장음표시 사용
181쪽
pugnat cuin doctriira Philalophi dicentis a. animarax. 37 posse qui iein nos phantasiarti cum volumus, pinaci autem non ita. Alii cum Olcoth putant, intellectum, positis ni itivis credibilitatis, esse det minatum ad Allensum fidei citra in periuna voluntatis et quod etiam communiter inicitur,quia in obscuris intelle eius sit iturinaperio voluntatis, ut constat tum experientia tum ex eo.
quod detur in voluntate,tanquam inpotentia principe , dominium regale,quod exercere debet erga potentias subditas,ui cujus potest intellectum retrahere ab allens, ubi apparet periculiim errandi,ut in probabilibus,& obscuris.
II. Dico equidem cum comm mi, intellectum adcredendum determinari ab imperio voluntatis, seu a pia, luntate credendi; ut proinde eius fidei dicatur voluntarius,&liber lia D Thom.qua .art. .suai disp.6 se λ6. PROB. ex Scripturis, Conciliis,&Patribu , Ad Rom. o. corde creditur adjustitiam, hoc est, volumtate ιnFeravie, ut interpretatur Angelicus. Ad Rom. I.
tem pecta voluntatem.Idem docet Tridentin una sus6Aύ dc Arausicaniinrean s.dicens. Initium sidet ei' sum credubratis assectumAug.tri et s. in Joann. Multa potesfacere homoson issem credere autem nonpotest
PROB. 2. a priori, quia intellectus in obscuris subditur imperio voluntatis', ut loquitur Ambrosius constat perientia, ergo ad credendum Deo super omnia debet intelleistus ab imperio voluntatis determinari. Confirm. Quia intolectus in fidei assensu debet excludere omnem Armidio cluam cohibere nequitiine in i perio voluntatis; erso ad credendum requiritur volunt iis imperium non solum ut intellectus determinetur ad ostensum, sed etiam ut a tali assensu excludatur omnis sor-
182쪽
cere,quod voluntas se habet permistaeo pure non resi. 'stat Secundo contra Bagneet, non sufficere imperium voluntatis,quod praecessit primum actu fidei,ut hic,& nune
eliciatur denuo actus fidei Tertio nec susticere,quod voluntas selibri applicet intellectunt ad cogitandum de motivis credendi, cia:n debeat intellectuna determinare ad as. sensum Mad excludemdam sermidine omnem ab assensu.
III.OByc.x Daemones credunt,& contre niseunt Jac. I. tamen carent pia affectione ad fideintergo intellectus
non indiget pio imperio voluntatis ad credendum. Confirm ex Philosepho dicente a de anima,posse nos phantasiari, sim voliamus, non tamen opinaim; ergo ad assensim obscurum sive opinionis, sive Fidei non requiritur determinatio volivitatis. Ress. Daemones propter excellentius Limen intellectuale, quod habent a propria natura, habere evidentiam moralem de mysteriis revelatis ob signa credibilitati . eo modo, quo nos habemus evidentiam de existentia Romae: c ideo non indigent pia assest: oiae ad credenduin fide naturali, qua tantum credere post int. Adde, ubii iacet aliquando ob evidentiam credibilitatis non requirere-nir in nobis pia essecto ad credendum, requiritur tamensen per pia affectio ad credendum aliensu firmissilia si per omnia, exclusi, o onanis formidinis. Adconfirm. Pliilosophus negat, posse nos opinari Elim volumus, illis praevio motivo non tamen negat
posito motivo obscuro,polla voluntatem determinare intellectum ad opinandum Falsum qiuidem est, quod docet Conis intellectum indigete ratione probabili,&motivis prudenti ad hoc,ut possit determinaria voluntate ad assensun si enim hoc let, nullum judicium ellet
temerarium, inprudens,nec Haeretici pollent obstina-ὰ adhaerere suis sectis, quae carent fundamento proba 'bili.Quare sussicit, lubd intellectu proponatur motivum habens speciem veri,utpota a voluntate ad assensum d
183쪽
terminari, prudenter quidem, si motivum sit probabile
imprinlenter vero, ii naotivuin sit tenue. IV. Intellectus unice movetur a vetitate ob lecti, ut oculus a colorato, sed ne i ut voluntas aligere in objectorationea veri,ut nequit augere rationem coloris; rso neque potest voluntas reddere assensum magi fit-m 'm, quam mereantur motiva, sicut non potest reddere vilionem colorati magis claram, sed Elam potest magis applicare intelleci uni ad consideranda motiva,ut cxiliun ad accius percipiendum objectum.
