장음표시 사용
131쪽
Hae est illarum proconsi s umta oratis,qua multos bonos, Ldem isiorum sequentes,a veritatis inquisitione lubricant. Sed iamdudum a nostrisgemina resonsione satis luculenter siunt riai. stati. Vtrum, quodi sumunt, negamus. aut enim discessionis a Scrio tura cyri ymbolis conuinci nonpotest, upropter dissem sonem ab Augustina consi ione nudo iure damnari poteshaereri. seos.Et nos a confisione Augustina remintellicta non dissimi-re,candidis o veritatis ac pacis diosis iudicibus, abunde est
demonseratum. Ne videamur,quod in Theologis reprehendimus, asseuerare aliquid pro aucuritate, ne probationesummam eorum hic rursus oculis o memoriae legentium biiciemus, quae saepe a no risdicta Osiripta sunt. Ac primum quidem protestimur,nostrum
non esseconsilium, Augustanam consi ionem improbare aut conuellire eootius conuenietem illi auctoritatem asserere,nescut faciunt illius immodicipraecones, iniustam ei auctoritatem tribuente etiam iustam adimamus. tauicquidenim nimium emtollitur, in deiectionispericulum adducitur. Non contemnimin Augustanam consi ionem, cum vix vitas in ea sit articulus, ne illo quidem, qui desacra Carnaeshexcepto,quem non modo commode ct dextri inusitatur, tibenter recipiamus: neque nos is uri qui Ecclesiarum,quas coniunctione contra communes ho-
ramunire Theologos in primis decet, sichismata augere aut fouere velimus. iam duntaxat opinionem a virispias ct cordatis examinari cupimuriquam inculcari hominibus in plerici Gemmanicae nationis Ecclesiis videmus,ab is qui uam de Cinna Domini tentiam,aliter se tueri posse deserant : Omnes videlicet, quiasiquid in Augustana confessone desiderent, aut in aliquo articulo ab ea dissentiant, tanquam aberrantes a fundamentos det osuistis,a Scriptura osmboli in haereticorum catalogum referendos, ct anathematis fulmine ex Ecclesia proturbandostis. Autoritatem hanc omnibus altis siriptu, quacuta, unquam
132쪽
sunt condita de doctrina Ecclesiae raetersolos libros scri cinonis,ctfmbol, Catholica, una nobiscum vel nolunt, vel non audent deferre .ucirco non abs re mirandum es,cursis Augustina Confessioni, e queant, etiam libro Concredi Mnon vereantur hoc arrogare.
Hi autem caussu huius nobae admonitionis metius 'siciat homines Chrisiani, quaedam nobis his opetenda videntur, descriptorum Eccle asticorumgradibus, autoritate, et se,ct Obligationis ad Fubsicribendum illis,limitibus ac modo. His enim consideratis iacile est intellictu, propter dissensionem ab Augustana, velanatarticularium Ecclesiarum conri ione, qui quamst damnandus haereseos, qui dispensionis a Scripturad 3mbolis non sit conuictas. Duo Funisummagenera siriptorum, quibus Ecclesiae doctrina comprehenditur es explicatur: Asia diuinasini alia Ecclesia=- iea. Diuinasin libri Canonici eteris es Noui amenti, hoc s ἡ;ν , Disscripti a Prophetis er Apostolis. Horum ideo es autoritas di- uina eo- uina,quia non hominum consilio edistrante o dictante Spi RN lv ritu Dei sumscripti,non tantum quod addo Disam ct res in il 'μ ' 'lis contentas,hederiam Pod ad verba attinet,ab hominibus im- . mediate edoctis a Deo,ὐ misiis adnuntiandam eius voluntatem generi humano, habentibus ligustria tesimonia diuina, ingentium miraculorum,oraculorum se eventuum, qui illiu responderunt,quibus testatus es Deus coram toto mundo, quod i a doctrina,quam tradiderunt voce, ct titeris consignarunt, verest ab 'sprofecta. Sunt igitur hilybri omnes e diti αυ- πιςρω on in- Diuini si digentes alterius testimonis,nec angelorum nec hominum cense-bri omnes
subiecti, utpote, in quibus nusia creatura potestatem habet a R 'h liquid addend demendi, mutandi, jue quod ad res, equod ad y' 'verba attinet; a ropterea omnes homines, omndus temporibu ad credendum ετ parendum illi sic olligat sunt, ut de genuina quidem eorumsententia diligenter inquirendi omnibus
133쪽
incumbat necesitas, haec vero quamprimum deprehensa eside eius veritate dubitare non liceat, non sicὰs, ac Deo ipsisua et celoquente caelitus 3 quandoquidem non ab Ecclesia conscriptised per Prophetas ct Apostolos Eccle praeseraptisiunt a Deo,non minusquam Decalogus in tabulis lapideis exaratus digito Dei in monte Sinai, ct vox Patris de coelo clamans: Hunc audite . sola scri- Traditi t est commendati hi libri Ecclesiae diuinitus,custo- px di I i η' Hressi tanquam legis tabulae ex liber in arca Foederis, visntfudamenta damentum certum ct immotum dei es salutis, onorma unicas ei, re iudicandi de omnibus dogmatibus' tentiis quae ab ulti crea- ς , ' i' iuraprofrripossunt de Deo, eiura voluntate recultu ut doce-
ticae se Apostolicae,traditum aut siriptum et quam es de doctrina Ecclesiae,id Ecclesa cum quidemstanon diuinum dici meretur. Non enim immediatὰ ab ipso Deo dictatum est, hominudeliberatione confli criptum,quorum abyplus,aly minus habent lucis,at,maiora alij minora dona intelligendi ct explicandi res diuinas.
