장음표시 사용
61쪽
Is enim Metrodorus pene aliter quam Epicurus, beatum esse.
Particula, M, deest in veteri. Vnde coniectura ducor legendum esse, νη-N Epicurus, J quod reperio Gemianos etiam adnotasse Metrodorus genere fuit Atheniensis clarissimus Epicuri discipulus: cuius liberos suo etii testamento Magister commendauit Sententia eius de summo bono exposita est extremo tertio de Offic. Nam si non modo utilitas,sed vita omnis beata, corporis firma constitutione eiusque constitutionis spe explorata ut a Metrodoro scriptum est cuna honestate pugnabit. Et Tuscul. 1. Metrodorus quippe eum perfecte putat beatum,cui corpus bene constitutum sit.&exploratum ita semper fore. Id Graece Metrodorus dicebat, τ ῶσαθὶ ιν De συο μα- το-ται me σν ἔλπισμα. Vt ex Plutarchi verbis intelligere possumus licet Metrodorum non nominet. Sic enim ait in libello eo in quod id erit.οetica ' I, νωδἰ- κατ Umκουον,αrire μοι δοκε σιντου--των Mod urio Qxaremων εἰ ἀλοῦπόνοιαν, μνά- ιυταθειαν εὐαπφ μγειν σο eo a molis se mνοι diobutiliati κω ν Μνημ2ίlli,ni kδίω ν λοντος. Dςαεες-κI κα- τημα, μή τυ Ahi ταου αςον ἔλπισμα ἀλακυ-τιν αν rad
o κ' masβαιον ουκῖτιν οῦ ιυγδνο 7ἰω isto. δά e Cicero videtur si αυτο legisse.& Plutarchus in s. αι me quod ille ad κατασημα retulerit, hic ad nomen' rio Et fortasse pro cras , si saecia scripsit Metrodorus,cuius vocabuli etiam meminit Plutarchus.
Traditur,inquit, ab Epicuro ratis negligendi doloris. Iam ipsum.
ρομαων ovδὲ δυσκαρ, ρηne. Hue etiam pertinet quod inter ipsius Epicuri selectas sententias adscribitur,4 κονίζει το αλ o tως ω - του σμγώ - λ V. G α'
Istum mallem leuares quo optimum atque bremansiimum uim Cn.
Huius Cn. Octauit mentio fit in Bruto ubi de Cn. Sicinio verba fiunt, si bene me- inini. Is eum Trib. pleb. Curionem 3c Octauiunt Coss. produxisset, Curioq; multa dixisset,sedente Cn. Octauio Collega,qui deuinctus erat fasciis in multis medicamentis propter dolorem artuum delibutus, Nunquam inquit, Octaui Collegae tuo gratiam referes qui nisi se suo more iactauisset, hodie te istiemusciae comedissent. Eis , alia toleratio est veriorJalii legunt, ues toleratio est verior Jalij, Ut AENAM A G A,J in veteri est, MAE NON alia tot
Quamobrem turpe putandum, L non dico dolere nam id quidem est.
Summo dolore confecti hominis exemplum hoc ,est a M. Tullio, uirpatum saepissime:& Phitactetae nomine tum Graeci,tum Latini Tragoedias doctierunt. Is suit Peantis filius qui omnium optime sagittas arcu emittebat quod ab Hercule didicerat,cuius arcum haereditate consecutus fuerat. Is a Graecis Troiam proficiscentibus
62쪽
derelictus In Lemno est, viperae morsu ad pedem accepto. Ex quo ipse In ali litoris faxo iacens,grauiter cruciatus est. Accius de eo Tragoediam fecit Latinam ex qua versus sunt quos Cicer Proseri: fecit 'eschylus Graecam,quam ut opinor. ille transtulit. Eacitatur ab Athenaeo ἰ item a Plutarcho in eadem re, in qua nisi ei Cicerone. μαρne, o LPλπ8ι Ἀκώ ς κω ,ουὰ δ κων, φησιν,αιοῦκω, AUώωκι- t νli se 'πινικφυσιν,ποδ. e iaci ολιοίη ἀλγηδων quae verba non longE absunt ab his, Cui viperino morsu,&e Tusculana secunda iidem versus,quos nunc Cicero prosert,expositi sunt. TvRp Ess viro debilitari dolere,frangi, Jalij habent, esse debilitati,dolore frangi,&c.
