Cursus theologicus ad usum Tyronum elucubratus, & in quotidianis prælectionibus a R.P. Dominico Viva S.J. sacrae theologiae professore suis auditoribus traditus ... in lucem publicam editus a D. Ignatio Viva auctoris nepote. Pars prima octava De fide

211쪽

Ad primam confirmationem: sicut eognitio indivisibilis repraesentans Petrum,S Paulum pendet inadaequati: a si iecie Petri, inadaequa te a specie Pauli,qua/ravi quatenus est repraeselitativ Petri daequale pendeat a specie

Petri, tu quatenus est repraesentativa l)auli adaeqtrate pen-

demit a specie Pauli , ita amis indivisibili fides,& scientiae

inadaequale pendet ab utroque motivo, quamvis quat nus est actus Fidei pendeat adaequale a motivo Fide , o quatenus est actus scientiae , adaequale a motivo scientiae. . Unde nec sequitu , quisdidemeflectus daturaliter en deat a duplici causa totali,nee quod actus Fidei habeat liud motivum a revelatione divinari Quod etiam dic :ndum in actu voluntatis imperato e d inplici motivo, v.gri obedientae. religionis. Ad secundam Sicut actus indivisibilis, quo repraesenstatur simul Petrus, Paulus, non dicitur esse hircocci vus, quamvis contineat tum persectionem cognitionis qua blum attingitur Petrus,tum persectionem cognitionis attingentis solum Pauluin nec dicitur esse hircocervus actus hamatis imperatus ex duplici motivo , nec est hircocervus v. gr. sirium sacrilegum, quamvis contineat malitiam iniustitiae, &6crilegii Gia nec est hirco cervus actus indivisibilis Fidei &scientiae, includens in aequare plures naturas cpn pleias Ratio apriori est quia in eo indivisibili actu non conjunguntur omnia prae- incata positiva actura , qui pra continentur, sed Aldin praedicata non refugnantia: v. gr. in cogniti0ne indivis . bili Petri, Pauli non continetur cogi titio Petri, ut di .stini la a cognitione Palili,&ςognitio muli ut excludens cogni ionen Petri,sed identificatur in eodem actu repraeis.

sint tri Petri,& Pauli, quae de si sunt compossibiles cia

in casu nostro: Sic si identificetur cum materia prima im- senetrabilitas, licitur identificari mat tria cum quantitate,

ecundum ea praeditata, quae simi compossibilia,quin de , ,

212쪽

inita in Atisame. X. o ponimus hie, revelationem divinam pota' ut iiivh. evidenter cogno suam non Vis aliis divinis attribinis sicut enim potest Beatus intuit Evum divinamessimum, non visis persenalitatibus, vel attributis, ut communias dicimus in prima parte, iiij

test locutionem divinam videre, non visa divina essentia, aut ejus veracitate odeum modum, quo pollum in tenebris intuitive audire, cognoscere locutionent Petri, non vita Petro. Hoc siipposito, quaeritur, ii Velatio,

aut attestatio divina sit evidens eo ipso fiat evidens myst rium oriatum unde credi non possit fide divina praesemis providentia ex desectu obscuritatistae alite quistae ex parte objectiali mistae communia cum C latano, ex nostri Vasq., Con. Malii apud Rip. .

Io. H. r. docent, evidentiam divinae revelationis , de veracitatis, ac connexionis eum mysterio revelato non

impedire obscuritatem mysterii, atque adeo nec fidem de illo; quia stilicet revelatio, gr. Trinitatis est medium Mistrinsecum,i commune omnibus objectis revelaris, ironomiiurinsecum, M proprium, sicut est v. g. ς,2 εqui propterea manifestat C uiam suam. Communim-men sententia cum Capre., Bagi et,&aliis Thomissis nec non suar. Lug., Hurt., apud eundem docet evidentiam revelationis trahere evidentiam mysterii re--ati, altem quoad an est, si minas quoad quid sit e se inexea posita evidentia inattestante, impossibilis est fides

obscura de mysterio revelato secundum ill praedica tum, quod revelatur. Hinc si revAetur tantii existentia v. gr. Trinitatis, non potest dari Mes obscura de existen- .ua Trinitatis,esto dari possit Fides obscura de ejusidem ei- sinua, silum obstiue reveletur. Denique Lumb. u. γι sis

