장음표시 사용
51쪽
ναλοῦ, delicias ago. Aliud Glossarium: Delicatus.
ταλος. Deliciae, σπαταλα. Cf. Loesneruin. Ζωσα τέθνηκε, mortua inter vivos vivir, nulla olficia ab ea exspectari possunt; de hac desperandum est. Talis autem vidua ab eleemosyliis excludenda, mortuae loco habenda est. Seneca Epist. 77. de luxuriosa vita: Iatia Dita noumors est y Epist. 6o. Hos itaque - animalium Ioco numerem , non hominum: quoidam Nero ne anima Iium quidem, sed mortuorum. Et statim: mor.
heros et nepores divites, qui sinebant ecclesiae oneri esse eos, quos ipsi alere debebant. Ἱδιοι, iuncti sanguine. οἰκεῖοι, qui ad familiam pertinent, iunt praecipue Pa rentes; cs. U. . conSanguinei Graecis, et κατἀ γένος προσηκοντες. ου προνοεῖ , non prospicit. Hesychius: προνοει , ἐπιμελειτω. Τήν πίς ιν ξρνηται, reti- gloriem contemnit, factis nempe eam fidem destruens, quam verbis asserit. Καὶ ἔς ιν ἀπις s Ethnico peior, quia Ethnici suas primum domos tutantur, suasque necessitudines fovendas omnibus modis censent. Galgacus apud Tacitum: Liberos cuique ac propinquoεΠatura cariεε imoa esεe Doluit. Cicero in Epist. ad ad Capitonem: Suos quis siue debet tueri,
9. Xiρα - γυνὴ b Eligatur, admittatur in numerum
earum, quibus ex oblationibus alimenta praebentur. Praeter catalogos omnium Christianorum cummunes, erant et alii clericorum proprii , et eorum, qui sumtibus ecclesiae alerentur pauperum, virginum, viduarum. Huius catalogi meminerunt etiam canones ecclasiastici. Nonnullis videntur hae viduae simul fuisse diaconissae, quarum munus in
52쪽
IN PISP. L AD TIMOTHEUM C. V. 5et
ecclesia vetere est notum. Tum l. esset honoris nomen, ut in Epist. Ignatii ad Smyrn. ασπαζομαι τάς παρθέν ους τας λεγο αεγας Quod tamen dubium est. Constat potiua ex v. q. ubi, quae posteros haberent superstites, illas iisdem nutriendas commendari vult Apostolus, haec non de aliis uiduis, quam pauperibus intelligenda esse. Ελαττον li. I. adverbialiter sumitur: non minor 5exaginta annorum. Γεγονυῖα ἐν ἰσανδρος γυνi, quae in casto matrimonio vixit. CL supra c. III, a. Intelligitur ergo mulier, quae fidem marito suo servavit. Sic Theodoretus recte explicavit, et addidit: δηλον, eἰς ου, διγαμίαν successivam ἐκβάλ ει, αλα τὸ σωφρονως ἐν γριιε νομοθετει. Io, 'Εν ἔργοις καλο ς μαρτυρουμένη θ Quae laudem habet virtutis, et vitae lioneitae. Fργα καλα, recte fα-cta , qualia statim commemorantur. ἐι ἐτεκνοτρόφησεν - ἐπηκολίθησε) Τεκνοτροφεῖν, liberoε alere et edueara. Gentes liberos ob Paupertatem exponere soIebant. Sunt vero mulieres, quae liberos educaverunt, patientes
laboris. Εἰ ἀγίων πόδας i. e. 4i hospitalis fuit. Nam pedes lauare in illis rugionibus fuit para hospitali. tatis. Intelliguntur autem commoditates, quae praebentur peregre venientibus. Εἰ θλιμένοις ἐπήρκεσεν..i afflictis opem tulerit Hesyelitus ex hoe Apostoli lo- eo: ἐπῆρκε σεν, ἐβονθησεν. Idem ἐπα ρκεῖ, χορηγε', r. Pollux IlI, 33, Πολυθωρος τοις δεομένοις ἐπαρ- κων. Apud Pindarum legitur ἐπαρκεῖν ιφιλοις. 'Ει παντὶ - ἐπηκολουθησεν, di quam Ula OPPOrtunitatem bene. Delendi fuerit εectata. Εργα αγωθα h. l. ut saepe, sunt benescia, quae conferuntur in Pauperes et mi
53쪽
seros. . Σπακολ hic est, occasionea be efaciendi sectari, curare ne elabantur.