επιμελῆ ποαδων Mηποδι ρου. Vbi alii codices habet, A inmorbi aderant vesicae viscerum, Jvetus habet, aute aderant vesicae xtorminum morbi Jeo ουρία est urinae stillicidium. dysenteria intestinorum tomni nasunt. Sic enim Celsus tradicli. . Proxima inquit, his inter intestinorum mala, tormina esse consueuerunt,dysenteria Graece vocatur. intus intestina exulcerantur, ex his cruor manat. Cicero Tuscul. i. de Epicuro loquens. Qua uis idem sorticulum se in torminibus&in stranguria sua pr beat. E. . Itaque dicimus grauedinosos quos dam,quosdam torminosos. Meminit item in quadam ad Gallum Epistola lib. . voLvNTATE ab adolescentia suscepta: J Vetus exemplar habet, vo L ,- ab adolescentulo suscepta. J quod etiam in Basiliensi codice est notatum. Graece est, is ἐκμουκίου κατά m- In Laertio Camerarius, non legit verbur sacrio: Citaque ait subaudiendum esse διαξ iri ur,aut simile aliquid.
Porum alter quum uicisset Lacedaemonios apud Mansmeam
Η te histolia paulo aliter reeitatur apud Suidam .A'eiu αι. - Μα νειον μαλ' - σαμψων Id. - νίνδας πιπίσκεται re πόλειον, ita πιπωμ No ραγον Us- ου- σιν' - τ ἱεως ετ φωντα. δἰ Ἀως, Εὐά δωροεπιν τοῦ πραγματ ιτα - λαι-ρει, μὰ ni συιριάχους ἀφείs.λαβον α δ ισον re αγίνο re tris , ου - ἡψχ-α- λ το Παμμα e, ηαυre ἀφοῦντα τί ψυχι , χαιαν α ισιν γέ P- νιν --μβολώ. Ciun Athenienses bellum clim Mantineis gererent, Epaminondas in praelio vulneratus est cumque adhuc eum vivum sui ex acie exportarent interim admota vulneri manu, grauiter afflictabatur,4 in sitos dispiciebat commili tones Tandem ubi certamen ex animi sententia finem sumpsit, manum evulia re amouit: exhalata tiam anima, illic sepultus est, ubi manum conseruerant. Me minit Valer. Max. lib. 3. it. de Fortitudine. Et Cic. quadam ad Lucetum Epistola. Quem enini nostrum inquit,ille moriens apud Mantineam Epaminondas, no cum quadani miseratione delectati Qui tum deniqtie sibi avelli iubet spiculurn . ut etiam in vulneris dolore aequo animo cum laude moreretur.
Nihil enim iam habes quod ad corivis reseraου. in autem testScr.
Suis sententiis refellitur Epicurus. dum enim in hae Epistola dicit compensari cum doloribus laetitiasti, qua in ex inuentisin rationibus i piebat voluptatem cer id dicit, quae ad corpus non pertinet ' negat Epicurus animi voluptatesin dolores
vllos esse,qui in corpore non sant: ut est libro primo expositum 4bi G .aeca verba
63쪽
prolata sunt, quibus id ille docebat. Praeterea ista puerorum commendatio, beneficiorum memoria,& amicitiae charitas ad corpus referri possunt minime sunt enim rerum praeteritarum aut suturarum quas corpore eodem authore sentire non possit mus. Et certe dum haec officia moriens se ostedit curare, natura bonitate vincitur: quae impediri quidem, sed obrutin amitti non potest. Sic Arriani Epictetus de eodE Epicuro loquens,dotio,inquit,lia τριγε ναίων - ἰυπνων, αἰαγκαζογιάφειντο αυος βουλvμα, α ντ τενο in id igitur eum e somno suscitauit .ae ad ea scribe da quae scripsit, coepit Z Quid enim aliud,quam qua re in hominibus nihil potentius,nihil valentius eit,natura, quae inuitum hominem & reluctantem ad suam ipsius voluntatem trahit' AENEvNT scripta eius bonitate ipsus aenioribus. Jalij habent, vi NCvNTu R. a eius scripta probitate J quam lectionem retinet vetus, nisi quod pro, vi, corrupte habet, WAE-
Scripsit enim o multis seperi rebis.
