장음표시 사용
691쪽
ehen. ut Luc. XVI, 23. Stolae albae sunt Symbola dignitatis et honoris , quo fruuntur sancti martyres , ut vidimus supra III, 4. s. 'Iνα ἀναπαυσρωντο ἔτι χρόνον, requiracarit, i. e. expectent vindictam. Xροανον, i. e. temporis non multum. 'οι συνδουλοι, alii doctores, et de plebe Christiani, multis in locis a Iudaeis prucidati. 'Κως πληρωθασι, i. e. donee compleatur
I 2. Καρ ειδον - ἐγένετο ως αιμαὰ Hoc et sequentibus commatibus continetur poetica ampli sic tio verborum Christi Luc. XXI, as. 6. Λlia ratione explicatur simili g, imago ex Mathh. XXIV, 29. infra cap. IX. Ipsa Hiero- solymorum et reipublicae Iudaicae eversio , atque totalia clades Iudaeorum imagine prophetica ob oculos quasi po-
nitur. Sensus patet ex iis, quae ad loca Matthaei et Lucae modo citata a nobis annotata sunt. Addo Iocum ex
Sacca f. 29. I. Si facies εoIis almitia est languini, menit gladius in mundum ; si sacco, sagittae famis veniunt in mundum; at utrique, et gladius et aa. gittae famis veniunt in mundum. I 3. ὀι ας0M - σειομνη Comparatio desumta ex Ies. XXXIV, 4. 'Oλυνθοι, εroasi, ut in Glossario Sunt utem grossi ficus immaturae.
non potest. Ita in coelo, ait, fore, ut nihil possit conspici. 'Aπ a κωρ Is Θη, se. απ o ρεως, densis nimirum nebulis, conspectum adimentibus. παν - ἐκιν Θν- σαν intelliguntur motus in Republica Iudaica, eiusdem. que totalis interitus.
692쪽
Is. Κα οι βασιλεῖς - των ὀρέων) Omnia hominum genera, summi, medii, infimi, nullo discrimine, tantis portentis perterrebuntur. Metum maximum et angustias haec indicant. I 6. Και λάγουσι - τὴ αρνίου Lue. XXIII, 3ο. Cadite εuper NOS, i. e. obumbrate nos. 'Aπὸ προσώπου σῶου ἐπὶ τοῦ θρόνου καὶ τοῦ α ρνίου. Iudaeo rum verbis sua verba perna licet Ioannes. Nam illi voluerunt a Deo Patre, non a Christo, tegi adversus tot mala. At Ioannes ostendit, illa mala venire ex ira Dei et Christi.
σῆι ὀργῆς, i. e. tempora luctuosissima. Τίς δύναταιταθῆναι; i. e. superesse tot et tantis malis. Impleta sunt haec vexationibus, quas experti sunt Iudaei, et praecipue eorum Proceres, de quibus Iosephus Antiq. XX. De B. I. Lib. II, c. 2 . I 5. seq.
In tabula quasi depictum exhibet Ioannes id, quod praedixit Christus Matth. XXIV, 13. I . IS. II. 3I. qui locus omnino conserendus est. Significatur nempe , Christianos tam ex Iudaeis quam ex gentibus collectoa, immunes fore a periculis, quae hactenns horrendia ominibus praenunciata fuerant.
x. Κη μετα- ταυτα--δωρον Nihil aliud signi.
ficari videtur imagine hac v. I-8. nisi hoc unum, Deum pro sua providentia dilaturum esse poenam Iudaeorum per breve tempus, ut interim Christiani in Iudaea saluti suae Duiliaso by Gorale
693쪽
suae per sugam consulere pollini. Matth. XXIV, 3 s. s.
E τὶ τας τέσσαρας γωνίας nempe Iuadaeae. Solent, ut totus terrarum Orbis, ita eius partes, in quatuOc portiones distribui. Γων Ιαι Hebraeis dicuntur extima quaeque. Hi angeli potestatem, sed limita iam acceperant, et retinendi calamitates et immittendi, ut apparet infra a. lubentur augeli retinere ventos, ne noceant terrae etc. Venti facile excitant tempestates et procellas. Quando igitur retinentur, ne spirare possint, non metuendae sunt tempestates. Quum autem p rccellae sint Symbolum magnarum calamitatum, nihil aliud hac imagine significari videtur nisi dilatio cladis Iudae oririn rebus imminentis. Mare, terra, et arborea aliud nihil signifie re videntur, praeter universum Populum Iudaicum.
