장음표시 사용
361쪽
ceres: Ibi cum illis actum desiub riptione , non rationibus, teram ionibus o minis: Dictum palam ab sorum scis, omni ratione cauendum estprine res ad δὴ tationem veniret ; Si enim accusatis potesin dissutandi, e defendendissere actum esse desua caussa. Propositae quaestiones inquisitoriae, ad suas responderiiubebatursimplici assimatione aut negatione; ut non respoder resecundum VPiquitatem,dictam ac factum; Sacrametarius proclamatm: Anathema,quid putaret , quia Luthrem dissut ris satis. Missa deinceps noua formula Concordiae ad alios Con- Asionis Augustana ordines: Petita speciosis rationibus libri censura es approbatio. Cum eri3ue sisb criptionem multu oi u deis causiis recusarent, o grauissimas Ecclesiarum controuersias alio modo tracundaτ cst diiudicandas censerent, nec non alifalia in Libro desiderata indicarent,delecti Vbi ita ri cia Coryphaei arbitrio ex Theologi qui exformula Tors
confecerunt Bergensem, addentes, dementes, mutantes, ex cense ris assumentes σpraetereuntes, ad caussa uam ornandam , uai spiacuere .
Iudicarum optimio Agusis imi Principes, Librum a Theo sigis hoc modo confectam, non esse publicandum, n prius ex minatum ct approbatum in libera o generali Synodo, in qua Giniam dissentientes a Libro audirentur. His vero Bergenses Theologi,vires es artes as omnes adhibuerunt, ut 'incipes abi confidio auerterent. Caussam dehortationas a Synodo, hanc pa iam dixerunt , quia viderent, Librum tam mulIunon totum doctoribus Ecclesiarum , etiam Principibus, dractis Ordisiabis improbari,ut Fad Synodum liberam veniretur,de eius βλ rip/ione or publicatione parum esset sperandam. Aliud autem consilium huic opposuerunt, nimirum subscriptionem gi at ab Ordinibus Augustanae Consi ionise peper epistolas etendam: Haec autem, ut eticeretur,pemdam esse ordine a Theologis nomianaumpraescripto erimam videlicet ab iis, quos lubrum probare
362쪽
ὐsub Aereparatos esse, ex eorum censeris non essit dubium,
sequorum autoritatem ceteri non detrectaturi viderentur latsita deinceps a maioribus ad minores progrediendum; reseruatisa extremum iis, de quibus persuadendis dubitabatur; exclusis raeteritis,de quibus desserabatur: Recusantibus autem subscribere,proponendum esse consensim rerum ordinum, qui iam subsic si sint, adiuncta confutatione rationum, quibus illi subia scriptionem detrectarent. Ne quid autem in dismilitudin tib- scriptionum paterer deinceps cuiquam esset seueriter huc adigendos omnes Theologos, ut sine viti exceptione vel declarari
ne iam nominasiva o locorum,in qui seruiunt ubscribant. In horum 'orro eundem, quem in Principum se ordinum subscriptionibus,ordine eruandum a vi primum iubeantur subscribere Theologi Doctores in Academiis se Conrit oriis, deinde insingulis dioecesibus Superintendentes, tum demum Pastores Hr Amniseri reliqui Ecclesiarum o scholarum Inguli nominatim: Atshassubscriptiones Libro Concordiae esse annectendas, ut qua non parum ad rigmata ibri hominibvspersuadenda, ct . ad refutanda Papisticam de Ecclesiaru Schismatibus calumnia, momenti essent altiturae In ciuitatibus Imperialibus o liberis,
nequis minis rum possit principium subscriptionis detrectare,non singulisse simulomnibus a magistruu mandandam esse ubscriptionem: His demum confectis, adresstantes mittemdam recustionis ipsorum refutationem, drpostulandam ab illis Iu Ucriptionem; persent in semetis,nihilommm in carpto progrediendum: Sic enim Egos non habituros,quod de et taractimsti Ecclesiae libertat persiusfragiorum plurabrate bi adem-ra,ctri neglectis aut non refutatis suissententiis, possint conqueri: His JUcriptionibus omnium non impetratis, nihil in Synodo proponiposse: illis autem extantibin,iam obtentum cre,
quod in S nori quaerendum essit: Historiam Ecclesiae resari,porum ex Synodii maiores diffractiones esse consequaeia . Hi aut e XX a
363쪽
