D. Io. Georgii Rosenmülleri Scholia in Novum Testamentum. Tomus 1. 5. .. Tomus 5. continens Pauli epistolas ad Timotheum, Titum, Philemonem, et Hebræos; epistolam Iacobi, utramque Petri, epistolas Ioannis, epistolam Iudae et apocalypsin Ioannis

671쪽

ius iunetionis insigne erat clavisi intexta epomidi. o ανοι - των, - ώδεις κλεοι θ Locutio plane Hebraea , pro qua Graeci dicerent: a ἀνοίγοντος ἡδaὶς κλ alas. Nemo

eius iussis audet cyntradieere, aut contra ea noere. Omnia ei parent. . , ' 8. Oιδα σa - κλε revi αυτ ν) Demia imagine sensus est: Noui facta luci. Ecce dedi tibi occasionem do-i ctrinam propagandi, quam Nemo tibi eripiet. Σουσα i. e. laborem tuum in propagando Evangelio. Ἐναπιον σε pro σολ Ianuam intellige Occasionem libere annunciandi Evangelii, ut I Cor. XVI, 9. Ην ήδειοδυνατει κλεῖσαι άυτὴν, est iterum Hebraismus. Sensus: Nemo illam libertatem praedicandi impedire potuit οτι μικρῶν ἐυ UO ΜOdicam nunc habes eeclesiam. Δυναμις, exercituS, deinde vero quaevis mul-

titudo. Philadelphia parva erat urbs, nec comparanda. Epheso. M ἐriρησας - ονομά μου i. e. tamen perstitii si in observandis praeceptis meis, nec dissimulasti te esse, Clitistianum. s. 'νὰ, δ δωμι - ἐγάπησά σε Sennis est: Edpeiam ut nonnubii e Synagoga Satanae, qui Duo gloriantur se Neri nominis Iudaeoε GSe, ad te accedant, . Christiani fiant, tibi debitum honorem exhibeant,ognoscantque quanti te faciam. De iis, qui gloriantur se Iudaeos esse, vid. supra II, 9. Ποιησω ἀντιο idem est quod δίδωμι. Post multa verbη interposita solet repeti aut vox quae praecessit, aut alia, similis. Ποανσω ιν η ε ω σ ι, faciam uenire. Και προs κυν σωσιν ἐν πιον τῶν ποδων σου, i. e. ut Christiani fiant, et tum tibi, ut, episcupo, honorem ἰ exhibeant, constituti in locis

672쪽

inferioribus. Προσκυνεῖν, ad pedes prosterni, per κα- qualecunque honoris signum exhibere. iσιν, οτι Θάπησα σε, tune agnoscent, quanti te fecerim. qui te, tanquam instrumento electo, uti voluerim ad eorum

eonversionem. Q

praeceptum meum de Patientia. Duplex Genitivus, alter causae essicientis, alter materiae. Sensus est: in multis adversis patiens suisti ex praecepto meo. 'H ἄρα τοῦ π aιρασμοῦ , temPuβ PerSecutioniS et calamitatum. Nam aρα est quodvis tempuε, quamvis satis longum: et in voee πειρα σμῆ est Metonymia, quia omnis gravis persecutio affert tentationem. 'οικουμένη et γῆ hic significant teruras Romani imperii. Πa ιρασμος autem hie est perseeutio sub Nerone. II. Ερχομα ι ταχυ, nempe eum mercede mea, Κρατει ο ἔχεις , retine fidem tuam et professionem. Vide ne metu deficias. Ινα μηδειο λαβν τον ςέφανόν σου, ne quia auferat feripat 9 coronam tuam. Λαμβα- νειν h. l. auferre; simplex pro composito. autem ρst honor perseυerantiae , Vel etiam praemium

vitae aeternae.12. 'O νικῶν - τοῦ Θεοῦ μου Hebraismus. 'pro: τον νικῶντα πo ησω. Vincentem conStiluam Columnam

in te IO Dei mei, i. e. saeiam , ut maeni habeatur et aestimetur in ecclesia Dei mei. Nam templum Dei sine du-hio est eςelesia. Eph. II, 2 a. Voce τυλου respici nonnulli Putant duas illas columnas, quae erant in fronte templi Salomonis, et ob firmitatem vocabantur Iachin et Booz:

673쪽

nem desumtam esse existimant ex Ies. XXII,'- ubi Propheta Eliakimum, regium ministrum, eiusque dignitatem comparat clavo in quo suspendi deberent omnes nobiles famili e eius, propagines et posteri, omnia vasa par- , va, a vasis craterum usque ad Vasa, lagenarum. Quo tropo significatur, eum et regno et domui patriae insigni sore ornamento. Innui igitur Videtur nostro loeo iusignis et perpetuo duraturus honor in eoelesia Dei. Κοι φῶ μησrι, nec unquam eiicietur, st. ex templo Dei mei. ex ecalesia. Honore isto nunquam privabitur. - σο καινὸν Continuatur imago. In columnis fiebant inieriptiones, Sic etiam Perseveranti tribuentur varia honoria insignia. Inscribentur ipsi quasi nomina Dei. Regia summi, urbis coelestis totiusque regni, et Christi. Inscri- . bitur ei nomen Dei; quod est Symbolum , frui eum peculiari favore Dei. Inscribitur etiam nomen riουae me rosolymae, quia huius urbis civis est. Sensus igitur esse videtur, hunc talem semper futurum esse in magno honore apud Deum , et fruiturum esse privilegiis et .henefietis

civium honoratissimorum in regno Christi. I . Κρῆ τε αγγι - κτίσεως σἔ λῆγ Laodicea est

urbs Phrygiae magnae ad Lycum amnem , ubi ante Pauli eo adventum ecclesia aliqua erat. ex Iudaei a dispersis. D αναὴν, verax ille. Λd sequentia verba cf. supra I, s. 'H ἀρχη τῆς κτίσεως τῶ θεου, domin creaturarum Dei ; nam Videtur positum pro οχων dominuS, Vel etiam is, Per quem hoc universum

ci κτίτιο τοῦ Θεοῦ initium coepit, ut at auinetor felicitatia aeternari a Io. Ι, a. Sic b. i. ami, auctor initii.

674쪽

duS, i. e. ut Iac. I, 8. nec bonus nec malus;

nec Christianus, nec profanus; nec Verae doctrinae, nee erroribus salsorum doctorum addictus. Seneca, non dissimili argumento, ncc aegrotare, nec valere dixit, Lib. de tranqui Il. animi e. I. Habent illa verba speciem proverbialem. Idem Seneca Epist. D. Hoc est, inquis, nec frigidum, nec calidum pati. οέφελον -- Non optat simpliciter eum frigidum esse, sed exprimit hoc loquendi genere, quantum aversetur fluctuationem eius. Sic fere Epictetus c. 36. ενα σε δεῖ ανθρωπον, ἡ αγαθον ,

I6. - τοματος μου i. e. apud me nullo Ioeo eris. Τepida evomere consuevimus; unde ad vomitum ciendum quidam aqua tepida utuntur. ' Describuntur homines Pharisaeis similes, quos Christus fere magis aversatur quam manifeste malos.

te esse sapientem et selicem; te via tutissima ire, quod omnibus placere cupias, quod ira veram doctrinam teneas, ut aliter sentientes, salsos illos doctores non offendas. Est gradatio. Multum est, divitem esse ; plus Vero, quum dives sis, adhuc locupletari; maximum vero, nulliuε plane rei indigere. Tales sibi videntur Hypocritae, Pharisaico fastu inflati. κρὰ ουκ οιδας - γυμνος 'Oυκ οιδας, sormula periculis suis indormientes miserantis. Nescis, te ita esse infelicem. ut omnium misericordiam eommovere debeas. Πτωχὸς, egens rerum ad salutem neeeffari rum, cognitionis verae et relisionis. Τυφλὸς, qui errores suos et inscitiam rerum divinarum ne animadvertit