Leuis es ergo obiectis si quis dicat: An consis o Aet Iana
consentientes,non docent verbum Dei r Continent sine, G unt verbum Des,quod attinet adsintentiam, ocum ea conssitione,s a Scriptura non discedant: non tamen quod ad verba, quibus in efferenda Scripturae siententia utuntursecundum hominum deliberationem ct con ilium. Sed Scriptura es verbum Dei pociter,quod adres, o quod ad verba attinet ne ulla exceptio ne se conditione consensius cum altero. ckmpiorumscriptura Osrmo sic sit verbum Dei, visimuletiamst verbum hominum, idest, merbumDei verbis hominum explicatu, cui saepe a scent
homines etiam pij ct sancZi ct magni, aliquid humanum, ac proinde no sine ulla exceptione se coliatione recipiendusi cur Scriptura Prophetica Ar solica, qtrae ct doctrina ct sermo Spiri
134쪽
Ac propterea Propheta am 'Er An o Arumscripta omnIa Diuino- habent eandem se parem autoritatem: aut . unus er idem iς
ritus aminus es viperpetuosimius, or nucia neque rerum nes nimis eadeverborum errori obnoxim, qui omnibus temporibus per omnes λ pR u-
illos Dei legatos Hiloquutus. Atiorum vero Eccksiae dociorum ' --lpiorum hominumscripta non enim iam de hostium Ecclesiae,aus h.ereticorum impys est blasphemis libris agimus magnam, pro temporum cse personarum circunstantys , diuersitatem, ac proinde di aram testimonidi cse obligationas vim cst autoritatem , habent. Omnibus autem illas communes,quod uniuersa eorum doctrina d, orario eatenus recipienda se probanda es, quatenu cum Scripturascra, tanquam cum vnis onte veritatis,fundamento immoto, Hr regulas dei nunquamssiente consentit. Praeter hanc primam communem cst principalem illis assentiendi causam, Helicet, cum Scriptura consensum,habent eiusmodscriptaero autorum,a quibus edit asint, varietate, etiam
suasquasdam rationes Er usus, propter quos iam in Ecclesias dem es autoritatem obtinent da Scripturae autoritate longis me d anum. Sunt i rum alia Publica,alia Privata: i a quae communi ct Libit E publico Ecclesiae,haec vero,quae unius vesplurium,priuato con clesiastici. Iio voluntate Hr. nomine sunt scripta. Rursus Publica sunt vel 11. Catholica , vel Particularia. Catholica sue uniuersalia sunt sc iu Se- Symbola er consi iones totius Christianae Hr orthodo Eccst , S u
per uniuersum terrarum orbe arsae, consensu iudicio or no- Catholicamine scriptae Ur promulgatae, vel receptae Hr Uprobata, continentes breue umma ue omnium sue praecipuorum articulorum Dei, seu fundamentum docIrinae Euangely, e Scriptura verbis desumtum,d propter manife m , cst apud orthodoxos omnesin confesso po um, cum Scriptura consenseum,omnibus secutis contra omnes haereses , retentum cst defensum, dr a ne--ine vere Christiano in dubiam voca um aut vocandum.