deinceps non liceat cumis mouere quaestiones de Religione, Prisci, pum fore ossicium,hanc Concordiam exsequi, ct seueriter tueri: Hanc voluntatem Principum,i orum nomine,criptae praefationi inserendam: libros hi uperioribus annis editos, dogmatibuου Libri Concordiae aduersantes,publico scripto damnandos, mitibus deinceps o sicinas Typographicas claudendaου esse . Hoc consilium urgentibus Theologis,nihilominus aliqui Principes perstiterunt in sintentia,de Synodo generati conuocanda:
Theologi rursus institerunt,postulandam seorsum a singulis esse
subscriptionem ne exceptione aut conditione vita: Si autem o- ς' 'si in mninoposularetur Synodus; eam exsequutionu caussa hoc modo obium de insituendam esse, ut mitterentur ab Et Ioribus 9 Principibus, forma terni aut bini Theolog oloririm Politici; a ciuitatibus praeci-δI''φ puis guti Theologi sine Politicis: horum decretum ceteros vel coactos sequuturos. Theologos autem istis mittendos, qui libenter sintsubscripturi, a Theologis Bergensibus nominandos: Hos mittendos esse abris omni in ustionepraeter Biblia, iram co- scientiam,cum plenariapotesatesubscribendi,etiam contra uorum magistratuum se colligarum voluntatem: Potiti rum olf cium hoc duntaxat esse debere, ut caueant, ne Theologi dissentiantsedintra limites Concordiae se contineant; eos' ad ubscribendum tanquam ἐργοδιωκτου adhortentur: Σθυι omnino alta
qui ne tum quidem vellent subscribere , reliquos adsubscriptionem opublicationem Libri,tamen progredi oportere . Sed cum hac Synodiforma nonprobaretur,persuaserunt Theologi Principibus, ut secundum Decretum Bergens, res perageretur. Petitum ergo est, ut item aliqua corrigerentur se mutarentur in Libro, quibus susscribere esset grave. Protestitisunt sex Theologi ne minimam Libri partem mutaturos, ac ne de verbo quidem uno cessuros: nec tantum Theologis o Minisbis, sedetiam Principibus,omnem ulterioris censurae aut mutationis potesatem negarunt,utcuns Eli nec pauca nec leuia in libro uesta
364쪽
Aerarent: λο rationes asserentibus,quare dogmata libri probare non possent,resso erunt, se non discendi docendi caussa et Gnisse. Aliqui Principes hacri caussa Librum repudiarunt, aliqui suas censura in Libri correctione,praeteritas ct omisius adhuc fueruntur, se non satis aequo animoserunt. Euin etiam dum ista Egeruntur, ex ipsis Libri concinnatoribus,al, in uniuersum editionem Libri dissuaserunt alij de ea pene desserarunt, alijue
conscientiastimulante , ue metu de rerum succes,ceteros monuerunt a plurimis non probari,qu od res tanta, ct ad omnes Ecclesiu attinens, tam paucis hominibus committeretur sine communi S Ori: Subscriptio simplex ab iupo laretur, qui deliberationi dr decret acie do non interfuissent: In uso etiam Libro
esse,quae emendationem via additionem requirerent: dogmata quaedam ct anathemati os,pugnare cum ceteris libris Norma:
imo ctis Agis ipsis cons mari Tra sub aliationem, ct alia,qua
in declaratione, damnantur: Condemnationem omittendam:
Philippi meritonem honesam faciendam Hu omnibus nihil moraeerrexerunt in collictiones radiorum. Conuocati uniper Haroses, Ecclesiarum ci cholarum mini is properanter illis praelectus Liber: A Theologis aut ori ιLibri, nomine Principum imperata subscriptio. Additae hortationesθeciosa, ne quis dicat autfaciat quicquam ex assem, aut contra consilentiam;cum hac tamen correctioncitam diligenter, o accurate o saepe gula Libri verba, as examinata trutina monetaria, ct pectine textoris, si Spiritu ancti sic exarata esse, vina ius conscientia hac ubfriptione laedip it: Etsi miles Fubscriptionesia erim toto Imperio: nominatim etiam in multu Ecclesiis celebribus; quae ne nanc quidem sub cribere decreuerunt, ct quarum censerae cupientibin eas videre, denega
laesiunt. Promissum qui de tiberaliteri quis haberet aliquidser puli, amanterisium, se quatum satis est, auditum o eruditum iri: Cogendum esse neminem sed cum quidampetiverun ab