gantem tamen, libentius ideo ascripsimus quod etiam in prima Tusculana,no pauca sint.quae inde prosecta videantur. Eorum autem verboria hic sensus est. Fae autem diligenter animo tuo hanc mediteris sententiam, Mortem nihil ad nos pertinere. Quicquid enim in bonis est in malis .id in sensu est. Mors vero sensus est priuatio: quare vera illa sententia,quod ad nos mors nihil attineat, quod in vita mortale est, id omne iucundum efficit,ut non incertum tempus quaerendum proponat, sed immortalitatis desiderium adimat Nihil enim in vivendo graue ei potest interue nire qui ante vere persuasus est, in non vivendo nihil graue inesse .lta eius perquam inanis est oratio , qui mortem ait se metuere, non quia praesens molesta futura sit, sed quod . quia sutura est,idcirco sit molesta. Nam cum adest, cumque praesens est, dolorem infert minime:& quod expectatur futurii, id inaniter afflictat. Igitur mors, quo malo nihil acerbius est, nihil ad nos. Nam quoniam cum sumus, tum mors non adest: cumque mors adest,iam non sumus pro secio mors nec ad vivos pertinet, nec ad mortuos: quandoquidem alteri nulli sunt .alteros ea non attingit.
Et breuiterapteque meo libro, quem modo nomisaui, morte nihiL
64쪽
Hoc ipsum elixantius poni mebussu potuit.
Huc pertinet quod resertito. 2. cap. R. Gellius de Plutarcho, qui hane Epicuri argumentationem,quod ad nos mors nihil pertineat, reprehedit, asserens imperfecte, praepostere atque inscite syllogismo usum fuisse Epicurum. Nam praetermisit, in uit,quod in prima parte sumere debuit, άνHς ιυ ῖς κου σωμι ne διάλυσκ. Tum etnae autem ipso quod oniiserat,quasi posito concessoque, ad confirmidum aliud, utitur Progredi autem hic,mquit syllogismus,nisi illo prius posito no potest. Hae e Pluta teli'. Quid eo tradicat,ac ad h e re odeat Gell. illic videre licet. Ite q. Aphrodisiensis Peripateticus exponens verbum illud in desinitione Syllogismi positi ab Aristotele δια is κωμων,multis propositis syllogismis vitiosis, subdit,τοιουτοι, διαλυθὼ πιαθήτω si ἀναιθητον carsi et ς' ine, αυάγεται g ὁ θανατος χην πυ
νομοὶ de Me,τετονός κω φοβουμερα. Eiusdem, inquit generis eitin illa quae ferintur Epicuri, de morte argumentatio. Neque enim ex iis quas in medii adducit pro-Iositionibus, Quod dissolutum sit,id esse sine sensu Q d aute sine sensu sit,id ni-il omnino ad nos pertinere consi est quod vult, Mortem nihil ad nos pertinere. ut ipse putat: sed efficitur, 'd dissolutum sit,id nihil omnino ad nos pertinere. Aevero ne dissolutum .iaidem aliquid ,mors est,sed dissolutio . Qiij autem concesiit. Quod dissoluti ii iit,id esse sine sensu, non continuo concessit, dissolutionem euenire sine sensu. Neque enim dissolutio,quae quide mori est, an iniali accidere potest sine sensu. Ex quo sequitur, ut ad nos tum mori, tum n mortuum esse pertineat, tametsi mori non semper attineat. Itaque mors duplex intelligitur . nimirum de quae iam praeterita est,in qu nunc fit. Ea quidem quae praeteriit esto nihil ad nos pertineat: at quae fit,ea ad nos attinet: ea vero est quam metuimus.
Tam accurare a ue diuenter caueato sanciat Ῥt Antinomachus.
Vetus codex legit. AM NOMAcisus, J sed peccat in una litera sic enim est scriptum apud Laertii, qui hoc Epicuri testam e tum reserti cuius particula quam vertit Cicero, sic habet εκδια γινομNωναεοσόδων Mullos Εἰων αφ' , ων Ab titio λάχω κἀπιμοκώτρο, Ἀδδωύαθν aspiti Θωer , d E μάλουτοι, ci ς' et ει ι,μα- τω πια rci κρατη μητρι, κρα τι ἀδελ φοι. Vias , Oe si ἄθι -- αγε civis; λιον μερο ικάς πῖτ ς,τοῦ ποτερα δεκάτ' re γαμηλιων ωτοὐ γινομtili σιωρδον κατου, te ταῖς δεασι πολιῆιla νος ouυταν μίνει eτω ψάωνον, Nini οδωρ σκα mn χαύL Ea Cicero sumpsit, quae in rem suam faciebant. Meminit huius natalis diei Plinius lib.3s cap. 2. Iidem palaestras athletarum imaginibus,& ceromata sua exornant,& vultus Epicuri per cubicula gestat, ae circiiserunt secum. Natali eius vicesima luna sacrificant seriasque omni mense custodiunt,quas tradas vocant, hi maxime qui se ne viventes quidem nosci volunt.
Ne id quidem,nis quam multa annorum intercesserint milia.
