장음표시 사용
211쪽
Iiora, et dalutem UeStram βρeramus. Particula δὲ hie est adversativa, attamen. Πέπ.εισμαι , hic non est certus sum; nam de Hebraeorum νωθρότητι supra v. a. erat questus, sed vero, mihi PerSuadeo. Τα κρέιστο να, st. τήτων, meliora, quam ut et vos a religione deficiatis. Εχόμενα σωτηρίας, quas cohaerent cum Salute;
quae essiciunt et augent βalutem, Vel Φεα εalus. Nam ἔχομαι, sequente genitivo, adhaereo aιicui, Nicinus, proximus sum, in universum de iis dicitur, quae quocunque modo cum altero Sunt coniuncta. Interdum ἐχ:ομενα redundat. Sic apud Philonem de Λgrie. p. 2ox ατα καρτερίας καὶ σωφροσυνης καὶ ταυ
io. 'ου γάρ ---αγαπης θ Sic enim legendum.
non vero τῆ κοπου τῆς αγαπης. Tο ἔργον, perenallagen sunt bona operα Christianorum. 'Aγαπι , liberalitas. Ου γαρ αδικος ο Θεος. Iustitiae est implere promissa, quare Deus iniustus aliquo modo dici posset, si non staret promissis. Obliviscitur autem, qui non remuneratur. ' Ηο ἐνεδέιξαβε ιις τὸ ονομα αυτοῦ, quam deis clarastis et cauεδα, erga eum. το ἔνομα θεῖ, ipse Deus. Sensus: ex obsequio erga Deum. ὀΦακον σαντες διακονἔντες Διακον εῖν per Synecd. est υictum et υD. tae necrasaria procurrere et ευπeditare, beneficia exhibere. Intelliguntur hie ossicia humanitatis et pietatis, quae ob Christi nomen vinctis et afflictis exhibuerant Hebraei, consolando fratres, cohortando, et varias pro iis molestias sustinendo..
212쪽
IN Epra T. AD HEBRAEOS. C. VL ut 5
II. 'Επιθυμοῦμεν - ἄχρι τέλους) Tiv σπουδὴν, par εtudium. Προς τὴν πληροφοριαν τῆς ἐλπίδοο ἄχρι τέλους , quod attinet vem et fdu- .eiam frmiasimam, ad fnem usque retinendam. Πληροέλο ρία τῆς ἐλπίδοe, δμes plena. Haec Hebraeis adhuc desuerat. Vel: unde εpes salutis c ipsis
tu, nempe in fiducia et spe, aed imitemini eos qMifcle et conatantia consecuti sunt bona ipSiε promi5Sa. N ω Θρὀς, tarduS ad sperandum; qui non facile sperat, sed semper dubitat. Μακροθυνα α hic non est longanimitas, sed patientia, constantia in aduersis. Κληρον σμουντ ων positum pro κλη ρονομη σαντων, Prae sena pro Praeterito, et κλζρανομεῖν est adipisci, consequi. 'Lπαγγελια ι, per meton. bona PromiSεα.
I3. Tω γὰρ - καθ' ἐαυτοῦ P Quum enim Deus Ab- rahamo Promitteret aliquid. iurauit per SelySum, quia per εαρeriorem Se non poterat iurare. 'Κπαγγελιαν intelligit, quae statim v. i . ad dueitur. Sumit Λpostolus a promissione Abrahamo saeta oecasionem dicendi de firmitate voluntatis divinae, quam ex iureiurando it
lustrat. Deum nonnisi per seipsum iurare Philo etiam dixit, respiciens ad Verba Gen. XXI, I 6. II. L. III. Alleg p. 98. E. 'χῆς γαρ, οτι x καθ' ἐτέρου ὀμνυει Θεός. ἀὀὲν γαρ αυτῶ κρMrrον, αλα καθ' 'ἐαυτῶ, Oe ἐοπαντων αριτος. Idem Scriptor L. de plantat. Noe p. 22s. E. ορκον describit: το πίσεως βεβαιότατον συμβολον, . 'μαρτυρίαν Θεοῦ περιεχύσης, fdei signum longe frmιε- ιimum, coniunctum cum Dei teglimonio.