213쪽

&alii docent, quod si cognescatur ridenter revelatio non veto honnexio revelationis cum mysterio iossit tunc dari fides obscura de mysterio. XL Dico equidem et Dari potest adbis pidei obscurus de mysterio revelato, etiam cum evidentia in attestante , seu cum evidentia revelationis divinae dummodo non evidenter , sed obscure appareat connexio divinae revelationis cuni veritate myllarii. Ita Lumb. m. in Platet. Arr , Ovied. , Lian dis a L contra nonnullos apud suar dis . . sect 8 PROB. Actiis Fidei nixus divinae veracit , revel tioni de facti estobscurus per hoc, quod sit 'bscurit

velatio, etiamsi sit evidens divina veracitas ergo E contra actus Fidei erit pariter obscurus,si sit evidens divina reve alio, dummodo sit obscura vel divina veracitas, vel connexio divina veracitatis cum objecto revelato vi cons qinenter dari potest Fides obscitra cum evidentia in attestante, in calu conclusionis. Probatur consequentia, quia sicut obsciaritas solius revelationis transsui usit obscurit xena in mysterium, ita etiam obscuritas setius veracitatis , a connexionis cum mysterio.

Neque dicas, impossibile esse, quod divina veracitas cognoscatur obscurei Nam contra est primo, quia sicut ipse Deus potest aliqliando non evidenter cognosci ; Acognita evidenter existentia Dei, potest non evidenter cognosci quodvis ejus attributum secundo tim discutiatur in scholis, hi possit Deus aliquando loqui salsu simuniis mentiri, ut docetit Olcoth, & Athacensis,poterit quis saliem per erroum apprehendere , dictum Dei non esse infallibile, cum possit Deus dicere salsiim,in quo casia eum

dentia revelationis staret culm obscuritate connexionis cum veritate mysterii.

Confirm. Quia probabiliter hujusmodi sui fides Abrahae,de qua disit Apostolus credidis Abraham Deo, es reputatum est illi adjustitiam,hoces ta meritum,& . parιν. O san-

214쪽

sanctificationena. R tio est, quia ad fidem meritoriami quiritur libertas, atque adeo aliqua obscuritas in clim autem probabilius sit, evidentem suillis Abrahae locutioirent divinam,videtur tantiim suisse obscura connexio locutionis divinae cum veritatexet revelatae. Ide: la pili at tigri ac

cidii le Virgini, de qua dicitui : Beata quaere isti

dec. Cum tamen videatur evidente noville, quod Gabi te esset Dei niantius. Idem probabiliter dicitur de Prophetis, uec non de Apostodis dicentibus i. Jο. I. Quod iis di πω, annunciamus. dcc. Idem de si lite probabiliter dici potest de Fid quam in primo instanti exercuit Ang lus iupremus, qui evidenter cognoverat, Deum loqui non vero aliam creaturam aut ex inferioribus, quas conseprehendebat, aut superiorem , quae non dabatair. Neque dices cum Esar qu. - dc Sua disp. . fect S. Eviden tialia harum revelation uin laille ad summum phylicam non metaphysicam: Nam hoc transmissis, etiam phylica evidentia sati uillet ad excludendam libertatem, dome-rnu .i in assensu Fidei, quatenuli assensus est; qtiam vi , fuisset meritorius, & liber, quatenus esset allenius urmissi ritus super omnia. XII. Dico 1 Actus Fidei obscurus cum evidentia inatteitante simpliciter dicta reptignat quando scilicet non soleam est evidens divina attestatio, sed etiam veraci as, occonnexio cum veritate mysterii. Ita communius cum

Suar. sic. eis. Lugo dis a se L i Maii qmai contra Cajet Vasq. i. p. di iris . &alios putantes , in tali casu evidentiam mysterii hal iram per medium extrinsecum, commune, nempe per revelationem , non ob

re obscuritati requiittae a. alium Fidei. PROB. Atlansiis nixus praemissis evidentibus, ac bonutastitutionis pariter evidenti, est evidens, ita convin cito aedeterminat nitellectum ad assensum circa objectum, ut non possit illud negare; atqui assensus circa mysterium posita evidentia in attestante simpliciter dicta

