장음표시 사용
481쪽
dunt, qui praediti conspiciuntur et ortati virtute aliqua, ita etiam Petrus, qui cohortari vellet Cliristianos, ut modestiae studerent, verbρ usus est. Ergo ver-W ba: τηυ ταπεινοφροσυνην conroti debent: modeatiam induite. omisso tron'. modratiam εequimini, humilitatu αnimi attidi i Sitis dii, ut maximum in ea Ornamentum et decus positum censeatis. Uiις quae
de huius verbi significatione disseruit Cel. Fis Varus in Proluss: p. I 38. sqq. OG o θεος - χαριν Deus enim superbis adυeraatur, atque famet modeatis. Ex Graeco Prυ v. III, 3 . Ἀντιτάσσεται adversatur eos, ut indignos suo beneficio, deiicit eos, nee dignatur opa sua. Non secundat eorum conatus et incepta. 6. Ταπεινωθητε - ἐν καιρω) Submittite vos Deo potentisaimo, ut vos in summum locum felicitatis et honoris extollat εuo tempore. Submittiint L Deo, qui agnoscunt, et semper eogitant, se totos dependere a Deo, se omnia sua debere .Deo, in voluntate eius acquiescunt, mala huius vitae patienter ferunt, providentiae Dei indignando non resistunt; omnia bona a potentia Dei expectant. Κραταιαν χεῖρα, na'n T, Exod. III, 39. Se submittere potenti m ut, i. e. potentiae divinae, nihil aliud est nisi se submittere Deo rotentissimo. 'T φου v extollere h. l.
est honore afficere, felicem redderς, praemiis assicere.
Vii. ed Iac. I L Io. 'Eν καιρῶ, tempore OPPOrι uno. 7. Πασαν - ἐπ αυτὸν i. e. Omneε anxiaS curas abiicite, et Deo commendate reε υeliras. Nam vel bum ἐπι φρωτειν, reiicere, innuere videtur abiiciendas curas,
et reiiciendas in Deum. Lx Ps. LV, a3. Cf. Matth. VI,
482쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. C. V. 46 i
3o. Hoe periinet ad ea m suhmissionem erga Deum, de qiis v. 6. limo fuerat. Qui enim agnoscit, se totum
cum omnibus suis rebus a Deo pendere omnes alias etiam res, omnes alios hominea, omnem rerum natutam subesse Deo, potentissimo, sapientissimo, benignissimo et iustissimo, is non cruciabit animum anxiis euris, sed faciet quod suum est, omnia alia autem permittet providentiae divisae. Haec admonitio propter persecutiones tum imminentes inprimis necessaria erat.
aemper vitenti circumvecιt estote. Cit eum speetam Vitae rationem praecipue commendat propter advorsarios religionis et perseeutores. Diabolus hic vocatur piorum αντIδ-ος, quomodo Matth. XII, 39. 'sὶς λέαν οὐ ρ υόμενος, 'Sicut leo rugienS, i. e. esuriens, no cendi cupidus. Ida ριπατεῖ, cyσω τίν, Ἀαταπίν subique circumspicit et quaerit cui noceat; quem a Ve ra religione et pietate abstrahat, et perdat. Λscribitur dia -
bolo, quod fecit per. ma instrumenta, Ethnicos et Iudaeos diabolico furore repletos , ad vexandos Christianos. Datentationibus diabolicis in genere non sermonem , sed de eat itasbus, quae animi im ad dά serendam religionem inclinare possunt, et de necessitate muniendi animi ad constantiam, Patet ex comm. 9. ubi expressis verbis mentio fit των παθηματων, quibus Christiani tum aliis etiam in locis premebantur. Alii non male, et fere senis eodem διαβο- λον intelligunt quemvis conuitiatorem , vel adiectivo hominem calumniautem , et in voci hus o αντιδικος
