장음표시 사용
521쪽
Io. Mαλιςκ - πορευοσαένες Maxime υctro cupidi f. tale impura semientes fi edis libidinibuS. Πορε υεσθαι o πέσω et αρκός, inasturitatENι Veneream declaro. Iudas v. p. i Pro eodem dixit: α πελθῶ σαι o πισω σαρκὸς ἐπέρας. UOce σαρκος recte intelligitur omnis ca- .ro, sive nostri, sive alterius sexus, quae non est nostra, i. e. eextra eoniugium. 'Κπ ι Θυμ έα μυασμοῦ, cupiditas im-Pura κυριοτητος καταφρονουντας Κυριοτης, ab stractum pro concreto, magistratus, omnes in ini per iis po4iti. Interdum angelis hoc nomen tribuitur, et angelos
hoc etiam loco nonnulli intelligunt, sed sine necessitate. τολμηταὶ - βλασφημοῦντες AuduceS, arrogantea. . non verentur maledicere ita , qui in dummis honorib aurit P iti. Pi It τολμηταὶ . αυθαδεις supplendum esse. videtur οντες. 'ου τροιουσι βλασφημοῦντες, ex Graeciam O, quo partioipia loco insinjtivorum poni solent, pro et a τρεμουσι βλασφχραεῖν, non diabitant maledicere. 'Aυ Θαδεις sunt homines, qui libi solia sapiunt, et praer
conceptis Suis opinionibus ita inhaerent, ut nihil rectum Putcnt. Hiεiquod ipSi faciunt. Loea collegit Poti. 'οι ἐν δοeα R. svrες, Vel 4ummi magiεtratus, vel ungeli primi ordinis. Si magistratus humanos intelli. gas, videtur hoc pertinere ad Iudaietantes; regnum Christi. visibile in his terris, et gentium interitum expectantes; hi . enim sine dubio maledicebant magistratibus. Quare promittebant libertatem, infra v. I9. nempe . iugo et do minio gentium. Uen. SιOrr suspicatur, hanc horum im proborum hominum impatientiam omnis imperii, et magistratuum contemtum fluxisse ex negatione imperii Christi e
divitii iudicii de honianum improbitate per Christum sa
522쪽
IN EP. PETRI POSTERIOREM. C. IL 43
II. 'Oπου - βλασφοραον κρίσιν Quum tamen amgeli potestate et dignitate maiores non ferant Sententiam maledicam contra eos, Eoram Dei tribunali Κατ' αυτων, contra eos, vel nacigiatratuε, yel ange-IOS, et quidem malog. Videtur rei picere Petrus ad eandem fabulam, qua ullis est Iudas in Epit . comm. 9. ubi anno tanda vide. Possent etiam sie intelliti haec verbat ante. los non ita immodestos me , ut iudicent sinistre apud dominum de liomidibus illis impiis. Dicuntur angeli Iob. I, et apud Danielem versari inter homines . et naIrare. Deo quid homines agant. Quum igitur Deo resertint impiorum male saeta , non pedunt iudicia sit nistra , sed omnem r*MDed permittunt. λερὰ κυρω omittunt c, diceε nonnulli et versiones. ' Vertunt plerique interpretes: certim Dcto.
