장음표시 사용
441쪽
Christiis ortus est; lapis autem anguIaris est Christus. Messiam, inquit Deua per Prophetam, in Iudaica gente , ' prodire volo ete. . r. 8, ' ιδει ἔν-πκέ-σινὰ Rre L pia Desuri rationa habet pretium; vos eius pretium cogns 'itis, dum scili cet cognoscitis, Iesum esse dominum et 116λα 'H σιμ . abstractum pro eonera ἔντιμος. quida praecessit, ad quod alludit. απειθοῦ - σπιινδα RIis autem qui non con
Idunt, lapis quem aediscantra reiecrarunt . ille iμε factus est lapis Dere anginari3, ad quem impingunt et cadunt. Accusat. λέθον est ri' nominat. quam eonstructionem habemus etiam Matth. I, sa. x Cor. X, 16. Vel supple: quod attinet. Vide, qme ad illustrandum hune loeum, dicta sunt ad M tth. XXI, 42. Factua si κεφαM Yωνίας, rapta angularis, quo quis sacito offendi potest. Quinquam enim lapis angvi ris sustinendo aedificio positus est, saepe tamen fit, ut praetereuntes culi a sua ad eum offendant. Sic etiam plurimi iudaeorum humilitate Iesu offensi ipsum spreverunt et inise 'lacti sunt. Eadem res nunc magis proprie sic enuntiatur οτι προσκόπτουσι - απειθῶντα Qui impingurii Gunt ii, qui doctrinae non credunt. ripudiant Μessiam cum omni suae octrina. εἰς ο ν si ἐτέθησαν b In quam rem cincredulitatem) etiam μ ita, cui rei deatinati sunt. Phrasis
haec aecipienda est ex usu vitae commanis, quo ea, quaerermittente Deo sunt, referuntur ad aetionem effectio-
xemque Dei. Quum igitur h. I. Iudaei, doctrinam de Cliri-so repudiantes, dicantur ἐιο τιτα τε νε- , intelligitur. hanc esse sortem eorum; eos esse semel lases; non possσαι iis aliud expectari
442쪽
popuIuε dilectus, ex Ies. XLIII, eto. tibi Israelitae se vo- ntur. Christianis nune hoe nomen potiori iure competit. Βοισἰλειον ἱεράτευμα, Regalo Sacerdotium. Sacerdotes summi Regis, Dei. De sumta est haee Christianis a Petro tributa denominatio ex Exod. XIX, s. 'ubi in Nebraeo man SUD, regnum sacerdotare, i. e.
regnum. eubia cives iuribus et privilegiis saeerdorem stuuntur; cives, quos Violare nefas est; in Graeco autem I. e. ut hic: βασίλειον' ἰερατευμα, lacerdotes regii, l. e. sacerdotes summi Regis, nempe Dei i cultores Summi Dei. Exprimitur maxima Chiistianorum dignitas. Colunt enim unum , verum et summum Deum excellentiori modo quam olim Israelitarum Sacerdotes, ideoque etiam Deo sunt cariore , unde magna dignitari qua prae illis Sacerdotibus aliisqua hominibus iudicio Dei fruuntur. ΕΘ νοσεγιον, es. supra cap. I, s. sumta verba ex Deut. VII, 6. et XIV. a. ubi in Hebraeo τ)ni g. Λ αὸς εἰς περιποt σιν PopuJuε Deo propri- , acquisitus, Exod. XIX, s. ubi tu Graeco: λαος π aριου σιος. Sed Mai. III. II. idem nomen inao vertitur eo περιπο*σιν ' σπως τας αρarκο - - in praedicetia verbis faetiaque) laudes eius, qui voa e tenebria cignorantiae, vitiorum et miseriae perduxit adi excellentissimam εuam lucem, cognitionem veritatis et felicitatem maximam. Tας αρενας, i. e. raud , Sἰoriam, excelsa Dei attributa. Graeci enim interpretea usurpant pro hebis
vrico I rini Ies. XLII, 8. non dabo gloriam meam
443쪽
eodem eap. V. a. occurrit phrasis αρενας eriliu interpretatur benignitatem, benescentiam. henescia, cuius significatus exempla adducit. Sed prior significatio praeferenda est, propter pluralem. Sacerdotum est Iaudes summi Dei celebrare. Hoc multo magis facere de-hent Christiani, quorum dignitas major est illa Sacerdotum dignitate. τοῦ ἐκ σκότους si μῶς καλ έσαντος εἰς του ματο ν αυτῶ qui ex ignorantiae υitiorumque tenebris perduxit υos in admirabilem lucem luam Gangelicae Deritatis. Hoc sensu σκότος et saepe iam habuimus. Additur autem hic illud θαυμασόν, , ad denotandam huius lucis excellentiam.