86λ. Damnatam esse ab Inn. XL propositionem '. dicit. 'luntas non test emere, ut assensus Fid i
ηρinosis magis firmus, quam mereatur pond- ratio. num ad assengum impetuntiuω. Quare lice intellonus moveatu a sola veiltate, ut ab odecto,non secus ac oculus a colu e; nihilominus moveri etiam potesta voluntate, non tanquam ab objecto, sed tanquamab influente, determinante ad aliensium circa objectuna sitf., naec propositum;quam vim non habet voluntas circa oculum.
kario disparitatis est quia oculus propolii colorato,no est indifferens ad videndum, ves non videndum. contra
vero intellectus,proposito motivo obscuro,est indifferens ad assentiendum, ves non assentiendum, ad assentiendum cum sorinidine, de citra formidinem ergo intelle'ctus in hoc subdi debet imperio voluntatis, a qua detorminetur, secus vero oculus. Et ratio a priori est, quia intellaebii potest objectum proponitimulsi aliqua specio veri, de lub aliqua specie falli, idcirco est indifferen,
quod non militat in oculo. Quare sicut voluntas necessa, rio amat objectum, quod tollam proponitur ut bonum non naixtum malo, quando vero proponiturobiectum
4 ulsib specie boni, mali, tunc est indisserens ad amandum, vel odio habendum, diseipsam determinati ita intellectus necessarib assentitur oblino,quando evide Droponitur ut verum,quando vero proponitur sub specie
184쪽
veri simul,&falsi, tunc est indifferens , determinari debet a voluntate. Praeterea sicut voluntas, quando proponitur obiectum creatum selum ut bonum propter in- advertentiam, ut in motibus primo primis, tunc nec sti-rio amat tale objectum creatum, non tamen amore super
omnia, sed quantum exigit apparentia boni finiti iii ' quando intellectui ex inadvertentia proponitur objectum specie veri tantiim de nullatenus sub specie falsi, ac sentitur necessarid, non tamen allensu firmissimo super omnia,atque ade ad assensum Fidei firmissimum indiset
V. Minuit. Experientia constat, quia qui pharies assensus est conclusioni propter praemissas. deinde vi habitiis acquisiti assentiatur conclusioni, etiamsi tunc non' recordetiirpraemiiDrum ergo potest patiter qui assensiis est mysteriis revelatis ex imperio voluntatis, deinde alientiri iisdem citra voluntatis imperium supplente habitu illius desectum. Rese cum Gran. r. II dis a. nego conse uentiam. Habitus enim solum praestare potest , quod intellectus
exim minori conatu assentiatur,& cumini iadam inclina tione indiacente moralem necessitatem, non tamen esticit, quisdintellectus in obscuris allentiatur necellariis citra voliantatis imperium: nisi forte aliquando ex in advertentia ori in prisponatur silum sub specie veri,&nullatenus sub specie falsi; in quo casu licet detqrminetur ab obieeta ad assensum,non tamenad astensiim firmissimum
super omnia citra imperium voluntatis.