675쪽

quidem et sentit. Γυμνος, carerra omni vera virtute, quae vestitus est et ornatus Christianorum. 13. Συμβουλήνω σοι - ι βλέπηο Συμβουλάνω σοι. eonsulo tibi. Poterat imperare; sed mavult suadentis personam sumere, quia id, quod dicturus est, isti episcopo et eius similibus est utilissimum. Xρυσίον πa πυρωμένον ἐκ πυρὸς, aurum igne e ἰOratum aut exami natum. Est pleonasmus; nam επυρωμένον, quod per Ignem excoctum est. Sic αργυρος πεπυρωμένος, aria gentum igne excoctum, Prov. X, a I. ubi codex Hebraeus habet argentum lectum. Suadet, ut sibi comparet solidiorem rerum divinarum cognitionem , et quidem ab ipso Christo, ex doctrina , se tradita. Iνα πλουτ σνο, ut dioes fias, sc. cognitione. ΚΝ ἰμάτια λευκα, ἴνα περιβαλν, et υvit; arba3 supple: eme a me) quibus amiciα-ris. Disce innocentiae et morum probitati studere ex mea religionis doctrina. Nam vestes albae sunt Symbolum in

noeentiae vitae. Καὶ μὴ φανερωθῆ i αισχύνη νῆστ υ ανότητος σου, ne CONSPiciatur turpis tua nudi tus, ne amplius ceteris coetibus sis contemtui. Κοή κολί- ριον --, i. e. sae, ut errores tuos tandem agnoscas, et verum Perspicias, meliora edoctus ex mea do etrina. Paupertati opponitur aurum probatum; nuditati opponuntur vestimenta alba; coecitati κολλύραε , cot-briurn qnod est medicamentum oculorum. 19. 'Εγω ρσους - παιδέυω ' Oσους ἐαν φίλω, i. e. quos non Plane oti diuturna peccata abiicere constitui. Dieitur enim hic ψὶιλεῖν non absolute , sed comparate, ut alibi μισεῖν. παιδευω, reprehendo verbia, castigo verberibus. Sumta vel ba ex Prov. III,

676쪽

IN Apo LTPSIN IOANNIS. C. IV. 653

Ia. --μ ετανοησον) Z λωσον, inealelae tu tepide: nam ardens amor λος dicitur. Marα νοησον, ex amore in me vitam corrige. αα 'Iδῶ δεηκε - κρου aib Qui ianuam pulsabat noctu, simul elamabat, ut audita voce agnoscerent, et citius aperirent. Ita ego, inquit Christus, eis favorem meum .ultro offero. Illorum erat ossicium, me quaerere atque audire; at, quia tepidi sunt , ego illos quaero omnibus modis, stans, pulsans , et amans. ἐάν τις - μετ ἐμῆ) i. e. suavissima familiaritate utemur. Magnus honos regem habe

σαι κ. T. λ. i. e. mecum regnare, 2 Tim. II, Ia. Post

ἐνίκησα supple τον κοσμον, ut Io. XVI, 32. de se ipse Christus loquitur.

tem ecclesias statum earum praesentem descripserat Ioannes; nunc incipit Prophetia de futuris. Scena aperitur in coelo , quod imaginem gerit palatii regii vel templi, Ies. VI. I. et destri hitur maiestas Dei, qui omnia creavit, Comm. II. et Omnia sapientissime gubernat. Genus dicendi est poeticum, Prophetis peculiare. Ergo haec non sunt intelligenda proprie, quasi ita gesta essent, ut vates narrat ; sed prophetico, i. e. poetico sermone describuntur, et quast ob oculos pinguntur decreta Dei. Ex mente etiam Iudaeorum omnia quae in terris eventura sunt, in coelo coram consessu angelorum prius manifestantur, at-