eratis; nunc populus Dei ratis; Olim miseri, nunc Dicel. Contextus et adiuncta requirunt supplenda haec:
Hos. II, as. quem locum Paulus aptat iis, qui ex gentibus orti Rom. IX, as. ubi dicta vide. Quondam Deus Iu daeoε non amavit . quia dediti erant idololatriae; quum autem mutarent mentem, iterum amavit c beneficiis affecit J eos. Hoe Petrus in suam rem transfert. Olim non amavit vos, quia Messiam reiecistis; nune amat, quia r
Iigionem eius fide accepistis. Igitur applicari possunt haec non tantum Pagania, sed etiam Iudaeis, qui nuper facuerant Christiani. II. Παραπαυ - παρεπιδεμMJ Adhortor Nos tanquam hospites et peregrinos. Παροικοι sunt, qui sedem habent extra patriam; παρεπίδημοι, qui extra patriam peregrinantur; vel potius παροικοι sunt hospites in
444쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. Q II. 41 S
eomn priuata, domesticis oppositi. μνοι, peregrini in republica, oppositi civibiu. Possunt etiam pro Synonymia haberi. Hoe loco sie voeantur iidem illi Christiani, extra
Palaestinam inter gentiles viventes, quorum α I. I. sacta est mentio. Ex praesente ipsorum statu eos admonet sortia eommunis omnium hominum, qui in terris agunt ad tempus breve, nee tanquam in suo. Cf. supra I, r. Hue Petrum respexisse, id sequens admonitio docere videtur. Non enim cohaeret: Vivitis peregrini extra patriam vestram Palaestinam, ergo abstinendum est a cupiditatibus pravis etc. Sed optime cohaeret: Brevis est haec vita, potior est animus post mortem etiam superstes corpore caduco; ergo posthabiti a voluptatibus pravis corporeis, animi saluti consulendum est. απvisoa - τῆς - Abstinete ab implendis cupiditatibus praυia, contra viritum quasi militantibus, et animae saluti noxiis. Ἐπιθυμίαι σαρκικαὶ , quae σαρκὸς . Gal. V, 26. Militant adDersua Spiritum, repugnant menti. Μens autem, corpori opposita significat rectam rationem et cogis nitionem meliorem. Cupiditatea pravae impediunt hane meliorem cognitionem, et salutem animae.
ter paganos ducite. Ἐχοντες, st. Aa, i. e. via'. Vide Iae. III. 13. 'Εν τοῖς ἔθνεσ ιν, in conspeetu gentium, inter quas vivitis , a quibus ob religionis diversitatem observamini. Dα ἐν ἰ-Ut pro eo quod
contra υos tanquam malescoa obloquuntur, ex operibus bonis υos renuius cognoacentes, Deum celebrent tempore ipsis etiam Oblatae salutis. Ethnici reliqgionem christianam existimabant esse malescam superstru
445쪽
ionem, reipublicae noxiam. Hanc obtrectationem refel-Iere debebant Christiani integritate morum, et in omnes benefieenti . 'Εκ τῶν καλῶν ἔργων τ ac, se. quando ex honia operibus vestris vos penitius cognoscent. Vitam geri te probam inter gentes, ut non solum honestius de vobis sentiant, quum vos penitius aognoverint, sed etiam δο-σωσι τὸν Θ ao, e Iebrent Deum, et aequiore animo erga religiosem christianam esse incipiunt. Nam δοξάζειν, laudes diυinao celebrare de omnis generis cultu divino dieitur. Ἐν' ἐπισκοπῆς, die υisitationis, i. e. alutis Ob- ate. quando Deus ipsos etiam hoc beneficio affetet, ut salubritatem doctrinae christianae agnoscant. Eodem sensu haee phrasis oecurrit Luo. XIX, M. lCeterum disserunt interpretes. Explicant enim verba ἐν κοπῆο I de tempore cadamitatis et poenae . ut Ies. X. s. ab de tempore inquisitionis, quum magistratu ethnimci tempore persecutionis inquirent in Christ ios. 3 de tempore viaitationis Oratiosae, quum iisdem obtreet 'toribus vestris annunciabit doctrina Suangelii. M in discenεorio, ut Ven. Boysen explicat. Sensus secundum in tium est: is quum conspicient gentea illae solos Christianoa. immunes ab illis malis, quae Iudaeis ob turbulenta ae se ditiosa illorum ingenia ubique locorum impendent. v .e ii nostra interpretatio non tantum usui loquendi, sed etiam nexui sermonia 3ptissima esse videtur. Ethnici cinquit Petrus, nunc habent vos taoquam malescoa, lacinorosra reipublicae noxios, obtrectant vobis tanquam talibus, qui Deos immortales et magistratus malitiose spernatis. Sed quando vos bene laetis vestria penitiva cognostent, tum
eua stelidontia christianam aequiorea:esse incipient.
