D. Io. Georgii Rosenmülleri Scholia in Novum Testamentum. Tomus 1. 5. .. Tomus 5. continens Pauli epistolas ad Timotheum, Titum, Philemonem, et Hebræos; epistolam Iacobi, utramque Petri, epistolas Ioannis, epistolam Iudae et apocalypsin Ioannis

91쪽

uidio4us, in inferior; crudelis etc. Rationem et caussam assert Paulus, cur mox tempora formidolosa ventura esseἰ dixerit. Degeneraturos esse, praedicit: ipsos Claristianos, et raram inter eos fore pietatem. Non loquitur Pau-

ius de hominibus extra ecclesiam: horum enim mores iam

tum' erant corruptissimi, sed de laominibus professione Cliri manis. Evenisse autem hoe, quod hoc loco P aedicitur, ni ndiq post 'Pauli et aliqrum Apostolorum excessum ex vita ipsa historia docet. φ ίλα υτ ο ι, est vox media, si philosophice; eam sumamus, sed quae usu tracta est in partem iFrem, ita ut φ Iλ αντος intelligatur o ἀυτοῦ ἔνεκα πάντα πραττων καρα το λυσιτελὲς, ut ait Ariatoteles, addens

92쪽

αλ .

mos produnt, qualis Iudas.' Προπε raro, proteroi 'Aπ ροπ τaιοι, Protersita . Ab huius vitii traneo mitti rami pullulant. Sunt entes προπararc. 4ui facile irascuntur; sunt, qui προγλω σοι. cito' in verborum aut insolentiam, aut amaritudinem erumpentes; sunt et qui Latiinis praecipites, nempe in rebus aggrediendis. Hine ho.

minem consiliis eraecipitem cicero ih Philippicis dixit. Has omnes , et si quae aliae huius vitii speetes Apostolus voee ista sat laxa complexus videtur. ' Tarutatu ἐνοὶ vide ITim', VI, q. μῶλλο ν η φιλόθεος i. e. ταῖς τες σαρκος ήδοναῖς μαRMγν ε λλώου νες, ei: ἡ νῆ κυρίου αλα ri λαοτῶν κο α δελ ον οἰet Rotii. XVI, 18. Simili modo Philo de Agrie. pag.'stoo.'

93쪽

τοῖς δε ἔργοις αυτὸν ἀργήμενοι. Δυναμο τῆς υis et .essicacia Pietatia est vera pie

rus, quae se vita et factis exserit. 'Αρνεῖσθαι. aDeris lari, negligere, non curare. Describuntur igitur homi- aes, qui pietatem externe simulant, sed rebva et factis ostendunt, se earum virtutum quas simulant, esse expertes, qui , habent formam castitatis sine castitate, formam humilitati. siae humilitate, etc. - αποτρέπε et, et hoε αυem rare, abstine ab eorum consuetudine et convictu, et hoetuum exemplum alii etiam Christiani imitentur. 6. 'Eα τώτων - σεσωρευμένα ἁμαρτιαις Ex horum numero aurit, qui variis artibuS udi penetrant domos et Muciunt animos muliero utarum, Obrutarum Ditiis Συδυνειν et εἰσδυνειν dicitur de anguibus. Humerus Iliad '. vetus SchDliaster'. v etras σηλθε, μεταφορικῶς ἀπὸ τῶν εἰς τῶς φωλεους καταὀυνοντων ἐρπετων. Futtivis eiusmodi animalium lapsibus impostorum istorum artes et fallacias Apostolus comparat. 'Εν ὀυνειν autem εἰή oIκιαν non Paulus tantum, sed et Aristophanes dixit. capere, vel caρtiυad ducere hic est.

quod Rom. XVI, I 8. δια τiῖς κρου εὐλογίας σας καρδLις ἐξαπαταν. Tacitus Annal. s. de Fulio Geminor AIliciendia feminarum animis aptus: ubi allicere' est sere quod Paulo αἰ μαλωτέυειν. Σεσωρευμένα . Vulg tus vertit Onerat . Hesychim βεβαρημένα ex

posuit. Non dissimile apud Sallustium: sagitiis et Dei

noribus cooperti. ἀγόμενα - πεικίλαις γ Ἀγαθαρ ι m. Me ἐκπιθυμίας dixit et Λndionicas Ravidius III, ret. Cebra in tabula sua de vitiose viventibus: Ἀγονται κεκραυρ--

