - μ μα, τυπος. Hebr. Wr an Theophylactus: ὐπο-.
δέιγματα, τουτέο ἀμυδρα δέιγματα, ObScurae delinea-.tisrara, ut αμυδρα γραμματα, ἰitterae υetustate exoletas et gubobscurae. καθώς - ἐν σω ορει Sicut Moses, tabernaculum εacrum fixurus, lulsus eat o Deo id sigere ad exemptum monstratum sibi in momis. divinitua admoneri. ita etiam apud Plutarchum de def. oracul. et in N. T. saepius. Locua est Exod. XXV, 4o. ubi dicitur, Mosi exemplar monstratum esse a Deo. Hoe non ita intelligendum est, ac si Mosi exemplar ob oculos positum fuisset; sed mon1trare, est Der- his monatrars. Iudaei autem putabant, Mosen omnia sab- rieasse ad exemplar Ob oculos positum, ita ut totum tabernaculum fuerit essigies adumbrata coeli. R Bechai dixit,