446쪽
lino ipsi eam amplectentur ἐν quando Deus pro sua benevolenxia iis salutem p.r Evangelium
θρωπίνη κτίσει, omni magistratui rite conatituto. F τίσις, ordinatio, ut κτίζειν, R I, creare, Ordinare, Sirac. XXXVIII, I a. sicut etiam Latini dicunt: creare magistratum. Ordinatio humana igitur est constita. ta ab hominibus, nempe magistratua. Est autem κτισις v cabulum commune, quo omnis generis magistratus eom prehenduntur, ut patet ex addito πασν, i. e. Omnia generis, cEph. IV, I9. V, 3. quod ex eo etiam intelligitur. quod ανθρωπίνη illa κτίσις mox in varias imperantium personas, quales sunt βασιλευs et distinguitur. Διατὸν κυριεν, propter Christi Praecutum. Βασιλευοh. L est caesar Romanus. Romani eos vocabant Imperatores, non Reges, religione iurisiurandi veteri , ut ait Cyprianus. At Grahel non dubitabant eos appellare βασιλέας, et Iudaei similiter αἰ,u, nimirum quia plane re os, id est, liberrima utebantur potestate, ut Dion nos docet. 'Tπερέχων, ε ereminen4 i. e. suprenius. ia. Dra ἐγεμόσι ν - ἀγαθοποιῶν Sise Praefectis, qui si lius loco sunt, et puniunt mals facta, ac pra mium dant recte agentibuε. Hoc addit Petrus, quia Iu dael animo erant infenso in magistratus Romanoa, et saepe elugum excutere volebant. 'Hγεμων. η γέμονια, ηγα. μονένειν de omni, inprimis autem paullo maiori pote. sate adhibentur. Interdum Legati Caesaris, qui nomine et Metoritate Caesarem in Irovincias illorum mittebantur.
447쪽
dicuntur ἐγεμον se, eorumque praesidatus et imperium ἐγεμονία. Hic in specie intelliguntur Proconsules, tum Asiae, tum Bithyniae. 'ne δἰ ἀυτῶ πεμπομένοις,
tanquam a Caesare mi41iS. i. e. Potestatem suam du- .centibus. Itaque si Proconsul aliquid iubeat, si aliud Imperator, Obsequium praestandum maiori. Εἰς γσιν κακοποιων , επαινον δὲ ἁ γαθοποι ων , ad 'puniendoS malos, remunerandos autem probos; nam punitio, ἔπαινος, Praemium. Per magistratus scelera puniuntur, et quietem amantibus quies praestatur pro praemio. Si quando ignorantia aut affecti-
bus peceant, illatas sic iniurias Deus repensabit. Immo et principes iniquoa puniet, haud dubie in altero seculo, non raro et in hoe ipso. is. πιτι στι--ἀγνωσίαν st me enim vula Deus , ut bene agendo ad silentium redigatis eos, qui ex ignorantia Nobis obtrectant. Ἀγαθα ποιεῖν interdum est benescia conferre; sed hie simplieiter significat recta agere, quo sensu et ἀγαθοποιὸς modo habuimus. Φι- μῶν, --utruere, ad silentium redigere. Ἀγνωσία , ignorantia, i. e. dicta quae ex ignorantia oriuntur. Intel Iigitur ignorantia Paganorum, quibus ignota erat praestan. tia religionis Christianae: et αρρονεο insipientes, hie voeantur infideles, nihil sapientes, nempe circa divina.