iam Holunta eredendi debeat essesupernatural ,γMnesa rum intrinseco, tum extrinsec. 'VI. C, Us lex hic agitanda disti ulta. Prima An voluntas credendi determinans adaehinnR- dei supernaturalem possit esse naturalis, i&inhonesta intrinsece 3 ut si quis eodem actu vellet credere ob finem
185쪽
suraii.ii: Secunda, An possit elle inhonesta, seu malae tritisece, denominative per hoc sciliceti quod impii retur, inhonesto v. si quis ex motivo vas gloriae, velambitionis regni imperaret Hiluntatem credendi. Dico . cuna communi apud Im,dis io sect 4 φ .luntas credendi fide divina ac supernaturali, necetiarib ipsa etiam est supernaturali'atque deo intrinsecElon sta. Unde si quis vellet v. gr. religionem catholicam am-
c nec traheret fidem supernaturalem. PRO .r ex Arausicano II.can hiatii dicitur:& quissima
arim ntum ita etiam Uum initium fidei ipsum crι stati assectumηρ-pergratis πιι id est permo rationem θ' iti sS sc sed naturaister nobis nesse dicit, vsobri dogmatib--ψrursamim proba σειν Tridentilium etiam ill 6:cap. .ait,Arbitrium ad actum fidei libe- eeliciendum non sellim excitari,sed etiam idjuvari r tia divina, ergo voluntas credendi fide divina est superna..turalis,atq; adeo intrinsece honesta:elim non possit actus
inhonestus dici dolium Dei,di procedens ab auxilio sis
pernaturali. . PROB. a. ratione Fidese meritoria in ordine ads
lutem salieni de congruo, si scilicet sit fides peccatoris
atqm omne ritum vitae aeternae habetur a selo aeri voluntatis libero, honesto, & supernaturali, ut supponuturex dictis in de Gratia; cam non possint opera natura , lia ullatenus ad gratiam,vi gloriam disponete, ergo Fides procedere debet a voluntate credendi libera, honeri, Ne silpernaturali atque ade voluntas credendi necellario supernaturalis est, intrinsece honesta Major constat ex patribus praesertim ex Augiistino de praedestinatione satasMirum c. a. ubi dicit: Quis nim dicat, eum , qui Iam capi or ore,ab illo in quem credidit,mhilmereris
186쪽
Et ratio ptior est quia actus 'dei est estentialiter actus cultus, qui Deo exhidetur, captivando iiitellectam in ejus obsequiuna ergo est actumneritorius mulio magis quam scultus, qui Deo exhibetur v. g. genu fle*endo; tim sit hos difficilior potentiae intellectivae nobilioris. VII. OB c. r. Fides est mitiu:n omnis meriti, ut -- cent Patres communissime ; ergo non debet ante em dari voluntas credendi meritoriaci ergo potest luntas eredendi esse inhonesta, & demeritoria atque ade saturalis, si scilicet quis velit credere v. gr. ob finem forandi. Res Fidem ex Patribus non esse initium meriti, qua tenus est actus intellectus, sed quatenus imperatur ab voluntatis; de ideo inluntas credendi formaliter hi nitium omnis meriti. Unde non potest Fides esse meritoria A vollantas credendi inhonesta,&d-ietitoris. HlL OBJIe a Saltem poterit Fides supernaturalis imperari a duplici voluntate altera honesta,& supernat . rati, altera inhonesta Sc naturalidiit si quis velit eredere tum ad pr aestandum Deo cultum, tum ad surandum,ergo saltem in hoc casu poterit volinatas credundi inhonesta de demeritoria, determinare ad aestum fidei supernatura
earina licet possit eadem actio externa. v. gr. erogatio stipis imporari ex duplici voluntate, altera bona, & meritoria; altera prava,&demeritorii, v. gri sine subisvandi miseriam,& ex fine vanae gloriae,&scesse bona simul, & mala extrinsece & denominative per denomin tionem ab iis actibus internis imperantibus illam nihilo, .