Storrio hree verba hoc sibi velle videntur. angelos non ferre contra potestates diluam seirientiam praeter eam aententiam, quae dicenda 4 it a Domino, παρα την
Pulcrum, quod fuerat Iiliorum Emmori. αia. 'Ουτοι δὲ - καταφθαρ θοννω) Ἀλογα φουσικα, animalia quae ratione carent, et nihil nisi instinctum naturias 5equianori Γ γεννημέν aut alii hahent γε γ ε νη μέν κ ἐις - ἄλωσιν καὶ 'ορῶν, quae Per naturam in id dratinata sunt, ut ab hominibus capiantur, interficis ritur. φυσικα, Perse expljcari potest, ut posito commate post φυσικα intelligantur brutα animantia, quae naturae impetum unico
523쪽
νοοῦσι, quia maIedictis insectantur ea, quae non Dr-telligunt. 'Εν, sicuti hebr. a. Noim ulli hoc ita explicant: Naturam angelorum non intelligunt, et tamen eos vituperant, tanquam mundi corporei, contra voluntatem summi Dei, conditores. Gnostici multa somniabant de laeonibus vel angelis, quibus tribuebant creationem mundi cor , porei et corporis humani ex mala materia. Corpus igitur vel ieiuniis et duro vitae genere, vel omni flagitiorum et voluptatum genere destruendum esse asseverabant. Sed potuit hoc etiam assirmari de falsis doctoribus, non intelΠ- genti hus, quanta sit imperiorum utilitas. Pinunt etiam
ἐν αγνοοῦσι βλασφημοῦντες dici ii, qui supra bestias sapere nolunt et nihil altum sit spiciunt, sed rident potius
atque traducunt. Vid. Storr p. 79. not. 76. I. c. 'Κντη φθορα ἀντων καταφθαρεσοντο , , Proyter corruytos moreε ε UOS peribunt. 'Εν, propter. corriapti mores. S torrius: Manet eos pernicies, quam εibi consciυerunt lySi, i. e. ut Iudas V. I . interpretatur,
per haec ipsa, quae, impetum naturae secuti φυσικῶς tanquam ratione carentes bestiae, unice respexerunt, sive per libidine , quibus homines xk Πιοὶ .effusissime obsecuti sunt, et quarum merces exitium est, Peribunt. 38. Κοαιήμενοι μί όν ἀδικία eJ Atque ita aecipient mercedem improbitatis suae. Refer ad comma praec dens. - τρυφην ) MIυρtati ducentes quotidianam luxuriam Εν ημερα, st. ἐκας . filii: interdiu video inebriantur, et Saginantur, quod in regionibus calidior b is homines perditissimi raro facere solent. σπῖλοι η--ὰ maculae et Sordes, i. e. homineε turpis. aimi. Abstracta pro eoncretis. Σπιλο εο Iudae, i. e.
524쪽
INEP. PETRI POSTERIOREM. C. II 6sq
dedeeora Christianismi. ἐντρυφῶντες - συν νωχουμενοι Oblectant se fraudibus suis, immiscentUS βs eonDiυiis Destru csaeris.) 'Eντρ τινὶ h. l. estre quadam εuperbire, ut ap. Lucianum saepe. Fraudes esse videmur h. l. doli et artes, quibus utcbamur impurtisti homines, ut mulieres inter eonvivia ad turpes amores et stupra sollicitarent. His turpibus factis oblectabaint se , et gloriabantur, quod tam multos Christianos decepissent, et in societatem suam pertraxissent. Pro κπαταις legunt ἀγαπαις Cod. Alexandr. Arabicae versiori es, Syra post. in marg. Reth. Vulget Ephr. Auet. de sine. cler. 'Aντων mittunt Arab. polygi. et Vulg. manuis Iudas in Epist. comm . II. ἐν ταῖς αγαπα υ μ ῶν σ π ιλαδε c. Sensus : Luxurioae Diυunt in Agapio, una epulanteε NO-biscum. 'Aγάπαι dieebamur convivia illa, in quibus Christiani divites et pauperes pari victu utebantur; diviis . tum enim sumtu pauperes isto quasi refrigerio iuvabantur;
inde nomen dilectio, utan Apologetico ait Ter- , tullianus. Cf. Λct. II, a. 46.14. -- αμαρτίας Qui adulteram semper in oculis ferunt, nec deSinunt a peccato. Qvi