365쪽
Libri eoia biferi, ut eum in praelectione non siis integem. possent relegere,promissus illis Liber; nunquam datus est, i a rem pausiphsi loci uis mori. Et iam qui subseri erunt cum conditione liberae conscientiae, squa deinde Agas occurreret in Libri
consideratione dubitatio; molirivis locis. Cum in cartu a quibusdam in dubium vocata est Ucriptio,quorum sententiis auditis Ur ali, mouebantur,singuli deinceps seorsuo a Ucribendum sent accersiti. Sed ne is quidem elingere Theologi potuerunt,
quin multa es magnagrauamina multi i is obiicerent, prasi xim quod ubsicribere iuberentur libro nunquam perlecto. Hi perarunt huncagendi in retanta modum , tanquam nouum ointusium,etiam viri Politici. Sed istis responsum a Theologis, sic et elli Principes; illis interrogent,quaroli velint 1, isios rei o Gros DLibrum interpraelegendum nonsatis intellixissent,ns -ctarenti os, ut qui nihil non recta cripserint scut de audita concione, sic etiam de Libro expralectione, i os iussi reposse obiecta uis illis ussectam esse non immerito,quod nulti in Libro fieret mentio Philippi se Scriptorum eius: Responsum ab illis es; Philippum qui destudiis Philosophicis cor literarii, multum profuisse sed sicus es in Theologicis: Sic Salomonem scripsisse multa Spiritu Prophetico, ct tamen in senectaprolapsum in idololatriam,vi salus ih usin dubio sit. Apud alios tamen, enco-miis etiam Philippi recitatis negarunt, illius siripta si reiicere;
eius autem mentionem in Libro non flera, eo quod a multis nimium 'si in autorisatitributu uerit; ners hanc essetnturiam, cum ne Brenti, quidem meminerint,qui longe melius quam Philippus meritus sit de Ecclesia; Lutheri autem ideo se meminisse, quia si raecipuusDoctor Augustanae Confestionis, o quia ab Ago,
ι' ιθ omnes sinceri Ecclesiae doctores nominent se Lutheranos; suetamen Philippussiue enumsiae Lutherus, aliquid normae Bergens contrariumscripsi et, hoc Gereiiciendum. Obie-
366쪽
fipubliceretractatum,aut refutatum; non ergo si posse consci ria se honore saluo, haesubscriptione ab Ugo de cere: R 'Onsum; Corpus Doctrinae obtrusumsisse Ecclesiu insciis Principibus icthoc peris,desse quaesitum, tis libri Lutheri remouerentur ex Ecclesiis er Scholis Etiam exstin Theologis Bergensibus esita ab
Dos,quiexsimarint senon errare; qui tamen iam victi concesserintis aliam sententiam ,pubiscὸ damnato Corpore doctrinae
Id quod illi ipserum besi fraterculi, quasi iurati testes, alibisumtio,abbi confessone sua con marunt. Obiectum ; PGὰsse coa- ctos ubsirim FGP articulis Torgensibus; his Librum Bergensem aduersari Soraue igitursbi esse, oriesubscribere contradictoriis doctrinaeformulis: Responsum; Getensessubscriptiones ess Vritin, quia articuis illi non fuerint reis e conscriptio Se igituri os nomine Principa absoluere ab omnibus priusfictis subscriptionibus. Obiectum; Ipsos quos Theologos antea probasse Compus doctrinae, ct confessos esse, omnes articulos doctrinae recte in
eo explicari scut ipsi scribi in Itinerario suo,se copensi ecum i ''
Theologis mitebergen insecudum Corpus doctrisae,testatum. 'lResonsium; etiam ipsum Philippum sibiecissescripta ua iudicio
Ecclesiae. Objectum ; illis prius confissos esse, non tantum voce, sed etiam in eodem Itinerario suo, anno x x x edito, ubι Deum testantur,quodis Saxonia Gypuram ct consentiente doctrinam inuenerint; ab ea cum non sit discessum, quarenuc mutetur; quidem responso hoc dignatisiunt. Obiectum Sisiceia veteribus decretis Principam, actis Fraco rai, Naumburgit, Res ou-yum; ilia non aboleri. Obiectum; Librum Bergensem 6λ n uam Consi ionem ; Ressonsium ; Normam constitui exemplar Confessoris oblatum Carolo Imperatori inon ergo esse nouam G fissionem. Obiectum, grauem esse condemnationem tot Ecclesiarum exterarsi , Ressonsum ,Non homines sed dogmata condenari. Auibuspersuadere subsicriptionem non potuerunt, eos hortati
