장음표시 사용
341쪽
dide intelligimuseorum Uerba, non ex maeni dises x --ritate sus diuinae gratiae patuendum esse de amore, Dei ero; hos, habent nos promtissimos subscriptores: nam etiam illi re dunt,oρrimitiin Spiritus habent,qui naimissis conscientias dedunt Deo, erio volentes credere, o oberire mandaro.=' caelitus noti , Hunc audite, suserrant cum Apsolis;Domia, Mita.' .' M adauge nobis dem; Et cumpatre Lunatici: Credo Domine, M sed opem ferincreduluali meae. Si veri etiamsine hoc affectu tam dis,non credentibuspersuadere volunt,quod credant, quia promissio haesit uniuersalis, viritumsanctum operaturum per miniserium: non videmus,quae sit vis huius consecutionis. Non enim constitvrpromissis,habens.adiunctam conditionem ei, nisposita hac conditione. At promissio gratia non disii r nesqui audiunt sed omnes,qui de accipiun3, ct i a dicant et e bum, esse ingratia aes ma uel firma destim is verast: Isiud quos Melanthonis dictam, taquam valispernicioseum,
explodunt, caussas ad conuersonem has concurrere , Spiritum. sanctum, verbum Dei, O voluntatem hominis, qui conuenisur. ' Videtur aurem, si ambigua candide, quam masegne maluistens rumore quod mouet voluntatem: voluntas a Spiritu sancto renouata se mota,es materialis caussa ; obiectam Spiritus m, .sebiectam nouarum qualitatum, is instrumentum activum sessontaneumsuarum actionum,uteropositi mala vitania bo- faciendi. Non tantum autem qualita res fuscultates ct i
aesinationes nouae,quae primusntre emerationis effectus, ct vo- luntatis no ae operatione, non assumuntur,aut ingenerantur; sedetiam motus nous, cti a ad Deum a peccatu redeundi volunta adconuersionempertinent. Non es ergo voluntas caussa, ex
qua pendeat actio Spiritus: quae tota pendet a Spiritu Dei: --m sebiecti rationem habens, quodad inclinationes; subiecti
342쪽
η ., MONIT ODL 30 . autem se efficientis in umentatis,quod ad actiones attinet. In articulo I ficationis, declaranda etiam erat condemnario illius loquutionis, quod iusti cario dei requirat praesentiam ,
. onorum operum: Et non omittenda halin anathematismi comciliatis eum alio praecedente, quo damnatur haec oratio dem ius cantem eam quos esse,quae sit sine vera poenitentia er dile- ctione: ct cumstatione illius obiectionis: Fides non es la: Erramon iusti cathiasuem cumsolutione illius: Fides es opus, Ergo opera iustificant. Nam ct i afides bonum opus es, or cum ea in parabiliter cohaerent, mul incoanturi in cita conuerso ad Deum,o Dei aeproximi dilectio, inuocartocles,timor Dei ε .Et tamen non iustificat, quatenus es bonum opus, ct cultus Dei, oradisomnium aseorum bonorumoperum ed quatenus sacceptio, o applicatio meriti Christ quifactu olim Dei pra- prius, atque adeo Vssides . Nunquam quin sci existens vera siris, sola tamen iusti cat.