215쪽

nititur praemissis evidentibus, ac bonitati illationis pariter evidenti, ergoest assensus evidens; unde nequit elis assen- su Fidei obicit rus Major pater, quia duplex datur in ascsensu evidentia de objecto, altera immediata, per quam intellaetus videt obiectum in se ipso, ut clim dicit;Totum estis jus sua parte; astera mediata per quam videt obi Arimit praemissis , in harum connexione cum tali obiectio; Sc iijusmodi est in casu nostro evidentia mysterii revelati, evidens enim H, verum esse, quod Deus loqui-

lux, evidens etiam est in eum revelare V .g.Incarnationem,

unde evidens est videntia mediata, dari Incarnationem. confirm. Non potest non esse evidenter verum id, cujus oppositum apparet e videnter impossibile, atqui, siti, his praemissis evidentibus, videlicet : Quod Deusi

velat est veruian &Deus revelat Incarnationem, est evi-

genter impossibile, qudd non detur Incarnatio; ergo exu stentia Incarnationis est evidenter vera; atq; adeo allensius fidei de existentia Incarnationis in tali casu non est abscu-

rus.

Confir,1.Non minor est connexio divina revelationis cum mysterio revelato,quam cauis cum suo effectu, aut esse scum sua eaula;atqui posita evidenti notitia causae, evidenter cognoscitur effectus necellarius; v.gr posita erii videnti interpositione terrae inter Solem, dc Lunam, Og- noscitur evidenter Eclypsis Lunae pariter posita evidenti cognitione effectus,cognoscitur evidenter causa praecisa; sic enim demonstcatur existentia Dei aposteriori ergo e iam posita evidenti cognitione revelationis cognoscitur videnter mysterium revelatum;atq; adeo repugnat alle sus fidei obscurus cum evidentia in attestante simpliciteti XII. OBJIc. v. cum Va' posita evidentia in attestan- te, quamvis negari noo possit existentia myst ri revela- ti; at non per hoc evidenter cognostituris mysterium, ergo potest circa illud exerceri actus fidei sisturus. Ast.

216쪽

probatur, quia neque habetur deis sterio evidentia im. mediata, ut patet, aeque evidenda mediata, seu demon. strata per praemitIas; nam ex Philosopho L. oster. o. duplex datur denaonstratio, illera propter Quid, seu per causam, altera Quia, seu per effectum, atqui revelatio iis Fe est causa,neque enectus mysterii; ergo per revelatio nenaevidenter cognitam non demonstratur mediast atque ade non fit evidens niysterium. Confirm i Discipulus, qui, gr. habet evidentiam n oratena, quod Euclides dicat verum in itiis propositionibus, ac demonstrationibus, non per hoc habet eviden tiam de ipsis propositionibus demonstratis , quas fora non percipit: latio est, quia non cogiaoscit in tali casu

propositiones illas mathematicas per causam,vel per effectum,sed per locutionem,& auctoritatem Eiiclicis, quae est medium extrinsecum de commune omnibus propositionibus; unde non potest illas manifestare,ergo etiam in casu nostro. CHbfirm.2.Quia exD.Thoma.2. qu.8.ari I.intelligere est quasi intus lege e ,ergo ut mysterium evidenter intellia gatur debent eicis praedicata intrinseca evidenter cognosci; atqui per hoc solum, quod appareat mysterium evi,

denter connexum cum revelatione divina, non apparent

ejus praedicata intrinseca, ergo noli p* hoc erit evidens. Resp. Universim haberi dea ronstrationem de aliq 3 objecti , quoties illud cognoscit u per causam non blum realem, sed etiam intentionalem , hoc est non selum per causam rei, sed etiam per causam veritatis,seu, ut loquitur Lumb assensibilitatisci constat hoc assimplum quia quando habetur demoniti alio Dei posterioristica pec creaturas tunc Dei existentia cinnoscitur per causam, ritatis, seu assensibilitatis,nempe per effectus Dei,qui non sunt causa, cur Deus sit, sed sunt causa, cur Deus amrm tur. Hinc quia quando cognoscitur mysterium per reV utionem eviilentem, tunc cognoscitur illud per causam