677쪽

que repraesentantur. Schir machirim R. f ys. Non fα- eit Deus quicquαm, ritSi antea de eo consultaris cum familia superiori. κώ η φωνὴ - μετά ναύτα bete, vox illa sonora, quam in primo viso audieram supra I, IO - ia. i. e. vox Christi plena imperii. Λέγουσα, se. ἔν. Alii habente λέγων. Ἀνάβα R. cogitatione et mente, ut ex sequentibus patet. a. Κη ἐυθέρα - πνευμασι θ Non igitur eorpore in eoelum ascendit, sed mente et ecstas. Visio et oblata est. ει ἰώ - καθημενος θ Descriptio aulae divinae, quae iam

se ciuitur, adumbrata est ad, aularum Asalicarum, praesertim Perseae. exemplum et magnificentiam. Θρῖνος ἔκαι-τ ο, εOlium erat positum: nempe Dei patris, ut apparet infra s. V, 7. Sic et Iesaias c. Vt, I. Deum in solio videt, nempe paratum ad iudicia exercenda. Κεισθαι. idem

quod poni. Και ἐπὶ τῶ Θρονου καθήμενος, minsidebat aliquis, Deus nempe, rex summus. Quod vates nomen throno insidentis reticer, id magnam habet vim ad eius magnitudinem et maiestatem indicandam. s. Κη ο καθημενος - σαρδίνον) vel potius, ut alii habent, σαρδίω. Sardinus lapis, qui et Sardius, ab Hebrais α re dicitur a rubore, Vulgo carneolus. I ασπιδα vocant Grauci interpretes Exod. XXVIII, 18, gemmam. quae Hebraeis iv, ita dictam, quod ictibus resistat.

Inest descriptio maiestatis divinae, imaginibus magnifieenistissimis repraesentatae. Dei. maiestas omnium regum splen dorem longissime superat. Similis imago est Ezech. I, 26. sqq. δις-- σμαραγαιν' Inter varios iridis colorea praeeipuus est. viror. viror autem smaragdi suavissimus.

678쪽

IN APO L ΥPSIN IOANNIS. C. IV. 655

Nullius coloris adspectus iucundior, ait Plinius in maraodi laudibns. Iria autem vetustissimum Symbolum favoria divini. Gen. IX, I 3-i7. Cf. Ezech. I, 28. Visum igitur deseribitur maiestatis et gratiae plenum. Potentissimus et maximus est Deus; sed idem etiam benignissimus et optimus. Elchhornius, missa hac notione, iridis mentionem ad solum crnatum pertinere putat, vel ad solum igneum fulgorem et splendorem mitigandum et temperandum. q. Κου κυκλόθεν - φανουρ- Frustra quaeritur, quinam sint et . illi Presbyteri y Videntur enim esse imago optimorum et praestantissimorum civium regni eoelestis, qui olim in his terris virtute et meritis eminuerunt, nunc autem maximo in coelis fruuntur honore. Imago de sumta a viginti quatuor Ordinibus et capitibus sacerdotum a Davide constitutis, I Chron. XXIV. Presbyteri illorum ordinum sedebant iudices in templo ; his comparan. tur praecipui et optimi ex Christianis. Sedent tanquam Presbyteri circa Dei solium, asse ilarqs quasi coelestis illius Synedrii. Sacerdotibus et Regibus saepe comparantur saniscit homines et Christiani, Exod. XIX, s. 6, Deut. VII, 6. I Petr. II, 9. Albiae υeεteI et Gureae coronae suxi insignia dignitatis lacerdotalia et regiae.

s. Κιῆ ἐκ τοῦ Θρονου - φωναὶ 9 Tonitruci et υoces h. l. non differre videntur; nam et hebraicum H p ,

φωνη saepe est tonitru. Thronus Dei comparatur cum nube, ex qua fulgura et tonitrua exeunt. Pertinet ad descriptionem maiestatis divinae. Sic etianuprophetae solium

Dei in nubibus describere solent, Ps. L, 3. XCVII, I -6. Cf. Exod. XIX, 16. - τί Θεοῦ) Σισι, i. e. significant. De septem Spiritibus v d. supra c. I, 4. Si-