minus actus Fidei super naturalis non potest imperati a duplici voluntate, itera bona, inera i aala. Disparitas est,qiua amo externa non est supernaturalis, unde potest esse mali per denominatione n ab actu interno malo imperante Fides vero tim sit actus supernaturalis non potest esse
187쪽
pece immos imperaretur. IX. Dico a volitas credendi potest eis supernaturalis,&memoria, quana imperetur ab actu late. sev i ter pravo, & demeritorio dummodo voluntas credendi
retineat immediatain, ω rimalem libertatem, i gr. si1 quis habeat voluntatem credendi ex motivo ambitionis vel regnandi,potest voluntas credendi elle supernatu alis, meritoria, quamvis imperetur ab actu malo. Ita Rip. ins o. L .loc. cit contra Huri. Hs 6 Reques disi .ui etiam stabilivim in quaestione illum de Actibus humanis, ostendendo paucis,posse actum supernatu a- lem in mari ab actu laviter analo sic elle iniritu a
bonum, ac meritorium, extrinsece malum ac deme-.titorium.
PROB. Universim non repugnat, quod actus liber, α supernaturalisimperetur ab acti saliena leviter malo ergo potest voluntas credendi formaliter libera ede supernaturalis,&meritoria, quamvis imperetur ab clupi: --; in quo casu lunta redendi esset bona intrinsec , extrinsece mala. A modens probatu a Potest enim quis v. gr. ex moliri, inanis glariae velle rogare stipem.
auto,nfiteri; in quo casu attritio esset supernaturalis, cimperaretur ab actu vanae gloriae Ratio a prior est,quia eo ipse ac actus imperatus retinet suam libertatem sormalem, quamvis ab actu malo ordinetur ad finem natum, non proinde minuitur, aut tollitur eius intrinseca bonitas, ut advertit Angelicus qu. M .ma an eo. go potest esse intrinsece bonus,4 extrinsece malas.
Dixi h in Conclusione licetin eretur ab actus.
rem leviter pravo: quia peccatum inortale actuale videtur exunguere in voluntate credruadi libera onme meritu etiam congruum pro tali instanti Dixi secundb:Dumnan. do voluntas eredendi sit ictus imperatus formaliter libet
188쪽
quod accidere pytest, ut diximus ii de Actibus Hum misώθ. . quast 4 vel quia actus non est ade, cax
ut necessitet ad adium imperatum, vel quia non determinat ad aestum imperatum pro eodem instanti, sed pros quentibuso Ratio est, quia si actus imperatus careret lia Dertate formati,sicut careta aus Fidei,& actio externa tunc repugnaret, quὁd sit intrinsec bonus, supernaturalis, & extrinsece malus: etenim actus internus carens libertate formali, caret etiam bonitate morali, domerito, ut diximus in eadem quaestione de Actibus humanis,unde solum ellet malus pec denominationem ab actu interno malo imperante, sic 't actio externa v. gr. ambulatio estniata moraliter, & peccaminosa imperetur ab aebi interno malo. Contra verb, si actus imperatus est formaliter liber, poterit esse bonus moraliter intrinsece , de trinsece malus;ut quando ex motivo vanae gloriae qui co fitetur, erogat stipem, doc aliter quomodo Christus Dominus diceret Mat. 6. Attendis , ne Iustitiam vestram faciatis coram bomis, sin tu, est ex fine vanae gloriae. Confirm conclii sio; quia eadem actio externa si fiat ex duplici sine, altero bono, altero pravo poterit esse bo na simul, e prava extrinsece , ergo eadem voluntas a
dendi formaliter libera, si fiat ex fine pravo, poterit esse intrinsece bona, supernaturali , , meritoria, o extrins
X. Osyc. r. Non potest actus esseintrinsecemalus,& extrinsece bonus: v. g. non potest mendacium esse extrins ebonum per hoc, quod imperetur ex motivo sal vandi vitam Innocentis, ergo neque poterit e converso a. Elias esse intrin*ce bonus, Mextrinsece malus,atque adeo non potest voluntas credendi esse intrinsece supernatur iis,honesta,&naeritoria,&imperari abaci una lo, Confirm. Quamvis actus imperatus sit de se bonus, at