υμῶν διάβολοι Enallagen Singularis pro Plurali esse statuunt. Sensus itaque esset: Illi adure1arii υvitri carum'
483쪽
ximae hominum parti. Viυere Noluntatι diuinae est vivere secundum Dei pr ecepta. Rom. VI, Io. II. Eu σαρκὶ, in corpore, i. e. in hae vita fragili et ead a. s. 'Αρκετος - κατεργασαία Pro κατε ργασα alii legunt κατ έιργασθαι. Sincit enim, nos praeterito tempore Uitae feci4εe, quae gentibus aliis grata sunt, voluntati et moribus Paganorum nos accom- 'modasse. 'REB pro υμῖν, ad mitigandam reprehension sacerbitatem. Κατείργασθαι Pro ιις τῶ κατείργα θω, πεορευμένους - ἐιδωλολατρείαις θ Πορευεσθαι, .eertum vitae institutum sequi. Σπιθυμίαι, nefandae libidines. 'Oινοφλυγία, Uinolentia. 'Oινοφλυε, proprie qui Ninum eructat, a verbo φλύειν i. e. ορμῆν πρός τι ἔχειν, ut ait Scriptor Etymologiei. vi
assidua convivia, quae, etiamsi absit ebrietas , culpa non carent. Καὶ ἀθε τοις ἐιδωλολατρείαις, et nefandis moribus idololatricis. Hoc ita interpretantur mulin' ti, ut putent, eoa ad quos scribit Petrus, ante professi nem Christianismi ex parte fuisse idolorum cultores. Rea I in se vera esse videtur; vid. notata ad c. I, I. sed non propter hunc Iocum. Nam idoloἰatriae possunt etiam esse mores Mesolatrici. Iudaei tum in multis imitati sunt Graecos, in quo suit etiam, ut interessent Graeeorum iu- dis, qui in honorem numinum celebrati sunt.
q. 'Εν α - βλασφημοῦντες uod mirantur, et quia. ' non pariter eum .sis in eandem vitae dissolutionem conspiratis, maledicunt vobis. Scholiastae Graeci: τὀ, ξενίζοντο ἀντὶ του θαυμα κεῖrω. Polybius ξε-
484쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. IIV. 449
,IOσθαι κν διαπορεῖν δια το παράδοξον , mirari alia
quid et quiasi in rs non solita dubitare dixit. Idem verbum infra v. 12. habemus. Caussa significationis huius esse videtur haec, quod hospites et Perignante , domus, portus, monumenta, aliaque prius non visa contemplantes, rei novitate ac insolentia perculsi, admirari solenti Isine etiam nostrum horemden. Συντρέφειν ἐκ r. α. τ. o. α, est et ruere in eandem Scelerum 1entinam. confusio, ut Vulgata habet, vel potius collua Dies. Igitur hoc vult Apostolus J Idolorum cultores perat urbantur insolitae huiuε rei HOυitate, quod non tima plius eadem libidine ruitis etc. Ἀσωτος, qui ae arinequit, perdituS luxuriat, hinc ασωτία, luxuria, in temρerantia. Βλασφη μοῦντες , maledicentra; Cam-Eoυius non male: iat quo chinnantur, quae esset spe
cies τοῦ βλασφημεῖν. Sic enim sunt mores hominum improborum et luxuriose Viventium , ut socios aliud via vendi genus inchoantes, derideant. Nemo enim facile proahat diversa. r . s. 'οι ἀποδώσουσι - νεκρής) sationem reddenι , i. e. reddere cogentur. 'Κτοίμως ἔχων, qui in animo habet Aetor. XII, I 3. 6Zωντας καὶ νεκρους, tune
Micturos, quum Neritet, et Praemortuos , i. e. Omnes omnino homines nullo excepto.
