장음표시 사용
421쪽
endi nempe et Volendi, et ad hanc facultatem et-
iam pertinet facultas siue Vis agendi, et emetendi. seu potentia. Ponimus ergo I esse in angelis nobiliorem intelligentiam; ΙΙ Vim Volendi; quae coniuncta est cum potestate agendi et effciendi, maiorem et nobiliorem esse in illis, quam in humanis siuritibus. Elle autem I in angelis maiorem facultatem
nexum rerum inlpiciendi, facile patet. Substantia sim-
plex sine dubio maiorem habet scientiam et cogniti nem, quam spiritus, ut nostri sunt , corpore imp diti. Quod praeterea scriptura sacra de operationi-hus , actionibus et attributis angelorum assirmat et
memorat , ea haec probant et firmant. Angeli Deum semper laudant; ex eo sequitur , angelos distinctam Dei habere notionem et persectionum ipsius. His accedit , quod scriptura sacra de astutia malorum angelorum nobis tradit. Quamuis enim mali angeli post lapsum mutati sint , tamen non quoad essentiam mutati sunt; sed modo qualitates morales eorum mutatae sunt, id est, voluntaxeorum praua facta est. Quum essentia eorum perlapsum non mutata sit, sequitur, ex malorum angelorum astutia concludi posse ad perfectiones omnium augelorum. Quum a angeli nostris spiritibus persectiores sint, et nostri spiritus facultatem volen- , di habeant, sequitur, angelos nobiliorem facultatem volendi habere , quam spiritus humani habent. Quum angeli voluntatem habeant , sequitur , eosin etiam
422쪽
etiam assectus habere. Dicit scriptura stcra angelos gaudere, LVC. XU, Io; angelos semper desiderare, is cognoscant mysteria religionis Christianae I pETR. I, I 2.; malos angelos flagrare odio erga Deum et homines IOAN. Villi 44. I PETR. V, 8. Ex his apparet, esse in omnibus angelis facultatem volendi. Quavdo vero reuelatio angelis allectus, seu commotiones vOluutatis, tribuit, per se clarum, tales commotiones v luntatis in angelis non elle posse, quales in spii itibus nostris, sed eos habere commotiones, nostris quidem analogas, attamen multum disserentes. In voluntateaogelorum speciatim est magna vis agendi et operdidi, seu potentia, et maior hominum potentia. Id sacra scriptura ostendit. Tam opera tones et actiones potentiam eorum indicant, quam etiam disertissima sacrae scripturae oracula haec testantur. 2 PETR. II, II. locus est clarissimus. Angeli fortitarine et virtute
maiores sunt hominibus ς in his verbis tota nostra 'thesis contenta est. Quousque vero haec potentia pertingat; quid facere possint angeli, quid non , id nos fugit, et scriptura sacra nihil de hoc indicat. Hinc mirum non est, Theologos et Philosophos inter se disputare de finibus potentiae angelorum; verum quae dicuntur, nihil nisi coniecturae sunt. Disputatum autem, est de his limitibus angelorum praeprimis
inter Philosophos et Theologos inter Arminianos et alios, et inter raliquos Protestantium Philosophos et Theologos. Quaerunt Porro, num angeli miracula
423쪽
facere possint. Sunt inter Theologos et Philosophos, maxime Anglos, atque inter eos Praeprimis sAMvEL LARXIVs, qui disputant et asserunt, angelos miracula facere posse; nostri vero Theologi et Philosophi hoe is plerumque negant. Tota vero haec quaestio redit ad definitionem 'miraculi. Qui statuunt, angelos miracula facere posse, habent aliam definitionem miraculi. Si miraculum nominemus talem euentum, cuius rationem d re non possiimus, aut cuius possibilitatem non perspicimus, sine dubio angeli miracula facere possunt. At si dicimus, miraculum esse euentum, per quem leges naturae mutantur, hinc cuius ratio ex sola Dei infinita potentia dari potest, clarum est, angelos miracula facere non pos.se. Tota ergo haec controuersia in logomachiam abit. De potentia angelorum quaedam addemus. Lx scriptura sacra cognoscimus I) angelos potentiam habere in eorpora agendi. Il Etiam in spiritus. Prius manifestissimum. Vnus angelus in Aegypto una nocte omnes primogenitos et totum exercitum Sanherib trucidauit. 2 REG. XIX, 37. EsA. XXXVII, 36. Legimus etiam de obse ne daemonum. Ex his patet, angeles posse operari in corpora; qua ratione vero hoc fiat, id valde obscurum est. Neque enim intelligi potest , quomodo spiritus, qui corpus non
habeat, corpus tamen possit attingere, mouere, et trucidare. Omnis enim motus a tactu proficiscitur, et qui corpus non habet, non potest tangere.