Philosophi fuerunt quidam,qui arbitrati sunt post totius coeli conuersionem,&omnium siderum simul in idem caput reditum cucta quae fuerint eatenus, ab initio reditura esse. Horum sententiam nunc attingit M. Tullius: mi alio loco totum
65쪽
illud temporis interuallum .donee fiat reuersio.magnum annum diel,& vere vertentem tradit: locus est lib. s. de Repub ubi somniii Scipionis exponit &ina. de Natura Deorum. Praeterea ex Platone in libello de Vniuersitate hoe tempus declarat Iisdem ferme quibus hic,verbis. Attamen inquit, illud perspici&intelligi potest, absoluto perfectoque numero temporis, absolutum perfectumque annum tunc compleri denique eum se octo ambitus consectis suis cursibus , ad idem eaput retulerunt. Graece id dicit Plato,ῖσι δ' ὐδυ ἡ ΕΟ κα-νος,οὐδαία nν, cere τέλειος κρι - κον τον πιλωον άιαυτον πληοι rem, οται ἀπισων - οῦρκά- Δόδων τά προς ἄληλα Ivμπευθοῦντα τα λοῦ κεφαλlia:
Haec non erant e , qui innumerabilis mundas nitasque retiones.
πιπιυσροον. Qira verba Cicero lib. de Diuinatione tractat, ubi sie ait, Videsne Epicurum quem hebetem rudem dicere solet Stoici quemadmodu quod in natura rerum omne esse dicimus, id infinitum esse concluserit Quod finitum est inquit, habet extremum. Quis hoc non dederit 3 3d autem habet extremum id cernitur ex alio extrinsecus. Hoc quoque est concedendum. At quod Olmaesta, id non cernitur ex alio extrinsecus. Ne hoe quidem negari potest. Nihil igitur quum nabeat extremum, infinitum sit neeesse est '
Nunc totum illud concludi sic licet, qui in summo malo est.
Totam disputationem in unam colligit ratiocinationem cuius singui. partes Ita perspicuam continent veritatem,ut eis non possit Epilautus obuiam i . Nasummum malum quum beatitudini, id est, summo bono, aduersetur certe interim dum quis in no est, in altero esse minime potest: Sapiens aute, id est.beatus si semel beatus est hanc nunquam relinquet beatitudine: quodi Epicurus fatetur vult enim Tu να- - oi σοι ον υ ηκimm υ Γαν λαμβάνων διάθquam est in dolore, nam ait Epicurus, Etiam in vita tortum sapientem clamat uarum , Quam hoc sua u. Non igitur dolor uin mum est malum. Seduitur deinceps de bonorum praeteritorum memoria. de malorum obliuione: quarum 'illam retinenca esse voluit hanc reiiciendam. Contra id disputat Cic. qu5d in nobis non sit situm,ut malorum Oblimis camur: quod exemplo Themistoclis confirmat, qui artem obluatonis non requisisset. si quae voluisset obliuioni tradere potuisse, quod idem exemphim in Lucullo est explicatum. Addit etiam,illud en nimium audaci, hominis' imperiosi obliuionem praecipere: quam nemo etiam voles prestare possit Vbi ad Manliana imperia alludit. ut annotat Erasa us in Chiliadibus cula prouerbii duo causa tuerit, narrat T. Liuius valer. Max. 8 alij permulti scriptores. Admonet Erati mus hoc loco pro nostra Ilarsitan legendum esse, a vis A Coctices nonnulli habetit, Es TR A.
Quids etiam iucunda memoria repraeteritorum malorum.
. . molitur ad euertendam picuri rationem, ut probet tantum abere ut obliuisceda sint mala praeterit ut etiam memoria iucunda sit. idque omnes uno ore praedicare. Vnde vulgo facta sunt prouerbia non paucia: quorum aliquot refert Grecum quod profert est apud Aristotele in Rhetoricis ad Theodecte Vbi etia cur eas memoria maloru iucunda,doeet Fius verba sunt,m dijuouum .i A. b. νον ρσα et υντ om ρ ῶήλα epiae Uu es t rix, ά . ., ιυν καλὸν κ αγαξον Γ μεταμπι.οθ ri ρητου,-ς τ σωθίντα,μεμ, id πινων c,μετὰ
66쪽
oa ον,ο natu suo εχ ν το κακόν Posterior sententia , quam estat Aristoteles. Honieri est .ad quam alludit quum ait Vergilius, Forsan de hic olim meminisse iu- ου abit. Hue etiam pertinet trimeter Graecorum familiaris, σοῦ, τοις σοφοι em - ριν-απινιον. Sententiam quoque illam Euripidis, in quadam Epistola ad Lucetii Cie. expressit Habet enim praeteriti doloris secura recortatio delectationem. GRAECE hiae versum. JAntiquus codex, GR vi Ni hunc versvni J Et paulo post in veteri eodem exemplari versus magis con stat,quam in im presiis: laborum est praeteritorum memoria.
dae si i vobis tuba dicerentur,quabbiu C. Marim utipoterat.