De discrimine Legu ct angelisi a quaestionis propositio aeraelaratione indigebat. Non enim haec squaesis, Anselum Euangelium damnet incredulitatem. Lex enim accusat is damnat omnemon credentes o non obtemperantes omni verbo Dei iurisce sueta Euangelis tradito. go etiam subgenereincredusitatis comprehendit o damnat non credentes in Christum: Sed series incredulitatis exprese es diserte damnatur ab Euangelio. E enim ut niue mox Euange*propria: taui credit in IOR A a Filium habet vitam: r, ΣΡnon credit in Filium, super eum
In de iiisnet Castantum sit mentio mandati damnationis ubi addenda erat o promitri, habens annexam conditionem perfecZa obedientiae fecerit ea, vivet in eis. Ideo re insenda erat etiam Uti uniuersalis oratio : Omne,quod arguitρα- calum,pertinet ad Legem. Namsine dubio Lex arguit in genere omniapeccara pleras etiam insterier visereratores eradulteras
343쪽
puniet Deus. Seno eccatum,quodesino credere in Chri mi 'ecie declaratur is arguitur in Evangelior quod cum iubeat, omnes in Christam credere, o premittat omnibus sestis stri
dentibus vitam aeternam , necessario etiam damna, omnes non credent . Non enim bene di inguunt Legem Hr Euanesium, qui duunt,Legem tantum praecipere recu recse minari: Euangelium vero tantum promittere. undenon videtur satis concors
secum Liberoncordia,crum dicit,proprium Legis esse,praecipere su docere,quid debeamin Deo; se mox adit, ages 'proprium e docere Graecipere,ut creaeamus in Christum. Lex ergo imnos fredere omni verbo Dei: Euangebam iubet nos credere in Chrotam, dragereparnitentiam. Lexpromistu vitam aeter nam praestantum integram obedientiam Legi: Euangelium promittit vitam aeterna credentibus in Chrisum, etiamsi non prae- semper fictam obedientiam Legis. Lex minatur aeterno paratis omnibus nonperfecte obedientibus Legre Euangelium minatur aeternum exitium omnibus non credentibus in Christum.. Reiicium ex definitione Euangeli, concionem paenitentia , ut videtur, magis,ut Philino multos errores tribuant, eiures
cocio poe elant,quam adio ventaris. Si enim concio paenitentia vocaturni R i ' ea, quae adpaenitentiamseu conuersionem ad Deum essecundam
necessaria est: haud dubie tota Legis er Euangely doctrina es concis paenitentiae. Legis enim proprium es, homines praeparare ad conuersionem,arguendo peccata, ct cogendo ipses desera iustita deserare. Per Legem enim est agnitio peccati,sine qua nonsent
homines idonei auae res concionis Euangelicae. Sedpostquam damnaui eccatorem Lex,tanqua o defiacta officio,non re .uocati madDeum,nes amssem reditus o reconciliati --i, nis ei facis: Lex enim iram operatur. Si tamen abo dr nouo alta quo mandato peccatorem Deus ad se reuocet, iubet Lex ipsum OL
remperaro i interea nultam eiusmodiconsilium Dei desalute
344쪽
pectu oris reuelans. Euanges autem voxpropria esinon nota rationiex Lege,quae iubet peccatores reuerti a Dcum,proposita i
Luperestinis promissam gratiam per Chri mora ipsissetisfacientem Legi ; ct docet modum agendi par nitentiam ; ac proinde est in umentum Spiritu: ancti, quo proprie ad eficienda
tonuersonem utitur. Nulga enim essepotes reuocatio, neque reversio peccatoris ad Deum e perpetuo Deumfugit is odis mala constentia, ni tes veniae in Mediator a sit. Sicut ergo si dein Christum sic se conuersionem ad Deum Lex in genere, angelium in feci raecipit: Lexpraeparat conuertendos: Euangelia autem es miniseriumstu instrumentum Spiritus, quosdem oconuersionem accendit. Grai Chrseus dicisse ad hoc ipsum veni sivi reuocetpeccatores adparnitentiam, quod non facit Lex. Nes mandatum Euangelicum G fide se conuersone, terri cumo ira essecfluum est cui mandata Legis deperfecta obedientia; laetum is constitorium. uos enim Deus iube os auersonem ab Vse ad se reuerit,irossigniscat in viali in gratiam recta pere. Irio hoc madatum nonpotes proponi e promissionem sericordiae. Vox Euanielij si σ Chri propria: Henile ad me omnes, qui laboratis Honerati sis , ego resciam vos M. Acprofem,quipromittit aliam osalutem,cum condisione si dei Gaenitentiae,is dem ct conuersionem po utit Graecipit. uia etiam nonpotes angelidi Acbina iustitiam Christisabilire ,