intellige minores sexagellariis. Παραιτεῖσθαι, recusare, h. l. est non admittere neque reserre in numerum earum, quibus ex ecclesiae opibus alimenta Praeberentur. CL comma 9. οταν γάρ -- Θέλουτ.νθ πιταν κατ ας ρηνιασωσι τῆ χρις ἔ, i. e. οταν ςρηνιασωσι κατα τοῦ
κριτοῦ -καrαγινώσκειν τινος pro γινώσκειν κατα τινοςoquum enim in Ditiam diSSolutam prolapsae fuerinteontra Christi praeceptum. Στ ρην ιαν, Iuxurio4e,
in deliciti UiυEre. κατα χρι του, contra doctrinam 'Christi. De lignantur iri ulieres , quae de eleemosynis vive hant delicate ac suaviter, abusae ecclesiae alimentis ad voluptates. Verbi, γαμῶιν Paulus secundas nuptias viduarum non damnat; nam infra v. 14. Vult iuniores viduas coniugium inire. Fortassis viduae , cooptatae in nu merum earum, quibus ex oblati anibus alimenta praebe-hantur, promittere debebant, 1 e in viduitate mansuras, et ecclesiae inservituras.
prioris promi i violati. Κρῖμα h. l. non de aeterna damnatione, sed latiori sensu de culpa sumitur, seu vitio reprehelisioni obnoxio. Per fidem illam datam plerique promissionem intelligunt, v. c. se eleemosynis non abusuras, et vitam hones am acturas, ecclesiaeque inservituras esse; quod a verosimili non abhoiret. ἐε - τας οἰκίας Simul autem conguescunt otiosae e e et ambulatrices. Ἀργαὶ μανθα -
54쪽
νουσι, pro ἀρτίαν μανθάνουσι, Vel αργῶς εἶναι μανθάν M. Talis constructio in h;a Luciam verbis; c Cli ronte .ia κεφαλάς ἀποτεμα -- εἰδῶσιν guo ρω σοι oντες, l .ro ἀνθρώπες ἐαυτους . ινω. Περιερχειθω τάς οικίας. per do-inua caliorum diacurrer . Ta is dilaturiatricis feminae deseriptionem habes Prov. Ust. Ii, sq. κ μόνον - μ.i δέ is a Lit Epanorthosiis; quasi dicat: parum est quod di ixi, eas ella Oliosas; fuerat enim id tolerabilius. Satius enim est, Uticinni esse, quam mδle Vere. φλυαροι, garrulae. lo 3 futileε. I;ene et hoc Vitium, ut Otiositati, ita et discursationi ςoniunctum. Euripides Phoenissis: τις γυναιεν staν υγι ἐς λίγειν Περίεργοι, curio oo, i. e. de alienis negotiis ici citatrices. Seneca de Tranquill. animi, C. Ia. Ex hoc malo otiosam per aliorum domo dii cursationem intelligit, b dependet ili dteterrimum υitium, ciuscultatio. Publicorum 4ecretOrumque inquisitio, et multarum rerum εciantiα, quae nec tuto narrantur, nec tuto audiuntur. Λώνῆσα--διοντα, proloquente4, quae minime deceat.
creare cet educare, 9 rem domeaticam curare. Vetat igitur Apostolus iuniores viduas admitti in numerum earum, quibus ex oblationibus alimenta praebebantur: vult potius ut nubant. Βουλοum autem comparative sumendum est: malo. vult Apol holus iuniores viduae ut nubant, ne quaesitum aliunde vagentur. Plutarclius de Mucat. de matrimonio loquens: Δεσμος ουτος της νεο ὶτος ασφαλήςα'.τω. Ta κνογον arri Claudianus: Nascitur ad fru-.
55쪽
dieta viduit. Mulieres ad hoc Narura 'rogenuit, uepartus ederent. Verbum οἰκ ο δεσποτεῖν significat ius illud, quod in recens nuptas transhat, quum primum domos maritorum ingrederentur. Hinc ε ἰκοδέ s ποιναι Graecis, et Dominαe apud Latinos. Apud Apostolum au
tem το o rato δεσπο τειν non nudam tantum matrumfa-
1niIias potestatem, sed et eiusmodi pore stati curam adhae' rentem desienat, familiam administrare, rem familiarem curare , das HauSωeSUn beε Org n. μηδεμίαν κήριν I ullum dare praetextum inimicis ad male
