장음표시 사용
471쪽
doctrinae Evangeliciae, sed indicare in commute nihil sit iudquam et felicia an nunciare, veluti JOli titulus in Ferculo Literar. pag. 3. probante Ciaryzου io eXplica it. ἴνα κριθῶσι - πνευμι ra J i. e. Ut intelligerent, se, quamυis ab hominibus damnarentur ad mortem, ta. men Dirtute Dei conSecutur OS vitam aeternam. Sic totius commatis sensus est: Etiam illis, qui hodierno tem pore mortem pertulerunt, laeta fuir annuntiatio lacta Riaturum, ut quamvis mortem perpessi fuerint humani tu , re . Viviscant iamen per Omnipotentiam divinam. 'Ινα h. l. est ἐκβατικεν. Κρίνε- αρκὶ, breviter dictum , ita damnari, ut corporis iactiara sat, i. e. interfici. Κ ος. σα ἀνθρωπους, Pro υπό ἀνθ ρωπων. Ζῆν πινευματ ι, quoad spiritum vel animum ElUere, et quidem felicem vitam. Κατα Θεον, ex mente et LOIuntate Dei, vel Cirtute et potentia Dei. Alii ror νεκρὼς intelligunt PeccatoreS, qui habentur ipsi tanquar' cadavera; per fidem autem accipiunt spem vitae aeternae; alii mortuos in loco damnatorum versantes, quibus doctrina laeta a Iesu annunciata sit, ut, quanquam corporis poenas humano iudicio luerint, tamen Deo ita volente, animo viverent felices;
ut igitur haec verba reserantur ad locum . HI, 18. I9.
7. Παντων - ηγγικε ) Τέλος παντων quid sit, disseile dietu. Finis et consummatio Omnium rerum a
multis intelligitur. Sic Petrum locutum esse existimant, ignarum temporis adventus Christi ad iudicium. Alii interpretantur finem reipublieae Iudaeorum , vel exitum et mentum vaticiniorum prophetarum, Christi et Λpostolorum de excidio gentis Iudaicae , ut τέλος sit eDentua, παντα autem sint omnia prophetarum et Cluisti vatici -
472쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. C. IV. 4 ri
nia. Forsitan post πάντων non male suppleri posset άν Θρωπων, quemadm0dum dicere solemus: omnium vita hominum brqvis est. Omnibus hominibus mors imminet. Τέλο e friis vitae. σωφρυν ora τε - προσευχας Pru cleriles igitur este, et assidue Precamini. Vide i Thess. V, 6. 8. Utrumque Prudest ad recte faciendas preces.s 8. Προ πάντων - εχοντες) se. ἐς ἐ. Gyrimis au
torum. Cf. Iac. V, 2O. Similis locus I'io v. X, I 2. Aniueitia et charitas proximo condonat, quicquid condonari potest. Deinde etiam eos, quos sincere amamus a pecca. . tis abstrahimus cui consequens est, iit Deus hominis iam emendati priora peccata dissimulet. Alii: charitas multorum peccatorum veniam nobis conciliabit,9. Φ.uξενοι - γογγυσμων om. XII, II. Hebri XIII, a. Ἀνευ γογγυσμων, diris indignatione,
Io. - χαριτος Θεοῦ Quisque eo quod aecepit dono illatur ad communem utilitatem, sicut decet eos , quibus tam Varia ac multolicia bona a Deo concredita Sunt. χαρίσματα, sunt quaevis dOna, non tantum supernaturalia, a Spiritu sancto data , sed et corporis et saeuitatum, ut sequentia declarant. Διακονεῖν, h. I. est aliorum triεerDire commodis. Spngua lare ἔκας ο ς construi cum plur. δ ι α κ ο ν ῆ ν τ ε ς non eth infrequens. Comparantur Christiani cum Oeeonomis, qu sF s. a
473쪽
coneredita sisi a Domino bona ex consilio et voluntate Domini administrare oportet. Applicatio est facilis. . a. II. Ἐι τις - λόγια Θεοῦ) Si quis habA nuiacendi, oracula diυina Proferat, ver m doctrinam Cliti- .sti, no, autem inveata humana. Post λογια Θετ' p-ple λαλεῖτω. 'δες autem redundat, ut a Cor. R I9. msecundum nonnullos etiam a Petr. I, et: ti τις διακονει - t