6. 'Εις τοῦrο- ιυχm- Quapi opter etiam Ditu: defunctis laeta anunciare tuasit, st. Christus. Naκ - ροὶ, οι τεθν3Mτες, quales sunt quos μακαρ Irας, vula eo dicimus. Intelligendi sunt, qui per sniustos iudiees propter religionis prosessionem e vita erant sublati. 'κυαντε ζεοθη h. l. non accipiendum esse videtur de praedicastorie
485쪽
doctrinae Evangelisiae, sed indicare in commuite nillil iudquam laeta et Jelicia an nunciare, veluti I Oh Ien Sius in Ferculo Literar. pag. 3. probante Caryzobio eXplicavit. ἴνα-- πνευμα ra 9 i. e. Ut intelligerent, δe, quamυis ab hominibus damnarentur ad mortem, tα. men Dirtute Dei coriSecuturo4 Uitam aeternam. Sic totius commatis senius est: Etiam illis, qui hodierno tem pore mortem pertulerunt, laeta fuit an nunciatio facta futurum, ut quamvis mortem perpessi fuerint humani tu , re- . Viviscant lamen per Omnipotentiam divinam. h. l. est ἐκβατικοῦν. Κρίνε σθαι σαρκι, breviter dictum , ita damnari, ut corporis iactura sat, i. e. interfici. IK . σα ανθρωπου c, Pro υ πο ανθ ρωπων. Zyν πνευματ ι, quoad spiritum uel animum Eluere, et quidem felicem vitam. Κατα Θεόν, ex mente et υOIuntate Dei, vel Cirtute et potentia Uci. Alii ror νεκρὼς intelligunt
Peccatores, qui habentur ipsi tanquam cadavera, per fidem autem accipiunt spem vitae aeternae; alii mortuos in loco damnatorum versantes, quibus doctrina laeta a Iesu annun-
ciata sit, ut, quanquam corporia poenas humano iudicio Iuerint, tamen Deo ita volente, animo viverent selle est ut igitur haec verba reserantur ad Ioelim HI, I 8. I9.
7. Πα,των - ηγγικε J Tέλος παντων quid sit, disseile dictu. Finis et congum matio Omnium rerum a multis intelligitur. Sic Petium locutum esse existimant, ignarum temporis adventus Christi ad iudicium. Alii in terpretantur finem reipublicae Iudaeorum, vel exitum et eventum vaticiniorum prophetarum, Cliristi et Apostolorum de excidio gentis Iudai eae , ut τέλος sit e Dent , παντα autem sint omnia prophetarum et Christi vaticinia Duiliaso Coral
486쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. C. IV.
nia. Forsitan pbst πάντων non male suppleri posset ά . Θρώπων, quemadm0dum dicere soleinus: omnium vita hominum brqvis est. Omnibus hominibus mors imminet. finis Uitae. σουφρ- σατε - προσευχας Prucientes igstur eSte, et aS5idue precamini. Uide r Thess. V, 6. 8. Utrumque prodest ad recte faciendas preces., P 8. Πρὸ παν rau/--Se. ἐς ὲ. DPrimis au tem charitatem mutuam Sedulo cxcrce. 'Eις ἐαυ - ουάe, pro ἐις - 'Εκτενῆ, ut supra ἐκτενως, I, et. Προ π άν των, inprimis. οτι ἡ ἀγαπη - ἁμαρ- eido Nam εharitas imminuit mu Ititudinem peccatorum. Cf. 1ac. V, ao. Similis locus Piov. X, Ist. Amia citia et charitas proximo eoli donat, quicquid condonari potest. Deinde etiam eos, quos sincere amamus a pecca. ys abstrahimus iacui, consequens est, ut Deus hominis iam emendati priora peccata dissimulet. Alii: charitas multorum peccatorum veniam nobis conciliabit, Φιλόμνοι -' γογγυσμων stom. XII, 13. Hebr. XIII, a. Ἀνευ αογγυσμων, diris indignatione,