oculos habent plenos adultera, sunt impuri homines, qui ex adulterae praeientis intuitu oculos pascunt, absentis imaginem quasi vivam et nunquam evanescentem in oculis serunt, adeoque feruore quodam atque furore libidinis cor repti sunt. Dionyriua LonginuS περὶ υ ρες seci. q. . , narrat, Timaeum de Agathocle, qui consobrinam suam marito nuptam, postridie nuptiarum per vim abduxerat, serip- sssem ἐποιησεν, ἐν ὀψλθαλμοῖο κόρας μηπο ρ ναο 4onefeeerit, puellas sive
525쪽
pupsuas a non autem meretrices in oculis habens. Iduum dicit fecisse ad imitationem Xenophontis, qui frigide τας κορας PUPillaS VOcλverit τους ἐν το ς ὀφθαλμοχ παρθένους. Pro α καταπαυς ους alii legunt α κατακα υ-ς ου. oculi eorum non adulteria tantum sectantur, sed et alia foeda, et effrenata scelera. Δελεαζοντες ψυχὰς ας ηρίκτυς, inracant facile ianimOS in mos, vel inconstantes. Καρδίαν γεγυ μνασμένην ν πλεονε ἔχοντες. i. e. inSatiabili cibaritia Pleni. .Participium pro verbali, more Hebraeo, quali dicas: animus peritus avaritiae. Καταρας τέκνα, execratione dignissimi, homines execrabiles. , Καταλιποντες ἐν χιν οδον Postquam dess-ruerunt Leriam religionen, eam viam, quam Apostoli monstraverant, Aor. XIlI, Io. Est introductio ad comparationem, quae sequitur. ἐπλαν θησαν - τώ Bosep In errores delaysi sunt. imitati Diυendi rationem Bα arvi, flia Bosor. Οδὸο τοῦ Βαλααμ est congilium, quod dederat Madianitis Balaamus, ut virginum suaruinformosissimarum illeeebria iuvenes Israc itarum carerent, et ea fraude a veri Dei cultu abstraherent. Ioseph. Ant. IV, 6. Vis autem, praecipua comparationis in eo sita est,
quod, sicuti Balaam Propheta auctor fuit Moabitis, ut Is ratarias ad commercium prohibitarum libidinum, et per libidines ad idololatriam pellicerent, et hac ratione in eos derivarent gravissimas Dei poenas; sie falsi hi Doctores. patrandarum libidinum licentiam facientes Christianis ad avaritiam suam , ad Bileami exemplum, satiandam, pari- .riter in Ecclesiam provocarint castigationes Dei severas Sic plerique interpretes. Fortassis tamen Pqtrus nonnisi ad
526쪽
IN EP. PE TRI PDS TERI ORE M. C. II. 49,
avaritiam Balaami respicit, ad quam satiandam sals hi do. ctores ad exemplum Bileami salsam suam doctrinam prodata pecunia tradere solebant; quod etiam verba ec sat 'τὰν άδ. subinditare videntur. Uid. Poti a/ h. I. Pater Bileami Nnm. XXII, s. voeatur Aeor. Forte igitur corruptum in Βοσορ , vel pater Bileami suit hi numius. Est etiam BOSor nomen loci, cujus menti O Deut. IV, 3. et I MRecab. V, 26. hebraice 'SI. Sed ea loca hue non pertinent. Grotiua eum loeum designari putat.
qui olim dictus Num. XXII, s. et subintelligit χωρίου oe φοῖν ἀδιαιας ἐγάπησεν Qui mercedern inludiam diligebat; munerum accipiendorum cupiditate fla grabat. An Bileamus praemia a legatis oblata acceperit, nec ne, dubium est. In Mosaica narratione nihil de hac re disertis verbis traditur. Accepisse Bileamum prasmi Iosephus haud obscure innuit, Ant. IV, 6. s. τοῦ ὀὲ Bαλακου δυσχερα λοντος, κή παραβα1νειν ἀυτὸν τὰς συνήθη-
ta Mosa p. 6 3. D. μὶ τοῦτον ἐξέπεμπε των ἐπαίρων τ ῶς, παρακαλων ἡκειν, δωρεάς ταο μὲν ἔδν παρεῖχε, τας δὲ δώσειν ωμολόγει. Petrus nee assirmat ne negat, sed tantum Bileamum munerum cupidum misso dicit.