135쪽
ymbo' ' Tale est mbolum Apostolicum, quod Hiis vel ideo antecelgis .. - 'φ' autoritate,qui ere totum, in Scripturae verbas consat , dratiis huius generas antiquius est, utpote vel inde ab ipsis Apostolis, mel ab ipsorum discipulis, ct auditoribus, viris Apostolicis, Ecclesiae traditum, oper manus ad nos inpropagatum, o aliorum 1 mbolorumfons o regula es, quae huius declarandi caussa, adhaereticorum raudes o corrugul- vitandas, Ecclesiae totius sensi in Synodis uniuersabias HrOecumenicis edita erappro- Nieenum bat uni.'Tales o conditum in prima Nicaena, ct repetitum Constati- in ρrima Consantinopolisana S nodo; Tale Athanasianum, o .. . ' hesina ct Chalcedonensis confesti dei. Nec defuerunt caussae, Athanasi quae cogerent Episcopos o doctores Ecclesiarum has breues Com fessioni ormuίω condere,praesertim crescinibus o Ecclesiis drchii Edis haeresi . Postviabat enim nec itas, ut Christiani munda-nense. mentumpossint non tantum adulti e eriti sed etiam iuniores ymb0'' ct rustiores breuiter comprehensum in animo circunferre. ει di ta scutus Deus etiam in veteri Testimento summam legis se o- sine con- missionumsiarum breuiter complexus est, ut omnes haberent in ψ constem regulam vitae, e fundamentum consolationu: Sic etianunc omnes Chrisiani dei suae confessonem erconsolationem in promtusemper haberent cientes, quaesititia doctrina, propter quampersequutiones essent se inendae haberent items tales certa nota retesseram,qua in praesentia ct deinceps omnia bussiculis,discernerentur ab infidelibus ohaeretici vocem Propheticam ct Apostilicam versute corrumentibin ; qua etiam de rid. 'se caussa hae consi non anc alaesiunt Θmsola: er extaret regula dicta. perpetua, implex, breuis, o omnibus cognitu facilis, ad quam
omnem doctrinam ct interpretationem Scripturae examinarer, in cum ea congruenrem reciperente nantem repudiarent. ia d. ii ua Consi is autem Symbolorum certitudo,non in autoritate vec
136쪽
nam Apsolicam, o resimonium edentis adpo eros, hane doctrinam ab Apostotis es eorum auditoribus es acceptam, qui co- sensius omnibus consideratibin es obuius. Censi es enim, nec Angelorum nec hominum Ecclesiam haberepotestatem condendi nouas leges de cultu Dei, aut nouos Articulos ei, obligantes conscientiam.Idenim est lius Dei. Nes Deo propter Ecclesiae, ME: He propter Dei testimonium credendum es. Cum ergo constet, vocem cr consi ionem Ecclesia in symbolis comprehensam,consentire cum voce aetatua hinc duo consequuntur primum, a quoquepro regula credendi docendi criudicandi in Ecclesia merito agnosei: hoc tamen di imine, ut Scriptura siti ct unica sit norma doctrinae persi. oc est, propriasim diuina autoritate valens; Symbola vero non persi sed propter Scripturam, se manissa; cum ea con sum propter quem a Symbolis dissentire nemo potes,quin simul di sentiata Scriptura: Alterum,quodne quidem Ecclesia Catholica habrepotestatem mutandi doctrinam nientiam SImbolorum,en quod haec mutari non possit, quin simul asententia Scripturae sedatur. Rursus,quia condita unismbola de consilio ct consensu Ecclesiaepropter certin caussa adaed cationem siuipertinentes, rebus quidem non aliunde, nisi e Scriptura desumtis se collictis, verbis aut partim ὸ Scriptura artim ex prurimum op-- g di cis rum deliberatione o iudicio: habet eadem Ecclesia Cathodicvo potestas testem nouae haereses aut controuersiaei suunt,aliquid no in ym'
desuo de Scriptura,addendi etia de rebini, praesertim aut
merba Symbolorum declarandi pro temporum nec itate: quam ra deesara libertatem o olim et serpauit aduersus corruptes, Arianas, A fax o ς cedonianas ct Eutychion. Haec tamen i a quoque declaratio non habet autoritatem obligandi Unscienti. Vropter vocem Ecclesiae propter tcstimonium vocis diuinae. Cum enim etiam Cniuersalem Synodum aliquariae dere a verbo Dei, ac proinae errare non sit imposibile ; ut ostendunt multa veterum Con-
137쪽
