장음표시 사용
431쪽
per in aliquibus lucem verita tis conseruat, qui perpetuum cum errantibus bellam gerunt: Et qui erroribus essentiuntur,nec et Gre inter se,necperpetuo consentiunt, cum error multiplex ct fu eundussit, ct tandempnefa sua vanitate ac deformitate odiosus M. autem, dicent Theologi Bergenses, cum Deo concordes sumus: Vos Sacramentari, ab illo discordatis. Haec vero Egis est quaestio,de qua disputatur. Nos in hac admonitione nostra, o endimus, quare iudicemus Theololos isos a voce diuina discedere, ac proinde nec veram ne alutarem Concordiae finesendae Ham Ecclesiis dr Magistratibus monserare. Rationes nostras existima
mus esse ei biodi, quae dignae sint saltem consideration serum Principum o virorum sapientum. Hos itarisui erga Deum,erga Ecclesiam, ct erga si ipsos ossici, memores, confidimus non praecipitaturos iudicia sua,MBergensium decretorum exsequutione ;ae nepraecipitent ron tantum nostro nomine, Nplurimarum Ecelesiarum,dringentu piorum numeri, in Germania se in aliis regionibus,per Christigloriam,se Ecclesiaestatem, oramus.'
plandum quidem erat, haec prius considerata ars expensafuisse, quam in ad publicationem Libri progressum esset: tauia veri Theoloeorum artibus a Principum oculis o auribus ista seni Guersa, o Liber nulli communi o publica Ecclesiarum censerae sebiecta ui ais ita de re nondumstis visa opersecta, sit
omnia quae monendafuissent, non facile potuerunt : Deo quidem volentesic euenisseexistimadum est, ut hac occasione veritas magi, i ueretur mul autem opera dandasio cuis loco,ut quando id quo actum es,infectum reddi nonpotesti alum ne admittatur,quo cauerietiamnum facilepotes. Et si enim prima s-pientia est, a recta via non aberrare : tamen hic etiam meretur laudem,qui admonitus ad eam reuertitur.
His vero nobis quaestionem obiici videmus, de qua partim a
mediocribus hominibus, id quod resim cogis, facio restonderi pote i
432쪽
potes; partim vero a viri apientia ct autoritate praepollinii bus detiberandum o constituendum est. Dicetur enim nobis; Si ober Bergensisnon est,quae igitur erit recta ad concordia cor pace Ecclesiarum constituendam es tuendam via'Et ea quae a Sapientibus dicta sunt Non eadem ratio es curare, ct cernere morbos: ἡμῶν πανσος ἔον, επανορθοῦνδε - πανσις. me Theologi quidem VIII
Bergenses ita tuunt,non posse occurri Sacramentario errori, In eoncionis per ipsorum decreta ct condemnationes, o earum eram nib de Coexsequutionem. Sed mirari quis iam positi merito,qui ut, uod ' ιη omnibi veteribus onouis erroribus o haeresbus , quantumuis ab urdi impiis,auisophismatum caligine inuoluti potuerit hactenus occurri lida earum ex verbo Dei detectione er refuratisne,qua factum es ct i adhuc, vialiae prorsus exoleverint, aliasis distis actaesint, ut omnes cordari ct veritate cum serio timore Dei auaerentes facile ab Agis tuti si quicquid in angulis mus tent anatici Spiritu diligentes mendacium o in eo iplacentes ; solus autem error Sacramentarius non possit repriminis Theologorum mi calibus edictis o anathematibus, o brachio no seratuum. An aduersus hunc lum adeo amisit mi uam venias, ut ei refutando non positi ob ere,ideoque omissa ct abrupta dissutatione,principium repressionis oporteat abexsequutione eri' inqui Apostolus ait, Arma militiae nosi si'
non esse carnalia,sed diuinitusvalidaba ubuersionem munitis-num, dum euertimin ratiocinationes, omnem sublimitatem uaeextollitur aduersus cognitionem Dei; ct captiuam ducimus omnem cogitationem adobediendum Chriso, aratum habe- mu quo vindicemus omnem contumaciam, postquam impleta fuerit Hectorum obedientia. Hunc Spiritus gladium, alui dicit Zph-ο- i esse verbum Dei: Hoc gladio Spiritu anctus pugnare docet ministros Ecclesiae aduersius haereses; non autem gladio ferreo , cui facit Romanus Pontifex. tamen, inquiunt, oportet ad gladiu iritualem acco .