cepit dono εlatur ad communem utilitatem, sicut decet eos , quibus tam Varia ac multiplicia bona a Deo concredita Sunt. X. αρίσματα, sunt quaevis do. na, non tantum supernaturalia, a Spiritu sancto data , sed et corporis et facultatum, ut sequentia declarant. Διακονεῖν, h. l. est aliorum inserυire commodis. Singulare ἔκας οὐ construi cum plur. διακονῶντεο non est infrequvns. Comparantur Christiani cum Oeconomis, qu .a
487쪽
- . - i coneredita sisI a Domino bona ex consilio hi voluntate Domini administrare oportet. Applicatio est Deilis. i , Ii. 'Eι τις - λόγια Θεοῦ9 Si quis habet donum do.'cendi, oracula diυina proferat, veram doctrinam Cliti- .sti, non autem inventa humana. Post λογια supple 'δες autem redundar, ut Cor. V, I9. et Deundum nonnullos etiam a Petr. I, 3: L τις διακονεῖ - 'ο Θεος Διακονεῖν h. l. ia specie est curam ha - .here pauperum et aegrotorum. Hi debent munm ira fun- .gi pro corporis viribuS; nam iuvenes ad διακουλα eligi solebant, qui huc illuc facile disturcirent. πῶσι - άιρυνων 9 Ut per Onan cususvis renerii) ho i nes Deus celebretur secundum doctrinam Iesu ChFi sti, cuius maieStaS et impcrium eat εempiternum. ΠΛ fati 'Εν πῶσι, per 'Omnes homineε, qui nempe vcst' ros actus vident. Uli: in omnibus muotly vestris. - ο- Iaudetur. Δεα 'I σοῦ propter Is sum Christum et beneficia quas et aeceista serima, vel potius: per doctrinnm Iesu Christi; nam diei pro doctrina Christi, ntitum ab Celebratur autem Deus per christianam. religionem. 'i eis,tose res ita vivunt, ut alii etiam ad eam amplectendam invitentur. Do- xologiam, quae sequitur, suntl, qui 'ad Θειω, sunt etiam qui ad Christum reserant. Prior sententia praeserenda esse videtur, quia alias etiam doxologiae *d Patrem referri solent ab Λpostolis. Vid. Gal. I, s. Rom. I, as. XI, 3 a Cor. XI, 31. Κ ράτος, π, imyerium, quod LXX.
ra. Μη μνίζεσθε - γινομένη Constructio est tali ta
488쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. c. IV. 455
is Θαι eodem. sensu bic sumjtur, quo supra v. 4. Πυρωσις incendium, exustio, probatio quae si per ignem, ethoe quidem Ioeo magnae adυerώitate3, quibus fiducia, patientia ei. virtus Christianorum exploratur. Quare additur προς πειρασμὸν. οὐέ-υμῖν συμβαιίνοντος ..Xanquam reε inopinata Dobis meniret.
r 3. 'AR- - αγαλιωμενοI Sed potiuε, quum similes ob caussas patiamini, Ob quas Chrilius pa ua est, gaudete, quo etiam illo temPore, quo aperuerit omnibus maiestatem 4uam , fruamini maximo gaudio. Κο ινων arν τοῖς τῶ Xρι τοῦ μασ ι, εοsium erae paεεionum Chriati, i. e. similes ob caussas perserre calamitates. Christus autem religionis caussa et innocens tot ae tanta passus est. Cf. Iae. I, 2.3 . 'Ει ὀνειδίζεοε - ἀναπάυιτ Si conυitiis petimini propter reIigionem christianam, felices estis
nam animi robur excellentissimum, imo a Deo υobis inditum se prodit in Nobis. 'Εν ὀνοματι Xρι ' τῆ , i. e. ἔνε κα Xριτῆ, propter religionem. Μακα- ριοι, Matth. V, i I. ia. Τὸ τῆς δυνα - μaως καὶ το τῶ θεῶ πνευμα , omni Veneratione λcultuque dignissimus, et potentuoimuε, Deique vi ritus. Πνaῖμα h. l. videtur esse animi r6bur, quod ostendunt, qui veritatis et pietatis caussa calamitates forti- . ter perserunt. Nam πν ad μα, rum, praesertim si huic vocabulo δυναμις adiungitur, saepe esse inaignem Poten-F f a tiαnδ,