ἔ, visaste ubscribant,manentes intra is uasenuntiab
367쪽
flaudulentis verborum capiationibus eos irretire; as intitum disiungere omni ratione tentaverunt. Si qui contra Librum is subscriptionem h serent, Sacramentari roclamati, calumniis atrocibus profisii est obruti siunt. Principibus persuasum a Theologis,quicuns recusarent huic Libro sub crabere, eos tanquam
homines si pectae fidei cauendosesse. Haec o similia in diuersis
locis a Iasiunti alibi per Theologos domati Isiquitario fauen- res, alibiper Magistratus , ut suos adsubscriptionem cogerent, persuases; alibi Theologorum technis, alibi autoritate es varia Principum, alibi populo aduersus Maginatum incitato, abbi incusso metu invidiae,abenationis animorum ase, exclusionis ex pace Religionis. Acriussecundὸ ais Iertio recusantibus dictume non aboleri Corpus docmnae riuatim eis permissum,ut sub-sriberent hac annexa conditione, uatenm formula Bergensis cum Corpore, consentis: coram tesibus autem, obiicienti conditiones, quibus cum subseri erant, restonsum leo ub rLasisse simpliciter ; ct in editione Libri, conditiones omnes omisse, nominibu/ssis in catalogum relatu : at nec omissa nec mitigata formula obligationis,coHscientiarum, adfinem libri annexa qua ne illiου conditionibus multi non fuerant accepimturi: Sparsister mones minaces, si quipersarent in recusatione , remouendo avis vltro dimissionem peterent, arso detinem os, Musa c crinia perscrutanda esse . De his iniuriis Theologorum queruntur multis in locis honesi miri,Min i Ecclesarum, proptereasubscriptiones suas, Tanquam perstaurim extorta retractant,palam tro tentes, non sicundum nouum Vecundum vetus doctrina Corpus, ctiam tire, cst deinceps docturos ,scut antehac uas Ecclesiaου; neque altu promisi s . Euibu am persuasum, ut nons mulae Concordiae,est huic annexae obligationi edtantum libris ei prae usubscriberent. De exemplarium noui corporis Scrgens dissimilitudincnonpaucisummi ctissimi conquersitur inagna
368쪽
pansociorum Augustanae Consi lanis, tam Principum o alioruordinum, quam docentium Ecclesiaε o Scholas, constanter tiamnumhubscriptionem recusant,non tantum defuibus Theologi dubitabant,aut deserabantsed etiam,de quibus omnia cerrasib olgicebantur Et tamen Ag, Principum Ordinum parti,
quae subscri t,persuaserunt, ut Librum publicarentineti sciataret, ct suas cupiditates explendi causa abutentes Agustris Primeipum edictis ct autoritate, is multitudine nominum praescriptorum Osubscriptorum Libro. Nam contemtis dissuadentium edisionem iudicii ita praetexunt nomen missae ad istos refutationi ficuseruilibuUuffragias praetendunt nomen concessae liberataris. De Papisis coqueriturpraefatio sologiae Augustanae, quodps Sophsicam confutationem Consis ionis recitatum,illi oppositam sologiam Caeserea Maiestas non receperit; psea Ner editum sit decretum,in quo Artabantur aduersari e Consi i nem ex Scripturas confutasse.Similis plane est confutatio Theologorum,qui veru argumentis , opposuerunt fumos Sophisicos verborum, o quid altera pars ad hos resonderet, nec audientes nec curantes, in instituto perrexerunt, ac si dissentientes essentassensiaut refutati. Sic facile tota Abba refutauerint. At verae olida confutatis es, quae non tantam argumenta sed eorum quoque defensiones Armis rationibus euertit. Sic a nobis confu-rat uni ct confutanturi orum Sophismata. Haec es via, qua noui si Diosiori, irre, ni in Ecclesiis, o Scholin cut vulpes, ut eas vasiarent secus apri: Hic erudi modus,hoc aucupium fuit,quo Theologi Sergenses colligerunt, o Librum suum,cteimsubsiriptiones, eris lucem hunc montium
partum ediderant. Nihil narramus, quodnonsit actum, 'mblice vel multu tesibus, quod non in tota Germania notoriumst,cta nobis etiam in doctrina dissentientium tesimoniis con- Irmetur : ac tantum breuissime culta attingimus, ex multorum annorum historia, quams integram leget pseritas , h.
