장음표시 사용
441쪽
csep quam de ea conuenisset, apars affirmativam, a stera n gatiuam susciperet defendendam: ut propositum esset, hoc imter nos quaeri, An corpus Christisa sub antissit ubis praesens:
aduersari,ad afirmativam,nostri ad negativam panem, omnis argumentasia dirigerent: GMultum enim interest, ad ordinem
se peroicuitatem dijutationis, quaestionem recu constitui: effas in qualibet caussa sumenda c formanda quaesio haec, ex mu
tuis Confessionumseu dogmatum reprehensionibus, de quibus dictam spaulo ante,assumtus vesient acyores, etiam aliqui-
bus viri ex siuaparte,aas forte non possit inter eos conueniare,etiam praesidibus vel tota Synodo: Con ituta hoc modo quaesione, utriusquepartis sententiae Hr rationes audirentur, dilia
genter cognserentur,examinarentur, conferrentur cum Scriptura er antiquitate. Hoc autem ut recte es commode,ordine ac placido et eri,principio pars utras exponeret sua argumenta otesimonia Scripturae Hr veterum, quibuspisam sntentiam defendere cogitaret, ea hoc ordine comprehensa cst numero, ut deinceps in omnibus actionibus obseruaretur, ut semper,qui de unoquos resonderetur, esset conspicuum: omni aenim argumentis conclusionum praesertim oppositarum simulctae incIesiub assectum cadentibus,omniafirmamenta ET momenta caussae multo melius perspiciuntur, quam alia post alia proponantur;ohoc modo facilius confusio es prolixitas, ct otiosar petitiones caueripossunt, ne eadem subinde argument , acpres Heademsolutiones in progressu dissutationis se in recurrant. Actioneproxima eslonderetpars utras ad alterius argume ta : Tertio congressu,defenderet utras argumenta siua,aduersus alteris artissutiones: quarto,re onderet oras ad alter,aprimam dcfensionem evrimas instantias, datas in actione temtia : Iluinto, viris defenderent sua contra solutiones defensionis rimae: Sexto,ressonderent ad defensionem fecundam: Septiamosi muri velit para viras huc cique di Putandoprogredi, δε-
442쪽
fenderentsua argumenta tertio contra solutiones defensionise cundae ; Octauo, rursus addefensionem tertiam resonderem fenim neutrapars p ι queri se minus auditam esse quam alieram, cum pari numero viris defendissent sua argumenta,ctopposita luissent; nemo sit oriri contentio deposerem a resonsio-
noviris enim eam obtinerent. Argumenta autem o eorum se lutiones ac defensionestaberenturproponere, Giubebat Lex Aratica, ἄνα - ὰ, πονς, breuiter o nude, non Rhetorum ,sed Dialecticorum more,non nis necessaria declarationibus adhibi--tis, visunt terminorum expositiones,tesimoniorum anticatio . nes, o mons iis quod ea vel in Egis coni meantur,vel exulissequantur, ad qua confirmanda alligantur . Declamationes enim
rempusproducunt sera, stimpediunt auditorum iudicia: ne autem multa argumentas tu unius aras alterius horae possint expediri. PCeterum in hae actionumseris,sunt quaedam consideratu ne-eessaria, quibus negoctis vivosiit actio uniuersa non esse turbida seperplexa. In omnibuς rebus steriis,dissicitibus se periculosi cauenda sextemporalitas estpraecipitantia, maxime autem in controuersiis Ecclesiasticis. Tempus ergo interponendum foret actionibusngulis, tridui,quatridui, vel quantum satis esset v. oriqueparti,ad reson sua meditanda separanda ines Synodus suae conuocanda,donec utriquesigni cassent Praesidibus ste ad
resondendum esseparatos; nimis tamen tardi a Praesidibus horirandi: Infra hoc tempus , actores, adhibitis in consilium exsuis, quibus vellini,dicendascripto conciperent: In conuentibuspris itis e siparatis viri partis qui conuentus csti's a binis
suispraesi bingubernarentur scripta illa recitarentur inesti Matione,perlegenda etiam volentibuου arentur, ordine de has in serrogarentur singulorumstententiae, o quod omnibus placeret, foede scripto diceretur omnium nomine, in consisse publicosim communi ut in spartis, recitatione diserta,clara,ristincta, ita
443쪽
uiderenecessi est, Resserues nu
444쪽
etiam moderatoribus accidis quoddicitur; Fenur equis auriga, nec audit currus habenas; a .rta res mutuis punctionibus,mo stas ct clamoribus intricantur magis quam extricatur, ut tamdem nes dissutatores neg. auditores, quid agatur meminerint aulintelligant, o multa male excepta per ταχλχ-ς nouas obscuritatespariant. Si vero quae exposita est, adhibeatur modera-no,tum quodcuis viduur,aut a Deo datum es, in commune confertur, una mente se uno ore per unum loquuntur omnes,
dicuntur meditata,necessaria, propria, breui,perblicua, ordia nata, distincta,non afectibus mixta; excludngur ambitiosorum declamationes, Sophisarum evagationes copticorum dicteris, iracundiorum conuitia er clamores, contentiosorum raxa; exutitur armis suis garrulitas, nec in easses victoriae ponitur praeciduntur indunationes Hr querelae ob iudicium cui quam neglectum,nihil aeteriturauisupprimiturad rem pertinens, non dicuntur pugnantia vel di imilia de isdem rebus ab eiusdem paratis hominibus, omnes opponunt, omnes restondent, omnes sunt actores, omnes res,omnes iudicant. Ibi posent actiones insilui, quas videre se audire viri prudentes, veritatu er pacis amamces velint drqueant ab quemolestia, ct quibus intra horas pauca plus expediatur, quam multorum dierum extemporaneu altercationibus. Augeret hos etiam circunflectionem in dicendo, si AE publicis congressibus audrendi caussa liceret omnibus qui GLeent interesse; inpriuatis autem conuentibus, tantum vocatu ad
Synodum, o siquos ipsi alios adesse vellam.