489쪽
tiam, id notum est. , praeriantia excestentia. Genitivus hebraico more est pro adiectivo. Πνευμα τα , Θεοῦ, robur animi plane divinus, a Deo, per ipsam re-lleionem inditum. Post τῆς babent καὶ τῆς Lνάμεως Cod. Λὶ ex. cum aliis codicibus, versiones haud paucae et Patres nonnulli. Vulgata: quoniam quod est ho roris, gloriae et Virtutis Dei, si qui eat eius Spiriatuε ευ per υοs requiescit: Arabica Erpenti v isto: q sia laus et gloria et υirtus et Spiritus Dei etc. Cyprianui: quia maiestialis et Nirtutig Domini nomen in vobis, requiescit. 'Εφ' υμας αναπαυεται, habitat in vo bis, vim suam prodit in Vobis. Non infelices, inquit P trus, sed seliees dieendi estis, si religionis caussa 'ralamitates fortiter sustinetis. Id enim indicio est, vos insigni praeditos esse animi robore, quod non est ignominiosum sed potius maximo honori Vobis est. κατα μὲν - λεάserata γQui tib iis quidem conυiciis proscinditur, a Nobis autem celebratur. Κατα, Per, a, Ante βλασφημειτα deest Nominativus. Nonnulli supplent Θεος, alii Xριτος, alii πν εὐμα, quod praecedit. Videtur intelligi o Θεοe, qui eos hae vi, hoc animi robore instruxerat. Potest etiam suppleri partim πνευμα, partim ο Θεος, hoc sensu: Isti vestram constantiam et animi robur lacessunt tanquam pertinaciam superstitiosam; vos autem eo ipso declaratis vestiaram venerationem Dei, qui vobis hunc animum tribuit.
as. Ma γαρ - ἀλοτριοεπώκοπος Γὰρ pro ουν. Syrus: Tantummodo ne quis etc. Πασχειν mala ε ire..Aλλο ἡριοεπίσκοπ ο ς, qui 3e alienis rebus et negotiis immisset, ut volunt plurimi. Videtur autem potius hie denotari, qui alienis aut aliis insidiatur, homo rebel-ris
490쪽
IN EPIST. PETRI PRIOREM. C. IV. 455
luet nam ἐπισκο-saepe ponitur pro κα ισκοπος, et αλλότα sunt Vel πραγματα, veI κτηματα et
ματα. Ex usu linguae hellenisticae potest etiam signifieare hominem omnibus sceleribus deditum ; nam αλόσριος simpliciter positum , notat hominem, qui non obedit praeceptis druinis, ut Ps. I I. ubi versiones quin ta et sexta hebraicum vertunt αβ&ότριοι. Vid. Sehleusnert Lexicon ad h. l. t . . I6. 'Ει δὲ se μέρει τίσω Si aula ut Christianus mala subierit. Mn pudeat eum, gratias potiu4 Ogat Deo ob hoMussum. Xριτια νόο nonnisi ter in N. T. Occurrit, A. XI, a s. XXUI, 28. et hoc nostro loco. 'Eν τῶ ρει σίτω, ob hoc ipsum, quod dignus habeatur pHichristo calamitates perferre.' 17. Orι ο καιρὸο - τοῦ Θεοῦ b Inflat enim tempus, quo Christiani graυissima mala patientur. Est autem κρίμα, h. l. Dei constitutio, de immittendis
scilicet adversis, ut ostendunt praecedentia, nempe ad alios purgandos, alios explorandos, et proponendos in exemplum. Allia κρίμα est castigatio. 'O οὶκος τοῦ Θ εἴ ecclesia, vel potius familia Dei, Christiani. Instabat nempe terispus a Christo Matth. XXIV, praedictum, quum oriens bello exardesceret. Eo tempore Christianis etiam multa mala ingruebant, et videbatur Deus adversus coe tum Christianorum sacrum durius agere. ἐι δὲ πρῶτον ἐυαγγελίω 9 Si autem nos primi sustinebimus mala. quem exitum habebunt illi, qui non obsequuntur religioni diuinae r De Iudaeis agit, et eius gentia excidium