433쪽
q; tri Lo Gus..dere etiam corporalem, contra contumaces ct bissemos: Ea negat' ct quis nescis' Sed altades accedere, aliud praecedere, ne dicamm, usurpari iam corporale ine spirituali. Nondum ab illis caesi Amingladio spirituali, nunquam ex verbo Dei erroris aut bla0hemiae conuicti,utcuns nos conuitiorumplauseras ab illis obruti, se Scriptis ophismalumfumis obscurat asit. Omnia
ipsorum argumenia a nobis solui uni infra ab Vsis nondum: Tantum abes, visimus contumaces, o digni anathemate. NAmis ergo intempestaetroperant ad gladium corporalem. Dum
ergo ad molenta confitia Theologi isti confugiunt, satis superofendunt, ossa consi laneisuntur se de caussa si a des craro, saltera i a se legitima vias agendum. Sed ne hoc quidem modo quem l tentant, nsuliturpari Ecclesiae. Eu'denim sine intellictis rationibus,homines coacti approbant, hoc aeque facio sine rationibus abiiciunt, o mulio facilius, si deinceps videre
caussaWincipiant,quare nonprobandumserit is ita ex viol εα morborum 67 hismatum Ecclesia remedii processu teporis grauiora vitia nascuntur. I uidergo erit facienia, ut Schismato atur, o vera ac solida Ecclesis concordia resiluatur' diuid, AE ULMquod fecerunt in tosiendo Schismate Antiocheno Ap soli, cum Antiochenis es aliis Ecclesia ministris ac doctoribu quod Oscopi Ecclesiarum in Sammatoico: quod Consantinus in Ariano quod Theod in in Nesoriano: quod Martianus is Eutychiano' denig., quod ineri optat in controuersiis praesentibin
norum virorum conuocanda erat o quaplacide, accurate, o intimore Dei Latusintentiis, ct examinatis rationibus,quid verbum Dei de controuersi ronuntiet, Ecclesiis communico
exponeretur. Ais haec quid inuis es expedita re popo es' si Fquefacilis eius exsequutio. Nam ct Papa Concilium Tridenti , num nobas dedit, ct Θnodos an uot iam habuerunt no i ari
434쪽
At ne sisii nos ad Θnorissuas admitti volunt, neque nos is ruS nodis adesse auisubesse volumin. uidergo' Synodum ne a peltimus, o S nodum darectamus' Hic vero,ne huius tergiue Diionis accusaripos imus,nobis imponitur neces itas zonsane leges Synodicassipientioribus praescribendi non enim hoc nobis semimus, nes nostrum esse iuescamus sed explicandi qualem S nodum intelligamus legitimam,isberam ct Christianam, cuius iudicis caussam nostramsubiicere non recusemussimul etiam ostendendi,quam procul a legis imi conuentusforma, Theologorem consita Hscedant... Primum ergo legitima Synoduss, autoritate piorum Mao-sratuum conuocari debet, cum eos habet Ecclesa. Sic in veterio uo Te mento factum es. Et curam hanc Deus manda-HtMagistratibus, ut curentsubditos recte doceri de religione, e si qua incidat de ea controuersia,hanc ex verbo Dei decidi. Ac
nepossunt quidem subditi nter quos etiampastores Ecclesiarum
sunt,praeter aut contra magistratuum voluntatem, ex aliis inctius regiones euocare quos volurit, ad conuentus publicos: neque
concordiae Ecclesiarum anciendaeseruirepoteris Synodus, i Ggipratuum consensimo voluntaι tuendi decreta non accedat. Alia erat ratis Apostolorum se Ecclesiaeprimae, nondum haben-ris magistratus Christianos, qui res Ecclesiasicas curarent. in iustis est ric res,oata valentes consilio ct aut oris ne in Ecclesia, mutuis cohortationibus, o Eccleuarum suarum venia congregentur; ut fecerunt Antiochiae aduersus Samosatenum, sub Gatieno er Aureliano: Sicut Ancyrae o Sinuessa contra N uatiano ub Diocletiano. 'Secundo, ut alutaris exitus conventuum expectariposii amte omnia necesses, ne eusivum esse Christianum: videlicet non et tot conuinae diuinis tesimoniis, Ur Cathodicae Ecclesia iudicio legitime condemnatae haereses,denuo subistantur, ut Sammatenica, Ariana, Marcionica, Manichaea, Nestoriana, ty-
435쪽