94쪽

SCHOLIA

p. Παντοτε --δυνάαννα Quae aemper discunt, ab istis suis doctoribus, et nunquam ad Cognitionem Nearitatis perυenire ρο44urit; quia nec doctores habent, qui veritatem doceant, nec animos ad discendam verita. rem idoneos. Discere enim volunt, Oa ratione explera possint suas cupiditates et libidines cris a scelerum' posthas Εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεοῦν, Veritatem -reete et ita quidem agnoscere, ut saetis id ostendas. Simillime Arrianuq II, 6. in Epictetum: ζητεῖν Κει τήν ἔνροιαν,

8. 'Oν τροπον - Μωδεεῖ Filisse hos inter magos. illos Λegyptiacos , qui praestigiis suis in aula . Pharaonis rei iterint Mos. in Gemara traditur. Meminit horum ma gorum et Numenius philosophus Pythagoricus, et Artabanus historieus, qui eos appellat τους ορεχ ὐπὸρ MDG ψλιν, nec non Tanchuma. Nomina Iuraries et Lambres. vel ut alii habent, MambreS, Paulus non habuit ex Mo-R; sis enim nomina non expressit,' sed ex traditione, aut veterum scriptis. ανθρωποι - τὴν πιτιυθ Homines decyraυatae mentis, et improbatαe sudet. Cf. ad i. Pini. VI, s. dicta. 'Aδόκιμοι περὶ την πίσιν quorum sententiae de religione minime probandae, ideoque reiicien- d- sunt, et repudiandae.

s. Ἐκ ά κροκοψουσιν - ἐγένετο γ Ου πρ οκο)ρου-σἈν ἐπὶ πλεῖον, non miatum .proscient, progressus aliquos facienti sed ' non diu; non multim emcienti Ε κώδη λος ἔται, nempe ex operibus ipsorum. Ficta non

95쪽

IN EPIST. II. AD TIMOTHEUM C. III.

durant diu. stiterunt.

aequeris ratione doctrinae. etc. Cicero perfectunt Oratorem formans, ut Λ pdstolus noster Cliristianum doetorem et Episci,pum: Hoci ait Primum in presecestiis meis, ut demoriStrem ua quem imitemur, atque ita, ut quae maxime excellarit in eo quem imitamur, ea cliligenti ime per1equcrnur: ubi et peras tui Plane est, ει uod De Pauli loco παρακολουθεῖ ν , et quae maxime in

eo excellebant, erant, Paulo recitante i pio, i αυτῶ διδασκαλία, η αγωγ ῆ ete. 'Aγωγ ν saepe apud Grae- eos est υiυendi ratio , moreε, in4titutum Apud Iosephitin Λnt. Ali, I, 3. η πατρος αγωγ ἡ τῶν ἐθων est con- metudo inatitutorum Putriorum.' Hesych. ἀτω τ', τροπος, ανατροφῆ elo U de et a Maccah. IV, in. . ων ναο ἀγωγας Π ρόθεσ ις, cori Silium. intentio, die gute Absicht. Saepe vero est etiam vitae genus, qui,d sibi aliquis delegit. Gl Gilarium: Intentione σκοπῶ, προθέσει. Vulgatu8 : P OPONitum, eu lentu, que Plinius hae voce utitur Lib. V. Epili. ι4. t Idem. in Paneeytico: Ita congruens Nitae terior , ita una sedemque ratio propositi matulabat. Π ις, Κ l. videtur elle aincertistus in rebus agendi4. 'Aγαπη, fraternus a flectus in christhinos omnes. , Υπομονὴ, P 4merantia, in asversis nempe. Haec adversa iam expileat. - ' 1 . Το ο διωγμοῖς - ο κυριος θ Ante haec. verba supplendum esse aliquid, aei in patet. Sensus esse videtur: Lubenti animo subiisti eiu4modi Nexatione. et calα-