Bonorum praeteritorum memoriam a voluptatibus corporis, ad quas animi vo-Iuptates Epicurus referebat, non posse peti probat C. Marius alio loco Ciceroni dicitur,in secundis rebus unus ex fortunatis hominibus. in aduersis unus ex summis viris. Is post septem coiisulatus, Cimbricosque triumphos a sylla authoritate deiect est, Scipibus omnibus exutus .sed eius integra historia est scripta a Plutaretio quod ad hune Ioeum attinet,Is in fugam conuersus ad tugurium senis cuiusdam,qui lacunas purgabat peruenit. A quo exceptus ut lateret in quandam paludem iuxta fluui ripas ductus est,ubi tametsi ea lamis atque aliis leuibus virgultis eoopertus esset cum se latere posse non crederet,in palustrem atque coenosam aquani descedit, te
Non intellgo cur Aristotelis Sardanapal epi amma tantopere.
Epigramma cribit suidas omne id dici,quod rei alicui inscriptum sit,siue versu. suetis tuta oratione eon sectum sit. Huius epigrammatis meminit Cicero in Tu seu lanis momodo igitur inquit,iucunda vita potest esse , a qua absit prudentia absit moderatio Ex quo Sardanapali opulentissimi Syriae regis error agnoscitur qui incidi iussit iniusto, Haec habeo quae edi,quaeque exaturata libido
Hausis at illa manent multa & praeclara relicta. Quid aliud.inquit Aristoteles in bovis .non in regis sepulchro Inscriberes Haec naberera mortuum dicit, quae ne vivus quidem diutius habebat, quam fruebatur. Epigramma integrum est apud Athenaeum Hoc epigrama ab assentatoribus S. . o- Iupitiosis hominibus inessum in busto fuisse dicit sui das: ubi etiam addit reprehensionem versuum, e ιδ UMmie,inquit,κ Ἀώμηταὶ τῆς ἐκεινου δMιν κιρα ina γοουριμα γιαε α ρις ηλασία επικαιαν,ώς ε ανταει ξον- τω ταφα, ἀυτ 3, Τραν se a m di e. ψευδο ταύταJae γκαψ ο ne. γαρ ἔλει ν λωτ--απέ, φαγ-ri meo, ο λα-ς 'σίδη φθορὰν κεινα παντα κεχωρήκω dis A i ML τίω mis νομου ρ, LAσοδ ai, reti Auiκῶ τὸν ἀθλια αὐτο ψυλ, ἀλγάσυ Φοῦνιῆ Acilii Ἀαντ si 'm κακιτα,κsa Hμνη l. ων παρονομως ἈλαUλάτω ο - λαυς ειργάσατο .assentatore , inquit, vitaeque eius voluntariae ingluuiei vetris.& insaniae aemuli, hoe epigram eius stilicet nomine in busto quo erat eonesusus,inscripserunt. Haec habeo,&α' quae certe salsa sunt inscribentiu verba Neque enim moriuus iam habet,quae vivus ederat.quaeque biberat,sed ea in putidam corruptionem omnia abierunt. habet vero vitae nequiter actae solui foetorem qui naiserum eius animum perpetuo angit atque cruciatur, sibi flagitiorum conscium, de eorum recordantem , quae inique 5c intem peranter infelix admisit sentire poterat dum vita seueretur J in vetusto codice est, ni votus sentire poterat,quim du fruebatur. J Paulo post, voL A . ut aiebat Idesunt duo verba, A J in veteri, pro Aussas poenitendit legitur M.
Illud autem ipsum qui obtineripoteHquod dicitis, omnes animi .
Lib. primo hanc sententiam explicauimus tum ex Plutarcho, tum ex Laertio.
