장음표시 사용
531쪽
ber diuinus est interpres reliquorum, si dogma hoc recte inrelligere volumus. Sunt vero in hoc dηmate duo momenta recte exponenda, nempe l) lapsus ipse; i0 conaequentia illius.
prindeps geniorues malotum adscisceru
bal formam serpentis seu corpus , et in ea forma mulieri persuadebat, ut legem posis aluam negativam de vitando fructu arbo- fis cognitionis boni atque mali violaret. Eam propter caussam caco daemon ille obiiciebat imaginationi mulieris donni sana repraesentationem atque imaginem maioris felicitatis per usum arboris Veli- '
tae acquirendae, Gen. IlI, Φ, ; et e citabat idciseo in anima mulieris desiderium felicitatis atque speria maioris felici
tatis. per hanc repraesentationem main
16As felicitatis impediebatur usus imagi , his diuinae siue vis intellectus, veritaetem diuinam distincte sibi repraesentanduperficiebat lapsum repraesentatio confudis a vulcritudinis huius fructus. Gen. III, 6. Duplex illa repraesentatio, imaginationi*et sensuum, sistebat atque suspendebat usuru rectae rationis, et voluntatem de
532쪽
, terminabat ad inobedientiam. Corrupta muliere, homo quoqile per eamdem repraesentationem Confusam, imaginationis atque sensuum, ad legem violandam ρ ducebatur. Geti. III, 12.
Exhibui hoc paragrapho breuem historiam lapsus, Ita, ut eius caussae. Oaul pate nia Exsuperioribus lana assumo G homines in statu innocentiae, quoad essem. tiam, nobis fuisse similes. Corruptio primorum hombnum non in essentia, sed in Persectionibus eorum quaς- renda est. Erat ergo in primis hominibus vis imam
nationis; erant sensus et affectus in iisdem; erat des, detium felicitatis in illis; ergiat in illis reliqui affectus. , Hoc nos non temere assumere, docet ipse lapsus. Assumo II imaginem diuinam in primis hominibus suisse limitabilem, i. e. Vsum imaginis diuinae per caussas externas suspendi et impediri potuisse. Et hoe
iterum ex Jiistoria lapsus clarissimum est. Ipsius vero lapsus historia haec este Cacodaemon I Corpus seu stimam serpentis adsescebat; 2 hac forma mulieressi latam aggrediebatur i 3 imaginationem illius Currumasebat; 4 affectus in muliere eYAtabat; formidhaestimulieris' remouebat. 6 Voluntsi , per hanc imagimi donem ad peccandum determinabatur; D ser reprae statationem , sensibus obiectam lapsus perficiebatur. .
533쪽
8 Corrupta muliere, homo pari ratione ad peccam dum inducebatur. Iam singula singulatim perpende.
I Caeodaemon sub spectabili quadam forma ho
minibus se exhibere dehebat; alias enim eos tentare non potuisset. Sine dubio non erat licitum cacoda moni, ut formam hominis indueret; si enim id illi licitum fuisset, omnino ea usus suisset. Quoniam igitur hoc ipsi non licitum erat, necelle erat, ut 1ub forma animalis . sese primis hominibus spectandum praeberet. Inter animalia autem serpente vix ullum fuit ad ira
dem aptius; quod si enim maioris animalis seu quadrupedis forinam asciuisset, sine dubio ab ADAMO horto expulsus fit et. Accedit, quod larpens propter tenu, etatem, agilitatem et volubilitatem facile in hortum in-
gredi poterat, et verosimile est, ADAMVΜ non praeis sentem fuisse, quia alias serpenti restitillet, quum hortum ingrederetur. Il Sub illa forma serpentis c Hro daemon , absente marito, mulierem aggrediebatus. Intelligebat callidissimus cacodaemop, per imaginatio nem melius corrumpi posse homines. Adgreniebatur ergo debiliorem generis humani partem. in muliere enim, quod adhuc cognoscinrus, vehementior vis im Unationis atque sensuum est, atque hinc vis rationis facilius conturbari potuit. II i In forma ierpentis cacodaemon. obiecta confusa.repraesentatione maioris
felicitatis, imaginationem mulieris turbavit; ex quo adparet, in primis p rantibua idem felicitatis, quo a
534쪽
sI 2 P. II. ANTHROPOLOGIA. o lin nobis inest, desiderii mi, fidueiam atque spem felicu
tatis suae augendae fulge. Quod enim nisi fuisset, e P codaemon illos pallere non potuisset, neque prima mater nostra cacodaemoni credidisset. Illa imago autem felicitatis , quam cacodaemon obiiciebat, ita compara- ta erat , ut possec in statii illo primorum hominum sterari atque appeti. Praemittebat enim auctum iri imaginem Dei in illis. Non corporeas delectationes, sed
incrementum felicitatis spiritualis promittebat. Specimtim vero malorem sapientiam promittebat Sapientia autem atque scientia partes erant imaginis diuinae. Promittebat ergo, has persectiones ad maiorem gradum euectum iri. Suam enim felicitatem in perfectionibus praecipue intellectus ponebant primi homines. IV Per hanc itaque repraesentationem affectus cacodae4mon excitabat in prima matre nostra. Affectus sunt vehententiores commotiones animae nostrae , quae ex repraesentatione boni atque mali euiusdam oriuntur.