213쪽
nabo te , et insigniter multiplicabo te, posteros tuos. Eadem verba in LXX. loco Gen. XXII, II. nisi quod pro σε, ihi est πληθυνῶ το στέρ ιια σου. ' H ιι ν, certe, profecto, est iurandi formula, quam adhibent optimi scriptores, Herodotus , Xenophon, Demosthenes, aliique. 'Ευλογων ἐν λογησω σε hebr. I . Dalde, omnino te fortunabo. Quamvis enim non semper sit emptialis in eiusmodi loquendi formula, in nonnul-
lis tamen to ses repetitio verbi eiusdem amplificare omnino significationem videtur; quemadmodum με- Θυειν, non modo nude inebriari, sed subinde υehe. menter inebriari, signi uicar. IΠλνθυνω o. In Hebraeo
est: εemen tuum , posteros tuOS.
is. Κω ουτω - ἐπαγγελίας Et quum constam in Iide permansigset, conSecutuε eat tandem sero mi amfclicitatem , non tantum numerosam posteritatem post mortem sed etiam aetegna bona; nam haec omnino exspect/vit, Hebr. XI, io. sqq. ' - ὀμνυουσι ud maiorem se, niis mirum at ud Deum luminum, omnibus rebus praestantiorem. πωσης - ο ιρκος Constr: καὶ ὀ ορκος ale βεβαίωσιν sic. πρόσδετος s. προστ ιθέμεν ος ἐς ιν αυτοις πέρας πασης ἀντιλογίας, ut,iuSiurandum ad confirmationem additum, finiat omnes controυergia' vel i; mnia dissidia. Καὶ , ut. 'Aντι- λατια, quasi cogitatio in contrarium, 'tanquam id. quod dicitur, verum non esset: adhibetur de diseeptantibus in iudieiis, ae controvertentibus. Nisi potius αντιλογία. h. I.
214쪽
IN EPIS T. AD HEBRAE OS. C. in . 1 r
h. l. sit dubitatio, quod contextus requirere videtur, ut insta c. VII, 7. I7. 'Εν ω περισσοτερον - ἐμεσιτεικτεν ορκφ Quam ob cauSIam, quum Deus excellentisSimo modo con-frmare υellet ita , ad quos promisato pertinet, con- allium eius esse immutabile, interposuit tuaiurandum 'Εν ω, st. πράγματι, i. e. διο, διὰ τουτο. II ερισσοτερον, pro Superlativo, modo excellentisaimo, graυiasimoque. Ο ἰ κληρονόμοι τῆς ἐπαγγελIοιο, ad quas illa promissio, Abrahamo facta, ἐυλογῶν ἐυλογήσω σε, quasi haereditatis iure pertinet, quibus Deus aeque ac Abrahamo promisit, se eos fortunare velle, si fide imitentur Abrahamum. Potest vero per enallagen intelligi ipse Λbrahamus. Ma σιτένειν, interυenire, et speciatim interbenire iureiurando, interponere iusiurandum.
ig. Ινα δια - ἐλπίδος) Ut per duas res immutabiles, in quibus Deus Idem fallere non poteSt, cer- 'tum aDIatiunt habeamus, nos, qui eo confugimuS, ut teneamuS yrOPositam nobis Nem. Δια δυο πραγμάτων αμaτ α Θέr astu, per duas rra, quarum Deum non Poenitet, nempe promissum et iliramentum. 'ρέυ-δεσθαι improprie dicitur, cuius verbis aliquis sallitur, ideo quod ea non liuelligat. Παρακλησις hic non adhortationem senificat, sed congotationem. καταφυ- νοντες κρατῆσαt, i. e. πρὸς το seu εἰς το κρατῆσα ς προκ. ἐλπ. nisil potius velis πρὸς καταφιυγ. ιν και κ ρ ατῆ σ αι, qui Conjugimuε, ut frmiter te. Meamuε . Pem nobis seroyOSitam, nempe in Evangelio. et promtisone illa, de qua antea erat sermo. Metaphora a
215쪽
navigatione desumta; nam haec spes statim eum ancora comparatur. Dicere videtur Apostolus, nobis Christianis .iureiurando aliquid a Deo promissam esse. Sed ubi extat illud iusiurandum' Respondeo: In exemplo Abrahami, quod nobis proponitur, ut ex eo aliquid discamus. Discimus vero ex illo Deum, si aliquid velit, serio illud velle; si aliquid promittat, serio illud promittere. Iam ε Deus nobis Christianis aliquid promisit. Ergo spes nostra
tam certa est, ac sic Deus promissionem iureiurando con- ω firmasset. Fortasstis etiam respicitur ad cap. VII, ao. s. Dum enim Deus Christo promisit iureiurando sacerdotium, nobis promisit salutem aeternam per hunc nostrum sacer. dotem aeternum adipiscendam.