philosophi ut hoc explicent, in duas partes abeunte alii
424쪽
SΕCΤ. II. CAP. II. DE ANGELIS. 4or
alii in eam sententiam ingressi sunt, ut angelis corpus tri huant. Per hanc sententiam pars dissicultatis quidem tollitur , sed minime tamen tota dissicultas. Nam' quaeri potest iterum, quomodo eorpus lucidum et aethereum, quod in oculos non occurrit, quale angelis tribuunt, corpus cratam et concretum possit regere et impellere. Itaque alii aliam viam inuenerunt. Negarunt, angelos
in corpora operari posse. Hanc viam elegit BALTH.
BEC R, Theologus inter Reformatos celeberrimus et . Philosophiae Cartesianae addictus. Exstat magnus illius liber, qui inscribitur die Legauberte Neli, in quo id agit, ut doceat, arigelos in corpora agere non posse. Ex mente enim Cartesi spiritus est Ens. et natura mere cogitans. At natura mere cogitans non potesteorpora regere. Vt hanc sententiam probabilem redinderet BE ERUS, quem THOΜAS HOBBEsIus et hodie plurimi in Anglia et Batauia seqvimtur, existimauit ea, quae de ob fessis leguntur , non de obsessione, .sed de quibusdam morbis intelligenda esse. Τradit
BECKmvs , Iesuin hanc opinionem ludaeis, qui eos obsessos esse piitabanti, adimere noluisso, reuera vero 'de morbis ea Ioca intelligenda esse. Sed facile id
refutari potest. V. g. Matth. VuI, 28. seqq. expellit Christus ex duobus hominibus daemones. Hi orant xhrystum, ut sibi potestatem concederet, in porcorum corpora migrandi. Ingrediuntur. Grex in mare praeceps ruit. Quomodo morbus Christum orare potest y quomodo porcos inuadere, atque hi lioeCc morbo
425쪽
morbo adsecti se in mare coniicere potuissent 2 Satis ergost, nos rem ipsam scire, modum eius omni scientiae di uinae relinquamus. At angeli etiam in spiritus operari possunt. Possunt mali angeli in nostros etiam spiritus , operari et prauas cogitationes in nobis excitare; qucid. s mali spiritus in spiritus agunt, etiam boni hoc valent; non enim quoad essentiam, sed modo quoad qualitate morales inter se differunt. Igitur ah actionibus mal rum angelorum concludi potest. Qua ratione operatio spirituum in spiritus fiat, hoc nos fugit. g. III. u
De statu angelorum praeterea reuelatio haec docet, insignem eorum esse numerum. Dan. VII, Io. Asaith. XXVI, S 3. angelos tam bonos quam malos ciuitatis et reipublicae speciem quamdam constituere, in qua capita sint, in qua ministri sint, in qua superiores, inferiores et cer
Duo sunt praecipue, quae reuelatio de statu externo et conditiope angelorum nobis prodidit. I Immensum eorum esse numerum. Huius veritatis
426쪽
in .et N. Testamento rationes dantur. DANIEL Uidit innumerabilem numerum angelorum, cap. Ull, Icti Haec