χορηγεῖ ο θεὸς Διακονεῖν h. n speciς est ur m ha- .here pauperum et aegrotorum. Hi geiant munia sit 3 fungi pro corporis Viribu3; nam iuvenes ia διὸ ιου ι' eligi solebant, qui huc illuc facile discursarent. πῶσι - Κιαννων 9 Ut per omnes Icuiusvis differsi) hός
nes Deus celebretur Secundum doctrinam Iesu Chri sti,tcuius mairalaa et impcrium est gempiternum. Itre fati 'Εν πασι, per 'Omnes homines, qui nempe velibros actus vident. Nit: in omnibus nitio ruestris. - Ἀ-
sum Christum et beneficia quas et aecepta serim iii, vel potius: per doctrinum Iesu Chriεti; nam χροις oris saepe diei pro doctrina Christi, notum est. Celebratur aurem Deus per christianam religionem, si eiu tones res ita vivunt, ut alii etiam ad eam ampleet dam 'invitentur. Do-xologiam, quae sequitur, sint , qui ad Θεο, , sunt etiam qui ad Christum reserant. Prior sententia praeserenda esse videtur, quia alias etiam doxologiae d Patrem reserri solent ab Λpostolis. Vid. Gal. I, s. Rom. I, as. XI, 36. a Cor. XI, 3I. Κ ρατος, π, imPerium, quod LXX. interdum vertunt δυνατέια.
474쪽
IN EPIST. PE TRI PRIOREM. c. m. 455
d μιν πρὸ ν πυρασμὸν υ μῖν, i. e. υμεων. Iite cetare noυα perturbμri adυerSitatibuS, quas υObis accidunt ad e lorationem υratram. Verbum d αι eodem. sensu hic sumjtur, quo supra V. 4. Πυρωσις incendium, exuatio, probatio quae si per ignem, et hoc quidem loco magnae adυeroitates, quibus fiducia, patientia ei. virtus Christianorum exploratur. Quare addor πειρασμον. ως υμῖν συμβαίνοντος . anquam res inopinata υObia Geniret. r3. - άγαλιώμενοί Sed potius, quum almi. les ob caussas patiamini. Ob quas Chrilius pa ua ege, gaudete, quo etiam illo tempore, quo aperuerit om- ' nibus maiestatem luam , fruamini maximo gaudio. Κοινωνεῖν τοῖς τῶ Xρι τοῦ socium esse pMsionum Christi, i. e. similes ob caussas perserre calamitates. Christus autem religionis caussa et innocens tot ae tanta passus est. Cf. Iae. I, R.
νε. Σι ὀνειδίζεοε - αναπάυar Si conυitiis petimini propter religionem christianam, felices eatis num animi robur excellenti imum, imo a Deo υobis inditum ae prodit in Nobig. Ἐν ονοματι Xρντῆ, i. e. ενεκα Xριτῆ, propter religionem. κακα- ριοι, Matth. U, i I. ia. Τὸ νῆι καἰ δυνάμεως καὶ το τῶ Θaοῦ πνευμα , omni Veneratione cultuque dignissimus, et potentissimus, Deique api ritua. Πνεῖμα h. l. videtur esse animi obur, quod 'Ostendunt, qui veritatis et pietatis caussa calamitates fortiter perserunt. Nam πνευμα, min, praesertim si huic
475쪽
liam, id notum est. Δόεα, praestantia excellentia. Genitivus hebraico more est pro adiectivo. Πνaὐμα τοῦ Θεοῦ, robur animi plane divinus, a Deo, per ipsam religionem inditum. Post τῆς habent καὶ τῆς δυναμεως Cod. Alex. cum aliis codicibus . versiones haud paucae et Patres nonnulli. Uulgata: quoniam quod est honoris, gloriae et υirtutis Dei, i qui eat eius Spiriatuε ευμ er Nos requiescit: Arabica Erpenti 'Esto: qqia laus et gloria et Dirtus et Spiritus Dei etc. Cyprianu : quia maiestalis et Nirtutis Domini nomen in Nobis.