fabularumque. Apud Senecam Quatro vers. lI, 6. ille: morem mature duxi - quod ad omnem me tutum fabulam praestitit. 'o ἀντικείμενοe hie non est Diabolus , sed et Iudaeis vel Gentibus obtrectator quispiam. In Glossis, ενος, adueraariuS, Obtrectator.' Is. - Σοιτανα i. e. fecerunt a christiana religione, quum nempe viderent, vitam istam otiosam et dissolutam Christianis improbari. Pa Ius est declinare a via recta. 'ΟπIσω τοῦ ae. eutae sunt Satanam, i. e. ad idololatriam redierunt: nam ὀπIσ ω, 'rire Vei nil verbis eundi et similibus additum , significat εequi. Σατανας hie consideratur ut ο θεος τῖ αἰῶνος τουτου, a Cor. IV, q. 6. Ει τις - ν π Chri-atianus aut Christiana. m. χει nempe in sua assinitate, propinquitate sanguinis ad se pertinentes. Eπαρκέιτω αυταις, δυbυeniat illis, ut v. Io. Καὶμ η βαρε ἰσωθω ἡ ἐκκλησία, ne meretur ecclesia,
56쪽
IN EPIST. I. AD TIMO THE UM. C V. 53
nempe sumtibila. I νατα rc όντως ἐπικρη . σν , ut ecclesia habeat, unde iubveniat iis , quae ita vi . duae sunt ut aliena ope indigeant. 17. οἰ-- ἀειε θωσαν Qui munere suo , ne funguntur Presbyteri. Plus 4tipendii accipitine. Θοῦδα τινοο is dicitur, qui aliquid consequitur . et 'aliqua re ossicitur. Προεςῶτες iniit. qui I Thess. U,
I 2. προι τμενοι. Τιμῆ h. l. est Praemium. Sic Sirae. . XXXUUI. l. τίμα τόν ἰατρον, et statim: δοματ . Matth XU, 6. Eodem sensu Cicero scribit: Epist. famil.ὶ eurasse se, ut medico honoa haberetur. Δ πλὴτιμη rat plus stipendii. maius 4tipendi uni quam illud . quod aceipiebant viduae. quae etiam publicis ludati . bus iuvandae erant. Δὐπλὴ igitur sunt itur indetermina- te; nam ut numerus determinatus intelligatur, vix patitur vox μαλις α. Si omnes duplum accipere debebant, ii sane, qui doctrinae Evangelii vacabant, nihil retulissent amplius. Διαλκο hoe isensu habes Ies XL, et. Ierem. XVI, 38. Uxorem deformem δι πλοῦν κακον, dupicae malum, i. e. multo maius malum vocat Λchilles Tatius L. I. μαλιςα - διδασκαλία Repetendum in contextu:
τῆ λόγου διακονία προσκαρτερῶντες, ut Actor. VI, 6. Piures unius coetus tum erant inspectores, quoriim nonnulli publicam tantum curam ecclesiae habebant, alii etiam docebant Populum.
x8. Λέγει --Vide notata ad I Cor. IX. 9. αειος - αυτοῦ λ Eit sententia inter Hebraeos trita. Videtur igitur Paulus haec verba de suo addidit te. Nam
57쪽
in V. T, non Ieruntur. Extat quidem loeus similis Matth. X, IO. vero Pauliis Evangelium Matthaei legerit, valde dubium est. 19. Κατα πρεσβυτέρου - φερτυρων) Nou admittere
accu4ationem contra Seniorem prOIctam . nisi duo aut tres adfuerint testes. Πρεσ βυ τέρου nomine lite alii intelligunt eum qui est provecta aetate, alii πρεσβυ- τερον honore , quod praecedentibus verbis est convenientius. Lege Molis nemo damnari poterat criminis, nisi eaussa probata per testes duos. At poterat ad unius testis dictum vir plebeius capi , aut eontra eum inquisitio incipi; non ita autem contra senatorem, cui aequiparratur presbyter. Ratio est facilis. Soleat nempe, qui aliorum crimina corrigunt, multorum patere odiis, et totius 'Opuli pro presbytero, quum electus est, iudicium , facile uni tem praeponderat. m. Tὰς αμαρτανοντας - έλεκκε Qui uitiis dediti 4unt, eos Coram omnibuS coargue, ut ceteri quoque sibi metuant , et caveant. plerique αμαρτανοντας universe dictum putant, de omnibus male viventibus, cuiuscunque sint aetatis, sexus, dignitatis. Alii Presbyteros intelligunt, quos coram ceteris Presbyteris omnibus coinarguendos iubeat Λi os olus. Si universe dictum est αμαρτανοντας, verba ἐνωπιον παντων explicanda sunt adstante et audiente plebe. Seneca de Ir. III, 19. Animad- Neratorieg. quo notioreS εunt, plus ad exemylum emendationemque princiunt. Βα-- ἔχωσι Nam poenarum tres sunt fines: ut melior fiat is , qui lapsus est, et ut honos aliorum laesua resarciatur, et ut alii exemplo absteneantur.