η Iota visio DANIELIs stinata era statu aula: Persicae. Ibi ministri adhuc hodie diuidulitur in eos. qhi faciem regis vident, seu ante eum stant. et in eos, qui regi ministrant. Eodena modo diuidit DANIEL angelos. IIi micnistri regis Persiae habent quemdam ordinem; illi qui ante regem stant, nominantur ministri primi ordinis, . et alteri ministri secundi Ordinis. Hic ordo adhue in aula Persiarum Obtinet ac obseruatur. DANIEL ergo in- 'dicare vult, se innumerabilem angelorum vidita numerum. . Apparet ergo exinde, esse ofdinemque ne,m inter angelos. Idem ex Nouo Testamento probatur, et a nemine in dubium vocari potest, qui reuelationi fidem habet. Deus sine dubio statim ab initio toturn numerum gelorum ex nihilo creauit; non habent ehim coniugeb ut Iesus ipse dicit MATTH. XXll, 3o. II In angelis tam bonis quam malis esse spe. ciem quamdam reipublicae seu ciuitatis, reuelatio pariter docet. Respublica dicitur societas multorum,.quae sub capite quotam, seu Pluribus, secundum ceri tas leges vivit. Quando Vero nos ea intuemur, quae sacra scriptura nobis de statu angelorum enarrat, facilς videmus, angelos rempublicam quamdam constituere. Vbi I capita sunt gubernantia ; a ministri subordinati; 3 certae classes; 4 certae leges; ibi
est etiam respublica quaedam. Ergo sub suprema inspectione Dei angeli rempublicam quamdam consti-i Cca uiunt.
427쪽
tuunt. Maior propositio omni dubio caret. Minor itaque probanda. I Inter angelos bonos esse capita, ex eo adparet, quia scriptura sacra quosdam nominat . archangelos. I THESS. lV, I 6. IVD. vers. s. Quoad malos angelos clarissime scriptura sacra dicit, esse caput quoddam reipublicae malorum angelorum. ΜΛΤTH.XXU, 4I. Lvc. XI, Is. Constat II ex scriptura sacra esse ordines angelorum tam bonorum quam malorum; nominat enim scriptura sacra Cherubim et Seraphim, G A. Ill, 24. EsA. Vt, 3. Principem diabolorum. C. XI, 1s. diabolum eiusque angelos, ΜATTII. XXV, 4 I. Vbi haec omnia sunt , ibi sine dubio est species ciuitatis alicuius. Exstant in Nouo Testamento bina dicta cla-
rissima , in quibus descripti sunt ordines angelorum bonorum. Primum legitur EPH. I, a I. Dicit apostoalus, Iesum Christum positum esse ad dextram Patris et quidem super angelos; deinde quatuor angelorum recenset ordines, principatus, potestates, virtutes et dominationes. Hae classes sine dubio munere et gradu inter se differunt. Ex his vero adparet, eos dignitate et ordine differre; quo autem modo, nos fugit. Multas quidem subtilitates de his Philosophi et Theologi veteres et recentiores proferunt; sed omnia sunt commenta. Alterum dictum legitur COLOss. I, I 6. Per Iesum Christum condita sunt onavia; haec disti guuntur a PAVLLo in coelestia et terrestria, in mat rialia et immaterialia. Illa, quae PAVLLus res immaterialis dicit, distinguit iterum in thronos, et sic porro,MM.