Hac via cum ad tertiam defensionem dr resonsionem esset peruentum ultra quas didulatio recte ordinata raro exteripo-ines,quin altera pars redigatur in angustiarihoces in dissutatio. His leges impingat finita actione poserema,praesides toti Synodo indicerent, ut unussusque consideret satisse res dissutata sit oliqueat, an vero aliam defensionem partium audire raeterea cu
445쪽
decisiva dicenda eo tet: interposito tempore conuocationi inter rogarentur siententiae,primum de continuanda dissutatione si pergi vellant dissutando,pergeretur dato adparandam defensionem quartam tempore viri se Si autem aliquiduntaxat et Leo pergi, ceteris acquiescentibuου iis quae iam dissutata essent, illi, ne de restonsionibu uis non auditu possint conqueri, resonderent fane iterum adpostremo proposita,siueper eundem,perque prius,
suestis recusaret,per alium actorem exsuo numero delectumstamen, ut priuώrefutata non repeterent, nisi nouas instantiis ea urgere vestent. Nuarta hac defensione o responsione audita, Lrerum iuberentur cogitare, velint ne viseriaspergere; auisi nolint,cogitarent de decisione: Si vero nondum qui serent, interrogaretur Synodus, an audiendos iterum iudicet: Haec ubi satis dissutatum existimaret, dato rursu deliberandi tempore, tolluc Synodisententiae decisiua interrogarentur ordine, penes utram partem veritatem eis iudicarent. In hac autem interrogatione sententiarum, iterum admonerentur omnes ossicis conscientiaoiuramenti sui. Sententiam vero dicendi deliberativam ct d risivam,in priuatis o publicu congresibus, ius haberent aqua omnes legati, clesiastici, Scholasses, Politici,sine προσωποληψι non tantum Episcopi ct Praelati; nulli plus deferretur quam aLteri propter i orum Principes,Ecclesias,dignitatemoc 'u'Uetia aliquis quippia esset oblitus dicere,aut nonvenisset ei in mentem,quodputet ad rerum declarationem aut con rmasionem aliquid mementi asserere,idpost et instententi uae dictione adiicere. Neutri autem pani liceret abrumpere di mutationem, nisi de sententia cedere parata esset. Congruentibus vero aut omnibus, aulpurissρartu utriussu sfragiis, decretum perscriberetur, costitis Actorum operis: Scriptum proponeretur Synodo corrigendum, quid desideraretur, o confirmandum si qui resarent contumaces, o subscriptionem po Uscientem rationum seu rum rasurationem detrectantes, issis silentium imponere r. -
446쪽
dem in omnibus controuersiis ratio seruaretur. Soluta Synodo Acta cum decretis publicarentur, Latino se Germanico sermone, ut iudicarepossent omnes Ecclesia, ct omnes fideles, quid er uare o quomodo actum odecretum esset. Septima d ostrema consideratio grauissimae de ratione armori decidendi lites in Synodo agitataN. Hunc modum, ne e terminis vagetur dissutatio, o et Arebus infectis discedatur, vel implum o iniustu aliquiadecernatur, cpseriora Schismara Ecclesiae ani deteriora toribu necesse, est, ante omnem de nodo cogitationem, escenum se determinatum. Sunt autem hic Δ.e quaesitones; suis debeat esse Iudex in Synodo,er unde tum umsit de veritate orectitudine lataesententia. Ostensumssigra, Ecclesia non haberepotesate conradi leges de religione, secundum quas iudicetur de vera Dei agnitione or vero eius cul- tu,quale Magistratus habetpotestatem condendi legespositis o Politicas, secundum quas rei absoluatur aut damnetur: Sed alligata Us ad verbuDei,traditu in Scriptu Propheticis es sosol
in Eccles sudex, v ERBvM DEI. Hic iudexsolus es authent, ve buri cm,er norma omnis iudici,de doctrina Ecclesica quo non es atri Dei suprepellatio, eraduersus quem nulti valet nec autoritas nee Λssuta. xis. Recipiendum est ergo in Ecclesia omne dogma congruens cum sita. Scriptura o S mbolis: Repudiandum omnera cum his non comgruens. Haec regula plana ct immota est. Sed hic dissicultas obiicitur; cum utras pars dissentientium contendit,hunc Iudicem prose iudicare, hoc es, verbum Deis rea iquis 'ronuntiabit,dr unde constabit, et trapars cum Scriptura consentiat' De hac quaestone pronuntiandi autoritatem supremam Papa i arrogauit, alij aliis vendicant. Sed re