quin de iustitiaepropriae opinione nos deliciat. Hoc autem,quia Lpsum Euangelium non nisi in generesci ablegat nos ad Legem, mi ex ea nosram inivsitiam disiamus: que admodum etiam ad pruritas'aenitentia dignos adhortans, iterum nos ad Legem remitu ut mea viserescundῖm Dei voluntate disiamus. Prout igitur concio paenitentiae accipitur ta Euangelium aut Lex, aut utruns colunctim erit contioparnitentiae. Si conciopa niteria diceri e quae adparnitentia vocat o inuitula nitentia vera δε-cet, ct incoat in cordi, hac cerae angelis etiampropriasumtorribuenda es. 6
345쪽
De aeterea Deiprouidentu electione si odorum, non pus es alia commonefactione in quod Lectirem remitIimus ad librum Lutheri de Seruo arbitrio , quem nemo hac ni refutauit. Ex eo enim facile apparebit, quid conueni.ti, aut no conueniat his Theologu cum LuIhero. athematisimum
quendam huc pertinentem, procul hines tinxerunt fortassis nesio loco positus nimis esset conspicuus ue in quo e viti disti ritione υ Dei, ct caussarum secundarum a erunt Stoicum se Manichaeum esse,qui dixerit, Omnia euenire necessario. Lutherus autemsi cribit :Est i laq: & hoc in primis necessarium,& salutare Christiano,nosse, quod Deus nihil praescit coirtingenter, sed quod omnia incommutabili & aeterna, in- fallibilique voluntate & praeuidet,& proponit,& iacit. Cum hac Lut heri L cIrina nobis non videtur satis congruere, quod dicunt, Prouidentsum Dei nihil aliud esse, nis praestentia:
Dan, . 33- Nes cum Ego Danielis; Auod pro voluntates a faciat Deus, in exercitu cali, o habitatoribus terrae: ne i , qui prohibeat m num eius,autdicat ecquid cis' MI cum eo, quod mox 'si ubiiciunt, Deum bona es mala ordinare,malispraefigere metas, ct ea ad lutem electi m dirigere. Ordinare ad nem bonum,no tautam espraescire P. Decreuit ergo Deus,ctbona as inicienda,
ct macipe mittenda, quae non ip e Diaboli ct homines sarita
Praede inationem diuinam dicunt pertinere ad As est onquo dicti videmur negare in Deo aeteream reprobationeU ; contra Lutherum dicentem Mic est fidei summus gradus, crede re, illum esse clementem,qui tam paucos saluat, tam multos damnat ; credere iustum,qui sua voluntate nos necensario damnabiles facit,ut videatur, resere te Erasino, delectari cruciatibus miserorum,&odio potius,quam amom m. 9. 13 dignus: Et coutra Paulum, qui dicit: ctuos vult indurat: E contra H s. Cum enim fatentur non omnes,sedaliuos ta μο
346쪽
omnes audire Euangelium, omnes conuerti,omnes saluari,neminem perire : Cum Scriptura o Lutherusὸ Scriptura, doceant, Deum laetari quide omni u conuersione es lute, nullius autem peccatu ct morte, ac propterea in verbosiuo omnibus praecipere id, quo delectatur, c quod ipse Abetur: Sed non in omnibus id,
tionem electi m c reproborum attine arcano ct imperuestrigabilicon Eo. Sic etiam non Et inguunt malum culpae,quod Deus nec vult, nec proba nec essest se permittit 'malum poenae, quod vult, probat se essest nec malum, quatenus malsi, a bono cocurrente. Damnant etiam sine et sti discrimiae hanc loquutionem: Reprobos non osse conuerti o si ari,contra multa Scripturae dicta Propterea non poterant credere, quia dixit Iesaia, caeca- Ioh.ir. 3 uir oculos eorum, o obdurauit corda eorum. Nonpotest arbor mala riamu bonos facere: Contra Lutherram, contrasit os, qui M u Io fatentur, homines nonposse conuerti, non conuertente i os Deo,
haberest repa, siue in regeneratione, ne osse se praeparare aut
Vplicare ad gratiam Dei recipiendam. obiectiones rigas, Deumsimulare voluntatem omnes raram di , inuid reatiquibu autem ἱ c, sibi contradicere, saliquos δε- creueritnon conuertere; nasci ex hac sententia desperationem aut profinitatem: tantῖm proponunt inuidiose dnon addunt ve- ras responsiones, videlicet, Deum verboso declarare, quid in omnibus hominibus probet ac requirat serio ; non autem,quid in Aniusis velit esscere: hoc enim arcanum o aeternum consilium, non nissper eius in hominibus essectum, hoc est,per veram conuersionem,ctgnalem indurationem in singulis manifestiri NM