bis, vim suam prodit in Vobis. Non infelices, inquit Petrus, sed fel iees dicendi estis, si religionis caussa halamitates fortiter sustinetis. Id enim indicio est, vos insigni praeditos esse animi robore, quod non est ignominiosum sed potius maximo honori vobis est. κατὰ μὲν - δε serati JQui tib iis quidem conυiciis proscinduur, a vobis autem celebratur. Κατα, Per, α, - Λnte μισφχμεινια deest Nominativus. Nonnulli supplent Θεος, alii Xρις οσ, alii πν ευμ ω, quod praecedit. Videtur intelligi ὀ Θεῖο, qui eos hae vi, hoc animi robore instruxerati Potest etiam suppleri partim πνευμα, partim ὀ Θεος, hoe sensu: Isti
vestram constantiam et animi robur lacessunt tanquam pertinaciam superstitiosam; vos autem eo ipso declaratia vestram venerationem Dei, qui vobis hune animum tribuit. Is . Ma γάρ - ἀλλοτριοεπίσκοπος) Γαρ pro ουν. Syrus: Tantummodo ne quis etc. Πασχειν mala εubire. Aλλοτ ριοεπ ίσκοπ ο ς, qui Se alienis rebus ei negotiis immisset, ut volunt plurimi. Videtur autem potius hie
denotari, qui alienis aut aIiis insidiatur, homo rebeI. Iu
476쪽
IN EPIST PETRI PRIOREM. C. IV. 455
et ἀλλότρια sunt vel πράγματα, vel κτήματα et χρήματα. Ex usu linguae hellenisticae potest etiam sidini fieare hominem omnibus sceleribus deditum; nam αλόσριοο simpliciter positum . notat hominem, qui non obedit praeceptis druinis, ut Ps. I I. ubi versiones quinta et sexta hebraicum vertunt C ότριοι. Uid. Sehleus terr Lexicon ad h. l. I 6. 'Ει δὲ οἰο- μέρει τίσιν Si auuieti ut Christiα-nus mala subierit. non pudeat eum, gratias potiua agat Deo ob hoceduum. nonnisi ter in N. G iocelirrit XI, 26. XXVI, a8. et hoc nostro loco. Εν τω μνι ρει τουτω, ob hoc ipsum, quod dignus habeatur m Christo calamitates perferre.' ir. Ori o καιρὀο-τῆ Θεοῦ Inalia enim sempus,
quo Christiani gra Dissima mala patientur. Est autem κρίμα, h. l. et D, Des conStitutio, de immittendia
scilicet adversis, ut ostendunt praecedentia, nempe ad alios purgandos, alios explorandos, et proponendos in exemplum. Allia κρίμα est castigatio. 'Ο οικος τοῦ Θεἔecclesia, vel potius familia Dei, Christiani. Instabat nempe tempus a Christo Matth. XXIV, praedictum, quum Oriens bello exardesceret. Eo tempore Christianis etiam ' multa mala ingruebant, et videbatur Deus adversus coe 'tum Christianorum sacrum durius agere. ἐι δὲ πρωτον ἐυαγγελίω J Si autem nos primi auatinebimus mala. quem exitum habebunt illi, qui non obSequuntur re
ligioni diuinae ' De Iudaeis agit, it eius gentis excidium
477쪽
38. Και ἐι ὁ δίκαιος --φαis, Eest honi vis ma- Iis eripiuntur, quid impiis et sceleratis hominibus
mentet ' Ex graeca versione Prov. XI. 3I. Mo 1 ις, aegis re, non sine dissicultate. Σώζεσθαι, liberari a ma- Iis, 'O-και ἁμαρτωλος, imyius in Deum. ἐmprobus in homines. II οῦ φανειται ubi inυenietur δμma A, ut Hebraei dicunt. Certissime peribiti Scriptor de vita et morte Mosis: Quoia si iustis retribuu Deus minimum quod faciunt, quanto magiε pecca toribus multum quod committunt, tetribuet 'κπι --αγαθοποι α y Iιaqu-i Ebgm qui mαὶα perpetiuntur Deo εic dispengante, permittant Deo, tanquam benigni43imo creatorio neque in Bene agendo defatigentur. IIις ος qui stat pomissis, et mala tolerata maximis. bonis repensat. Τας ψυχας ἐαυτων , se totos, quanti quanti sunt. Ἀγαθοποιεῖν. recte et hone4te agere.