96쪽

ciderunt. 'Κν 'Ab τιοχεία sc. νή ςgitur historia Λct. XIlI. l . s. so. Ἐν 'Iκενω, vide: Actor XIV. 'Εν Λυτροις, ibidem v. 6. sqq. ἐκ πάντων με ὀ κυρ ο, servavit me ex omnibus procellis illis, quarum norintillae mihi praesentem in-1 tentarunt mortem. Servavit me Christita rebus mioribus. ia. Κο- πάντες - - Καὶ πάνrae,. intellige ex proximε praecedentibus, ac si ieri piisset: astis μόνον ἐγὼ, αλῶ asti παντες etc. 'Ευσε fas ἐν χρις φ Pre Uiυere conυenienter doctrinae Christi, ut Christianos decet. Cf. notata ad Actor. XIV, aari

is. Πον ροι-τὀ Homines autem imprρ- ibi. et impO4torta longiuε - progrediuntur impietate . Γ ό lira dicuntur omnino fraudulenti et callidi adulatores, deinde inprimis ii, qui arte et ingenio religionis veritare. immiscent fabulas, ut nugis his alios decipiant. Philo p. . iores. D. Alexandrini εunt δυνοὶ τας, κολακείας τ είας - ὐποκρισεκ κ. x mceἰlunt in aduisnari ear ride agendo et εimulando. Hoc loco intelligulitur falsi. illi doctores, de quibus hactenus dixerat Λpostolus. Sic

λό σοφοι γόητος Lib. VIlI apud Philostratum, et orati Q apud Iulianum. Pythagoras τό ς, dictus apud Iambl

chum. Suidas: γόης, πλάνος, o πατεων. i He*chius: κατατ χ τένων, ἀπατων. Προκόψου σου ἐπὶ το χερορον, Vulgatus: Projicient in priua; nam et latim Vox Proficere, et graeca προκόπτa ιν saepe sensu deteriore ponitur. Donatus ad 4. a. Adelph in errore 'proscere. Seneca III, 16. de Ira : pro icere in tormen tum εuum. Caute vero Apostolus προκό φα .Lν pMuit;

97쪽

IN EPIS. II. AD TIMO THE UM. G. III. 9

nemo enim repente turpissimus evadit. ΓIλκνῶνος, plebem nempe et miseras mulierculis: πλα ν ά μ ενοι, a Doctoribu , quos iectantur ipsi. Sic Milaucuis in Octavio: Falluntur et fallunt. Iulianus 55. epist. 'Hπατημιένος ἐξαπ ατ α. Cicero de Calvo Oratore: Et isese errabat, alios 'etiam errare cogebiat.1 , Συ δὲ - 9 Similis admonitio I Tim. IR

is. Καὶ ο τι- οἶδας) Et sprobe tener s) te ab ineunts

98쪽

tus. Σοφίζειν. docere, inatituero, ut Thomas Magister explicat. U riciii:a di na, et omnis Oeconomia Dei in V. T. ad Christum tendunt. Quapropter Iesus et Λpostoli saepe nexum huius novae religioni cum V. T. indican r. Io. U, 30. Sic Λet. XUlI, 2. 3. de Paulo Apost ilo : ἀπὸ τῶν διανοίγων παρατιθέμενος, ο τἰ τον ἔδει παθεῖν etc. XVIII, 28. ἐπιδεικνυς διῶ των γραφωνμαι τον χιλις ον 'Ἀσῆν. XXVIII, 33. πείθων τε ἀυτοῦστα περὶ τοῦ 'I σῆ, ἀπό τε τοῦ ιομου Mοσέως M. τῶν προ- φντων. Initruunt igitur Scripturae U. T. ad salutem aeternam, Praecipue ideo, quia confirmant, Iesum Nazarenum esse verum Messiam. Habent vero et alios uius, ut statim sequitur.

ctione et sensu horum verborum nc stris temporibus disputata lint multis explicare, huius loci non est. Plurimi re- . c mi una inter pietum i olf Θεό-ευςος suppleverunt ι, ut senius sit; Tota Scriρtura m T est a Deo inspirata. Sed ciantexto sermoni convenientior mihi videtur lententia eorum, qui cum Syro, Camerario, et aliis bonae notae in e pretibiis ita ccinnectunt verba: Omnig Scrip. tura, Deo inspirante conaignata, eεt etiam utilis etc. ut καὶ lignificet: etiam, quod valde frequens. Camera- Ilus: καὶ ρύ-ιμο ς. ἔλειψις τοῦ ἐτιν, et κα ὶ ἀυε - τικῶς ponitur : Scriptura apiritus diυini ad hoc etiam titilιε est, i. e. proucat, nempe ad ciOctrinam , Gu coarguendum, es cetera quae ἁσ υν δ ιν ω ς adduntur. Haec Camerarius. Eraamus hune locum ita παραφράζει : Imo totia εcriptura. quiae nobis non humario ingenio. 4ed dιυinι viritus asstatu μrodita rat, magnam, Λα-