beri, nempe a vitiis, Io. Hu, 33.. 6. Rom. UI, I 8.aa. Liberi etiam erant Christiani a iugo Iegis Mosaicae, et a necessitato eolendi Deos Gentillum. Iudaei autem , affectabant etiam libertatem politicii , latum Deum esse
448쪽
Regem Israelitarum iaceates. Quare addit Petrus: καὶ ἐπικάλυμ μ α ἔχοντες τῆς κακίας τῆν non ubertatem christianam 4umentes obthntui ia res madas, ut faciebant Iudaeo- Christiani . qui regem politicum et regnum Christi visithile in his tertia expectantes, Christianos ab omnibus publicis legibus diee-hat esse liberos, κυ ριότητα ἀθετοῦντες, ut ait Iu--υ 'Επικαλυμμα, Proprie Uetamen, tegumentum, metaphoricet id, quo aliquid excudatur, praetextus, Deehmantel, Besebonigung, hene vertitur obtentus. Sie Gellius : Qui obtentu philosophici nominis inutile otium, et linguae υitaeque tenebraa Sequuntur. 'Aλλ' ως δοῦλοι σἔ θες, legibus divinis adstricti, ae proinde etiam servi eorum, quibus Deus servire nos iubet. Uult enim Deus, esse magis latus, quibus Obediamus. I7. Πανrας τιμησα- omnes honorate. Nempe quibus honos aliquis debetur, ut Rom. XIII. 7. Hoc di-otum generale iam per species suas explicabit. Uen. Pote et ante eum Beza, eam verbi τιμῶν significationem prae- fert, quae latius patet, et non honorem tantum, sed etiam mutua charitatis .cia complectitur. Sic nonopus esset, hoc praeceptum Petrinum ad eos restringere, qi tibia honos quia debetur. Exempla huius significationis produxit ex Profanis Georgius in Vindiciis Novi Testamunti. vid. mini curas ad h. I. τρον ἀδελφότητα ἀγαπαυ) Frater nitatem, i. e. coetum Cluistianorum, omnes Christianos. Abstractum pro concreto positum. τὸν Θεον - 'μgra revereri. Deo sine exceptione parete. A Tovβασιλέα τιμῶ σε, Imperatori suum exhibete honorem
449쪽
18. Οι' οἰκέναι - σ-DO J Servi, parete eum omnἐεubmissione Dominis, non tantum bonis et mitibus. ιεed etiam austeris. οἰ οἰκέται, qui δοοι Paulo. mancipia. 'πποτασ σόμενοι, st. ἐς , ut V. 13. Ἐν παντὶ cum omni debita reverentia. Eph. VI, s. 'Aγα Θοe, benignua ac tanta, Matth. XX, Is. Σκο-
λιος. dociἰla, moroaua, praου . Non sublatam vult Apostolus conditionem servilem inter Christianos, sed potius servos christianos εd sinFla ossicia heris praestanda
Deci, at quis ex con4cientia eiuε quod Deo debet, mα-la 4us ero, et iniuεte patitur. Postis ις, codices nonnulli, ut et Uersiones aliquot addunt sta σή θεε, παρὰ σφ θεῶ , gratum eει Deo, vel summum nobis Dei favorem conciliat. o ιἀ συνείδ σιν cyay, ex conscientia eius, quod Deo debet; per meten. obiecti. Alii: oblueram religionem, ut sibi conscius sit, se non ob malest, elum, sed ob honorem Dei pati; sensu sere eodem. Aυπας, i. e. τὰ λυπηρὰ, tristia, ut Gen. III, I 6. Πάσ- se. δετὰς) αδ-ως, praeter iuβ, Praeter cuivam.
450쪽
INams T. PETRI PRIOREM. C. II. 429
I. τουτο γαρ ἐκλῆθεra mc enim conditione Christiani facti estis, ut nempe Christi sequeremini vestigia, virtutem coleretis, et dura omnia conscientiae causesa sustineretis. οτι υμ αυτοῦ 'Υου ἐρυμῶν, non sui caussa, sed pro vobis, et salutis vestrae caussa. ππογραμμος, Praeycrψtum , exemplar; deinde inruitur etiam pro omni eo, quod imitandum est. Vestigiis alicuius inalatere Latini etiam dicunt , pro aliquem imitari. 2. Oc αμαρτίαν - σοματι αυτοῦ sensua est: Pus nee factis nec dictis unquam peccaυit. Est descriptio hominis ex omni parte innocentis et persecti. Uerba desumta sunt ex Ies. LIII, 9. Qui nullo suo crimine, nee saetia nee di etia commisso, in mortem actus est. Fraudulenter loqui omnino est sceleste Ioqui. durch Neden
Ies. XXXIX, 2. impeteretur, conuicia non reddidit, quum pateretur, non minatus ea, εad cauoam suam eommisit et, qui i te iudicat. Vide Matth. XXVI, 63. 68. XXVII, I a. v. 39. et sequentibus. Πασχων ουα ηπείλει, quum captus ducaretur, vinciretur, flagria caederetur, assigeretur eruci, ne verbum quidem minax edidit , quo perfectius nobis daret exemplar patientiae. Παρεδίδ2. . se. κρίσιν, quod nomen Syrus non male supplet, veIτην ἰαἰτίαν αὐτοῦ , cauNam luam commisit let, qui
iuste iudieat, semper scilicet. Nam homines saepe iniusto iudicant, ut Syntarium et Pilatus.