I9. Ην ίς αγκυραν - καταπετασματος Ην se. non παράκλησιν, ut nonnulli volunt ἔχομενώς αγκυραν τῆς τε καὶ βεβαίαν, cui εyei innitimur , tanquam tutae et frmae animi ancorae. Profani etiam ἄρem cum ancora com parare solem. Demophilus in similitud. vusc. myth. GaIeir νο αυτο ἐς ιν ἐε ἀσθενῶς αγκυρίου σκα -
. φος ὀρμίζειν, καὶ ἐκ φαυλνς γνώμης ἐλπίδα,
idem est naυem infrmae ancorae et spem animo per erεσ inniti. 'Εισε ρ χομένην iterum ad ἐλπίδα refertur. Haec syeε pcnetrat beluti velum interius, G tendit se vid coelum. To κατ πέτασμα, , interius υesum, Sancto 5anctorum oppansum , quo discernebatur a Sancto. Hoe Ioco intelligitur corium, sicut ' c. VIII, a. IX, II.
216쪽
IN EPIST AD HEBRAEOS. C. VIL. 239
st qui nobis aperuit introitum in coelum. Post digressio. nem satis longam redit Apostolus ad propositum , et explicat locum Ps. CX, . quem adduxerat supra c. U, 6. Io.
I. tirος γὰρ -υ, μου Hic enim melchisedecus fuit rex Salemi etc. Rectius tamen, ut x Uius monuit cineuris ad h. l. b haec verba reseruntur ad phrasin V. 3. ut rimam : μένει δερευς ἐις το διηνεκές. Scriptor enim c. VI, go. dixerat, Christum laetum esse Pontificem in aeternum.
et quidem ad exemplum Melchisedeei. Itaque probandum erat, Melchisedecum talem fuisse; quod in sequentibus perqscitur. Historia Melchi ledeci et Abrahami legitur Gen. XIV, I 8, Est autem Melchisedech nomen proprium in Phoenice, sive Cananea, pari forma qua Adonisedek , ΙΟΩ. X, Io. Nam interponere Iod nominibus compositis, mos est illarum gentium. Salem vi tur fuisse tota regio a Iebulaeis, Chittaeorum assinibus occupata, vel etiam huius regionis sedes regia, haud procul a planitie , quae antea Siddimorum vallis, deinde mare Salsum dicebatur, ubi SO doma ac Gomorrha, Adama et Zeboim erant sitae; quae urba sequenti forte tempore deleta , desiit esse, aut allud adepta est nomen. Nisi plane Salimorum terra, a Saulo, asinam quaerentq, Peragrata, I Sam. IX. q. et a Graecis dicta 'Σααλὶ μ, intelligatur. 'Ia ρευς τοῦ Θ ag υ νίτου. Gessit nempe Melchisedecus rex simul munus Sacerdossa , quod pristinis gentibus erat usitatum. ὀ συναντήσας
Abria hamo, revergo a caede regum, eique bona Pre-εat με eat. 'Lυλογεῖν est verbum satia late patens. Noli
217쪽
' . ro loco reddi debet: bene precari, gratulari. Non be- inedictio sacerdotalis , sed bona vota, et amicae gratu- Iationes intelliguntur. μ
μοιραν vel μοιρίαν. 'Aπο παντων Q. τῶν ἀκροθι- νίων, V. 4. Persolvit autem Abraham iri decimas in honorem Dei summi, quem et Melchisedecus et Abrahamus co- Iebant , Gen. XIV, o. Vetustissimus mos fuit omnium gentium de praeda decimam Deo dare. πρωrον μὲν - a 3ννς θ Βασιλειοῦς δικαιοσυνης, i. e. βασιλεῖς ὀι- taeιού, rin iuStuS. Βασιλεῖς εἰρενης, rex Paciscuε, vel potius Salutem, incolumitatem asserenS. 3. 'Απατωρ. ἀμητωρ, αγενεαλογητος syrus hie non male : Cuius nec pater, nec mater acriyti Sunt in genealogiis. Genus eius a Mose non recensetur, ac ne Pa' ter quidem aut mater; unde videas, quantum hic distet a .