217쪽

veritatis, ideo in hoc etiam casu habetur demonstratio, evidentia mysterii Propterea' iando Philosephus divitii

demonstrationem in propter Quid, seu per causana , c. uitia, seu per effectus,nonui e sc in non intellexit esse ..citum dumtaxat immediatum, sed etiam mediatum, qualis est revelatiorespectu mysterii. Etenitia existentiari sterii, quamvis non sit causa rigo rota, determitratianaen a

priori intellectum divinum ad scientiam de illo, Mad sic

entiam divinan consequitur revelatio; atque adeo myste, rium reuae ad revelationem se habet ali alio modo, tan- quam causa remota; quod satis est, ut si ex revelatione in- seratur evidenter existentia mysterii, huiusmodi revelatio dici possit demonstrati, Aa, seu per e sectum nativis ri- gorosum, mediatum Et sane Aristotebs praeter de- monstrationem per causam, & per esse itum, agnovit de- monstrationem per reductionem ad in possibile quae est: per oppositum ergo nomine demonstrationi . Quia nos venit selum demonstratio per eflectum immediatum, sed quaecunque demonstratio, quae non est rigoros propter Quid, seu per causan . Neque dicas, Philosophum ibidem asserere, dem timi inrationem non debere elle per medium commime , sed per proprium, revelatio autem videtur eae medium com-

mune, quo probari potest tam existentia v. g. Trinitatis, quam Incarnationis, &caergo in casu nostro non habetur demonstratio, nec evidentia myst rii. Nam Philosephus negavit, poli quicquam demonstrari per medium commune, quatenus commune est non vero si approprietur huic potius,quam illi. Hinc revelatio Trinitatis, qua revelatio, hon demonstrat existet tiam Trinitatis, potius quam Incarnationis At in quantum talis revelatio est, quia est messium commune appropriatum ad demonstrandam existentiam Trinitatis, illam tantum demonstrat, non Incarnationem Sic effectus subratione communi sed iis, demonstrat hanc potius

quam

218쪽

quam illam causana, sed sub ratione conamuni appropo ta, videlicet sub ratione talis effectus clui v. gr. unicei Deo procedit demonstrat existentiam talis causae, nempe Dei. Informa nego antecedens. adprobatisnem Iecundam partem antecedentis; ad cujus probat o nem dico , dein onstrationem in casu nostro esse demon, strationein Quia, seu per enectum multas rigorosum, dc inediativia, ac per medium commune appropri cum tali confir Sicut effectus potest demonstrare unum praedicatum cauis, cum quo essentialiter connectitur non alieruna ex. gr. ex effectibus demonstratu tantum existentia Dei, non Trinitatis; ita per revelationem potest solum demonstrari illud praedicatum n sterii, cum quo revelatio essentialiter connectitur,quamvis alia praedicata remaneant obscura. Quare si evidenter revitetur existentia Dei, non Trinitatis, evidens erit , quod Deus existat , quinuit evidens, quod existat Trinitas vero reveletur evidenter existentia Trinitatis . non modus, qtro Tlinitas se communicat ad intra , erit solum evidens existentia Trinitatis, non modus communicationis.

test itaquesitum revelari, an sit mysterium; quin reveletur quid sit;&in tali casu seliam rit evidens existent mysterii, non vero ejus praedicata intrinseca, eo modo quo per esse stus solum demonstratur existentia Dei, non Trinitatis. Idem dicas de discipulo Euclidis, cui propositiones Euclidis possiiufer evidentes seiuni secundum quodsint connexae cima dicto Euclidis , non secundum alias rationes, secunduin quas non sunt connexae.

