장음표시 사용
41쪽
Aet. III, a I. ZIEGL Rus existimat, Paulum hos Aphoria mos opposuisse Ener titia, sed ad quos eorum errores respexerit, ignorare se fatetur. Vid. eius annotationes in h. I. in ΗΕNgri neuem Magaetin fur ReIigionuhiloεoph Exegese etc. TOm. I, p. 491. sq, , ,
CAP. IV i. Γ'. δὲ λέγει Spiritus autem propheticus di-
erte dicit. Πνευ hic est Spiritus, qui est in Prophetis et Λpostolis. Hesychius: φανερῶς, manife-ate, diserte. Λέγει, se. Per me, P ulum. Revelavit mi hi Spiritus propheticus. οτε ἐν υςέρρις - πAεως) Ἐνὼς έροις καιροῖς h. l. non est temporibua ultimis , sed secuturis, quo sensu ἐν χρονω μέρω Plato in Pbaedone dixit. Ἐπος σονται τῆς πIσεως, deficient a christiari . na fide. Munit Timotheum adversiis ea , quae ipso gdhuc vivente, erant eventura, ut patet infra V. 6. προσέχοντες - Itu ut syctrum dent fraudatoribus et doctrinis diabolicis Id ν άυματα πλάνη doctores eris ronei, qui alios a Veritate ad errores seducunt ; nam πνε*, me interdum signisscat Doctorem, qui impulsu piritus se ιoqui perhiber, ut i Cor. XII. lo. substantive est erro, aeductor, imPO4tor; sed usurpatur etiam adialective, ut in Epiar. πλανα δῶρα Διδασκαλίαι δαιμονίων doctrinae diabolicae, i. e. falsae; nam omnis error a diabolo repetitur, unde salsi doptores vocantur eiu
ministri, a Cor. XI, is. Alii intelligunt doctrinas dedaemonibus. Sales doctrinas, qui deflaminarent, iam tumrphesi ruisse videntur, Aet XIX, 13.
42쪽
INEPIST. L AD TIMO THEUM C. IV. 31
2. Tv υποκρίσει 'ρευδολόγων γ Propter almulationem fessorum doctorum. Nam xρευδολογος la. l. est 1alliis doctor. Quia nempe hil fraudatores bonam spe elem prae se serebant, ideo alii ita habebant fidem. Bezaeenset, hoc loco esse αντίπτωσιν, Pro ἐν υποκρίσει ψευδολόγοις, et sic etiam κεκαυτηριασώνοις et . Sumit enim ψευδολογων adiective, et tefert ad πνευματι - . ut το ἐν υ πο κρ ίσει significet modum xkευδολογίας, quod nempe illa πνευμιατα πλάνα Per υπeκρισιν. sanctae vitae et veracitatis doctrinae maxime mentiantur. Sed non opus
est κεκαυτηριασμένων τὴν ἰδίαν συνείδησιν ui habent congcientiam cauterio ustam, i. e. inustam notis criminum, quorum sibi sunt conscii. Caut io stigmata inuri solebant servia fugitivis, sacrilegis, aliisve s cinoro
λ. Hi ne impri prie cauterio in conscientia inusti vocantur, conscientia vulnerati , et graviorum scelerum sibi conscii, talium praesertim criminum, quae quum ab hominibus non
Puniantur , poenam tamen divinam non effugiunt. Sensu non alieno ψυχαῖς καυτηρια προσκτ ιν, animis Cauteria admouere, i. e. illos υulnerare , excruciare dicit Diodorus Sic. L XX, c. ss. Claod amis: Pectua in-Mata Deformant maeulae υititaque inoleUit imago. 3. Kωλυοντων - βρωματω, 9 Qui prohibent matri- , monium inire, et iubent abatinere a cibis etc. Ante est Ellipsi, Participii κελεμεντ αν, iuben tium c abεtinere q cibis, J aut ποιήν των, quod addit Syrus. Similis vere elliptis I Cor. XIV, 3 . figura, Synesis dicta in aliis quoque Script ribus reperitur. Sic Phaedrua: Non Neto dimitti, υerum cruciari Dmei supple r iubeo. Oecunaenius: ουκ ἔτι σφαλμα καί . γραφι εον, τo απιχεσθμι βρωμα νων, ως ἐνίοις