369쪽
bebit quod miretur,quod exsecretur, o quod caueat. Etsi autem ingema callida ct Sophisica nihil tam inconusniens dicere aut facere possunt, cuius excusationem otitulum speciosum non inueniant: tamen ex hac rerum gesarum Epito-me,omnes boni se prudentes facile intelligent, quam proculis his actionibus ab omni iure is aequitate, apraeseripto verbi DLuint,a dilectione Christiana, a more so lico o Eccissi suo, Theologi isti recesserint. Vnus k quitaris Praeco, quem ipsius foris omnes Principes ct Ordines,omnes denique homines, qui de his rebus audiuerunt/ciunt ostentur esse totius negoti, cordiae directorem se caput,autorem ct fabrum; haec omnia commouit, egit,gubernavit; ct cum paucissis complici ου grauissimarum caussarum,adomnes orbis Chrotiani Ecclesiaspertinentium racfationem o decisionem; regulae omnibus Ecclesiis Aquenda raescriptionem; dei tot Christianorum hominum fama alutesententia erendilotestare ibi arrogauit.m doctrinamquam testimonias diuinis refutare nequibant, vi os aude opprimeresunt conarchSi enim tantos errores,quantos
praeaecant,animaduerserunt palam si erant arguendi ori randi coram Ecclesia; si flendi accusatores orei apud legitimo Iudices; rei audiendi admittendi ad defensionem, ct erroris co uincendi. Sic uisset actumstuctus rediisset ad Ecclesiam, qu videns erroris demonserationem, ultro sibi ab illi caussit. NUM
borum fecerunt si Theologi ; per insidias ct smulatione'
consensius o amicitiae, tentarunt Utiqueare non probantes ipse-mum dogmata: δε is rarionibus dr accusationibus circunum runt, Hibi conciliarunt Principes, is idorum autoritatis ab se deiicerent,quos dissutando si inere non valebant, es sibi co- arare musa rores,quorum numero prius oppresiis aduers riis, veritatem,nusio defendente, ne di putationu labore,imp - πὸ condemnarent. Facilius es quidem, vincere carceribu pro-
370쪽
Bursusticio malae caussa ex animis,nesinquietudo ex conscientiis ac audiensium is sectantium. Non enim sic vult agi bona caussa. Ouis dedit hanc autoritatem his sex Theologis, ut nouam sentiendi cse loquendi formulam praescriberent omnibus Ecclesiis' ut ex censuras aliorum eligerent er praeterirent quas ipsis tiberet' rauis non videa quam sit nullius coloras hi raetextus; librum esse ubiectum se approbatum aliorum iudiciis; ginsolis uvantibin lius admittendi aut reiiciendi Addendi, aeme H,mutandi qua vesient,dr librsi suo arbitrio adornarum dr mu
rione habita, quas vel Vsorum vel alioram mutationes, cereri probarent aut improbarent, eissseam correctionem, omnibus altis omni censura potestate ademia ' Hac de caesa prius diximus,non essesactis,extra communem docto m conuentum, commune ormulam Confessionis condere . Theologorum erat hortari Principes ad conuocandum viros
pios, moderatos er doctos, qui causso utrins coram explicareter conferrent, o qui uo craliorum intelligentium iudicis,Dei merbo consentaneam deprehendissent, Ecclesis exponerent. Nihil sergo ab imorum Oficio magis alienum, quam optimorum Principum ultro ad hanc re ιas operas offerentiam,laudabile consilium impedire . Non poterant Theologi, malae caussa droalae constentiae, maius argumentum edere, quam quod lucem est tentiarum excussionem fugiemtes, caussa uam non diui aris oraculis,sed magistratuum edicris defendunt. Mirum sausem sos Confestionis AuguWanae cusodes unicos,adeo non meminisse, Consi ionissecus insua ad Carolum Imperatorem praefatione,ad Concilium generale dr liberum, non modo se promtissi- . me inerre sed etiam ad illud anquam in maxima ergrauiss-ma caussa,con anterprouocare dr anesiare. Ne ane vel hodie,s vere liberi conuentus potest, erat, is e aut hones a refri
matis Ecclesiis recusariposset. diuid autem est absurdius, quam re a