a. Κοψ ειδον - την θαλασσαν Alium Angelum, maiorem illis quatuor angelis. Σφραγὶσ-ζιῶντος,
i. e. sigillum a Deo traditum, eiusque nomen insculptum habens , fortasas monogrammate hxpressum , quo notas frontibus Christianorum e Iudaeis collectorum inureret. τῆν γην καὶ θαλασσαν, nocere terrae et
populis. Tribuitur angelis, providentiae divinae ministris, quod Deus facere solet. 3. Aέγων - μετώπων ἀυτῶν Haec signatio in fronte similis est ei, quae legitur apud Ezechielem e. IX, 4. Sen. sus est: Non permittite prius ut urbs deleatur quum seravi mei, Christiani tuti redditi sint a vi et iniuria. Nam αφραγίζειν est nota imigri ire, et eum qui hac nota infigia nitus est, tutum reddere a Vi et iniuria. Quod ad rem at tinet vid. Matth. XXIV, Ia. Notum est, Cestium obsedisse IIierosolymam neglectisque eius capiendae occasionibus,
694쪽
sequente mense obsidicnem solvisse, atque abduxisse exeriscitum. Christiani qui erant in urbe, memores moniti Chri- si Μatth. I 6. continuo ex urbe atque ex Iudaea abierunt Pellam. Vide Eusebii Hist. Eccles, Lib. III, c. s. 'Ncn- nulli etiam dispersi fuerunt per Europam atque Asiam, et quum Titus urbem obsedit, nemo in ea erat Christianus. Vide Iosephum de B. I. Lib. II, c. a2.4.-εκουσα - υιῶν Numerus est symbolicus. Duodecim enim fuerunt tribus Israelis. Duodecim autem millena duodecies sumta essiciunt i 4oco. Non de hent itaque numerus centum quadraginta quatuor mil-ἰium, ac accurata eius divisio in duodecim millena e sin-. gulis tribubus ita urgeri, quasi eo tempore totidem prorsus fuissent Christiani in Iudaea, et quidem singulis tribu-hus, qui imminenti calamitati erepti fuerint. Signifieatur potius, paucos ex universa gente Iudaica esse servandos. Verum est quidem, multos Iudaeos amplexos esse Euan.
gelium , ut vel ex Actis Apostolorum patet; sei pauci
fuerunt, si comparentur. cum contumacibus, ac temporariis
seu iis qui exorta vexatione a Christiana fide defecerunt. s-8. 'Εκ φυλῆς - ἐσφραγισμένοι Licet tribus
Levitica nullam partem haberet in divisione agrorum, nec in ea Proinde memoretur, tamen memoratur hic. quia particeps fuit Christi, non minus ac aliae , ideoque non fuit omittenda. Danitae contra viles erant animae et tuis da ei carnales , ex quibus nemo signatus est. Omnibus tempo11bus dediti erant idololatriae prae reliquia Iudaeis Vid. loca a Wetstenio allata. Forte haec tribus diu ante . ea tempora landitus perierat, aut ad perpaucos erat reda-
695쪽
gelis supra U, Ti. Conlataribus et animis beatie accinunt hic angeli, ut populares unius regni. Ist. Λέγοντες - τῶν ἀιώνων, ἀμεν Uoces eaedem quae supra V, 3 a. nisi quod hic pro quo ibi πλῆτος, sensu eodem ; nam ἐν χαριτία est agnitio li- heralitatis, quae πλῆτος nostris uicitur.
in veteri saepe diei de iis, qui sermonem inchoant, notumen. Iob. III, et. Rei exponendae copiam sbi facit aliis, quis e sacro senatu, alloquio ad Ioannem facto. I . Κα ἔπλυναν- νοῦ ἀρνίκ Πλυνω de vestimenistis dicitur, ut λύω de corpore, et νίπτω de manibus pedibusque. Sensus esse videtur : Purl et illustres faeti sunt, fide in Christum, in mortem pro nobis traditum, et praeelaria saetis, quibus hanc fidem demonstrarunt. x s. Δια τοῦ r. - ἐπ' ἀυτῶς 'Εν τε ἀντω . i. e. in coelo. Est similitudo sumta a Levitis, quorum semper aliqui in templo pervigilabant. Σκηνῶσι ἀυτοῦ ο, α ,r boe est eum illis; nam interdum est cum. Aut habitabit inter eos , ut ἐπὶ pro ἐν sit inter. Imago deiunita a celebratione felli tabernaculorum, significans Deum iis favere, eos in tutelam recipere. I 6. 'Os προσκειν - διψνησουσιν ἔτι Habebunt unde vivant, quin tea in summa saepe fuerunt penuria. Nihil ad veram et perpetuam felicitatem iisi unquam deerit. ἡδὲ μη, - καυμα Carebunt incommodis. Nam Hebraei incommoda omnia solent exprimere per aestum, sive a so
696쪽
le, sive ab urente vento, quem Graeci interpretes καυσωνα vocant. Desumta verba ex Ies. XLIX, IO.