67쪽
Eam nune reprehendit per postrophen ad Torquatum,docens eius vItam indicare non solam corporis eum sequi voluptatem,sed virtutum potius dignitatem. Adisigitur Maltera reprehensio. qudd non maiores sint animi voluptates, quam eo Oris si propter corporis voluptatem fiat ea, quae est animi propria. Et tractatur locus per eam Aristotelis communem sententia ἀεὶ δἰ ο ὐπάρχει, κυπάρχω,οιοι δι ολεμ ε κἀν μῆ-ονι iurisi enim propter corporis voluptatem aninii voluptas est, prosecto maior erit lotior eorporis voluptas, quam animi quod minime vult Epicurus,ut dictum est. De tribus etiam temporibus quorum sit anim paruceps libro quoque primo est disputatum & non multo ante tractatu est de dolore inritio beatus esse possit: ex quo efficiatur, ut non sit dolor summum malum.
Voluptatem bestiis concedemus, quibus os desummo bono.
Nullum animal est,quod voluptate non moueatum hoc intelli,ns spicurus. quodque deprauatae non sint malis moribus beluae ab iis argumentum duxit, id esse summum bonum. sed non animaduertit summum bonum proprium eius esse debere,cuius bonum quaeritur. Iam ergo clim sit nobis voluptas cum beluis communis, summum bonum nobis esse non potest. Imo vero ne beluis quidem summi hoc videtur. quippe quae saepe contemptis voluptatibus .frigus, famem, montivagos atque sylvestres curius lustrationesque patiantur propter gignendum,4 quod natum est,
educandum proque suo partuita nonnunquam propugnent, ut vulnera excipiant potius,quam deserandi. nullos impetus nullos ictus resormident, si saluum retinere foetum quoquo modo possint. Sic Plato de iis in Sumposio loquεs,. Ποιαά,inquit, αυ- --bactyos notitiis' ἐκεινα, ἰφειν κω a οπαίπτι ἔν m. id est, a proris quidem quae procreata sunt, ita propugnare parate sunt, ut vulnera imbecilles apta maxinae a sortioribus non horrescant excipere in mortem non reformident pro suo partu adire,famemque diutinam perpeti,ut quod procreatum est a latur, c teraque omnia pati eius generis, non dubitent.
Turtum 'cursu O peregrinatione tituntur, contingatione ali. e.
In antiquo codicelegitur, cursuin peragratione stantur,&e. nec adiugitur verbum s, quod a quodam superscriptu videtur, ut eius generis haberet exemplum deinde a scriptoribus, ut verum,inter Ciceronis verba adscriptu Diuidit Aristoteles τὰ ἡγιλαῖα lία in μιmκὶ -οερδικα. in illorii genere primum hominem ponit,deinde apem,sormicam Ecc. De eo genere loquitur Cic. d appellat,quae congregatione ecetum quodammodo ciuitatis imitantur, aptε
Ergo sessis eruntsecretua voluptate humanarum qui edam.
De virtutis in bestiis simulacris plura Aristoteles in Animalium historia. de eorum partibus plura Plutarchus:& quaedam explicabuntur huius opseris lib. s.
si ergo in ratione carentibus animantibus apparent virtutum similitudines longe a corporis voluptatibus positae: quanto maris in homine,id est , in praestantiore natura,logius elucere debent virtutes id est,sominis propria officia munera, finis 3 Ees nihil temere natura fecit, certe hominis conformatio longe alia quam beluarum. satis docet non ad voluptatem eam natiiram ortam esse ut nihil dicatur de animorupraestantia, dignitate,& studiis honestatis.
Vt si Aerxes cum tantis His bus,tantissu eque bibus mede.
Tot . inquit opportunitates tributas homini a natura, tot an iniorum motiones, industrias, studia voluptatis causa parata esse, si quis dicat. perinde est ac si quispicimcopiosissimo sumptuos stina o exercitia dulci cul e cuiusdam rei copia quaerat,nuae
de sine ullo conatu haberi potuisset, habita, parum aut nihil commoditatis adse
68쪽
reti Herodotus in Polymnia, Xerxis exercitus numerosos descrIpsit. plura idem dc de iuncto Hellesponto ac de Athonis persessione sparsim alis authores attigerui, veluti de Hellesponto Plutarchus lib. r. de Fortuna Alexandri. ωπαρ- , inquit,
indicat quid sit iungere Hellespontum: Constrato .inouit, in nauibus ponte, haeduinxit exercitum. Citat idem Plutarchus epistolam quandam,quam Xerxes ira commotus,yloriabundus certe ad Athonem montem scripsit his verbis, A.'θω δαμονιενομηκημι emciνἰμsis p χις λίθους ι.γαλους κm δυσκατέ γάς re. in μου, πιμω ριψωσ - νάς ἡ θαλι-- Atho beate,qui coelum tua pertingis altitudine, ne meis conatibus magnos exhibeasin operosos lapides. nisi velis, ut in mare excisum te praecipitem Vbi codices impresti habent partim, E,partin His, vetustu exemplar habebat a Moti a. certe scribit priscianus hac inflexione in lib. de Rep. usum fuisse M. Tullium ubi ait. Quid ergo illa sibi vult absurda exceptio . nisi
quis Athone pro monum e to vult funditus efficere 3 vj enim est Athos aut Olympus tantus Vtitur quoque Lucillius apud Gellium , Ut aiunt montes Aetnae omnes atque asperi Athones Hymetus mons est celebris in Attica regione, qui floribus semper vestitur: ideo dicitur Ouidio, Semper florens Hymetus. dc Iuvenali Dulcis Hymetu quia mel gignit optimum,ut est apud Strabonem. MEL E afferre ex
Hymeto J in veteri est , a L 1 auferre.