58쪽
INEPIST. L AD TIMOTHEUM C. V. 5
2I. Διαμαρτυρο ιω-προκρίματος) Obteator te per Deum etc. i. e. gravissi ne te hortor. 'Eu λεκτ si, quoa Deus diligit, qui et alibi αγιοι. Xωρὶς προ κ ρίματος. ne praeiviaicio, quod locum habet, ubi inauditum aut indesensunt iudex damnat. μηδεν - προσκλισιν Nihil propen εione facienS, i. e. in gratiam vel eius, cuius caussa
agitur, aut collegae, aut commendantis. sta. Xε ρας - μιτίὼ- Noli cuiquam manus nimis cito imponere. Equia em non dubito, sermonent esse de ordinandis ecclesiae m: nistris per manuum impositio. nem, nec probare possum doctissimi HE INRICHs II lententiam. qui locum explicat de imposit: One manuum ad fananis dos aegrotos etc. Nam, ut alia taceam, vel hoc repugnare videtur, quod additur: neque in alienorum pecctito. rum a ocietatem Lentias, quod Iactum esset, si indignos homines muneri lucro adinovisser. Argumenta, quibus ad suam sententiam confirmandam utitur, aliis examinanda re linqQ imuε. σεαυτον ἁγνον τν ρει ὰ Sc. αaro των αδ τρίων αμαρτιων Λlii ad castitatem corporis haec verba rese-
runt, ita ut cum Praecedentibus non cohaereant.
59쪽
tali vinum propinari solitum. Recte iudicavit Heinsitis in Exercit. sacr. ad h. l. liaec verba videri non esse posita suo loeo; nec cum Praecedentibus, nec cum sequentibus cohaerent. Contrariam tamen sententiam defendere conatus est Ven. HEx E. no'. ad Paloi horas Paulinus, P. 36. seqq. Putat nempe, paulum respexisse ad eiusmodi homines, quales c. IV, 8. et aliis locis describuntur, eosque pungere voluisse.
24. Τινῶν - εις κρίσιν b Plerisque interpretibus Apo- solus redire videtur ad illud de ordinationibus, quod veri est simile. Tam manifesta, inquit. 4unt quorundam hominum peccata, ut ipsa qua4i ducant ad iudicium, de iis serendum, b eos nempe non esse ordinandos. δὲ ἐα κοu θοῦ τινὰ Quosdam autem subsequuntur, i. e. peccata eorum manifesta fiunt, postquam iam sunt Ordinati. De talibus non tenetur ordinator. In verbis προάγουσα c sc. αμαρτίαλὰ ἐις χρων, - ο ἁμαρτίου est fama peccatorum, ut est fama fidei, I Thess. I, 8. Post προα- γουση pronomen αυτους, ad τινας ανθρώπους referendum. intelligi, iubet disiuncta enunciatio: τισὶ ti vi ἐποικολουθοῦσιν. Non obstat huic interpretationi, quod nomini ἀμαρrisu alia, eaque vulgaria signifieatio ad verba : προδηλοι ἐισι, alia et sequentia : προαγουσα et ἐπακολουδουσιν tribuitur. Simile exemplum in voce in habemus. Hebr. VI, 19. i9. cf. Storrium ad h. l.
as. 'δεσαυτως - πρόδηλά ἐτι θ filiorum hominum
virtutes adeo conspicuae sunt, ut omnia bona de iis in praesena praedicare liceat, et in suturum tPraedicere. η ἐ
60쪽
IN EPIST. I. AD TMOTHEUM. C. n. bs
i. e. in potestate dominorum, Non , christianorum. Nam de iis esse sermonem, docet v. a. ἴνα μὴ --r,b IXe honori Dei et religionia detrahatur. Βλα φημῆται, intellige ἐν τοῖς ἔθνεσι. a. 'Aata μάδιον ἐουλευέτωσαν Sed eo impensius
illis seruiant. Leges civilea nihil praecipiebant servis. quia domini satis cogebant eos facere, quod ex usu dominorum esset. Nunc quum per Evangelium facti essent domini multo leniores, praecepta etiam servis danda fuere.
ἔπι- αντὼ μβανο νοι) Quia Chriationi gunt, et amore digni, qui beneficia iis praratiant, i. e. eos vestiunt, pascum, ab iniuriis defendunt. 'Aντιλαμβάνεσθαι, operam dare. Sie saepe Graeci dicunt ἀντιλαμβανε ηίφιλοσοφίας. Photius Epiit. I66. haec verba cum praecedentibus connesiit, et putat hie traiectionem esse ae si ordo esset: αλλα μαλλον οἰ τῆς ἐνεργεσίας α τιλαμβανόμενοι, cservi nempe δουλaν έτωσαν .. τι πισο I εἰσὶ καὶ α ταπητοι, ipsorum heri nempe. Συεργεσ με, enallage pro ἐυεργεσιων, victus scilieet, vestibus, et similium commodorum. Potest etiam ἀντιλαμβανεσθαι hic esse αμοιβὴν λαμβάνειν, he. Beneia s. ἐνεργεσίας a Dominis pro ipsorum ministerio ecipere. Sed αντιλαμβανεία etiam apud Graecos ita positum reperitur, ut Percipere, frui notat. Referri it que potest ad servos, qui multis beneficiis dominor in Guntur. Vid. Schiae ner ad hanc vocem.