ue inuidum aut crudelem esse,quarismulmisericors ctiustus
347쪽
6' Nec irepugnare,quando idem muli ct non validiuerso re spectu: Hult, quatenus iustitiasua ex uulis o declaratis Us;
non vult,quatenm peccatum,ct creatu suae destructis e zμοσnon habere hic materiam desserationis, vel sicuritanis carnalis; quia omnibus ossis conuersis, ct habentibus perseuerandi δε- siderium Gudium, certitudo electionis, osaluti uae proponitur: Propter impiorum autem bti Jhemias,non oportere occultari piorum constitionem.Ufenim blasphema oratis , Etiamsi subiicianis Deo; tamen riposse, ut nonstat electi, o no e
uentur. Nusim enim veram agens paenitentiam es non electus:
ideos hoc sium es credereis Christam, Crederes in ipso electaesead vitam aeternam iiij, credere omnes homines a Deo iubem rur. Huic ergo mandato repugnantes, nihilni uam aduersus Deum contumaciam, o iustae damnationas culpa rodunt. Urgentpromissionem uniuersalem gratiae diuinae noκνὸι urgent eampertinere ad los credentes. Ad nondum credentes pertinet mandatum credendi romissio autem lis credentibus facta,tum demum,cum incipiunis huic mandas ubiicere . eruantitem v promissionum uniuersalum, dum ci quuntur de conuersis, quasi quidam eorum peccent in Spiritum Ianaum,de clantprorsus a Deo, Hrpereant: Cum tamen fatea
iurisalutem fidelium esse certam. Sunt er asia, qua veritatem intesidentes, eis declaratisne commodiori,quam esin libro Bergensi, nonfacile receperint. Sed quia volant solum Lutherum esse authenticum Confessionis Augustanae, selibri Concordiae interpretem, Erretinens trifundamenta,quod num caussemElectionis Deus in nobi raeuiderit; quod nemo ni ratuito Dei beneficio possis ad Deum conuertere; neque homin possint eDeibenescio quicquam bonum o salutare facere; quodsiim credentium Chris si curae, ut ex illius manu rapi nunquampo Ont ; cum Omnes simus naturas bis Deum conuersionisvariam si debere, Secudum haec vera
348쪽
MONsTRAT Io 333 prorsὸ dicta, ecundum Lutheri Seruum arsiira, candia de malumus interpretari alia,quae cum his no videtur satis conissentire,quam eam in illis repugnantiassecum,quam habent, -- gere. Haec autem pauca exempli caussa adduximus, ut Ulanderemus,no abs re nos dixis,quod etiam alia quaedam insint huis Libro,quasnorma doctrinae debeant esse, de multis magnis re-
ουεια in manseras in ambiguo,ct dissensiones docentium oauitorum potius auctum, quam diminutum iri,certumsit.
2 Ines autem mirandum, Theologos in articulis de Libero arbitris,dedi iminecems ct Euangetas,depraedesinatione , ad sibi non consare, inon tantum in Libra Cocordia a se diffideant etiam in re multa largiantur,quae olim tanquam horeticaatrocisi e condemnarunt. Coacti quinouerunt,gratificari quibusdamsuis Cadmaioratribus, qui purem tuam hominis conuersionem, se alia quaedam de illis articulis dogmata defendunt,ut mutuam ab Elis operam in admittenda Vbiguitam te, se amicitiam Herodis o Pilati,ad condemnandos, quos τ cant, Sacramentarios,conducerent. In dogmate autem Vbi Liatis videri volunt ab Antiquitate Orthoaxae Ecclesiae no dissdere, ut hoc modo'catanouasa commenta vetustatis nomine obtrudant. Haestudium habentibus ronpotuit non accidere , ut mutatis verbis euertant, quae concesserunt, cuabiliant, qua damnarunt. Hae igitur antilogiae ostendunt, veteres haereses de Persona Christi,non nisii 'eciem ab Ens condemnari, ut non
ammaduertentibuoraudem,videantur ab illis procul abesse , qua ipsissimasiunt eorum doctrina. Ad idem arti cum ct in etiam pem
tinet,quod8ollicentur compositionem controuersiarum, quaepost Lutheri mortem fuerunt motae, o tamen omittunt in siua decim ratione articulos dei, De ensione Christin carium; De collicatione ad dextram; De communionei Sancrorum in Christo.