Levitieis sacerdotibus, qui patre debebant esse Aaronide, matre autem Israelitide, Levit. XVIII, 3. XXI, I . Si edeneca Epist. CVIlI. quum dixisset duos Romanos Reges esse, quorum alter patrem non habeat, Glter mirem, idipsum explicans dicit, de Serυii matre dubitari; Anci Patrem nullum dici. μήτε ἀρχὴν --Nempe in Μο- sis historia, qui alioqui de viris magnis agens addere solet, quando nati, quando mortui sint. CarpΣου i us. Qui
primus est titque ultimus in sui generiε εacerdotio.
Ἀφωμοιωμένος δὲ. - ζιω τοῦ Θεοῦ b Similis autem Mesaiae, nempe ex mente vatis in Ps. CX. MDει ἱερευο ἐις το 1νεκές i. e. λέγεται μένειν, Psalmus ait, eum maner sacerdotem in Perρetuum. Sic autem dicitur, quia munus eius in suo gesere unicum est, Primum pariter et ultimum.
218쪽
IN EPIS T. AD HEBRAE OS. Q VII. et a i
. Θεωρεγε - ο πατριάρπηοῦ Animo Nero perpendite, quantae dignitatiε 4it ille, cui AbrahamuS ncloo. . eaput gentia risStriae, Perdoloit decimaS manubiariam. Aκρο ΘIνια, manubiae. Apud Latinos, Ciceronis certeae Livii aetate vocabulum hoc significabat eam praedae pariatem, quae Imperatori cedebat, ut illam ad sacra vel publiea opera, templa inprimis erigenda et ornanda, impenderet. Καὶ 'Aβρααμ, ιP Se adeo Abrahiamuε. 'O πατριαρ- IROR' caput gentis Iudaicae ac Patrum. Πατρ ια apud LXX. et tribum et familiam notat.
sacerdotium accipientci, i. e. Sacerdotes ex Levi et Aa ronis posteritate oriundi. Evτολην ius hoc habent, 'A'o δεκατῶν τὸν λαον, a Psyialaribus suis decim αδ exigendi. Κατα τον νό μον secundum norinam a Deo Pra SCrmiam. καμερ - 'A 3- ραάμ, Quanquam ex eodem Abrahamo erant procreati. Competebat quidem Sacerdotibus ius decimandi, sed tantum in fratres, non se superiores, vel diglutate praeis stantes. . Ex lumbis exire dicuntur Hebraeis, qui ex alie ius semine nascuntur, Gen. XXXV, II. EXOd. I, 5. etc.
6. 'o δέ - ἐυλόγηκε Cuius genus neque a Levi , neque ab Abrahamo deducitur, i. e. Melchisedeeus, is decimas exegit ab Abrahamo, et bona apprecatus cst ei, qui promissiones acceperat, c Abrahamo nempe) uantus igitur debet haberi Melchisedecus, qui bona potet at appreeari ei, cui Deus ipse ea promiserat l . Xωρὶς - ἐυλογεῖται 2 Sine dubio autem minor dignitate maiori b is uotiε impertist 4olet.