d altiora quaedam agnificentiora, mihi crederorquate.
Totius hontinis fabrica docet ad voluptatem eum natum besse itemq; animios icia. In animo virtutum omnium semina reperiuntur; ut coniectura consequentium.quae est prudentiae: naoderatio cupiditatis, quae est temperantiae: fides ad coseruandam genetis humani societatem quae est iustitiae perpessio laborum, periculorum honesti causa.quae est fortitudinis atque ita habes honesti omnia genera summatim collecta. Haec certe in beluis non reperiuntur ergo cum temere haec tributa homini non sint, ad altiora quam voluptatem nos natos esse eo firmant. Veru enim est commune Philosophorum effatum,ων α κατασκειαὶ διαΦουι, των. - γα, Mia τα, η. quod ait in animis inesse quiddam diuinum Ze coeleste.idante Plato dixit Homero nuncupatum fuisse,n vi rei αίθρωπιις ωιγρμί o θεοειδες, ei. ει-
Quod si esset in voluptare summum bonum. t dicitis,optabile esset.
Aliud argumentum Nemo est qui recuset in re bona diutissime, imo semper versari. At in corporis voluptate semper versari nemo est qui velit ergo orporis voluptas,in bonis numeranda non est. Ita quoque Plato voluptaten turpem esse probat. Si enim ait in Philebo Protarchus,vδονας si γε που sc ταμ te λεδοῦντας - γίνας οτανιδω uae, o Loν σπινου , κτο γελοῖον ἰπ άυταe, οῦτο πάντων ωλιτον επόμιον
maximis voluptatibus aliquem versari,statim ipsi quam ridiculum sit, quamque turpe quod inde consequitur intuetes, erubescimus: ac abditi, si qua eiusmodi perfundi dulcedine velimus, id facimus quam maxime totumque id genus nocturnis tribuetes tenebris,tanquam luce indignum Leonspectu iudicamus.
l. Caren te quidem non recusant: Ῥe tri haec verecundimussifortisse.
Constistius Cyrenaici faciunt, quia ea facere suis decretis dogmatibus consentaneum est consequens. Nam s summum bonum,in quo esse semper est optam dum est corporis voluptas: certe in voluptare ea semper versari, est optandum. Tenent ergo consequentia illi: Epicures naturae bonitate vim, verecundius agunt Pacan eo, quo nihil melius esse docent,versari Perpetuo recusant. anquam interdiu
69쪽
rebus renereis vcinore plutarchus Cyrenalcos dicat,oi Rus uti Gι,Inquit, - λων αφοδισίοις οιον rota δειν δετο φωτος.ακα o G me ποθ. AA se cur id faciant docet, Mix λα cie αι xκMe etsi Sol ιν Ne,inquit, per aspectum mens tacti specie concolptassaepius appetitionem accendat.
dae autem e resia causa erroris tanti,tam longe late a dissi.
constituendo summo bono philosophi his partibus quid accommodatum essetin eo ueniret,quaesiueriint. Alij quide omnes partes spectauerunt,4 potissim quod erat
congruum, non tollentes quae aliarum erant propria partium,summum bonum statuerunt. Atque isti quidem recte de bonorum fine & malorum ,rationis quidem hominum iudicio,iudicauerunt. Q vj vero tantum unam contemplati sunt partem, caeteris neglectis,a vero ij aberrauerunt : qualis Epicurus fuit atque Chrysippus. quod Galenus his quidem verbis docet et iων του it. νψμῖν ρικρωσεων x MULQ φύσει καθ' εκαςον, μορίων ' ψας ἄδος, προ stac τω δονu δι num θυμητον , προ in τί νι Uta . . , θυμοo Ite, ατ in το καχον δια το lawσικον, κακουρος A την musi σπωρίου της ψ v k ἐξιάσατο μονον oli X vinxtis κώλα βελἶσου. Atque illud eri quodnue ait Cicero,vocans cupiditatem is ἐπιθυμητκον,3 si Ἀγιςικον parte animi in qua inest ratio atque consilium. Sensus verborum Galeni, omnes intelligant,is est, Clitria numero sint .ad quae singulis animi nostri partibus accommodati sumus ad voluptatem qui de ea parte,in qua cupiditas inest ad victoriam aut& principatu , ea in qua irarum existit ardor:&ad honestu ,ea in qua inest ratio atque consiliu , Epicur quidem cisi animi tantum leuissima parte deliberauit Chrysippus vero eius quae est optima irae stantissima, rationem nabuit .reliqua vide in eo libro, qui de Platonis Hippocratis decretis inscribitur.