Catis minimὸ obscura es, quiataemorraeter ipsis nouam horum
349쪽
articulorum inte, pretationem defendit. Ea verὸ, quam ipsi ps p rerunt, add)esa side Chri rana aliena, e monstro se, ut iso fm iu con 'ecitam hominum producatur, Omnibus is detestabilis, ct sua ab ιrditate corruens otius aedi Vbi uitari secum
y ς' in trahat ruinam. Sic enim sicribunt, Christum iam inde ab ini- p.rsonali. tio, in momento incarnationis suae ascendisse inuisibili-pa I. a1- ter in coelum; & ad dextram Dei Patris sui sedisse: Item: . AscendisseChristum in coelum ad dextram Patris, quae nox'' est locus,sed omni potetia&Maiestas Dei: Ii : Christum ascendisse in coelum, iuxta vulgatam regulam esse intellia gendum, qua res tunc fieri dicitur, cum incipit patefieri. Recog Item Uado vobis parare locum, Metaphorica esse loquu-P-o ' ' tionem,quasi dicat,Parabo vobis Deum propitium It :ν,, i,,. suo ascensia in coelum no significat se humanitate sua de pag. io . serere discipulos, sed agere vitam coelestem. Item Sicut Deus ante praesenserat in utero virginis, ita suum habuit coellam, equo descendit,&in quod hominem, quem ac sumsit, ascendere secit. Et multa pasiim hi milia. Iccirco hos articulos exprofesso non si ceperunt declarandos ,sed eorum corruptelas obiter admiscent articulo de per mi Chrscessum res eas ad consirmationem. quasi minime controuersas, ut ea explicare es' defendere non cogantur, o Eccle is non sientieri πobtrudant, iis inpraesuppositis Vbiquitatem deinceps ex illis e
Non patietur Dei, ut his artibinfasianI omnes homines; Et vel hinc aesiimare licet,quantum ab Aut existi Libro concordia Ecclesiarum
350쪽
De modo agendi Theologorum, quem in conscribenda, suffragiis munienda, &promulganda Bergensi Concordia, se quuti sitiat:&de officio Christiani Magistratus in controuersiis Religionis.
VFFICERENT caussae,quas in ipso Libra Bergensi ines monstrauimus, ad detrahendam ei aut orItate normaedocyrinae Eccles icae. Sed his adiicimus alia H duo consideranda, et de cir quomodoprodierit C Liberti sequis ex eo frui Ius Ecclesiis expecIandus is , tribuatur ei, quam Theologi volunt, autoritas , quae duo neque Concordiae,nes iudicν de δε ctrina Regulam eum esse permittunt. Leges cundum quas visendum sir iudicandum est,non modo instas ct utilesse etiam legitime latas O promulgatas esse
oportet raesertim se de rebus magnis sint, o adsie ub. multum attinentibus. In Ecclesia autem nihil maius constituipotest, quam norma consensus de doctrina,ct discretionis Orthodoxorum ab haeretici tauium Ecclesiae verae ab hostibus,prodit ordiso turbatoribis. Plurimum ergo interest Ecclesiae, et ilex tanti momenti,recte cr legitime feratur: Eoi ostendi potes, librum Bergensem,conseriptum, approbatum cir promulgatum ab istis Theologis esse, Moneprosus illigitima, ct Eccles Chrisianae
non conuenienti Setiam Elis,de quibus hactentu dictum es, itarias non laboraret: tamen condemnandi quenquam, se ex Ecu Aa tanquam h.ereticum excludendi autoritatem tueri nequit. Debet quippe norma halus iudici on ex certorum hominum
odio,eos j. Uprimendi, o Eriuat in cupiditates explendi caussa,