Continetur hoc eapite hortatio ad Presbyteros vel docto qres, itemque discipulos, auditores, usque ad V. s. Sequitur generalis hortatio ad v. a . ae totius Spu
cipes coetuum, cdoctorea, v. a. et ceteri ad regimen ei sociati. Bensoni intelligit seniores aetate, quia Petrus, qui non fuit Episcopus. se nominat σννι πρεσβύτερον, sed mit tamen doctor, et in allusionibus saepe eadem Vo
OUllei seni ucatu simitur. Συμπρεσβυτερος est, qui aliis,
478쪽
IN IST PETRI PAIOREM. Q V. . 4.37 '
in munere presby erorum constitutis. εο Teii dignitate pari est. Sic et imperatores Romani milites suca voeant eom. militones, et senatua partem se esse dicunt. Mαρτυσσῶν τῶ Xρις ἄ-παθηματων ., tratis eorum qua Chri tuo eat perρMSussi. a. Ποιμανατε - Θεοῦ ) i, e. Docete et regite populum curae veStrae commendatum. Ποιμαίνει ν eat regere ac docere. Hebraeum Regibus etiam tribuitur a Sam. U, 2. VII, 7. Tὸ ἐν υμῖν ποιμνίον τῆθιῶ, popuJum Dei qui est in locis Mestris, i. e. Cli iastianos curae vestrae commendatos. ἐπισκοπῶντες - προ- Θυμ ωο Ob4eruate non coacte, aed'. nte, non turρis lucri cau44a, Sed alacri animo. 'Επ ισκοπ εῖν. attente et eum cura singulari inspicere, ita ut iis, quorum inspectorea sumus, pro ipsorum conditione simul prospiciamus et bene consulamus. Mi αναν-κας ως, non quasi onere imposit'. et inviti. neque turpis lucri gratia. μως, Promte, εtudiQSe. Syrus: ex toto corda. s. M ι' ιδο- κλερ-J Non imperium exereere in Christianos. Κλήρος, εου, po FG4iO; deinde vero Mna, peculium Dei. Siς olim vocabatur popu tua Israeliticus. Deut. IV, 2o. IX, 29. Nune autem haec denominatio transfertur ad coetum Christianum et ad sin- gulos Christianorum eoetus; qui enim hic dicuntur ὀ ικλῆροι, statim dicuntur τε ποιμνίον τοῦ Plu--rilim numero ψὰ utitur Apostolus , ad christiano. rum coetuum . a se invicem distinetorum, diversitatem indicandam; nam hi eoetus, ut per se erant κλῆροι Θιου,
479쪽
. ita diversis Presbyteris quasi per sortem administrandi ob tig rant. Alii των κληρων nomine indicari putant' facul lates, seu haereditates ecclesiarum. Sed quanquam segari non potest, κλῆρον apud Graecos inter cetera, bona, pones.siones, fundum signifieare, hoc tamenuoco di iis cogitare , non licet. Nam e eclesias Apostoli aetate ham editatibus,
seu landis instructas fuisse, non est rediit a nee verbum
ποιμαινειν bonorum ecclesiasticorum administrationi eon