428쪽
atque quatuor classes numerat. Generatim modo ex hoe dicto iterum intelligimus, inter angelos esse subordinatio-Item quamdam ψ quomodo autem, et quae illa sit, nesciis
mus . Concludamus: Vbi capita, superiores, inferiores, certae classes, et stertae leges sunt chae enim'. non deesse possitiat, ubi priora sunt ; ibi es ciuitatis et reipublicae quoddam genus. Atqui. Ergo apud a gelas est ciuitatis quaedam species, quae tamen 2b suprema iuspeetione Dei vivit.
s. IV. Angeli vero hi distinguuntur in bonos et
malos angelos. Haec distinetio nata est ex Peccato qUOrumdam ordinum ex angelis. Discimus enim ex sacra scriptdra, multitudinem quamdam spirituum illorum, qui angeli nominantur, prohibitam quamdam iactionem commisisse, seu legem, a Deo ipsis latam, fregisse et violaue, atque hoc Peccatum angelorum grauissimas poenas consequutas esse Dan. VIII, 44. Dd. Uers. 6. 2Pere. H q. Haec res plurissum habet obscuritatis, vix autem aliter con,
De ordine angelorum ex mente Orientalium. Vid. R AVDOT Litur . Orient. Tom. l. p. 268. Nomilla et Ordines at munera angelorum a Persis et Chaldaeis ad Iudaeos, hinc ad Christianos delata; BLAur
429쪽
prehendi potest, quam si statuamus, ange-jos in tali statu a Deo fuisse collocatos, in
quali primi mortaleS ViXerunt, atque certas illis leges in eo statu propositas esse a Deo. Quidam ex his angelis spe maioris felicitatis obtinendae , quemadmodUm., homines, legem a Deo sancitam Viola' bant, et poenas idcirco iustitiae diuinae dabant. Alii vero angeli in obedientia erga legem diuinam manebant, et idcirco praemium accipiebant Obedientiae suae, . id est, ita confirmabantur a Deo, Ut amplius labi et peccare non possent. Manlia XVIII, Io. .
Absoluimus partem generalem doctrinae de an-etelis, in qua ea collegimus, quae scriptura sacra variis. locis de natura et qualitate angelorum patefecit. Nune ordo poscit, ut ad partem apecialem accedamu Diuidit enim scriptura sacra angelos in honos et malos. Antiquam de his agamus' necesse est, ut caussam et sundamentum distinctionis huius ipdieemus. Omnes angeli ab initio boni erant, quia a Deo nihil mali proficisci potest. Si quis angelorum malus fuisset creatus, Deus au-
ctor fuisset mali. Qui vero sancti et boni sunt,illi etiam tabcessunt. Est enim aeterna connexio inter bonitatem et se.
430쪽
licitatem. Hoc etiam ex lapsu angelorum patet. Quum enim lapsi essent, priuabantur felicitate atque in omnia calamitatum genera incidebant. Ast ex his angelis
quidam contra legem diuinam peccarunt, et ob hoe
peccatum iram diuinam in se prouocarunt. Sic ergo distinctio orta est ex lapsu nonnullorum adgelorum in angelos bonos et malos. Alii enim constans et immutabile habent propositum male agendi, alii ve- ro bene agendi. Nouimus ex reuelatione, peccatum esse caussain lapsus angelorum nonnullorum. Obe dientiam nonnullorum angelorum Theologi nominare' solent confirmationem bonorum angelorum. Tota historia de lapsu angelorum quorumdam ex tribus Pen
det scripturae sacrae dictis Novi Testamenti, quae a nobis Ib expendi debent; tum II ex his dictis conclusiones eliciemus; III) significabimus, quomodo haed tota res concipi debeat. Incipimus itaque ab explicandis scripturae sacraedictis. Primum legitur IOAN. Vill, 44. Iesus Christus ibi Iudaeos ita alloquitur, vos, Iudaei, sis filii diaboli atque obedirdi vultis legibus diaboli vobis traditis. In his verbis filius idem est i quod imitator. Iesus Christus ergo dicit: Uos, Iudaei, vestigia premi- . tis cacodaemonis. Hanc propositionem Iesus Christus in sequentibus ita explieat': Qui mentitur, imitator est .diaboli; ivos mentimini; ergo imitatores estis diaboli. Dicit seruator noster, cacodaemonem Asse