chiana, Nouatiana, Pelagiana, ausimiles ; se potius ut confirmeturo illa retar aduersus iLu veritas inuma: neque et Doquirique' conceptas opiniones aut praeiudicia, per vim aut f/ctiones defendat inon vide Principum vel Hectorum gloria ce; - etur, HEpiscoporum opibus,potentia opriuilegiis,aut abis re-bmpositici erantur leges sed viserio quaeratur verita ,de quasionibus ad emundamenta attinentibus, quae publice in E clesia a multis agitantur, o priuatim componi nonpossunt,paratis animis ad biiciendumst verbo Decced dum de illis,quae Scripturis con mari nonposunt,constanter tuendum quae Hisconsentaneafuerint deprehensa ue uti ad gloriamDci a alutem Ecclesiae, omnia agantur es referantur. Tertiis, circunstantia quos loci non esnegligenda. Debet Gnim is spad conueniendum accommodatus, ne prosectionis sim ginquitate aut dissicultate, necesitas vespraetextus emaneri obiiciatur aliquibus, quos adesse intererat Ecclesiae. Necessarium es etiam, ut non sit inpotesate hostiumstus, immunissit a peris A ct metu in diarum dr violentiae ivsecure ac tuto ad eum venire neo quam diu re sula versari, O ab eo redire ad uos queant omnes conuocari. In metu enim periculorum ne agi quia dem,nedum luere o accurate a possunt ressieriae detraues. Puarto, maximi est momenti quaesio, qui or quia sint ad Synodum liberam vocandi is admittendi Papa vult tantum ituratos: Theologi Metensis itidemsiuos duntaxat complices. Nos veropraecipuum in hoc delectu esse non dubitamus, ut non Iantum Germanicarum, o Augustanae Consessionis Ecclesiarum,
omnium Euangeliumpro tetium, etiam exteram,ut Helu ricarum,Heticarum, Gallicam,Resticarum, Anglicarum, Scoti
eam, Sunicarum, Danrcarum,Sarmaticarum,Huriaricarum,
Bohemica ,legati conuocentum. Loquimurenim de tali Synodo, quae ad titem Sacramentariam dirimendamsi iciat. Hanc non oporterecongregaritantum ex iuratisin verbaLutheri, aut Lia
436쪽
bri concordia, aut in ultim nostrarum vel alterius Ecclesiva ticularis confessonem, multae grauissimae ct necessaria rationes euincunt. Caussa haec est Omni in Ecclesias commvnu. Non ergo
potesab una parte dio dentium dendi: Imo es iniquissimum,ab
aparte alteram condemnari,non refutata coram i orum δε-ctrina ct non audita defensione. Iccirco etiam non moaeo nihil utilitati solus etiam mali redibit ad omnes Ecclesias, ex conuentu ct decreto unis artis excludentis o damnantu altera, praesertim iniuste. Non enim plus valebunt unius,quam alteriuου partu condemnationes, nes nunc nes apud'seros , d hym condemnationibus mutuis magis exulcerabitur,sicut olim V actum in Arianis tumultibus, habitis Synodis contrariis. 'u' autem omnium iudicio or consensu statueretur,hoc demum autoritatem habiturum, OEcclesiarum paci or aedificationi profuturum sperariposset Praetere uni non tantum plurimi pietate, doctrina, virtute o dignitateVogantes omnium ordisum homines in omnibus geribus Germanicis sed etiam Ecclesiae in Germania, inter quas ct nos sint, quae cum externas Eccosis consentiunt. Hos omnes exclusos se inauditos condemnare,nihil M. Oud ret,nis manife am tyrannidem in ciues, instatres, in innocentes exercere. Cum autem hi non possint viti cum hones ris, nedumpietatisdecie excludi; nullas etiam retinqui γυ-r extus excludendiEcclesias vicinarum gentium, quarum caussa non minas agitur quam Germaniae. Et cum seupra sit a nobis o-
sensῖm,nos de Carna Domininon dissentire ab Augusiana Con- fe ione, secundum Scripturam, veterem Ecclesiam, os i amintellictasta duntaxat a quibusumilliu ociis,male eam inte pretantibus ue nonpossumus August. Confessioni ociorum iure priuari, ct ab actionibus adistis omnes pertinentibus excludi Nes magis diripotestSynodus libera, quam Synodi Papales, in qua non omnibus,quorum res agitur, suas caussas ct earum defensionem exponendipotestas datur, etiam si ex Anabaptistis,
437쪽