43쪽
IN EPIST. I. AD TIMOTHEUM C. IV. 4 i
s. Ἀγιάζεται - ἐννέυεεως θ Est enim purum et liaeitum per doctrinam diυinam et preces. 'Avθαι, purum, licitum esse. Cibi autem liciti sunt per doctrinam christianam, quae illud discrimen ciborum tollit, admonetque verum Dei cultum non esse in rebus externis. Preces etiam iaciunt, ut cibum quemvis, non in se noxium, sine metu sum ere possimus. 6. Ταυτα υποτιθέαεγος τοῖο αδελφογὰ Haec Chri-εtianos docens. τῖυτα reserendum esse videtur ad 'cap. III, I 6. ut verba cat . IV, I S. uncis includenda sint. ππατί obia est docere, monere, inStilucre, seriaecipere, sed amice et leniter, non severe et coacte, ut Iosephi et Philonis luea probant apud Κrebsium et Loesnerum. Hesych: υποτίθεται , , υποθῆκ', παραινεσις, διδασκαλία. καλος - χρις. e. Osten
des , te talem esse. ἐντρεφόμενος τοῖς λόγοις τῆς Innutritus doctrinis fidei. Ita apud Plutarchum in Pyrrhi vita: ἐντρ pho, το : Ma v , apud Arrianum IU, l . in Epictetum : τοῖς διαλογι ν αο ς ἐντρέφε θω. Sic Seneca c. ai. ad Polybium: liberalibus discipIinis innutritus et epist. et ingeniis certis immorari et innutriri. Cf. etiam Loesnerum ad h. l. καλη διδασκα- , Praeclara doctrina. η παρηκολύθηκας J Quam eS aεsecutuS ni mirum sensu et intelligentia. Apud Platonem passim ἐπακολουθε D sic dicitur.
7. me δὲ - παραιτῆ) Commenis aero profana et
anilia aυergare. Assanias procul habe a te eorum, qui vel ex Paganismo vel Iudaismo ad Christi cultum trans eruiit. Nonnullis Apostolus respicere videtur ad profanos et aniles errores Essenorum; nam in numero fallacium
44쪽
doctoriim, cV. I-3. eap. I. 3 - 7. existimant etiam, qui Eslateam disciplinam tequerentur , eaque de caussa magnam pietatis e Psaρientiae opinionem haberent Tum sensus esset: Essenoruua pro an et εuperltiti asineptiaε αβρernare. interdum etiam doctrinam falsam et spuriam signiticant, et opponuntur τῆα Tim. IV, 4. CL Storrium ad locum nostrum. Sed de Essenis res est incerta. Fabula. istas, vel inanes doctrinas , de quibus supra c. I, 4. voca profanaS, quia nulla Dei revelatione nituntur; deinde anileS , i. e. absurdas, non minus quam illas, quas anicu ae puerulis recitant. Aniles ineptias dixit Cicero in Tusculanis. Tale, apud Gellium XVIII, 7. res inanes et friυοι , tanquam mulierum υOcra Praesica um. est αποτρέφεσθαι. γυμναζε - ἐυσέβειαν Exerce te ρο- ιius od υeram Pietatem. Γυμνάζειν p. oprie eit ex erceri in Gymnasiis. lnde coepit tran terri ad omnia, quae agendo discimus. Exercere ae ad pietatem commode dicitur; virtutes enim si. e. liabitus virtutum, citra iugem et assiduam exercitationem nequaquam acquiruntur.