6. Ἐλεγειν - παρανομιασὰ Sed improbitatis suασcOnυiclus eat. Υποζυγι ν, st. κτηνος Vel iumentum; sed apud Graecos sacrae Scripturae interpretes semper de asino et mulo dicitur, ut patet ex locis a Grotio citatis; quod eo evenit, quod Iudaea equos non ferret. Αφωνον, quod aermone caret, specie exesilentiore sig-
527쪽
nificata per nomen generis. optime procedit comparatio. Bileamum asina arguit; hos animalia muta prope omnia; haec enim sexus leges servant, quaedam etiam pudicitiam coniugalem , quod illi non saciunt. ἐν ἀνθρώ rv
Variae sunt interpretum de Bileami a sima. loquente se tentiae. Omnia quae Bileamo hic evenisse narrantur, saeta esse in visione mimonides existimavit, ut Bileamus in ipso itinere in Eestata redactus , asinam loquentem. 'audire sibi visus fuerit.' Alii existimant, Mosen haec desumsiste e carmine historico ab ipso Bileaino consecto, xetentis coloribus poeticis, et significari tantum , quid asina fuisset dictura; si Deus ei per miraculum facultatem loquendi concessisset. Uid. D. Cur. Iusti de Bileaini asina loquente Marburg i 774. B. Zachariae ad h. l. Guit. Friestri Hezelii Liblia ger/rian. cum annotatiOnibus. Ingeniosa est Cel. Ieruatilem sententia , existi-
. mantis, esse oraculum fictum, apud Moabitas repertum,
et a Mose historiae suae variis ex caussis insertum. Vile eius Betrachiungen liber die Dorne imεten Arhellen der Religion, Part. II. Tom: II. vel particulam IU. pag. so I. seqq. Quicquid sit, Petrus rei gestae modum nec explicat, nec explicare voluit. Utitur hae sententia ad reprehendendos impostores illos, qui patrandarum libidinum licentiam faciebant Christianis, et turpitudinem eo. rum cum Bilea mi impudentia comparat. Eodem fine usus est etiam quibusdam sententiis ex libris Apocryphis, sicut in Epistola Iudae Henochi liber, sive μύθος eodem proposito adhibitus est. ἐκωλυσa - παραφρονίαν b Cohi-huit vatis dementiam. Si homines tacerent, lapides loquerentur, Luc. XIX, 40. Sic quum homines brutescant.
528쪽
1N ER PETRI POSTERIOREM C. R. 493
bruta animantia pro Deo loquerentur. Pe trus vocat , non eum qui talis erat, sed qui talem sadicebat. Παρα φ ρονία, dementia, VOX est inusita. ta; nam fraecis dicitur aut παραφροσυν , aut πα.
similes .unt fontibua Gqua carentibus. In Orient a re ia)gionibus reperiuo r sontes, qui interdum arescunt, et spem iter laetentium saliunt. Sic homines isti speeiem saa .pientiae prae se ferunt, sed fallacem, et piorsus inanem.
condensatis nebulis, a turbine agitatis Pro νεφέλαι quod plurimae editiones habent, lege ὀμ αλαι cum codicibus multis, arab. Erpenti, Syra Posteriore, cupi. aethiop. vulgata, Ephr. Euthalio , Oecumento, Hieronymo, Ausustino. 'Sunt autem ὀμίχλαι condensatae ne-hulae, tenebricosae , et non imbriferae. Sicut . huiusmo- di nebulae videntur quidem pluviosae nubes esse, sed non sunt, et spem hominum fallunt: se etiam falsi doetores isti non praestant id, quod promittunt. Similis priori comparatio. οἶς ο ςοφος - τετ ρηr J i. e. Quibu4 pseriae graυissimae Paratae 4unt, Poenae alterius seculi . modo sub incendii , modo sub tenebrarum figura describuntur, .ut Matth. VIII, XXlI, 13. XXV. 3o. Augetur autem signifieatio, quum non tantum dicitur, sed ζοφος σκοτου, ut et Iudae com . I 3. Tenebri-eosa vita tenebriS punietvr 38. 'Υπέρογκα - φθεγγυμενοι b Dum . enim loquuntur inflata et Lana, multa et magna Vanis verbis pro