aer a s hominum arbitris hic sandum es, homines supra
Deuet o verbum Dei collicantur ; Scriptara vero tantum
447쪽
A. Interea tamen, eum Scriptura tantum contineat regulam meritatissimplicem o generalem, non applicatam ore ictam ad exempla,a 'eciem, ad indiuidua, hoc est, non exprimat nominatim,hic ne an illi, Lutherusse an alius reciesentiat ; haec ne oratio; Corpus Christesinflane 1 es ubique ian vero ista; Corpuι Christi non est inpane; aut ubique ,cumsententia Scriptura conis Iudς Mi' struat Necessarius est etiam Iudex inferiorseu Mimiserialis, cu- β hρ - tium e axiomasu Maiorem propositionem Sysiogsmi mdiciaris quidrecte,quianon rectesicundum Scripturam doceatur,exprimentem,no uo arbitrio cosiluere aut Scriptura tribuere dex i a Scripturasumere 3, Minore vero ab hominibus, dogma abquod e verum siue falsum asseuerantibus, accipere, ais ita conclusionem necessario consequentem adiungereseu voceo ιonfessonesua exprimere. Hoc iudicium inferius, non debet esse penes Praesides Synodi; sc enim i orumstatueretur maior autoratas quam Synodisquod
sane ab urrimuerit, cum i quos necessuriosint ex altera parte litigantium, o S nodus tam propter iissos quam propter ceteros
vel docendos vel confirmandos conuocetur; ac praetere Uerus
canea esset Ρnodin, ipsis est committendum iudicium: Poterat enim avique Synodo illis commiti sedideo congregatur SΡΟ-dus,ne iudicium de omnibus i a paucis. Oportet ergo iudicium hoc ministeriaupenes totam Synodum quidem esse ue non tamen perire ex ipsistu nisi i in autoritate Mauroritate verbi Dei, ct tesimonio conscientias a ct aliorum considerantium verba Scripturae secundum legitimae interpretationis leges.Osficium Gnim Synodi es,non articuus fidei condere,aut a Deo traditos seuo
arbitrio exponere; sic enimIiam Scripturae de dogmate controuerso inquireresecundum eam,quaedicta es, interpretandi no mam, o rationes quibuου i a conuincitur de veritate, etiam csteris monserare, ad eos docendos aut confirmandos. Tesis qui'pe veritatis es Ecclesia, nopropter asseuerasionem suam, eae quia
448쪽
rationibus euincit,hoc esse, verbum Dei,quod ipsa afuerat, o quivrins Onetesimoni suae conserientia, ct moninatione arigumentorum,deducit alios ad considerationem eorum,quibus se
se conuincuntur, ut iam non Ecclesiae sed etsi in Dei testimonio ivgnito crinitalem risi orum nitatur cui Samarisani di--nt mulieri; Non amplius propter tuossermones credimus; ipsi I*h enim audiuimus, ctsimira hunc esse vere Christum. Non enim Deo propter Ecclesias Eccles propter Dei iesimonium credendum est. . Hi ergo possit SVodus talem sententiam ferre, cuius certitu-ἀinem ct ipsa videat, ctat, videro queant,ante omnia ne ressuri est, ut constet de sententia germana dictorum Scripturae,ex quibus de controuersa quaque rudi dum esime aurem cognoscitur ex natura o Uusermonu, ex analogia de Lex dictorum circunstantiis o costitione . Spiritus enim o sermo vehi fregulasuae tentiae, ac certitudinu argumentum ; LAEN Scriptura per Scripturam interpretanda. Constare item oportet de tentiis di identium, ne cui fiat iniuria: Caueri ne impediatur ceritas iudici amonibus , conssirationibus, pacti promissis,min gratia,autoritate Γumana, vel ibaliqua caussa; quales omnes abiurariis Synodiprincipio debent, ut constentiarum o tentiarum sit vera bbertas. Requiritur item ad cognitionem decisioninecessariam, ut audiantur partiudefensiones se restonsiones que , donec altera pars adiga-xur vel ad principiorum ex quibus dissutandum sine ationem
seu defructionem, velad repugnantiam quasi i curadicat, alibi concedens quod alibi negat,vel adpetitionem principis qua dipsum in dissutationis progressu adprobatione assimat, quod