219쪽
πάση e ἀντιλογίας, εine omni dubio ; per se intelligitur; ἀυτό δηλον est. Τ ὀ ὐπ. V. κρείττονος, GraeciSmuS neutrius generis, pro: οι ἐλάσσονες ὐπὸ των κρειττόνων. Verbum ἐυλογεῖν hoc loco est, e scaciter, nomine et auctoritate Dei fausta atque felicia cyprecari. Sic Summus Sacerdos Iudaico populo nomine Dei bona apprecatus est, solenni illa formula Num. VI, ast. sqq. Alias inferiores dignitate superioribus bona apprecari possunt; sed hoc non faciunt vi muneris sibi demandati, ut Pontifices apud Iudaeos sacere solebant.
tiea, decimaS εumunt, qui moriuntur , ac plures hahent in suo munere successores; illic autem, in loco Ge neseos, .ra decimat, Cuiua Uitae tantum sit mentio, is . cerdotii sui primus et ultimur. 's, δε μὲν hic quidem, opponitur σω ἐ κεῖ δὲ, illic autem, ne repetendum es- iset ex v. s. οἰ-τῶν υιῶν Λευ τἐν Δρατείαν λαμβάνοντες, et ex V. 6. ὀ μη γενεαλογοῦμενος αυτων.
9. Κ- ως ἔπος - δεδεκατωτωὰ Et, ut ita dicum, . in persona Abrahami Ῥ4e Le i, cuius posteri deet.' mast accipiunt, dedit decimaε. Audacior videbatur Io-eutio; ideo Apostolus adiicit aliquod μεαιγμα. ρὸς ἔπος εἰπεῖν, Vsitata 'ptimis scriptoribus dictio. .
φύι a1ναι, signi licat, Levin . et universam adeo tribum Leviticam sacerdotalem non ἐνεργείa, sed δυνάμει fuisse in Abrahami et patrum suorum lumbis.
220쪽
ea Israelitica ei tanquam fundamento nitebatur.
quid opus erat, alium Sacerdotem excitare, qui Melchisedeco, non autem Aaroni similis esse diceretur I
Taλει ιυσμ fit per Saeerdotium i. e. Sacerdotium est in t id, quod essicere debet, vere expiat, vere tranquillat, vere sanetos, pios et felices reddit homines. Hoc autem Saeerdotium Leviticum essicere non poterat. 'Ο λα ού- νομοθέτητο, populus legem habebat de sacerdotio Levitico, i. e. vi legis subiectus erat sacerdotio, tota civitas
Iudaica eo Sacerdoti ob nitebatur, nec sine eo existere poterat. , legem ferre, et in Passivo legem latam accipere, Per leges regi et adminia trari. 'Eπ' α τῆ, se. Δρωσυνη, ea conditione, ut populus illi Sacerdo tio esset subiectus. 'Επὶ h. l. exprimit conditionem. Insequentibus:-ἔm etc. urget scriptor verba. Psalmi 2 κα- τα την τάειν μελχισε δὲ κ , ut evincat promitti laceris dotem non Le/iticum. 'Aνίς ασθα ι dicitur, qur minus aliquod publicum orditur, ut Exod. I, 8. Λέγεσ θαὶ, nempe in Psalmo. Cur ille venturus Sacerdos ibi dieitur fore instar Melchisedeci, et non instar Λaronis 'Ia. Mετατιθεμώνης - γινετ Translato enim εα- cerdotio in aliquem non vi Oii idem, quod futurum prae dicit Psalmus, necessario etiam lex de Sacerdotio au-etoritatem luam amittit. No μου ic. ἰερατικοῦ, de quo supra egerat.' Iudaei volunt, legem nulla in parte mutatum iri. Λt ex Psalmo apparet, mutatum iri, et quidem in eximia eius parte, nempe de sacerdotio; neque enim stante lege, sacerdos aliquis esse potuit, non Aaronides. Haec mutatio Sacerdoti erat in eo, quod Messias factus sit
Sacerdos, non Leviticus, sed plane alius. transmutatio , abolitio.