Suet enfeldianis, aut aliis,etiam ex Ponti iis aliqui compa re re o sua defendere vellini saluis tamen legibus S Odicis, ac si dena examine videatur controuersia. Haec enim exclusio non congruit cum Hlectionis regula, quaepsulat erudiri 'teria, cupientes doceri,praesertim de fundametis doctrinae consentientes, o paratos omnia abiicere, quae cum verboDei'ugnare furarit demonstratum. De his certe non excludendi se includendis in Ecclesiam,slaborandum. Non enim Chrisianorum ossicium aut ingenium es,tantummodo sui rationem habere, ne cogitatione omni, quid de aborum iste corporali ct Spiritual est de Chrissi gloria in mundo fiat. Siquidem ergo illis omnino videtur,penesseesse veritatem: debebantsane errantes etiam Uininuitare adconferendum cst disendum,nedum auin o audiare cupientes non repellire . Es igitur impia, o ad omnem posteritatem probrosa vox Theologorum, quos palam dicerei o
dent dicere , quisiuntprine i h Uanae Consi ionis, quod nos nonsemus. N JEafuit haeresis tam bos hema se resecrabilis, quam non ad dissutationem Synodicam admiseris metus Ecta a, ct non prius conuicerit, quam condemnauerit. Cur igitur nos sis excludunt si Theologi 'nempe quia aduersu aborum caussaου malarico dunt se facio consipere piaci
aduersusnostram vero de victoria desserant.. Vt autem omnia ant ordine,conuenire debens ad conferemdum,non ab uno, velapaucis impartis, aut unius Principis
mel Ecclesiae Theologis designati , delecti o vocati astis EGelesiis o maristratibus. In eo delectu, e quoad iudicis se di tagentia humana eripote raeferri debent, quorum sunt mores publico tesimonio probati,non auari,ambitis,contentiosi, Lo hau agitio e qui doctrina ierat. rudentia, ct mode-
438쪽
sia aliis antecea rei iudicantur, prae rim doctores Oa res Ecclesiarum: tamen ante omnes euocandi ct cogendi sunt ab mreaqueparte, praecipui defensores dogmatum pugnantium .P urea, licet Synodus potis imum consarei debet ex doctoribus Ecclesiarum; tamen quia Iaepe sunt etiam inter alios Ecclesia rum ciues, viri praestantia donorum, se intelligentia docDina Hesiis non inferiores,quandos etia veriores earum pastoribus, ct ad dissutationes de doctrina magis idonei , hos quoque ab Ecclesiis det tis o missos ad cosiatione est dictionestententiari pari cum ceteris iure conuenit admitti, scholasses uepostrici ordinisperso fuerint. Non tantum enim ossicis dignitas edetiam laus virtutu c apientiae, ad veram autoritatem requia
diuinto, Hligenter considerandum erit, quibus conditioni- ου omnes acturi in Synodo sint ob ingendi, ut omnia p in ordinatὸ ct decenterperam: quales exempli caussa sunt seae: et ne dicatur, quo Iohanni me , Haereticis non esseruanda es; sed detur 9 fruetur omnibus cuiusunque, gentis aut pastis des buca, qua securi accedant, ct intersint Synodo, o adsius redeant,ac certi sintsibi nonforestaudi inec Vu uos nec apudalios,libertatesententia ,tam ante quampos actione ab Lia: Hi non librati in vita Consi ionis particularis aut priuataeformulam,nec autoritati Principsi vel doctorum suorum, Lutheri, Brentis Z ivli' Philippi, Lini, vel aliorum adurictis, Omnes iurent nihilpraeter Scripturam ct Symbola Catholica habituros Aco fundamenti os ei regulae, o priuatim ac ubi cedinurossintentiam, quam i orum conscientia iis Liauerit cum hac norma congruere ,in nulnus hominu gratiam
aut inuidiam, o nullius nes commodisse, nes periculi metu; quoties de sense verborum Scripturae quaesto inciderit, se H laturos o iudicaturos de eo ex analogia fidei, ex natura se et u
439쪽
ra,ct cui dicti circunstantiis: Patrum autem resimonia ad
declarandum aut confirmandum non adhibituros ni sententiis prius e Scriptura confirmatis se omnes ex aequo obligatos fore ad reddendas doctrinae ct actionum suarum rationes ; quod nifaciant, casuros causa: acturos omnia inpriuatis se publicis congre ibus,redincimode a ac ce ne assectibus ,praeiudici is,
factionibus ,προσωποληψοῦ sene acerbitatoris is, conuitiis incommatibus,contumeliis,sentatione, modica altercatione θώ-quacitate ophisica a sectata, evagationibus extra propositum Urnon necessaria temporis extractione , Et parituros Synod emtentiae in omnibus, de quibus ex verbo Dei fuerint conuicti: Liberetur s ad nem S nodi, omnibus aliis iuramentis quae huic iuramento Synodico ob repossint, o obligetur utraspars adactaps Synodistationempublicanda communi cosilio, ea lege, ut si pars una tergiversetur,altera habeatpotesatera publicari.