99쪽

INEPIST. II AD TIMOTHEUM. c. III. 99

hahet utilitatem etc. Θεό πνευτος, Deo inspirante Iitteria consignata. Syrus: Pn nre ard ,2 omnis 5criptura quae I er Spiritum , c i. e. Spiritu inspirante J scripta eat. Vocabulum θεόπνεὶς ος alias in- usitatum, ex etymologia liaud dubie significat libros scriptos ἐν πνέυματι Θεε, ria Q. Dicuntur autem λα- λ 1σω ἐν πνέυμετι Matth. XXII, 43. φερο αενοι - πλάγ. a Petr. I, 2 i. qui non tulis humano, sed divino, non

sua hominum sponte, sed Deo monente docuerunt, ut adeo θεοπνευ τει haec duo clam plectatur: Prophetae iussi sunt. et te in , ia ominatim doctrinam et vaticinia a Deo acceperunt. Sic Prophetae ipsi suam legationem divinam describunt. Deut. XVIlI, 18. Ierem. I, 6. sqq. Amos III, 7. les. LXI, i. Erit igitur quae vel iubente, vel Operante et argumentum suppeditante Deo consignata

est. TELLκRUs IVύι lerbuch des N. T. sub voce Edn-geben iptime hanc vocem illustiari existimat ex Iob. XXXII, 8. ubi LXX, verba hebraica rar an muta IVertunt: πνοη δε παντοκρχrορος ἐτιν ἡ διδασκουσα. Omne nimirum bonum ad animum pertinens, Deum habet au-etorem, est a Deo quali inspiratum. Est autem haec scriptura utilis πρὸς ἔλεγχον Tid ni , ut in Pi Overbiis aliquoties, ad monstrandam turpitudinem grauiorum eriminum; ad caStigationem. Πρῖο έπανο ιν .nempe ηθῶν, Dd correctionem; unde et IIesychio κῆ φιλοσοφία, /θῶν διορθοτική. Glossae .' ἐπανορθων, Correctio, emcndiatio. In ρος π ο δ είαν την ενὸικαιοσυνν, i. e. ad irilli tuendos horninia in υirtuto, praecipue eos, qui ia in bene coererv.

100쪽

17. Ivoc αρτιος - δ ρτισμένος ) 3. e. Ut se perseere ex ea Scriptura doctor EUangelii possit, et instrui ad munus duum Obeundum Aνθρωποι Θεοῦ in V. ιT. dicehantur propi elae ; in N. T. ita vocantur doctores Evangelii. ΓHῖν ἔργον ἀγαθον h. l. est, quicquid pertinet ad munus doctoris recte obeundurni, ut ipse conis textus docet. De Sopiate Apuleiu : Vir apyrime perfectuε- ad omnia εibi congruentia ost cia promtua.

CAP. IV.

I Tim. U, D. Hic addit et τοῦ α ιλλοντος κρlνειν ζῶντα e καὶ νεκροῦς. ad exprimendam maiestatem Chiisti. Zῶντας e , qui tum Vib crit; νεκρους, omnestat ta seculorum ierie praemortuos, κ εκοι μη μέ νου ς κατα, την ἐπιφάνειαν - αυτου γ In illustri aua apparitione et regno Suo, quando manifeste ostendet, se esse regem et Dominum, ut κατα, pro ἐν rem us sign.ficet. Ita vero etiam externi sciiptores, v. c. PolybiuS: αυτω κατα τηνἀρρωτίαν συμπαροντος, quum illi iaegrotanti adeaget. Syius non male h. c explicat per Hend adin', quali esset κα-τ α τ ἐν ἐπιφανειαν τή βασ ιλείας αυτοῦ. Reenat quidem iam Christus, sed regnum eius nunc nondum ita apparet, ut tune a arebit. Pro κατα legunt κα ὶ Co. dices nonnulli satis vetusti, cum versionibus nonnullis fit Patribus, ut Paulus ψbtestetur Timotheum etiam per adis ventum Christi ultimum, et felicitatem aeternam.

n. Κ, ρυεον του λογον) Praedica doctrinam; nam λογος la. s. est doctrina, το ἐυαγγελιον. Hoc ideo