proponebatur confirmandum,aut alia sundameto nitatur, aquὸ aut magis incerto, quam sconclusio dequaquaeritur. Hiseuntenim omnium dissutationum es ac termini, ad quos adigens alterum vinci adactus autem vincitur e de diuinis siue de
449쪽
phisticosedformam argumentorum iustam conseruatscut con ira,verae conclusionis defensio ,sine contradictionis implicatione eprincipi' petitione, ad principiorumstabilitionem v qua pertingit. Sunt autem principia in doctrina Ecclesia, oraculae te monia diuina/oc est,sacra Scriptura. Nox xiv Certaesunt ergo hae iudicandi normae: I. Iauodcum Ggma, ψῆς' ' in, sty icti crim in bis uitas proponitur, vel idemsignifica/i με, bus Eccle- Scriptura expressum est, vel ex iis, quae expressa sunt , nec sar 'si consequitur,ides, bona consequentia extru/turit an quam sanum est orthodoxum, o nitensfundament seu principita ulteriorem probatione non requirentibus,in Ecclesia recipi debet. a. μ'
cunq, dogma,aut cuiuscunque dogmatis consequens necessarium, deprehenditur cum expresu Scripturae testimoni , aut eorum
consequentibus necessariis pugnare; debor ab Ecclesia tamquam falsum repudiami sudis,a quo defenditur principia ct ex illis co-squentia negesiue consiteatur,a ita i contradicens eqseum
refutet. 3. Euodcuns dogma de religione, cum Scriptura quidem non pugnat, veruntamen e Scripturae verbis er eorumst: fmgenuinum,aut per necessariam consequentiam, πonp=oParapsi e cd vel persi ipsem, vel per inc/rtaprincipiaprobatur tanquam Ecclesia cum ct creditu necessarium, non frecgicdum
nefugud non recipiens, haereticiniudicandus. Huncsuorum δε atum consensum, Oppositorum aut phvantiam cum Scriptura, vel ab ea discessionem demonstrare ,
scopuW sin Synodo dissurantium , quem donee altera pars aus quotasPmanifeste , non es abrumpori disputatio. Posquam
autem alterutra pars hoc modosaesententiae veritatem, e com
450쪽
ratum sed prehensum est probare ac decernere, mon gloria uam tribuere debet. His autem rursus oboriri metuspsit viris bonis. Saepe hominestraesertim diu in errore confirmati ron vident congruere cum Scriptura, quae congruunt, se pugnare, quae pugnant: Saepe vident sed teri nolunt. Δuid igitur,s in dicendissententiis pars deterior numerose ramorum vincat metiorem' Se hico Aderare debet caussu horum incommodorum, ex quibus vel extiterunt, velexisse repossis o non raro solent. Error ex octantatione aut ignorantia veri es : disiimulatio se condemnatio a ita veritatis, o defensio agnitae salsitatis, ex malitia hominum, qui veritatem in iniustria detinent, o multi peccant in Spiritum sanctum. Hu causu remotu, non es mei endum H ad iniustisententia SHodi periculum. Saepe iniuriam hassa es meritasm Synodis, quia omnes congregati consenserat in eodem errore,arsita veritas deserta es silentio praeterita es; aura Ziο- ne non legitime instituta, per vim aut flaudem eius defensio. ρο- pressa es, vim Arianorum o tychianorum, ac deinceps Romanensium Synodis. His autem dactum est, non ex una, sed ex utra sparte dissidentium,esse mittendos quasi iure se liber a-
te, dii laturos in Synodo. Sic veritas nec reticebitur, nec desita tueturidoneis defensoribus, Oraetexim ignorantiae non relinquetur. Si hominuis indoctirum se imperatorum multitudo conssuat,quibus unus Sophisari uiaspersuadere queat niuem
esse nigram, ii orae hic etiampersuaseris,quos esse paria ct --
paria. At nos de conueniu virorum loquimur, qui doctrinam, .
prudentiam, o aetatem habeant. His non ta acile persuadebitur,non pugnare quae pugnant,aut contradictoria simul esse is ra, aut probationem esse , quae nusia es. Nam Dein insuit mentibus hominum intelgentia ermonis, contradictionis, oboanae consequentiae, visint organum Spiritus Humi, ad erudiendos o conumcendos de verirate omne ano octos o ne an- III a '