Excitabat ergo 1, naturale desiderium felicitatis; stγ spem huius selieitatis. obiiciebat mulier autem sanctionem legis Geodaemoni; hinc VJ sormidianem mulierix remouebat cacodaemon per attestati nem seu iuramentum': Noait Deus , quod, quo die comederitis de fructu , aperientuν oculi vestri, eritisque ficut Deus , scieries bonum et maturi. vl Metu remoto iam magis voluntas ad peccat eum inclinabat. Quae inclinatio ut eresceret, VII lepraesentatio sensuum accessit, fructus nimirum ar botu
535쪽
horis multo pulcherrimi. Crediderat Eva, fructum hunc maioris esse felicitatis medium. Non dubitabas
ergo, Peccatum committere, quod omnes posteros detrusit in miteriain. Lapsum hominis MosEs breuius exinplicat Eua post perceptionem fructus illius sine dubio sensum corruptionis et poenae percipiebat; hinc infelicitatis socium sibi adiungere studebat. Sine dubio VII, hian ditiae mulieris adfectum amoris in ADΛΜO eXci- , tabant; affectus autem facile rationem turbare possunt. Ratione vero turbata, facile ad peccandum per similes repraesentationes imaginationis et sensuum impelli potuit. Primi homines eodem modo, quo nos, peccatum admise- , runt. Qui peccat media putat esse felicitatis suae, quae ap- petit. Nos aeque OPe imaginationis et sensuum peccamus.
Haec explicatio partim ostendit atrocitatem huius peccati, partim caUssas eius. Violabat homo non unicam illam legem pbsitium, sed uniuersam legem tam naturalem, quam positivam, et Omnia erga Deum, erga posteros et erga semetipsum ossicia. Cau1lae immediatae huius peccati manifeste sunt caco daemon et homo; et ad Deum huius rei nihil referri potest. At, fatendum tamen nobis est, tam et 1 .
Deus ex historia lapsus a priori facile ab .
536쪽
omni caussalitate huius peccati absolui possit, propter breuitatem historiae la psus,si rationem solam audiuerimus, hanc rem magnis dissicultatibus obnoxiam es e, quibus expediendis, , dum in hac mortali
tate erimus, numquam ex laeto sussicie
Consideranda hie veniunt M atrocitas, ε caussae huius peccati. I Atrocitatam peccati eam potissimum ob caussam indicare debemus, quod nonnullis parui momenti peccatum esse videtur. In recte diiudicando hoc peccato non attendenda est materia, circa quam cominmissum est, quae utique in se vilis videri posset, sed ossicia, quae parentes Violarunt, et circumstantiae in quibus positi erant, sibi a peccatis cauendi. Hac ratione si diiudieeinus peccatum, omnino atrocissimum est. Violabant primi parentes Omnia ossicia hoc peccato. Si Deum amauissent, reueriti fuissent, timuissent, non commisissent tantum facinus. Credebant autem, Deum hominibus non tantum felicitatis tribuisse, quantum capere possent. Atque hinc amori Dei erga homines quam maxime detrahebant. Timorem Dei Eua pariter ab iiciebat ; credebat enim, transgressionem legis non punitum iri a Deo. Violabant 2 omnia ossicia eringa alios. Nondum aderant quidem alii homines: at - scie
537쪽
C. II. DE HOMINE LABENTE etc. sis
selebant ramen, sese maxim/m posteritatem habituros; peccabant ergo in uniuersam postetitatem. 3 ossicia erga seipsos violabant protoplasti. suam enim felicitatem
promouere iussi , infelicitatem potius suam quaerentes omne miteriae genus ipsi sibi conciliarunt. Il Ad caussas huius peccati immediatas quod attinet, in iis numeranda est I cacodaemonis malitia, seu mala cacodaemonis voluntas, consilia Dei evertentadi, et infelicitatis tuae socios sibi conciliandi. 2 A eedunt aliae caussae ab Adami negligentia in eustodiendo horto; β, non comprimebant primi homines imaginationem suam per perfectionem suarum virium, qua pollebant. Negligebant usum rationis a Deo sibi concessum. Quicumque igitur viribus d facultatihussbi concessis aeque ac libertate permissa abutitur, ille rectissime pro caussa delicti, quod vitare poterat, habetur
Estne Deus ullo modo caussa peecati Quod ut removeamus et ex reuelatione Potius probemus, nullam peccati caussam in Deum cadere, sic argumentamur: Quicumque I infinita sanctitate et iustitia pra ditus est; et peccatum prohibet; 3 omnia mala, ex 'peccato euentura, praedicit; 4 peccata seuere punit, is nullo modo pro mussa peccati haberi potest. Atqui Deus cet. Ergo nulla in Deum huius peeeati culpa derivari potest. Absit tamen, ut dissileamur, nonnullas dissicultates, non explicandas remouendasque ab hum - , ns ingenio, cum hoc dogmate coniunctas esse. I uieΚk a nem-
538쪽
nempe argumento ratio aliud opponit, quod ita sese '. habet : Quicumque aliquem in eo statu collocat, in quo ille peccare potest; 2 occasiones peccandi suppeditat; 3 praeuidor ae Praecognoscit, illum. qui in hoc statu positus est et occasonem peccandi habet, certissime peccaturum esse, is auctor et causta est pec-' eati. Atqui Deus cet. Ergo Deus auctor est peccati. Haec est celebris illa argumentatio, quae nostro dogmati de innocentia Dei circa peccatum Opposita est. Totum argumentum rigidiores. Remmati accipiunt. supralapsarii confitentur, Deum fieri voluisse lapsum ,
et omnium peccatorum esse caussam. Infralapsarii non tam crude dicunt I ast tamen non negant, Deum in- , ter rationes jeccati esse referendum. Haec vero aris. 'gumentatio a nemine elegantius . copiosius et ingeniosus est exposita et dilatata, quam ab acutissimo illo Gallo, PETRO BAYMO . Hic tanta elegantia ini genii et acrimonia, tanta copia verborum hoc argu mentum ex Ornauit, Vt ab hoc tempore eruditissimi ac . aeutissimi viri, in tota Europa omnem animum conuocauarint, OmneSque Vires ingenii int derint, ut hoc argumentum contunderent. Maiorem proposi-'tionem assumit BΛYLIVS tamquam certam et proba.