risiorum exempla; non nititur Symbolorum autoritas hac ra tione,quod eorum auctius non potuerint errare , quod olis Pro
phetis dr Apsolis, dr immediatὸ a Deo edoctis, er ad docendum
vocatis,esproprium se quia certo consat, ex colgatione er comsensu cum Scriptura, eos in his condendis non errasse, ruta nonii amsed Scripturaesententiam recitant. ln mho Particularibus autem Ecclesiis, aut gutas docursim aut ei, si tua Christian/ non tantum in dogmatibus edetiam in verbissm-tim ali- bolorum aliquid mutandi, ius nequaquam conceditur. Mutatio mu' enim,quae ad omnium consitientias ct obligationem pertinet, v-ni licet. ne ν/- σας paucorum arbitrio, nec ne aliorum iniuria, nec e
Ecclesiis schisenatum,turbarum csedi actionumpericusipot Feri. Ob-2..ti adassensium haec Symbola omnes Christianos, usque ad mundisinem, tam propteryummum cum Scriptura contem sum in rebus,quam propter necessariam hmusmodi verborum coi i , pM Gm in Eccles et serpationem. De Con Particulares Consi uncisi scripta Ecclesiae sunt quidem pm fessioni- blica diamen a particularibus duntaxat Ecclesiis siue una cti'. :kὸμ ρει --,edua, cs rosae dei confestione agnita, approbata Hesiae p. - ctrccepta. Huic Berscriptorumsaepenecessarias cau sis prae-
icularib'. bent Ecclesiarum reform itiones, haereticorum contentiones aut
sopbsmata, cs raudulentae loquutiones vel interpretatisnes,aut aduersiriorum calumnia, aut insitutionis rudium nec ita . aut consensus cum anis Ecclesiis tes scatio. Neces enim es, cum eiusmoditempora incidunt,publice notas esse caussas m .ra m rationum cst dissessionis ab aliis; mon rari errores, qui corrigiι- unco consensum reformationis cum Scriptura; depelli ab Eccle-ssu calumnius accountium ea ulsorum dogmatum; exorient . de dogmatibus aui seu Scretura controuersias, ordinaria cognitione examinari dr communi conssio es consensu explicaries decidi, cst conueniri deforma loquendipropria,pressima, cst cum Scripturae cst Ecclesae sermonecongruenti, ut coerceatur licentia.
138쪽
ingendi nouas opiniones er loquutiones, quibus di rahunturo turbantur Eccles: extet denique etiam apudpseros istaminium de deo doctrina maiorum, ut caueantur nouationes vitiose aut non necessaria, ct facibus conserueturpuritas doctrinae,concordia ct pax Ecclesarum. His igitur de cauis e anesum etiam locus, ct sua aut oritas hvt0 ita relinquenda consi ionibus particularium Eccles arum,sed non rium 4bis eadem,quae Scripturae ct smbolis Catholicis. E enim ab iis quae sessionum docent orconfiuntur ex verbo Dei,nonpote ne impie aiebant qμ μ si falle ne errore,qui quam disedere; neque etiam concedendi es, is in illisEcclesiis,quarumsunt uia confessiones,qui quam temere o cum riculo scandali aut turbationis non necessario co-tra ibat aut doceat: . tamen adeas, cui ad ymbola vetera, Gmnes Ecclesiae ct Chrisiani a Mononpossunt , ita ut nisi illis
obsecrabant,ctine, iurentio mebris Ecclesiae Catholicae chri si non habeantur. Non enim isae consi iones hoc fine olim siripi unt, aut nun cribi debent, ut altu omnibus Ecclesiis seu,.quoque confessones edendi obertas adimatur.rauis enim unquamni vel ab ot Ecclesiisplus iuris in hac re dedit,quam omnibus abis' Aut quo praetextu in aliis reprehederent id quodsi bisumis nemine reprehendente' Iccirco aprudentibus o mode homini bio non eo consili cribuntur, ursent omnium omnibus temporibus drsicis Ecclesiarum consi io, o norma explicandi δε--inam religioni etiam quarum vel im,vinusseu lco io, vel consensu er approbatione non suntsiripia aut editae sed ut o- endant Agarum Ecclesiarumsententiam, a quibus consese oposulatur. Cum enim non omnes controuersiae in omnibus Eccle sis agitentur,nec omnes iisdem accusationi ου grauentur, nec omnibus cum iisdem aduersiriis ressit,non necessaria es omnibuι eadem illis occurrendi ratio oforma. Cum seseri aliquando possit, ut in illis particularium Ecclesiarum consi ionibus ab M t erroris,ut in multorum Conciliorum decretis accidit; aut δε-