Perenn , flumen vivum, ut et Virgilius loquitur. Exprimitur ea imagine omne solatium, et omne id, quod nos recreat. - ἐξαλείψει - αυτῶν i. e. lacrimariim caus fas tollet. Sie matres parvulis, famem vel sitim stetu Pro dentibus non ubera tantum admovere, sed lacrimas etiam ab oculis abstergere solent.
pore usurpavit etiam Menanderi teste Polluce I, I. Iam prope adesse dicitur bellum Iudaicum, quod ex fictione PDetica angeli, providentiae divinae ministri, classico quasi dato, an nunciant. Prosundum hoc semihorae silentium et pausa ad solum pertinet ornatum et dramaticae actionis πρέπον, ut Elchhornius monet. Ergo in eo declarando, vel mystico eius sensu exsculpendo non est argutandum. Quemadmodum nempe terra in superioribus rerum horrendarum praesagio horrore Occupata erat, e. VII , . ita in similem nunc coelites rapiuntur stuporem, V. I s. a. Κμ ειδεν - σαλ ιγγες ) Causi inunc tanti horroris et stuporis declaratur. Angeli ne- adstabant tubis instructi, perpetui apud Hebraeos belli exitialis praecones. Angeli coram Deo stantes sunt angeli insigniores, ut notavimus ad Matth. XVIII, IO. His Deus non utitur nisi ad
697쪽
ad res eximias. Σαλπιγγες autem, tubae, sunt belli signum. I. Καοῦ μού --Declaratur nunc, rni Sem aialum exitum, a piis Dei cultoribus axpetitum submissis precibus cc. UI, 9. io. iam proxime iNStare. Ἀλ-
λοο αγγελος, maior iis septem angelis, de quibus cona. a. Quatuor angelorum mogriorum iit mentio post sigilliim sextum, nempe c. VII, I. a. hoc nostro loco, IX, l . X, t. qui vocantur Michael, Gabriel, Raphael et Uriel. 'Επι τοῦ Θυ σιας η ρίου , ad auare aureum, in quo sui li- tus fiebant. Imagines deiunatae sunt ex templo Hieroibly.n, itano. Λιβανωτον, thuribulum, Graecis θυμιαr - ριον. Αιβανωτον et λιβαν ara Oc fluctus est arborisDβαMe, thus , quod sane duriore in onymia pro thuria
i. e. poneret, aρρOneret Darc enim et ponere se mutuo explicant. Sie δοῦναι et τίθεσθαι apud Graecos, ima et apud Hebraeos. suffitiis vulgare precum sym-holum est. Pi . CXLi, st. Apoc. V, s. Recte igitstr ange- Ius iuxta altare, stationem suam sumit, ut sussitum inter piorum Dei cultorum preees adoleret. Ταῖς προσευχαῖς
pro ἐν σαῖς προσευχαῖς, i. e. προσευχόνrastis ταν ατὲων.
Dum enim populus preces ad Deum fundebat, sumtus adoaiebatur. Lue. I, 1o. Preces antem ex ludaeorum persita sone , angelorum interventu ad Deum perferuntur. Tob. xl 1, a. Suspiriis et precibus hactenus imploraverant Christiani auxilium Dei in calamitatibus, quas propter religio' siem pertulerant. x nc tym holice significatur, gratas suilla Deo preces Chrillianorum, et nunc in eo esse, ut eXEudiantur.
698쪽
assidua Christianorum pietate, non ultra cohibere voluit vindictam suam adversus Iudaeos , quorum tanta in Christianos crudelitas fuerat. i
ri, iram Dei significat. Hunc ignem, sive carbones effudit in Iudaeam. Ita enim γῆ sumitur in hac parte Apocalypseos. ηἴου ἐγένοντο - σεισμὸς Φωναὶ καὶ βρονταἰ,
voces, hoc e4t tonitrua. Nam tonitrua in Hebraeo sermone I , P, i. UO χε appellantur. Cum tonitru apta' coniunguntur fialgetra et terrae motus , ad significanda supplicia, quae ludaicus populus Deo erat daturus, et quae postea singillatim describuntur 1onitu oeptem tubarum , earumque consectariit. Matth. XXIV, 27. Terrae motus fgnificat conVersoneta, quae extremum excidium antecessit.