Vid. eius Dictionatre historique et pbilosophique sub
voce: Marcionites, Pauluιens, Roraire, et eiusdem Reponte aux questions d'uii Provinciat. Tom. IL. II i. . IV. V. Putabat scilicet, si Deus caussa peccati non diceretur, Manichaeorum errorem perstare, qui duplex principium, alterum bonum alterum ma- tum assumunt,
539쪽
C. II. DE HOMINE LABENTE etc. si
tam. Minorem ille probat ex historia tentationis. Deus Adamum in eo statu posuit, in quo peceare Potuit. Hoc certissimum est ex eventu tentationis. Deus β o casionem peccandi suppeditavit. Arbor cognitionis erat 'remota occasio peccati; quare enim Deus in horto hanc arborem constituerat * Deus ergo remotam occasionem peecandi suppeditavit. Quum deinde Deus quoque caco daemoni permitteret, ut hominem tentaret; certum in-
de est, Deum quoque proximam occasionem peccandisiippeditasse. Deus, qui omnia praesentia, praeterita et futura cognoscit, quoque γγ sciuit, Adamum pecca- . turum esse. ' Si ergo Deus peccatum praevidit, et hominem tamen in statu peccandi colloeauit, Deum caussam et austorem peccati esse concludit. Ad hoc argumeRtum. repellendum, omnes viri eruditi in Europa dispersi, felicissimis ingeniis praediti, concurrerunt. Et Resormati, et Arminiani, et Pontificii, et nostri Theologi aduersus BΑYLIm exsurrexe- irunt, ut eum consularent. Hinc innumera systemata excogitata sunt, in quibus ostenditur, nullam eulpam peccati hominis in Deum cadere' . Reeensebimus quaedam ex hisce systematibus, ac illud, quod nostri Theol
ei amplectuntur, addemus. I Sociniani cum Arminianis nonnullis hune nodum secant. Statuunt Sociniani, non posse negari , Deum esse caussam peccati , si illum lapsum
540쪽
hominis praevidisse admitteremus, statuendum itaque esse, Deum peccatum praeuidstre non potuisse. Hoc argumento ergo putant, Deum a culpa peccati abloluere, et id sane uno ictu, Vna ratione, Uno argumenisto omnem dissicultatem tollit, modo non tam naturalis quam reuelata Theologia huic assimato aduersaretur. Deum non praevidisse peccatum. iniurium hoc est iupraescientiam diuinam infinitam. Quam ob . rem hoc systema recte reiicitur. Arminianorum plurimi, ut nodum BAYLII soluant, put ni, ex dogmate de sine poe-
narum infernalium, quas daemones et impii sentiunt.
optime posse omnes dissicultates solui. Hoc systema apocatastaseos qui doptant, seu qui putant, malorum
geniorum poenas finem babituras esse, credunt, hoc systemate omnes incile dissicultatis tolli. Hanc sententiam tulit Arminianorum princeps, IO. CLERICVS Sed hi Λrminiani hypothesim assiimunt, quam Verbis scriptur e sacrae miqime probare possunt, et si illam sim tentiam etiam admitteremus, i men ex e omnes dissi-sultates solui nequeunt. Nam si statuamss, poena infernorum et cacodaemonum finem habituras esse, Deus nihilominus ex sententia BAYLu crit caussa illius peccati, quod primi homines admiserunt. a Reformati banc BAYMI argumentationem ex eo dissoluere student, quod statimnt, Deum esse regem absolutissimum , qui nullis legibus subiectussi, et pro suo arbitrio omnia statuere possit, quaecumque tantum Velit. Deum Vero, addunt, VO-iuisse,