139쪽
fectus,aut obscuritatis, ut ambiguitaris, ut in Augustana Confisione, o fortassis in aliis, quodat medius es disraius explicarum vel cupiant, vel habeant in sco e unumformulis, qua esset iniuria,Omnes Ecclesiis,abiectis vel obscuratas i aru orimulis melioribus, ad unam aliquam incommodiorem adigere, o pacatis Ecclesiis , occasionem nouarum dissutationu obiiceres Sunt igitur id genu cripta ne . A r πιςα , ut Scripturas ra, nes immota es uniuersalis normas dei ct veritatas sicut Symi . hola Eccle se unt norma duntaxat consi ionis, ex quibus agnosci potes, quid congruat cum sententia illius Ecclesiae, a qua Consi is est edita inon autemseunt norma,secundum quam iudicari antpronuntiari oporteat, quid credendum concedendum, quid repudiandum cir damnandu ,quid verum amfasum, o thodoxum authaereticumsit.Non ent emper necesseest verum 6se,quodcum alicuim Ecclesiae confisione congruit,neque sic crfalsum,quodab ea discrepat. Non tantum ergopostulari non δε-bet, ut omnes Eccle ae unius Ecclesiae particularis formulaeseu Frabant; sed ne quidem Eccle am et Eam , autpriuatum usium obligant istiformulae, et eas approbet seq. intra μου cotineat,' ficum isa condition quatenus cum Scriptura est Symbolis univcrsisbus congruant 1, Et propterea non ramum aliarum Ecia
sarum, diagarum quoque,a quibusueunt editae, se in iis docentia ac viventium iudicio ac censu siuntsybiectae, e quid in eis viat, deprehendatur,audiendum, cognoscendum 9 examinandia; si dignum emendatione iudisatum fuerit, communi consensues aut oris arei arum Ecclesiarum, quasicriptum fuit, corrigendum aut declarandum est. De s p Sapien re hac de re est pie ipsit A Uinus λου verbis Q iis
Dbh, . it..utem nesciat,sanctam Scripturam Canonicam, tam ve-a.cap.3. teris quam noui Testamenti,stus terminis cotineri,eamq;
omnibus posterioribus Episcoporum literis ita praeponi, ut de illa omninodubitari &disceptari non possit, utrum
140쪽
verum,uel utrum rectum sit, quicquid in ea scriptum esse constiterit: Episcoporum autem literas, quae post confirmatum Canonem vel scriptae sunt, vel scribuntur;&per sermonem forte sapientiorem cuiuslibet, in ea re peritioris,& per aliorum Episcoporum grauiorem autoritatem,doctiorumque prudentiam,& per Cocilia, licere reprehendissi quid in eis forte a veritate deuiatum est. Et ipsa Concilia, quae per singulas regiones vel prouincias fiunt, plenariorum Conciliorum autoritati, quae fiunt ex uniuerso orbe Christiano,sine ullis ambagibus cederetipsaq; plenaria sepe priora posterioribus emendari, cum aliquo experimento rerum aperitur, quod clausum crat, &cognoscitur, quod latcbat, sine ullo typho sacrilegae super- ..hiae,sine ulla inflata ceruice arrogantiae, sine ulla contentione liuidae inuidiae, cum sancta humilitate,cum pace catholica, cum caritate Christiana. Haec illi: es similia atibi Lase es ab veteres orthodoxi. E igitur in his Ecclesiarumscriptis recipiendis aut reiicien- Si 'ut ni 'dis cauenda nimia libertas; ne videlicet se liceat cumis conu Ze- repro Ebitu,quodpublico consensu, cst quidem ipso etiam consen- ciendis: sieriente, receptum est equantu chismata oscandula Ereti ursi R M 'x' in ita, est nouassubinde loquendi formis introductis, simul opi' est,iendi,
Hones Ordogmata noua obrepant. Cauenda es etiam nimia sem vel obtru--μου ine omnibus au SEcclesius, una aut aliquae formulam Consi ioni uo arbitriopraescribant odictent,o omnes insuaver bu, con-ba non iurantes damnare, es ab Ecclesia Catholica alienos pro- sessioni- nuntiare ausint: vel damnentur dr excludantur omnes, qai -
bquid in alterius vel uae Ecclesiae Consi ionis formula is derent;sic tamen, mi nihil Scripturae is Symbolis aduersum proferant: aut non audiantur petentes se audiri, ut caussa legitime cognita odiiudicata, veli qui mouerunt quaesionem, si errent, inviam reuocentur, vesi recte aliquid monuerint de