venire videtur. In V. T. Dominati; tribus Levitica θκλῆροο Θεοῦ dicebatur. Exinde clerus vocatus est ordo ecclesiasticus, ἡ τοῦ κλῆρου Sensim vero inolevit Cleri eorum et Laicorum antithesis. Κατακυριευενν, regio more imyerare, sui Matth, XX, as.) non licet administro a Deo constituto; Deus enim est huius metus Dominus. ἀλα - ποιμνίου Τ ό π ο ς, exemplar. Ipsi facite ea, quae aliis Praeeipiatis, aliter quam seribae et Pharisaei, Matth. XXIII, 3. 6. Cicero de Senatu: n ordo
6. Κοὐ φανερωθέντος - ςέφανον)'Ut, quando apparuerit princeρε doctorum, reportetis praemium deiacusque eximium, thaud periturum. φανε νωθέντο στῶ ἀρ χι ποιμένος, quum aρρ aruerit princeps do-etorum. T ον μέγα ποιμένα vocat Paulus Hebr. Xus,a6. ψλανερωθέν τος dictum ut Col. III, Θαι eleganter de praemio dicitur, ut supra I, 9: 'Ο τῆοδοξης τὸ φανού, corono 4Plendida , τέφανος ενδοξος h. l. est εplendor, ut Sira c. XLIII, II - κάλλιος κρανοῦ λεα δερων, Alluditur ad coronas, quae victoribus in cettaminibus pr emii Ioco dari soIebant. κEleganter autem Pe- trus hic addit ἀμαράντινον, haud n'arcedcentem; nam, inter
480쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. C. V. A59
inter coronas, piae dolantur bene meritis apud cladeo, et gentes alias, erant αμαράντινοι, ut nos docet Philostratus heroicis. Amarantia purpureus auetore Pioscoride IV, 47. est certum quoddam storum genus, . ita dietum, quod stores eius non marcescant. Plinius di Amaranto Libro XX. Summa natura eius in nomine est, appellato , quoniam non marceScae. Tota hae imagine felicitatem summam, eamque constantem ae perpetuam exprimi, Vix est quod moneamus. s. - πρεσβυτέροις θ Similiter Uos, auditores, morem gerite doctoribuS UeStris. Naώτεροι hienon videntur esse natu minores ; nam opponuntur doctoribus : sed potius auditores et discipuli, eodem fere sensu, quo Luc. XXII, 26. O et o νεώτερος sibi opponuntur. παντες δὲ - ἐγκομβωσα:θεὰ Imo omnes aliis inuicem cedite et modeStias diate Operam. Vocem υποτασ σεσθαι esse sensus reciproci, saepe iam dictum. TVκομβῶσ Θαι idem est ac ἐν ὀρσασθαι, derivatum verbum a nomiae ἐγκομβωμα, quod usurpatur non modo de nodiS, et Ninculis nododis, sed etiam de Oestiis bus, quae nodis et vinculis adstringi solebant, maximequgenere quodam breVis pallii, quod reliquis vestibus su-pesiecerunt non tantum servi, sed etiam mulieres et viri ingenui, quo palliolo amicti sibi vehementer placebant. seque inprimis ornatos putabant. Inde κομβου et ἐγκομβho, dicuntur ii , qui vel modo aliquid vinculoque connectunt, vel induunt, ut omnino Vestes, quae nodis et vinculis adstringantur, ita etiam palliola. Sed quemad-miudum omnia verba induendi, in linguis priscis omnibus eleganter transferuntur ad eos, qui se virtuti alicui dedunt,