Forma a- Sexto,adhibenda setiam diligens cura Principum cst Afris, 'odis. M tu , conuentu actione non more Romane aut Semium. gen e legitime procedant, ct omnia ius ant ordine ac mo- do: Exemplica se prudentes enim in ad rem veniendum esset, inuenirent meliora consilia utpostquam loco ct tempore comsituto legati conuenissent inlicationes ad Deum verbis conceptis,in principio cts singulorum congressuum, o insingulis Ecclesiis toto durantis Synodi tempore indiciIae haberi, essent, o nomine Principum denuntiata esset conuocationis calasa, ct ho tario instituto conueniensi e propositis confestionibus di idemtium, gustana ct aliqua no rarum Ecclesiarum, ruaeplaceret,
e duntaxatcontrouersarumpraecipuarum capitibus nomina ri iuberentur dato cogitandis to vult dicere, quid in alis ducisina desiderent: Siplures controuersiae mouerentur, habita ideliberatisne,redigerenturis ordinem,quo alia pos aliam resectanda esset, ita nei Larum eret confusio, quae maxime olet impedire iudicia, uti Hurius tractarentur, quae ad aliarum dra
440쪽
elarariose requiruntur ivraesertim, de quibus plures dissim . tiunt ui de iisdem capitibus dissentirent ab aliis, in singulis
controuersiis tractandis iuberentume coniungere, vi constaret, quidquissi tueri vellit, o totius Synodi in duas partes diuisio, quam contradictoriarum sententiarum assertio necessario esset pariturabat ita ordo dissutationis expeditus opersicum,possis conseruari: Facta hasecessionein duas classes,in qualibet controuersia, viri que iniungeretur nomine Principum, ut binos
per suffragia eligerent praesides actionum nisi forte Principes iis hos dare mallent o singulos actores: Praesides,non qui essent controuersiarum iussices ohoc enim es ossicium totius Synodi
sed qui coetum conuocarent ,proponerent agenda, stententias interrogarent ornotariis adhibitu colligerent, dicerent ipsi quos post auossententiam eodem iure quo ceteri, o gubernarent a- Gionem tanquam ut omniasecundum ordinempra scriptum agerenturai ad quam re eculiariter obligandi sent: Actores autem, qui in publico consessu dicenda,prius conciperent scripti partisuae totiseorsimproponerent, ex illim si ramis corrigerent, ct ab omnibus ομο δερις probata. in communi consi demum nomine Agorum recitarent malua tamen libertates δε-norum diuersitasit erret, alijresponserum conscriptionem, alij recitationem demandandi: Ante initium vero actionum, leges agendi ct decidendi,de communiPrincipum consilio scriptae,proponerentur Synodo, is communibussi ramis correctas si opus sit, ct approbatas,nemoposset detrectaroeas' Principes, eorumque commissari, o legati,ct Praesides Synodi tuerentur 'io; In actionum principio, Actores priuatim intersi conuenirent in m quas cotrouersia,de tu seu quaestione is certa,breui,accurat atropriis opersicuis verbis,non ambiguis,non captiosis co- pta, visitarent omnes acturi ct audituri, qua de re proprie contenderetur,er vitarentur λογ)a ophisenatum inuolucractemgia: Concepta hoc modo quaeso,toti Synodoproponeretur,