6. Κ ὀ ἐπτα - σαλπB-ι Profundum coelicolarum lilentium tubarum clangore rumpitur, ac descendere videntur coram Poeta in theatrum quatuor angeli tubis instructi, sic ut singuli suo clangore singula mala praenuncient. 7. Και ὁ πρωτος - κατεκάη Iam delabitur Ioannes ad aliam imaginem in describenda poena a Deo Iudaeis immissa , deium tam a plagis , quas Deus Λegyptiis inflixit. Satis apte ad rem. Sicut enim durities mentis auxit poenam Pharaonis et Aegyptiorum, sic etiam ob similem mentis Obdurationem gravissimas poenas expertilunt Iudaei. Ceterum huius commatis verba confer cum Exod. IX, 23 - af. et Ps. XI, 7. Quae sequuntur usque ad V. I a. Omnia pertii ieiit ad ornandam et ampli scandam in R. inem, mente et cogitatione non separanda, sed con-
699쪽
iungenda. Non ergo singulis tubis singulae species calamitatum signifieantur; nec quaerendum est, cujus rei imaeo su grando, ignis etc. Describitur sub varii 3 imaginibus et figuris una eademque res, maxima nempe calamitas.
Ainipulatur Eoli ornius, qui angelos quatuGr priores tubis clangent iiij hiiversum publicae calamitatis praecones esse, recte Ex aliorum sententia singulis tubis sngulae species lamitatum significantur, V, c. 2gniS ea mago seditionis,*-l rebellionis; quemadmodum enim ab exigua seintilla o iur maximum incendium t sic seditio ab
uno incipit, clam crescit, trahitque integras crVitates , aetandem instar ignis late omnia vastat atque absumit. Sanguis significat caedes et bella. Eventum respondisse praedictioni. ita demo,istrant: Coepit, inquiunt, bellum Iudaicum sub Cestio Floro, Procuratore Iudaeae, et quidem secundo anno, ex quo in Iudaeam Pro eurator Venerat,
Neronis vero XII. ut docet Iosephus Anti Lib. XX, e. ult. Is Florus , quum erudelissime, habuisset Iudaeos Caesareae , propter seditionem illi e mortam; venit eum exercitu Hierosolyma'. multosque occidit e plebe , et Iu daeorum quoque nobilissimos virgis cecidit . atque in crucem sustulit. Eo tempore Rex Agrippa Hierosolyma Ve nit, et orationem ad populum habuit, ut eum placaret, Persuaderetque parendum esse Romanis, et obsequendum Floro, donec alium eius Ioeo Imperator misisset. Hac Ve ro oratione habita, seditiosi insurrexerunt in Regem, con vitiis eum prosecuti sunt, lapides in eum coniecerunt, at que ex urbe egredi coegerunt. Cirea idem tempus seditiosi combusseriant aedes Pontificis Μaximi, et Agripp3e regiam. Simulae rebellio Hierosolymis coeperat, layidi'
700쪽
Iudaeam pervasit, tanquam ab irato Deo fulmine amatam atque tactam. IOSeyh. de B. Iud. II, II S. i. ' ἐτόλμων δέ τινοο τῶν σνςατιαςῶν κλλ' ἐπ' αὐτον Regem Agrippam 2 βαλ ειν. Quaeruiit etiam, per arbores et
gramen quid sit intelligendum ' Sed pininefit lia di, ut
supra monuimus, ad ornandam et ampi sicandam Ithaginem, et quidem ex descriptione Exod ux, iam etat. nius tamen per arboreε intelligit urbes munitas, pergromen pagos et Villas in agro, per τς τρίτρν vero IG
Θαλάσσης και σαλου. Eth nova eaque cognata calamitatis publicae imago, aqua in Sanguinem mutata, sive rubra. Respicitur ad Exod. VII, uo. 2I. MOntem ardentem in mare praecipitatum esse, finxit auctor, ut appareret, quomodo aqua sanguinis colorem contraxerit, flammis nempe undique erlimpentibus. Color autem
ille aquae sulphureus helluis marinis, ignisque ipsa navibus fuit perniciosus. Qui singula spectacula singulis eventis aptant, ii volunt mare sum, pro mari Tiberiadis, et signifieare Galilaeam intelligi itaque motus Galilaeae, ad quos coercendos missus est a Nerone Uespasianus, circa annum Christi LXIX, Quae expeditio, quum sit memorabilis, quandoquidem in ea occisa sunt psus quam centum millia Iudaeorum, et quadragint3 millia in captivitatem ab dura ; posset non incommode exprimi mutatione tertiae partis maris in Sanguinem , et morte tertiae portis animalium in mari, i. e. Iudaeorum GH laeae; et teritiae partis nabium, i. e. urbium, quae in terra sunt id, quod naves in mari. Vide Hammondum ad h. I.