κτωματικὸν γυμνασίαν nonnuui abιtinentiam a coniugio, vino, cibis melioribus etc. alii v*ro corporalem ex- prcitationem, qualis athletarum, pugilum etc. intelligunti non ut Timotheum illi operam navasse, at Paulum eX Oc-ς uone verbi γυμνάζειν metaphorice positi, de τυμνασίη
45쪽
IN EPIST. L AD TIMO THE UM C. IV. AS
νεσία propria sumta locutum existimenti Utriusque ge- aeris exerpitatio intelligi potest. Oppositione e senten- 1 non dissona apud stobaeum Pythagor eus ille, Serm. I.
pro ολι γα accipi poteta, ut sensus sit; Comoralis illataeercitatio ad pauca confert, puta, futilis certaminis victoriam, paucorum dierum sermones, coronam frondeam,' similia; vel προς έλIγον, ut lac. IU, I . intelligex νον. Ita sonius erit: ad modicum temporis spatium lxercitatio eorpori viram et viriculas fovet, quum nempe senectus et mors vel robustissimos obruant. Seneca c. XI. Consolati ad Marciam: Quam bene chomo Iasertoε -- cuit cuiuslibet ferae pabulum, cuiuslibet υictima. Praefero tamen eorum sententiam, qui hoc reserunt ad torum superstitiosos mores, do quibus v. I--3. et 7. sermo fuerat, ut sensus st: illorum hominum σωματ η --φrcitatio piarum Prodest, et nomen exercitationis ad Pietatem ne meretur quidem , ii δὲ-- ω pna Mς ἐειν Sed pieto , quam unice ςommendo, abhorrens a profana superstitiosorum hominum ratione, ad Omnes res, in omnibus negotiis et vitae casibus utilis est. F cit enim pietas permultum ad laetam atque tranquillam negotiorum dministrationem, et reddit nos idoneos felicitati illi aeternum percipiendae. Possis etiam πρὸς παντα subintelligere χρόνον, in Omne aeυum. ἐπαγγελίαν - με λίσχ149 Cui praemia promissa aurit eι huiua Prae4entis et futuriae υitae. T iv νυν exponas animi pacem et tranquillitatem, bona vitae huius etc. Luc. XVIII,3Q. Matili. UI, 33. Seneca Epist. 79. Nulli non virtus et vivo et mortuo gr tiam retulit. si modo illam bona iocu
46쪽
dam ad tequenti . Ego ad praecedentia ref rre malim. O .inino enim Othnium Christianorum vel maxime interest 1eire, virtuti parata esse praemia.
Io. Εἰς τοῦτο - θεῶ ζῶντι 2 'Κιe τοῦτο , in hunc
sinem, ut hane felicitatem assequar. Κοπιῶμεν καὶ ο νει δι ζο useat, 'efferimus labores ac contumelias. Pro alii legunt αγ ων ι moleStias
proferimuε 'Hλπίκαμεν, en allage pro ἐλπίζομεν' Ideo libens, inquit Λpostolus, laboribus maceror , obloquiis et conviviis laceror, quia in Deo confido, nimirum, vitae huius meae perpessitiae in illa altera rationem ab eo habitum iri. Cicero, ut nil maius tamen , aut Optabili existimans, ad nudam nominis immortalitatem acquirendam lati res tolerandos dixit. Tusculan. I. Nescio quomodo inhaeret in mentibus quaai Seculorum quoddam augurium futurorum quo quidem demto, quis tumes pet amens, qui Semper in Iaboribus et periculis Di Meroe 8 et in Catone maiore: Ouis tantos labores di. urnos nocturnoSque domi militiaeque susciperet. si iisdem finibus gloriam quibuε υitam esSet terminaturus' δή DI - πιτῶν i. e. ος ἐςι σωτηρ παντων μὲν ἀνθρώπων, μαλι- δε τῶν πιτῶν, qui quidem Omnibus hominibu8. praecipue autem Chricitia nil rat salutisiauctor. De voce=σωτηρ cf. c. I, I. Uult quidem Deus omnes homines aeternum felices reddere, sed Christianos certissime felices reddet. Hierocles: ιυσεῖ μὲν Ωεναρωπον, τον δὲ ἀγαθον διαφερόντως ἀσπαζετω. ia. M δώς σου - ἐν αγνεία)-κ αταφρο- νε σω. ossice, ne quis contemnαι vel contemnere Pos-εit tuam Iuventutem ..ne Praebeas occasibaem ete. 'Κυ
47쪽
IN EPISTI AD TIMOTHEUM C. IV. 43
λόγω, ἐν α νας ροφῆ. non in doctrina Soliam, aedia et uitia et conUictu, Lactant. 1 V, 23. Homines malunt exempla. quam Verba. Seneca Epist. 6. Longum iter eae per Praecuta, breυe et essciax Per εxempla. 'Κ ν ανα-ςροφη, ἐν βίμ, ἐν πολιτνια. in cori UerSatione, ut bene Vulgatus et Glossarium. Im gang. 'Κν πνέυ ματι. deest in multis codicibus. et Patribus, et in versionibus an inti qui S plerasque. Si genuina verba lunt, intelligi videtur sensus christiant s. Adhortaretur Paulus Timotheum. ut huic tertiui christiano accommodate ui at. h. l. est bona scies in omni υiυendi ratione; tia in sermo hic est de ossiciis vitae communis.