529쪽
mittunt. 'Υπέρογκα. se. ρ ματα. ππέρογκα μαναιο νητος ex Hebraismo Pro: υπερογκα βαταια. δελεα ρι. σιν - ανατρεφομένους Pelliciunt au e rentitas libidiones et υOlusetatCS eOS, qui υis fugerant υsrsatos in errore, i. e. eos, qui reliquerant consortiunt et societate in erraturum, et Vitii S deditorum, nempe Ethnicorum. Ilo, enim innuere videtur Apostolus. 'Κν ἐπιθυμίαι e videtur plasiuim esse P o ιις ἐπιθυμίας. vel ἐν signifi. eat per. Dum Vitam agunt libidinus , et impune hoe, seri audacter assi 'mant , Pelliciunt alios ad se. Pro, o 9- istiesu legunt ὀλίγως Cod. Vaticanus et alexandrinus, cum . verisionibus et PaIribus diversarum recensi omin . ὀλίγως Mix, μόλις. Receptam habent translatio armenica, et '
i 19. 'Ελευθερίαν - τῆς φθορας Libertatem intelli εvel licentiam quicquid faῆiendi , vel potius libertatem
politicame a iugo romano, ut annotavimus ad comma to. Δοῦλοι τῆς φθορ.ας, εerVi moriam corruptissimo. rum, adeoque vera libertate, quae in domandis cupiditatibus atque libidinibus cernitur, prorsus carentes; nam
φθορα sumitur ut supra. c. I, 4. ω. ρ - δε λωrωJ Nam a quo quiS Uictuε ει, eius rat derutis. Quum igitur isti homines a foedis suis cupiditatibus victi sint, 1 eἀ . quitur, ut iis toti sint mancipati, earum servi. , Sensus idem, qui Io. VIII, 3 . et Rom. VI, 16. NστασθαI τινι , vinci ab aliquo. o. Ει γαρ αποφυγόντες - χείρονα των πρωτων I 'Si enim, postquam sugerant vitia improborum hominiani per religionis chriatiarius cognitionem, iis de . .
530쪽
INEP. PETRI POSTERIOREM. C. n. 4 i5
nuo irretiti superantur, peior eat eorum condilio quam antea fuerat. Tα ιι Ιασματα τοῦ κό σμου, contagium morum perditoriam, qui S declita est maior pars hominum. 'Επίγνωσις 'Iησοῦ Xρμῆ, rcligionis christianae recta cognitio. Γέγονεν ἀυτοῖς ταχείρονα τῶν π ρ ρύ τ ων , conditio eorum fit peior multo quam antea fuertit. Graviori poena nunc, Christiani facti, digni sunt, quam antea quum Eth nici essent, 'carentes recta cognitione. Eadem verba lia hes Matth. XIl, s. et Luc. XI, 26. 2 . Κρεῖττον γαρ - αγίας - ἐντολῆς θ Κρarrro ν, melius, dicitur id, quod minus malum est. Minor enim ellet eorum culpa, si cognitione verae religionis omni ny destituti fuissent, quia ignorantia quodammodo eos potuisset excusare. 'Ο οδορ δικαιοσύνης, Uia ad Probitatem ducen S, Ucra resigio, quae supra οὀος α λ δ' a Iας, et οδός εὐθεῖα. 'Επις ρέψαι ἐκ τῆς παραδοθεισης αυτοῖς αγίας ἐντολῆς. draciscere a Sancta re-ἰigione, quae ipsis tradita fuerat, per Apostolos nempe, eOr Umἰue cc adiuto es. 'Aγι α ἐντολή iterum κατ'
ἐξοχὴν est religionis christianae 1ancta doctrina. Ist. Συμβέβηκα - παρειαίας) Tὸ τῆς πα ροιμlης,
tum, Salomo Prov. XXVI, M. usurpat de eo, qui ite. rat stultitiam suam . i. e. de impio , qui scelera sua ita .rat. t ς - βορβορου i. e. ἐπιςρέψασα. Sus lota reυertitur ad υolutationem in coeno. Arrian. Diέεert. Eriet.