Ad id quod additur, quod revelatio sit medium commine, diximus hujusmodi medium appropiari. Dum, ris subditur, huiusmodi medium ellis extrinsecum,4 ideo non posse naanifestare praedicata intrinseca rei Respo deo primis per instantiam etiam creaturae sunt quid e

uiuisecum Deo a ergo nec posset exi rei creaturas de-

219쪽

monstrari. Neque dicas, quod creaturae sunt quid intrinsecum Deo secundum esse virtuale, Meminentiale,quat nus eminenter in Deo continentur: Nam non inserunt Dei existentiam secundum tale est eminentiale , sed secundiim esse formale, quod hibent extra Deum, 'uatenus sunt Deo extrinsecat. Secundo directe dico, medium iturinsecum requiri ad demonstranda praedicata ii trinseca ei; v. g. calor deservit ad ostendendam vim cale factivam igni intrinsecam; at ad demonstrandam rei exi. stentiam si Scit etiam medium exti insecum: Sic ex vilione Dei visa evidenter insertur Dei existentia. tan en Viasio est extrinseca Deo. Ad concessu antecedente , dismeuo pariter consequens: ut evidenter intelligatur mystei uim coad An est,

ct secundum quod connςctitur cui ni evelatione, debent

ejus praedicata intritiseca cognosci, nego, ut cognoscatur quoad Quid sit, secundum quod non olet cum revelatio connecti, concedo eonsequentiam , minoremsubsumptam, redistinguo eodem modosecundum fonsequeη . Ex hoc , quod evidenter eognoscatur existentia mysterii revelati,non cognitis evidenter praedicatis ita trinis secis, solum infertur , quod non cognoscatur omni evi, dentia possibili, seu quod non comprehendatur; non ve-r6, quod non cognoscatur evidenter secundum aliquod

eius praedicatum, quod propterea credi non potest yiicut

quando ex creaturis evidenter insertur existeiatia Dei non Trinitatis.

XIV. OByc. 1. Potest Fides esse virtualiter tantiim discursiva, ut explicabitur quaestione sequenti quo e si non nititur praemissis formalibus, sed soli revelationi divitiae;ergo salteo h ijuseaod Fides stare potest cum evia

dentia in attestante. Confirmo iiD Thom qu 1 art. 2. videtur aper

docere, Fidem consistere posse cum evidentia in attestante, selum consistere non polle in eodem intellectu cum

220쪽

actu scientiae; ergo in utroque hoc articulo recedimus idoctrina Angelici Praeceptoris. Resp. et consequentiam. Quando fides est soli navirtualiter discursiva. si praesupponit evidenter notiti ni revelationis, ac veracitatis divinae, est actus evadens ob e ividentiam objecti formalis: sicut enim qui ac tu viriuali , ter tantum discursivo dicit, Petrus est risibilis, quia ratio natis, elicit actum evidentem, utpoto nixum motivo e vi id invita pariter qui actua tantum viri liter discursi vo ducit, Datur Incarnatio, quia Deus illam revelavit.Univx i sim enim tam medium in quo quam medium ex quo,inducit evidentiam veritatis, ad quam movent vi silam in eo disicrunt, quod medium in quo movet scillasn ad Uirmandum ipsum, & ad affirmandum alterum , cum quasonnectitur,ut quando eodem actu oblationale affi m tu risibile contra vero medium ex quo movet solum ad ipsum firmandum,&causat deinde allensen alictius cum quo connect itur, quod habetur in discursa sol mali quando scilicet affirmato v. gr. rationali, insertur actu distincto risibile. Adde, quod si in actu sidet formaliter di-

stursu evidentia medii inducit evidentiam in actum conclusionis a sortiori id habetur in actu fidei ictu limedisturtivae; in quo casu a ius est idem, & indivisibilis, at. . qui deo magis immediatus motivo evidenti, Unde m iorem halarit ab illo evidentiam. Ad coiissem. In utroque articulo hujus quaestionis amplectimur doctrinam Angelici, non paucorum Tlic mistarum; esto quamplurρ Thomistae discrepent Anyticus lac. cis soli ira dicit polle dari fidem circa essenti m alicujus mysterii, puta Trinitatia, si sit evidens sevelitio solum de utilem existentia, quod nos non negamus;000 qu*m vero dicit, polli dari fidem de existemia arsterii,si evidenter ea reveletur. Praeterea Angelicus solum vult non polle in eodem intellectu consistere scientiam ,

si a d opinionem se a totadem media i quod