άναγν cc er ει, incumbe lectioni , alliduus et o in legendis prophetis, psalmis, aliisque libris. Intellige lectionem privatam et in publici, convent buc Κως έρκωμαι , tum nempe ego te Plullius in stivam. Solatur eius
Venerandus, i exercitati. iaci Sacriar. SCriyturiar. interpretationem p. e . haec Vertia ita vertit: in Oli non curare eam, quae tua edi. dolem cro . ἐν σοὶ χαρισαα, β quae data eSt tibi per υaticinctionem f ὀια eum impositione manuum Preabyterii. Xίρισμα h. l. idem est, quod πνῆυμα, quod in lall contex ι usurpatur, de potestate, cuidam, tanquam EVangelicae doctrinae maintistro. conferendi locum , Cf. Ac t. XIII, I - 3. et amNo EssEL T l. c. P. 78. et de animi tortitudine, qua opus erat iis, qui locum doctoris recte tueri vellent. ' Hane d tam Timotheo datam esse , ait Apostolus δια προφητειὰς,
48쪽
IN EPIST I. AD TIMOTHEUM. C. V.
us σαιο εν. Horatius: omnis .in hoc sum. - σἔ- πα- αν Ut de profectu tuo inter Omnes constre. Π ροκοπτειν et προκοπη de discipulis dicuntur. Hoc lo- eo dicitur de profectibus in munere recte administrando. 'Εν π ἄσ ι, inter omnea, apud OmneS. Alii neutraliteraeeipiunt, in omnibuε reburi 6. 'Επεχε - διδασMιλία Animum attende tibi si, quomodo vivas, et doctrinae, institutioni, quomodo docens. Ponitur Pro π, animum intendere. ἐπίμενε αυτο Hiε rato intentus. F. πίμενε , hie est , quod a Tim. IV. a. quod apud Hesychium ἐπίκεισο. Vulgatus inεta illis, nempe tibi ipsi et doctrinae tuae. Cf. a Tim. lII, 1 . τουτο γαρ ἀκέοντάς σε Tu ipse servaberis, et alios ad salutem aeternam adduces. Emendationem et salutem aliorum tuum lucrum facies. Aristoteles Nic maeb. IX, 9. de viro bono : ἀυτ- ώήσετα τα καλα πράττων , rse
tate cdori increpare. Vox πρεσβυτέρου h. l. non ad dignitatem et ordinem, sed ad aetatem resert tr. D. Halicarnass. a. Πρεσβυτέρους ηπι τους γέροντας ἐιάθασιν οἱ παλαιοὶ λέγειν. Hi ἐπιπλέε , ne increpa, ne Obiurga, mone eum ea qua decet, re erentia. αλα παρακρα-Dι οδς πατέρα b Sic ,πρὸς τἐς γονέας κώ υἰς τους πρεσβυτέρους σωφροσυνην Demosthenes contra Aristogit. coniumsit. Plutarchus de Λpollonii filio: ἀιδίμενα τίς πρεσ- υ
49쪽
βυτέρους ως πατέρας. Cicero Famil. U. 8. de P. Crasso iuvene: Me Sicut alterum parentem Obε mat. νεωτέρους ιυς-Αpte et hoc praecipit Paulus , quia tu senis Tim Utheus ; nam frater benigna appellatio parium inter se. I. Πρεσβυτέρας - αγνεία b MatronaS Ut matres, NirgineS ut sorore3, Summa quidem Caatitate. Uultidim dis et imen aetatum in seminis Observari, sed plus est cautionis, ne aut amori aut suspicioni qua pateat fenestra ex blanditiis. Quapropter a d dit Apostolus: ἐν et σνάγνέια cum Summa caStitatc. 