4 ero enim de te sunt D j v Nos etiam putatis, qui possunt esse.
Deum vocavit Epicurus μακαριον Οἱ αι θικτον Si ergo beatus est,percipiat voluptates necesse est . in voluptate enim Epicuro vita beata ponitur. At idem cum dicat omnes e corpore proficisci voluptates sequitur ut aut deus nullas percipiat voluptates, aut corpore percipiat,cuius no est particeps. Deos esse in Epistola ad Menoeceum fatetur θεα scia γαρπιαν e. Mγue μὰ γάρ isi αἰ ps ηγνω me. Qu'd Cicero tractat lib. l. de Nat. Deorum. Sie enim ait. loquens de Epicuro Velleius, solus enim vidit primum esse deos quis dan omnium animis eorum notionem impressisset ipsa natura. Subiungit aliud argumentum cuius ea vis est. Omnia quae summi boni sunt e ficientia, laudabilia sunt: Nemo unquam laudatus est,qui voluptatis fuerit artifex: Voluptas igitur summum bonum non est. Trachatur autem &illustratur exemplis,
Non elogia monumentoram i miscunt, velut hoc ad portam.
Elogium quid iit, ex Suetonii verbis intelligitur,qui ait in vita Claudii, Neemn tentus elogium tumulo eius versibus a se compositis insculpsisse, etiam vitae memoriam prosa oratione composuit.& Cic. in Catone Maiore.Solonis quidem ait, sapientis elogium est,quo se negat velle suam mortem dolore amicorum lamentisque vacare. Huius vero elogii Attilii Calatini meminit quoque Cie in libello de senectute. Apex est autem, inquit,senectutis authoritas quanta fuit in L. Caecilio Metello lquanta in Attilio Calati nolin quem illud elogium unicum, plurim consenti ut gentes, populi primarium fuisse virum. Notum eli totum eius carmen incisum in sepulchro. Iure igitur grauis cuius de laudibus omnium esset fama consentiens a Tris ipsis expediat facturos arbitramur Icodex antiquus habet, e sinit iplis expediat facturos arbitrabimur.
70쪽
OBSERVATIONE s. Nonne nudemus quantaperturbatis rerum Omniam consequarur
Cinae sequantur incommoda voluptatis assertores,indicat Tollitur beneges t , omnis. Quum enim liberalitas nullum beneficiorum foeneratorem querere debest. haec disciplina,nuae tota in volaptate est posita docet ob id gratificadum esse ψεμ, ctus ex benignitate percipiatire. Lib. t.de Legibus, Quid liberalitas stratuitane st an mercenaria si sine praemio benignitas est gratuita. si cu mercede, nducta Nee
est dubium,quin uni liberalis benignusve dicitur, ossicium, non fructum sequa
Sunt etiam turpitudines plurimae,pι nisi hone tis natura pl. Malear
Antiquum exemplar habet, O VAE, Nisi honesta natura plurimum valet alii. 3' n.tura. Nisi quod turpe est. suavit natura homine retineat,atque a malefaciendo retrahat: honestum oue in officio cootineat. npq Paupoena aut ignominia secutura sit,sed quia honestum sua sponte laetinendum, tu pefugiendum: certe infinita admittentur vitia, turpitudinesque plRebus alienis ex quib' effici voluptates poterut .manus afferre quid obsta it.remo
cidamus' u fabsterrebit nos a tarde locupletum tenebratri solitudine nacto Plura die possunt in hanc sententiam sed satis sit si intelligamus honestatem osta
Docet Festus Pompeius a rvmmnas dictas suisse furculas, quibus religatas sarcias uratores ferebant quarum usus erat itaque aerumnarum ribo. larior, se significari, I.quod est tollere Herculis aerumnas duodecim uineian quas versibus persecutus est totidem Vergilius si modo e rum au-