679쪽

millimus locus extat Zachar. IU, Io. ubi Seρtem lucernas et infusoria significant oculos Iouae totam 'terram perva adentes, i. e. Det providentiam totum mundum regentem et gubernantem. Eadem hic res significatur. Nam ange-Ios esse ministros providentiae divinae, omnibus constat. Omnia oculis Dei patent, omnia, quae sunt et fiunt in orabe terrarum et in universo mundo.

seriptionem maiestatis divinae pertinet. CL Exod. XXIV, so. ΕZech. I, 2s. γοἶin s. 89. R. Meir: Hyacinthinus color similis est mari, et mare refert speciem coeli ;i coelum autem habet sormam throni gloriae. S. D. Exod. XXIV, io. ἐν μέσον --Significatur hac imagine omnium creaturarum in his terris viventium uni. versitas, imperio Dei, summi omnium rerum moderatoris subiecta. 'Εν μέσιν τοῦ θρονου καὶ κυκλω τοῦ Θρόνου, est intua et a tergo, ut com. 8. μυκλοθεν κρου ἔσω θεν. Conser hie augustam descriptionem maiestatis divinae perquam fmilam huic nostrae Ezech. I, s II. Omnia in regno Dei immenso vitae et motus sunt plena. Nihil

mortuum, nihiI vacuum in rerum natura. Symbola sunt , nobilissimae creaturarum nobis in his terris cognitarum, leo,

taurus, homo, aquila. Midra4ch Thehillim CIII, 19. Dixit R. Abin nomine R. Abhu: Quatuor sunt, qui principatum in hoc mundo tenent. Inter omnes homo, inter aves aquila, inter pecora bos, inter bestias leo. Quilibet horum regnum Ubet et magnificentiam quandam, ronuntur autem sub throno maiestatis divinae S. D. Egec 3. II, I9. IIoe vero cur factum est y Ut nial um ex illla se efferat

in mundo, sed sciant, Regnum Dei dominari in omnias stipet illos este. 2 c

680쪽

IN AP OCAL SIN IOANNIS. C. IV. 65

1. Indicatur omnia plena et Ie Vitae , motus, ut comm. I. Nam alae et oculi sunt Symbola motus et vitae. Oculus quasi fons vitae, et lumen vivum animi. Varie legitur hie versus sensu haud diverso. ψ ἀναπαυσιν - ο ἐρ- Ies. VI. Omnes creaturae suo modo celebrant laudes creatoris , et sunt totidem quasi voces, perpetuo et amantes, Deum esse potentissimum. optimum , sapientissimum, omnique venerationis cultu dignissimum. Paulo aliter comm. 6. 7. 8. explicat III. EichhorniuS. Ex eius sententia σα h. l. non sunt animalia, sed naturae intelligentes, tales sere, quales nos angelos vocamus ab iis tamen aliquo modo diversae, quarum insalita et portentosa forma expressa est ad exemplum sphingum et gryphortim , quales v. c. in ruderibus palatii Persepolitani, Cy. o certo multo antiquiores, cernuntur, II undergest alten Mirabiles illae naturae finguntur poster tori corporis parte thronum gestasse, adeoque sub illo latuisse; ore autem et faeie pro minuisse ita, ut in throni circuitu eas conspiciendi copia esset. Oculorum tanquam gemmarum copia pertinet ad coruscationem solam declarandam, quia in coelo omnia nitore fulgent. Sex alis ζῶα singula instruuntur, ut thronum, quem tergo suo impositum gestabant, inter volandum possint loco movere. Quiequid sit, repraesentantur ubique ut naturae Deum celebrantes. 9. Κη σταν τῶν ἀιωνων 9 ΔωσM , Fut. Pro quovis tempore, incire hebraeo. Dare gloriam, honorem etc. est laudibus extollere magnitudinem Dei. 'Eυχαρ ιτία , gratiorum iactio. mus V. Τ t EO.

라틴어 텍스트