3. X.ηρας -- οντας Beneficiis adiuva viduas etc. Nam recte τια αν h. l. exponitur suo lentare, beneficiis adiuυiare, ut Matth. XV, 4. s. quo sensu et Latini interdum hoc Verbum usurpant. Vere υiduae, hie sunt, non nomine tantum viduae, sed et congrua virtute eonspicuae. Sic apud Hieroclem in Pythag. carm. o οντως κατηρ. Hesychius το το secundum alios υere Uiduae sunt aliena ope destitutae, quae nec liberos habent, Iiec cognatoε. -
4. Εἰ δέ τις - ἐυσεβεῖν Si quα υidua autem Iiberos et nepotes habeat, discant prius hi pietatem
exercere in SUOS. Debent nempe liberi et nepotes alere matrem, nec turbare diacones, et eleοmosynas expetere Εκγονα, Πέκνα τέκνων, NeρOtra. Mανθανέτωσαν
nonnulli pro μανθανέτω positum existimant, ut sit transitus a singulari ad numerum pluralem. Sed rectius de liberis viduarum haec intelliguntur. Nam ἐυσεβεῖν τον ιδιον οἴκο ν proprie est venerari, colere fumiliam ἀuam, i. e.
50쪽
IN EPIST. L AD TIMOTHEUM C. V. 49
austeritare, ut τιμῶν V. 3. Οἴκος. familiq, et omnes
qui ad eam pertinent, matres etiam et aviae. Paullo ali. ter, sed eodem tensii, Clirylostomus: μανθανέ- σαν Dis πρῶτον του uιον οικον ἐυσεβε&, i. e. ευ ποιεῖν τὼς προγονους, sciant. Ioportere primum omnium propriam cuiusque familiam debere pietatem colere erga maiores suos.
ii ἀμοιβας - προγόνοις θ 'A μοι I ας ἀποδ ιδόναι , gratiam referre. beneficia beneficiis rependere. sie
apud Euripidem in Oreste v. 467. Orestes de avo suo et avia, qui parvulum se educaverant, dicite οις ἀμοιβας ί καλας. s. Η δὲ οντως - Quae autem Nere est vidua et mane derelicta, in Deo debet ερem ruonere, et precibus a54idue bacare. οντως χερα-vidua, quae non solum marito, sed etiam prole, quae ei suceurrere possit, et omnibus aliis vitae adminiculis orbata est. ut statim explicatur. Nam adiectivum πηρουσθω, quod est deatitui et orbari, 'derivatur. Ma μ o νωμένη, dereἰicta, Ops deSticula, cognatis et liberis carens. Plutarchus de maligitit. Herodis: μον ωθέντας κλὶ γενομένους συμμάχων ἐρεμνς, dere-rictos et a sociis destitutOS. Terentius Andria. Haec sola se mulier: ubi Donatus: Sine auxilio, εine deis fensoribus, FI λεπικον ἐπὶ τον Θεον, καὶ προσμένει, i. e. ἐλπ σα ἐπὶ τ. θ. κροσμένει etc. Duplex Hebraismus; Praeteritum pro Praesenti et verbum cum copula vice Participii. Νυκτος καὶ 'μέρας, a idus. Cicero Tuscul. a. Quae meditare quaeεο dieε et nocte