imperetus ab actu pravo, desinit Use bonus; ergo ut supra. tecedens probatur malum est ponere actum
189쪽
au. II. Art. IZ Num si super turalis, se is des honum ex fine pravo , .gri velle audire sacrum ob finem furandi calicem siquidem contra legem, turalem est non selum intendere finem malum sed etiam ponere actum desebonum ex fine males ergo actus imperatus de se bonus, si ponatur ex sine pravo , non so-ltim habet ma tiam extrinsecam actus imperantis , sed etiam intrinsecam ipsius actus, in quantum eliciti ex fine
Resp. nelocοηsequentiam. Disparitas est, quia ea sire Aum liberum malun inpellendo ad illum est malum vi ideo actu bon us desinit esse bonus, si impellat ad malum; quod accidit, si quis ex motivo servandi virum Innocentis, vestimentiri: Contra vertanon est malum quod a s bonus ab aistu malo causetur, inde aetiis mi sericordiae v. gr. non desinit este bonus per hoc,'ithd ad illum impellat actus malus v.gr. vanae gloriae: sic Petrus non desinit esse bonus per hoc, tib ad bonitatem im pestiuir ab iniqu*contra, exb delinit ite bonus, si alteri
Ad confirmationem istietua antecedenMM us bonus se aliter liber non potest esse bonus intrinsece , si fiat ex Fine malo, nego; actu bonus necellarius amittens libertatem formalem,per hoc, quia imperetur ab actu ρομφ/oncedo anteceden , πιν GHequemiam. Ad probationem distinguo paritera νtecedensiquando volitio audiendi sacrum imperata ab intentionefurandi non habet sitam liberta a Brimsem,cance insecu'nuo ananeedom Consequentiam Verum quidem est,quod si contra legem naturalem non sistitim intentio strandi, se etiam velle .g.audire sacrum ob finem furandηat quando datur duplex actus,aliterimperatus, liber,qui sit -- litio audiendi sacrum,alter imperans, qui sit intentio surandi,tu adhibendi hoc medium audiendi lacrum ad finem furandi, tune Altim est malus hic actus imperans
190쪽
Ubi advertia uiuetaponere actionem liberam is si
nem malum , dc aliud ponexe actionem liberam ex finamaloalladii κγrtat unum tantum aerum voluntatis,ut siquis velit stirari ob moechandum;in quo casu actus voluiirutis est unus physice, duplex mox aliter continens peccatum serti,& moechiae , ut notat Philosephus, qui sic peccat,magis est moechiis,quam sur,quia furatur pro pter moechandum: Propter quod autem unumquodque tale Millud magis Ointra veta ponere inctionem liberam ex fine malo importat duplicem adhuna voluntati , alterum imperantei disrum imperatum,ut si quis velit lar giri stipem ex motivo vanae gloriae .in quo casu actus, nae gloriae imperat actum misericordiae. Conclusio nostra procedit in hoc secundo casu,supponendo, quisdinacti imperato remaneat libertas formalis. Xl. IIca Stictus Fidei imperaretura duplici volui tale credendi,altei a pia, alteraprava, voluntas prava non influeret iii adbam fides supernaturalem,ut diximus in pti. ma Conclusione;ergo a paris volunt s credendi impere- vita duplici actu, altero pio altero pravo , neque achias pravus influet in voluntatem credendi supernaturalem metitoriam,ergo universi ion potest voluntas crede in elle intrinsece bona Dpernaturalis, remeritoria, Me trinsecὶ mala. Rest. concesse antecerime,nego Consequent.Dispari- fisconstatex dictis;aebas enim Messest supernaturalis, necessario est bonus omeritorius,non ratione libertatis
tibi intrinsecat, cum actus intellectus non possit essese maliter liberised ratione voluntatis credendi, qua imperatur;&conlequenxernon potesta es tate prava imp ta ad actum fidei supernaturalem Contra vero votivitas eredendi,si sit sermaliter libera,est intrii sece bona,&ntoria,& sic potest esse supernaturalis, quamvis a volum